z 529 stránek
Titul
I
II
Vorwort
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
XIX
XX
XXI
XXII
XXIII
XXIV
XXV
XXVI
XXVII
XXVIII
Uebersicht
XXIX
XXX
XXXI
XXXII
XXXIII
XXXIV
XXXV
XXXVI
XXXVII
XXXVIII
XXXIX
XL
XLI
XLII
XLIII
XLIV
XLV
XLVI
XLVII
XLVIII
XLIX
L
LI
LII
LIII
LIV
LV
LVI
LVII
LVIII
LIX
LX
LXI
LXII
LXIII
LXIV
LXV
LXVI
LXVII
LXVIII
Edice
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
Index
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
Emendanda
461
Název:
Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae. Urkunden-Sammlung zur Geschichte Mährens im Auftrage des mährischen Landes-Ausschusses. Bd. 6. Vom Jahre 1307-1333
Autor:
Chytil, Josef
Rok vydání:
1854
Místo vydání:
Brno
Česká národní bibliografie:
Počet stran celkem:
529
Obsah:
- I: Titul
- III: Vorwort
- XXIX: Uebersicht
- 1: Edice
- 399: Index
- 461: Emendanda
upravit
Strana I
Codex diplomaticus et epistolaris Moraviæ. Urkunden-Sammlung zur Geschichte Mährens, im Auftrage des mährischen Landes-Ausschusses, herausgegeben von P. Ritter v. Chlumecky, und redigirt von Joseph Chytil. Sechster Band. Vom Jahre 1307 — 1333. Brünn, 1834. In Commission bei Nitsch & Grosse. Gedruckt in Franz Gastl's typographischer Anstalt.
Codex diplomaticus et epistolaris Moraviæ. Urkunden-Sammlung zur Geschichte Mährens, im Auftrage des mährischen Landes-Ausschusses, herausgegeben von P. Ritter v. Chlumecky, und redigirt von Joseph Chytil. Sechster Band. Vom Jahre 1307 — 1333. Brünn, 1834. In Commission bei Nitsch & Grosse. Gedruckt in Franz Gastl's typographischer Anstalt.
Strana II
Strana III
VORWORT. s sind nur wenige Jahrzehente verflossen, seitdem der Geist kritischer Forschung das Gebiet der vaterländischen Geschichte betrat — und noch weilen unter uns jene Männer, welche die fables convenues eines Hajek, — die Irrthümer des Granum über Bischof Mraz — und die welehrader Blutscenen des Pater Hirschmenzel aus den Annalen des Markgrafthums hinausdrängten. Das emsige Studium der Urkunden hatte gezeigt, dass die Scriptores nur mit grosser Vorsicht benützt werden können, und dass es vor Allem nothwendig sei, die Urkunden, als die einzigen unbedenklichen geschriebenen Ueberlieferungen der Vergangenheit — aus dem modernden Dunkel der Archive zu ziehen, um sie durch den Druck vor Untergang zu bewahren und zum Gemeingut der For- scher zu machen. Was zur Förderung der Geschichte für England zuerst durch Ruffhead und Rymer, für Italien durch Muratori, später durch Gino Capponi geschah, was Bouquet für Frankreich anstrebte, was Stein, Pertz und Böhmer für Deutschland bisher unübertroffen leisteten, diente als glänzendes Vorbild, nach welchem Graf A. F. Mittrowsky und Archivar Bocžek — freilich in entsprechend verkleinertem Massstabe — für Mährens Geschichtskunde zu wirken begannen, als letzterer den Codex Diplomaticus unter dem Schutze und auf Kosten des genannten Grafen herausgab. Es war das erste mährische Urkundenbuch, da weder Dobners Diplo- matar, noch die Publicationen eines Steinbachs oder der Thesaurus absconditus diesen Namen verdienen, noch weniger aber selbst den wohlwollendsten Vergleich mit dem Werke Bocžeks aushalten. Es war aber auch Mähren eines der ersten unter den einzelnen Ländern des deutschen Reiches, in welchem mit der Herausgabe eines in seiner Anlage so umfassenden und so praktischen Diplomatars der Anfang gemacht wurde.
VORWORT. s sind nur wenige Jahrzehente verflossen, seitdem der Geist kritischer Forschung das Gebiet der vaterländischen Geschichte betrat — und noch weilen unter uns jene Männer, welche die fables convenues eines Hajek, — die Irrthümer des Granum über Bischof Mraz — und die welehrader Blutscenen des Pater Hirschmenzel aus den Annalen des Markgrafthums hinausdrängten. Das emsige Studium der Urkunden hatte gezeigt, dass die Scriptores nur mit grosser Vorsicht benützt werden können, und dass es vor Allem nothwendig sei, die Urkunden, als die einzigen unbedenklichen geschriebenen Ueberlieferungen der Vergangenheit — aus dem modernden Dunkel der Archive zu ziehen, um sie durch den Druck vor Untergang zu bewahren und zum Gemeingut der For- scher zu machen. Was zur Förderung der Geschichte für England zuerst durch Ruffhead und Rymer, für Italien durch Muratori, später durch Gino Capponi geschah, was Bouquet für Frankreich anstrebte, was Stein, Pertz und Böhmer für Deutschland bisher unübertroffen leisteten, diente als glänzendes Vorbild, nach welchem Graf A. F. Mittrowsky und Archivar Bocžek — freilich in entsprechend verkleinertem Massstabe — für Mährens Geschichtskunde zu wirken begannen, als letzterer den Codex Diplomaticus unter dem Schutze und auf Kosten des genannten Grafen herausgab. Es war das erste mährische Urkundenbuch, da weder Dobners Diplo- matar, noch die Publicationen eines Steinbachs oder der Thesaurus absconditus diesen Namen verdienen, noch weniger aber selbst den wohlwollendsten Vergleich mit dem Werke Bocžeks aushalten. Es war aber auch Mähren eines der ersten unter den einzelnen Ländern des deutschen Reiches, in welchem mit der Herausgabe eines in seiner Anlage so umfassenden und so praktischen Diplomatars der Anfang gemacht wurde.
Strana IV
IV „Was Mähren an seinem Urkundenbuche bereits besitzt," schreibt Friedrich Böh� mer 1) „kann allerwärts zum Beispiele dienen." — Welcher Nutzen den ver- schiedenen Zweigen der Geschichtsforschung aus der Herausgabe des Codex erwuchs, werden die Kenner der neueren vaterländischen Geschichtsliteratur am besten beurtheilen; — selbst in Werken wie die eines Landau und Hess ist der Codex häufig citirt worden. Es beabsichtigten Graf Mittrowsky und Archivar Bocžek, welcher auch für die Veröffentlichung von Scriptoren und alter Satzungen Vorbereitungen traf, das Diplomatar zunächst nur bis zur Zeit des Aussterbens der Premysliden (1306) erscheinen zu lassen. Als aber Bocžek sich durch seine historischen Arbeiten in den Jahren 1836—1839, durch die in diesen Jahren erschienenen zwei Bände des Codex den mährischen H. H. Ständen empfahl — und seine Forschungen — die bisher der Vorliebe eines Einzelnen zu verdanken waren — über Anregung des um die vaterländische Geschichte sehr verdienten Herrn Pralaten von St. Tho� mas, Cyrill Napp, unter den Schutz des Landes gestellt wurden — gewannen die Arbeiten für die mährische Geschichte eine Ausdehnung, gegen welche alle früheren archivarischen Ausbeuten fast zur Unbedeutenheit herabsanken. Noch im Jahre 1836 erzahlte Bocžek (in der Vorrede zum I. Bande des Codex) nicht ohne Selbstgefühl, dass mehr als 2000 Urkunden bis zum Absterben der Pre- mysliden erscheinen werden; als aber die Munisicenz der H. H. Stände ihm die Mittel both und durch die Ernennung zum Historiographen und Archivar die Ver- pilichtung auferlegte, Materiale für die mährische Geschichte zu sammeln, fand 7ten Bocžek in wenigen Jahren einen Schatz von fast 12,000, bis zur Hälfte des 17 Jahrhunderts reichenden Originalurkunden, die er auch zur Herausgabe vorbereitet hatte. In Mitten dieser wichtigen Arbeiten — am Vorabend einer versprochenen kritischen Sichtung des bis zur Veröffentlichung des vierten Bandes (1293) ge- diehenen Diplomatars, vor der Herausgabe des fünften Bandes — welchem noch ein reichhaltiger Nachtrag und ein Index beigegeben werden sollte — wurde Bocžek der Wissenschaft durch ein jähes Ende entrissen. Aber der geistige Same, den Bocžek ausgestreut hatte, war unvergäng- lich — denn sein Hintritt verursachte kaum eine kurze Unterbrechung. Noch im Todesjahre Bocžeks (1847) haben die mährischen H. H. Stände — deren Thätig- keit für die Gegenwart, sich auf die Entwicklungen und Lehren der Vergangenheil 1) In einem an mich, als Vorsteher des zur Herausgabe der mähr. Landtafel bestellten Comités — gerichteten Briefe vom 17. April 1854, veröffentlicht in der Brünner Zeitung Nr. 97. 1854.
IV „Was Mähren an seinem Urkundenbuche bereits besitzt," schreibt Friedrich Böh� mer 1) „kann allerwärts zum Beispiele dienen." — Welcher Nutzen den ver- schiedenen Zweigen der Geschichtsforschung aus der Herausgabe des Codex erwuchs, werden die Kenner der neueren vaterländischen Geschichtsliteratur am besten beurtheilen; — selbst in Werken wie die eines Landau und Hess ist der Codex häufig citirt worden. Es beabsichtigten Graf Mittrowsky und Archivar Bocžek, welcher auch für die Veröffentlichung von Scriptoren und alter Satzungen Vorbereitungen traf, das Diplomatar zunächst nur bis zur Zeit des Aussterbens der Premysliden (1306) erscheinen zu lassen. Als aber Bocžek sich durch seine historischen Arbeiten in den Jahren 1836—1839, durch die in diesen Jahren erschienenen zwei Bände des Codex den mährischen H. H. Ständen empfahl — und seine Forschungen — die bisher der Vorliebe eines Einzelnen zu verdanken waren — über Anregung des um die vaterländische Geschichte sehr verdienten Herrn Pralaten von St. Tho� mas, Cyrill Napp, unter den Schutz des Landes gestellt wurden — gewannen die Arbeiten für die mährische Geschichte eine Ausdehnung, gegen welche alle früheren archivarischen Ausbeuten fast zur Unbedeutenheit herabsanken. Noch im Jahre 1836 erzahlte Bocžek (in der Vorrede zum I. Bande des Codex) nicht ohne Selbstgefühl, dass mehr als 2000 Urkunden bis zum Absterben der Pre- mysliden erscheinen werden; als aber die Munisicenz der H. H. Stände ihm die Mittel both und durch die Ernennung zum Historiographen und Archivar die Ver- pilichtung auferlegte, Materiale für die mährische Geschichte zu sammeln, fand 7ten Bocžek in wenigen Jahren einen Schatz von fast 12,000, bis zur Hälfte des 17 Jahrhunderts reichenden Originalurkunden, die er auch zur Herausgabe vorbereitet hatte. In Mitten dieser wichtigen Arbeiten — am Vorabend einer versprochenen kritischen Sichtung des bis zur Veröffentlichung des vierten Bandes (1293) ge- diehenen Diplomatars, vor der Herausgabe des fünften Bandes — welchem noch ein reichhaltiger Nachtrag und ein Index beigegeben werden sollte — wurde Bocžek der Wissenschaft durch ein jähes Ende entrissen. Aber der geistige Same, den Bocžek ausgestreut hatte, war unvergäng- lich — denn sein Hintritt verursachte kaum eine kurze Unterbrechung. Noch im Todesjahre Bocžeks (1847) haben die mährischen H. H. Stände — deren Thätig- keit für die Gegenwart, sich auf die Entwicklungen und Lehren der Vergangenheil 1) In einem an mich, als Vorsteher des zur Herausgabe der mähr. Landtafel bestellten Comités — gerichteten Briefe vom 17. April 1854, veröffentlicht in der Brünner Zeitung Nr. 97. 1854.
Strana V
V stützen wollte, den für die Landes- und Verfassungsgeschichte wichtigen Beschluss gefasst, das Diplomatar auf Landeskosten bis zum J. 1620 fortzusetzen, und Bocžeks reichen historischen Nachlass anzukaufen. Auch das wüste Jahr 1848 diente merkwürdiger Weise der Geschichts-Forschung; der damalige Landtag beliess im Budget die Rubrik zur Förderung der vaterlandischen Geschichte, und widmete die ausgesetzte Summe vorzugsweise der weiteren Herausgabe des Diplomatars. Herr Chytil, aus Bocžeks trefflicher Schule hervorgegangen, und durch gediegene historische Arbeiten bekannt, übernahm es, das Materiale des fünften Diplomatarbandes (1294—1306) sammt einem bedeutenden Nachtrag herauszu- geben, und einen Index für alle fünf Bände zu verfassen; sein dem Landesaus- schusse gestellter Antrag, jenen Band auf Landeskosten 1) zu veröffentlichen, wurde im Juli 1849 genehmiget, und dadurch der ursprüngliche Plan Bocžeks — das Diplomatar bis zur Zeit des Aussterbens der Premysliden fortzusetzen — zum Abschlusse gebracht. Ein Blick auf die hereinbrechende neue Zeit zeigt, dass sie der Pllege historischer Wissenschaften nicht ungünstig war. Während damals in den politischen Verhältnissen eine tiefe Umstaltung vorbereitet wurde, erwachte und verbreitete sich die Neigung zum ernsten Studium der vaterländischen Geschichte, als ob das Ziel, welches durch die Neugestaltungen erreicht werden sollte: die Einheit Oesterreichs — zugleich eine tiefer liegende — seine eigentliche historische Be- gründung und Basis offenbaren wollte, durch die Vorarbeiten zur Darstellung der Genesis des österreichischen Staates, zur Geschichte der Vereinigung seiner an Abstammung und Bildung so verschiedenen Länder. Mit geräuschlosem Eifer und oft mit Bewusstseyn jenes grossen Zieles belebte und kräftigte sich der Geist der historischen Forschung. Ich will weder auf die grossartigen Leistungen der kais. Akademie hinweisen — noch die höchst interessanten Arbeiten aufzählen, welche in den letzten fünf Jahren von den hi- storischen Vereinen der Kronländer und von einzelnen Forschern veröffentlicht wurden, es ist genug, wenn der Charakter dieser Bemühungen festgestellt wird: überall finden wir das Streben thätig, nach Quellen zu forschen und selbe allge- mein zugänglich zu machen, als Vorbedingungen des grossen Werkes: der künf- tigen Austriæe Monumenta! — Das Endziel dieses jetzt nur objectiv verbundenen Strebens, ist die Sammlung urkundlicher Beweise, welche laut für die grosse 1) Der dritte und vierte Band waren wie der erste und zweite auf Kosten des Grafen A. F. Mittrowsky erschienen.
V stützen wollte, den für die Landes- und Verfassungsgeschichte wichtigen Beschluss gefasst, das Diplomatar auf Landeskosten bis zum J. 1620 fortzusetzen, und Bocžeks reichen historischen Nachlass anzukaufen. Auch das wüste Jahr 1848 diente merkwürdiger Weise der Geschichts-Forschung; der damalige Landtag beliess im Budget die Rubrik zur Förderung der vaterlandischen Geschichte, und widmete die ausgesetzte Summe vorzugsweise der weiteren Herausgabe des Diplomatars. Herr Chytil, aus Bocžeks trefflicher Schule hervorgegangen, und durch gediegene historische Arbeiten bekannt, übernahm es, das Materiale des fünften Diplomatarbandes (1294—1306) sammt einem bedeutenden Nachtrag herauszu- geben, und einen Index für alle fünf Bände zu verfassen; sein dem Landesaus- schusse gestellter Antrag, jenen Band auf Landeskosten 1) zu veröffentlichen, wurde im Juli 1849 genehmiget, und dadurch der ursprüngliche Plan Bocžeks — das Diplomatar bis zur Zeit des Aussterbens der Premysliden fortzusetzen — zum Abschlusse gebracht. Ein Blick auf die hereinbrechende neue Zeit zeigt, dass sie der Pllege historischer Wissenschaften nicht ungünstig war. Während damals in den politischen Verhältnissen eine tiefe Umstaltung vorbereitet wurde, erwachte und verbreitete sich die Neigung zum ernsten Studium der vaterländischen Geschichte, als ob das Ziel, welches durch die Neugestaltungen erreicht werden sollte: die Einheit Oesterreichs — zugleich eine tiefer liegende — seine eigentliche historische Be- gründung und Basis offenbaren wollte, durch die Vorarbeiten zur Darstellung der Genesis des österreichischen Staates, zur Geschichte der Vereinigung seiner an Abstammung und Bildung so verschiedenen Länder. Mit geräuschlosem Eifer und oft mit Bewusstseyn jenes grossen Zieles belebte und kräftigte sich der Geist der historischen Forschung. Ich will weder auf die grossartigen Leistungen der kais. Akademie hinweisen — noch die höchst interessanten Arbeiten aufzählen, welche in den letzten fünf Jahren von den hi- storischen Vereinen der Kronländer und von einzelnen Forschern veröffentlicht wurden, es ist genug, wenn der Charakter dieser Bemühungen festgestellt wird: überall finden wir das Streben thätig, nach Quellen zu forschen und selbe allge- mein zugänglich zu machen, als Vorbedingungen des grossen Werkes: der künf- tigen Austriæe Monumenta! — Das Endziel dieses jetzt nur objectiv verbundenen Strebens, ist die Sammlung urkundlicher Beweise, welche laut für die grosse 1) Der dritte und vierte Band waren wie der erste und zweite auf Kosten des Grafen A. F. Mittrowsky erschienen.
Strana VI
VI Thatsache sprechen werden — dass kein Zufall, kein äusserliches Moment, son- dern eine Nothwendigkeit, ein tiefes Gesittungsbedürfniss das grosse Oesterreich geschaffen habe! — Mit Wehmuth und angstvoller Ungeduld wandert der Geist durch die dunkeln Bilder aufreibender Nachbarkriege und innerer Kämpfe zwischen dem Staat und den übermächtigen Gesellschaftsclassen — nach dem Retter for- schend, der Einhalt gebieten und Einigung herbeiführen sollte — bis dieser Retter endlich ersteht in Rudolphs von Habsburg erhabenem Enkel im denkwürdigen Jahre 1526, — das Jahr — welches der Herausgabe eines mährischen Pro- vinzial-Diplomatars den natürlichen Abschnitt gibt. —1) In jenem edlen Wetteifer für die Herausgabe von Urkundenbüchern und historischen Quellen blieb Mähren unter den österreichischen Kronländern nicht das letzte; die hohe Wichtigkeit der Förderung des geschichtlichen Quellenstu- diums vollkommen anerkennend, hat sich der mährische Landesausschuss unter der thatkräftigen Leitung Seiner Excellenz des k. k. Statthalters Herrn Leopold Grafen Lažanzky — der schon planmässig gestalteten Forschung organisch angeschlossen, und dieselbe in der hochherzigsten Art unterstützt. Nach drei Kategorien beabsichtigt man hier in Mähren das historische Quellenmateriale zu sammeln und herauszugeben: die erste soll die eigentlichen Urkunden und Briefe — die zweite die Gesetze und Statuten — und die dritte die Scriptores umfassen, endlich hätten die Regesten der im Lande befindlichen Archive den Schluss zu bilden. Die Veröffentlichung von Urkunden und Briefen war als eine Art Ver- mächtniss der ehemaligen Landesvertretungen vorzugsweise das Gebiet, auf wel- chem der Landesausschuss unmittelbar einwirken konnte — ohne jedoch die anderen ausseracht zu lassen — denn auch hier begegnen wir seiner bereitwilligen und ergiebigen Unterstützung. In der Kategorie der Rechtsdenkmale, der Gesetze und Statuten, nimmt die unter dem Schutze Seiner Durchlaucht des Herrn Hugo Carl Fürsten und Altgrafen zu Salm-Reifferscheid, und auf Kosten des begüterten Erbadels Mährens erscheinende Landtafel den ersten Platz ein; sowohl diese als auch die von Rössler herausgegebenen Brünner-, und die vom Ritter von Wolfskron zur Veröf- fentlichung vorbereiteten Iglauer Stadtrechte sind wesentliche Quellen zur Rechts- und Culturgeschichte — zum Studium der Entwicklung des gesellschaftlichen Organismus. 1) Zur Vermeidung von Missverständnissen bemerke ich, dass die hier entwickelten Ansichten schon in einem Schreiben an den Herrn Regierungsrath Chmel, vom Jänner 1853, ausgesprochen wurden.
VI Thatsache sprechen werden — dass kein Zufall, kein äusserliches Moment, son- dern eine Nothwendigkeit, ein tiefes Gesittungsbedürfniss das grosse Oesterreich geschaffen habe! — Mit Wehmuth und angstvoller Ungeduld wandert der Geist durch die dunkeln Bilder aufreibender Nachbarkriege und innerer Kämpfe zwischen dem Staat und den übermächtigen Gesellschaftsclassen — nach dem Retter for- schend, der Einhalt gebieten und Einigung herbeiführen sollte — bis dieser Retter endlich ersteht in Rudolphs von Habsburg erhabenem Enkel im denkwürdigen Jahre 1526, — das Jahr — welches der Herausgabe eines mährischen Pro- vinzial-Diplomatars den natürlichen Abschnitt gibt. —1) In jenem edlen Wetteifer für die Herausgabe von Urkundenbüchern und historischen Quellen blieb Mähren unter den österreichischen Kronländern nicht das letzte; die hohe Wichtigkeit der Förderung des geschichtlichen Quellenstu- diums vollkommen anerkennend, hat sich der mährische Landesausschuss unter der thatkräftigen Leitung Seiner Excellenz des k. k. Statthalters Herrn Leopold Grafen Lažanzky — der schon planmässig gestalteten Forschung organisch angeschlossen, und dieselbe in der hochherzigsten Art unterstützt. Nach drei Kategorien beabsichtigt man hier in Mähren das historische Quellenmateriale zu sammeln und herauszugeben: die erste soll die eigentlichen Urkunden und Briefe — die zweite die Gesetze und Statuten — und die dritte die Scriptores umfassen, endlich hätten die Regesten der im Lande befindlichen Archive den Schluss zu bilden. Die Veröffentlichung von Urkunden und Briefen war als eine Art Ver- mächtniss der ehemaligen Landesvertretungen vorzugsweise das Gebiet, auf wel- chem der Landesausschuss unmittelbar einwirken konnte — ohne jedoch die anderen ausseracht zu lassen — denn auch hier begegnen wir seiner bereitwilligen und ergiebigen Unterstützung. In der Kategorie der Rechtsdenkmale, der Gesetze und Statuten, nimmt die unter dem Schutze Seiner Durchlaucht des Herrn Hugo Carl Fürsten und Altgrafen zu Salm-Reifferscheid, und auf Kosten des begüterten Erbadels Mährens erscheinende Landtafel den ersten Platz ein; sowohl diese als auch die von Rössler herausgegebenen Brünner-, und die vom Ritter von Wolfskron zur Veröf- fentlichung vorbereiteten Iglauer Stadtrechte sind wesentliche Quellen zur Rechts- und Culturgeschichte — zum Studium der Entwicklung des gesellschaftlichen Organismus. 1) Zur Vermeidung von Missverständnissen bemerke ich, dass die hier entwickelten Ansichten schon in einem Schreiben an den Herrn Regierungsrath Chmel, vom Jänner 1853, ausgesprochen wurden.
Strana VII
VII Die historisch-statistische Section der k. k. m. schl. Gesellschaft zur Be- förderung des Ackerbaues, der Natur- und Landeskunde, hat, nebst den Arbeiten zur Evidenzhaltung des gesammten historischen Materials im Lande, auch die kritische Herausgabe mährischer Scriptoren angeregt und in Angriff genommen. Zur Verfassung von Regesten der im Lande vorhandenen Archive ist be- reits an einigen Orten der Anfang gemacht worden. Nachdem schon früher d'Elverts reichhaltige Literaturgeschichte auf Landes- kosten veröffentlicht, und im Auftrage des Landesausschusses durch den höchst fleissigen Historiker Dr. Dudík in Schweden und Rom nach Material für mährische Geschichte geforscht wurde — beschloss 1) der Landesausschuss (December 1852) die Herausgabe des Codex Diplomaticus et epistolaris Moraviæ, bis zum Jahre 1526 fortsetzen zu lassen, und mir die Leitung der Redaction und Herausgabe, dann dem Hrn. Chytil die unmittelbare Redaction zu übertragen; der erste Band (resp. der sechste) hatte sich der Periode des Abschlusses des fünften Bandes (1306) anzureihen und beiläufig die Zeit der ersten Luxemburger zu umfassen. Ein Blick auf diese Periode und auf die überlieferten Denkmale, die uns vorliegen, zeigt, welch’ hohes Interesse die erweiterte Kenntniss der Zeit zwischen dem Aussterben der Premysliden und dem Tage, an welchem Mähren wieder einen Markgrafen erhielt, bietet. Wenn auch die Geschichte Mährens nicht ohne innige Verbindung mit jener von Böhmen gedacht werden kann, so wird der Beobachter doch wahr- nehmen, dass nebst den mächtigen Impulsen, welche von Prag ausgingen und Mähren in das Bereich böhmischer Schicksale zogen — dieses Markgrafthum eine selbstständige Bewegung, eine specielle Politik befolgte, welche auf die Zukunft der böhmischen Kronländer nicht ohne Einfluss blieb. Diese beiden Richtungen tragen jedoch in der Periode 1307 — 1333, gemeinschaftlich das Gepräge ihrer Zeit: jenes nämlich eines Ueberganges, aber mit dem Unterschiede, dass die letztere sich nur in einzelnen aufblitzenden That- sachen offenbarte, während bei der ersteren das Streben, die Zustände, welche in der zweiten Hälfte des 12"" und im 13" Jahrhunderte Wurzel fassten, zur Reife zu bringen — deutlich und dauernd ist. Unter den, aus den verschiedenen Erwerbsarten und Beschäftigungen ent- standenen Classen der Bevölkerung dieser Länder, trachteten die herrschenden, 1) Ich sehe mich verpflichtet hier anzuführen, dass Herr Oberlandesgerichtsrath Cybulka über mein Ersuchen, mit aller Bereitwilligkeit den Antrag auf die Fortsetzung des Codex mit mir gemeinschaftlich gestellt hat; die k. k. Gesellschaft zur Bef. des Ackerbaues, der Natur- und Landeskunde und die historische Section hatten diese Fort- setzung schon früher in Anregung gebracht.
VII Die historisch-statistische Section der k. k. m. schl. Gesellschaft zur Be- förderung des Ackerbaues, der Natur- und Landeskunde, hat, nebst den Arbeiten zur Evidenzhaltung des gesammten historischen Materials im Lande, auch die kritische Herausgabe mährischer Scriptoren angeregt und in Angriff genommen. Zur Verfassung von Regesten der im Lande vorhandenen Archive ist be- reits an einigen Orten der Anfang gemacht worden. Nachdem schon früher d'Elverts reichhaltige Literaturgeschichte auf Landes- kosten veröffentlicht, und im Auftrage des Landesausschusses durch den höchst fleissigen Historiker Dr. Dudík in Schweden und Rom nach Material für mährische Geschichte geforscht wurde — beschloss 1) der Landesausschuss (December 1852) die Herausgabe des Codex Diplomaticus et epistolaris Moraviæ, bis zum Jahre 1526 fortsetzen zu lassen, und mir die Leitung der Redaction und Herausgabe, dann dem Hrn. Chytil die unmittelbare Redaction zu übertragen; der erste Band (resp. der sechste) hatte sich der Periode des Abschlusses des fünften Bandes (1306) anzureihen und beiläufig die Zeit der ersten Luxemburger zu umfassen. Ein Blick auf diese Periode und auf die überlieferten Denkmale, die uns vorliegen, zeigt, welch’ hohes Interesse die erweiterte Kenntniss der Zeit zwischen dem Aussterben der Premysliden und dem Tage, an welchem Mähren wieder einen Markgrafen erhielt, bietet. Wenn auch die Geschichte Mährens nicht ohne innige Verbindung mit jener von Böhmen gedacht werden kann, so wird der Beobachter doch wahr- nehmen, dass nebst den mächtigen Impulsen, welche von Prag ausgingen und Mähren in das Bereich böhmischer Schicksale zogen — dieses Markgrafthum eine selbstständige Bewegung, eine specielle Politik befolgte, welche auf die Zukunft der böhmischen Kronländer nicht ohne Einfluss blieb. Diese beiden Richtungen tragen jedoch in der Periode 1307 — 1333, gemeinschaftlich das Gepräge ihrer Zeit: jenes nämlich eines Ueberganges, aber mit dem Unterschiede, dass die letztere sich nur in einzelnen aufblitzenden That- sachen offenbarte, während bei der ersteren das Streben, die Zustände, welche in der zweiten Hälfte des 12"" und im 13" Jahrhunderte Wurzel fassten, zur Reife zu bringen — deutlich und dauernd ist. Unter den, aus den verschiedenen Erwerbsarten und Beschäftigungen ent- standenen Classen der Bevölkerung dieser Länder, trachteten die herrschenden, 1) Ich sehe mich verpflichtet hier anzuführen, dass Herr Oberlandesgerichtsrath Cybulka über mein Ersuchen, mit aller Bereitwilligkeit den Antrag auf die Fortsetzung des Codex mit mir gemeinschaftlich gestellt hat; die k. k. Gesellschaft zur Bef. des Ackerbaues, der Natur- und Landeskunde und die historische Section hatten diese Fort- setzung schon früher in Anregung gebracht.
Strana VIII
VIII durch höhere Sanctionirungen factisch errungener Rechte, durch grundsätzliche Ausschliessung fremdartiger Bestandtheile — Stände zu schaffen. Die Geistlichkeit und der Adel hatten nicht allein den grössten Theil des Grundeigenthums erwor- ben — sie strebten auch nach selbstständiger Ordnung der rechtlichen und poli- tischen Verhältnisse, die grundherrliche Gerichtsbarkeit hatte die landesfürstlichen Behörden fast überflüssig gemacht — und es wurde versucht, die allgemeinen Cuden, deren Zahl allmälig bis auf die zwei (Hauptcuden) zu Olmütz und Brünn herabschmolz, in privilegirte Gerichtshöfe des Adels zu verwandeln. Das thätige Gewerbsleben und der aufblühende Handel concentrirten sich in den Städten, und die Bürger, deren politische Verhältnisse ehedem kaum besser als die der Landbewohner waren — erhielten eine Organisation, welche sie bald zu reichen und gefährlichen Nebenbuhlern des Adels, zu mächtigen Stützen des Königthums heranbildete. Wir finden sie mitberathend und mitwirkend in den all- gemeinen Landlagen, und es ist ihnen, gleich den Landherren, das Recht an der Wahl des Landesfürsten theilzunehmen gewährt. Jede Entwicklung des Municipallebens — jede Besserung in den Besitz- verhältnissen des Landmannes, ist durch die Fortschritte jener merkwürdigen gei- stigen Invasion, welche vom deutschen Westen und Süden aus sich über Mähren verbreitete, bezeichnet; deutsches Recht, deutscher Fleiss und Betriebsamkeit — verbanden sich schnell und friedlich mit der Kraft, Ausdauer und Empfänglichkeit der Eingeborenen, um das Land in das Bereich europäischer Gesittung zu ziehen. Fast gleichzeitig mit England erwarben die Stände der böhmischen Länder Rechte, welche ihnen eine ausgedehnte Theilnahme an der Leitung der Landes- angelegenheiten gesichert, und den Anfang einer Machtstellung begründet hatten, die zuletzt für ihre Erweiterung keine Gränzen mehr anerkannte. Der durch das Zerfallen der uralten centralisirenden nationalen Verwaltung gelockerte staatliche Organismus suchte ein anderes Bindeglied im Lehenwesen aufzustellen, das jedoch in der Wirklichkeit den Vasallen eine grössere Macht gab, und in den Vasallenpflichten ein geringes Aversuum für die gewonnenen und gesicherten Dominicalrechte feststellte. In allen diesen Entwicklungen war Mähren dem Beispiele Böhmens gefolgt, wie dort waren sie hierlands nicht abgeschlossen und nicht überall durchgreifend. es bestanden vielmehr neben den neuen, die Ueberreste früherer Institutionen, denn noch tagten die Provinzialcuden, noch befanden sich neben den reichen und stolzen Bürgern von Brünn und Znaim, von Olmütz und Iglau — die Bewohner
VIII durch höhere Sanctionirungen factisch errungener Rechte, durch grundsätzliche Ausschliessung fremdartiger Bestandtheile — Stände zu schaffen. Die Geistlichkeit und der Adel hatten nicht allein den grössten Theil des Grundeigenthums erwor- ben — sie strebten auch nach selbstständiger Ordnung der rechtlichen und poli- tischen Verhältnisse, die grundherrliche Gerichtsbarkeit hatte die landesfürstlichen Behörden fast überflüssig gemacht — und es wurde versucht, die allgemeinen Cuden, deren Zahl allmälig bis auf die zwei (Hauptcuden) zu Olmütz und Brünn herabschmolz, in privilegirte Gerichtshöfe des Adels zu verwandeln. Das thätige Gewerbsleben und der aufblühende Handel concentrirten sich in den Städten, und die Bürger, deren politische Verhältnisse ehedem kaum besser als die der Landbewohner waren — erhielten eine Organisation, welche sie bald zu reichen und gefährlichen Nebenbuhlern des Adels, zu mächtigen Stützen des Königthums heranbildete. Wir finden sie mitberathend und mitwirkend in den all- gemeinen Landlagen, und es ist ihnen, gleich den Landherren, das Recht an der Wahl des Landesfürsten theilzunehmen gewährt. Jede Entwicklung des Municipallebens — jede Besserung in den Besitz- verhältnissen des Landmannes, ist durch die Fortschritte jener merkwürdigen gei- stigen Invasion, welche vom deutschen Westen und Süden aus sich über Mähren verbreitete, bezeichnet; deutsches Recht, deutscher Fleiss und Betriebsamkeit — verbanden sich schnell und friedlich mit der Kraft, Ausdauer und Empfänglichkeit der Eingeborenen, um das Land in das Bereich europäischer Gesittung zu ziehen. Fast gleichzeitig mit England erwarben die Stände der böhmischen Länder Rechte, welche ihnen eine ausgedehnte Theilnahme an der Leitung der Landes- angelegenheiten gesichert, und den Anfang einer Machtstellung begründet hatten, die zuletzt für ihre Erweiterung keine Gränzen mehr anerkannte. Der durch das Zerfallen der uralten centralisirenden nationalen Verwaltung gelockerte staatliche Organismus suchte ein anderes Bindeglied im Lehenwesen aufzustellen, das jedoch in der Wirklichkeit den Vasallen eine grössere Macht gab, und in den Vasallenpflichten ein geringes Aversuum für die gewonnenen und gesicherten Dominicalrechte feststellte. In allen diesen Entwicklungen war Mähren dem Beispiele Böhmens gefolgt, wie dort waren sie hierlands nicht abgeschlossen und nicht überall durchgreifend. es bestanden vielmehr neben den neuen, die Ueberreste früherer Institutionen, denn noch tagten die Provinzialcuden, noch befanden sich neben den reichen und stolzen Bürgern von Brünn und Znaim, von Olmütz und Iglau — die Bewohner
Strana IX
IX von Herrenstädten in grundherrlicher Unterthänigkeit — nah' an den, nach deut- schem Rechte ausgesetzten Dörfern, an den Erbpächtern und den Nutzungseigen- thümern lebten Landleute, welche schlechter daran waren, als einfache Pächter. Auch rücksichtlich der selbstständigen Bewegung Mährens war in dieser Periode die Trennung von Böhmen nur ein vorübergehender Versuch, so wie die Annäherung an Oesterreich, der pfandweise Besitz Mährens, dann einiger mähri- schen Städte und Burgen durch die österreichischen Herzoge noch immer nur als Symptome jener providentiellen Richtung erschienen, welche Mähren zur Ostmark hinzog, — nur als eine bedeutungsvolle Hinweisung auf jene Nothwendigkeit, welche die kleinen Staaten der mittleren Donau, die ihre Unabhängigkeit nur aul Kosten ihrer Macht und Gesittung behaupteten, zwei Jahrhunderte später unauf- löslich mit einander verband. Es hiesse eine Geschichte schreiben, wenn die Urkunden dieses Bandes im organischen Zusammenhange namhaft gemacht werden wollten, es sei mir nur gestattet, an die wichtigsten Ereignisse anknüpfend, die wichtigsten Diplome her- vorzuheben. Dem letzten Přemysliden Wenzel III. folgte Rudolph, ein Sohn K. Albrechts von Deutschland; in dem Streite, welcher sich nach seinem baldigen Tode um den erledigten böhmischen Thron, zwischen dem von den Böhmen im August 1307 zum König erwählten Heinrich von Kärnthen und Rudolphs Bruder Friedrich den Schönen erhob — stand der bei weitem grösste Theil des mährischen Adels. darunter Bischof Johann v. Olmütz, Johann von Mezeřič, Woko v. Krawař, Philipp v. Pernstein, Hartlieb v. Boskowic (Urkunden-Nro. V. XVII. u. Suppl. XIV.) und die Stadt Brünn auf der Seite des letzteren, wofür die Stadt (VIII. X.) Privilegien erhielt; die Stadt Znaim hingegen und wahrscheinlich Raimund von Lichten- burg, Witek von Šwabenic, Witek von Landstein und noch einige Edle waren dem neugewählten König ergeben — Heinrich verlieh u. a. der Stadt Znaim das Recht, den Stadtrichter selbst zu wählen und beschenkte sie reichlich für die in diesem Kriege erlittenen Schäden. (XI. XII. XIII. XIX.). Nach der Er- mordung K. Albrechts war das Waffenglück dem Könige Heinrich günstiger, und Friedrich der Schöne fand sich veranlasst, den Weg friedlicher Unterhand- lung einzuschlagen. In Znaim trafen beide Fürsten zusammen und schlossen am 14. August 1308 (Suppl. XV.) einen Friedensvertrag. Friedrich entsagte allen Ansprü- chen auf die Krone Böhmens und sollte die gemachten Eroberungen herausge- ben — während sich Heinrich verpflichtete 45,000 Mark zu zahlen, und hiefür
IX von Herrenstädten in grundherrlicher Unterthänigkeit — nah' an den, nach deut- schem Rechte ausgesetzten Dörfern, an den Erbpächtern und den Nutzungseigen- thümern lebten Landleute, welche schlechter daran waren, als einfache Pächter. Auch rücksichtlich der selbstständigen Bewegung Mährens war in dieser Periode die Trennung von Böhmen nur ein vorübergehender Versuch, so wie die Annäherung an Oesterreich, der pfandweise Besitz Mährens, dann einiger mähri- schen Städte und Burgen durch die österreichischen Herzoge noch immer nur als Symptome jener providentiellen Richtung erschienen, welche Mähren zur Ostmark hinzog, — nur als eine bedeutungsvolle Hinweisung auf jene Nothwendigkeit, welche die kleinen Staaten der mittleren Donau, die ihre Unabhängigkeit nur aul Kosten ihrer Macht und Gesittung behaupteten, zwei Jahrhunderte später unauf- löslich mit einander verband. Es hiesse eine Geschichte schreiben, wenn die Urkunden dieses Bandes im organischen Zusammenhange namhaft gemacht werden wollten, es sei mir nur gestattet, an die wichtigsten Ereignisse anknüpfend, die wichtigsten Diplome her- vorzuheben. Dem letzten Přemysliden Wenzel III. folgte Rudolph, ein Sohn K. Albrechts von Deutschland; in dem Streite, welcher sich nach seinem baldigen Tode um den erledigten böhmischen Thron, zwischen dem von den Böhmen im August 1307 zum König erwählten Heinrich von Kärnthen und Rudolphs Bruder Friedrich den Schönen erhob — stand der bei weitem grösste Theil des mährischen Adels. darunter Bischof Johann v. Olmütz, Johann von Mezeřič, Woko v. Krawař, Philipp v. Pernstein, Hartlieb v. Boskowic (Urkunden-Nro. V. XVII. u. Suppl. XIV.) und die Stadt Brünn auf der Seite des letzteren, wofür die Stadt (VIII. X.) Privilegien erhielt; die Stadt Znaim hingegen und wahrscheinlich Raimund von Lichten- burg, Witek von Šwabenic, Witek von Landstein und noch einige Edle waren dem neugewählten König ergeben — Heinrich verlieh u. a. der Stadt Znaim das Recht, den Stadtrichter selbst zu wählen und beschenkte sie reichlich für die in diesem Kriege erlittenen Schäden. (XI. XII. XIII. XIX.). Nach der Er- mordung K. Albrechts war das Waffenglück dem Könige Heinrich günstiger, und Friedrich der Schöne fand sich veranlasst, den Weg friedlicher Unterhand- lung einzuschlagen. In Znaim trafen beide Fürsten zusammen und schlossen am 14. August 1308 (Suppl. XV.) einen Friedensvertrag. Friedrich entsagte allen Ansprü- chen auf die Krone Böhmens und sollte die gemachten Eroberungen herausge- ben — während sich Heinrich verpflichtete 45,000 Mark zu zahlen, und hiefür
Strana X
X die Städte Iglau, Znaim, Eibenschitz, Pohrlitz, Kostel und die Burg Eichhorn seinem Gegner in Pfand zu geben. Als K. Heinrich der böhmischen Krone verlustig erklärt wurde, und der römische König Heinrich dieselbe für seinen Sohn Johann v. Luxemburg ange- nommen hatte, sicherte sich der römische König die Bundeshilfe der österreichi- schen Herzoge, und verpfändele denselben das Land Mähren um 50,000 Mark. (XXVIII. Suppl. XVI.). Während Johann v. Luxemburg sich zur Besitzergreifung Böhmens rüstete, zeigten sich in Mähren die Folgen von Heinrichs von Kärnthen schwacher Regierung, die öffentliche Ordnung im Lande war in solchem Grade gestört, dass selbst eine befestigte Stadt sich nicht sicher fühlte und Schutz suchte (XXXIII.). Schon im December 1310 verliess Heinrich von Kärnthen Böhmen, und Johann hielt seinen Einzug in Prag, nachdem er kurz zuvor der Witwe Wenzels und Rudolphs, der Königin Elisabeth, versprochen hatte, die 6000 M. zu zahlen, die König Heinrich ihr entzogen hatte (XLI.). Die böhmisch-mährischen Stände huldigten dem neuen Könige und erhielten jenes denkwürdige Privilegium vom 25. December 1310 (Suppl. XVIII.), welches die Grundlage der Macht und Stellung der Stände bildete. Nachdem Friedrich von Oesterreich das verpfandete Mähren zurückstellte (XLIV. XLVII.) zog Johann dahin, um das Land in Besitz zu nehmen und die anarchischen Bewegungen zu bekämpfen; zu Brünn empfing er die Huldigung des mährischen Adels, und ertheilte den Freibrief vom 18. Juni 1311 (XLIX.); in kürzerer Fassung sind daselbst alle die in Böhmen am 25. December 1310 gegebenen Zusicherungen wiederholt. Das Versprechen des Herzogs Boleslaus von Breslau, das verpfandete Troppau gegen 8000 M. dem K. Johann zurückzustellen (LII.), wurde zu Olmütz am 11. Juni 1311 gegeben; denn dort befand sich damals der König auf der Durchreise nach Brünn. 1) Kaum hatte Johann Mähren anscheinend beruhigt verlassen, als er im Frühjahre 1312 zurückkehren musste; einige vornehme Herren, darunter der landlose Herzog Niclas von Troppau, Hartlieb und Ingram v. Boskowic dann Friedrich v. Linau begünstigten die Räubereien, welche grosse Strecken des Landes verwüsteten. Auch das Olmützer Bisthum hatte bei den anhaltenden Unruhen einen bedeutenden 1) Es wäre sonach die von Sommersberg unrichtig mit III. Idus Julij 1311 datirte, und nach ihm abgedruckte Ur- kunde (LII.) mit dem von Dobner in einem blossen Regeste (Monumenta IV. S. 28.) angeführten wahren Datum (11. Juni) zu berichtigen, was auch in der, diesem Vorworte folgenden Urkundenübersicht geschah.
X die Städte Iglau, Znaim, Eibenschitz, Pohrlitz, Kostel und die Burg Eichhorn seinem Gegner in Pfand zu geben. Als K. Heinrich der böhmischen Krone verlustig erklärt wurde, und der römische König Heinrich dieselbe für seinen Sohn Johann v. Luxemburg ange- nommen hatte, sicherte sich der römische König die Bundeshilfe der österreichi- schen Herzoge, und verpfändele denselben das Land Mähren um 50,000 Mark. (XXVIII. Suppl. XVI.). Während Johann v. Luxemburg sich zur Besitzergreifung Böhmens rüstete, zeigten sich in Mähren die Folgen von Heinrichs von Kärnthen schwacher Regierung, die öffentliche Ordnung im Lande war in solchem Grade gestört, dass selbst eine befestigte Stadt sich nicht sicher fühlte und Schutz suchte (XXXIII.). Schon im December 1310 verliess Heinrich von Kärnthen Böhmen, und Johann hielt seinen Einzug in Prag, nachdem er kurz zuvor der Witwe Wenzels und Rudolphs, der Königin Elisabeth, versprochen hatte, die 6000 M. zu zahlen, die König Heinrich ihr entzogen hatte (XLI.). Die böhmisch-mährischen Stände huldigten dem neuen Könige und erhielten jenes denkwürdige Privilegium vom 25. December 1310 (Suppl. XVIII.), welches die Grundlage der Macht und Stellung der Stände bildete. Nachdem Friedrich von Oesterreich das verpfandete Mähren zurückstellte (XLIV. XLVII.) zog Johann dahin, um das Land in Besitz zu nehmen und die anarchischen Bewegungen zu bekämpfen; zu Brünn empfing er die Huldigung des mährischen Adels, und ertheilte den Freibrief vom 18. Juni 1311 (XLIX.); in kürzerer Fassung sind daselbst alle die in Böhmen am 25. December 1310 gegebenen Zusicherungen wiederholt. Das Versprechen des Herzogs Boleslaus von Breslau, das verpfandete Troppau gegen 8000 M. dem K. Johann zurückzustellen (LII.), wurde zu Olmütz am 11. Juni 1311 gegeben; denn dort befand sich damals der König auf der Durchreise nach Brünn. 1) Kaum hatte Johann Mähren anscheinend beruhigt verlassen, als er im Frühjahre 1312 zurückkehren musste; einige vornehme Herren, darunter der landlose Herzog Niclas von Troppau, Hartlieb und Ingram v. Boskowic dann Friedrich v. Linau begünstigten die Räubereien, welche grosse Strecken des Landes verwüsteten. Auch das Olmützer Bisthum hatte bei den anhaltenden Unruhen einen bedeutenden 1) Es wäre sonach die von Sommersberg unrichtig mit III. Idus Julij 1311 datirte, und nach ihm abgedruckte Ur- kunde (LII.) mit dem von Dobner in einem blossen Regeste (Monumenta IV. S. 28.) angeführten wahren Datum (11. Juni) zu berichtigen, was auch in der, diesem Vorworte folgenden Urkundenübersicht geschah.
Strana XI
XI Theil seiner Einkünfte verloren. (LX.) Der König machte durch Zerstörung der Raubburgen dem Unwesen ein Ende, verzieh und empfing im Juli 1312 den Eid der Treue von Niclas v. Troppau, Ulrich v. Boskovic, u. A. später auch von Hartlieb v. Boskovic, für den sich mehrere Barone verbürgt hatten. (Suppl. XX.). Friedrich v. Linau wurde später für treue Dienste vom Könige sogar belohnt. (XCIV.) König Johann gründete damals auch das Kloster zu St. Anna in Brünn, (LVIII.) und besuchte noch im August desselben Jahres mit seiner Gemalin Eli- sabeth Brünn zum zweiten Male, wo er dem Kloster Cella St. Mariæ und der Stadt selbst Gnaden ertheilte. (LXVI. LXVII.) Noch hatte Friedrich der Schöne einige Städte in Mähren als Pfand zu- rückbehalten, und dem Könige Johann nicht wieder zurückgestellt — es benützte daher letzterer die guten Dienste, die er dem neuen römischen Könige Ludwig bei der Wahl erwies, um diesem das Versprechen abzugewinnen (December 1314. Suppl. XXI.), die österreichischen Herzoge zur Herausgabe von Znaim uud Pohrlitz zu vermögen. Während des kurzen Aufenthaltes des Königs in Mähren, vom Februar bis zum März 1315, ertheilte er Privilegien den Städten Olmütz und Hradisch (LXXXVI. LXXXV.) — und Exemtionen von der landesfürstlichen Gerichtsbar- keit den Klöstern Saar und Welehrad (LXXXVII. LXXXVIII.); überdiess wurde Olmütz das Jahr zuvor vom Könige die erste Stadt des Landes genannt und mit Donationen bedacht. (LXXX. LXXXI.). Ende Mai 1315 ist König Jo- hann wieder in Mähren, diessmal um den unruhigen Grafen v. Trentschin, wel- cher den südlichen Theil des Landes verwüstet hatte, zu vertreiben — bei Holič in Ungarn besiegt Johann den wilden Grafen, und war Ende Juli 1315 wieder in Brünn; als Entschädigung für die in diesem Feldzug erlittenen Verluste, gibt Johann dem Kloster Obrowitz die Befugniss, sich auf allen Besitzungen des Ol- mützer Rechts zu bedienen (LXXIX.) 1) und befreit Hradisch von Steuern und Zöllen (XCVI.) Heinrich v. Lipa, durch dessen Tapferkeit die Böhmen jene Schlacht bei Holič gewonnen, wurde wegen Landesverrath auf Befehl des Königs gefangen 1) Obwohl die Urkunde LXXIX datirt ist „VIII. Cal. Aug. 1314. regnorum vero nostrorum anno tercio,“ so dürfte sie unbedenklich in das Jahr 1315 zu setzen sein, denn der ungarische Feldzug fand 1315 und nicht 1314 statt — in welchem Jahre K. Johann mit der Königswahl in Deutschland beschäftigt war; der entschiedene Irrthum des Annalisten der regn, vero nos, anno tercio schrieb, begründet endlich zur Genüge die Vermuthung, dass er sich auch bei der Jahreszahl irrte. II
XI Theil seiner Einkünfte verloren. (LX.) Der König machte durch Zerstörung der Raubburgen dem Unwesen ein Ende, verzieh und empfing im Juli 1312 den Eid der Treue von Niclas v. Troppau, Ulrich v. Boskovic, u. A. später auch von Hartlieb v. Boskovic, für den sich mehrere Barone verbürgt hatten. (Suppl. XX.). Friedrich v. Linau wurde später für treue Dienste vom Könige sogar belohnt. (XCIV.) König Johann gründete damals auch das Kloster zu St. Anna in Brünn, (LVIII.) und besuchte noch im August desselben Jahres mit seiner Gemalin Eli- sabeth Brünn zum zweiten Male, wo er dem Kloster Cella St. Mariæ und der Stadt selbst Gnaden ertheilte. (LXVI. LXVII.) Noch hatte Friedrich der Schöne einige Städte in Mähren als Pfand zu- rückbehalten, und dem Könige Johann nicht wieder zurückgestellt — es benützte daher letzterer die guten Dienste, die er dem neuen römischen Könige Ludwig bei der Wahl erwies, um diesem das Versprechen abzugewinnen (December 1314. Suppl. XXI.), die österreichischen Herzoge zur Herausgabe von Znaim uud Pohrlitz zu vermögen. Während des kurzen Aufenthaltes des Königs in Mähren, vom Februar bis zum März 1315, ertheilte er Privilegien den Städten Olmütz und Hradisch (LXXXVI. LXXXV.) — und Exemtionen von der landesfürstlichen Gerichtsbar- keit den Klöstern Saar und Welehrad (LXXXVII. LXXXVIII.); überdiess wurde Olmütz das Jahr zuvor vom Könige die erste Stadt des Landes genannt und mit Donationen bedacht. (LXXX. LXXXI.). Ende Mai 1315 ist König Jo- hann wieder in Mähren, diessmal um den unruhigen Grafen v. Trentschin, wel- cher den südlichen Theil des Landes verwüstet hatte, zu vertreiben — bei Holič in Ungarn besiegt Johann den wilden Grafen, und war Ende Juli 1315 wieder in Brünn; als Entschädigung für die in diesem Feldzug erlittenen Verluste, gibt Johann dem Kloster Obrowitz die Befugniss, sich auf allen Besitzungen des Ol- mützer Rechts zu bedienen (LXXIX.) 1) und befreit Hradisch von Steuern und Zöllen (XCVI.) Heinrich v. Lipa, durch dessen Tapferkeit die Böhmen jene Schlacht bei Holič gewonnen, wurde wegen Landesverrath auf Befehl des Königs gefangen 1) Obwohl die Urkunde LXXIX datirt ist „VIII. Cal. Aug. 1314. regnorum vero nostrorum anno tercio,“ so dürfte sie unbedenklich in das Jahr 1315 zu setzen sein, denn der ungarische Feldzug fand 1315 und nicht 1314 statt — in welchem Jahre K. Johann mit der Königswahl in Deutschland beschäftigt war; der entschiedene Irrthum des Annalisten der regn, vero nos, anno tercio schrieb, begründet endlich zur Genüge die Vermuthung, dass er sich auch bei der Jahreszahl irrte. II
Strana XII
XII genommen — ein grosser Theil der Landherren in Böhmen und Mähren nahm für Lipa Partei mit den Waffen in der Hand (Pešina, Mars Moravicus S. 398 und ff.) ; die Stadt Brünn, die des Königs Sache ergriff (C), erhielt die Burg Obran und Steuerbefreiung für solche Besitzungen, welche nach dem Privilegium vom 25. December 1310 zur Steuerzahlung verpflichtet waren. Bald erfolgte jedoch eine Aussöhnung zwischen dem Könige und Herrn Heinrich v. Lipa, welcher dann mit dem, dem Könige treu gebliebenen Herrn Peter v. Rosenberg und mit dessen Anhange einen Freundschaftsbund schloss (CI), in dieser merkwürdigen Urkunde (April 1316) durfte Herr Heinrich v. Lipa in gewissen Fällen dem Herrn Peter v. Rosenberg Beistand gegen den König versprechen, diese Versöhnungen waren jedoch von keiner langen Dauer: während der König Böhmen verliess und sich in Deutschland aufhielt, brach in Böhmen der Parteikampf aus. Der Hass der Königin gegen die Königin Witwe Elisabeth und ihren treuen Anhänger Herrn Heinrich v. Lipa, war die Ursache eines Bürgerkrieges, welcher sich auch auf Mähren — wo Heinrich v. Lipa viele Freunde hatte — ausdehnte; der inzwischen zurückgekehrte König wies, wie früher die Königin, alle Friedensvorschläge des Herrn Heinrich v. Lipa zurück und liess die eisernen Würfel entscheiden. Da verband sich der grösste Theil der böhmischen und mährischen Barone mit König Friedrich dem Schönen, um Johann zum Frieden zu zwingen (CXLIV); 1) dieser hatte sich nach einigen fruchtlosen Belagerungen böhmischer Burgen nach Mähren gezogen — wo ihm nebst Conrad, der neue Bischof von Olmütz, welcher für seine Dienste Lan- deshauptmann von Mähren geworden war (CXXXV. CXXVIII.), die Lomnitze und einige andere Herren, die Städte Brünn und Olmütz treu geblieben waren. K. Jo- hann wurde von Heinrich v. Lipa in Brünn mit Erfolg belagert, denn der König zeigte sich jetzt nach dem Missgeschicke seiner Waffen zu Unterhandlungen geneigt; allein der Friede kam nicht in Brünn, sondern erst später in Tauss zu Stande. Zu den Leiden des Bürgerkrieges in Mähren gesellte sich die Besorgniss vor kirchlichen Wirren, welche Böhmen und Polen bedrohten, Pabst Johann XXII. sah sich veranlasst, Mass- regeln gegen die Häretiker zu ergreifen, und forderte die böhmisch-mährischen Grossen, darunter Heinrich v. Lipa und Peter v. Rosenberg, auf, den gefährdeten Glauben zu schützen (CXXX I.CXXXIII.). 1) Diese Urkunde wurde nach der im Text vorkommenden Jahreszahl in das Jahr 1318 gesetzt — es leuchtet jedoch ein, dass vom Ende d. J. 1317 die Rede ist; die hier gestörte chronologische Ordnung wurde in der Urkunden- übersicht hergestellt.
XII genommen — ein grosser Theil der Landherren in Böhmen und Mähren nahm für Lipa Partei mit den Waffen in der Hand (Pešina, Mars Moravicus S. 398 und ff.) ; die Stadt Brünn, die des Königs Sache ergriff (C), erhielt die Burg Obran und Steuerbefreiung für solche Besitzungen, welche nach dem Privilegium vom 25. December 1310 zur Steuerzahlung verpflichtet waren. Bald erfolgte jedoch eine Aussöhnung zwischen dem Könige und Herrn Heinrich v. Lipa, welcher dann mit dem, dem Könige treu gebliebenen Herrn Peter v. Rosenberg und mit dessen Anhange einen Freundschaftsbund schloss (CI), in dieser merkwürdigen Urkunde (April 1316) durfte Herr Heinrich v. Lipa in gewissen Fällen dem Herrn Peter v. Rosenberg Beistand gegen den König versprechen, diese Versöhnungen waren jedoch von keiner langen Dauer: während der König Böhmen verliess und sich in Deutschland aufhielt, brach in Böhmen der Parteikampf aus. Der Hass der Königin gegen die Königin Witwe Elisabeth und ihren treuen Anhänger Herrn Heinrich v. Lipa, war die Ursache eines Bürgerkrieges, welcher sich auch auf Mähren — wo Heinrich v. Lipa viele Freunde hatte — ausdehnte; der inzwischen zurückgekehrte König wies, wie früher die Königin, alle Friedensvorschläge des Herrn Heinrich v. Lipa zurück und liess die eisernen Würfel entscheiden. Da verband sich der grösste Theil der böhmischen und mährischen Barone mit König Friedrich dem Schönen, um Johann zum Frieden zu zwingen (CXLIV); 1) dieser hatte sich nach einigen fruchtlosen Belagerungen böhmischer Burgen nach Mähren gezogen — wo ihm nebst Conrad, der neue Bischof von Olmütz, welcher für seine Dienste Lan- deshauptmann von Mähren geworden war (CXXXV. CXXVIII.), die Lomnitze und einige andere Herren, die Städte Brünn und Olmütz treu geblieben waren. K. Jo- hann wurde von Heinrich v. Lipa in Brünn mit Erfolg belagert, denn der König zeigte sich jetzt nach dem Missgeschicke seiner Waffen zu Unterhandlungen geneigt; allein der Friede kam nicht in Brünn, sondern erst später in Tauss zu Stande. Zu den Leiden des Bürgerkrieges in Mähren gesellte sich die Besorgniss vor kirchlichen Wirren, welche Böhmen und Polen bedrohten, Pabst Johann XXII. sah sich veranlasst, Mass- regeln gegen die Häretiker zu ergreifen, und forderte die böhmisch-mährischen Grossen, darunter Heinrich v. Lipa und Peter v. Rosenberg, auf, den gefährdeten Glauben zu schützen (CXXX I.CXXXIII.). 1) Diese Urkunde wurde nach der im Text vorkommenden Jahreszahl in das Jahr 1318 gesetzt — es leuchtet jedoch ein, dass vom Ende d. J. 1317 die Rede ist; die hier gestörte chronologische Ordnung wurde in der Urkunden- übersicht hergestellt.
Strana XIII
XIII Im Spätherbste 1318 war Johann in Mähren (CXL. CXLIII.) und wahr- scheinlich ist es — er war von Herrn Heinrich v. Lipa begleitet — dass er sich mit der Königin Witwe Elisabeth versöhnte, denn diese wurde von nun an mit Gunst- bezeugungen überhäuft (CXLIX. CLII. CLXXVI. u. a. m.); auch Herr Heinrich er- freute sich der königlichen Gnade, und war fast immer während seines Gebieters Abwesenheit königlicher Statthalter. Wahrlich, Mähren bedurfte einer starken und weisen Verwaltung, um sich von den Nachwehen der Kriege zu erholen — Ge- waltthätigkeiten und verwüstete Strecken Landes zeugten dafür (CLXVII. CXC.CLXXI.). Nach längerer Abwesenheit war König Johann, welcher kürzlich die Mark Budissin erworben hatte (CLXIX.), Anfangs Jänner 1321 wieder in Prag, doch nur auf kurze Zeit, denn er verliess Böhmen, Tauss am 25" Juni berührend (CLXXXV. CLXXXVI.). In dieser Zeit übergab er der Königin Witwe Elisa- beth an Zahlungsstatt gewisse Güter, die von dem Wysehrader Probst Johann, Woko von Krawař und Heinrich von Lipa geschätzt werden sollten (CLXXXIV.). Herr Heinrich erwarb in Mähren, wo Elisabeth residirte, grosse Besitzungen, (Suppl. XXIII. CLXXXI. CC.) und es darf nicht befremden, wenn er der glanz- vollen Stellung eines königlichen Statthalters in Böhmen entsagte, um den be- scheideneren Posten eines mährischen Landeshauptmannes, welcher den Vorzug hatte, Pflicht und Neigung des Marschalls von Böhmen in Einklang zu bringen, für sich in Anspruch zu nehmen (CXCIV.). Die Ernennung und Annahme Lipa’s zum Landeshauptmanne scheint in der Zeit stattgefunden zu haben, als König Johann — der im September 1321 (CXC.) nach Böhmen zurückgekehrt war — über Chrudim Anfangs October des J. in Brünn eintraf, und die Uebergabe der Güter Auspitz und Mönitz an die Königin Elisabeth (CXCI.) vollzog — nachdem die drei obgenannten Herren mit dem Beirathe der bei dem damals versammelten Landtage anwesenden Barone und Bürger, die Schätzung dieser Güter vorgenommen hatten (CXCII.). Die entscheidende Mitwirkung des Königs Johann in der Schlacht bei Mühldorf, war für Mähren nicht ohne Vortheile. In Folge der Freilassung des in dieser Schlacht gefangenen Herzogs Heinrich von Oesterreich und der Vermittlung des mit König Johann befreundeten Königs von Frankreich, wurde eine Zusammen- kunft der österreichischen Fürsten, Johanns und des Königs von Ungarn, welcher ein Vetter des französischen Herrschers war, an der Grenze von Mähren, Oesterreich und Ungarn verabredet. König Johann, dessen Finanzen durch die vielen Kriege sehr angegriffen waren, hielt sich auf der Reise nach dieser Grenze in Brünn auf II *
XIII Im Spätherbste 1318 war Johann in Mähren (CXL. CXLIII.) und wahr- scheinlich ist es — er war von Herrn Heinrich v. Lipa begleitet — dass er sich mit der Königin Witwe Elisabeth versöhnte, denn diese wurde von nun an mit Gunst- bezeugungen überhäuft (CXLIX. CLII. CLXXVI. u. a. m.); auch Herr Heinrich er- freute sich der königlichen Gnade, und war fast immer während seines Gebieters Abwesenheit königlicher Statthalter. Wahrlich, Mähren bedurfte einer starken und weisen Verwaltung, um sich von den Nachwehen der Kriege zu erholen — Ge- waltthätigkeiten und verwüstete Strecken Landes zeugten dafür (CLXVII. CXC.CLXXI.). Nach längerer Abwesenheit war König Johann, welcher kürzlich die Mark Budissin erworben hatte (CLXIX.), Anfangs Jänner 1321 wieder in Prag, doch nur auf kurze Zeit, denn er verliess Böhmen, Tauss am 25" Juni berührend (CLXXXV. CLXXXVI.). In dieser Zeit übergab er der Königin Witwe Elisa- beth an Zahlungsstatt gewisse Güter, die von dem Wysehrader Probst Johann, Woko von Krawař und Heinrich von Lipa geschätzt werden sollten (CLXXXIV.). Herr Heinrich erwarb in Mähren, wo Elisabeth residirte, grosse Besitzungen, (Suppl. XXIII. CLXXXI. CC.) und es darf nicht befremden, wenn er der glanz- vollen Stellung eines königlichen Statthalters in Böhmen entsagte, um den be- scheideneren Posten eines mährischen Landeshauptmannes, welcher den Vorzug hatte, Pflicht und Neigung des Marschalls von Böhmen in Einklang zu bringen, für sich in Anspruch zu nehmen (CXCIV.). Die Ernennung und Annahme Lipa’s zum Landeshauptmanne scheint in der Zeit stattgefunden zu haben, als König Johann — der im September 1321 (CXC.) nach Böhmen zurückgekehrt war — über Chrudim Anfangs October des J. in Brünn eintraf, und die Uebergabe der Güter Auspitz und Mönitz an die Königin Elisabeth (CXCI.) vollzog — nachdem die drei obgenannten Herren mit dem Beirathe der bei dem damals versammelten Landtage anwesenden Barone und Bürger, die Schätzung dieser Güter vorgenommen hatten (CXCII.). Die entscheidende Mitwirkung des Königs Johann in der Schlacht bei Mühldorf, war für Mähren nicht ohne Vortheile. In Folge der Freilassung des in dieser Schlacht gefangenen Herzogs Heinrich von Oesterreich und der Vermittlung des mit König Johann befreundeten Königs von Frankreich, wurde eine Zusammen- kunft der österreichischen Fürsten, Johanns und des Königs von Ungarn, welcher ein Vetter des französischen Herrschers war, an der Grenze von Mähren, Oesterreich und Ungarn verabredet. König Johann, dessen Finanzen durch die vielen Kriege sehr angegriffen waren, hielt sich auf der Reise nach dieser Grenze in Brünn auf II *
Strana XIV
XIV (vom 28. August bis nach dem 15. September 1323), um dort — wie später von den Böhmen — von den Mährern eine Berna zu fordern. Auf dem im August abgehaltenen Landtage wurde ihm diese Berna bewilligt, wofür er den Ständen die Privilegien d. J. 1311 erneuerte (CCXXXIV.) und insbesondere dem Bi- schofe von Olmütz — der früher (CCXIII.) das Recht erhielt, in vier seiner Städte einen freien Juden zu halten — alle Rechte und Immunitäten des Bisthums bestä- tigte (CCXXXVI.), den Städten Iglau (CCXXXVII.) Olmütz (CCXXXVIII.) Brünn (CCXL.) ansehnliche Privilegien ertheilte — und das Herzogthum Troppau (wo- mit Niclas, Herzog v. Troppau, früher (CXXXVI.) vom Könige Johann belehnt wurde), in Bezug auf Steuerzahlung dem Lande Mähren gleichstellte (CCXLI.). Bei der Zusammenkunft, welche in Göding am 18. September 1323 Statt fand, erschien Johann mit grossem Gefolge und brachte dem Könige von Ungarn reiche Geschenke: Kleinodien, Woll- und Seidenzeuge im Werthe von mehr als 600 Mark (CCXLIV.). Der Erfolg der Zusammenkunft war für Johann sehr günstig, u. a. stellten die österreichischen Herzoge die in Pfand gehaltenen Städte Znaim und Kostel (auch Pohrlitz?), so wie Urkunden zurück, die demselben ein Anrecht auf den böhmischen Thron sicherten (Lichnowsky Gesch. d. H. Habsburg, 3. S. 141.) und verpflichteten sich 9000 M. als Lösegeld für Herzog Heinrich zu zahlen; Herzog Leopold von Oesterreich trat später diesem Vertrage bei (CCLVI.1) CCLVII.). Gleich nach der Zusammenkunft erfolgte die Rückreise des Königs über Kostel nach Brünn, wobei er der wiedererlangten Stadt Znaim und der Stadt Hradisch Rechte, welche den Gemeindepfennig vermehren sollten, ertheilte (CCXLIII. CCXLV.). Ueber Bitte der königlichen Witwe Elisabeth, die das Kloster Aula St. Mariæ in Altbrünn gründete (CCXXIX.), bestätigte der König die Donation des Dorfes Lautschitz (CCXLVI.), den Verkauf der Güter Mönitz und Auspitz (CCXLVII.), die Donation der Procopscapelle an das genannte Kloster (CCXLVIII.), und endlich die Gründung des Klosters selbst (CCXLIX.), wobei dasselbe mit Exemtionen von der landesfürstlichen Gerichtsbarkeit, von Steuern und Frohnden reichlich ausge- stattet wurde. Als Beweis seiner besonderen Neigung verschrieb Johann der Kö� nigin noch 10 Mark wöchentlich auf Kuttenberg (CCL.); Herr Heinrich v. Lipa konnte nicht zurückbleiben, und schenkte der frommen Stiftung der Königin öffent- lich im Landtage (CCLXVII.) und in seinem Testamente (CCLXXV.) mehrere 1) Wahrscheinlich irrte Dobner, als er CCLVI Dux Ludowicus schrieb, ohne Zweifel ist hier von Dux Leopoldus die Rede. S. Goldast R. Boh. app. S. 47.
XIV (vom 28. August bis nach dem 15. September 1323), um dort — wie später von den Böhmen — von den Mährern eine Berna zu fordern. Auf dem im August abgehaltenen Landtage wurde ihm diese Berna bewilligt, wofür er den Ständen die Privilegien d. J. 1311 erneuerte (CCXXXIV.) und insbesondere dem Bi- schofe von Olmütz — der früher (CCXIII.) das Recht erhielt, in vier seiner Städte einen freien Juden zu halten — alle Rechte und Immunitäten des Bisthums bestä- tigte (CCXXXVI.), den Städten Iglau (CCXXXVII.) Olmütz (CCXXXVIII.) Brünn (CCXL.) ansehnliche Privilegien ertheilte — und das Herzogthum Troppau (wo- mit Niclas, Herzog v. Troppau, früher (CXXXVI.) vom Könige Johann belehnt wurde), in Bezug auf Steuerzahlung dem Lande Mähren gleichstellte (CCXLI.). Bei der Zusammenkunft, welche in Göding am 18. September 1323 Statt fand, erschien Johann mit grossem Gefolge und brachte dem Könige von Ungarn reiche Geschenke: Kleinodien, Woll- und Seidenzeuge im Werthe von mehr als 600 Mark (CCXLIV.). Der Erfolg der Zusammenkunft war für Johann sehr günstig, u. a. stellten die österreichischen Herzoge die in Pfand gehaltenen Städte Znaim und Kostel (auch Pohrlitz?), so wie Urkunden zurück, die demselben ein Anrecht auf den böhmischen Thron sicherten (Lichnowsky Gesch. d. H. Habsburg, 3. S. 141.) und verpflichteten sich 9000 M. als Lösegeld für Herzog Heinrich zu zahlen; Herzog Leopold von Oesterreich trat später diesem Vertrage bei (CCLVI.1) CCLVII.). Gleich nach der Zusammenkunft erfolgte die Rückreise des Königs über Kostel nach Brünn, wobei er der wiedererlangten Stadt Znaim und der Stadt Hradisch Rechte, welche den Gemeindepfennig vermehren sollten, ertheilte (CCXLIII. CCXLV.). Ueber Bitte der königlichen Witwe Elisabeth, die das Kloster Aula St. Mariæ in Altbrünn gründete (CCXXIX.), bestätigte der König die Donation des Dorfes Lautschitz (CCXLVI.), den Verkauf der Güter Mönitz und Auspitz (CCXLVII.), die Donation der Procopscapelle an das genannte Kloster (CCXLVIII.), und endlich die Gründung des Klosters selbst (CCXLIX.), wobei dasselbe mit Exemtionen von der landesfürstlichen Gerichtsbarkeit, von Steuern und Frohnden reichlich ausge- stattet wurde. Als Beweis seiner besonderen Neigung verschrieb Johann der Kö� nigin noch 10 Mark wöchentlich auf Kuttenberg (CCL.); Herr Heinrich v. Lipa konnte nicht zurückbleiben, und schenkte der frommen Stiftung der Königin öffent- lich im Landtage (CCLXVII.) und in seinem Testamente (CCLXXV.) mehrere 1) Wahrscheinlich irrte Dobner, als er CCLVI Dux Ludowicus schrieb, ohne Zweifel ist hier von Dux Leopoldus die Rede. S. Goldast R. Boh. app. S. 47.
Strana XV
XV Güter. Pabst Johann beställigte die Gründung des Klosters und genehmigte dessen Einverleibung in den Cistercienserorden (CCLXVIII. CCLXXX.). Der vergebliche Versuch einer Aussöhnung K. Ludwigs mit dem Pabste, der jenen nicht anerkennen wollte (CCLI.), dann auch gewisse vortheilhafte Fa- milienverbindungen beschäftigten König Johann oft auswärts, nämlich die Verlobung seines erstgeborenen Sohnes mit Blanca v. Valois (CCXXVII.), und die beab- sichtigte Doppelheirath zwischen dem Herzog Heinrich v. Kärnthen und Beatrix v. Savoyen, dann der Tochter des Kärnthners mit des Königs Sohne Johann (CCLXIV.), nachdem kurz vorher die (den Iglauer Bürgern bekannt gegebene) Hochzeil des Herzogs Heinrich von Niederbayern mit Margaretha, Tochter des K. Johann, ge- feiert worden war (CXCIX.). Es scheinen auf der Reise des Königs durch Mähren, im März und April 1325 — wo er Brünn, Ungarisch-Brod und Znaim besuchte — auch finanzielle Zwecke erreicht worden zu sein, es ist wahrscheinlich, dass der König von den Städten, wenigstens von Brünn, Subsidien erhielt (CCLXXXIII.), wofür er diese wohlhabende Stadt reichlich begnadete, auch den Städten Znaim (CCLXXX.), Hradisch (CCLXXXII.) und Iglau (CCXCI.), ertheilte er zu Ehren und zu Nutzen mehrere Rechte und Freiheiten; gewiss ist es, dass der König damals Geld be- nöthigte, denn er erbath sich und erhielt auch vom Pabste am 1. Juni 1325 (CCXCV.) die Genehmigung, den Zehent des Einkommens der Geistlichkeit (der Johanniter�Orden war ausgenommen) durch drei Jahre erheben zu dürfen. Wenngleich König Johann die Steuerkraft seiner Länder sehr in Anspruch nahm, so erwuchsen diesen unverkennbare Vortheile: Mehrung des Reiches, und eine Reihe kostbarer Rechte, welche die Macht des Adels, so wie den Wohlstand und eine autonome Verfassung der Städte begründeten. Abermals ging der König mit Erwerbungs- und Eroberungsplänen um, als er in der zweiten Hälfte des J. 1325 Böhmen verliess; im J. 1326 be- fand er sich in Breslau (CCCI.), um dort, wahrscheinlich durch persönliche Ein- wirkung, die schlesischen Herzoge zur Unterwerfung zu bewegen und auf diese Art das alte Verhältniss Schlesiens zur Krone Böhmens herzustellen. Es scheint, dass er dort günstige Zusicherungen erhielt, welche ihn in den Stand setzten, an die Erwerbung Polens zu denken (diese weitausgreifenden Pläne, und die Entfernung von seinem Reiche hinderten ihn nicht, sich mit Landesangelegenheiten zu be- schäftigen, CCLX. CCCI. CCCVII. CCCVIII.) und auf Grund dieser locken- den Aussichten eine allgemeine Berna abzuverlangen. Nachdem er diesen Zweck
XV Güter. Pabst Johann beställigte die Gründung des Klosters und genehmigte dessen Einverleibung in den Cistercienserorden (CCLXVIII. CCLXXX.). Der vergebliche Versuch einer Aussöhnung K. Ludwigs mit dem Pabste, der jenen nicht anerkennen wollte (CCLI.), dann auch gewisse vortheilhafte Fa- milienverbindungen beschäftigten König Johann oft auswärts, nämlich die Verlobung seines erstgeborenen Sohnes mit Blanca v. Valois (CCXXVII.), und die beab- sichtigte Doppelheirath zwischen dem Herzog Heinrich v. Kärnthen und Beatrix v. Savoyen, dann der Tochter des Kärnthners mit des Königs Sohne Johann (CCLXIV.), nachdem kurz vorher die (den Iglauer Bürgern bekannt gegebene) Hochzeil des Herzogs Heinrich von Niederbayern mit Margaretha, Tochter des K. Johann, ge- feiert worden war (CXCIX.). Es scheinen auf der Reise des Königs durch Mähren, im März und April 1325 — wo er Brünn, Ungarisch-Brod und Znaim besuchte — auch finanzielle Zwecke erreicht worden zu sein, es ist wahrscheinlich, dass der König von den Städten, wenigstens von Brünn, Subsidien erhielt (CCLXXXIII.), wofür er diese wohlhabende Stadt reichlich begnadete, auch den Städten Znaim (CCLXXX.), Hradisch (CCLXXXII.) und Iglau (CCXCI.), ertheilte er zu Ehren und zu Nutzen mehrere Rechte und Freiheiten; gewiss ist es, dass der König damals Geld be- nöthigte, denn er erbath sich und erhielt auch vom Pabste am 1. Juni 1325 (CCXCV.) die Genehmigung, den Zehent des Einkommens der Geistlichkeit (der Johanniter�Orden war ausgenommen) durch drei Jahre erheben zu dürfen. Wenngleich König Johann die Steuerkraft seiner Länder sehr in Anspruch nahm, so erwuchsen diesen unverkennbare Vortheile: Mehrung des Reiches, und eine Reihe kostbarer Rechte, welche die Macht des Adels, so wie den Wohlstand und eine autonome Verfassung der Städte begründeten. Abermals ging der König mit Erwerbungs- und Eroberungsplänen um, als er in der zweiten Hälfte des J. 1325 Böhmen verliess; im J. 1326 be- fand er sich in Breslau (CCCI.), um dort, wahrscheinlich durch persönliche Ein- wirkung, die schlesischen Herzoge zur Unterwerfung zu bewegen und auf diese Art das alte Verhältniss Schlesiens zur Krone Böhmens herzustellen. Es scheint, dass er dort günstige Zusicherungen erhielt, welche ihn in den Stand setzten, an die Erwerbung Polens zu denken (diese weitausgreifenden Pläne, und die Entfernung von seinem Reiche hinderten ihn nicht, sich mit Landesangelegenheiten zu be- schäftigen, CCLX. CCCI. CCCVII. CCCVIII.) und auf Grund dieser locken- den Aussichten eine allgemeine Berna abzuverlangen. Nachdem er diesen Zweck
Strana XVI
XVI in Böhmen erreicht hatte, reiste er Ende Jänner 1327 nach Brünn und erhielt hier von den Ständen (Barones, Nobiles et Wladicones) die gewünschte Steuer; in dem ertheilten Reverse (CCCXXIII.) erneuert der König nicht allein die frü- heren Privilegien, sondern bekennt ausdrücklich, dass er die in Frage stehende allgemeine Steuer nicht nach Recht, sondern aus blosser Gefälligkeit erhielt. Auch diessmal verfehlte der König nicht, für Hebung des Städtewesens — dessen Mis- sion und Bedeutung er vollkommen würdigte (CCCXXIV) — mit Vorliebe zu sorgen und Privilegien zu ertheilen, so für Neustadt (CCCXXII.), Littau (CCXXIV.), Jamnitz (CCCXXV.), später für Hradisch (CCCXXXIV.) und Znaim (CCCXL.) (das zur Zeit der Zusammenkunft K. Johanns mit den österreichischen Herzogen durch Feuer sehr gelitten hatte). Zum Heile Schlesiens unterwarf sich der grösste Theil der Herzogthümer der böhmischen Krone — die Eroberung Polens musste jedoch König Johann aufgeben, da K. Carl v. Ungarn ihm dringend davon abrieth (Palacky Gesch. Böhm. II. B. II. Ab. S. 157.), dafür schloss Johann mit dem letzteren ein Bünd- niss, welches durch die Heirath des ungarischen Prinzen Ladislaus mit Johanns Tochter Anna besiegelt werden sollte (CCCXXIX.); die eingeholte päbstliche Dispens wurde dazu ertheilt (CCCXVI.) 1) Nach der Huldigung der schlesischen Herzoge kehrte Johann nach Böhmen über Mähren zurück — und hielt sich hier 4 Wochen auf, in dieser Zeit erhielten die Klöster: St. Clara in Znaim (CCCXXXV.), Aula S. Mariæ (CCCXXXIX.), Rai- gern (nebst der vollständigen Patrimonialgerichtsbarkeit CCCXLII. CCCXLIII.) wich- tige Exemtionen, insbesondere wurde das Kloster Aula S. Mariæ mit Beweisen königlicher Huld erfreut (CCCXXXVI. CCCXXXVIII. CCCXXXVII, diese Ur- kunde, S. 263, berechtigt die Abtissin und das Kloster, den Obersteuer-Einneh- mer und den Gerichtsnotar der Brünner Provinz, so wie den Münzmeister zu ernennen) — nachdem jenes Kloster schon in früheren Jahren Privilegien-Confir- mationen (CCCV. CCCVI.), Propinationsrechte (CCXCII.), und Donationen von Herrn Heinrich v. Lipa (CCCII.), von der Witwe und dem Sohne Witek's von Šwabenic (CCCX. CCCXI.) und vom Bischofe Conrad von Olmütz (CCCIV.) erhalten hatte. Bischof Conrad starb kurze Zeit nach Abfassung seines Testamentes (CCCXIV.) im August des Jahres 1326; wiewohl derselbe für die kirchlichen Zustände ein aufmerksames Auge hatte (Suppl. XXII. CCLXXII.), so werden die hier vorlie- 1) Durch ein Versehen ist der Auszug dieser vom J. 1327 datirten Urkunde (CCCXVI.) in das J. 1326 gesetzt, in der Urkundenübersicht aber berichtigt worden.
XVI in Böhmen erreicht hatte, reiste er Ende Jänner 1327 nach Brünn und erhielt hier von den Ständen (Barones, Nobiles et Wladicones) die gewünschte Steuer; in dem ertheilten Reverse (CCCXXIII.) erneuert der König nicht allein die frü- heren Privilegien, sondern bekennt ausdrücklich, dass er die in Frage stehende allgemeine Steuer nicht nach Recht, sondern aus blosser Gefälligkeit erhielt. Auch diessmal verfehlte der König nicht, für Hebung des Städtewesens — dessen Mis- sion und Bedeutung er vollkommen würdigte (CCCXXIV) — mit Vorliebe zu sorgen und Privilegien zu ertheilen, so für Neustadt (CCCXXII.), Littau (CCXXIV.), Jamnitz (CCCXXV.), später für Hradisch (CCCXXXIV.) und Znaim (CCCXL.) (das zur Zeit der Zusammenkunft K. Johanns mit den österreichischen Herzogen durch Feuer sehr gelitten hatte). Zum Heile Schlesiens unterwarf sich der grösste Theil der Herzogthümer der böhmischen Krone — die Eroberung Polens musste jedoch König Johann aufgeben, da K. Carl v. Ungarn ihm dringend davon abrieth (Palacky Gesch. Böhm. II. B. II. Ab. S. 157.), dafür schloss Johann mit dem letzteren ein Bünd- niss, welches durch die Heirath des ungarischen Prinzen Ladislaus mit Johanns Tochter Anna besiegelt werden sollte (CCCXXIX.); die eingeholte päbstliche Dispens wurde dazu ertheilt (CCCXVI.) 1) Nach der Huldigung der schlesischen Herzoge kehrte Johann nach Böhmen über Mähren zurück — und hielt sich hier 4 Wochen auf, in dieser Zeit erhielten die Klöster: St. Clara in Znaim (CCCXXXV.), Aula S. Mariæ (CCCXXXIX.), Rai- gern (nebst der vollständigen Patrimonialgerichtsbarkeit CCCXLII. CCCXLIII.) wich- tige Exemtionen, insbesondere wurde das Kloster Aula S. Mariæ mit Beweisen königlicher Huld erfreut (CCCXXXVI. CCCXXXVIII. CCCXXXVII, diese Ur- kunde, S. 263, berechtigt die Abtissin und das Kloster, den Obersteuer-Einneh- mer und den Gerichtsnotar der Brünner Provinz, so wie den Münzmeister zu ernennen) — nachdem jenes Kloster schon in früheren Jahren Privilegien-Confir- mationen (CCCV. CCCVI.), Propinationsrechte (CCXCII.), und Donationen von Herrn Heinrich v. Lipa (CCCII.), von der Witwe und dem Sohne Witek's von Šwabenic (CCCX. CCCXI.) und vom Bischofe Conrad von Olmütz (CCCIV.) erhalten hatte. Bischof Conrad starb kurze Zeit nach Abfassung seines Testamentes (CCCXIV.) im August des Jahres 1326; wiewohl derselbe für die kirchlichen Zustände ein aufmerksames Auge hatte (Suppl. XXII. CCLXXII.), so werden die hier vorlie- 1) Durch ein Versehen ist der Auszug dieser vom J. 1327 datirten Urkunde (CCCXVI.) in das J. 1326 gesetzt, in der Urkundenübersicht aber berichtigt worden.
Strana XVII
XVII genden Beweisstücke nicht ohne Einfluss auf die bisherige Auffassung (Ziegel- bauer, Pilař, Richter) des Characters dieses Kirchenfürsten bleiben. Die vom Pabste geäusserten Besorgnisse (CCLVI. CCCXVII.), die strengen, dem Nachfolger Con- rads aufgetragenen Alienations- und Infeudatims-Verbote (CCCLXIV.) deuten daraul hin, dass die mährische Kirche, in der sich manche bedauerliche Zustände (CVI. Suppl. XXII. CCLXXII. CCLXII. CCCXIX.) geoffenbart hatten, eines vorzugsweise kirchlichen Mannes bedurfte, worauf Pabst Johann XXII. den Prager Probst Hinco v. Berka als einen tauglichen und erleuchteten Herrn zum Nachfolger Conrads de- signirte (CCCXVII. CCCXVIII.). Bischof Hinco zeigte sich bald im Interesse des Königs thätig ; als nämlich die Heirathen zwischen Heinrich Herzog v. Kärnthen und Beatrix v. Savoyen, dann zwi- schen Johanns Sohn und Margaretha, des ersteren Tochter (1327) geschlossen wurden, verbürgte der Bischof mit noch anderen böhmischen und mährischen Edlen, die vom Könige dem Herzoge versprochene Zahlung einer Mitgift von 40,000 Mark. (Suppl. XXV.) Schon damals scheinen beide Fürsten sich zugesichert zu haben, dass im Falle des Absterbens des Einen, der Ueberlebende die Vormundschaft der Kinder und die Regierung der Länder des Verstorbenen führen sollte — Herzog Heinrich bevollmächtigte als eventueller Vormund zur Empfangnahme der Huldigung in Böhmen und Mähren den Probst von Völkermarkt und den Herrn v. Purgstall (Suppl. XXIV.). Die Stadt Znaim brachte schon im nächsten Jahre (1328) diese Huldigung dar. (CCCLXX.). Nach einem im Sommer 1328 begonnenen Kampfe mit König Friedrich, dessen Veranlassung ein Grenzstreit zwischen Oesterreich und Mähren war, kam schon im November der Friede zu Stande — Johann war in diesem Kriege glücklich, und eroberte mehrere feste Plätze im nördlichen Oesterreich, u. a. nach kurzer Belagerung (CCCLXVIII.) Drosendorf. In dem gleich darauf unternommenen Feldzuge gegen die Preussen und Lithauer waren die böhmischen Waffen siegreich und sicherten dem Könige neue Erwerbungen in Schlesien. (Palacky's Geschicht. Böhm. II. B. II. Ab. S. 166 u. ff.) Während K. Johann nach diesen neuen Erfolgen Böhmen auf längere Zeit verliess, starb in seinem geliebten Mähren Herr Heinrich v. Lipa, einer der ta- pfersten Barone und glänzendsten Staatsmänner jener Zeit; die Erben seines Reichthums und seiner Würden waren die beiden Söhne: Heinrich, Marschall und in des Königs Abwesenheit Landesverweser von Böhmen, und Johann, Landes-
XVII genden Beweisstücke nicht ohne Einfluss auf die bisherige Auffassung (Ziegel- bauer, Pilař, Richter) des Characters dieses Kirchenfürsten bleiben. Die vom Pabste geäusserten Besorgnisse (CCLVI. CCCXVII.), die strengen, dem Nachfolger Con- rads aufgetragenen Alienations- und Infeudatims-Verbote (CCCLXIV.) deuten daraul hin, dass die mährische Kirche, in der sich manche bedauerliche Zustände (CVI. Suppl. XXII. CCLXXII. CCLXII. CCCXIX.) geoffenbart hatten, eines vorzugsweise kirchlichen Mannes bedurfte, worauf Pabst Johann XXII. den Prager Probst Hinco v. Berka als einen tauglichen und erleuchteten Herrn zum Nachfolger Conrads de- signirte (CCCXVII. CCCXVIII.). Bischof Hinco zeigte sich bald im Interesse des Königs thätig ; als nämlich die Heirathen zwischen Heinrich Herzog v. Kärnthen und Beatrix v. Savoyen, dann zwi- schen Johanns Sohn und Margaretha, des ersteren Tochter (1327) geschlossen wurden, verbürgte der Bischof mit noch anderen böhmischen und mährischen Edlen, die vom Könige dem Herzoge versprochene Zahlung einer Mitgift von 40,000 Mark. (Suppl. XXV.) Schon damals scheinen beide Fürsten sich zugesichert zu haben, dass im Falle des Absterbens des Einen, der Ueberlebende die Vormundschaft der Kinder und die Regierung der Länder des Verstorbenen führen sollte — Herzog Heinrich bevollmächtigte als eventueller Vormund zur Empfangnahme der Huldigung in Böhmen und Mähren den Probst von Völkermarkt und den Herrn v. Purgstall (Suppl. XXIV.). Die Stadt Znaim brachte schon im nächsten Jahre (1328) diese Huldigung dar. (CCCLXX.). Nach einem im Sommer 1328 begonnenen Kampfe mit König Friedrich, dessen Veranlassung ein Grenzstreit zwischen Oesterreich und Mähren war, kam schon im November der Friede zu Stande — Johann war in diesem Kriege glücklich, und eroberte mehrere feste Plätze im nördlichen Oesterreich, u. a. nach kurzer Belagerung (CCCLXVIII.) Drosendorf. In dem gleich darauf unternommenen Feldzuge gegen die Preussen und Lithauer waren die böhmischen Waffen siegreich und sicherten dem Könige neue Erwerbungen in Schlesien. (Palacky's Geschicht. Böhm. II. B. II. Ab. S. 166 u. ff.) Während K. Johann nach diesen neuen Erfolgen Böhmen auf längere Zeit verliess, starb in seinem geliebten Mähren Herr Heinrich v. Lipa, einer der ta- pfersten Barone und glänzendsten Staatsmänner jener Zeit; die Erben seines Reichthums und seiner Würden waren die beiden Söhne: Heinrich, Marschall und in des Königs Abwesenheit Landesverweser von Böhmen, und Johann, Landes-
Strana XVIII
XVIII hauptmann von Mähren; als solcher erscheint dieser zuerst auf dem Ende Jänner 1330 zu Brünn abgehaltenen Landtage (CCCXCIV. CCCXCV.) König Johann trachtete indess die Verträge, welche ihm durch die tyroli- schen Doppelheirathen wichtige Erwerbungen zusichern sollten, zu festigen (er verpflichtete sich Geisseln für die richtige Zahlung der 40,000 Mark an Herzog Heinrich zu stellen, und jährlich 500 Schock auf Bisentz für Margaretha, seines Sohnes Hausfrau, anzuweisen, später stellte auch sein erstgeborner Sohn Carl eine Bürgschaftsurkunde darüber aus. Suppl. XXVII. XXVIII. XXXIV.); um ferner die natürlichen Gegner jener Verträge, die österreichischen Herzoge an sich zu fes- seln — schloss er mit ihnen ein Bündniss, und wollte dem Herzog Otto seine Tochter Gutta zur Frau geben, obwohl Pabst Johann XXII, welcher durch das versöhnende Vorgehen Johanns die Gegner seines Widersachers K. Ludwig ver- mindert sah, jener Heirath die nothige Dispens versagte (CDV.). Demungeachtet war König Johann mit diesen Resultaten zufrieden und unternahm am Ende des Jahres 1330 jenen merkwürdigen, mehr romantischen als staatsklugen Zug nach Italien. Die Erfolge in Italien, wie jene Doppelheirathen hatten ihm fast alle Nachbarn zu Feinden gemacht; der Kaiser war zwar leicht beschwichtigt — nicht so König Carl von Ungarn, welcher sich mit den österreichischen Herzogen ge- gen ihn verbunden hatte (CDXXVII.). Nach einem Feldzug in Polen stellte Jo- hann sein Heer gegen die vereinigt österreichisch�ungarische Armee bei Laa in der ersten Hälfte November 1331 auf (CDXXXII.). Die zwischen den Ungarn und den Oesterreichern ausgebrochene Zwietracht liess es zu keiner Schlacht kom- men, und Johann kehrte über Brünn, woselbst er sich fast 14 Tage aufhielt (CDXXXIV. CDXXXVI.), nach Prag zurück — an seiner Stelle standen mehrere Barone, u. a. Beneš v. Wartenberg und Johann v. Boskowic an der Spitze der gegen Oesterreich aufgestellten Truppen (Pešina, Mars M. S. 411.). Während Johann zu Paris (CDXXXVIII.) die Vermählung seiner Tochter Gutta (da die Hei- rath mit dem österreichischen Herzog Otto nicht zu Stande kam), mit dem fran- zösischen Thronfolger feierte (Mai 1332), erlitten seine Barone an der mährisch- österreichischen Gränze eine empfindliche Niederlage (Pešina l. c. S. 412.), in deren Folge ein nicht ganz günstiger Friede mit den österreichischen Herzogen geschlossen wurde, 13. Juli 1332 (Suppl. XXXI.) und K. Johann die Tochter K. Friedrichs des Schönen, Elisabeth, heirathen sollte. Dieser Friede wurde durch Kö- nig Carl v. Ungarn in demselben Jahre ratificirt (CDXLVII.) und noch durch einen Vertrag zwischen Johann und den Herzogen bekräftiget (Suppl. XXXII.).
XVIII hauptmann von Mähren; als solcher erscheint dieser zuerst auf dem Ende Jänner 1330 zu Brünn abgehaltenen Landtage (CCCXCIV. CCCXCV.) König Johann trachtete indess die Verträge, welche ihm durch die tyroli- schen Doppelheirathen wichtige Erwerbungen zusichern sollten, zu festigen (er verpflichtete sich Geisseln für die richtige Zahlung der 40,000 Mark an Herzog Heinrich zu stellen, und jährlich 500 Schock auf Bisentz für Margaretha, seines Sohnes Hausfrau, anzuweisen, später stellte auch sein erstgeborner Sohn Carl eine Bürgschaftsurkunde darüber aus. Suppl. XXVII. XXVIII. XXXIV.); um ferner die natürlichen Gegner jener Verträge, die österreichischen Herzoge an sich zu fes- seln — schloss er mit ihnen ein Bündniss, und wollte dem Herzog Otto seine Tochter Gutta zur Frau geben, obwohl Pabst Johann XXII, welcher durch das versöhnende Vorgehen Johanns die Gegner seines Widersachers K. Ludwig ver- mindert sah, jener Heirath die nothige Dispens versagte (CDV.). Demungeachtet war König Johann mit diesen Resultaten zufrieden und unternahm am Ende des Jahres 1330 jenen merkwürdigen, mehr romantischen als staatsklugen Zug nach Italien. Die Erfolge in Italien, wie jene Doppelheirathen hatten ihm fast alle Nachbarn zu Feinden gemacht; der Kaiser war zwar leicht beschwichtigt — nicht so König Carl von Ungarn, welcher sich mit den österreichischen Herzogen ge- gen ihn verbunden hatte (CDXXVII.). Nach einem Feldzug in Polen stellte Jo- hann sein Heer gegen die vereinigt österreichisch�ungarische Armee bei Laa in der ersten Hälfte November 1331 auf (CDXXXII.). Die zwischen den Ungarn und den Oesterreichern ausgebrochene Zwietracht liess es zu keiner Schlacht kom- men, und Johann kehrte über Brünn, woselbst er sich fast 14 Tage aufhielt (CDXXXIV. CDXXXVI.), nach Prag zurück — an seiner Stelle standen mehrere Barone, u. a. Beneš v. Wartenberg und Johann v. Boskowic an der Spitze der gegen Oesterreich aufgestellten Truppen (Pešina, Mars M. S. 411.). Während Johann zu Paris (CDXXXVIII.) die Vermählung seiner Tochter Gutta (da die Hei- rath mit dem österreichischen Herzog Otto nicht zu Stande kam), mit dem fran- zösischen Thronfolger feierte (Mai 1332), erlitten seine Barone an der mährisch- österreichischen Gränze eine empfindliche Niederlage (Pešina l. c. S. 412.), in deren Folge ein nicht ganz günstiger Friede mit den österreichischen Herzogen geschlossen wurde, 13. Juli 1332 (Suppl. XXXI.) und K. Johann die Tochter K. Friedrichs des Schönen, Elisabeth, heirathen sollte. Dieser Friede wurde durch Kö- nig Carl v. Ungarn in demselben Jahre ratificirt (CDXLVII.) und noch durch einen Vertrag zwischen Johann und den Herzogen bekräftiget (Suppl. XXXII.).
Strana XIX
XIX Der zweite Aufenthalt des Königs in Frankreich und der Besuch beim Pabste in Avignon (wo ihm die Dispens zur Heirath mit Elisabeth von Oesterreich zwar versprochen, später jedoch, Mai 1333, [CDLVI.] versagt wurde) zur Rettung seiner wankenden Herrschaft in Italien, führte entgegengesetzte Resultate herbei; ungeachtet der Tapferkeit und des Sieges seines Sohnes Carl musste K. Johann, „dieser kriegerische Ritter und ritterlichste Krieger", wie Stenzl sagt, nach zahlrei- chen Missgeschicken im October 1333 Italien verlassen, und seine dort unhalt- bare Herrschaft aufgeben (Palacký Gesch. Böhm. II. B. II. Ab. S. 195.) Der Zustand Mährens vom Tode Heinrichs, des älteren Herrn v. Lipa, bis zu dieser Zeit, war kein befriedigender: die längeren Abwesenheiten des Königs, der rasche Wechsel der Landeshauptleute, lahmte die Kraft der Verwaltungsorgane, und die Gefährdungen der öffentlichen Sicherheit durch Strassenräuber und Mord- brenner (CDXIII.) schlugen dem Lande ebenso tiefe Wunden, als jener böhmisch- österreichische Krieg — der die südlichen Gränzen Mährens in einen Schauplatz von Plünderung und Zerstörung verwandelt hatte (CDLXII.); Bischof Hinco, einer der ersten aus dem Geschlechte mährischer Absenter, vertrug nicht das Klima des Landes und hielt sich grösstentheils in Prag auf (DVI. CDIX. CDX. CDXIX. CDXX. CDXL. u. a. m.), und wièwohl er fur die Emporbringung des Bisthums und der mährischen Kirche (CCCLXIV. CDVI. CDVIII. CDIX. CDXXIV.) thätig war, konnte seine häufige Abwesenheit zur Abwendung der schlimmen Lage des Landes nichts beitragen. Eine Ausnahme von jenen allgemeinen Zuständen bildeten die Städte, für deren Wohlfahrt König Johann stets besorgt war ; als er auf dem Landtage zu Tauss im August 1331 (CDXXVI.) eine Berna von Böhmen und Mähren erhielt, und den Ständen den Solidar-Widerstand, falls er gegen den ausgestellten Revers (Suppl. XXIX.) handeln würde, ausdrücklich zugestand — war dieser Act von Beweisen königlicher Gunst für Iglau, Hradisch, Brünn und Olmütz begleitet (CDXXVI. CDXXVIII. CDXXIX. CDXXX.). In den Städten wurde die Zunahme des Wohlstandes nicht wesentlich unterbrochen. Es hat K. Johann damals zur Entwicklung und Hebung Brünns noch wesentlich beigetragen, indem er der Stadt (für deren Wohlhabenheit der Umfang des Tuchhandels CCCLXXIV spricht) neue Contribuenten zu den öffentlichen Lasten zuführte (CDXXIX. CDLXV.), und den Handelsleuten aus Oesterreich nicht mehr durch Mönitz, sondern unmittelbar über Brünn mit ihren Waaren zu ziehen befahl (CDLXV.), dann zur Erhöhung des Ansehens der neuen Brünner Collegiatkirche zu St. Peter eine Dechantspräbende III
XIX Der zweite Aufenthalt des Königs in Frankreich und der Besuch beim Pabste in Avignon (wo ihm die Dispens zur Heirath mit Elisabeth von Oesterreich zwar versprochen, später jedoch, Mai 1333, [CDLVI.] versagt wurde) zur Rettung seiner wankenden Herrschaft in Italien, führte entgegengesetzte Resultate herbei; ungeachtet der Tapferkeit und des Sieges seines Sohnes Carl musste K. Johann, „dieser kriegerische Ritter und ritterlichste Krieger", wie Stenzl sagt, nach zahlrei- chen Missgeschicken im October 1333 Italien verlassen, und seine dort unhalt- bare Herrschaft aufgeben (Palacký Gesch. Böhm. II. B. II. Ab. S. 195.) Der Zustand Mährens vom Tode Heinrichs, des älteren Herrn v. Lipa, bis zu dieser Zeit, war kein befriedigender: die längeren Abwesenheiten des Königs, der rasche Wechsel der Landeshauptleute, lahmte die Kraft der Verwaltungsorgane, und die Gefährdungen der öffentlichen Sicherheit durch Strassenräuber und Mord- brenner (CDXIII.) schlugen dem Lande ebenso tiefe Wunden, als jener böhmisch- österreichische Krieg — der die südlichen Gränzen Mährens in einen Schauplatz von Plünderung und Zerstörung verwandelt hatte (CDLXII.); Bischof Hinco, einer der ersten aus dem Geschlechte mährischer Absenter, vertrug nicht das Klima des Landes und hielt sich grösstentheils in Prag auf (DVI. CDIX. CDX. CDXIX. CDXX. CDXL. u. a. m.), und wièwohl er fur die Emporbringung des Bisthums und der mährischen Kirche (CCCLXIV. CDVI. CDVIII. CDIX. CDXXIV.) thätig war, konnte seine häufige Abwesenheit zur Abwendung der schlimmen Lage des Landes nichts beitragen. Eine Ausnahme von jenen allgemeinen Zuständen bildeten die Städte, für deren Wohlfahrt König Johann stets besorgt war ; als er auf dem Landtage zu Tauss im August 1331 (CDXXVI.) eine Berna von Böhmen und Mähren erhielt, und den Ständen den Solidar-Widerstand, falls er gegen den ausgestellten Revers (Suppl. XXIX.) handeln würde, ausdrücklich zugestand — war dieser Act von Beweisen königlicher Gunst für Iglau, Hradisch, Brünn und Olmütz begleitet (CDXXVI. CDXXVIII. CDXXIX. CDXXX.). In den Städten wurde die Zunahme des Wohlstandes nicht wesentlich unterbrochen. Es hat K. Johann damals zur Entwicklung und Hebung Brünns noch wesentlich beigetragen, indem er der Stadt (für deren Wohlhabenheit der Umfang des Tuchhandels CCCLXXIV spricht) neue Contribuenten zu den öffentlichen Lasten zuführte (CDXXIX. CDLXV.), und den Handelsleuten aus Oesterreich nicht mehr durch Mönitz, sondern unmittelbar über Brünn mit ihren Waaren zu ziehen befahl (CDLXV.), dann zur Erhöhung des Ansehens der neuen Brünner Collegiatkirche zu St. Peter eine Dechantspräbende III
Strana XX
XX stiftete, und deren Einkünfte vermehrte (CDXXV. 1) CDXXXIV.); zur Abwehr räuberischer Angriffe gestand er Olmütz eine ausgedehnte Strafgerichtsbarkeit zu (CDXIII.). Auf diese Art waren die Städte gleichsam Inseln, gegen welche die Wogen anstürmender Anarchie keine Gewalt hatten. Erhebend ist jedoch die Wahrnehmung, wie in jener drangvollen dunkeln Epoche und zu einer Zeit, in welcher Armuth und Krankheit noch nicht der Ge- genstand der öffentlichen Sorgfalt oder der supplementären Thätigkeit weltlicher Wohlthätigkeitsvereine waren, in welcher Theilnahme und Mitleid neben dem zü- gellosen Durste nach Macht in den eisernen Seelen nur selten Platz fanden — eine Witwe zweier Könige, die durch ihr grosses Vermogen, ihre Abstammung voll stolzer Erinnerungen, und ihren zahlreichen Anhang — ein heiteres Welt- leben hätte führen können — auf die Vorzüge ihrer Stellung verzichtend, sich dem Dienste der heiligen Gottes-Mutter widmete — wie diese erhabene Frau. nachdem sie ihr ganzes Hab und Gut zur Errichtung eines Klosters opferte (CD.), noch in den letzten Jahren ihres Lebens vom Könige (CDXXXV. CDXLV.), vom Bischof Hinco (CDXLIV. CDXLV.), von Johann, dem Sohne des unvergesslichen Heinrichs v. Lipa, und ihrer gesammten Hofhaltung unterstützt, ein Hospital für arme Kranke stiftete und dasselbe unter den Schutz und die Obhut jenes Klosters stellte (CDLIII.), — wie sie für Kleidung und Bedienung, ja sogar für eine genau bezeichnete, den armen Kranken zusagende Diät, mit wahrer weiblicher Liebe und Sorgfalt bedacht war — wie sie in echt christkatholischem Geiste eine lange Pil- gerfahrt nach Cöln mit ihrer Tochter unternahm, um dort auf Fürbitte Erzbischofs Wal- rams und des Cölner Magistrates kostbare Reliquien für ihr theures Marienkloster zu gewinnen (CDLVIII. CDLIX. CDLX. CDLIX.) — wie sie dieses Kloster zu einem Sanctuarium, zu einem glänzenden, wahrhaft kirchlichen Gefasse gestaltete, aus welchem dem sittlichen und körperlichen Elende reichste Hilfe geboten werden sollte — wie dieses Kloster ein Denkmal war der versöhnenden, leuchtenden, veredelnden Macht der Kirche! Es darf aber auch nicht verschwiegen werden, dass, verführt vom weltli- chen Hader und weltlichen Unordnungen, Uebelstände schwerer Art sich hie und da in die Wohnungen klösterlicher Abgeschiedenheit einschlichen (CDLI. CDLV.). und durch den übergrossen Eifer der minderen Brüder, die in der Wirkungs- sphäre des weltlichen und des anderen regulären Clerus eingriffen, ein Zwie- 1) Gegen den Austellungsort dieser Urkunde (Brünn) sind Bedenken wohl zulässig — nachdem Johann am 16. und 23. August in Tauss war, konnte er am 18. August kaum in Brünn anwesend sein ; wahrscheinlich wird die Urkunde in Tauss ausgestellt worden sein.
XX stiftete, und deren Einkünfte vermehrte (CDXXV. 1) CDXXXIV.); zur Abwehr räuberischer Angriffe gestand er Olmütz eine ausgedehnte Strafgerichtsbarkeit zu (CDXIII.). Auf diese Art waren die Städte gleichsam Inseln, gegen welche die Wogen anstürmender Anarchie keine Gewalt hatten. Erhebend ist jedoch die Wahrnehmung, wie in jener drangvollen dunkeln Epoche und zu einer Zeit, in welcher Armuth und Krankheit noch nicht der Ge- genstand der öffentlichen Sorgfalt oder der supplementären Thätigkeit weltlicher Wohlthätigkeitsvereine waren, in welcher Theilnahme und Mitleid neben dem zü- gellosen Durste nach Macht in den eisernen Seelen nur selten Platz fanden — eine Witwe zweier Könige, die durch ihr grosses Vermogen, ihre Abstammung voll stolzer Erinnerungen, und ihren zahlreichen Anhang — ein heiteres Welt- leben hätte führen können — auf die Vorzüge ihrer Stellung verzichtend, sich dem Dienste der heiligen Gottes-Mutter widmete — wie diese erhabene Frau. nachdem sie ihr ganzes Hab und Gut zur Errichtung eines Klosters opferte (CD.), noch in den letzten Jahren ihres Lebens vom Könige (CDXXXV. CDXLV.), vom Bischof Hinco (CDXLIV. CDXLV.), von Johann, dem Sohne des unvergesslichen Heinrichs v. Lipa, und ihrer gesammten Hofhaltung unterstützt, ein Hospital für arme Kranke stiftete und dasselbe unter den Schutz und die Obhut jenes Klosters stellte (CDLIII.), — wie sie für Kleidung und Bedienung, ja sogar für eine genau bezeichnete, den armen Kranken zusagende Diät, mit wahrer weiblicher Liebe und Sorgfalt bedacht war — wie sie in echt christkatholischem Geiste eine lange Pil- gerfahrt nach Cöln mit ihrer Tochter unternahm, um dort auf Fürbitte Erzbischofs Wal- rams und des Cölner Magistrates kostbare Reliquien für ihr theures Marienkloster zu gewinnen (CDLVIII. CDLIX. CDLX. CDLIX.) — wie sie dieses Kloster zu einem Sanctuarium, zu einem glänzenden, wahrhaft kirchlichen Gefasse gestaltete, aus welchem dem sittlichen und körperlichen Elende reichste Hilfe geboten werden sollte — wie dieses Kloster ein Denkmal war der versöhnenden, leuchtenden, veredelnden Macht der Kirche! Es darf aber auch nicht verschwiegen werden, dass, verführt vom weltli- chen Hader und weltlichen Unordnungen, Uebelstände schwerer Art sich hie und da in die Wohnungen klösterlicher Abgeschiedenheit einschlichen (CDLI. CDLV.). und durch den übergrossen Eifer der minderen Brüder, die in der Wirkungs- sphäre des weltlichen und des anderen regulären Clerus eingriffen, ein Zwie- 1) Gegen den Austellungsort dieser Urkunde (Brünn) sind Bedenken wohl zulässig — nachdem Johann am 16. und 23. August in Tauss war, konnte er am 18. August kaum in Brünn anwesend sein ; wahrscheinlich wird die Urkunde in Tauss ausgestellt worden sein.
Strana XXI
XXI spalt in der Kirche hervorgerufen wurde, welcher ohngeachtet der päbstlichen Einwirkung (CDLXVIII.), in späterer Zeit beklagenswerthe Scenen veranlasste. Das königliche Patrimonium befand sich als Pfand grösstentheils in fremden Händen, die Finanzen des Landes waren erschöpft, und neue Geldquellen konnten selbst auf Kosten der obersten Staatsgewalt kaum mehr eröffnet werden. So hatte sich die Lage Mährens gestaltet, als ein Prinz zur Mitregierung berufen wurde, welcher die bedrängten Gemüther beruhigen, den wirren Staats- haushalt regeln, und durch neue Institutionen Ordnung und Wohlstand im Lande einbürgern sollte — als Johanns eltester Sohn Carl, der siebenzehnjährige Staatsmann und Feldherr, den alten, langvergessenen Markgrafenhut Mährens aus den Händen seines Vaters empfing. Wenn einerseits der Kundige aus dem Gesagten entnehmen wird, was als Zuwachs neuer, was als Ergänzung und Berichtigung bekannter Daten zur eigent- lichen Landesgeschichte in diesem Bande geboten wird, so ist andererseits der Gewinn für gewisse Zweige der Geschichte der bei Weitem grösste; insbesondere erhalten die Organisation des Gerichtswesens auf dem flachen Lande, die bäuer- lichen Rechtszustände und die Agrarverhältnisse, dann die Geschichte der Besteue- rung, so wie die der verschiedenen Eigenthums- und Besitzkategorien in mehr als der Hälfte der (500) mitgetheilten Urkunden höchst interessante Aufschlüsse. Das Aufblühen der Städte, die Entstehung starker Körperschaften in ihrem Weich- bilde, und die Fortbildung des dritten Standes finden in vielen Stadtprivilegien und Stadturkunden ihre Quellen. Nicht minder bedeutungsvoll sind die Diplome zur Genea- logie mährischer Adelsgeschlechter, dann jene, welche die Genesis des Ständewesens. des Verfalles der alten, alle Schichten der Gesellschaft verbindenden nationalen Admini- stration, und des Aufkommens der mit dem Lehenwesen sich fast gleichzeitig bildenden Patrimonialverwaltung darstellen; die Urkunden zur Kirchengeschichte sind die zahl- reichsten, über zweihundert Donationsbriefe, Immunitäten- und Privilegienbestä- tigungen, päbstliche Erlässe, Indulgenzen, Klosterstiftungen. Statuten, Erlasse in Betreff der Archidiaconalgewalt sind vorhanden — der bündigste Beweis der hohen Stellung, welche zum Heile der Gesellschaft von der Kirche eingenommen wurde. Unter den merkwürdigen Urkunden dieser Gattung verdient — obwohl aus früherer Zeit stammend — den vornehmsten Platz, der Bericht 1) des Bischofs Bruno v. Olmütz 1) Raynald a. a. 1273 §§. 6—12 veröffentlichte theilweise diesen Bericht, nach ihm Balbin und Richter, und in neuester Zeit hat Dr. Dudik eine treffliche Abschrift aus römischen Originalien verfasst, da diese Abschrift nicht zu Gebote stand, wurde der Bericht nach einer von Dr. Höfler aus dem Originale im Vaticanischen Archive entnommenen Copie abgedruckt. III'
XXI spalt in der Kirche hervorgerufen wurde, welcher ohngeachtet der päbstlichen Einwirkung (CDLXVIII.), in späterer Zeit beklagenswerthe Scenen veranlasste. Das königliche Patrimonium befand sich als Pfand grösstentheils in fremden Händen, die Finanzen des Landes waren erschöpft, und neue Geldquellen konnten selbst auf Kosten der obersten Staatsgewalt kaum mehr eröffnet werden. So hatte sich die Lage Mährens gestaltet, als ein Prinz zur Mitregierung berufen wurde, welcher die bedrängten Gemüther beruhigen, den wirren Staats- haushalt regeln, und durch neue Institutionen Ordnung und Wohlstand im Lande einbürgern sollte — als Johanns eltester Sohn Carl, der siebenzehnjährige Staatsmann und Feldherr, den alten, langvergessenen Markgrafenhut Mährens aus den Händen seines Vaters empfing. Wenn einerseits der Kundige aus dem Gesagten entnehmen wird, was als Zuwachs neuer, was als Ergänzung und Berichtigung bekannter Daten zur eigent- lichen Landesgeschichte in diesem Bande geboten wird, so ist andererseits der Gewinn für gewisse Zweige der Geschichte der bei Weitem grösste; insbesondere erhalten die Organisation des Gerichtswesens auf dem flachen Lande, die bäuer- lichen Rechtszustände und die Agrarverhältnisse, dann die Geschichte der Besteue- rung, so wie die der verschiedenen Eigenthums- und Besitzkategorien in mehr als der Hälfte der (500) mitgetheilten Urkunden höchst interessante Aufschlüsse. Das Aufblühen der Städte, die Entstehung starker Körperschaften in ihrem Weich- bilde, und die Fortbildung des dritten Standes finden in vielen Stadtprivilegien und Stadturkunden ihre Quellen. Nicht minder bedeutungsvoll sind die Diplome zur Genea- logie mährischer Adelsgeschlechter, dann jene, welche die Genesis des Ständewesens. des Verfalles der alten, alle Schichten der Gesellschaft verbindenden nationalen Admini- stration, und des Aufkommens der mit dem Lehenwesen sich fast gleichzeitig bildenden Patrimonialverwaltung darstellen; die Urkunden zur Kirchengeschichte sind die zahl- reichsten, über zweihundert Donationsbriefe, Immunitäten- und Privilegienbestä- tigungen, päbstliche Erlässe, Indulgenzen, Klosterstiftungen. Statuten, Erlasse in Betreff der Archidiaconalgewalt sind vorhanden — der bündigste Beweis der hohen Stellung, welche zum Heile der Gesellschaft von der Kirche eingenommen wurde. Unter den merkwürdigen Urkunden dieser Gattung verdient — obwohl aus früherer Zeit stammend — den vornehmsten Platz, der Bericht 1) des Bischofs Bruno v. Olmütz 1) Raynald a. a. 1273 §§. 6—12 veröffentlichte theilweise diesen Bericht, nach ihm Balbin und Richter, und in neuester Zeit hat Dr. Dudik eine treffliche Abschrift aus römischen Originalien verfasst, da diese Abschrift nicht zu Gebote stand, wurde der Bericht nach einer von Dr. Höfler aus dem Originale im Vaticanischen Archive entnommenen Copie abgedruckt. III'
Strana XXII
XXII an Pabst Gregor X über die kirchlich-politischen Zustände Deutschlands bei der Thron- besteigung K. Rudolphs von Habsburg; dieser Bericht ist nicht allein durch die richtigste Schilderung der damaligen inneren Auflösung Deutschlands (F. Böhmer Reg. Imp. 1246—1313), sondern vorzüglich dadurch interessant, dass des mähri- schen Bischofs Bruno und der Kirche bedeutungsvolle Stellung deutlich wird; bei Betrachtung der Sendung Bruno's und dessen, was die Kirche vorzugsweise durch ihn zur Civilisirung dieses Landes gethan hat, erinnert man sich unwillkührlich an den oft gemachten schönen Vergleich der Kirche mit der Arche Noah's — wie diese das edelste Geschöpf der Erde und die Keime zur Erhaltung des hö- heren organischen Lebens vor Untergang in ihren sichern Räumen bewahrte, während ausserhalb die Elemente tobten und Nacht den Himmel deckte — so hat die Kirche in den Zeiten geistiger Finsterniss alles, was der Geist Grosses schuf, erhalten, und den Samen gepflanzt für das Heil und die Gesittung der kommenden Geschlechter. Ein nicht geringer Theil der Urkunden enthält Daten über die verschie- denen Erwerbsgattungen, über Handel und Gewerbe — und zeichnet mit schar- fen Zügen die Disciplinen, nach welchen Arbeitskraft und Capital auf bestimmte un- verrückbare Bahnen gewiesen wurde, in der Absicht, Ordnung und Unterordnung in der Gesellschaft bleibend zu machen. Das häufige Vorkommen von Urkunden in deutscher Sprache (häufig im Vergleich zu den früheren), zeigt, wie bald das Deutschthum im Lande Wurzel fasste und bezeichnet deutlich die schnellen und wichtigen Eroberungen, die es in einem Lande machte, wo dasselbe vor kaum mehr als einem Jahrhundert noch ein Fremdling war. Besonders hervorzuheben sind jene Diplome, welche über die so wenig bekannte Benedictiner-Probstei Luh bei Brünn, über die Frage, ob die Archidia- conalsprengel nicht mit den Cudenbezirken zusammenfallen, über die Schöffen und Assessoren der Provinzialgerichte (wohl die Vorfahren der späteren Landrechts- beisitzer), dann über das Vorhandensein einer königl. Capelle und eines königl. Hauses in Brünn, Aufschluss geben. Testamente, Käufe und Nutzniessungsverträge sind nah’ an ein halbes Hundert vorhanden, und in rechtshistorischer Beziehung ebenso bemerkenswerth. als jene Daten, welche über die Organisation der Cuden, der Landtafeln dann über das Jus Civile (Purkrecht) und das deutsche Recht Nachricht geben. Endlich bringt dieser Band zahlreiche und nicht unwichtige Beiträge zur vaterländischen Topographie und Geographie.
XXII an Pabst Gregor X über die kirchlich-politischen Zustände Deutschlands bei der Thron- besteigung K. Rudolphs von Habsburg; dieser Bericht ist nicht allein durch die richtigste Schilderung der damaligen inneren Auflösung Deutschlands (F. Böhmer Reg. Imp. 1246—1313), sondern vorzüglich dadurch interessant, dass des mähri- schen Bischofs Bruno und der Kirche bedeutungsvolle Stellung deutlich wird; bei Betrachtung der Sendung Bruno's und dessen, was die Kirche vorzugsweise durch ihn zur Civilisirung dieses Landes gethan hat, erinnert man sich unwillkührlich an den oft gemachten schönen Vergleich der Kirche mit der Arche Noah's — wie diese das edelste Geschöpf der Erde und die Keime zur Erhaltung des hö- heren organischen Lebens vor Untergang in ihren sichern Räumen bewahrte, während ausserhalb die Elemente tobten und Nacht den Himmel deckte — so hat die Kirche in den Zeiten geistiger Finsterniss alles, was der Geist Grosses schuf, erhalten, und den Samen gepflanzt für das Heil und die Gesittung der kommenden Geschlechter. Ein nicht geringer Theil der Urkunden enthält Daten über die verschie- denen Erwerbsgattungen, über Handel und Gewerbe — und zeichnet mit schar- fen Zügen die Disciplinen, nach welchen Arbeitskraft und Capital auf bestimmte un- verrückbare Bahnen gewiesen wurde, in der Absicht, Ordnung und Unterordnung in der Gesellschaft bleibend zu machen. Das häufige Vorkommen von Urkunden in deutscher Sprache (häufig im Vergleich zu den früheren), zeigt, wie bald das Deutschthum im Lande Wurzel fasste und bezeichnet deutlich die schnellen und wichtigen Eroberungen, die es in einem Lande machte, wo dasselbe vor kaum mehr als einem Jahrhundert noch ein Fremdling war. Besonders hervorzuheben sind jene Diplome, welche über die so wenig bekannte Benedictiner-Probstei Luh bei Brünn, über die Frage, ob die Archidia- conalsprengel nicht mit den Cudenbezirken zusammenfallen, über die Schöffen und Assessoren der Provinzialgerichte (wohl die Vorfahren der späteren Landrechts- beisitzer), dann über das Vorhandensein einer königl. Capelle und eines königl. Hauses in Brünn, Aufschluss geben. Testamente, Käufe und Nutzniessungsverträge sind nah’ an ein halbes Hundert vorhanden, und in rechtshistorischer Beziehung ebenso bemerkenswerth. als jene Daten, welche über die Organisation der Cuden, der Landtafeln dann über das Jus Civile (Purkrecht) und das deutsche Recht Nachricht geben. Endlich bringt dieser Band zahlreiche und nicht unwichtige Beiträge zur vaterländischen Topographie und Geographie.
Strana XXIII
XXIII Unter den 500 gegebenen Urkunden sind über vier Fünftel noch unge- druckt, und befinden sich grösstentheils in mährischen Archiven, darunter bothen die im k. k. mähr. Statthaltereigebäude aufbewahrten Klosterarchive die reichste Ausbeute. Es drängt sich schliesslich die Nothwendigkeit auf, noch Einiges über die Herausgabe und Redaction, dann über den Plan dieses Werkes beizufügen. Wiewohl, durch die emsigen Durchforschungen der mährischen und einiger böhmischen Archive, ein grosser Urkundenschatz zur Fortsetzung des Codex vor- lag, so hatte doch Bocžek bei seinen Sammlungen nur bestimmte Zeitperioden vor- zugsweise vor Augen, und eine archivalische Nachlese war unerlässlich; die vom Herrn Chytil bei dieser Arbeit gefundenen Urkunden — in diesem Bande allein mehr als 200 — zeigten, dass sich diese Voraussetzung bestätigt hat. Das zu- sammengestellte Material war zur Bestimmung des Umfanges des VI. Bandes massgebend, und wenn auch der Landesausschuss ursprünglich der Ansicht war, dass in einem circa 50 Druckbogen starken Bande, alle Urkunden aus der Zeil der drei ersten Luxemburgischen Landesfürsten enthalten sein könnten, so schöpfte man bald die Ueberzeugung, dass schon mit der Erhebung Carls zum Markgrafen ein Abschnitt zu machen sei (zugleich der Abschluss einer kirchengeschichtlichen Periode), wenn die vorgezeichnete Bogenanzahl und die zum Erscheinen des VI. Bandes bestimmte Zeit nicht ungebührlich überschritten werden wollte. Ohne mit haarspaltender Aengstlichkeit nach festen Gränzen zu suchen, wurden jene Urkunden aufgenommen, die auf Mähren Bezug haben, aber es sollte dieses Gebiet möglichst erschöpft werden, man begnügte sich daher nicht allein mit den ungedruckten Diplomen, es wurden auch alle in obige Kategorie fallende, schon veröffentlichte Urkunden aufgenommen; der Text solcher Urkun- den wurde — soweit das Original zur Hand war — nach denselben mitgetheilt, und es ist dieser Umstand, wie z. B. fast immer bei Steinbach, theilweise bei Dobner u. a., im Text ersichtlich gemacht worden; in den Fällen, wo man das Original nicht besass, wurde eifrigst getrachtet, die besten Publicationen zu wäh- len und den Druck nach vorgenommenen genauen Vergleichen und nach Colla- tionirungen mit verlässlichen Copien zu veranlassen; haben sich Bedenken gezeigt, so wurden sie am geeigneten Ort hervorgehoben. Jene gedruckten Quellen nament— lich anzuführen, ist überflüssig, weil dieselben nach jedem Urkundenabdrucke ohnehin genau bezogen wurden.
XXIII Unter den 500 gegebenen Urkunden sind über vier Fünftel noch unge- druckt, und befinden sich grösstentheils in mährischen Archiven, darunter bothen die im k. k. mähr. Statthaltereigebäude aufbewahrten Klosterarchive die reichste Ausbeute. Es drängt sich schliesslich die Nothwendigkeit auf, noch Einiges über die Herausgabe und Redaction, dann über den Plan dieses Werkes beizufügen. Wiewohl, durch die emsigen Durchforschungen der mährischen und einiger böhmischen Archive, ein grosser Urkundenschatz zur Fortsetzung des Codex vor- lag, so hatte doch Bocžek bei seinen Sammlungen nur bestimmte Zeitperioden vor- zugsweise vor Augen, und eine archivalische Nachlese war unerlässlich; die vom Herrn Chytil bei dieser Arbeit gefundenen Urkunden — in diesem Bande allein mehr als 200 — zeigten, dass sich diese Voraussetzung bestätigt hat. Das zu- sammengestellte Material war zur Bestimmung des Umfanges des VI. Bandes massgebend, und wenn auch der Landesausschuss ursprünglich der Ansicht war, dass in einem circa 50 Druckbogen starken Bande, alle Urkunden aus der Zeil der drei ersten Luxemburgischen Landesfürsten enthalten sein könnten, so schöpfte man bald die Ueberzeugung, dass schon mit der Erhebung Carls zum Markgrafen ein Abschnitt zu machen sei (zugleich der Abschluss einer kirchengeschichtlichen Periode), wenn die vorgezeichnete Bogenanzahl und die zum Erscheinen des VI. Bandes bestimmte Zeit nicht ungebührlich überschritten werden wollte. Ohne mit haarspaltender Aengstlichkeit nach festen Gränzen zu suchen, wurden jene Urkunden aufgenommen, die auf Mähren Bezug haben, aber es sollte dieses Gebiet möglichst erschöpft werden, man begnügte sich daher nicht allein mit den ungedruckten Diplomen, es wurden auch alle in obige Kategorie fallende, schon veröffentlichte Urkunden aufgenommen; der Text solcher Urkun- den wurde — soweit das Original zur Hand war — nach denselben mitgetheilt, und es ist dieser Umstand, wie z. B. fast immer bei Steinbach, theilweise bei Dobner u. a., im Text ersichtlich gemacht worden; in den Fällen, wo man das Original nicht besass, wurde eifrigst getrachtet, die besten Publicationen zu wäh- len und den Druck nach vorgenommenen genauen Vergleichen und nach Colla- tionirungen mit verlässlichen Copien zu veranlassen; haben sich Bedenken gezeigt, so wurden sie am geeigneten Ort hervorgehoben. Jene gedruckten Quellen nament— lich anzuführen, ist überflüssig, weil dieselben nach jedem Urkundenabdrucke ohnehin genau bezogen wurden.
Strana XXIV
XXIV Die für diesen Band gesammelten Urkunden wurden grösstentheils voll- ständig wiedergegeben, denn in der Periode 1307 — 1333 ist des Alters wegen die Kenntniss des ganzen Inhalts bei dem grössten Theile der Urkunden nicht ohne wissenschaftliches Interesse, — daher nur solche Diplome, welche blosse Confirmationen früherer sind, oder deren vollständiger Abdruck keine wis- senschaftliche Ausbeute gegeben hätte, dann diejenigen Urkunden, die nur als Re- gesten zur Hand waren — im Auszuge mitgetheilt wurden. Das grösste Gewicht wurde auf eine wortgetreue Wiedergabe des Textes und auf die Mittheilung nur solcher Urkunden gelegt, welche die äusserlichen Criterien der Echtheit an sich trugen; der Aufbewahrungsort des Originals wurde immer gewissenhaft angeführt und nur ausnahmsweise ist man von dieser strengen Regel abgewichen, in den Fällen nämlich, in welchen bei der von Bocžek ver- anlassten Copie, diese Angabe von ihm vergessen wurde; man begnügte sich jedoch mit der Hinweisung „Inter analecta Bocžek" nur dann, wenn nach eindringlicher Prüfung solcher Urkunden die Echtheit ihres Inhaltes ausser Zweifel gestellt schien. An der künftigen Herausgabe der Leges glaubte man sich nicht zu ver- sündigen, wenn einigen Statuten im Codex Diplomaticus et Epistolaris die Aufnahme, ohne langes Bedenken, gewährt wurde, denn es gibt bis zum Anfange des 15" Jahrhundertes solcher Statuten nur sehr wenige, und diese sind (z. B. die Conradischen und die Synodalstatuten) von so hohem Interesse, dass sich gewiss Niemand über die frühere Veröffentlichung beklagen kann, am Wenigsten der Forscher, in dessen Interesse zunächst diese Gebietsüberschreitung stattgefunden hat. Bei Urkunden, in welchen Wiederholungen des Inhalts früherer Diplome vorka- men, ist durch kurze Andeutungen, wo es thunlich war, darauf hingewiesen worden. Diese, im Einvernehmen mit Herrn Chytil, festgestellten Grundsätze wur- den von den vaterländischen Geschichtsforschern Herren Subprior G. Wolny und Finanzrath d'Elvert, deren sachkundiger Rath im Auftrage des Landesausschusses diessfalls eingeholt wurde — vollkommen gutgeheissen. Es muss übrigens noch eines Umstandes Erwähnung geschehen, welcher bei der Anwendung jener Grundsälze einen wesentlichen Einfluss übte, und dem nicht genug Rechnung getragen werden kann. Im Anfange des vorigen Jahres begann die Durchführung der vom Landesausschusse beschlossenen Fortsetzung des Codex, und es sollte der VI. Band noch am Schlusse desselben Jahres erscheinen. Allein — abgesehen davon, dass Herr Chytil, nebst seinen Amtsgeschäften, die Redaction der Landtafel des M.
XXIV Die für diesen Band gesammelten Urkunden wurden grösstentheils voll- ständig wiedergegeben, denn in der Periode 1307 — 1333 ist des Alters wegen die Kenntniss des ganzen Inhalts bei dem grössten Theile der Urkunden nicht ohne wissenschaftliches Interesse, — daher nur solche Diplome, welche blosse Confirmationen früherer sind, oder deren vollständiger Abdruck keine wis- senschaftliche Ausbeute gegeben hätte, dann diejenigen Urkunden, die nur als Re- gesten zur Hand waren — im Auszuge mitgetheilt wurden. Das grösste Gewicht wurde auf eine wortgetreue Wiedergabe des Textes und auf die Mittheilung nur solcher Urkunden gelegt, welche die äusserlichen Criterien der Echtheit an sich trugen; der Aufbewahrungsort des Originals wurde immer gewissenhaft angeführt und nur ausnahmsweise ist man von dieser strengen Regel abgewichen, in den Fällen nämlich, in welchen bei der von Bocžek ver- anlassten Copie, diese Angabe von ihm vergessen wurde; man begnügte sich jedoch mit der Hinweisung „Inter analecta Bocžek" nur dann, wenn nach eindringlicher Prüfung solcher Urkunden die Echtheit ihres Inhaltes ausser Zweifel gestellt schien. An der künftigen Herausgabe der Leges glaubte man sich nicht zu ver- sündigen, wenn einigen Statuten im Codex Diplomaticus et Epistolaris die Aufnahme, ohne langes Bedenken, gewährt wurde, denn es gibt bis zum Anfange des 15" Jahrhundertes solcher Statuten nur sehr wenige, und diese sind (z. B. die Conradischen und die Synodalstatuten) von so hohem Interesse, dass sich gewiss Niemand über die frühere Veröffentlichung beklagen kann, am Wenigsten der Forscher, in dessen Interesse zunächst diese Gebietsüberschreitung stattgefunden hat. Bei Urkunden, in welchen Wiederholungen des Inhalts früherer Diplome vorka- men, ist durch kurze Andeutungen, wo es thunlich war, darauf hingewiesen worden. Diese, im Einvernehmen mit Herrn Chytil, festgestellten Grundsätze wur- den von den vaterländischen Geschichtsforschern Herren Subprior G. Wolny und Finanzrath d'Elvert, deren sachkundiger Rath im Auftrage des Landesausschusses diessfalls eingeholt wurde — vollkommen gutgeheissen. Es muss übrigens noch eines Umstandes Erwähnung geschehen, welcher bei der Anwendung jener Grundsälze einen wesentlichen Einfluss übte, und dem nicht genug Rechnung getragen werden kann. Im Anfange des vorigen Jahres begann die Durchführung der vom Landesausschusse beschlossenen Fortsetzung des Codex, und es sollte der VI. Band noch am Schlusse desselben Jahres erscheinen. Allein — abgesehen davon, dass Herr Chytil, nebst seinen Amtsgeschäften, die Redaction der Landtafel des M.
Strana XXV
XXV Mähren, und die Ordnung und Indicirung der 57 Klosterarchive besorgt — war er genöthigt, die Zeit der Nachlese zu verlängern, weil er sich hierbei nicht auf die etwaige Zeit des Abschlusses des VI. Bandes beschränken durfte, sondern, um Zeitvergeudungen zu vermeiden, seine Forschungen auf spätere Perioden aus- dehnen musste, wodurch aber auch das Materiale des VII. Bandes, bis auf einige wenige Ergänzungen, fast gleichzeitig mit diesem Bande druckfertig wurde; dess- halb, und wegen meiner leider unabwendbaren längeren Abwesenheit von Brünn, wurde der vom Landesausschusse festgestellte Zeitpunct des Erscheinens des VI. Bandes verrückt, — und es musste, ohne irgend einer weiteren Rücksicht, der Druck rasch begonnen werden, um diesen Band noch im Laufe des J. 1854 her- ausgeben zu können. So wie die kurz gemessene Zeit, das genaue Einhalten des Grundsatzes über die Scheidung jener Urkunden, die vollständig, von solchen, die nur im Auszuge mitzutheilen waren, erschwerte — ebenso gedrängt war man bei der Prüfung der Urkunden nach den inneren Criterien. Es wurde zwar in diesem Vorworte, dessen Verfassung mir, als dem Leiter der Redaction, vorbehalten war, auf die sich aufdrängenden Anstände hingewiesen, und mehrere Urkun- den beseitigt, allein es ist immerhin denkbar, dass das feine Stahlsieb der Kritik Manches von dem zurückhalten wird, was hier als gutes Korn gegeben wurde: doch es dürfte diess um so weniger zum Vorwurf gemacht werden, als der Zweck: die Fortsetzung des Urkundenbuches rasch herauszugeben, um die ge- hobenen Schätze so bald als möglich nutzbar zu machen und vor Verderben zu bewahren — Allem anderen vorausging, und es ohnehin einer späteren Aufgabe vorbehalten ist, dem häufig und in Rösslers Brünner Stadtrechten öffentlich ausge- sprochenen Wunsche nach einer kritischen Sichtung des mährischen Urkunden- buches nachzukommen, wobei auch der VI. Band sicherlich nicht vergessen werden wird; aus diesem Anlasse werden die Aufbewahrungsorte jener Urkunden genau angegeben, deren collationirte einfache Abschriften mit dem Beisatze „Inter anal. Bocžek" bisher erschienen sind, oder in den nächsten Bänden noch erscheinen werden, endlich sollen auch die falschen oder nur verdächtigen, im Codex bisher nicht aufgenommenen Urkunden mitgetheilt werden. Jenem Zeitdrange ist es ferner zuzuschreiben, dass bei einer zum Verglei- chen von Abschriften mit den im k. k. g. Archive befindlichen Originalien, unternommenen Reise nach Wien der gewünschte Zweck nicht vollständig er- reicht wurde, und nothwendige Collationirungen mit der Hoffnung auf einen
XXV Mähren, und die Ordnung und Indicirung der 57 Klosterarchive besorgt — war er genöthigt, die Zeit der Nachlese zu verlängern, weil er sich hierbei nicht auf die etwaige Zeit des Abschlusses des VI. Bandes beschränken durfte, sondern, um Zeitvergeudungen zu vermeiden, seine Forschungen auf spätere Perioden aus- dehnen musste, wodurch aber auch das Materiale des VII. Bandes, bis auf einige wenige Ergänzungen, fast gleichzeitig mit diesem Bande druckfertig wurde; dess- halb, und wegen meiner leider unabwendbaren längeren Abwesenheit von Brünn, wurde der vom Landesausschusse festgestellte Zeitpunct des Erscheinens des VI. Bandes verrückt, — und es musste, ohne irgend einer weiteren Rücksicht, der Druck rasch begonnen werden, um diesen Band noch im Laufe des J. 1854 her- ausgeben zu können. So wie die kurz gemessene Zeit, das genaue Einhalten des Grundsatzes über die Scheidung jener Urkunden, die vollständig, von solchen, die nur im Auszuge mitzutheilen waren, erschwerte — ebenso gedrängt war man bei der Prüfung der Urkunden nach den inneren Criterien. Es wurde zwar in diesem Vorworte, dessen Verfassung mir, als dem Leiter der Redaction, vorbehalten war, auf die sich aufdrängenden Anstände hingewiesen, und mehrere Urkun- den beseitigt, allein es ist immerhin denkbar, dass das feine Stahlsieb der Kritik Manches von dem zurückhalten wird, was hier als gutes Korn gegeben wurde: doch es dürfte diess um so weniger zum Vorwurf gemacht werden, als der Zweck: die Fortsetzung des Urkundenbuches rasch herauszugeben, um die ge- hobenen Schätze so bald als möglich nutzbar zu machen und vor Verderben zu bewahren — Allem anderen vorausging, und es ohnehin einer späteren Aufgabe vorbehalten ist, dem häufig und in Rösslers Brünner Stadtrechten öffentlich ausge- sprochenen Wunsche nach einer kritischen Sichtung des mährischen Urkunden- buches nachzukommen, wobei auch der VI. Band sicherlich nicht vergessen werden wird; aus diesem Anlasse werden die Aufbewahrungsorte jener Urkunden genau angegeben, deren collationirte einfache Abschriften mit dem Beisatze „Inter anal. Bocžek" bisher erschienen sind, oder in den nächsten Bänden noch erscheinen werden, endlich sollen auch die falschen oder nur verdächtigen, im Codex bisher nicht aufgenommenen Urkunden mitgetheilt werden. Jenem Zeitdrange ist es ferner zuzuschreiben, dass bei einer zum Verglei- chen von Abschriften mit den im k. k. g. Archive befindlichen Originalien, unternommenen Reise nach Wien der gewünschte Zweck nicht vollständig er- reicht wurde, und nothwendige Collationirungen mit der Hoffnung auf einen
Strana XXVI
XXVI baldigen Wiederbesuch des k. k. g. Archives unterbleiben mussten. Da die- ser Besuch im Laufe d. J. nicht mehr erfolgen und der Druck nicht verschoben werden konnte, erübrigte nichts anderes, als solche Urkunden nach verlässlichen Ausgaben (wie z. B. Suppl. Nr. XV. nach der Geschichte des Hauses Habsburg vom Fürsten Lichnowsky) im Nachtrage aufzunehmen; dass dieser Nachtrag noch viele Urkunden aus der Zeit 1307—1333 enthält, daran trägt die Ungunst gewisser Localverhältnisse den grössten Theil der Schuld; in erster Reihe steht der oft und tiefbeklagte Umstand, dass Brünn keine entsprechend dotirte öffentliche Bi- bliothek besitzt; man daher bemüssigt war, die nöthigen Quellenwerke — darunter seltene und im Buchhandel nicht mehr vorkommende — erst anzukaufen, leider sind derlei Bücher im letzten Augenblicke angekommen (manche sogar während der Nachtrag sich unter der Presse befand), und mussten, um gerechten Vorwurf zu ver- meiden, doch wenigstens im Supplement aufgenommen werden. Durch das Zusammen- wirken dieser vielen ungünstigen Umstände hat das Supplement eine ungewöhnliche Ausdehnung erhalten; es wird künftig zwar dafür gesorgt werden, dass derlei Nachträge möglichst vermieden werden, allein es können bei der fleissigsten Nachlese, altere Urkunden, die z. B in einem Confirmationsbriefe jüngerer Zeit verborgen waren, viel später vorgefunden werden, oder es können Urkunden an Orten entdeckt werden, die bisher völlig unbekannt waren — ein Nachtragen von Urkunden wird daher nie ganz zu vermeiden sein. Um die durch die Nachtragsurkunden gestörte chronologische Ordnung, wenigstens in einer anderen Art durchzuführen, und um eine schnellere Ueber- sicht des Gesammtmaterials möglich zu machen, wurde ein chronologisches Ver- zeichniss der in diesem Bande vorkommenden Urkunden zusammengestellt. Dieses, wie den ausführlichen Personen-, Orts- und Sachen-Index hat der, mit der unmittelbaren Redaction betraute Herr J. Chytil verfasst. Es war ursprünglich die Absicht, schon diesem Bande Schriftproben bei- zulegen, allein die Kürze der Zeit machte die Ausführung unmöglich, und es bleibt einem späteren Bande vorbehalten, eine vollständigere Uebersicht der Schrift- arten zu bringen, wobei auch auf die ersten fünf Bände Bedacht genommen werden soll. Zu besonderem Danke ist die Herausgabe und die Redaction den H. H. Regierungsrath Chmel, Dr. F. Palacký, Subprior Wolny, Finanzrath d'Elvert und geh. Archivrath G. A. Stenzl verpflichtet, sie haben mit edler Bereitwilligkeit thatkräftigen Rath ertheilt und waren immer geneigt, fördernd einzuwirken.
XXVI baldigen Wiederbesuch des k. k. g. Archives unterbleiben mussten. Da die- ser Besuch im Laufe d. J. nicht mehr erfolgen und der Druck nicht verschoben werden konnte, erübrigte nichts anderes, als solche Urkunden nach verlässlichen Ausgaben (wie z. B. Suppl. Nr. XV. nach der Geschichte des Hauses Habsburg vom Fürsten Lichnowsky) im Nachtrage aufzunehmen; dass dieser Nachtrag noch viele Urkunden aus der Zeit 1307—1333 enthält, daran trägt die Ungunst gewisser Localverhältnisse den grössten Theil der Schuld; in erster Reihe steht der oft und tiefbeklagte Umstand, dass Brünn keine entsprechend dotirte öffentliche Bi- bliothek besitzt; man daher bemüssigt war, die nöthigen Quellenwerke — darunter seltene und im Buchhandel nicht mehr vorkommende — erst anzukaufen, leider sind derlei Bücher im letzten Augenblicke angekommen (manche sogar während der Nachtrag sich unter der Presse befand), und mussten, um gerechten Vorwurf zu ver- meiden, doch wenigstens im Supplement aufgenommen werden. Durch das Zusammen- wirken dieser vielen ungünstigen Umstände hat das Supplement eine ungewöhnliche Ausdehnung erhalten; es wird künftig zwar dafür gesorgt werden, dass derlei Nachträge möglichst vermieden werden, allein es können bei der fleissigsten Nachlese, altere Urkunden, die z. B in einem Confirmationsbriefe jüngerer Zeit verborgen waren, viel später vorgefunden werden, oder es können Urkunden an Orten entdeckt werden, die bisher völlig unbekannt waren — ein Nachtragen von Urkunden wird daher nie ganz zu vermeiden sein. Um die durch die Nachtragsurkunden gestörte chronologische Ordnung, wenigstens in einer anderen Art durchzuführen, und um eine schnellere Ueber- sicht des Gesammtmaterials möglich zu machen, wurde ein chronologisches Ver- zeichniss der in diesem Bande vorkommenden Urkunden zusammengestellt. Dieses, wie den ausführlichen Personen-, Orts- und Sachen-Index hat der, mit der unmittelbaren Redaction betraute Herr J. Chytil verfasst. Es war ursprünglich die Absicht, schon diesem Bande Schriftproben bei- zulegen, allein die Kürze der Zeit machte die Ausführung unmöglich, und es bleibt einem späteren Bande vorbehalten, eine vollständigere Uebersicht der Schrift- arten zu bringen, wobei auch auf die ersten fünf Bände Bedacht genommen werden soll. Zu besonderem Danke ist die Herausgabe und die Redaction den H. H. Regierungsrath Chmel, Dr. F. Palacký, Subprior Wolny, Finanzrath d'Elvert und geh. Archivrath G. A. Stenzl verpflichtet, sie haben mit edler Bereitwilligkeit thatkräftigen Rath ertheilt und waren immer geneigt, fördernd einzuwirken.
Strana XXVII
XXVII Durch Mittheilung interessanter Urkunden haben dieses Werk ferner unterstützt: der löbl. Bezirksausschuss der inneren Stadt Brünn durch Herrn Stadtrath Koller, welcher alle, jene Stadt betreffenden Urkunden bereitwillig zur Disposition stellte, dann die H. H. Prälat Cyrill Napp, Prälat Victor Schlossar, Dr. F. Palacký, Dr. Dudík,) Carl Edler von Mayer, Olmützer fürsterzbischöflicher Archivar und Bibliothekar, Fr. Tiller, der löbliche Leobschützer Magistrat und der geh. Archivrath G. A. Stenzl — auch diesen wird dafür der wärmste Dank gezollt. Indem hiermit der VI. Band des Codex Diplomaticus et epistolaris Moraviæ der Oeffentlichkeit übergeben wird, ergeht an alle Freunde vaterländischer Geschichts- forschung die dringende Bitte, falls Urkunden, die hier nicht gegeben wurden, vor- kommen sollten, gütigst darauf aufmerksam zu machen, und wenn sie überhaupt im Besitze von Urkunden für spätere Perioden wären, dieselben mittheilen zu wollen. Brünn, im November 1854. Peter Ritter v. Chlumecky. 1) Dr. Dudik hal die besondere Güle gehabt, u. a. auch sehr viele Urkunden aus römischen Archiven mitzutheilen — allein seine demnächst erscheinende wissenschaftliche Reise nach Rom wird zeigen, dass er eine bei weitem grös- sere Anzall von sehr merkwürdigen Urkunden zur vaterländischen Geschichte aufgefunden hat, — es versteht sich wohl von selbsl, dass ihm, als dem Finder, die Veröffentlichung dieser Urkunden vor jedem Anderen zuslehl. IV
XXVII Durch Mittheilung interessanter Urkunden haben dieses Werk ferner unterstützt: der löbl. Bezirksausschuss der inneren Stadt Brünn durch Herrn Stadtrath Koller, welcher alle, jene Stadt betreffenden Urkunden bereitwillig zur Disposition stellte, dann die H. H. Prälat Cyrill Napp, Prälat Victor Schlossar, Dr. F. Palacký, Dr. Dudík,) Carl Edler von Mayer, Olmützer fürsterzbischöflicher Archivar und Bibliothekar, Fr. Tiller, der löbliche Leobschützer Magistrat und der geh. Archivrath G. A. Stenzl — auch diesen wird dafür der wärmste Dank gezollt. Indem hiermit der VI. Band des Codex Diplomaticus et epistolaris Moraviæ der Oeffentlichkeit übergeben wird, ergeht an alle Freunde vaterländischer Geschichts- forschung die dringende Bitte, falls Urkunden, die hier nicht gegeben wurden, vor- kommen sollten, gütigst darauf aufmerksam zu machen, und wenn sie überhaupt im Besitze von Urkunden für spätere Perioden wären, dieselben mittheilen zu wollen. Brünn, im November 1854. Peter Ritter v. Chlumecky. 1) Dr. Dudik hal die besondere Güle gehabt, u. a. auch sehr viele Urkunden aus römischen Archiven mitzutheilen — allein seine demnächst erscheinende wissenschaftliche Reise nach Rom wird zeigen, dass er eine bei weitem grös- sere Anzall von sehr merkwürdigen Urkunden zur vaterländischen Geschichte aufgefunden hat, — es versteht sich wohl von selbsl, dass ihm, als dem Finder, die Veröffentlichung dieser Urkunden vor jedem Anderen zuslehl. IV
Strana XXVIII
Strana XXIX
Uebersicht der in diesem Bande enthaltenen Urkunden. 1213. 10. Mai. 1236. — Febr. 1257. 9. Nov. 1260. 13. Febr. 1257. 31. Octob. 1273. 13. Dec. 1277. 30. Jän. 1298. 15. April. Nürn- berg. Wien. Viterbi. Sitzen- berg. Viterbi. Viterbi. Grits. K. Otto IV. nimmt den Karlshof und andere im rom. deutschen Reiche gelegenen Güter des deutschen Ordens in seinen Schutz . K. Friedrich II. ertheilet dem deutschen Orden gewisse Privilegien Pabst Alexander IV. Destátiget die vom Kardinal Octavian gefällte Entscheidung in dem zwischen dem Breslauer Dom- herrn Sibert und dem Priester Ratibor wegen einer dortigen Präbende geführten und durch den Olmützer Dominikaner- Prior untersuchten Stritte . Otakar, Konig von Böhmen, Herzog von Oesterreich und Markgraf von Mähren, schenket die Kirche zu Leubendorf dem deutschen Orden . Pabst Urban IV. befiehlt den Brüdern des Dominikaner-Ordens in Deutschland, Dacien, Böhmen und Pollen, dass sie das Volk zum IKreuzzuge gegen die Preussen und Lithauer auffordern . Bericht des Olmitzer Bischofes Bruno an den Pabst Gregor X. über den Zustand der Kirche in Deutschland und den an- gränzenden Ländern Pabst Johann XXI. bestätiget dem Kloster Saar die ihm vom Bocek, Grafen von Bernegg, geschenkten Besitzungen . K. Wenzel IT. von Böhmen, gestattet den Bürgern von Leob- schütz den Ankauf adeliger Güter, die keine Lehen sind IV+ Seite . 363 . 963 . 363 . 963 364 . 364 370 371
Uebersicht der in diesem Bande enthaltenen Urkunden. 1213. 10. Mai. 1236. — Febr. 1257. 9. Nov. 1260. 13. Febr. 1257. 31. Octob. 1273. 13. Dec. 1277. 30. Jän. 1298. 15. April. Nürn- berg. Wien. Viterbi. Sitzen- berg. Viterbi. Viterbi. Grits. K. Otto IV. nimmt den Karlshof und andere im rom. deutschen Reiche gelegenen Güter des deutschen Ordens in seinen Schutz . K. Friedrich II. ertheilet dem deutschen Orden gewisse Privilegien Pabst Alexander IV. Destátiget die vom Kardinal Octavian gefällte Entscheidung in dem zwischen dem Breslauer Dom- herrn Sibert und dem Priester Ratibor wegen einer dortigen Präbende geführten und durch den Olmützer Dominikaner- Prior untersuchten Stritte . Otakar, Konig von Böhmen, Herzog von Oesterreich und Markgraf von Mähren, schenket die Kirche zu Leubendorf dem deutschen Orden . Pabst Urban IV. befiehlt den Brüdern des Dominikaner-Ordens in Deutschland, Dacien, Böhmen und Pollen, dass sie das Volk zum IKreuzzuge gegen die Preussen und Lithauer auffordern . Bericht des Olmitzer Bischofes Bruno an den Pabst Gregor X. über den Zustand der Kirche in Deutschland und den an- gränzenden Ländern Pabst Johann XXI. bestätiget dem Kloster Saar die ihm vom Bocek, Grafen von Bernegg, geschenkten Besitzungen . K. Wenzel IT. von Böhmen, gestattet den Bürgern von Leob- schütz den Ankauf adeliger Güter, die keine Lehen sind IV+ Seite . 363 . 963 . 363 . 963 364 . 364 370 371
Strana XXX
XXX Seile 1300. 12. März. Modritz. Theodorich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria Zell (Schwester Herburg) zu Brünn das Patronat über die Kirche in Mutěnic . Bušek und Wznata von Mostic schenken dem Saarer Kloster die öden Dörfer Malin und Bethil mit der Bedingung, dass sie zusammengezogen und ferner Bethil genannt werden. K. Wenzel III. von Böhmen erkläret, dass er aus dem in Olmütz und der dortigen Diöcese für das h. Land gesammel- ten Zehende 580 Mark erhalten habe, welche er zurückzu- stellen verspricht.. . Derselbe bestätiget dem Probste auf dem Petersberge zu Brünn die seinem Vorfahren Peter bezüglich der an der Ponawa (Zeil) lebenden Leute ertheilten Privilegien. Johann, Bischof von Olmütz, bestätiget die von seinem Vor- gänger Theodorich geschehene Erhebung der S. Peterskirche in Brünn zu einer Kollegiatkirche Gränzbestimmung zwischen den Gütern des Olmützer Kapitels und des Diwiš von Sternberg Witek von Šwábenic schenket dem Zderaser Kloster das Patronat über die Kirche in Morbes . Elisabeth, Aebtissin von Oslawan, verkaufet dem Sedlecer Kloster das Dorf „Pawicz“ K. Rudolf I. verpfändet das Dorf Testitz an Johann von Mezeřič um 200 Mark Prag. Groschen . . Derselbe befreiet die Brünner Bürger von der Zahlung der Mauth. Verordnung des Olmützer Bischofes Johann bezüglich des dem Kanitzer Kloster gehörigen Geldzehendes Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget die vom K. Wenzel dem dortigen S. Klara-Kloster gemachten Schenkungen Friedrich, Herzog von Oesterreich, verspricht die von sei- nem Bruder Rudolf der Stadt Brünn ertheilten Privilegien zu bestätigen, sobald er zum Könige von Böhmen erwählt sein wird . Schreiben des Bischofes Johann von Olmütz und aller mäh- rischen Edlen an Herzog Friedrich von Oesterreich wegen Bestätigung einiger Privilegienpuncte und der nochmals zu leistenden Huldigung 1303. (?) o. D. u. O. 1305. 31. Mai. Prag. 1306. 10. Jän. Prag. „ 26. Febr. Olmütz. 1307. o. D. u. O. „ 11. Jän. Brünn. „ 18. Jan. Znagm. „ 27. Jän. Brünn. „ 29. Jän. Chru- dím. 9. April. Pusto- „ měř. — „ 29. Mai. 8. Aug. Im La- ger bei Jemnic. 1307.(?) 31. Aug. Brünn. „ 372 86 u. 373 373 374 2 3 3 6 6 371 374
XXX Seile 1300. 12. März. Modritz. Theodorich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria Zell (Schwester Herburg) zu Brünn das Patronat über die Kirche in Mutěnic . Bušek und Wznata von Mostic schenken dem Saarer Kloster die öden Dörfer Malin und Bethil mit der Bedingung, dass sie zusammengezogen und ferner Bethil genannt werden. K. Wenzel III. von Böhmen erkläret, dass er aus dem in Olmütz und der dortigen Diöcese für das h. Land gesammel- ten Zehende 580 Mark erhalten habe, welche er zurückzu- stellen verspricht.. . Derselbe bestätiget dem Probste auf dem Petersberge zu Brünn die seinem Vorfahren Peter bezüglich der an der Ponawa (Zeil) lebenden Leute ertheilten Privilegien. Johann, Bischof von Olmütz, bestätiget die von seinem Vor- gänger Theodorich geschehene Erhebung der S. Peterskirche in Brünn zu einer Kollegiatkirche Gränzbestimmung zwischen den Gütern des Olmützer Kapitels und des Diwiš von Sternberg Witek von Šwábenic schenket dem Zderaser Kloster das Patronat über die Kirche in Morbes . Elisabeth, Aebtissin von Oslawan, verkaufet dem Sedlecer Kloster das Dorf „Pawicz“ K. Rudolf I. verpfändet das Dorf Testitz an Johann von Mezeřič um 200 Mark Prag. Groschen . . Derselbe befreiet die Brünner Bürger von der Zahlung der Mauth. Verordnung des Olmützer Bischofes Johann bezüglich des dem Kanitzer Kloster gehörigen Geldzehendes Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget die vom K. Wenzel dem dortigen S. Klara-Kloster gemachten Schenkungen Friedrich, Herzog von Oesterreich, verspricht die von sei- nem Bruder Rudolf der Stadt Brünn ertheilten Privilegien zu bestätigen, sobald er zum Könige von Böhmen erwählt sein wird . Schreiben des Bischofes Johann von Olmütz und aller mäh- rischen Edlen an Herzog Friedrich von Oesterreich wegen Bestätigung einiger Privilegienpuncte und der nochmals zu leistenden Huldigung 1303. (?) o. D. u. O. 1305. 31. Mai. Prag. 1306. 10. Jän. Prag. „ 26. Febr. Olmütz. 1307. o. D. u. O. „ 11. Jän. Brünn. „ 18. Jan. Znagm. „ 27. Jän. Brünn. „ 29. Jän. Chru- dím. 9. April. Pusto- „ měř. — „ 29. Mai. 8. Aug. Im La- ger bei Jemnic. 1307.(?) 31. Aug. Brünn. „ 372 86 u. 373 373 374 2 3 3 6 6 371 374
Strana XXXI
1307. 17. Sept. » 17. Octob. Im La- » 8. Nov. » 10. Nov. » 18. Nov. 1308. o. D. u. „ o. D. » 2. Mórz. „ 18. Mai. ^ 3. Aug. » 14. Aug. » 20. Octob. Olmütz. 1309. 10. März. Krem- sier. ger bei Znaym. » 20. Octob. Znaym. Iglau. Znaym. Znaym. 0. Cim- burg. Prag. Znaym. » Brünn. XXXI Bischof Johann bestätiget die durch erwählte Schiedsrichter herbeigeführte Schlichtung der zwischen ihm und eigen seiner Vasallen bestandenen Uneinigkeit . K. Albrecht bestätiget die der Stadt Briinn vom K. Ru dolf ertheilten und vom Herzoge Friedrich genehmigten Pri- vilegien Raymund con Lichtenburg, Kämmerer von Böhmen, verspricht im Namen des Kóniges Heinrich der Stadt Znaim, dass die ihr über ihr Ansuchen zugesendete Kriegshilfe ohne aller Belästigung daselbst bleiben werde König Heinrich befreiet die Stadt Znaym wegen der im Kriege erlittenen grossen Schäden von der Zahlung des Zinses auf 6 Jahre Derselbe verleihet der Stadt Znaym dieselben Rechte, wie sie Prag hat, bestätiget die alten Gewohnheiten, und ge- stattet die freie jährliche Stadtrichterwahl . Derselbe nimmt die Kirche S. Michael in Znaym und die Güter derselben in seinen Schutz Testament des Olmützer Domherrn Techontius Bernhard von Cimburg verkaufet dem Stanimir (von Leto- wic?) 13 Lahne und eine Mühle in Putzendorf. Wok von Krawdr erkláret, dass er von dem Meister des Templerordens in Böhmen und Mähren die Stadt „Setteinz“ und die Burg > Vreundsberg“ emphiteutiseh auf 31 Jahre gekauft habe . Witek von Swábenic schaffe dem Zderaser Kloster 100 Mark Prager Groschen und das Patronat über die Kirche in Mitter — Lhotta . Kónig Heinrich schenket der Stadt Znay ym als » Vergütung der im Kriege erlittenen Schäden das Dorf Mispitz . Derselbe verpflichtet sich dem Herzoge Friedrich für dessen Verzichtleistung auf Böhmen und Mähren 45,000 Mark gr. Prager Pfenninge zu bezahlen Der Priester Peter kaufet von dem Olbmiitzer - Domherrn Martin den in Krönau (Crenaw) gelegenen Hof Hermannn von Přemyslowic, Adalbert von Otaslawic und Bušek von Lomnic erkláren, dass Martin von Křižanau von dem Tischnowitzer Kloster das Dorf „Wazlaws“ gekauft habe. Seite 9 11 10 12 12 15 17 875 18 18
1307. 17. Sept. » 17. Octob. Im La- » 8. Nov. » 10. Nov. » 18. Nov. 1308. o. D. u. „ o. D. » 2. Mórz. „ 18. Mai. ^ 3. Aug. » 14. Aug. » 20. Octob. Olmütz. 1309. 10. März. Krem- sier. ger bei Znaym. » 20. Octob. Znaym. Iglau. Znaym. Znaym. 0. Cim- burg. Prag. Znaym. » Brünn. XXXI Bischof Johann bestätiget die durch erwählte Schiedsrichter herbeigeführte Schlichtung der zwischen ihm und eigen seiner Vasallen bestandenen Uneinigkeit . K. Albrecht bestätiget die der Stadt Briinn vom K. Ru dolf ertheilten und vom Herzoge Friedrich genehmigten Pri- vilegien Raymund con Lichtenburg, Kämmerer von Böhmen, verspricht im Namen des Kóniges Heinrich der Stadt Znaim, dass die ihr über ihr Ansuchen zugesendete Kriegshilfe ohne aller Belästigung daselbst bleiben werde König Heinrich befreiet die Stadt Znaym wegen der im Kriege erlittenen grossen Schäden von der Zahlung des Zinses auf 6 Jahre Derselbe verleihet der Stadt Znaym dieselben Rechte, wie sie Prag hat, bestätiget die alten Gewohnheiten, und ge- stattet die freie jährliche Stadtrichterwahl . Derselbe nimmt die Kirche S. Michael in Znaym und die Güter derselben in seinen Schutz Testament des Olmützer Domherrn Techontius Bernhard von Cimburg verkaufet dem Stanimir (von Leto- wic?) 13 Lahne und eine Mühle in Putzendorf. Wok von Krawdr erkláret, dass er von dem Meister des Templerordens in Böhmen und Mähren die Stadt „Setteinz“ und die Burg > Vreundsberg“ emphiteutiseh auf 31 Jahre gekauft habe . Witek von Swábenic schaffe dem Zderaser Kloster 100 Mark Prager Groschen und das Patronat über die Kirche in Mitter — Lhotta . Kónig Heinrich schenket der Stadt Znay ym als » Vergütung der im Kriege erlittenen Schäden das Dorf Mispitz . Derselbe verpflichtet sich dem Herzoge Friedrich für dessen Verzichtleistung auf Böhmen und Mähren 45,000 Mark gr. Prager Pfenninge zu bezahlen Der Priester Peter kaufet von dem Olbmiitzer - Domherrn Martin den in Krönau (Crenaw) gelegenen Hof Hermannn von Přemyslowic, Adalbert von Otaslawic und Bušek von Lomnic erkláren, dass Martin von Křižanau von dem Tischnowitzer Kloster das Dorf „Wazlaws“ gekauft habe. Seite 9 11 10 12 12 15 17 875 18 18
Strana XXXII
1309. 30. » » » » » » 1310. » 27. 29. 30. 17. 17. 19. 19. 21. 20. Juni. Juli. Juli. Juli. . Sept. Sept. Sept. . Octob. Octob. Novo. . Jdnn. Ján. Febr. Prag. Jaro- měř. Avi- gnon. Speier. Speier. Avi- gnon. Brünn. Môdritz Prag. Hra-, disch. Avi- gnon. XXXII Konrad von Kobern schenket für die gegen die Kirche in „Grasaw“ begangenen Unbilden dem dortigen Kapelan Ni- colaus einen halben Lahn . Witek von Swäbenic verkaufet dem Zderaser Kloster die bei der Stadt Hohenmauth gelegenen Dórfer ,Zalsie und Slupna“ um 312 Schock Prager Groschen . Derselbe lüsst diese Dórfer dem Zderaser Kloster in der Landtafel des Königreiches Böhmen versichern . . Konig Heinrich bestitiget den obangeführten Verkaufbrief des Witek von Swdbenic Die Stadt Jaromér leistet der Königin Witwe Elisabeth und ihrer Tochter Agnes den Huldigungseid mit dem Versprechen, ihre Rechte zu vertheidigen . Pabst Clemens V. ernennet den Benedictiner- Abten von s. Peter in Erfurth zum Beschützer des Cisterzienserordens . Heinrich, römischer König, verspricht den Herzogen von Oesterreich die Zustimmung der deutschen Wahlfürsten zu ihrer Belehnung und zur Verpfändung des Markgrafthumes Mähren zu erlangen . . . . Die Herzoge Friedrich und Leopold von Oesterreich ver- sprechen dem römischen Könige Heinrich bei der Erwerbung des Königreiches Böhmen behilflich zu sein . Pabst Klemens V. nimmt den Prämonstratenserorden gegen alle weltlichen und geistlichen Widersacher in seinen Schutz . Der Olmützer Bischof Johann erkläret, dass Witek von Šwá- benic und dessen Anverwandte dem Zderaser Kloster das Patronat in Swäbenic geschenket haben . . Derselbe bestätiget dem Nonnenkloster bei S. Katherina zu Olmütz das Patronatsrecht der Kirche in Wäßan Der Prager Stadtrath erkläret, dass Raymund von Lichten- burg dem Prager Bürger Theodorich einen Theil von Wa- serad Schulden halber verpfändet habe . Smil von Obran, Unterkämmerer von Mähren, verspricht den Bürgern von Hradisch, dass er von ihnen keine Steuer, ausser der nothwendigen, fordern werde . . Pabst Klemens V. befiehlt dem Olmützer Bischofe, darauf zu sehen, dass die dem Nonnenkloster zu Daubrawnik ent- rissenen Güter zurückgestellt werden. Seite 19 20 20 20 21 17 21 . 979 21 23 24 25 26 26
1309. 30. » » » » » » 1310. » 27. 29. 30. 17. 17. 19. 19. 21. 20. Juni. Juli. Juli. Juli. . Sept. Sept. Sept. . Octob. Octob. Novo. . Jdnn. Ján. Febr. Prag. Jaro- měř. Avi- gnon. Speier. Speier. Avi- gnon. Brünn. Môdritz Prag. Hra-, disch. Avi- gnon. XXXII Konrad von Kobern schenket für die gegen die Kirche in „Grasaw“ begangenen Unbilden dem dortigen Kapelan Ni- colaus einen halben Lahn . Witek von Swäbenic verkaufet dem Zderaser Kloster die bei der Stadt Hohenmauth gelegenen Dórfer ,Zalsie und Slupna“ um 312 Schock Prager Groschen . Derselbe lüsst diese Dórfer dem Zderaser Kloster in der Landtafel des Königreiches Böhmen versichern . . Konig Heinrich bestitiget den obangeführten Verkaufbrief des Witek von Swdbenic Die Stadt Jaromér leistet der Königin Witwe Elisabeth und ihrer Tochter Agnes den Huldigungseid mit dem Versprechen, ihre Rechte zu vertheidigen . Pabst Clemens V. ernennet den Benedictiner- Abten von s. Peter in Erfurth zum Beschützer des Cisterzienserordens . Heinrich, römischer König, verspricht den Herzogen von Oesterreich die Zustimmung der deutschen Wahlfürsten zu ihrer Belehnung und zur Verpfändung des Markgrafthumes Mähren zu erlangen . . . . Die Herzoge Friedrich und Leopold von Oesterreich ver- sprechen dem römischen Könige Heinrich bei der Erwerbung des Königreiches Böhmen behilflich zu sein . Pabst Klemens V. nimmt den Prämonstratenserorden gegen alle weltlichen und geistlichen Widersacher in seinen Schutz . Der Olmützer Bischof Johann erkläret, dass Witek von Šwá- benic und dessen Anverwandte dem Zderaser Kloster das Patronat in Swäbenic geschenket haben . . Derselbe bestätiget dem Nonnenkloster bei S. Katherina zu Olmütz das Patronatsrecht der Kirche in Wäßan Der Prager Stadtrath erkläret, dass Raymund von Lichten- burg dem Prager Bürger Theodorich einen Theil von Wa- serad Schulden halber verpfändet habe . Smil von Obran, Unterkämmerer von Mähren, verspricht den Bürgern von Hradisch, dass er von ihnen keine Steuer, ausser der nothwendigen, fordern werde . . Pabst Klemens V. befiehlt dem Olmützer Bischofe, darauf zu sehen, dass die dem Nonnenkloster zu Daubrawnik ent- rissenen Güter zurückgestellt werden. Seite 19 20 20 20 21 17 21 . 979 21 23 24 25 26 26
Strana XXXIII
1310. 25. Márs. — » 1311. 18. April. Nikols- burg 22. Juni. Modritz 22. Juli. Frank- furt. 20. Aug. Osla- wan. 15. Sept. Znaym. 21. Octob. — 30..Nov. Im La- ger vor Prag. 25. Dec. Prag. o. D. Brinn. 21. Ján. Osla- wan. 30. März. Passau. XXXIII Raymund, Wenzel, Smil und Čeněk (Geschwisterkinder) von Lichtenburg befreien die Bürger vor Teutsch—- Brod behufs der Befestigung ihrer Stadt auf 10 Jahre von Jedem Frohn- dienste und Abgabe Der Olmützer Bischof Johann verordnet, dass die von Hein- rich von Lichtenstein dem Kanitzer Kloster versprochene Rückstellung der Pfarre zu Nikolsburg bei Vermeidung des Interdictes zu geschehen habe . Coe Derselbe bestátiget die eon seinem Vorfahren Theodorich im J. 1297. bezüglich der Burg Füllenstein ausgestellte Urkunde, und gibt diese Burg dem Herbord von Füllenstein zu Lehen . coe. . Heinrich, romischer Konig, schenket dem böhmischen Oberst- Marschalle Heinrich von Lipa die Stadt Zittau und die Burg Ronow . . Lebus von Rausenbruck verkaufet dem Nomenkloster. zu Osla- wan die halbe Mühle mit einem halben Lahne zu Mützmanns . Der Znaymer Stadtrath erkläret, dass Liebisch von Rausen- bruck die halbe Mühle mit einem halben Lahne in Mützmanns dem Nonnenkloster zu Oslawan abgetreten habe. Raymund von Lichtenburg verpfändet dem Kloster Oslawan 10 Mark Prager Groschen in den Dörfern Hadkowie, Ude- Fic und „Bachzitz“ König Johann von Böhmen verspricht der "Königin Witwe Elisabeth, dass er ihr die vom Heinrich, Herzog von Kärn- then, unrechtmässig entzogenen 6000 Mark zahlen wolle . Derselbe bestätiget den Böhmen und Mährern alle ihre Rechte und Privilegien, verspricht von ihnen keine Steuer zu verlangen, ausser zu seiner Krönung oder zu der Ver- heirathung seiner Kinder, und bestimmet, dass zu einem Zupenamte kein Ausländer befördert werden dürfe . Peter, Erzbischof von Mainz, genehmiget die Vereinigung der Slapänicer Pfarrkirche mit der Olmützer Scholasterie . Johann, Bürger von Eibenschütz, schenket dem Oslawaner Nonnenkloster einen Acker Friedrich, Herzog von Oesterreich, stellet dem Könige von Böhmen Johann die ihm vom römischen Könige Heinrich verpfändete Markgrafschaft Mähren zurück . Seite 27 27 29 . 980 30 30 31 32 . 881 32 33 33
1310. 25. Márs. — » 1311. 18. April. Nikols- burg 22. Juni. Modritz 22. Juli. Frank- furt. 20. Aug. Osla- wan. 15. Sept. Znaym. 21. Octob. — 30..Nov. Im La- ger vor Prag. 25. Dec. Prag. o. D. Brinn. 21. Ján. Osla- wan. 30. März. Passau. XXXIII Raymund, Wenzel, Smil und Čeněk (Geschwisterkinder) von Lichtenburg befreien die Bürger vor Teutsch—- Brod behufs der Befestigung ihrer Stadt auf 10 Jahre von Jedem Frohn- dienste und Abgabe Der Olmützer Bischof Johann verordnet, dass die von Hein- rich von Lichtenstein dem Kanitzer Kloster versprochene Rückstellung der Pfarre zu Nikolsburg bei Vermeidung des Interdictes zu geschehen habe . Coe Derselbe bestátiget die eon seinem Vorfahren Theodorich im J. 1297. bezüglich der Burg Füllenstein ausgestellte Urkunde, und gibt diese Burg dem Herbord von Füllenstein zu Lehen . coe. . Heinrich, romischer Konig, schenket dem böhmischen Oberst- Marschalle Heinrich von Lipa die Stadt Zittau und die Burg Ronow . . Lebus von Rausenbruck verkaufet dem Nomenkloster. zu Osla- wan die halbe Mühle mit einem halben Lahne zu Mützmanns . Der Znaymer Stadtrath erkläret, dass Liebisch von Rausen- bruck die halbe Mühle mit einem halben Lahne in Mützmanns dem Nonnenkloster zu Oslawan abgetreten habe. Raymund von Lichtenburg verpfändet dem Kloster Oslawan 10 Mark Prager Groschen in den Dörfern Hadkowie, Ude- Fic und „Bachzitz“ König Johann von Böhmen verspricht der "Königin Witwe Elisabeth, dass er ihr die vom Heinrich, Herzog von Kärn- then, unrechtmässig entzogenen 6000 Mark zahlen wolle . Derselbe bestätiget den Böhmen und Mährern alle ihre Rechte und Privilegien, verspricht von ihnen keine Steuer zu verlangen, ausser zu seiner Krönung oder zu der Ver- heirathung seiner Kinder, und bestimmet, dass zu einem Zupenamte kein Ausländer befördert werden dürfe . Peter, Erzbischof von Mainz, genehmiget die Vereinigung der Slapänicer Pfarrkirche mit der Olmützer Scholasterie . Johann, Bürger von Eibenschütz, schenket dem Oslawaner Nonnenkloster einen Acker Friedrich, Herzog von Oesterreich, stellet dem Könige von Böhmen Johann die ihm vom römischen Könige Heinrich verpfändete Markgrafschaft Mähren zurück . Seite 27 27 29 . 980 30 30 31 32 . 881 32 33 33
Strana XXXIV
XXXIV Seile 1311. 18. Mai. Knibitz. Anna, Witwe nach Blud von Tištin, schenket der Marien- kirche zu Gnoitz den Zehend von einem Hofe und 3 Lahnen in Knibitz. 34 „ 4. Juni. Olmütz. Witek von Swábenic und dessen Sohn Johann schenken dem Zderaser Kloster 3 Lahne in Morbes und 11/2 Lahne in Dětkowic . 34 „ 11. Juni. „ 15. Juni. Trop- раu. Boleslaw, Heinrich und Wladislaw, Herzoge von Breslau, Bernhard und Heinrich, Herzoge von Schweidnitz, verspre- chen dem Könige Johann von Böhmen, dass sie das ihnen verpfändete Land Troppau zurückstellen wollen, sobald ihnen 8000 Mark ausgezallt seyn werden. Die Stadt Troppau leistet dem Könige Johann von Böhmen, und auf dessen Befehl auch den Breslauer Herzogen den Huldigungseid. 39 36 „ 16. Juni. Im La- ger vor Brixen. Der römische König Heinrich bestätiget den zu Eger zwischen König Johann von Böhmen und Herzog Friedrich von Oester- reich bezüglich der Markgrafschaft Mähren geschlossenen Vertrag 36 „ 18. Juni. Brünn. König Johann von Böhmen, bestätiget den Böhmen und Mährern alle ihre Privilegien, verspricht von ihnen keine Steuer zu verlangen, ausser zu seiner Krönung oder zu der Verheirathung seiner Kinder und bestimmet, dass zu einem Župenamte in Mähren nur Mährer befördert werden dürfen. 37 5. Juli. Erfurth. Johann, Benedictiner-Abt bei S. Peter zu Erfurth, über- trägt das ihm vom päbstlichen Stuhle zugedachte Amt eines Beschützers des Cisterzienser-Ordens, bezüglich der Klöster Tischnowitz und Oslawan an den Olmützer Dechant. 38 „ 10. Juli. Salz- burg. „ 13. Juli. „ 9. Aug. Mödritz Herzog Heinrich von Kärnthen ertheilet seiner Schwester der Königin Elisabeth volle Gewalt, die Friedensbedingnisse zwischen ihm und dem Herzoge Friedrich von Oesterreich festzusetzen Die Königin Elisabeth setzet die Friedensartikel für ihren Bruder Heinrich und für ihren Sohn Friedrich fest. Der Olmützer Bischof Johann bestätiget, dass der Bene- diktiner-Abt von S. Peter in Erfurth das Amt eines Beschützers der in Mähren befindlichen Cisterzienser-Klöster an den Olmützer Dechant Budislaw übertragen habe 39 40 41
XXXIV Seile 1311. 18. Mai. Knibitz. Anna, Witwe nach Blud von Tištin, schenket der Marien- kirche zu Gnoitz den Zehend von einem Hofe und 3 Lahnen in Knibitz. 34 „ 4. Juni. Olmütz. Witek von Swábenic und dessen Sohn Johann schenken dem Zderaser Kloster 3 Lahne in Morbes und 11/2 Lahne in Dětkowic . 34 „ 11. Juni. „ 15. Juni. Trop- раu. Boleslaw, Heinrich und Wladislaw, Herzoge von Breslau, Bernhard und Heinrich, Herzoge von Schweidnitz, verspre- chen dem Könige Johann von Böhmen, dass sie das ihnen verpfändete Land Troppau zurückstellen wollen, sobald ihnen 8000 Mark ausgezallt seyn werden. Die Stadt Troppau leistet dem Könige Johann von Böhmen, und auf dessen Befehl auch den Breslauer Herzogen den Huldigungseid. 39 36 „ 16. Juni. Im La- ger vor Brixen. Der römische König Heinrich bestätiget den zu Eger zwischen König Johann von Böhmen und Herzog Friedrich von Oester- reich bezüglich der Markgrafschaft Mähren geschlossenen Vertrag 36 „ 18. Juni. Brünn. König Johann von Böhmen, bestätiget den Böhmen und Mährern alle ihre Privilegien, verspricht von ihnen keine Steuer zu verlangen, ausser zu seiner Krönung oder zu der Verheirathung seiner Kinder und bestimmet, dass zu einem Župenamte in Mähren nur Mährer befördert werden dürfen. 37 5. Juli. Erfurth. Johann, Benedictiner-Abt bei S. Peter zu Erfurth, über- trägt das ihm vom päbstlichen Stuhle zugedachte Amt eines Beschützers des Cisterzienser-Ordens, bezüglich der Klöster Tischnowitz und Oslawan an den Olmützer Dechant. 38 „ 10. Juli. Salz- burg. „ 13. Juli. „ 9. Aug. Mödritz Herzog Heinrich von Kärnthen ertheilet seiner Schwester der Königin Elisabeth volle Gewalt, die Friedensbedingnisse zwischen ihm und dem Herzoge Friedrich von Oesterreich festzusetzen Die Königin Elisabeth setzet die Friedensartikel für ihren Bruder Heinrich und für ihren Sohn Friedrich fest. Der Olmützer Bischof Johann bestätiget, dass der Bene- diktiner-Abt von S. Peter in Erfurth das Amt eines Beschützers der in Mähren befindlichen Cisterzienser-Klöster an den Olmützer Dechant Budislaw übertragen habe 39 40 41
Strana XXXV
1311. 1312. » » » vor dem 29. o. D. u. 13. 17. 13. 13. 20. 25. 10. 10. 11. 22. Sept. Jän. Juni. Juli. Juli. Juli. Juli. Aug. Aug. Aug. Prag. 0. Wien. Brünn. Im Prio- rat zu Grausell. » Brünn. Wien. Brünn. XXXV König Johann von Böhmen verlanget, dass der Mainzer Erzbischof Hermann seine Stelle bei der Krönung der böhmi- schen Königin den Suffraganbischöfen von Prag und Olmütz überlasse . . . Das zweite Testament des Olmützer Domherrn Techontius . Pabst Klemens V. fordert den Olmützer Domherrn Ulrich von Pabénic auf, dass er alles, was zum Nachtheile des Brünner Probst Johann geschah, widerrufe König Johann von Böhmen gründet das Nonnenkloster Domi- nikaner-Ordens in dem Königsgarten bei Brünn, und über- gibt die Leitung desselben der Katherina, Witwe des Tas von Lomnic Pabst Klemens V. bestätiget die Urkunde des Prager Bischofes Thomas som J. 1287, womit derselbe erklirte, dass (der Olmiitzer Bischof) Peter aus einer gesetzlichen Ehe ent- sprossen sey Derselbe gestattet dem erwählten Olmützer Bischofe Peter, dass er die geistlichen Beneficien, die er früher besessen, durch 10 Jahre nach erhaltener Weihe behalten könne. König Johann von Böhmen nimmt die Friedensstörer Frie- drich von Linau, den jungen Herzog Nikolaus von Troppau, Ulrich von Boskowic, Gozwin, Fridusch und Günther von Brandis, und einen gewissen Macek, zugenannt „der Mönch“ nachdem er die Burgen Ungersberg und Račic in Mähren erobert hatte, zu Gnaden auf, und lässt sich von ihnen den Eid der Treue schwören . . . . Derselbe sichert den Herzogen von Oesterreich auf 4 Jahre seinen Beistand zu Die Königin Elisabeth bestátiget die dem Nonnenkloster zu Oslawan geschenkten Güter Manhartic, Tiefenbach, Bilowic, Ungarschitz, Kozojed, Stalek, Stupesic und Kiipic . König Johann von Böhmen und Generalvicar des r. Reiches citra montes bestätiget die vorgenannte Schenkung . Die Konigin Elisabeth bestätiget dem Oslawaner Nonnen- kloster alle Rechte auf die Mihle in- Mitzmanns Philipp, Bischof von Eisenstadt, schenket der Marienkirche bei dem Kloster Maria-Zell (Schwester Herburg) in Brinn einen Ablass von 40 Tagen . . V Seite 41 41 42 42 43 45 383 46 46 47 47 48
1311. 1312. » » » vor dem 29. o. D. u. 13. 17. 13. 13. 20. 25. 10. 10. 11. 22. Sept. Jän. Juni. Juli. Juli. Juli. Juli. Aug. Aug. Aug. Prag. 0. Wien. Brünn. Im Prio- rat zu Grausell. » Brünn. Wien. Brünn. XXXV König Johann von Böhmen verlanget, dass der Mainzer Erzbischof Hermann seine Stelle bei der Krönung der böhmi- schen Königin den Suffraganbischöfen von Prag und Olmütz überlasse . . . Das zweite Testament des Olmützer Domherrn Techontius . Pabst Klemens V. fordert den Olmützer Domherrn Ulrich von Pabénic auf, dass er alles, was zum Nachtheile des Brünner Probst Johann geschah, widerrufe König Johann von Böhmen gründet das Nonnenkloster Domi- nikaner-Ordens in dem Königsgarten bei Brünn, und über- gibt die Leitung desselben der Katherina, Witwe des Tas von Lomnic Pabst Klemens V. bestätiget die Urkunde des Prager Bischofes Thomas som J. 1287, womit derselbe erklirte, dass (der Olmiitzer Bischof) Peter aus einer gesetzlichen Ehe ent- sprossen sey Derselbe gestattet dem erwählten Olmützer Bischofe Peter, dass er die geistlichen Beneficien, die er früher besessen, durch 10 Jahre nach erhaltener Weihe behalten könne. König Johann von Böhmen nimmt die Friedensstörer Frie- drich von Linau, den jungen Herzog Nikolaus von Troppau, Ulrich von Boskowic, Gozwin, Fridusch und Günther von Brandis, und einen gewissen Macek, zugenannt „der Mönch“ nachdem er die Burgen Ungersberg und Račic in Mähren erobert hatte, zu Gnaden auf, und lässt sich von ihnen den Eid der Treue schwören . . . . Derselbe sichert den Herzogen von Oesterreich auf 4 Jahre seinen Beistand zu Die Königin Elisabeth bestátiget die dem Nonnenkloster zu Oslawan geschenkten Güter Manhartic, Tiefenbach, Bilowic, Ungarschitz, Kozojed, Stalek, Stupesic und Kiipic . König Johann von Böhmen und Generalvicar des r. Reiches citra montes bestätiget die vorgenannte Schenkung . Die Konigin Elisabeth bestätiget dem Oslawaner Nonnen- kloster alle Rechte auf die Mihle in- Mitzmanns Philipp, Bischof von Eisenstadt, schenket der Marienkirche bei dem Kloster Maria-Zell (Schwester Herburg) in Brinn einen Ablass von 40 Tagen . . V Seite 41 41 42 42 43 45 383 46 46 47 47 48
Strana XXXVI
XXXVI 1312. 23. Aug. Brünn. König Johann von Böhmen bestätiget dem Kloster Maria- » » 29. Aug. » 21. Sept. Wele- hrad. 1313. 28. April. Avi- » » » » 1314. 2. » 4. 21. 23. gnon. Mai. Prag. . Mai. » . Juni. » Aug. » Nov. Olmätz. Dec. Mon- tillia. Jänn. — April. Jai- spits. . Mai. Módritz Zell das vom K. Wenzel im J. 1286 verliehene Privilegium . Derselbe bestátiget das der Stadt Brünn vom K. Rudolf im J. 1307 verliehene Privilegium und befreiet die Birger von der Zahlung der Mauth . . . Der Stadtrath von Hradisch verspricht, dass er den Abt und den Konvent des Klosters Welehrad in der Fischerei und in der Waldbenützung nicht stören wolle Pabst Klemens V. gestattet dem erwählten Olmützer Bischofe Peter, dass er die ihm auf 10 Jahre reservirten geistlichen Beneficien vor Ablauf dieser Frist an taugliche Personen abtreten könne Heinrich von Lipa und andere Barone bürgen für den vom Könige Johann zu Gnaden aufgenommenen Arkleb von Boskowic, dass er in Zukunft den Frieden und die Treue halten werde . Berthold von Henneberg, Komthur des Johanniter - Ordens in Böhmen, Polen, Mähren und Oesterreich, verkaufet dem Nonnenkloster bei St. Anna in Prag einen Hof mit dem Patronate der Kirche des h. Laurenz in Prag um 130 Schock Prager Groschen . Cee . . Raymund von Lichtenburg schenket dem Jakob und Radimir, Söhnen eines gewissen Radimir, das Dorf Hilboltsdorf . König Johann von Böhmen bestätiget einen Brief des K. Otakar über die Aussetzung der Stadt Krenowitz (Kranowitz) und einige Begabungen . M Das dritte Testament des Olmütser Domherrn Techontius . Pabst Klemens V. befiehlt dem Magdeburger Erzbischofe und den Bischófen von Prag und Olmüts dahin zu arbeiten, dass die dem Bresslauer Bischofe entrissenen Güter zurück- gestellet werden Diwis von Sternberg erkliret, dass er von dem Hradischer Kloster auf seine Lebenszeit das Dorf Tejnicek erhalten habe . Boëek von Jaispitz erkläret, dass Agnes von Baumgarten ihre Güter in Kaidling dem Otto von Gaya verkaufet habe . Der Olmütser Bischof Peter bestátiget den sum Pfarrer bei St. Wenzel in Brünn präsentirten Nikolaus . Seite 48 48 48 49 383 51 53 53 54
XXXVI 1312. 23. Aug. Brünn. König Johann von Böhmen bestätiget dem Kloster Maria- » » 29. Aug. » 21. Sept. Wele- hrad. 1313. 28. April. Avi- » » » » 1314. 2. » 4. 21. 23. gnon. Mai. Prag. . Mai. » . Juni. » Aug. » Nov. Olmätz. Dec. Mon- tillia. Jänn. — April. Jai- spits. . Mai. Módritz Zell das vom K. Wenzel im J. 1286 verliehene Privilegium . Derselbe bestátiget das der Stadt Brünn vom K. Rudolf im J. 1307 verliehene Privilegium und befreiet die Birger von der Zahlung der Mauth . . . Der Stadtrath von Hradisch verspricht, dass er den Abt und den Konvent des Klosters Welehrad in der Fischerei und in der Waldbenützung nicht stören wolle Pabst Klemens V. gestattet dem erwählten Olmützer Bischofe Peter, dass er die ihm auf 10 Jahre reservirten geistlichen Beneficien vor Ablauf dieser Frist an taugliche Personen abtreten könne Heinrich von Lipa und andere Barone bürgen für den vom Könige Johann zu Gnaden aufgenommenen Arkleb von Boskowic, dass er in Zukunft den Frieden und die Treue halten werde . Berthold von Henneberg, Komthur des Johanniter - Ordens in Böhmen, Polen, Mähren und Oesterreich, verkaufet dem Nonnenkloster bei St. Anna in Prag einen Hof mit dem Patronate der Kirche des h. Laurenz in Prag um 130 Schock Prager Groschen . Cee . . Raymund von Lichtenburg schenket dem Jakob und Radimir, Söhnen eines gewissen Radimir, das Dorf Hilboltsdorf . König Johann von Böhmen bestätiget einen Brief des K. Otakar über die Aussetzung der Stadt Krenowitz (Kranowitz) und einige Begabungen . M Das dritte Testament des Olmütser Domherrn Techontius . Pabst Klemens V. befiehlt dem Magdeburger Erzbischofe und den Bischófen von Prag und Olmüts dahin zu arbeiten, dass die dem Bresslauer Bischofe entrissenen Güter zurück- gestellet werden Diwis von Sternberg erkliret, dass er von dem Hradischer Kloster auf seine Lebenszeit das Dorf Tejnicek erhalten habe . Boëek von Jaispitz erkläret, dass Agnes von Baumgarten ihre Güter in Kaidling dem Otto von Gaya verkaufet habe . Der Olmütser Bischof Peter bestátiget den sum Pfarrer bei St. Wenzel in Brünn präsentirten Nikolaus . Seite 48 48 48 49 383 51 53 53 54
Strana XXXVII
1314. » » » » 1315. 25. Mai. (?) 5. Juli. 29. Sept. 30. Sept. 13. Octob. 4. Dec. 17. Dec. 25. Jün. 26. Febr. 28. Febr. 28. Febr. Kau- nitz. Skalic. Prag. Köln. Olmüts. Morbes. Brünn. XXXVII Heinrich von Brunek, Komthur in Kaunits, schliesst mit dem Brucker Abte Johann einen Vertrag bezüglich des von dem Hofe in Rakwic zur Grillowitzer Pfarre gehörigen Zehendes . König Johann von Böhmen verleihet dem Obrowitzer Kloster und dessen Unterthanen in Scharatitz gewisse Freiheiten Derselbe gestattet den Bürgern von Olmütz die Gründung des Dorfes Neudorf (Neue Welt) . Derselbe gestattet, dass in der Stadt Olmütz, als der ersten im Lande, jährlich am Pfingstfeste ein Jahrmarkt durch 8 Tage gehalten werde, und befreiet die Kaufleute von der Zahlung der Mauth Raymund oon Lichtenburg, Mathilde (Methyllis) Agnes und Agnes, Witwen nach Haymann, Wenzel und Zdenek, dann Haymann des genannten Wenzel Sohn, befreien die Birger von Deutsch— Brod wegen des eigentlich von den Kreuz- herren aufsuführenden *Theiles der Stadimauer noch cf ein Jahr von allem Frohndienste . König Ludwig IV. verleihet dem Könige Johann von “Böhmen gewisse Rechte und verspricht dahin zu wirken, dass der Herzog von Oesterreich die ihm in einer gewissen Summe Geldes verpfändeten Städte Znaym und Pohrlitz gegen Ab- tragung dieses Geldes rückstelle . Der Stadtrath von Olmütz gibt dem Rudolf von Rudolfs- dorf und dem Heinrich von Swatonsdorf das an der March gelegene Gehóls und die Wiesen ,Pyrlkwisen* zur Anlegung des Dorfes Neudorf . Zacek, Diener des Witek von n Švábenic, verkaufet mit Za- stimmung des Pfarrers zu Morbes einen Lahn Ackers an den Brünner Bürger Siegfried König Johann von Böhmen schenket den Bürgern von Olmiuts die zu der dortigen Burg gehörige Mauth mit der Bedingung, dass sie davon jährlich dem dortigen Burggrafen 8 Mark zahlen. Derselbe bestátiget der "Stadt Hradisch den “Besitz der Dörfer Kunowic, Langcill, Mikowic und unterwirft sie mit dem Dorfe Welehrad der Jurisdiction derselben Stadt . Derselbe befreiet den Abt und den Konvent des Klosters Saar, so wie auch die auf ihren Gütern lebenden Leute von der Jurisdiction der k. Beamten und Landrichter V* Seite 55 55 56 57 . 984 57 98 59 60
1314. » » » » 1315. 25. Mai. (?) 5. Juli. 29. Sept. 30. Sept. 13. Octob. 4. Dec. 17. Dec. 25. Jün. 26. Febr. 28. Febr. 28. Febr. Kau- nitz. Skalic. Prag. Köln. Olmüts. Morbes. Brünn. XXXVII Heinrich von Brunek, Komthur in Kaunits, schliesst mit dem Brucker Abte Johann einen Vertrag bezüglich des von dem Hofe in Rakwic zur Grillowitzer Pfarre gehörigen Zehendes . König Johann von Böhmen verleihet dem Obrowitzer Kloster und dessen Unterthanen in Scharatitz gewisse Freiheiten Derselbe gestattet den Bürgern von Olmütz die Gründung des Dorfes Neudorf (Neue Welt) . Derselbe gestattet, dass in der Stadt Olmütz, als der ersten im Lande, jährlich am Pfingstfeste ein Jahrmarkt durch 8 Tage gehalten werde, und befreiet die Kaufleute von der Zahlung der Mauth Raymund oon Lichtenburg, Mathilde (Methyllis) Agnes und Agnes, Witwen nach Haymann, Wenzel und Zdenek, dann Haymann des genannten Wenzel Sohn, befreien die Birger von Deutsch— Brod wegen des eigentlich von den Kreuz- herren aufsuführenden *Theiles der Stadimauer noch cf ein Jahr von allem Frohndienste . König Ludwig IV. verleihet dem Könige Johann von “Böhmen gewisse Rechte und verspricht dahin zu wirken, dass der Herzog von Oesterreich die ihm in einer gewissen Summe Geldes verpfändeten Städte Znaym und Pohrlitz gegen Ab- tragung dieses Geldes rückstelle . Der Stadtrath von Olmütz gibt dem Rudolf von Rudolfs- dorf und dem Heinrich von Swatonsdorf das an der March gelegene Gehóls und die Wiesen ,Pyrlkwisen* zur Anlegung des Dorfes Neudorf . Zacek, Diener des Witek von n Švábenic, verkaufet mit Za- stimmung des Pfarrers zu Morbes einen Lahn Ackers an den Brünner Bürger Siegfried König Johann von Böhmen schenket den Bürgern von Olmiuts die zu der dortigen Burg gehörige Mauth mit der Bedingung, dass sie davon jährlich dem dortigen Burggrafen 8 Mark zahlen. Derselbe bestátiget der "Stadt Hradisch den “Besitz der Dörfer Kunowic, Langcill, Mikowic und unterwirft sie mit dem Dorfe Welehrad der Jurisdiction derselben Stadt . Derselbe befreiet den Abt und den Konvent des Klosters Saar, so wie auch die auf ihren Gütern lebenden Leute von der Jurisdiction der k. Beamten und Landrichter V* Seite 55 55 56 57 . 984 57 98 59 60
Strana XXXVIII
1315. » 1316. 2. 12. 24. 29. 29. 31. . Mórz. Mórz. Brinn. Mórz. Tre- bitsch. Mórz. Olmütz. März. Prag. Mai. Olmütz. Mai. Im La- ger bei Brünn. . Juli. — Juli. Brünn. . Oct. Prag. D. Cim- burg. D. Olmütz. . Jänn. — XXXVIII Derselbe ertheilet eine ähnliche Befreiung dem Abte und Konvente des Klosters Welehrad . Beilegung des zwischen dem Bränner Stadtrathe und dem Probst am Petersberge wegen der Jurisdiction über die an der Ponawa und auf den Gütern der genannten Probstei leben- den Leute geführten Strittes Konig Johann von Bóhmen bestátiget das dem Tischnowitzer Nonnenkloster vom Kônige Wenzel II. im J. 1298 verlichene Privilegium Peter, Bischof von Olmiits, vereiniget das Decanat der Kremsierer Marienpfarrkirche mit der dortigen Collegiat- kirche bei St. Maurits . Konig Johann von Böhmen gestattet dem Konrad von Stein (de Lapide) dem Luso von Schönberg (de pulckro monte) und ihren Mitbebauern die Erneuerung der Bergwerke im alten Berge bei Jglau Peter, Bischof von Olmütz, erhebt die Kirche in Zarosic zur Pfarrkirche . König Johann von Böhmen verpfändet "dem Friedr ich von Linau für die treu geleisteten Dienste das Dorf Celechowic um 100 Mark Groschen . Theodorich von Olmütz (Bischof von Dionysien) beseus get, dass 18 Bischöfe der Welehrader Klosterkirche Ablässe verliehen haben . König Johann von Böhmen befreiet die Bürger von Hra- disch und ihre Leute wegen der zu vollendenden Stadtmauer auf 6 Jahre von der Zahlung der Steuer und der Mauth . Derselbe bestätiget alle vom Könige Wenzel IT. und Ru- dolf I. bezüglich der Anweisung des Heirathsgutes für die Königin Elisabeth erlassenen Urkunden . Bernhard von Cimburg verkauft dem Stanimir von Letowic das Dorf Putzendorf . Dietrich und Heinrich von Füllstein, Domherren von Olmütz und Herren von Hochwald, begaben die Vogtei zu Bautsch zu Handen des Käufers Walter . Heinrich von Duba, genannt Berka, bezeuget, dass sein Dienstmann (miles) Theodorich und dessen Söhne dem Hause der Kreuzherren zu Glatz 40 schwere Mark als Almosen schenkten und 4 Lahne in Bystric verpfändeten . Seite 61 62 63 63 65 67 67 68 69 69 69 72 70
1315. » 1316. 2. 12. 24. 29. 29. 31. . Mórz. Mórz. Brinn. Mórz. Tre- bitsch. Mórz. Olmütz. März. Prag. Mai. Olmütz. Mai. Im La- ger bei Brünn. . Juli. — Juli. Brünn. . Oct. Prag. D. Cim- burg. D. Olmütz. . Jänn. — XXXVIII Derselbe ertheilet eine ähnliche Befreiung dem Abte und Konvente des Klosters Welehrad . Beilegung des zwischen dem Bränner Stadtrathe und dem Probst am Petersberge wegen der Jurisdiction über die an der Ponawa und auf den Gütern der genannten Probstei leben- den Leute geführten Strittes Konig Johann von Bóhmen bestátiget das dem Tischnowitzer Nonnenkloster vom Kônige Wenzel II. im J. 1298 verlichene Privilegium Peter, Bischof von Olmiits, vereiniget das Decanat der Kremsierer Marienpfarrkirche mit der dortigen Collegiat- kirche bei St. Maurits . Konig Johann von Böhmen gestattet dem Konrad von Stein (de Lapide) dem Luso von Schönberg (de pulckro monte) und ihren Mitbebauern die Erneuerung der Bergwerke im alten Berge bei Jglau Peter, Bischof von Olmütz, erhebt die Kirche in Zarosic zur Pfarrkirche . König Johann von Böhmen verpfändet "dem Friedr ich von Linau für die treu geleisteten Dienste das Dorf Celechowic um 100 Mark Groschen . Theodorich von Olmütz (Bischof von Dionysien) beseus get, dass 18 Bischöfe der Welehrader Klosterkirche Ablässe verliehen haben . König Johann von Böhmen befreiet die Bürger von Hra- disch und ihre Leute wegen der zu vollendenden Stadtmauer auf 6 Jahre von der Zahlung der Steuer und der Mauth . Derselbe bestätiget alle vom Könige Wenzel IT. und Ru- dolf I. bezüglich der Anweisung des Heirathsgutes für die Königin Elisabeth erlassenen Urkunden . Bernhard von Cimburg verkauft dem Stanimir von Letowic das Dorf Putzendorf . Dietrich und Heinrich von Füllstein, Domherren von Olmütz und Herren von Hochwald, begaben die Vogtei zu Bautsch zu Handen des Käufers Walter . Heinrich von Duba, genannt Berka, bezeuget, dass sein Dienstmann (miles) Theodorich und dessen Söhne dem Hause der Kreuzherren zu Glatz 40 schwere Mark als Almosen schenkten und 4 Lahne in Bystric verpfändeten . Seite 61 62 63 63 65 67 67 68 69 69 69 72 70
Strana XXXIX
XXXIX 1316. 31. März. Prag. König Johann von Böhmen schenket den Bürgern der Stadt „ 25. April. „ 30. Mai. » 5. Juni. » 2. Juli. » 13. Juli. » 44. Juli. » 8. Dec. 1317. o. D. u. „ o D.u » 0. Ф. и. »„ 11. Ján. „ 25. Ján. » Bruck. Brünn. Fulnek. Olmáts. » Avi- gnon. > Avi- gnon. Brünn das Schloss Obřan mit allen Zugehörungen . Heinrich von Lipa und dessen Söhne, Heinrich und Čeněk, versprechen nach beigelegter Fehde, die zwischen ihnen und dem Peter von Rosenberg bestanden hatte, dass sie dem Letzteren und seinem Anhange gegen jeden Menschen Hilfe leisten wollen . Hermann, Abt von Obrowitz, schenket gewisse Weingärten in Schattau dem Konvente des Klosters Bruck . König Johann von Böhmen erhebt das Dorf Kralic zur Stadt . Derselbe bestätiget der Stadt Jägerndorf den am Feste Ma- riens Himmelfahrt abzuhaltenden Jahrmarkt . Peter, Erzbischof von Mainz, schreibet nach vollbrachter Visitation der Olmützer Kirche einige in derselben zu be- obachtenden Statute vor . König Johann von Böhmen bestätiget den Tausch des Gu- tes Konic für Hohenstadt Pabst Johann XXII., ernennet zum Einsammeln der für die römische Kirche bestimmten Jahreseinkünfte von erledigten geistlichen Beneficien unter anderen auch den Probst des Nonnenklosters zu Kanitz Katherina, Witwe des Tas von Lomnic, stiftet mit Einwilli- gung des Königes Johann von Böhmen und dessen Gemahlin Elisabeth im Königsgarten bei Brünn das Dominikaner Non- ‚nenkloster St. Anna und beschenket selbes mit bestimmten Gütern Dieselbe Urkunde. in deutscher Sprache . . Wznata von Lomnic verspricht, die von seiner Mutter Ka- therina dem vorgenannten Kloster zugedachten Sohonkungen zu halten . Pabst Johann xxi. bestätiget dem Geraser Kloster das von Waichard von Tyrna geschenkte Patronat der Kirche zu Fratting . . . Derselbe mahnet den König (Johann) von Böhmen um die Vergütung der vom Könige Wenzel dem III. aus dem für das h. Land in Olmütz und der dortigen Diöcese gesam- melten. Zehende empfangenen Summe Geldes Seite 70 71 73 73 74 74 76 77 80 82 84 85 85
XXXIX 1316. 31. März. Prag. König Johann von Böhmen schenket den Bürgern der Stadt „ 25. April. „ 30. Mai. » 5. Juni. » 2. Juli. » 13. Juli. » 44. Juli. » 8. Dec. 1317. o. D. u. „ o D.u » 0. Ф. и. »„ 11. Ján. „ 25. Ján. » Bruck. Brünn. Fulnek. Olmáts. » Avi- gnon. > Avi- gnon. Brünn das Schloss Obřan mit allen Zugehörungen . Heinrich von Lipa und dessen Söhne, Heinrich und Čeněk, versprechen nach beigelegter Fehde, die zwischen ihnen und dem Peter von Rosenberg bestanden hatte, dass sie dem Letzteren und seinem Anhange gegen jeden Menschen Hilfe leisten wollen . Hermann, Abt von Obrowitz, schenket gewisse Weingärten in Schattau dem Konvente des Klosters Bruck . König Johann von Böhmen erhebt das Dorf Kralic zur Stadt . Derselbe bestätiget der Stadt Jägerndorf den am Feste Ma- riens Himmelfahrt abzuhaltenden Jahrmarkt . Peter, Erzbischof von Mainz, schreibet nach vollbrachter Visitation der Olmützer Kirche einige in derselben zu be- obachtenden Statute vor . König Johann von Böhmen bestätiget den Tausch des Gu- tes Konic für Hohenstadt Pabst Johann XXII., ernennet zum Einsammeln der für die römische Kirche bestimmten Jahreseinkünfte von erledigten geistlichen Beneficien unter anderen auch den Probst des Nonnenklosters zu Kanitz Katherina, Witwe des Tas von Lomnic, stiftet mit Einwilli- gung des Königes Johann von Böhmen und dessen Gemahlin Elisabeth im Königsgarten bei Brünn das Dominikaner Non- ‚nenkloster St. Anna und beschenket selbes mit bestimmten Gütern Dieselbe Urkunde. in deutscher Sprache . . Wznata von Lomnic verspricht, die von seiner Mutter Ka- therina dem vorgenannten Kloster zugedachten Sohonkungen zu halten . Pabst Johann xxi. bestätiget dem Geraser Kloster das von Waichard von Tyrna geschenkte Patronat der Kirche zu Fratting . . . Derselbe mahnet den König (Johann) von Böhmen um die Vergütung der vom Könige Wenzel dem III. aus dem für das h. Land in Olmütz und der dortigen Diöcese gesam- melten. Zehende empfangenen Summe Geldes Seite 70 71 73 73 74 74 76 77 80 82 84 85 85
Strana XL
1317. 6. März. Rötz. ” » ” » 12. 21. 18. 19. 27. 21. 11. 27. 22. 27. Márz. » März. Meze- říč. April. Avi- gnon. Mai. — Juni. Avi- gnon. Juli. » Aug. Krem- sier. . Sept. Premy- slau. Octob. Hra- disch. Dec. — Dec. Wien. 1318. о. В. u. O. XL Heinrich von Lipa und sein Sohn Cenék, verbürgen sich für das von ihrem Hnechte Wilhelm von Frain an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling . Ulrich Pflug verbirget sich fir das vom Wilhelm von Frain und dessen Bruder an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Saarer Kloster die con Johann von Meserié geschenkten fünfthalb Lahne zu Birnbaum und das Dorf ,Sazomtn*.. . Pabst Johann XXII. befiehlt dem Erzbischofe von Salsbury und den Bischöfen von Regensburg und Prag, dass sie den Eremiten — Orden des h. Augustin in ihren Diicesen gegen alle Belästiger schützen . . . Otto, genannt Partsch, bekennet, dass er von dem Wele- hrader Kloster das Dorf Waltersdorf auf 3. Lebenszeiten unter gewissen Bedingungen gekauft habe Pabst Johann XXII. erlaubet dem Probste zu Kanitz, dem Magister Gabriel von Fabriano und dem Prager Scho- lasticus Ulrich, Notare einzusetzen . e Derselbe ernennet den Berthold von Henneberg auf 10 Jahre zum Prior des Johanniter-Ordens in Bółmen, Polen, Oester— reich und Mähren e. . Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die von seinem Vor- gänger Peter ausgestellte Urkunde über die Vereinigung des Kremsierer Dekanates mit der dortigen Kollegiatkirche . H. von Premyslau schenket dem Kloster St. Klara in Znaym das Patronat der Kirche zu Lechwitz . - Der Konvent des Klosters Hradisch erkläret, dass die Söhne des Olmützer Bürgers Horyna den Hof in Tower dem Ol- mützer Vogte (advocato) Heinrich verkauft haben Zobek, Probst des Klosters Zderas, und dessen Konvent be- kennen, dass Marska der Nikolaikirche zu Mezeříč 3 Lahne und die halbe Mühle geschenket habe Heinrich von Lipa und sein Anhang, verbinden sich mit K. Friedrich und den Herzogen von Oesterreich wider den K. Johann von Böhmen . . Ortolf und Seidlin, Viküre bei der Olmützer Kirche, schen- ken der letzteren ihre Einkünfte und Besitzungen in Droz- nowic . Seite 87 88 88 89 91 92 93 93 93 94 94 114 95
1317. 6. März. Rötz. ” » ” » 12. 21. 18. 19. 27. 21. 11. 27. 22. 27. Márz. » März. Meze- říč. April. Avi- gnon. Mai. — Juni. Avi- gnon. Juli. » Aug. Krem- sier. . Sept. Premy- slau. Octob. Hra- disch. Dec. — Dec. Wien. 1318. о. В. u. O. XL Heinrich von Lipa und sein Sohn Cenék, verbürgen sich für das von ihrem Hnechte Wilhelm von Frain an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling . Ulrich Pflug verbirget sich fir das vom Wilhelm von Frain und dessen Bruder an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Saarer Kloster die con Johann von Meserié geschenkten fünfthalb Lahne zu Birnbaum und das Dorf ,Sazomtn*.. . Pabst Johann XXII. befiehlt dem Erzbischofe von Salsbury und den Bischöfen von Regensburg und Prag, dass sie den Eremiten — Orden des h. Augustin in ihren Diicesen gegen alle Belästiger schützen . . . Otto, genannt Partsch, bekennet, dass er von dem Wele- hrader Kloster das Dorf Waltersdorf auf 3. Lebenszeiten unter gewissen Bedingungen gekauft habe Pabst Johann XXII. erlaubet dem Probste zu Kanitz, dem Magister Gabriel von Fabriano und dem Prager Scho- lasticus Ulrich, Notare einzusetzen . e Derselbe ernennet den Berthold von Henneberg auf 10 Jahre zum Prior des Johanniter-Ordens in Bółmen, Polen, Oester— reich und Mähren e. . Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die von seinem Vor- gänger Peter ausgestellte Urkunde über die Vereinigung des Kremsierer Dekanates mit der dortigen Kollegiatkirche . H. von Premyslau schenket dem Kloster St. Klara in Znaym das Patronat der Kirche zu Lechwitz . - Der Konvent des Klosters Hradisch erkläret, dass die Söhne des Olmützer Bürgers Horyna den Hof in Tower dem Ol- mützer Vogte (advocato) Heinrich verkauft haben Zobek, Probst des Klosters Zderas, und dessen Konvent be- kennen, dass Marska der Nikolaikirche zu Mezeříč 3 Lahne und die halbe Mühle geschenket habe Heinrich von Lipa und sein Anhang, verbinden sich mit K. Friedrich und den Herzogen von Oesterreich wider den K. Johann von Böhmen . . Ortolf und Seidlin, Viküre bei der Olmützer Kirche, schen- ken der letzteren ihre Einkünfte und Besitzungen in Droz- nowic . Seite 87 88 88 89 91 92 93 93 93 94 94 114 95
Strana XLI
XLI Seite. 1318. o. D. u. O. „ 13. Febr. „ 17. Febr. Brünn. Wznata von Lomnic verspricht dem Kloster Maria Zell in Brünn, das dem letzteren von seiner Mutter geschenkte Dorf Wážan zu beschützen König Johann von Böhmen gestattet der Katherina von Lomnic, die Halfte der ihr geschenkten Dorfer Siwic und Blažowic dem St. Anna-Kloster bei Brünn schaffen zu konnen Derselbe schenket dem Olmützer Bischofe Konrad für die bei der Eroberung der Burg Rabenstein gehabten Auslagen das Schloss Ostra und vereiniget dasselbe mit dem Olmützer Bisthum 97 97 98 „ 12. März. Bruck. Vertrag zwischen der Judith, Witwe des Znaymer Stadt- richters Hermann, und dem Konvente des Klosters Bruck, bezüglich der Wehre in Oblass und der Mühle in Pumlitz . Der Stadtrath von Iglau bestatiget, dass der dortige Burger, „Seybot der Stehlein" während seiner Gefangenschaft bei Raymund von Lichtenburg diesem Letzteren alle seine Schuld- forderungen nachgelassen. . Pabst Johann XXII. ernennet die Inquisitoren der in eini- gen Theilen von Böhmen und Polen auftauchenden Ketzerei 101 Derselbe befiehlt den Bischöfen von Krakau, Meissen und Olmutz, den von ihm aufgestellten Inquisitoren allen mögli- chen Beistand zu leisten . . . . 102 Derselbe erlasst eine ähnliche Aufforderung an den Her- zog von Krakau, die Bischöfe von Prag und Olmütz und viele andere Personen Derselbe befiehlt dem Olmützer Dechante, auf die Rück- stellung der durch einige Bösgesinnte dem Oslawaner Non- nenkloster entrissenen Güter zu dringen. Konrad, Bischof von Olmütz und Landeshauptmann in Mäh- ren, gibt dem Paul, einem Sohne des mähr. Kammerers Paul, das Dorf Křížowic zu Lehen . . Nikolaus, Herzog von Troppau, bekennet, dass er vom Kö- nige Johann das Herzogthum Troppqu als Lehen erhalten, . und demselben den Huldigungseid geleistet habe. Pabst Johann XXII. nimmt das Nonnenkloster Oslawan in Avi- „ 5. Juli. gnon. seinen besonderen Schutz auf 21. Juli. Brünn. Nikolaus von Zbráslaw schenket dem Oslawaner Kloster das Patronat der Kirche in Zbráslaw „ 19. März. Iglau. „ 1. Mai. » 1. Mai. Avi- gnon. „ 1. Mai. „ „ 4. Mai. 1. Juni. Krem- sier. 3. Juli. Prag. „ 99 104 106 107 108 109 109 99 „
XLI Seite. 1318. o. D. u. O. „ 13. Febr. „ 17. Febr. Brünn. Wznata von Lomnic verspricht dem Kloster Maria Zell in Brünn, das dem letzteren von seiner Mutter geschenkte Dorf Wážan zu beschützen König Johann von Böhmen gestattet der Katherina von Lomnic, die Halfte der ihr geschenkten Dorfer Siwic und Blažowic dem St. Anna-Kloster bei Brünn schaffen zu konnen Derselbe schenket dem Olmützer Bischofe Konrad für die bei der Eroberung der Burg Rabenstein gehabten Auslagen das Schloss Ostra und vereiniget dasselbe mit dem Olmützer Bisthum 97 97 98 „ 12. März. Bruck. Vertrag zwischen der Judith, Witwe des Znaymer Stadt- richters Hermann, und dem Konvente des Klosters Bruck, bezüglich der Wehre in Oblass und der Mühle in Pumlitz . Der Stadtrath von Iglau bestatiget, dass der dortige Burger, „Seybot der Stehlein" während seiner Gefangenschaft bei Raymund von Lichtenburg diesem Letzteren alle seine Schuld- forderungen nachgelassen. . Pabst Johann XXII. ernennet die Inquisitoren der in eini- gen Theilen von Böhmen und Polen auftauchenden Ketzerei 101 Derselbe befiehlt den Bischöfen von Krakau, Meissen und Olmutz, den von ihm aufgestellten Inquisitoren allen mögli- chen Beistand zu leisten . . . . 102 Derselbe erlasst eine ähnliche Aufforderung an den Her- zog von Krakau, die Bischöfe von Prag und Olmütz und viele andere Personen Derselbe befiehlt dem Olmützer Dechante, auf die Rück- stellung der durch einige Bösgesinnte dem Oslawaner Non- nenkloster entrissenen Güter zu dringen. Konrad, Bischof von Olmütz und Landeshauptmann in Mäh- ren, gibt dem Paul, einem Sohne des mähr. Kammerers Paul, das Dorf Křížowic zu Lehen . . Nikolaus, Herzog von Troppau, bekennet, dass er vom Kö- nige Johann das Herzogthum Troppqu als Lehen erhalten, . und demselben den Huldigungseid geleistet habe. Pabst Johann XXII. nimmt das Nonnenkloster Oslawan in Avi- „ 5. Juli. gnon. seinen besonderen Schutz auf 21. Juli. Brünn. Nikolaus von Zbráslaw schenket dem Oslawaner Kloster das Patronat der Kirche in Zbráslaw „ 19. März. Iglau. „ 1. Mai. » 1. Mai. Avi- gnon. „ 1. Mai. „ „ 4. Mai. 1. Juni. Krem- sier. 3. Juli. Prag. „ 99 104 106 107 108 109 109 99 „
Strana XLII
XLII Seite. 1318. 6. Aug. Avi- Pabst Johann XXII. bestätiget dem Nonnenkloster St. Klara gnon. in Znaym den Zehend von allen seinen Gütern. 110 „ 6. Sept. Brünn. König Johann bestätiget den Burgern von Olmütz die ihnen vom K. Wenzel II. im J. 1291. verliehene Befreiung von der Zahlung der Mauth in Littau und Kojetein 111 „ 22. Sept. Olmütz. Beilegung des Strittes zwischen Katherina von Platsch und ihrem Vatersbruder Zbor, Olmützer Probst, bezüglich der Dörfer Laučan, Bohuslawic, Háček, Majetein und Lhota 112 „ 24. Sept. Krem- Konrad, Bischof von Olmütz, verkündiget die in seiner Diö- sier. cese zu beobachtenden Statute „ „ 17. Nov. Derselbe erneuert die dem Nonnenkloster zu Daubrawnik von seinen Vorfahren Robert, Theodorich und Johann im J. 1232. 1298 u. 1303. ausgestellten Urkunden 385 113 „ 12. Dec. Iglau. König Johann genehmiget den Tausch der Güter Spitihnow, Topolna u. a. für die Güter Beranau u. a. und vereiniget die letzeren mit dem Olmützer Bisthume. 113 1319. 8. Jan. Prag. Derselbe verpfändet seinem Mundschenken Ulrich von Khes- sing die Veste Womic mit den Dorfern Womic und Buko- wan um 200 Mark Prag. Groschen . 115 „ 25. Jän. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. ertheilet dem Prager Domherrn Jo- hann von Brünn die Dispens dahin, dass er ungeachtet des Geburtshindernisses die Kanonicate bei der Prager, Olmützer und Wyšehrader Kirche, so wie auch die S. Prokopscapelle in Altbrünn behalten könne 116 „ 25. Jan. Prag. König Johann gestattet den Brüdern aus dem Orden des h. Johann von Jerusalem durch das ganze Königreich Böhmen, dass ihre und ihrer Leute Prozesse vor dem Komthure oder Procurator des Ordens verhandelt werden sollen 117 „ 21. April. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. mahnet den K. Johann zum wieder- holten Male, die vom Könige Wenzel III., aus dem durch den Obrowitzer Abt und den Probst von Kanitz fur das h. Land gesammelten Zehende empfangene Summe Geldes zurück- zuerstatten 117 „ 10. Mai. Prag. König Johann verspricht, die der Königin Witwe-Elisabeth zum Heirathsgute angewiesenen 10,000 Mark Prag. Groschen aus der Kuttenberger Urbur binnen zwei Jahren zu zahlen. 118
XLII Seite. 1318. 6. Aug. Avi- Pabst Johann XXII. bestätiget dem Nonnenkloster St. Klara gnon. in Znaym den Zehend von allen seinen Gütern. 110 „ 6. Sept. Brünn. König Johann bestätiget den Burgern von Olmütz die ihnen vom K. Wenzel II. im J. 1291. verliehene Befreiung von der Zahlung der Mauth in Littau und Kojetein 111 „ 22. Sept. Olmütz. Beilegung des Strittes zwischen Katherina von Platsch und ihrem Vatersbruder Zbor, Olmützer Probst, bezüglich der Dörfer Laučan, Bohuslawic, Háček, Majetein und Lhota 112 „ 24. Sept. Krem- Konrad, Bischof von Olmütz, verkündiget die in seiner Diö- sier. cese zu beobachtenden Statute „ „ 17. Nov. Derselbe erneuert die dem Nonnenkloster zu Daubrawnik von seinen Vorfahren Robert, Theodorich und Johann im J. 1232. 1298 u. 1303. ausgestellten Urkunden 385 113 „ 12. Dec. Iglau. König Johann genehmiget den Tausch der Güter Spitihnow, Topolna u. a. für die Güter Beranau u. a. und vereiniget die letzeren mit dem Olmützer Bisthume. 113 1319. 8. Jan. Prag. Derselbe verpfändet seinem Mundschenken Ulrich von Khes- sing die Veste Womic mit den Dorfern Womic und Buko- wan um 200 Mark Prag. Groschen . 115 „ 25. Jän. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. ertheilet dem Prager Domherrn Jo- hann von Brünn die Dispens dahin, dass er ungeachtet des Geburtshindernisses die Kanonicate bei der Prager, Olmützer und Wyšehrader Kirche, so wie auch die S. Prokopscapelle in Altbrünn behalten könne 116 „ 25. Jan. Prag. König Johann gestattet den Brüdern aus dem Orden des h. Johann von Jerusalem durch das ganze Königreich Böhmen, dass ihre und ihrer Leute Prozesse vor dem Komthure oder Procurator des Ordens verhandelt werden sollen 117 „ 21. April. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. mahnet den K. Johann zum wieder- holten Male, die vom Könige Wenzel III., aus dem durch den Obrowitzer Abt und den Probst von Kanitz fur das h. Land gesammelten Zehende empfangene Summe Geldes zurück- zuerstatten 117 „ 10. Mai. Prag. König Johann verspricht, die der Königin Witwe-Elisabeth zum Heirathsgute angewiesenen 10,000 Mark Prag. Groschen aus der Kuttenberger Urbur binnen zwei Jahren zu zahlen. 118
Strana XLIII
1319. 25. Juli. » » » » 1320.22. Febr. » » » » » Y 2. Aug. 3. Sept. 11. Noc. 11. Noc. 11. Nov. 3. Dec. 26. Febr. 5. April. 15. Juni. 23. Juni. 15. Juli. Tiśno— wic. Prag. » Avi- gnon. Prag. Brünn. Bruck. Avi- gnon. Luxem- burg. XLIII Konrad, Bischof von Olmits, gibt den Zehend von Čejč und Slapanic fur die zum Tisnowicer Kloster gehörigen Dörfer Barfuss und Hohendorf König Johann erhebt zur Belohnung der im vom Milić von Námést geleisteten treuen Dienste das Dorf Náměšt zum Markte Derselbe überlässt der Königin - Witwe Elisabeth das Dorf Lautschitz und die Mauth an der Iglawa auf ihre Lebenszeit Derselbe gibt dem Heinrich von Lipa für die Stadt und den Bezirk von Zittau den Markt Hosterlitz und das Dorf Nispitz Pabst Johann XXII. bestätiget den auf die Wysehrader Probstei prásentirten Johann, der ein natürlicher Sohn des böhmischen: Königes Wenzel war . Derselbe ertheilet demselben die Dispens, dass er die St. Prokopikapelle in Altbrünn mit anderen Kanonicaten und Präbenden zugleich behalten könne König Johann befreiet die Bürger der Stadt Brünn von der Zahlung der k. Landsteuer und von der Jurisdiction der k. Beamten . . Presek, Burggraf von Grats, erkläret, dass er von dem Welehrader Kloster das Dorf Darkowic auf seine Lebenszeit zum Besitze erhalten habe . Konrad, Bischof von Olmütz, und Martin, Bischof von Bel- grad (Albebulgarensis) vidimiren die Bulle des Pabst Kle- mens V. vom J. 1309, mit welcher der Benedictiner-Abt bei St. Peter in Erfurth zum Beschützer des Cisterzienser- Ordens ernannt wurde . Der Zehend von Kaidling wird über Ansuchen des ‘Brucker Abt Johann zum Unterhalte des Konventes abgetreten . Der Konvent des Klosters Bruck verkaufet den Grafen Berchtold und Burchard von Hardek den Wald Umlauf Pabst Johann XXII. befiehlt dem Olmůtzer Bichofe, dahin su wirken, dass die Zuaymer Bürger das durch den Re- gensburger Dominikaner — Prior Heinrich für die römische Kirche gesammelte Geld surückstellen . König Johann verleihet seinem Landeshauptmanne, Heinrich von Lipa, das Hecht über das Patronat der Kirche St. Mi- chael in Znaym, und der Kapelle der h. Katherina in der dortigen Burg zu verfügen VI Seite 118 119 119 391 . 120 . 120 121 . 122 123 123 . 125 125
1319. 25. Juli. » » » » 1320.22. Febr. » » » » » Y 2. Aug. 3. Sept. 11. Noc. 11. Noc. 11. Nov. 3. Dec. 26. Febr. 5. April. 15. Juni. 23. Juni. 15. Juli. Tiśno— wic. Prag. » Avi- gnon. Prag. Brünn. Bruck. Avi- gnon. Luxem- burg. XLIII Konrad, Bischof von Olmits, gibt den Zehend von Čejč und Slapanic fur die zum Tisnowicer Kloster gehörigen Dörfer Barfuss und Hohendorf König Johann erhebt zur Belohnung der im vom Milić von Námést geleisteten treuen Dienste das Dorf Náměšt zum Markte Derselbe überlässt der Königin - Witwe Elisabeth das Dorf Lautschitz und die Mauth an der Iglawa auf ihre Lebenszeit Derselbe gibt dem Heinrich von Lipa für die Stadt und den Bezirk von Zittau den Markt Hosterlitz und das Dorf Nispitz Pabst Johann XXII. bestätiget den auf die Wysehrader Probstei prásentirten Johann, der ein natürlicher Sohn des böhmischen: Königes Wenzel war . Derselbe ertheilet demselben die Dispens, dass er die St. Prokopikapelle in Altbrünn mit anderen Kanonicaten und Präbenden zugleich behalten könne König Johann befreiet die Bürger der Stadt Brünn von der Zahlung der k. Landsteuer und von der Jurisdiction der k. Beamten . . Presek, Burggraf von Grats, erkläret, dass er von dem Welehrader Kloster das Dorf Darkowic auf seine Lebenszeit zum Besitze erhalten habe . Konrad, Bischof von Olmütz, und Martin, Bischof von Bel- grad (Albebulgarensis) vidimiren die Bulle des Pabst Kle- mens V. vom J. 1309, mit welcher der Benedictiner-Abt bei St. Peter in Erfurth zum Beschützer des Cisterzienser- Ordens ernannt wurde . Der Zehend von Kaidling wird über Ansuchen des ‘Brucker Abt Johann zum Unterhalte des Konventes abgetreten . Der Konvent des Klosters Bruck verkaufet den Grafen Berchtold und Burchard von Hardek den Wald Umlauf Pabst Johann XXII. befiehlt dem Olmůtzer Bichofe, dahin su wirken, dass die Zuaymer Bürger das durch den Re- gensburger Dominikaner — Prior Heinrich für die römische Kirche gesammelte Geld surückstellen . König Johann verleihet seinem Landeshauptmanne, Heinrich von Lipa, das Hecht über das Patronat der Kirche St. Mi- chael in Znaym, und der Kapelle der h. Katherina in der dortigen Burg zu verfügen VI Seite 118 119 119 391 . 120 . 120 121 . 122 123 123 . 125 125
Strana XLIV
1320. 28. Juli u. Ore- » » » » » 30. 29. 30. 30. 11. 13. 27. Aug. chau. . Aug. Lipnits. Aug. Brünn. Aug. Modritz. » » Aug. Wele- hrad. Sept. Wien. Sept. Im La- ger bei Hasulach Oct. Avi- gnon. Oct. Brauns- berg. . Nov. » XLIV Welislaw von Orechau, Zaudner von Bisentz, Albert von Donka, Kämmerer con Máhren, und Ingram von Ungersberg, Kastellan in Bisentz, geben Zeugniss über die Gränzen der Wälder und Fischerei in den zum Kloster Welehrad gehó- rigen Dórfern Polesowic, Nedakonic und Kostelan . Heinrich von Lipa, oberster Marschall von Böhmen, bestá- tiget der Stadt Deutsch-Brod die ihr von seinen Vorfahren ertheilten Rechte und Freiheiten . Heinrich von Lipa, Landeshauptmann von Böhmen, schenket dem Nonnenkloster St. Klara zu Znaym das Patronat der Kirche S. Michael und der Kapelle der h. Katherina zu Znaym Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget über Ansuchen der Aebtissin Margaretha die vorstehende Schenkung Derselbe bestätiget den durch Heinrich von Lipa zu der Kapelle der h. Katherina in Znaym präsentirten Pfarrer von St. Michael, Namens Konrad Zeugniss einiger Pfarrer bezüglich der zu dem Welehrader Kloster gehörigen Fischereien und Wälder bei Kostelan Johann, der Schottner-Abt zu Wien, befiehlt als ernannter Beschützer des Welehrader Klosters dem Olmützer Bischofe Konrad, dass er den Zdislaw von Sternberg zur Rückstel- lung der dem genannten Kloster entrissenen Fischereien und Waldungen verhalte Ludwig, römischer König, gibt dem Könige Johann von Böh- men und dessen Nachfolgern die Mark Brandenburg und die Stadt Kamenz zu Lehen . Der Pabst Johann XXII. befiehlt unter Anderen auch dem Olmütser Dechante und den Aebten von Bruck und Obro- witz, dass sie die Belästiger des Ordens vom heiligen Johann zu Jerusalem zur Ruhe verweisen Der Olmützer Bischof Konrad bauet das bei Braunsberg gelegene und im Laufe der Landesunruhen verödete Dorf Nemášchleb wieder auf Derselbe schenket dem Richter zu Fritzendorf zum besseren Wiederaufbaue des Dorfes ein zweites Rad bei der dortigen Mühle . Seite 126 127 127 128 128 128 129 130 130 131 . 131
1320. 28. Juli u. Ore- » » » » » 30. 29. 30. 30. 11. 13. 27. Aug. chau. . Aug. Lipnits. Aug. Brünn. Aug. Modritz. » » Aug. Wele- hrad. Sept. Wien. Sept. Im La- ger bei Hasulach Oct. Avi- gnon. Oct. Brauns- berg. . Nov. » XLIV Welislaw von Orechau, Zaudner von Bisentz, Albert von Donka, Kämmerer con Máhren, und Ingram von Ungersberg, Kastellan in Bisentz, geben Zeugniss über die Gränzen der Wälder und Fischerei in den zum Kloster Welehrad gehó- rigen Dórfern Polesowic, Nedakonic und Kostelan . Heinrich von Lipa, oberster Marschall von Böhmen, bestá- tiget der Stadt Deutsch-Brod die ihr von seinen Vorfahren ertheilten Rechte und Freiheiten . Heinrich von Lipa, Landeshauptmann von Böhmen, schenket dem Nonnenkloster St. Klara zu Znaym das Patronat der Kirche S. Michael und der Kapelle der h. Katherina zu Znaym Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget über Ansuchen der Aebtissin Margaretha die vorstehende Schenkung Derselbe bestätiget den durch Heinrich von Lipa zu der Kapelle der h. Katherina in Znaym präsentirten Pfarrer von St. Michael, Namens Konrad Zeugniss einiger Pfarrer bezüglich der zu dem Welehrader Kloster gehörigen Fischereien und Wälder bei Kostelan Johann, der Schottner-Abt zu Wien, befiehlt als ernannter Beschützer des Welehrader Klosters dem Olmützer Bischofe Konrad, dass er den Zdislaw von Sternberg zur Rückstel- lung der dem genannten Kloster entrissenen Fischereien und Waldungen verhalte Ludwig, römischer König, gibt dem Könige Johann von Böh- men und dessen Nachfolgern die Mark Brandenburg und die Stadt Kamenz zu Lehen . Der Pabst Johann XXII. befiehlt unter Anderen auch dem Olmütser Dechante und den Aebten von Bruck und Obro- witz, dass sie die Belästiger des Ordens vom heiligen Johann zu Jerusalem zur Ruhe verweisen Der Olmützer Bischof Konrad bauet das bei Braunsberg gelegene und im Laufe der Landesunruhen verödete Dorf Nemášchleb wieder auf Derselbe schenket dem Richter zu Fritzendorf zum besseren Wiederaufbaue des Dorfes ein zweites Rad bei der dortigen Mühle . Seite 126 127 127 128 128 128 129 130 130 131 . 131
Strana XLV
XLV 1320. 7. Nov. Znaym. Entscheidung zwischen dem Welehrader Kloster und den 1321. » 0. 0. 1. 5. 15. 23. 11. 19. 20. 21. 25. 25. D. Smil- heim. D. u. O. Jän. Prag. Febr. — Febr. Brünn. April. Olmütz. Mai. Prag. . Juni. » Juni. » Juni. » Juni. » Jum. Taus. Juni. » . Juli. Mô- drits. Erben des Znaymer Bürgers Palmarius wegen eines bei der Stadt Znaym gelegenen. Abhanges Jaroslaw von Částkow schenket dem Kloster Smilheim in Wyzowic 6 Lahne in Aujezd Der Olmütser Bischof Konrad bestátiget die durch die Bi- schófe eon Viterbi und Verra der Marienkirche bei Brünn verliehenen Ablisse von 40 Tagen . Konig Johann befreiet die Fussgeher von der Zahlung der Mauth in Rausnitz . Zeugniss des ehemaligen k. Jügermeisters (forestari) Albert von Donka über die Gránsen der sum Welehrader Kloster gehörigen Wälder Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget den Zderaser Kreuz- herrenpriester Otto als Pfarrer zu Morbes Derselbe tauschet behufs der Vollendung des von ihm begon- nenen Wiederaufbaues der Stadt Katscher einige Aecker ein König Johann schenket dem Wok von Krawdr die sieben an Friedrich von Linau verpfändeten Lahne in Celechowic. Johann, Probst von Wysehrad und sein Kapitel, verkaufen ihre in Mähren gelegenen Güter wegen ihrer zu grossen Entfernung dem Heinrich von Lipa . König Johann schenket dem Kloster St. Klara in » Znaym das Patronat über die dortige Kirche St. Michael Derselbe überträgt gewissen Personen die Schätzung der Güter Mönitz und Auspitz, welche er der Königin — Wihwe Elisabeth überlassen will . Derselbe weiset der Königin Witwe Elisabeth als Entschi- digung fir die bei der Erwerbung des Heirathsgutes gehabten Auslagen 2000 Mark Prag. Groschen auf der Kuttenberger Urbur an . Derselbe schenket das Patronat über die Kapelle des heil. Prokop in Alibrünn der Kónigin- Witwe Elisabeth . Derselbe schenket derselben das Patronat iber die Kirche in Polička. Der Olmitzer Bischof Konrad "schlichtet den Stritt zwi- schen dem Morbeser Pfarrer Otto und dem Brünner Bürger Bartholomäus . . VI* Seile . 131 133 133 133 134 135 135 136 137 138 139 . 138 . 140 141 142
XLV 1320. 7. Nov. Znaym. Entscheidung zwischen dem Welehrader Kloster und den 1321. » 0. 0. 1. 5. 15. 23. 11. 19. 20. 21. 25. 25. D. Smil- heim. D. u. O. Jän. Prag. Febr. — Febr. Brünn. April. Olmütz. Mai. Prag. . Juni. » Juni. » Juni. » Juni. » Jum. Taus. Juni. » . Juli. Mô- drits. Erben des Znaymer Bürgers Palmarius wegen eines bei der Stadt Znaym gelegenen. Abhanges Jaroslaw von Částkow schenket dem Kloster Smilheim in Wyzowic 6 Lahne in Aujezd Der Olmütser Bischof Konrad bestátiget die durch die Bi- schófe eon Viterbi und Verra der Marienkirche bei Brünn verliehenen Ablisse von 40 Tagen . Konig Johann befreiet die Fussgeher von der Zahlung der Mauth in Rausnitz . Zeugniss des ehemaligen k. Jügermeisters (forestari) Albert von Donka über die Gránsen der sum Welehrader Kloster gehörigen Wälder Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget den Zderaser Kreuz- herrenpriester Otto als Pfarrer zu Morbes Derselbe tauschet behufs der Vollendung des von ihm begon- nenen Wiederaufbaues der Stadt Katscher einige Aecker ein König Johann schenket dem Wok von Krawdr die sieben an Friedrich von Linau verpfändeten Lahne in Celechowic. Johann, Probst von Wysehrad und sein Kapitel, verkaufen ihre in Mähren gelegenen Güter wegen ihrer zu grossen Entfernung dem Heinrich von Lipa . König Johann schenket dem Kloster St. Klara in » Znaym das Patronat über die dortige Kirche St. Michael Derselbe überträgt gewissen Personen die Schätzung der Güter Mönitz und Auspitz, welche er der Königin — Wihwe Elisabeth überlassen will . Derselbe weiset der Königin Witwe Elisabeth als Entschi- digung fir die bei der Erwerbung des Heirathsgutes gehabten Auslagen 2000 Mark Prag. Groschen auf der Kuttenberger Urbur an . Derselbe schenket das Patronat über die Kapelle des heil. Prokop in Alibrünn der Kónigin- Witwe Elisabeth . Derselbe schenket derselben das Patronat iber die Kirche in Polička. Der Olmitzer Bischof Konrad "schlichtet den Stritt zwi- schen dem Morbeser Pfarrer Otto und dem Brünner Bürger Bartholomäus . . VI* Seile . 131 133 133 133 134 135 135 136 137 138 139 . 138 . 140 141 142
Strana XLVI
XLVI 1321. 16. Aug. Zderas. Johann von Mezeříč schenket dem Zderaser Kloster das » 14. Sept. „ 16. Sept. » 15. Oct. „ 47. Oct. » 6. Nov. » 1. Dec. » 18. Dec. cc. o. D. 1322. o. D. » » » 26. Febr. » 28. Febr. Chru- dim. Briinn. Olmiitz. Krumau Avi- gnon. Prag. Patronat über dié Kirche in Solnic . Johann von Swäbenic und Berta von Morbes erklären, dass der Morbeser Kapellan Otto von ihnen 2 Lahne weniger eines Viertels fir die dortige Kirche gekaufet habe Konig Johann befiehlt dem Stephon, Landschreiber und Burggrafen in Lichtenburg, das Kloster Saar in den von den Herren von Lichtenburg erhaltenen Freiheiten zu schützen Derselbe überlässt der Königin- Witwe Elisabeth für die von der Kuttenberger Urbur angewiesenen 10,000 Schock Prager Groschen das Dorf Mönitz und die Güter in Auspitz Die durch den Wysehrader Probst Johann, Heinrich von Lipa und Wok von Krawdr vorgenommene Schätzung der Güter Mönitz und Auspitz Der Stadtrath von Olmütz überlässt das Biückenamt dem dortigen Mitbürger Walter . . Heinrich von Lipa, oberster Marshall von Bóhmen, beschen- ket die zum Obrowitzer Kloster gehorige Kirche in Kyritein Pabst Johanw XXII. überträgt dem Würzburger Dechante die Untersuchung, ob die Wahl des Dalesicer Prior Andreas, zum General- Vorstand sámmtlicher Kloster desselben Ordens kanonisch vorgenommen wurde Záwis von Bodenstadt verkaufet seine Giter in Krenowic bei Kojetein dem Olmiitzer Bischofe Konrad Heinrich von Apole, genannt Zakrazy, verkaufet dem Gewit- scher Prior und Konvente das Dorf Rudka um 40 Mark Prager Groschen . . Der römische König Ludwig genehmigt das Ansuchen des Heinrich von Neuenburg um ein Olmützer Kanonicat König Johann eröffnet den Bürgern der Stadt Iglau die feierliche Heirath zwischen Johann, Herzog von Baiern, und seiner Tochter Margaretha . Kadold, der Sohn des Smilo von Wahin, verpfändet dem Nonnenkloster St. Klara in Znaym den Weingarten , Gayselberg“ Fritz von Egerberg verkaufet seine Güter in Auspitz, Gross- und Klein - Steurowitz, Žarošic, Kwasow, Skoronic und Zlin der Kónigin - Witwe Elisabeth Seile 142 . 143 . 144 144 146 147 148 148 150 151 154
XLVI 1321. 16. Aug. Zderas. Johann von Mezeříč schenket dem Zderaser Kloster das » 14. Sept. „ 16. Sept. » 15. Oct. „ 47. Oct. » 6. Nov. » 1. Dec. » 18. Dec. cc. o. D. 1322. o. D. » » » 26. Febr. » 28. Febr. Chru- dim. Briinn. Olmiitz. Krumau Avi- gnon. Prag. Patronat über dié Kirche in Solnic . Johann von Swäbenic und Berta von Morbes erklären, dass der Morbeser Kapellan Otto von ihnen 2 Lahne weniger eines Viertels fir die dortige Kirche gekaufet habe Konig Johann befiehlt dem Stephon, Landschreiber und Burggrafen in Lichtenburg, das Kloster Saar in den von den Herren von Lichtenburg erhaltenen Freiheiten zu schützen Derselbe überlässt der Königin- Witwe Elisabeth für die von der Kuttenberger Urbur angewiesenen 10,000 Schock Prager Groschen das Dorf Mönitz und die Güter in Auspitz Die durch den Wysehrader Probst Johann, Heinrich von Lipa und Wok von Krawdr vorgenommene Schätzung der Güter Mönitz und Auspitz Der Stadtrath von Olmütz überlässt das Biückenamt dem dortigen Mitbürger Walter . . Heinrich von Lipa, oberster Marshall von Bóhmen, beschen- ket die zum Obrowitzer Kloster gehorige Kirche in Kyritein Pabst Johanw XXII. überträgt dem Würzburger Dechante die Untersuchung, ob die Wahl des Dalesicer Prior Andreas, zum General- Vorstand sámmtlicher Kloster desselben Ordens kanonisch vorgenommen wurde Záwis von Bodenstadt verkaufet seine Giter in Krenowic bei Kojetein dem Olmiitzer Bischofe Konrad Heinrich von Apole, genannt Zakrazy, verkaufet dem Gewit- scher Prior und Konvente das Dorf Rudka um 40 Mark Prager Groschen . . Der römische König Ludwig genehmigt das Ansuchen des Heinrich von Neuenburg um ein Olmützer Kanonicat König Johann eröffnet den Bürgern der Stadt Iglau die feierliche Heirath zwischen Johann, Herzog von Baiern, und seiner Tochter Margaretha . Kadold, der Sohn des Smilo von Wahin, verpfändet dem Nonnenkloster St. Klara in Znaym den Weingarten , Gayselberg“ Fritz von Egerberg verkaufet seine Güter in Auspitz, Gross- und Klein - Steurowitz, Žarošic, Kwasow, Skoronic und Zlin der Kónigin - Witwe Elisabeth Seile 142 . 143 . 144 144 146 147 148 148 150 151 154
Strana XLVII
XLVII Seite 1322. 4. März. Pusto- Konrad, Bischof von Olmütz, setzet den Priester Peter der in der bischöflichen Burg zu Pustoměr errichteten Ka- pelle vor . Soběhrd von Holeschau erkläret, dass der dortige Pfarrer Friedlin die Kirche dem Priester Mathias um 12 Mark auf ein Jahr verpfändet habe. Heinrich von Lipa, oberster Marschall in Böhmen und Lan- deshauptmann in Mähren, bestätiget dem Kloster Saar alle von den Herren von Obran erhaltenen Rechte und Privilegien 151 měř. » 24. April. Olmütz. „ 30. April. Deutsch Brod. 153 153 „ 30. April. Znaym. Schlichtung des zwischen dem Oslawaner Kloster und dem Benedikt von Rausenbruck bezüglich der bei Rausenbruck fliessenden Thaja bestandenen Strittes 154 „ 27. Mai. Wele- hrad. Beilegung des zwischen den Herren von Sternberg und dem Kloster Welehrad wegen der Fischerei bei Kostelan und den Waldern bei Polešowic und Nedakonic gesührten Strittes 155 Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget dem Welehrader „ 28. Mai. Bene- schau. Kloster den Besitz des zwischen Olmütz und Prerau gele- genen Dorfes Doloplaz 154 „ 9. Juni. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. uberträgt dem Sacrista der Olmützer Kirche die Schlichtung des zwischen dem Zderaser Kloster und dem Johann und Berta von Šwábenic bestandenen Strittes 156 „ 28. Juni. Brünn. Sezema von Jaispitz verkaufet dem Nonnenkloster zu Kanitz 4 Lahne in dem Dorfe Treskowitz, welches auch Stettendorf genannt wird . 156 Derselbe verkaufet demselben Kloster in Treskowitz noch weitere neunthalb Lahne mit 9 Gehöften (Vierteln?) und einem Acker . 157 „ 4. Juli. Johann von Šwábenic schenket dem Oslawaner Nonnenkloster zwei Mark Einkünfte in Urbau. 157 „ 6. Juli. Brünn. „ 9. Aug. Prag. Konrad, Bischof von Olmütz, hefreiet die St. Peterskirche in Brünn von der Jurisdiction des Archidiakones König Johann gestattet dem Olmützer Bischofe Konrad, in jeder seiner Städte Zwittau, Müglitz, Kremsier und Wischau einen freien Juden halten zu dürfen. Sezema von Jaispitz verkaufet dem Kanitzer Nonnenkloster „ 16. Aug. Hoster- litz 2 Lahne in Treskowitz oder Stettendorf. 157 159 159
XLVII Seite 1322. 4. März. Pusto- Konrad, Bischof von Olmütz, setzet den Priester Peter der in der bischöflichen Burg zu Pustoměr errichteten Ka- pelle vor . Soběhrd von Holeschau erkläret, dass der dortige Pfarrer Friedlin die Kirche dem Priester Mathias um 12 Mark auf ein Jahr verpfändet habe. Heinrich von Lipa, oberster Marschall in Böhmen und Lan- deshauptmann in Mähren, bestätiget dem Kloster Saar alle von den Herren von Obran erhaltenen Rechte und Privilegien 151 měř. » 24. April. Olmütz. „ 30. April. Deutsch Brod. 153 153 „ 30. April. Znaym. Schlichtung des zwischen dem Oslawaner Kloster und dem Benedikt von Rausenbruck bezüglich der bei Rausenbruck fliessenden Thaja bestandenen Strittes 154 „ 27. Mai. Wele- hrad. Beilegung des zwischen den Herren von Sternberg und dem Kloster Welehrad wegen der Fischerei bei Kostelan und den Waldern bei Polešowic und Nedakonic gesührten Strittes 155 Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget dem Welehrader „ 28. Mai. Bene- schau. Kloster den Besitz des zwischen Olmütz und Prerau gele- genen Dorfes Doloplaz 154 „ 9. Juni. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. uberträgt dem Sacrista der Olmützer Kirche die Schlichtung des zwischen dem Zderaser Kloster und dem Johann und Berta von Šwábenic bestandenen Strittes 156 „ 28. Juni. Brünn. Sezema von Jaispitz verkaufet dem Nonnenkloster zu Kanitz 4 Lahne in dem Dorfe Treskowitz, welches auch Stettendorf genannt wird . 156 Derselbe verkaufet demselben Kloster in Treskowitz noch weitere neunthalb Lahne mit 9 Gehöften (Vierteln?) und einem Acker . 157 „ 4. Juli. Johann von Šwábenic schenket dem Oslawaner Nonnenkloster zwei Mark Einkünfte in Urbau. 157 „ 6. Juli. Brünn. „ 9. Aug. Prag. Konrad, Bischof von Olmütz, hefreiet die St. Peterskirche in Brünn von der Jurisdiction des Archidiakones König Johann gestattet dem Olmützer Bischofe Konrad, in jeder seiner Städte Zwittau, Müglitz, Kremsier und Wischau einen freien Juden halten zu dürfen. Sezema von Jaispitz verkaufet dem Kanitzer Nonnenkloster „ 16. Aug. Hoster- litz 2 Lahne in Treskowitz oder Stettendorf. 157 159 159
Strana XLVIII
XLVIII Seite 1322. 22. Aug. Prag. „ 24. Aug. Krem- sier. „ „ 28. Aug. " 28. Aug. Prag. „ 3. Nov. Prag. „ 13. Dec. Brünn. Avi- „ 23. Dec. gnon. 1323. o. D. Olmütz. „ 18. Febr. Kanitz. „ 28. Febr. Avi- gnon. „ 27. März. Olmütz. „ 5. April. „ „ 5. April. Avi- gnon. Leo, Provinzial - Komthur des deutschen Ordens, erkläret, dass der Wyšehrader Probst Johann der Königin - Witwe Elisabeth die St. Prokopskapelle in Altbrünn abgetreten habe 159 Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget den zum Pfarrer bei der Kirche in Zbráslaw präsentirten Přibík. Derselbe bestätiget der Königin-Witwe Elisabeth das Pa- tronat uber die St. Prokopskapelle in Altbrünn. Das Prager Domkapitel bestätiget das vom Könige Johann der Königin-Witwe Elisabeth geschenkte Patronat uber die Kirche in Polička . . . König Johann schenket der Königin - Witwe Elisabeth ein bei der königl. Kapelle zu Brünn gelegenes Haus 161 Wilhelm von Egerberg bezeuget, dass er seine in Auspitz gelegenen Güter der Königin-Witwe Elisabeth verkauft habe 162 Pabst Johann XXII. überträgt dem Olmützer Bischofe die Untersuchung der gegen den Belgrader (?) - Albensem - Bischof Andreas, und den dortigen Archidiakon Johann, wegen Be- drückung geistlicher Personen gefuhrten Klage Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die Uebertragung der Pfarrrechte von der Marienkirche in Altbrünn an jene bei St. Wenzel in Altbrünn und in Komein. Das Nonnenkloster zu Kanitz übergibt dem Könige Johann und der Königin Elisabeth die Güter und das Patronat in Altbrünn mit dem Dorfe Hajan für die Güter in Pralitz 165 Pabst Johann. XXII. befiehlt dem Neutraer Bischofe, dem dortigen und dem Trenčiner Archidiakone, dass sie den Ol- mützer Bischof und den Minoriten-Konvent in Brünn zur Rückstellung der der Belgrader Kirche (albensi ecclesiæ) 166 gehörigen Güter verhalten Wok von Krawář und sein Sohn Johann kaufen von dem Olmützer Domkapitel ein in der dortigen Stadt gelegenes Haus 167 Der Olmützer Bischof Konrad gibt seinem Kapitel für die Güter in Bautsch, Liebau, Bělkowic und Thomasstadt den . Geldzehend seiner Diöcese Pabst Johann XXII. gibt die Erlaubniss, dass die Einse- gnung der Ehe zwischen Omtela (Wenzel), des böhmischen Königes Johann Sohn, und Blanca, Gräfin von Valois, am nächstfolgenden Sonntage nach Christi Himmelfahrt statt- finden konne 160 160 161 162 164 167 169
XLVIII Seite 1322. 22. Aug. Prag. „ 24. Aug. Krem- sier. „ „ 28. Aug. " 28. Aug. Prag. „ 3. Nov. Prag. „ 13. Dec. Brünn. Avi- „ 23. Dec. gnon. 1323. o. D. Olmütz. „ 18. Febr. Kanitz. „ 28. Febr. Avi- gnon. „ 27. März. Olmütz. „ 5. April. „ „ 5. April. Avi- gnon. Leo, Provinzial - Komthur des deutschen Ordens, erkläret, dass der Wyšehrader Probst Johann der Königin - Witwe Elisabeth die St. Prokopskapelle in Altbrünn abgetreten habe 159 Der Olmützer Bischof Konrad bestätiget den zum Pfarrer bei der Kirche in Zbráslaw präsentirten Přibík. Derselbe bestätiget der Königin-Witwe Elisabeth das Pa- tronat uber die St. Prokopskapelle in Altbrünn. Das Prager Domkapitel bestätiget das vom Könige Johann der Königin-Witwe Elisabeth geschenkte Patronat uber die Kirche in Polička . . . König Johann schenket der Königin - Witwe Elisabeth ein bei der königl. Kapelle zu Brünn gelegenes Haus 161 Wilhelm von Egerberg bezeuget, dass er seine in Auspitz gelegenen Güter der Königin-Witwe Elisabeth verkauft habe 162 Pabst Johann XXII. überträgt dem Olmützer Bischofe die Untersuchung der gegen den Belgrader (?) - Albensem - Bischof Andreas, und den dortigen Archidiakon Johann, wegen Be- drückung geistlicher Personen gefuhrten Klage Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die Uebertragung der Pfarrrechte von der Marienkirche in Altbrünn an jene bei St. Wenzel in Altbrünn und in Komein. Das Nonnenkloster zu Kanitz übergibt dem Könige Johann und der Königin Elisabeth die Güter und das Patronat in Altbrünn mit dem Dorfe Hajan für die Güter in Pralitz 165 Pabst Johann. XXII. befiehlt dem Neutraer Bischofe, dem dortigen und dem Trenčiner Archidiakone, dass sie den Ol- mützer Bischof und den Minoriten-Konvent in Brünn zur Rückstellung der der Belgrader Kirche (albensi ecclesiæ) 166 gehörigen Güter verhalten Wok von Krawář und sein Sohn Johann kaufen von dem Olmützer Domkapitel ein in der dortigen Stadt gelegenes Haus 167 Der Olmützer Bischof Konrad gibt seinem Kapitel für die Güter in Bautsch, Liebau, Bělkowic und Thomasstadt den . Geldzehend seiner Diöcese Pabst Johann XXII. gibt die Erlaubniss, dass die Einse- gnung der Ehe zwischen Omtela (Wenzel), des böhmischen Königes Johann Sohn, und Blanca, Gräfin von Valois, am nächstfolgenden Sonntage nach Christi Himmelfahrt statt- finden konne 160 160 161 162 164 167 169
Strana XLIX
XLIX Seite 1323. 21. Mai. Lichten Heinrich von Lichtenburg bestätiget dem Saarer Kloster das burg. Patronat uber die Kirche in Chotébor 170 „ 1. Juni. Brünn. Die Konigin — Witwe Elisabeth schenket dem Kloster Maria Saal in Altbrünn die Guter Monitz, Auspitz, Gross- und Klein-Steurowitz . 171 4. Juni. „ „ 7. Juni. Mödritz „ Sezema von Jaispitz schenket dem Kanitzer Kloster einen Hof in Treskowitz oder Stettendorf Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Kon- vente des Klosters Maria Saal zur S. Wenzelscapelle in Altbrünn prasentirten Priester Nikolaus . 172 172 „ 8. Juni. Brünn. Konrad, Bischof von Olmütz, Friedrich, Abt von Sedletz, Hermann, Abt von Obrowitz, Heinrich von Lipa, Johann von Mezeřić, Hartlieb von Boskowic, Pûta von Wildenberg und der Stadtrath von Brünn lassen einige zu Gunsten der Köni- gin-Witwe ausgestellten Urkunden transcribiren. . 173 „ 18. Juni. „ Der Brünner Bürger Mauritz tritt gewisse Zinse in Alt- brünn dem Welehrader Kloster ab 173 „ 28. Aug. „ „ „ 31. Aug. 4. Sept. Brünn. König Johann erkläret, dass er alle nach der Landesgewohn- heit ihm zu seiner Krönung und zu der Verheirathung seiner Töchter gebührenden Steuern aus Mähren erhalten habe, und verspricht, dass er in Zukunft keine andere Abgabe, als eben nur zur Verheirathung der Töchter verlangen wolle Heinrich von Lichtenburg bestätiget dem Saarer Kloster den fünften Theil der Mauth in Chotěbor und die Steuer in Heinrichsdorf . König Johann bestätiget alle den Bischöfen von Olmütz und ihrer Kirche von seinen Vorfahrern ertheilten Freiheiten und Begnadungen . 175 175 176 „ „ „ 5. Sept. 6. Sept. 7. Sept. „ „ „ Derselbe befreiet die ausserhalb der Stadt gelegenen Güter der Iglauer Bürger von der Zahlung der Steuer Derselbe bestimmet die von den Olmützer Bürgern zu leisten- den Abgaben, und verordnet, dass die holländischen Tucher nur in den Städten verkaufet werden Derselbe genehmiget den Tausch des dem Kanitzer Kloster gehörigen Dorfes Hajan und der Marienkirche in Altbrünn fur das Dorf Pralitz, und widmet die vorgenannte Kirche zu dem von der Königin-Witwe Elisabeth zu gründenden Nonnenkloster 177 176 177
XLIX Seite 1323. 21. Mai. Lichten Heinrich von Lichtenburg bestätiget dem Saarer Kloster das burg. Patronat uber die Kirche in Chotébor 170 „ 1. Juni. Brünn. Die Konigin — Witwe Elisabeth schenket dem Kloster Maria Saal in Altbrünn die Guter Monitz, Auspitz, Gross- und Klein-Steurowitz . 171 4. Juni. „ „ 7. Juni. Mödritz „ Sezema von Jaispitz schenket dem Kanitzer Kloster einen Hof in Treskowitz oder Stettendorf Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Kon- vente des Klosters Maria Saal zur S. Wenzelscapelle in Altbrünn prasentirten Priester Nikolaus . 172 172 „ 8. Juni. Brünn. Konrad, Bischof von Olmütz, Friedrich, Abt von Sedletz, Hermann, Abt von Obrowitz, Heinrich von Lipa, Johann von Mezeřić, Hartlieb von Boskowic, Pûta von Wildenberg und der Stadtrath von Brünn lassen einige zu Gunsten der Köni- gin-Witwe ausgestellten Urkunden transcribiren. . 173 „ 18. Juni. „ Der Brünner Bürger Mauritz tritt gewisse Zinse in Alt- brünn dem Welehrader Kloster ab 173 „ 28. Aug. „ „ „ 31. Aug. 4. Sept. Brünn. König Johann erkläret, dass er alle nach der Landesgewohn- heit ihm zu seiner Krönung und zu der Verheirathung seiner Töchter gebührenden Steuern aus Mähren erhalten habe, und verspricht, dass er in Zukunft keine andere Abgabe, als eben nur zur Verheirathung der Töchter verlangen wolle Heinrich von Lichtenburg bestätiget dem Saarer Kloster den fünften Theil der Mauth in Chotěbor und die Steuer in Heinrichsdorf . König Johann bestätiget alle den Bischöfen von Olmütz und ihrer Kirche von seinen Vorfahrern ertheilten Freiheiten und Begnadungen . 175 175 176 „ „ „ 5. Sept. 6. Sept. 7. Sept. „ „ „ Derselbe befreiet die ausserhalb der Stadt gelegenen Güter der Iglauer Bürger von der Zahlung der Steuer Derselbe bestimmet die von den Olmützer Bürgern zu leisten- den Abgaben, und verordnet, dass die holländischen Tucher nur in den Städten verkaufet werden Derselbe genehmiget den Tausch des dem Kanitzer Kloster gehörigen Dorfes Hajan und der Marienkirche in Altbrünn fur das Dorf Pralitz, und widmet die vorgenannte Kirche zu dem von der Königin-Witwe Elisabeth zu gründenden Nonnenkloster 177 176 177
Strana L
1323. » » » » » 8. 13. 18. 19. 25. Sept. Brünn. Sept. » Sept. Göding. Sept. Kostel. Sept. Brünn. » » . Octob. Prag. . Octob. , . Octob. » . Octob. — „» . Octob. » . Octob. Avi- gnon, XLX K. Johann verordnet, dass die Brünner Bürger nicht von den Häusern, sondern nur von den Gründen Steuern zahlen sollen Derselbe verordnet, dass die Einwohner des Herzogthumes Troppau dem Herzoge Nikolaus nur dann die Landsteuer geben sollen, wenn eine solche von den Böhmen und Mäh- rern gefordert wird Derselbe schliesst mit dem Könige Karl von Ungarn und den Herzogen Friedrich, Leopold, Albrecht, Heinrich und Otto von Oesterreich ein Bündniss . . Derselbe befreiet die Stadt Hradisch wegen der aussubes- sernden Befestigungen auf zwei Jahre von der Zahlung der Landsteuer . Derselbe weiset einigen Bürgern von ‚ Brünn 630 Mark und einen Vierding Prager Groschen auf der Kuttenberger Ur- bur für die von ihnen gekauften, und für den ungarischen König zum Geschenke bestimmten Tücher an . Derselbe erneuert den Bürgern von Znaym die alte Bega- bung mit der Salzmauth, dem Schrott— und Getreidemass- Amte Derselbe bestátiget die der Kónigin- Witwe Elisabeth im J. 1319 gemachte Schenkung mit dem Dorfe Lautschils und mit der Mauth an der Iglawa Derselbe bestätiget den an die Königin-Witwe Elisabeth ge- schehenen Verkauf der Güter Mönitz und Auspitz . Derselbe bestätiget die von der Königin - Witwe Elisabeth dem Kloster Maria Saal gemachte Schenkung der in Alt- brünn gelegenen St. Prokopskapelle . Derselbe übergibt der Königin - Witwe Elisabeth für die 10,000 Schock Prager Groschen ihres Heirathsgutes die Güter Mónils, Auspitz, Klein- und Gross — Steurowitz und genehmiget die Schenkung derselben an das neu gegründete Nonnenkloster Maria Saal in Altbrünn Derselbe weiset der Königin- Witwe Elisabeth auf die Dauer ihrer Lebenszeit einen wöchentlichen Bezug von 10 Mark Prag. Groschen aus der Kuttenberger Urbur an Pabst Johann der XXII. ermahnet den Herzog Ludwig von Baiern unter Androhung der Excommunication, sich von der Administration des deutschen Reiches zu enthalten, und for- dert den Olmützer Bischof auf, diesen Mahnbrief in seiner Diöcese zu verkündigen Scile 179 . 179 180 . 181 181 182 183 - 183 . 184 185 188 190
1323. » » » » » 8. 13. 18. 19. 25. Sept. Brünn. Sept. » Sept. Göding. Sept. Kostel. Sept. Brünn. » » . Octob. Prag. . Octob. , . Octob. » . Octob. — „» . Octob. » . Octob. Avi- gnon, XLX K. Johann verordnet, dass die Brünner Bürger nicht von den Häusern, sondern nur von den Gründen Steuern zahlen sollen Derselbe verordnet, dass die Einwohner des Herzogthumes Troppau dem Herzoge Nikolaus nur dann die Landsteuer geben sollen, wenn eine solche von den Böhmen und Mäh- rern gefordert wird Derselbe schliesst mit dem Könige Karl von Ungarn und den Herzogen Friedrich, Leopold, Albrecht, Heinrich und Otto von Oesterreich ein Bündniss . . Derselbe befreiet die Stadt Hradisch wegen der aussubes- sernden Befestigungen auf zwei Jahre von der Zahlung der Landsteuer . Derselbe weiset einigen Bürgern von ‚ Brünn 630 Mark und einen Vierding Prager Groschen auf der Kuttenberger Ur- bur für die von ihnen gekauften, und für den ungarischen König zum Geschenke bestimmten Tücher an . Derselbe erneuert den Bürgern von Znaym die alte Bega- bung mit der Salzmauth, dem Schrott— und Getreidemass- Amte Derselbe bestátiget die der Kónigin- Witwe Elisabeth im J. 1319 gemachte Schenkung mit dem Dorfe Lautschils und mit der Mauth an der Iglawa Derselbe bestätiget den an die Königin-Witwe Elisabeth ge- schehenen Verkauf der Güter Mönitz und Auspitz . Derselbe bestätiget die von der Königin - Witwe Elisabeth dem Kloster Maria Saal gemachte Schenkung der in Alt- brünn gelegenen St. Prokopskapelle . Derselbe übergibt der Königin - Witwe Elisabeth für die 10,000 Schock Prager Groschen ihres Heirathsgutes die Güter Mónils, Auspitz, Klein- und Gross — Steurowitz und genehmiget die Schenkung derselben an das neu gegründete Nonnenkloster Maria Saal in Altbrünn Derselbe weiset der Königin- Witwe Elisabeth auf die Dauer ihrer Lebenszeit einen wöchentlichen Bezug von 10 Mark Prag. Groschen aus der Kuttenberger Urbur an Pabst Johann der XXII. ermahnet den Herzog Ludwig von Baiern unter Androhung der Excommunication, sich von der Administration des deutschen Reiches zu enthalten, und for- dert den Olmützer Bischof auf, diesen Mahnbrief in seiner Diöcese zu verkündigen Scile 179 . 179 180 . 181 181 182 183 - 183 . 184 185 188 190
Strana LI
1323. 10. , 6. » 15. , 2 » 26. » » 47 „ 29. » 17. » 9 , 9 » 16. 1324. 2. Oct. Nov. Dec. . Febr. Febr. . Marz. März. April. . Mai. . Mai. Juni. Juli. Kat- scher. Brünn. Znaym. Bruck. Avi- gnon. Olmütz. Trier. Bisenz. Bruck. Mun- zilles. LI Konrad, Bischof von Olmütz, erneuert das dem Katscherer Müller von dem Bischofe Bruno im J. 1275 ertheilte Privilegium Derselbe bestätiget das von der Königin-Witwe Elisabeth dem Kloster Maria-Saal geschenkte Patronat der St. Pro- kopskapelle in Altbrünn Derselbe bestätiget und vermehret die von einigen Bischö- fen der Austerlitzer Pfarrkirche ertheilten Ablässe . Der Stadtrath von Znaym bezeuget den zwischen dem Pôl- tenberger Probste Siegfried und dem Schattauer Richter Friedrich geschlossenen Vertrag bezüglich der in den Kriegs- zeiten verödeten und nun wieder aufzurichtenden & Lahne in dem Dorfe Maispitz Ludwig? (Leopold) Herzog von Oesterreich, entsaget allen Rechten auf das Königreich Böhmen und das Markgraf- thum Mähren. Herzog Leopold von Oesterreich gibt dem Könige Johann von Bóhmen für den gefangenen Herzog Heinrich von Oester- reich ein Losegeld von 9000 Mark Silbers . Pabst Johann XXII. ertheilet dem Prager Domherrn Mein- hard die Erlaubniss, die Präbenden einer jeden anderen Kirche neben den Kapellen des h. Prokop in Altbrinn und des h. Laurens in Prerau behalten zu dirfen Derselbe bestimmet die Aebte von Hradisch, Wilimow und jenen der Schotten in Wien zu Beschiitzern des Trebitscher Klosters Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn das Patronat der Pfarrkirche in Auspitz. König Johann verordnet, dass die Iglauer Kaufleute das Salz nur an die Bürger dieser Stadt verkaufen Protiwa von Buchlowic erkläret, dass er von dem Wele- hrader Kloster & Lahne in dem Dorfe Luschitz unter einem bestimmten Zinse erhalten habe . Konrad von Nespitz überlässt dem Brucker Kloster all sein Recht auf den Zehend in dem Dorfe Borotic und den Hof in Olkowitz . Konig Johann von Böhmen beurkundet, dass zwischen ihm und seinem Schwager, Herzog Heinrich con Kürnthen, eine VII Seite 190 190 191 192 193 193 194 197 195 196 197 199
1323. 10. , 6. » 15. , 2 » 26. » » 47 „ 29. » 17. » 9 , 9 » 16. 1324. 2. Oct. Nov. Dec. . Febr. Febr. . Marz. März. April. . Mai. . Mai. Juni. Juli. Kat- scher. Brünn. Znaym. Bruck. Avi- gnon. Olmütz. Trier. Bisenz. Bruck. Mun- zilles. LI Konrad, Bischof von Olmütz, erneuert das dem Katscherer Müller von dem Bischofe Bruno im J. 1275 ertheilte Privilegium Derselbe bestätiget das von der Königin-Witwe Elisabeth dem Kloster Maria-Saal geschenkte Patronat der St. Pro- kopskapelle in Altbrünn Derselbe bestätiget und vermehret die von einigen Bischö- fen der Austerlitzer Pfarrkirche ertheilten Ablässe . Der Stadtrath von Znaym bezeuget den zwischen dem Pôl- tenberger Probste Siegfried und dem Schattauer Richter Friedrich geschlossenen Vertrag bezüglich der in den Kriegs- zeiten verödeten und nun wieder aufzurichtenden & Lahne in dem Dorfe Maispitz Ludwig? (Leopold) Herzog von Oesterreich, entsaget allen Rechten auf das Königreich Böhmen und das Markgraf- thum Mähren. Herzog Leopold von Oesterreich gibt dem Könige Johann von Bóhmen für den gefangenen Herzog Heinrich von Oester- reich ein Losegeld von 9000 Mark Silbers . Pabst Johann XXII. ertheilet dem Prager Domherrn Mein- hard die Erlaubniss, die Präbenden einer jeden anderen Kirche neben den Kapellen des h. Prokop in Altbrinn und des h. Laurens in Prerau behalten zu dirfen Derselbe bestimmet die Aebte von Hradisch, Wilimow und jenen der Schotten in Wien zu Beschiitzern des Trebitscher Klosters Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn das Patronat der Pfarrkirche in Auspitz. König Johann verordnet, dass die Iglauer Kaufleute das Salz nur an die Bürger dieser Stadt verkaufen Protiwa von Buchlowic erkläret, dass er von dem Wele- hrader Kloster & Lahne in dem Dorfe Luschitz unter einem bestimmten Zinse erhalten habe . Konrad von Nespitz überlässt dem Brucker Kloster all sein Recht auf den Zehend in dem Dorfe Borotic und den Hof in Olkowitz . Konig Johann von Böhmen beurkundet, dass zwischen ihm und seinem Schwager, Herzog Heinrich con Kürnthen, eine VII Seite 190 190 191 192 193 193 194 197 195 196 197 199
Strana LII
1324. 2. „ 27. „ 16 „ 17 » 1325. o. » 0. » 7. » 15 » 2 » 8 » 9 » 19. 21. Sept. Sept. . Nov. . Noo. Ján. . Jänn. Febr. März. . März. März. März. Olmütz. Avi- gnon. Brünn. Avi- gnon. » Cisterc. Brünn. Olmütz. Prag. Rom. Prag. Brünn. LII ewige Freundschaft geschlossen sey, und verspricht der Toch- ter des Herzogs, welche seinen Sohn heirathet, 10,000 Mark Silber im Lande Mähren anzuweisen . . Siegfried von Aujesd erkliret, dass Peter von Caslawic das Gericht in Dietrichsdorf vor Konrad zugenannt Cyger ge- kaufet habe . Pabst Johann XXII. fordert. den französischen König auf, er möchte dem Könige Johann von Bühmen anrathen, cine dem Frommen der Kirche zusagende Person zu dem erle— digten Olmützer Bisthume zu ernennen Heinrich von Lipa schenket dem Nonnenkloster Maria-Saal in Altbrünn zwei bei Obran und Jehnic gelegene Waldungen Pabst Johann XXII. bestätiget die Gründung des Klosters Maria-Saal in Altbriinn . Scile 200 - 202 - 203 204 . 204 Derselbe nimmt dieses Kloster in den Cistersienser- Or den auf 208 Das General — Kapitel des Cisterzienser-Ordens genehmiget die in dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn durch Heinrich von Lipa errichteten Anniversarien . König Johann schenket die Pfarrkirche zu Jamnitz mit dem Patronate dem Sedletzer Kloster Appellation des Brucker Klosters an den päbstlichen Stuhl bezüglich der von dem Olmützer Bischofe erlittenen Bedrü- ckungen aus Anlass des einstens dem Bunzlauer Kapitel gehörigen Geldzehendes Geruscha (Jaroslawa) Tochter Ingrams von » Auersberg, schon ket dem Nonnenkloster in Daubrawnik das Dorf Wéchnow. Konrad, Bischof von Olmüts, erklüret auf Grund der von seinem Kapitel erhaltenen Auskunft , dass die Scholasterie und Custodie nur einfache Officien der Olmütser Domkirche seyen Heinrich von Lipa, Landeshauptmann in Mähren und ober- ster Marschall in Böhmen, schaffet dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die Dörfer Hlubocan, Malomóric und Husowic. Die Bischöfe Jakob und Stephan ertheilen der Marienkirche in Altbrünn einen Ablass von 40 Tagen, welchen der Olmü- tzer Bischof, Konrad, bestätiget . . Konig Johann schenket dem Znaymer Bürger Paul den in Schattau gelegenen Hof . Derselbe gestattet dem Olmiitser Domherrn Ctibor die Er- richtung einer Mühle auf seiner Präbende in Powel 209 210 210 211 213 - 214 215 . 215
1324. 2. „ 27. „ 16 „ 17 » 1325. o. » 0. » 7. » 15 » 2 » 8 » 9 » 19. 21. Sept. Sept. . Nov. . Noo. Ján. . Jänn. Febr. März. . März. März. März. Olmütz. Avi- gnon. Brünn. Avi- gnon. » Cisterc. Brünn. Olmütz. Prag. Rom. Prag. Brünn. LII ewige Freundschaft geschlossen sey, und verspricht der Toch- ter des Herzogs, welche seinen Sohn heirathet, 10,000 Mark Silber im Lande Mähren anzuweisen . . Siegfried von Aujesd erkliret, dass Peter von Caslawic das Gericht in Dietrichsdorf vor Konrad zugenannt Cyger ge- kaufet habe . Pabst Johann XXII. fordert. den französischen König auf, er möchte dem Könige Johann von Bühmen anrathen, cine dem Frommen der Kirche zusagende Person zu dem erle— digten Olmützer Bisthume zu ernennen Heinrich von Lipa schenket dem Nonnenkloster Maria-Saal in Altbrünn zwei bei Obran und Jehnic gelegene Waldungen Pabst Johann XXII. bestätiget die Gründung des Klosters Maria-Saal in Altbriinn . Scile 200 - 202 - 203 204 . 204 Derselbe nimmt dieses Kloster in den Cistersienser- Or den auf 208 Das General — Kapitel des Cisterzienser-Ordens genehmiget die in dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn durch Heinrich von Lipa errichteten Anniversarien . König Johann schenket die Pfarrkirche zu Jamnitz mit dem Patronate dem Sedletzer Kloster Appellation des Brucker Klosters an den päbstlichen Stuhl bezüglich der von dem Olmützer Bischofe erlittenen Bedrü- ckungen aus Anlass des einstens dem Bunzlauer Kapitel gehörigen Geldzehendes Geruscha (Jaroslawa) Tochter Ingrams von » Auersberg, schon ket dem Nonnenkloster in Daubrawnik das Dorf Wéchnow. Konrad, Bischof von Olmüts, erklüret auf Grund der von seinem Kapitel erhaltenen Auskunft , dass die Scholasterie und Custodie nur einfache Officien der Olmütser Domkirche seyen Heinrich von Lipa, Landeshauptmann in Mähren und ober- ster Marschall in Böhmen, schaffet dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die Dörfer Hlubocan, Malomóric und Husowic. Die Bischöfe Jakob und Stephan ertheilen der Marienkirche in Altbrünn einen Ablass von 40 Tagen, welchen der Olmü- tzer Bischof, Konrad, bestätiget . . Konig Johann schenket dem Znaymer Bürger Paul den in Schattau gelegenen Hof . Derselbe gestattet dem Olmiitser Domherrn Ctibor die Er- richtung einer Mühle auf seiner Präbende in Powel 209 210 210 211 213 - 214 215 . 215
Strana LIII
LIII Seite 1325. 21. Marz. Prag. Michael, Prior des Ordens vom h. Johann zu Jerusalem in Böhmen, Polen, Oesterreich, Mahren, Steyer und Karnthen, tritt das vom Theodorich von Perd gekaufte Dorf Aujezd dem Hause zu Meneting ab, und zwar unter der Bedingung, dass dasselbe den Zins an das Prager Haus zahle. König Johann ertheilet den Bürgern von Znaym gewisse Freiheiten und bestimmet die Art der Aufnahme der Frem- den in die Stadt . „ 23. März. Brünn. 216 216 „ 24. Marz. „ Derselbe gibt dem Benedikt und Bohuslaw von Rausenbruck das Dorf Rausenbruck zu Lehen. 217 „ 30. März. Ungar. Brod. Derselbe bestätiget der Stadt Hradisch den Besitz der Dör- fer Kunowic, Langzeil, Mikowic, und befreiet die Bürger von der Zahlung der Mauth in Böhmen und Mähren 218 „ 5. April. Znaym. Derselbe bestätiget der Stadt Brünn alle von seinen Vor- fahren erhaltenen Privilegien und ertheilet die Bestimmun- gen bezüglich des Weinschankes und der Aufnahme der Fremden 219 „ 19. April. Prag. Derselbe befreiet uber Ansuchen der Königin-Witwe Elisa- beth und des Heinrich von Lipa Konraden, Sohn des Prager Bürgers Heinrich Planer, von der Zahlung dreier Mark und der allgemeinen Landsteuer von den zum Hofe in Jenč gehörigen 3 Lahnen 221 » 21. April. „ 21. April. „ 22. April. „ „ — Derselbe genehmiget den durch Hrut von Ruckstein an sei- nen Schwiegersohn geschehenen Verkauf des Dorfes Chlupic 221 Derselbe gestattet, dass die Kirche zu Rauchowan irgend einem Kloster einverleibet werden durfe. 221 Derselbe schenket dem Kloster Sedletz das Patronatsrecht über die Pfarrkirchen zu Kauřím, Čáslau, Kolin und Grätz, in der Prager, und der Kirchen in Jamnitz und Jarmeritz in der Olmützer Diöcese, und erlaubet, die Einkünfte zum Nutzen des Klosters zu verwenden 222 „ 29. April. Prag. Derselbe bestätiget dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn alle von ihm ertheilten und mit dem alten Sigille besiegel- ten Privilegien 222 „ 3. Mai. Golden- stein. Johann, genannt Wustehube, schenket dem Marienkloster in Kamenz seine Güter in Altstadt (Goldeck) mit allen dieser Stadt gehörigen Dörfern. . 223 VII*
LIII Seite 1325. 21. Marz. Prag. Michael, Prior des Ordens vom h. Johann zu Jerusalem in Böhmen, Polen, Oesterreich, Mahren, Steyer und Karnthen, tritt das vom Theodorich von Perd gekaufte Dorf Aujezd dem Hause zu Meneting ab, und zwar unter der Bedingung, dass dasselbe den Zins an das Prager Haus zahle. König Johann ertheilet den Bürgern von Znaym gewisse Freiheiten und bestimmet die Art der Aufnahme der Frem- den in die Stadt . „ 23. März. Brünn. 216 216 „ 24. Marz. „ Derselbe gibt dem Benedikt und Bohuslaw von Rausenbruck das Dorf Rausenbruck zu Lehen. 217 „ 30. März. Ungar. Brod. Derselbe bestätiget der Stadt Hradisch den Besitz der Dör- fer Kunowic, Langzeil, Mikowic, und befreiet die Bürger von der Zahlung der Mauth in Böhmen und Mähren 218 „ 5. April. Znaym. Derselbe bestätiget der Stadt Brünn alle von seinen Vor- fahren erhaltenen Privilegien und ertheilet die Bestimmun- gen bezüglich des Weinschankes und der Aufnahme der Fremden 219 „ 19. April. Prag. Derselbe befreiet uber Ansuchen der Königin-Witwe Elisa- beth und des Heinrich von Lipa Konraden, Sohn des Prager Bürgers Heinrich Planer, von der Zahlung dreier Mark und der allgemeinen Landsteuer von den zum Hofe in Jenč gehörigen 3 Lahnen 221 » 21. April. „ 21. April. „ 22. April. „ „ — Derselbe genehmiget den durch Hrut von Ruckstein an sei- nen Schwiegersohn geschehenen Verkauf des Dorfes Chlupic 221 Derselbe gestattet, dass die Kirche zu Rauchowan irgend einem Kloster einverleibet werden durfe. 221 Derselbe schenket dem Kloster Sedletz das Patronatsrecht über die Pfarrkirchen zu Kauřím, Čáslau, Kolin und Grätz, in der Prager, und der Kirchen in Jamnitz und Jarmeritz in der Olmützer Diöcese, und erlaubet, die Einkünfte zum Nutzen des Klosters zu verwenden 222 „ 29. April. Prag. Derselbe bestätiget dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn alle von ihm ertheilten und mit dem alten Sigille besiegel- ten Privilegien 222 „ 3. Mai. Golden- stein. Johann, genannt Wustehube, schenket dem Marienkloster in Kamenz seine Güter in Altstadt (Goldeck) mit allen dieser Stadt gehörigen Dörfern. . 223 VII*
Strana LIV
1325. 5. 1326. 30. 31. 16. 18. о. Маг. . Mai. . Mai. » Mai. . Juni. Aug. . Octob. Nov. . Dec. Dec. D. . Jänn. >. Jänn. Prag. » Módritz Avi- gnon. Brünn. Olmütz. Brünn. Maria- Saal, Breslau Brünn. Kloster Hradisch LIV Die Königin Elisabeth schenket dem Kloster Königssaal das Patronat über die Kirche in Rauchowan. König Johann gestattet den Bürgern von Iglau die Verle- gung des Jahrmarktes auf eine ihnen passendere Zeit Derselbe bestätiget dem Kloster Maria - Saal in Altbränn alle Rechte und Privilegien, namentlich aber jenes wegen des Weinschankes Derselbe bekennet, dass er der Königin - Witwe Elisabeth 1000 Schock Prag. Groschen schulde Konrad, Bischof von Olmütz, ertheilet der Marienkirche vor Brünn einen Ablass von 40 Tagen . Pabst Johann XXII. gestattet dem Konige Johann die 3jäh- rige Einhebung des Kirchenzehendes von allen geistlichen Einkünften, mit Ausnahme des Ordens vom h. Johann zu Je- rusalem Der Wysehrader Probst Johann überlässt dem Kloster Ma- ria-Saal die in Altbrünn gelegene St. Prokopskapelle . Vergleich zwischen dem Olmützer Kapitel und dem Brucker Kloster bezüglich des Geldzehendes von einigen zu dem Klo- ster gehörigen Kirchen Die Bischöfe Jakob und Stephan ertheilen über Ansuchen des Heinrich Bergmann der Nikolaikirche in „Naymen* (Olm. Diöcese) einen Ablass von 40 Tagen Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn von 16 fremden Bischöfen ertheilten Ablässe . 4 Der Konvent des Klosters Maria- Saal in Altbrünn ver- pflichtet sich gegen den Heinrich von Lipa zur Abhaltung eines ewigen Anniversariums . König Johann ertheilet der Stadt Olmütz und 1 allen jenen Städten, die sich des Magdeburger Rechtes bedienen, einige Bestimmungen über die Behandlung der Pferdediebe Heinrich von Lipa schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn das Patronat über die Kirche in Wolframitz . Adam von Konic schenket dem Kloster Hradisch das Pa- tronat der Kirche in Cholin . Seite 224 225 226 226 227 227 230 231 231 232 232 233 234 235
1325. 5. 1326. 30. 31. 16. 18. о. Маг. . Mai. . Mai. » Mai. . Juni. Aug. . Octob. Nov. . Dec. Dec. D. . Jänn. >. Jänn. Prag. » Módritz Avi- gnon. Brünn. Olmütz. Brünn. Maria- Saal, Breslau Brünn. Kloster Hradisch LIV Die Königin Elisabeth schenket dem Kloster Königssaal das Patronat über die Kirche in Rauchowan. König Johann gestattet den Bürgern von Iglau die Verle- gung des Jahrmarktes auf eine ihnen passendere Zeit Derselbe bestätiget dem Kloster Maria - Saal in Altbränn alle Rechte und Privilegien, namentlich aber jenes wegen des Weinschankes Derselbe bekennet, dass er der Königin - Witwe Elisabeth 1000 Schock Prag. Groschen schulde Konrad, Bischof von Olmütz, ertheilet der Marienkirche vor Brünn einen Ablass von 40 Tagen . Pabst Johann XXII. gestattet dem Konige Johann die 3jäh- rige Einhebung des Kirchenzehendes von allen geistlichen Einkünften, mit Ausnahme des Ordens vom h. Johann zu Je- rusalem Der Wysehrader Probst Johann überlässt dem Kloster Ma- ria-Saal die in Altbrünn gelegene St. Prokopskapelle . Vergleich zwischen dem Olmützer Kapitel und dem Brucker Kloster bezüglich des Geldzehendes von einigen zu dem Klo- ster gehörigen Kirchen Die Bischöfe Jakob und Stephan ertheilen über Ansuchen des Heinrich Bergmann der Nikolaikirche in „Naymen* (Olm. Diöcese) einen Ablass von 40 Tagen Konrad, Bischof von Olmütz, bestätiget die dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn von 16 fremden Bischöfen ertheilten Ablässe . 4 Der Konvent des Klosters Maria- Saal in Altbrünn ver- pflichtet sich gegen den Heinrich von Lipa zur Abhaltung eines ewigen Anniversariums . König Johann ertheilet der Stadt Olmütz und 1 allen jenen Städten, die sich des Magdeburger Rechtes bedienen, einige Bestimmungen über die Behandlung der Pferdediebe Heinrich von Lipa schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn das Patronat über die Kirche in Wolframitz . Adam von Konic schenket dem Kloster Hradisch das Pa- tronat der Kirche in Cholin . Seite 224 225 226 226 227 227 230 231 231 232 232 233 234 235
Strana LV
LV Seite 1326. 19. Jan. Olmütz. Konrad, Bischof von Olmütz, gibt mit Zustimmung seines Kapitels dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn den grossen Zehend in Wolframitz, Kupčic, Selowitz, Lidměřic, Bilowic und Babic 235 „ 21. Jan. Brünn. Der Sedletzer Abt Friedrich bestätiget alle dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn von der Konigin — Witwe Elisabeth zugedachten Schenkungen. 236 Derselbe bestätiget demselben die von Heinrich von Lipa erhaltenen Schenkungen 237 „ 31. Jan. Bacha- rach. König Johann ertheilet der Stadt Znaym bezüglich des Wein- und Salzhandels jene Rechte, welche die Stadte Brünn und Iglau haben Derselbe uber denselben Gegenstand mit dem besonderen Zusatze, dass der Ausschank fremder Weine in der Stadt verboten sey 237 238 „ 1. Febr. Niklas, Pfarrer von Prezzir, schaffet der Kommende zu Ober- Kaunitz einen Weingarten, welcher in einem bestimmten Falle dem Dalesicer Nonnenkloster zufallen soll 238 „ 12. Febr. Brünn. Berta von Šwábenic schenket dem Kloster Maria — Saal in Altbrünn 350 Mark Groschen 239 „ 9. März. Saar. „ 2. Juni. Mödritz „ „ 22. Juni. „ 4. Juli. Brünn. Avi- » 26. Sept. gnon. „ „ 9. Octob. „ 22. Nov. „ Johann der jüngere von Šwábenic verpfändet demselben Klo- ster das Dorf Morbes . Heinrich von Lichtenburg erkläret, dass die Einkünfte von den in Heinrichsdorf an die Brüder von Pernstein verkauf- ten anderthalb Lahnen zur Erhaltung des Lichtes dem Klo- ster Saar gewidmet seyen Konrad, Bischof von Olmütz, erhebt die Kirche in Damboric 241 zur Pfarrkirche . 242 Das Testament des Olmützer Bischofes Konrad. Gerhard von Nespitz verkaufet dem Oslawaner Nonnenkloster 5 Lahne, 4 Aecker und 2 kleinere Gehöfte in dem Dorfe Treskowitz 244 Pabst Johann XXII. ernennet den Prager Probst Heinrich von Duba zum Bischofe von Olmütz. 245 . Derselbe eröffnet dem Könige Johann diese Ernennung. 247 Derselbe uberträgt dem Prager Archidiakon die Untersu- chung der dem Kloster St. Klara in Znaym durch die Herren von Schonburg (de Somburk) zugefügten Unbilden . 240 240 „ „ „ 248
LV Seite 1326. 19. Jan. Olmütz. Konrad, Bischof von Olmütz, gibt mit Zustimmung seines Kapitels dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn den grossen Zehend in Wolframitz, Kupčic, Selowitz, Lidměřic, Bilowic und Babic 235 „ 21. Jan. Brünn. Der Sedletzer Abt Friedrich bestätiget alle dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn von der Konigin — Witwe Elisabeth zugedachten Schenkungen. 236 Derselbe bestätiget demselben die von Heinrich von Lipa erhaltenen Schenkungen 237 „ 31. Jan. Bacha- rach. König Johann ertheilet der Stadt Znaym bezüglich des Wein- und Salzhandels jene Rechte, welche die Stadte Brünn und Iglau haben Derselbe uber denselben Gegenstand mit dem besonderen Zusatze, dass der Ausschank fremder Weine in der Stadt verboten sey 237 238 „ 1. Febr. Niklas, Pfarrer von Prezzir, schaffet der Kommende zu Ober- Kaunitz einen Weingarten, welcher in einem bestimmten Falle dem Dalesicer Nonnenkloster zufallen soll 238 „ 12. Febr. Brünn. Berta von Šwábenic schenket dem Kloster Maria — Saal in Altbrünn 350 Mark Groschen 239 „ 9. März. Saar. „ 2. Juni. Mödritz „ „ 22. Juni. „ 4. Juli. Brünn. Avi- » 26. Sept. gnon. „ „ 9. Octob. „ 22. Nov. „ Johann der jüngere von Šwábenic verpfändet demselben Klo- ster das Dorf Morbes . Heinrich von Lichtenburg erkläret, dass die Einkünfte von den in Heinrichsdorf an die Brüder von Pernstein verkauf- ten anderthalb Lahnen zur Erhaltung des Lichtes dem Klo- ster Saar gewidmet seyen Konrad, Bischof von Olmütz, erhebt die Kirche in Damboric 241 zur Pfarrkirche . 242 Das Testament des Olmützer Bischofes Konrad. Gerhard von Nespitz verkaufet dem Oslawaner Nonnenkloster 5 Lahne, 4 Aecker und 2 kleinere Gehöfte in dem Dorfe Treskowitz 244 Pabst Johann XXII. ernennet den Prager Probst Heinrich von Duba zum Bischofe von Olmütz. 245 . Derselbe eröffnet dem Könige Johann diese Ernennung. 247 Derselbe uberträgt dem Prager Archidiakon die Untersu- chung der dem Kloster St. Klara in Znaym durch die Herren von Schonburg (de Somburk) zugefügten Unbilden . 240 240 „ „ „ 248
Strana LVI
LVI Seite 1327. o. D. u. O. „ 30. Jän. Brünn. „ 31. Jan. „ » 3. Febr. „ „ 4. Febr. » 6. Febr. „ „ „ „ „ 13. Febr. Tyrnau. „ 1. März. Brünn. „ 17. Marz. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. uberträgt den Aebten von Hradisch, Obrowitz und Mühlhausen die Untersuchung uber die im Kloster Bruck stattgefundene Abtenwahl, aus welcher der Seelauer Chorherr Johann als Abt hervorging Testament des Olmützer Vikars Peter König Johann verleihet den Bürgern von Neustadt dieselben Rechte, wie sie die Olmützer und Brünner haben, und be- freit sie von der Zahlung der Steuer Derselbe quittiret die zur Tilgung seiner vielen Schulden aus Mähren erhaltene Landsteuer, und verspricht keine zu ver- langen, ausser bei Verheirathung seiner Töchter oder Krö- nung seiner Sohne, sowie auch keine Landesburg einem . Auslander zu ubergeben oder zu verpfänden. Derselbe erhebt Littau zur Stadt und befreiet die Bürger wegen der zu erbauenden Stadtmauer auf 12 Jahre von der Zahlung der Steuern. Derselbe vermehret die den Jamnitzer Bürgern von seinen Vorfahren ertheilten Freiheiten und Besitzungen . . . Derselbe bestätiget dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die von der Königin - Witwe geschenkten Güter in Mönitz und Auspitz . Derselbe unterwirft den Hof in Tajax mit dem dazu gehö- rigen Lahne, so wie auch die Mühle in Tempe dem Stadt- rechte von Znaym Derselbe bestätiget die Verlegung der Wege und Stege, wel- che um die Gründe des Klosters Maria-Saal in Altbrünn führen. . . . König Karl von Ungarn schliesst ein Bundniss mit dem Kö- nige Johann von Böhmen. . Hermann, Abt von Obrowitz, verkaufet im Einverständnisse des Konventes das Dorf Ořešin an das Kloster Maria-Saal . in Altbrünn Pabst Johann XXII. reserviret dem Jammo (Johann?), einem Sohne des Ulrich Pflug, das durch die Erwählung des Hein- rich zum Bischofe von Olmütz offen werdende Kanonikat bei der Prager Kirche Derselbe erlaubet dem neuerwählten Olmützer Bischofe Hein- rich, dass er seine Consecration von welchem Bischofe immer empfangen könne, wenn derselbe nur mit dem päbstlichen Stuhle communiciret 248 249 250 250 251 252 254 255 256 256 259 260 1326. 28. Nov. Avi- gnon. » 25. „ „ 260
LVI Seite 1327. o. D. u. O. „ 30. Jän. Brünn. „ 31. Jan. „ » 3. Febr. „ „ 4. Febr. » 6. Febr. „ „ „ „ „ 13. Febr. Tyrnau. „ 1. März. Brünn. „ 17. Marz. Avi- gnon. Pabst Johann XXII. uberträgt den Aebten von Hradisch, Obrowitz und Mühlhausen die Untersuchung uber die im Kloster Bruck stattgefundene Abtenwahl, aus welcher der Seelauer Chorherr Johann als Abt hervorging Testament des Olmützer Vikars Peter König Johann verleihet den Bürgern von Neustadt dieselben Rechte, wie sie die Olmützer und Brünner haben, und be- freit sie von der Zahlung der Steuer Derselbe quittiret die zur Tilgung seiner vielen Schulden aus Mähren erhaltene Landsteuer, und verspricht keine zu ver- langen, ausser bei Verheirathung seiner Töchter oder Krö- nung seiner Sohne, sowie auch keine Landesburg einem . Auslander zu ubergeben oder zu verpfänden. Derselbe erhebt Littau zur Stadt und befreiet die Bürger wegen der zu erbauenden Stadtmauer auf 12 Jahre von der Zahlung der Steuern. Derselbe vermehret die den Jamnitzer Bürgern von seinen Vorfahren ertheilten Freiheiten und Besitzungen . . . Derselbe bestätiget dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die von der Königin - Witwe geschenkten Güter in Mönitz und Auspitz . Derselbe unterwirft den Hof in Tajax mit dem dazu gehö- rigen Lahne, so wie auch die Mühle in Tempe dem Stadt- rechte von Znaym Derselbe bestätiget die Verlegung der Wege und Stege, wel- che um die Gründe des Klosters Maria-Saal in Altbrünn führen. . . . König Karl von Ungarn schliesst ein Bundniss mit dem Kö- nige Johann von Böhmen. . Hermann, Abt von Obrowitz, verkaufet im Einverständnisse des Konventes das Dorf Ořešin an das Kloster Maria-Saal . in Altbrünn Pabst Johann XXII. reserviret dem Jammo (Johann?), einem Sohne des Ulrich Pflug, das durch die Erwählung des Hein- rich zum Bischofe von Olmütz offen werdende Kanonikat bei der Prager Kirche Derselbe erlaubet dem neuerwählten Olmützer Bischofe Hein- rich, dass er seine Consecration von welchem Bischofe immer empfangen könne, wenn derselbe nur mit dem päbstlichen Stuhle communiciret 248 249 250 250 251 252 254 255 256 256 259 260 1326. 28. Nov. Avi- gnon. » 25. „ „ 260
Strana LVII
LVII Seite 1327. 17. April. Osla- Die Aebtissin und der Konvent des Klosters zu Oslawan wan. verkaufen 2. Mark von den Einkünften ihrer Güter an die Kuttenberger Bürger Perlin und Thyrmann. 261 „ 22. April. Znaym. 29. April. Brünn. „ 29. April. „ „ „ 15. Mai. Znaym. 26. Mai. Prag. 7. Mai. » 31. Mai. „ „ „ König Johann von Böhmen schenket den Bürgern von Hra- disch zur Vollendung der aufzuführenden Stadtmauer 4 Mark Prag. Groschen, welche von dem dortigen Stadtgerichte zu 261 . zahlen sind Derselbe befreiet das Kloster St. Klara in Znaym von der Zahlung aller Abgaben mit Ausnahme der Landsteuer (Berna) 262 Derselbe schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die 262 Dörfer Womice und Bukowany Derselbe vermehret die Begnadungen und Freiheiten dessel- ben Klosters wegen der demselben geschenkten St. Prokops- kapelle Derselbe schenket demselben das Patronat uber die Kirche in Kralic . Derselbe befreiet dasselbe Kloster und dessen Leute von der . Leistung jeglichen Dienstes Derselbe verleihet der Stadt Znaym zur Ersetzung des wäh- rend seiner dortigen Anwesenheit erlittenen Feuerschadens einen Jahrmarkt . . Derselbe schenket dem erwahlten Olmützer Bischofe Hein- rich, und dem Heinrich Berka von Duba die Dörfer Kre- nowic, Těšan und die Halfte von Tištin. . 263 264 265 266 „ 18. April. Brünn. 266 „ 7. Juni. 9. Juni. „ „ 13. Juni. Iglau. „ 14. Juli. Olmütz. „ Derselbe ertheilet uber Ansuchen des Břewnower Abten Ba- war dem Raigerer Kloster das Recht zur Ausübung der Kriminal-Jurisdiction auf allen zu demselben gehörigen Be- sitzungen . Derselbe befreiet die Unterthanen des Klosters Raigern von allen Pönfallen, damit sie sich von den vielen Erpressungen erholen Der Stadtrath von Iglau erklaret, dass das Patronat uber die Kirche in Wilentz den Eltern der Witwe des dortigen Bürgers Konrad Schobro gehört habe Heinrich, Bischof von Olmütz, erkläret, dass Milič von Ná- měšt einen Altar in der Olmützer Kirche gestiftet und den- selben mit einem jährl. Einkommen von 6 Mark aus Uhřic bei Milonitz beschenket habe . 267 268 268 268
LVII Seite 1327. 17. April. Osla- Die Aebtissin und der Konvent des Klosters zu Oslawan wan. verkaufen 2. Mark von den Einkünften ihrer Güter an die Kuttenberger Bürger Perlin und Thyrmann. 261 „ 22. April. Znaym. 29. April. Brünn. „ 29. April. „ „ „ 15. Mai. Znaym. 26. Mai. Prag. 7. Mai. » 31. Mai. „ „ „ König Johann von Böhmen schenket den Bürgern von Hra- disch zur Vollendung der aufzuführenden Stadtmauer 4 Mark Prag. Groschen, welche von dem dortigen Stadtgerichte zu 261 . zahlen sind Derselbe befreiet das Kloster St. Klara in Znaym von der Zahlung aller Abgaben mit Ausnahme der Landsteuer (Berna) 262 Derselbe schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die 262 Dörfer Womice und Bukowany Derselbe vermehret die Begnadungen und Freiheiten dessel- ben Klosters wegen der demselben geschenkten St. Prokops- kapelle Derselbe schenket demselben das Patronat uber die Kirche in Kralic . Derselbe befreiet dasselbe Kloster und dessen Leute von der . Leistung jeglichen Dienstes Derselbe verleihet der Stadt Znaym zur Ersetzung des wäh- rend seiner dortigen Anwesenheit erlittenen Feuerschadens einen Jahrmarkt . . Derselbe schenket dem erwahlten Olmützer Bischofe Hein- rich, und dem Heinrich Berka von Duba die Dörfer Kre- nowic, Těšan und die Halfte von Tištin. . 263 264 265 266 „ 18. April. Brünn. 266 „ 7. Juni. 9. Juni. „ „ 13. Juni. Iglau. „ 14. Juli. Olmütz. „ Derselbe ertheilet uber Ansuchen des Břewnower Abten Ba- war dem Raigerer Kloster das Recht zur Ausübung der Kriminal-Jurisdiction auf allen zu demselben gehörigen Be- sitzungen . Derselbe befreiet die Unterthanen des Klosters Raigern von allen Pönfallen, damit sie sich von den vielen Erpressungen erholen Der Stadtrath von Iglau erklaret, dass das Patronat uber die Kirche in Wilentz den Eltern der Witwe des dortigen Bürgers Konrad Schobro gehört habe Heinrich, Bischof von Olmütz, erkläret, dass Milič von Ná- měšt einen Altar in der Olmützer Kirche gestiftet und den- selben mit einem jährl. Einkommen von 6 Mark aus Uhřic bei Milonitz beschenket habe . 267 268 268 268
Strana LVIII
LVIII Seite. 1327. 11. Juni. 25. Juli. König Johann fordert den Olmützer Bischof Heinrich, und die Barone Böhmens und Mährens auf, dass sie die Leute der Kreuzherren, welche sich der Steuerzahlung entziehen wollen, nicht aufnehmen 269 Hartlieb und Ingram von Heraltic geben im Tauschwege dem Kloster Bruck das Dorf Našeratice für die Dörfer Rokytna und Pokojowic . Cernín von Popitz gibt dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn 13. Aug. Maria- Saal. das Dorf Stanowiště für Nasedlowic „ 30. Juli. Bruck. „ 269 270 „ 8. Sept. Avi- gnon. „ 11. Octob. » Pabst Johann XXII. ertheilet dem Ladislaw, dem Sohne des ungarischen Königes Karl, und der Anna, Tochter des Königes Johann von Böhmen, die Dispens zur Schliessung der Ehe Derselbe gibt dem Johann, natürlichem Sohne des Königes Wenzel, die Dispens zum dreijährigen Bezuge der Einkünste aller ihm verliehenen geistlichen Beneficien, wenn gleich er nur bei einem einzigen seinen Sitz haben kann. 245 271 Derselbe dispensiret denselben dahin, dass er ungeachtet des Geburtshindernisses gleichzeitig zwei geistliche Beneficien, wovon eines ohne, und das andere mit der Kuratie verbun- den ist, erwerben könne . 271 Derselbe befiehlt dem Erzbischofe von Trier und zwei an- deren Personen, dass sie den Erzbischof von Mainz zur Rückstellung der einst von den Königen Wenzel II. und III. verwahrten heiligen Reliquien an die Königin Elisabeth verhalten . . Derselbe befiehlt dem Olmützer Bischofe, dass er das Patronat über die von der Königin Elisabeth dem Kloster Königssaal geschenkte Kirche in Rauchowan mit diesem Kloster vereinige . 271 271 Derselbe ertheilet dem Johann, natürlichem Sohne des Kö- niges Wenzel, die Dispens dahin, dass er ungeachtet seines Geburtshindernisses selbst die bischöfliche Würde erlangen könne . . 272 „ „ Derselbe verleihet demselben ein Kanonikat bei der Bam- berger Kirche und reserviret für ihn eine daselbst offen werdende Prabende 273
LVIII Seite. 1327. 11. Juni. 25. Juli. König Johann fordert den Olmützer Bischof Heinrich, und die Barone Böhmens und Mährens auf, dass sie die Leute der Kreuzherren, welche sich der Steuerzahlung entziehen wollen, nicht aufnehmen 269 Hartlieb und Ingram von Heraltic geben im Tauschwege dem Kloster Bruck das Dorf Našeratice für die Dörfer Rokytna und Pokojowic . Cernín von Popitz gibt dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn 13. Aug. Maria- Saal. das Dorf Stanowiště für Nasedlowic „ 30. Juli. Bruck. „ 269 270 „ 8. Sept. Avi- gnon. „ 11. Octob. » Pabst Johann XXII. ertheilet dem Ladislaw, dem Sohne des ungarischen Königes Karl, und der Anna, Tochter des Königes Johann von Böhmen, die Dispens zur Schliessung der Ehe Derselbe gibt dem Johann, natürlichem Sohne des Königes Wenzel, die Dispens zum dreijährigen Bezuge der Einkünste aller ihm verliehenen geistlichen Beneficien, wenn gleich er nur bei einem einzigen seinen Sitz haben kann. 245 271 Derselbe dispensiret denselben dahin, dass er ungeachtet des Geburtshindernisses gleichzeitig zwei geistliche Beneficien, wovon eines ohne, und das andere mit der Kuratie verbun- den ist, erwerben könne . 271 Derselbe befiehlt dem Erzbischofe von Trier und zwei an- deren Personen, dass sie den Erzbischof von Mainz zur Rückstellung der einst von den Königen Wenzel II. und III. verwahrten heiligen Reliquien an die Königin Elisabeth verhalten . . Derselbe befiehlt dem Olmützer Bischofe, dass er das Patronat über die von der Königin Elisabeth dem Kloster Königssaal geschenkte Kirche in Rauchowan mit diesem Kloster vereinige . 271 271 Derselbe ertheilet dem Johann, natürlichem Sohne des Kö- niges Wenzel, die Dispens dahin, dass er ungeachtet seines Geburtshindernisses selbst die bischöfliche Würde erlangen könne . . 272 „ „ Derselbe verleihet demselben ein Kanonikat bei der Bam- berger Kirche und reserviret für ihn eine daselbst offen werdende Prabende 273
Strana LIX
LIX Seite 1327. 11. Octob. Avi- „ 13. Octob. Hoch- wald. „ 1. Nov. „ 24. Nov. Meran. — „ 24. Nov. „ „ 25. Nov. „ 4. Dec. Tyrol. Smil- heim. Derselbe befiehlt den Aebten von Trebitsch und Bruck, und dem Probste des Klosters Kanitz, das Olmützer Kapitel zur Rückstellung der einst von den Königen Wenzel II. und III. verwahrten h. Reliquien an die Königin Elisabeth zu ver- halten. . . Heinrich von Kitlic, Herr von Hochwald, schenket dem Pe- šek von Skaščic die Vogtei der Stadt Freiberg mit allen dazu gehörigen Besitzungen und Rechten Testament des Olmützer Domherrn Luček und Stiftung der Vikarie in Salbnuss (Selplaz) . 276 Heinrich, Bischof von Olmütz, und andere böhmische Herren verbürgen sich bezüglich der für die Schwiegertochter des Königes Johann festgesetzten Heimsteuer Tiema von Koldic und Wilhelm von Landstein bürgen für Herzog Niklas von Troppau und sechs andere böhmische Herren bezüglich der Heimsteuer für Margaretha, Tochter des Herzoges von Kärnthen . Ablass für den Altar der h. Dreifaltigkeit in dem Kloster zu Wyzowic (Smilheim) . Heinrich, Herzog von Kärnthen, benennet die zum Könige Johann von Böhmen gesendeten Bevollmächtigten, welche die Verschreibungen über das seiner Tochter in Böhmen und Mähren angewiesene Heirathsgut übernehmen sollen 274 275 393 393 276 gnon. 392 „ 13. Dec. Kutten- berg. 1328. o. D. » 4. Febr. Olmütz. » 2. April. „ „ 13. April. Avi- gnon. „ 19. Juni. Avi- gnon. Der Kuttenberger Stadtrath bezeuget, dass der vierte Theil jenes Bergwerkes, aus welchem das Saarer Kloster den Ze- hend bezog, verkauft worden sei. Vergleich zwischen dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn und dem dortigen Kommendator des Johanniter-Ordens, be- . züglich einiger Zinsungen. Heinrich, Bischof von Olmütz, vereiniget die Kirche in Wi- schau mit dem Olmützer Dekanate Das Olmützer Kapitel bestimmet den von den Leuten des Dorfes Neretein jährlich zu zahlenden Zins. Pabst Johann XXII. reserviret dem Wojslaw, Priester der Prager Diöcese, ein zu dem Brucker Kloster gehöriges Be- neficium Derselbe ertheilet dem Olmützer Bichofe Heinrich die Er- laubniss, die Besitzungen seiner Kirche ohne einzuholender VIII 277 278 278 279 280
LIX Seite 1327. 11. Octob. Avi- „ 13. Octob. Hoch- wald. „ 1. Nov. „ 24. Nov. Meran. — „ 24. Nov. „ „ 25. Nov. „ 4. Dec. Tyrol. Smil- heim. Derselbe befiehlt den Aebten von Trebitsch und Bruck, und dem Probste des Klosters Kanitz, das Olmützer Kapitel zur Rückstellung der einst von den Königen Wenzel II. und III. verwahrten h. Reliquien an die Königin Elisabeth zu ver- halten. . . Heinrich von Kitlic, Herr von Hochwald, schenket dem Pe- šek von Skaščic die Vogtei der Stadt Freiberg mit allen dazu gehörigen Besitzungen und Rechten Testament des Olmützer Domherrn Luček und Stiftung der Vikarie in Salbnuss (Selplaz) . 276 Heinrich, Bischof von Olmütz, und andere böhmische Herren verbürgen sich bezüglich der für die Schwiegertochter des Königes Johann festgesetzten Heimsteuer Tiema von Koldic und Wilhelm von Landstein bürgen für Herzog Niklas von Troppau und sechs andere böhmische Herren bezüglich der Heimsteuer für Margaretha, Tochter des Herzoges von Kärnthen . Ablass für den Altar der h. Dreifaltigkeit in dem Kloster zu Wyzowic (Smilheim) . Heinrich, Herzog von Kärnthen, benennet die zum Könige Johann von Böhmen gesendeten Bevollmächtigten, welche die Verschreibungen über das seiner Tochter in Böhmen und Mähren angewiesene Heirathsgut übernehmen sollen 274 275 393 393 276 gnon. 392 „ 13. Dec. Kutten- berg. 1328. o. D. » 4. Febr. Olmütz. » 2. April. „ „ 13. April. Avi- gnon. „ 19. Juni. Avi- gnon. Der Kuttenberger Stadtrath bezeuget, dass der vierte Theil jenes Bergwerkes, aus welchem das Saarer Kloster den Ze- hend bezog, verkauft worden sei. Vergleich zwischen dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn und dem dortigen Kommendator des Johanniter-Ordens, be- . züglich einiger Zinsungen. Heinrich, Bischof von Olmütz, vereiniget die Kirche in Wi- schau mit dem Olmützer Dekanate Das Olmützer Kapitel bestimmet den von den Leuten des Dorfes Neretein jährlich zu zahlenden Zins. Pabst Johann XXII. reserviret dem Wojslaw, Priester der Prager Diöcese, ein zu dem Brucker Kloster gehöriges Be- neficium Derselbe ertheilet dem Olmützer Bichofe Heinrich die Er- laubniss, die Besitzungen seiner Kirche ohne einzuholender VIII 277 278 278 279 280
Strana LX
1328. 8. » 3. » 3 » 8 „ 18. » 23. » 17. » 1. » 6 » 11. 1329. o. » » 19. Juli. Aug. . Aug. . Sept. Sept. Sept. Octob. . Nov. Nov. D. Febr. Znaym. Olmütz. Tisno- wic. Lager v. Dro- sendorf. Olmiits. Brünn. Maria- Saal, Brünn. Brünn. Olmütz. Kanitz. LX Seite päbstlicher Bewilligung zu Lehen geben, verkaufen oder vertauschen zu dürfen . . . 281 Hartlieb von Mysliboric erkläret, dass er dem Oslawaner Kloster für den in Mislitz gekauften Zehend 9 Scheffel Weizen und Korn dann 10 Scheffel Hafer zahlen solle . 282 Der Magistrat der Stadt Znaym verpflichtet sich alles zu halten, was dem Herzoge Heinrich eon Kárnthen verspro- chen wurde . . . . 285 Milić von Námést reserviret das Patronat des in der Ol- mützer Kirche gestifteten Altares des h. Matthäus seinem Sohne Milić und Bruder Kadold. . 282 Agnes, Aebtissin des Klosters Tiśnowic, dberweiset ilrem Konvente gewisse bei der Stadt gelegne Gehofte 282 König Johann von Böhmen bestátiget dem Znaymer Birger Eklin den Besitz des Hofes in Edelspitz . 283 Heinrich, Bischof von Olmätz, übergibt dem Wlèek von Domka die Lehen in Rikowie, Németic, Zámrsk und Skalic 284 König Johann von Böhmen bestätiget die Vereinigung zweier Lahne in Gurein mit dem Kanonikate und der Präbende der St. Peterskirche in Brünn .. 285 Die Königin - Witwe Elisabeth gestattet, dass der Abt von Strahow einen Weingarten in Auspits dem Břewnower Klo- ster verkaufen dürfe . . . . 986 Beilegung des Strittes zwischen Berta, Witwe des Witek von Śwóbenic und dem Zderaser Kloster wegen des Dorfes Morbes 287 Verordnung der Stadigeschworenen zu Brünn bezüglich des Handels mit Tuch und der daraus verfertigten Artikel. . 288 Der Stadtrath von Olmütz bezeuget, dass die Kinder des dortigen Bürgers Tyrward die Mühle, den Grund und die Wiese an der March dem Nonnenkloster bei St. Jakob ver- kaufet haben . . . 290 König Johann versichert dem Ray ymund von Lichtenburg, dass er völlig damit einverstanden sei, wenn dieser dem Kloster Sedletz das ihm zustehende Patronatsrecht über die Kirche zu Jarmeritz überlassen wolle . . . . 290 Der Konvent des Nonnenklosters zu Kanitz verkaufet der Kô- nigin-Witwe und dem Konvente des Klosters Maria — Saal in Altbrünn das Dorf Frainspitz . . 291
1328. 8. » 3. » 3 » 8 „ 18. » 23. » 17. » 1. » 6 » 11. 1329. o. » » 19. Juli. Aug. . Aug. . Sept. Sept. Sept. Octob. . Nov. Nov. D. Febr. Znaym. Olmütz. Tisno- wic. Lager v. Dro- sendorf. Olmiits. Brünn. Maria- Saal, Brünn. Brünn. Olmütz. Kanitz. LX Seite päbstlicher Bewilligung zu Lehen geben, verkaufen oder vertauschen zu dürfen . . . 281 Hartlieb von Mysliboric erkläret, dass er dem Oslawaner Kloster für den in Mislitz gekauften Zehend 9 Scheffel Weizen und Korn dann 10 Scheffel Hafer zahlen solle . 282 Der Magistrat der Stadt Znaym verpflichtet sich alles zu halten, was dem Herzoge Heinrich eon Kárnthen verspro- chen wurde . . . . 285 Milić von Námést reserviret das Patronat des in der Ol- mützer Kirche gestifteten Altares des h. Matthäus seinem Sohne Milić und Bruder Kadold. . 282 Agnes, Aebtissin des Klosters Tiśnowic, dberweiset ilrem Konvente gewisse bei der Stadt gelegne Gehofte 282 König Johann von Böhmen bestátiget dem Znaymer Birger Eklin den Besitz des Hofes in Edelspitz . 283 Heinrich, Bischof von Olmätz, übergibt dem Wlèek von Domka die Lehen in Rikowie, Németic, Zámrsk und Skalic 284 König Johann von Böhmen bestätiget die Vereinigung zweier Lahne in Gurein mit dem Kanonikate und der Präbende der St. Peterskirche in Brünn .. 285 Die Königin - Witwe Elisabeth gestattet, dass der Abt von Strahow einen Weingarten in Auspits dem Břewnower Klo- ster verkaufen dürfe . . . . 986 Beilegung des Strittes zwischen Berta, Witwe des Witek von Śwóbenic und dem Zderaser Kloster wegen des Dorfes Morbes 287 Verordnung der Stadigeschworenen zu Brünn bezüglich des Handels mit Tuch und der daraus verfertigten Artikel. . 288 Der Stadtrath von Olmütz bezeuget, dass die Kinder des dortigen Bürgers Tyrward die Mühle, den Grund und die Wiese an der March dem Nonnenkloster bei St. Jakob ver- kaufet haben . . . 290 König Johann versichert dem Ray ymund von Lichtenburg, dass er völlig damit einverstanden sei, wenn dieser dem Kloster Sedletz das ihm zustehende Patronatsrecht über die Kirche zu Jarmeritz überlassen wolle . . . . 290 Der Konvent des Nonnenklosters zu Kanitz verkaufet der Kô- nigin-Witwe und dem Konvente des Klosters Maria — Saal in Altbrünn das Dorf Frainspitz . . 291
Strana LXI
1329. 3. 15. 16. 17. 29. 19. 10. März. Brünn. März. April. April. . Mai. . Juni. . Juni. Juni. Juli. Aug. Sept. . März. In alto Lapide. Avi- gnon. Zwittau Avi- gnon. Bi- schofs- heim. Stern- berg. Kanitz. Brinn. Maria- Saal. LXI Seite Johann und Dr&islaw, Brüder eon Krawár, schenken der Pfarrkirche in Fulnek den Zins von einem Lahne und den Zehend von dem Hofe in Gerlachsdorf . . e. 292 Konig Karl von Ungarn fordert durch die Konigin Elisa- beth den König Johann von Böhmen auf, dass er gegen ihn die alte aufrichtige Freundschaft bewahre . . 293 Pabst Johann XXII. eriffnet den Suffragan - Bischöfen des Erzbisthumes Mainz, dass er nach dem Tode des Mathias den Heinrich zum Erzbischofe von Mainz ernannt habe. . 294 Johann und Driislaw von Krawär schenken der Boruslawa, Witwe des Landvogtes Rudlin in Below, das freie Gericht, anderthalb Lahne und ein freies Schankhaus . . . 994 Pabst Johann XXII. befiehlt dem Olmützer Bischofe und dem Peter von Alvernia, dass sie den Stadtrath von Ausche (Usce) zur Rückstellung der von einem Getreuen des Kra- kauer Bischofes empfangenen 20 Mark Goldes verhalten . 295 Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget die Privilegien des Lotschenauer Richters Konrad . . . . 296 Pabst Johann XXII. fordert den Konig Johann von “Böhmen und unter anderen Fürsten auch den Olmützer Bischof auf, dass sie den schlesischen Herzog Bolek und dessen Anhang zur Rückstellung der der Breslauer Kirche entzogenen Gü- ter verhalten . . . . 296 Konig Johann bestátiget den zwischen dem Konvente des Klosters Kanits und der Kónigin- Witwe Elisabeth bezüglich des Dorfes Frainspitz geschlossenen Kaufvertrag . 296 Diwiš von Sternberg schaffet dem Kloster St. Klara zu Olmütz das Dorf Krönau . . ee» . 296 Der Konvent des Klosters Kanitz verkaufet dem Salomon, Pfarreerweser in Eibenschits, und dessen Bruder Ulrich von Cejkowic zwei Lahne in Stetendorf . m . 297 Heinrich von Lipa, Landeshauptmann von Mähren und Oberstmarschall von Böhmen, übergibt der Königin - Witwe Elisabeth das ihm gehörige Dorf Rostenice . 298 Heinrich, Bischof von Olmütz, und andere mährische Barone bezeugen, dass die Söhne Heinrichs von Lipa die dem Klo- ster Maria - Saal durch ihren Vater geschenkten Güter in Hlubočan, Maloměřic und Husowic bestätiget haben 299 VIII*
1329. 3. 15. 16. 17. 29. 19. 10. März. Brünn. März. April. April. . Mai. . Juni. . Juni. Juni. Juli. Aug. Sept. . März. In alto Lapide. Avi- gnon. Zwittau Avi- gnon. Bi- schofs- heim. Stern- berg. Kanitz. Brinn. Maria- Saal. LXI Seite Johann und Dr&islaw, Brüder eon Krawár, schenken der Pfarrkirche in Fulnek den Zins von einem Lahne und den Zehend von dem Hofe in Gerlachsdorf . . e. 292 Konig Karl von Ungarn fordert durch die Konigin Elisa- beth den König Johann von Böhmen auf, dass er gegen ihn die alte aufrichtige Freundschaft bewahre . . 293 Pabst Johann XXII. eriffnet den Suffragan - Bischöfen des Erzbisthumes Mainz, dass er nach dem Tode des Mathias den Heinrich zum Erzbischofe von Mainz ernannt habe. . 294 Johann und Driislaw von Krawär schenken der Boruslawa, Witwe des Landvogtes Rudlin in Below, das freie Gericht, anderthalb Lahne und ein freies Schankhaus . . . 994 Pabst Johann XXII. befiehlt dem Olmützer Bischofe und dem Peter von Alvernia, dass sie den Stadtrath von Ausche (Usce) zur Rückstellung der von einem Getreuen des Kra- kauer Bischofes empfangenen 20 Mark Goldes verhalten . 295 Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget die Privilegien des Lotschenauer Richters Konrad . . . . 296 Pabst Johann XXII. fordert den Konig Johann von “Böhmen und unter anderen Fürsten auch den Olmützer Bischof auf, dass sie den schlesischen Herzog Bolek und dessen Anhang zur Rückstellung der der Breslauer Kirche entzogenen Gü- ter verhalten . . . . 296 Konig Johann bestátiget den zwischen dem Konvente des Klosters Kanits und der Kónigin- Witwe Elisabeth bezüglich des Dorfes Frainspitz geschlossenen Kaufvertrag . 296 Diwiš von Sternberg schaffet dem Kloster St. Klara zu Olmütz das Dorf Krönau . . ee» . 296 Der Konvent des Klosters Kanitz verkaufet dem Salomon, Pfarreerweser in Eibenschits, und dessen Bruder Ulrich von Cejkowic zwei Lahne in Stetendorf . m . 297 Heinrich von Lipa, Landeshauptmann von Mähren und Oberstmarschall von Böhmen, übergibt der Königin - Witwe Elisabeth das ihm gehörige Dorf Rostenice . 298 Heinrich, Bischof von Olmütz, und andere mährische Barone bezeugen, dass die Söhne Heinrichs von Lipa die dem Klo- ster Maria - Saal durch ihren Vater geschenkten Güter in Hlubočan, Maloměřic und Husowic bestätiget haben 299 VIII*
Strana LXII
LXII 1329. (?) 18. Oct. Wien. König Johann befreiet die Eibenschitser Bürger von der » 1330. 21. » » » » 25. 21. 27. 27. 14. 12. 30. Nov. Jün. Ján. Ján. Ján. . April. April. Mai. Mai. . Juli. 26. Juli. . Aug. Aug. Olmütz. Zwittau Olmütz. Maria- Saal. Brünn. Olmütz. Znaym. (Alt) Tit- schein Olmiitz. M.Saal. Prag. » Znaym. Zahlung des Weingartenzinses, welchen sie früher in die dortige k. Burg gezahlt hatten Der Konvent des Klosters St. Klara in Olmiitz erklret, dass Diwiś von Sternberg zur Abhaltung eines Anniversa- riums in der Olmiitser Kirche eine Mark von seinen Giilern in Krónau geschaffet habe Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Zwittauer Vogte Gerlach die von dem Bischofe Bruno dieser Vogtei ertheilten Rechte Gottfried, Bäcker in Olmütz, schaffet seinen Hof i in Cele- chowic (Zelchwicz) nach dem Tode seiner Verwandten Eli- sabeth der St. Wenzelskirche zu Olmütz Margaretha, Witwe des Ingram von Ungersberg und Toch- ter Adams von Konic, überweiset dem Kloster Maria-Saal Namens ihrer Tochter Zdenka gewisse Zinse von dem Dorfe Iwanowic . Johann von Mezeříč ‘schenket dem Kloster Saar das Dorf Trautmannsdorf mit dem Patronate über die dortige Kirche Der Olmützer Vikar Richard schaffet zu dem im Oslawaner Kloster abzuhaltenden Anniversare 3 Mark in Klein-Senitz Der Konvent des Klosters St. Klara in Znaym kaufet das Dorf Wrbic von der Agnes von Meidenberg Johann von Krawdi und seine Briider (Drżislaw) und Hein- rich schenken dem St. Klara-Kloster in Troppau das Dorf Stépánkowice . Spitata, Sohn des Bizo von Bizow verkaufet dem Olmiitzer Kapitel den Hof in Snéhotic. Testament der Kónigin- Witwe Elisabeth Heinrich, Bischof vón Olmiitz, und Heinrich Berka von Duba, schenken dem Olmützer Kapitel das Dorf Krenowice Dieselben zeigen diese Schenkung den Beamten der Olmü- tzer Cuda an. Martin, der Minoriten — Ordensminister durch Böhmen und Polen, schenket dem St. Klara — Kloster in Znaym einen Theil des dortigen Minoritengartens . Der Primonstratenser — Abt Gwilhermus bestdliget, dass das Dorf Oblass (Oblusk) von dem Brucker Abte Theodorich zum Unterhalte des dortigen Konventes geschenket wurde. . Seite . 299 . 300 301 . 901 . 302 303 304 304 . 305 306 307 310 . 310 . 310 311
LXII 1329. (?) 18. Oct. Wien. König Johann befreiet die Eibenschitser Bürger von der » 1330. 21. » » » » 25. 21. 27. 27. 14. 12. 30. Nov. Jün. Ján. Ján. Ján. . April. April. Mai. Mai. . Juli. 26. Juli. . Aug. Aug. Olmütz. Zwittau Olmütz. Maria- Saal. Brünn. Olmütz. Znaym. (Alt) Tit- schein Olmiitz. M.Saal. Prag. » Znaym. Zahlung des Weingartenzinses, welchen sie früher in die dortige k. Burg gezahlt hatten Der Konvent des Klosters St. Klara in Olmiitz erklret, dass Diwiś von Sternberg zur Abhaltung eines Anniversa- riums in der Olmiitser Kirche eine Mark von seinen Giilern in Krónau geschaffet habe Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Zwittauer Vogte Gerlach die von dem Bischofe Bruno dieser Vogtei ertheilten Rechte Gottfried, Bäcker in Olmütz, schaffet seinen Hof i in Cele- chowic (Zelchwicz) nach dem Tode seiner Verwandten Eli- sabeth der St. Wenzelskirche zu Olmütz Margaretha, Witwe des Ingram von Ungersberg und Toch- ter Adams von Konic, überweiset dem Kloster Maria-Saal Namens ihrer Tochter Zdenka gewisse Zinse von dem Dorfe Iwanowic . Johann von Mezeříč ‘schenket dem Kloster Saar das Dorf Trautmannsdorf mit dem Patronate über die dortige Kirche Der Olmützer Vikar Richard schaffet zu dem im Oslawaner Kloster abzuhaltenden Anniversare 3 Mark in Klein-Senitz Der Konvent des Klosters St. Klara in Znaym kaufet das Dorf Wrbic von der Agnes von Meidenberg Johann von Krawdi und seine Briider (Drżislaw) und Hein- rich schenken dem St. Klara-Kloster in Troppau das Dorf Stépánkowice . Spitata, Sohn des Bizo von Bizow verkaufet dem Olmiitzer Kapitel den Hof in Snéhotic. Testament der Kónigin- Witwe Elisabeth Heinrich, Bischof vón Olmiitz, und Heinrich Berka von Duba, schenken dem Olmützer Kapitel das Dorf Krenowice Dieselben zeigen diese Schenkung den Beamten der Olmü- tzer Cuda an. Martin, der Minoriten — Ordensminister durch Böhmen und Polen, schenket dem St. Klara — Kloster in Znaym einen Theil des dortigen Minoritengartens . Der Primonstratenser — Abt Gwilhermus bestdliget, dass das Dorf Oblass (Oblusk) von dem Brucker Abte Theodorich zum Unterhalte des dortigen Konventes geschenket wurde. . Seite . 299 . 300 301 . 901 . 302 303 304 304 . 305 306 307 310 . 310 . 310 311
Strana LXIII
LXIII Seite 1330. 16. Sept. Inns- bruck. König Johann von Böhmen verspricht in seinem und seines Sohnes Karl Namen, die für Margaretha von Kärnthen fest- gesetzte Heimsteuer in bestimmten Terminen zu leisten. 394 „ 18. Sept. „ Derselbe weiset anstatt seines Sohnes Johann dessen Ge- mahlin Margaretha von Karnthen 5000 Schock Prag. Pfen- ninge auf die Stadt Bisentz an . . 395 „ 26. Sept. Pabst Johann XXII. eröffnet dem Könige Johann von Böh- men, dass er die Dispens zur Heirath zwischen seiner Tochter und dem Herzoge Otto von Oesterreich deshalb nicht geben konne, weil dieser letztere sich mit Ludwig von Baiern verbunden hatte 313 „ 30. Sept. Prag. „ 4. Oct. „ 3. Octob. Olmütz. „ Heinrich, Bischof von Olmütz, verdinget behufs der Ver- besserung seines Tisches 24 Lahne im Dorfe Chotun gegen einen bestimmten jährl. Zins . Derselbe ubergibt dem Kremsierer Dechante Ortwin das Dorf Křenowic zum Nutzgenusse Das Olmützer Kapitel gestattet den dortigen Vikaren, dass sie vor ihrem Tode mit der Hälfte der Einkünfte ihrer Vi- kariengüter schaffen konnen, während die andere Hälfte dem Nachfolger bleiben müsse. 313 313 314 „ 11. Nov. Prag. Avi- „ 13. Nov. gnon. » 7. Dec. Prag. Heinrich, Bischof von Olmütz, gestattet die Erbauung einer neuen Kirche in dem Dorfe Raigern. 315 Pabst Johann XXII. nimmt das Kloster Neu-Reusch in seinen besonderen Schutz und bestätiget dessen Besitzungen 330 Heinrich, Bischof von Olmütz, ertheilet dem Břewnower Abte das Recht der Ein- und Absetzung der Pfarrer bei der Raigerer Pfarrkirche. 315 „ 20. Dec. „ 28. Dec. Mödritz. Testament des Olmützer Archidiakon Johann Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Kon- vente des Klosters St. Klara in Znaym präsentirten Lip- hard zum Rektor der Kirche St. Michael und der St. Katherina-Kapelle in Znaym 316 317 1331. o. D. Meran. König Johann erlaubet, dass die Olmützer Burger ihre Schuldner in der Stadt arrestiren, dann dass Mordbrenner, Strassenräuber und andere Bösewichte in der Stadt ohne Zu- ziehung der Provinzialrichter bestraft werden können, und ver- bietet, dass eine Meile um Olmütz keine Burg gebaut werde 317
LXIII Seite 1330. 16. Sept. Inns- bruck. König Johann von Böhmen verspricht in seinem und seines Sohnes Karl Namen, die für Margaretha von Kärnthen fest- gesetzte Heimsteuer in bestimmten Terminen zu leisten. 394 „ 18. Sept. „ Derselbe weiset anstatt seines Sohnes Johann dessen Ge- mahlin Margaretha von Karnthen 5000 Schock Prag. Pfen- ninge auf die Stadt Bisentz an . . 395 „ 26. Sept. Pabst Johann XXII. eröffnet dem Könige Johann von Böh- men, dass er die Dispens zur Heirath zwischen seiner Tochter und dem Herzoge Otto von Oesterreich deshalb nicht geben konne, weil dieser letztere sich mit Ludwig von Baiern verbunden hatte 313 „ 30. Sept. Prag. „ 4. Oct. „ 3. Octob. Olmütz. „ Heinrich, Bischof von Olmütz, verdinget behufs der Ver- besserung seines Tisches 24 Lahne im Dorfe Chotun gegen einen bestimmten jährl. Zins . Derselbe ubergibt dem Kremsierer Dechante Ortwin das Dorf Křenowic zum Nutzgenusse Das Olmützer Kapitel gestattet den dortigen Vikaren, dass sie vor ihrem Tode mit der Hälfte der Einkünfte ihrer Vi- kariengüter schaffen konnen, während die andere Hälfte dem Nachfolger bleiben müsse. 313 313 314 „ 11. Nov. Prag. Avi- „ 13. Nov. gnon. » 7. Dec. Prag. Heinrich, Bischof von Olmütz, gestattet die Erbauung einer neuen Kirche in dem Dorfe Raigern. 315 Pabst Johann XXII. nimmt das Kloster Neu-Reusch in seinen besonderen Schutz und bestätiget dessen Besitzungen 330 Heinrich, Bischof von Olmütz, ertheilet dem Břewnower Abte das Recht der Ein- und Absetzung der Pfarrer bei der Raigerer Pfarrkirche. 315 „ 20. Dec. „ 28. Dec. Mödritz. Testament des Olmützer Archidiakon Johann Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Kon- vente des Klosters St. Klara in Znaym präsentirten Lip- hard zum Rektor der Kirche St. Michael und der St. Katherina-Kapelle in Znaym 316 317 1331. o. D. Meran. König Johann erlaubet, dass die Olmützer Burger ihre Schuldner in der Stadt arrestiren, dann dass Mordbrenner, Strassenräuber und andere Bösewichte in der Stadt ohne Zu- ziehung der Provinzialrichter bestraft werden können, und ver- bietet, dass eine Meile um Olmütz keine Burg gebaut werde 317
Strana LXIV
1331. 18. Febr. — » » » 26. 18. 21. 21. 23. 13. 24. Febr. Olmiitz. März. Brünn. März. Avi- gnon. März. _ , März. Prag. . Mai. » Mai. Eiben- schitz. Mai. Prag. . Aag. — . Aug. Regens burg. . Aug. Brünn.(?) . Aug. Taus ( Tust). . Aug. » LXIV Smil und Cenëk von Lichtenburg erklären, dass ihr Burg- graf zu Vóttau die ihm su Hafnerluden gegebenen 3 Lahne (Lehen) an Konrad Burggraf zu Freistein oerkaufet habe . Der Kremsierer Dechant Ortwin verkaufet im Namen des Olmützer Kapitels das Gericht in Krenowic an Hynlin Swe- bel von Kojetein . . Beilegung des zwischen den Biirgern von Hradisch und dem Welehrader Kloster wegen einer von den ersteren neu auf- gebauten Mühle bestandenen Strittes . Pabst Johann XXII. befiehlt dem Wysehrader Kapitel, dass dasselbe die an die päbstliche Kammer jährlich zu leistende Zahlung dem Olmützer Bischofe abstatte Derselbe befiehlt dem Olmützer Bischofe, dass er die vor- genannte Zahlung im Namen der päbstlichen Kammer in Empfang nehme . Heinrich, Bischof von Olmiitz, bestätiget den von der Da- lesicer Priorin Judith präsentirten Nikolaus zum Pfarrer in Dalesic . . o. e Derselbe bestütiget den durch den Bunslauer Probst Bern- hard geschehenen Verkauf dreier Lahne in Maispitz an den Kreuzherrenorden mit dem rothen Sterne Der Konvent des Klosters Oslawan und Zdislaw, Pfarrer in Treskowitz, ernennen die Schiedsrichter zur Schlichtung des Strittes wegen des Zehendes in Treskowits . Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Ol- mützer Bürger Jakob präsentirten Bernhard als Rektor der auf dem Leichenhofe bei St. Maurits stehenden Kapelle Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget den Verkauf des Dorfes Rausen König Johann bestätiget dem Olmiitzer Kapitel den Besitz des demselben geschenkten Dorfes Krenowic Derselbe schenket dem Probste und dem Kapitel bei St. Peter in Brünn das Patronat über die Kirche in Bisentz Revers des Königes Johann, dass er von den Stünden des Königreiches Böhmen in der Zukunft keine Steuer fordern wolle Derselbe befreiet die Iglauer Bürger von der Zahlung der Mauth in Böhmen und Mähren Seite 318 . 319 . 919 . 920 321 . 921 322 323 324 - 324 325 325 395 326
1331. 18. Febr. — » » » 26. 18. 21. 21. 23. 13. 24. Febr. Olmiitz. März. Brünn. März. Avi- gnon. März. _ , März. Prag. . Mai. » Mai. Eiben- schitz. Mai. Prag. . Aag. — . Aug. Regens burg. . Aug. Brünn.(?) . Aug. Taus ( Tust). . Aug. » LXIV Smil und Cenëk von Lichtenburg erklären, dass ihr Burg- graf zu Vóttau die ihm su Hafnerluden gegebenen 3 Lahne (Lehen) an Konrad Burggraf zu Freistein oerkaufet habe . Der Kremsierer Dechant Ortwin verkaufet im Namen des Olmützer Kapitels das Gericht in Krenowic an Hynlin Swe- bel von Kojetein . . Beilegung des zwischen den Biirgern von Hradisch und dem Welehrader Kloster wegen einer von den ersteren neu auf- gebauten Mühle bestandenen Strittes . Pabst Johann XXII. befiehlt dem Wysehrader Kapitel, dass dasselbe die an die päbstliche Kammer jährlich zu leistende Zahlung dem Olmützer Bischofe abstatte Derselbe befiehlt dem Olmützer Bischofe, dass er die vor- genannte Zahlung im Namen der päbstlichen Kammer in Empfang nehme . Heinrich, Bischof von Olmiitz, bestätiget den von der Da- lesicer Priorin Judith präsentirten Nikolaus zum Pfarrer in Dalesic . . o. e Derselbe bestütiget den durch den Bunslauer Probst Bern- hard geschehenen Verkauf dreier Lahne in Maispitz an den Kreuzherrenorden mit dem rothen Sterne Der Konvent des Klosters Oslawan und Zdislaw, Pfarrer in Treskowitz, ernennen die Schiedsrichter zur Schlichtung des Strittes wegen des Zehendes in Treskowits . Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget den von dem Ol- mützer Bürger Jakob präsentirten Bernhard als Rektor der auf dem Leichenhofe bei St. Maurits stehenden Kapelle Nikolaus, Herzog von Troppau, bestätiget den Verkauf des Dorfes Rausen König Johann bestätiget dem Olmiitzer Kapitel den Besitz des demselben geschenkten Dorfes Krenowic Derselbe schenket dem Probste und dem Kapitel bei St. Peter in Brünn das Patronat über die Kirche in Bisentz Revers des Königes Johann, dass er von den Stünden des Königreiches Böhmen in der Zukunft keine Steuer fordern wolle Derselbe befreiet die Iglauer Bürger von der Zahlung der Mauth in Böhmen und Mähren Seite 318 . 319 . 919 . 920 321 . 921 322 323 324 - 324 325 325 395 326
Strana LXV
LXV Seite 1331. 2. Sept. Press- Karl, König von Ungarn, schliesset mit dem deutschen Kö- burg. nige Friedrich, und mit den Herzogen Albrecht und Otto von Oesterreich einen Bund gegen den König Johann von Böhmen „ „ 10. Sept. 7. Sept. Prag. „ „ 16. Sept. Kutten- berg. „ 17. Sept. Chru- dim. König Johann befreiet die Bürger der Stadt Hradisch von allen Geldabgaben Derselbe verordnet, dass die Bürger der Stadt Brünn das freie Testirungsrecht nur bezüglich des baaren Geldes haben sollen. Derselbe begnadet die Bürger von Olmütz, dass sie von den von Geistlichen erkauften Gütern keine Abgaben und Lasten zu leisten haben, ausser den den Geistlichen selbst hievon zukommenden Zins . Derselbe verbietet den Burggrafen von Lichtenburg, etwas gegen die Privilegien des Klosters Saar zu unternehmen . 329 327 328 328 329 „ „ 14. Nov. Im La- ger bei Laa. 25. Nov. Brünn. Derselbe befreiet das Kloster Saar von der Zahlung der königl. Landsteuer bezüglich der um das Kloster gelegenen Guter. Derselbe stiftet bei der Kollegiat-Kirche St. Peter in Brünn das Dekanat und weiset demselben einen Theil von den Ein- künften der Kirche in Rausnitz zu . 330 331 „ 30. Nov. „ „ 10. Dec. Prag. 1332. 2. Febr. Derselbe schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die Kapelle in der Burg Spielberg Derselbe bestätiget dem Znaymer Bürger Stanislaus das vom Sezema von Jaispitz gekaufte Dorf Pratsch Bohuslaw von Gerspitz, Bürger zu Brünn, schaffet dem Klo- ster Maria-Zell (Schwester Herburg) zu Brünn vier Mark jährlichen Zinses von dem Hofe zu Gerspitz . 332 332 333 „ 9. Marz. Leob- schütz. Herzogs Nikolai von Troppau Privilegium über den Zins von Bauen, Stiften, Kramen und Schuhbänken in Leobschütz 396 „ 11. Marz. Paris. König Johann befreiet die Güter des Herdwig von Lichten- . 334 . stein-Nikolsburg von aller königl. Landsteuer Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Hra- disch das vom Adam von Konic erhaltene Patronat uber die . Kirche in Köllein. Derselbe bestätiget die vom Wilhelm von Landstein der Kirche in Liderowic gemachten Schenkungen „ 13. März. Náměšt. „ 25. Mai. Prag. 336 . 336
LXV Seite 1331. 2. Sept. Press- Karl, König von Ungarn, schliesset mit dem deutschen Kö- burg. nige Friedrich, und mit den Herzogen Albrecht und Otto von Oesterreich einen Bund gegen den König Johann von Böhmen „ „ 10. Sept. 7. Sept. Prag. „ „ 16. Sept. Kutten- berg. „ 17. Sept. Chru- dim. König Johann befreiet die Bürger der Stadt Hradisch von allen Geldabgaben Derselbe verordnet, dass die Bürger der Stadt Brünn das freie Testirungsrecht nur bezüglich des baaren Geldes haben sollen. Derselbe begnadet die Bürger von Olmütz, dass sie von den von Geistlichen erkauften Gütern keine Abgaben und Lasten zu leisten haben, ausser den den Geistlichen selbst hievon zukommenden Zins . Derselbe verbietet den Burggrafen von Lichtenburg, etwas gegen die Privilegien des Klosters Saar zu unternehmen . 329 327 328 328 329 „ „ 14. Nov. Im La- ger bei Laa. 25. Nov. Brünn. Derselbe befreiet das Kloster Saar von der Zahlung der königl. Landsteuer bezüglich der um das Kloster gelegenen Guter. Derselbe stiftet bei der Kollegiat-Kirche St. Peter in Brünn das Dekanat und weiset demselben einen Theil von den Ein- künften der Kirche in Rausnitz zu . 330 331 „ 30. Nov. „ „ 10. Dec. Prag. 1332. 2. Febr. Derselbe schenket dem Kloster Maria-Saal in Altbrünn die Kapelle in der Burg Spielberg Derselbe bestätiget dem Znaymer Bürger Stanislaus das vom Sezema von Jaispitz gekaufte Dorf Pratsch Bohuslaw von Gerspitz, Bürger zu Brünn, schaffet dem Klo- ster Maria-Zell (Schwester Herburg) zu Brünn vier Mark jährlichen Zinses von dem Hofe zu Gerspitz . 332 332 333 „ 9. Marz. Leob- schütz. Herzogs Nikolai von Troppau Privilegium über den Zins von Bauen, Stiften, Kramen und Schuhbänken in Leobschütz 396 „ 11. Marz. Paris. König Johann befreiet die Güter des Herdwig von Lichten- . 334 . stein-Nikolsburg von aller königl. Landsteuer Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Hra- disch das vom Adam von Konic erhaltene Patronat uber die . Kirche in Köllein. Derselbe bestätiget die vom Wilhelm von Landstein der Kirche in Liderowic gemachten Schenkungen „ 13. März. Náměšt. „ 25. Mai. Prag. 336 . 336
Strana LXVI
1332. 13. » 13 » 17 » 20 » 22. » » 16 » 23 » 30 » 6. ce. 1333. » 14 Juli. Wien. 13. Juli. Kônigs- Saal. . Aug. Fulnek. . Sept. Prag. Sept. » » » > Nov. Maria- Saal. . Nov. Wyse- hrad. . Nov. Wien. Dec. Wyse- hrad. o. D. u. 0. » » . Jän. Avi- gnon. LXVI Die Herzoge Albrecht und Otto von Oesterreich schliessen für sich und König Karl von Ungarn mit König Johann von Böhmen einen Frieden . Peter, Abt des Klosters Königs-Saal, übergibt das Erbge- richt in Landskron dem Tyczko von Senftenberg Reynbot, Vogt von Fulnek, schenket dem dortigen Pfarrer Mladota eine Fleischbank . Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn das Patronat über die dortige St. Pro- kopskapelle Derselbe bestátiget demselben das Patronat aber die Kapelle in der Burg Spielberg e Derselbe bestátiget demselben das von der Kinigin — Witwe Elisabeth erhaltene Haus und die kónigl. Kapelle des heil. Wenzel in Brünn . Johannes Paduanus, Generalvikar des Olmützer Bichofes, bestátiget den von dem Konvente des Klosters Maria — Saal präsentirten Priester Nikolaus als Pfarrer in Wolframitz . Karl, König von Ungarn, genehmiget den von Albrecht und Otto, Herzogen von Oesterreich, mit dem Könige Johann von Böhmen geschlossenen Frieden Einigung zwischen König Johann von Böhmen und den Her- zogen Albrecht und Otto von Oesterreich zu gegenseitiger Gewährung und Abwendung aller Kriegsscháden. König Karl-Robert von Ungarn verspricht dem Könige Jo- hann von Böhmen von dem Tage an, als die Herzoge Albrecht und Otto von Oesterreich die Schlösser Berench und Weissenkirch zurückstellen, ihn wegen dieser Rückgabe ledig zu halten . Wznata von Lomnic genehmiget die von seiner Mutter dem Nonnenkloster St. Anna in Brünn zugedachten Schenkungen Johann von Kritanow weiset seiner Schwester Margaretha, Nonne bei St. Klara in Znaym, jene 20 Mark an, die ihr von seinem Vater Wznata von Skuhrow vermachet wurden. Pabst Johann XXII. überträgt dem Rigaer Erzbischofe Friedrich die Untersuchung des Nonnenklosters in Daubraw- ník wegen der der dortigen Aebtissin zur Last gelegten Ueberschreitungen . Seile 397 337 338 . 339 - 340 341 342 343 397 . 897 343 345 346
1332. 13. » 13 » 17 » 20 » 22. » » 16 » 23 » 30 » 6. ce. 1333. » 14 Juli. Wien. 13. Juli. Kônigs- Saal. . Aug. Fulnek. . Sept. Prag. Sept. » » » > Nov. Maria- Saal. . Nov. Wyse- hrad. . Nov. Wien. Dec. Wyse- hrad. o. D. u. 0. » » . Jän. Avi- gnon. LXVI Die Herzoge Albrecht und Otto von Oesterreich schliessen für sich und König Karl von Ungarn mit König Johann von Böhmen einen Frieden . Peter, Abt des Klosters Königs-Saal, übergibt das Erbge- richt in Landskron dem Tyczko von Senftenberg Reynbot, Vogt von Fulnek, schenket dem dortigen Pfarrer Mladota eine Fleischbank . Heinrich, Bischof von Olmütz, bestätiget dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn das Patronat über die dortige St. Pro- kopskapelle Derselbe bestátiget demselben das Patronat aber die Kapelle in der Burg Spielberg e Derselbe bestátiget demselben das von der Kinigin — Witwe Elisabeth erhaltene Haus und die kónigl. Kapelle des heil. Wenzel in Brünn . Johannes Paduanus, Generalvikar des Olmützer Bichofes, bestátiget den von dem Konvente des Klosters Maria — Saal präsentirten Priester Nikolaus als Pfarrer in Wolframitz . Karl, König von Ungarn, genehmiget den von Albrecht und Otto, Herzogen von Oesterreich, mit dem Könige Johann von Böhmen geschlossenen Frieden Einigung zwischen König Johann von Böhmen und den Her- zogen Albrecht und Otto von Oesterreich zu gegenseitiger Gewährung und Abwendung aller Kriegsscháden. König Karl-Robert von Ungarn verspricht dem Könige Jo- hann von Böhmen von dem Tage an, als die Herzoge Albrecht und Otto von Oesterreich die Schlösser Berench und Weissenkirch zurückstellen, ihn wegen dieser Rückgabe ledig zu halten . Wznata von Lomnic genehmiget die von seiner Mutter dem Nonnenkloster St. Anna in Brünn zugedachten Schenkungen Johann von Kritanow weiset seiner Schwester Margaretha, Nonne bei St. Klara in Znaym, jene 20 Mark an, die ihr von seinem Vater Wznata von Skuhrow vermachet wurden. Pabst Johann XXII. überträgt dem Rigaer Erzbischofe Friedrich die Untersuchung des Nonnenklosters in Daubraw- ník wegen der der dortigen Aebtissin zur Last gelegten Ueberschreitungen . Seile 397 337 338 . 339 - 340 341 342 343 397 . 897 343 345 346
Strana LXVII
1333. 19. » » » » » » 22. 10. 24. 14. 24. 24. 24. 10. 21. Ján. Febr. März. Mödritz Trop- pau. Maria- Saal. April. Wele- hrad. . Mai. — Juni. Mezeříč Juni. Köln. Juni. » Juni. » . Juli. Trier. Aug. Olmüts. Aug. | — » — Sept. Parma. XVI 0 Seite Nikolaus, Herzog von Troppau, verleihet seinem Kapellane Theodorich die vor der Stadt Troppau gelegene Spitalskapelle 346 Die Kónigin- Witwe Elisabeth stiftet bei dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn ein Spital für S Kranke, 8 Priester und einen Diakon . 347 Theodorich, Bischof von Dionysien und Olmätzer Sufragam vidimiret die vom Kónige Johann im J. 1315 dem Wele- hrader Kloster ausgestellte Urkunde. . 949 Zeugniss über die Beilegung jenes Strittes, welcher zwischen dem Welehrader Kloster und den Hinterbliebenen der von den Förstern desselben Klosters getodicten Menschen ge- führt wurde . 949 Pabst Johann XXII. eröffnet dem Könige Johann, dass er ihm die Dispens zur Heirath der Bruderstochter Herzogs Albrecht von Oesterreich nicht ertheilen könne . . 990 Johann von Mezert& schenket dem Nonnenkloster St. Klara in Znaym 30 Mark Prager Groschen . 950 Der Stadtrath von Köln verwendet sich bei dem Kapitel der dortigen Kirche der h. 11,000 Jungfrauen um Ueber- lassung eines Körpers dieser Heiligen an die Königin- Wihwe Elisabeth . . . . 350 Das genannte Kapitel schenket der Konigin - Witwe Elisa- beth einen Körper von den h. 11,000 Jungfrauen . . 351 Zeugniss des genannten Kapitels aber die der Künigin- Witwe Elisabeth geschenkten h. Reliquien . . 352 Der Konvent des Marienklosters in Trier schenket der Kónigin - Witwe Elisabeth die Reliquien von dem h. Oehle der h. Katherina . . . . . . . 852 Heinrich, Bischof von Olmiitz, vereiniget die Pfarrkirchen in Tasswitz und Prossmeritz mit dem Kloster Bruck . 958 Testament der Katherina, Witwe des Tas von Lomnic 354 Wznata von Lomnic genehmiget das Testament seiner Mut- ter Katherina . 354 Konig Johann schreibet die Handelsstrasse von Oesterreich nach Brinn, und von da nach Böhmen vor, und befiehlt, dass die Brünner Juden zur Ausbesserung der Stadtmauer und Gräben beitragen sollen . . . 355 IX
1333. 19. » » » » » » 22. 10. 24. 14. 24. 24. 24. 10. 21. Ján. Febr. März. Mödritz Trop- pau. Maria- Saal. April. Wele- hrad. . Mai. — Juni. Mezeříč Juni. Köln. Juni. » Juni. » . Juli. Trier. Aug. Olmüts. Aug. | — » — Sept. Parma. XVI 0 Seite Nikolaus, Herzog von Troppau, verleihet seinem Kapellane Theodorich die vor der Stadt Troppau gelegene Spitalskapelle 346 Die Kónigin- Witwe Elisabeth stiftet bei dem Kloster Maria- Saal in Altbrünn ein Spital für S Kranke, 8 Priester und einen Diakon . 347 Theodorich, Bischof von Dionysien und Olmätzer Sufragam vidimiret die vom Kónige Johann im J. 1315 dem Wele- hrader Kloster ausgestellte Urkunde. . 949 Zeugniss über die Beilegung jenes Strittes, welcher zwischen dem Welehrader Kloster und den Hinterbliebenen der von den Förstern desselben Klosters getodicten Menschen ge- führt wurde . 949 Pabst Johann XXII. eröffnet dem Könige Johann, dass er ihm die Dispens zur Heirath der Bruderstochter Herzogs Albrecht von Oesterreich nicht ertheilen könne . . 990 Johann von Mezert& schenket dem Nonnenkloster St. Klara in Znaym 30 Mark Prager Groschen . 950 Der Stadtrath von Köln verwendet sich bei dem Kapitel der dortigen Kirche der h. 11,000 Jungfrauen um Ueber- lassung eines Körpers dieser Heiligen an die Königin- Wihwe Elisabeth . . . . 350 Das genannte Kapitel schenket der Konigin - Witwe Elisa- beth einen Körper von den h. 11,000 Jungfrauen . . 351 Zeugniss des genannten Kapitels aber die der Künigin- Witwe Elisabeth geschenkten h. Reliquien . . 352 Der Konvent des Marienklosters in Trier schenket der Kónigin - Witwe Elisabeth die Reliquien von dem h. Oehle der h. Katherina . . . . . . . 852 Heinrich, Bischof von Olmiitz, vereiniget die Pfarrkirchen in Tasswitz und Prossmeritz mit dem Kloster Bruck . 958 Testament der Katherina, Witwe des Tas von Lomnic 354 Wznata von Lomnic genehmiget das Testament seiner Mut- ter Katherina . 354 Konig Johann schreibet die Handelsstrasse von Oesterreich nach Brinn, und von da nach Böhmen vor, und befiehlt, dass die Brünner Juden zur Ausbesserung der Stadtmauer und Gräben beitragen sollen . . . 355 IX
Strana LXVIII
LXVIII Seite 1333. 6. Octob. Meran. Karl, des Königes Johann ältester Sohn, verpflichtet sich bezüglich der für Margaretha, Tochter des Herzogs Hein- rich von Kärnthen, bestimmten Heimsteuer von 40,000 Mark . Silbers Johannes Paduanus, Generalvikar des Olmützer Bischofes, schlichtet den zwischen dem Pfarrer zu Prahowicz (Probitz?) und dem Welehrader Kloster wegen des kleinen Zehendes bestandenen Streit Bohuslawa, Aebtissin, und der Konvent des Klosters Tiš- nowic verkaufen ihr in Brünn gelegenes Haus dem Olmützer Probste Zbor . Heinrich, Bischof von Olmütz, erkläret, dass er die Bulle des Pabst Urban IV., in welcher die Urkunden Premysl Ota- kars und Pabst Johann XV. eingeschaltet waren, geschen habe, und selbe über Ansuchen des Brewnower Abten Theo- dorich transscribiren liess Pabst Johann XXII. ernennet die Bischöfe von Passau und Breslau, und den Abt des Klosters Hradisch zu Beschützern des Sœcular- und Regular-Clerus der Prager Diöcese gegen die Orden der Dominikaner, Minoriten, Eremiten und Kar- meliter . Karls, Markgrafen von Mähren, Befehl an Konraden von Bitesch, Burggrafen am Spielberge, bezüglich der Abschaf- sung der von den Handwerkern, namentlich der Fleischhacker und Bäcker, errichteten Statuten und Satzungen 9. Octob. Brünn. „ 29. Octob. Tišno- wic. „ 6. Nov. Prag. Avi- gnon. 9. Nov. 1343. o. D. u. O. 1349. „ „ 397 356 357 360 357 344
LXVIII Seite 1333. 6. Octob. Meran. Karl, des Königes Johann ältester Sohn, verpflichtet sich bezüglich der für Margaretha, Tochter des Herzogs Hein- rich von Kärnthen, bestimmten Heimsteuer von 40,000 Mark . Silbers Johannes Paduanus, Generalvikar des Olmützer Bischofes, schlichtet den zwischen dem Pfarrer zu Prahowicz (Probitz?) und dem Welehrader Kloster wegen des kleinen Zehendes bestandenen Streit Bohuslawa, Aebtissin, und der Konvent des Klosters Tiš- nowic verkaufen ihr in Brünn gelegenes Haus dem Olmützer Probste Zbor . Heinrich, Bischof von Olmütz, erkläret, dass er die Bulle des Pabst Urban IV., in welcher die Urkunden Premysl Ota- kars und Pabst Johann XV. eingeschaltet waren, geschen habe, und selbe über Ansuchen des Brewnower Abten Theo- dorich transscribiren liess Pabst Johann XXII. ernennet die Bischöfe von Passau und Breslau, und den Abt des Klosters Hradisch zu Beschützern des Sœcular- und Regular-Clerus der Prager Diöcese gegen die Orden der Dominikaner, Minoriten, Eremiten und Kar- meliter . Karls, Markgrafen von Mähren, Befehl an Konraden von Bitesch, Burggrafen am Spielberge, bezüglich der Abschaf- sung der von den Handwerkern, namentlich der Fleischhacker und Bäcker, errichteten Statuten und Satzungen 9. Octob. Brünn. „ 29. Octob. Tišno- wic. „ 6. Nov. Prag. Avi- gnon. 9. Nov. 1343. o. D. u. O. 1349. „ „ 397 356 357 360 357 344
Strana 1
I. Definitio metarum inter possessiones capituli Olomucensis et Divišii de Sternberg. Dt. Anno 1307. Nouerint vniuersi presencium seriem perspecturi, quod cum ex causis racionabilibus et necessariis plurima incentiua continuorum iurgiorum orirentur super distinctione metharum in bonis Ecclesie nostre, quorum dominus Theodricus dictus de ffulsteyn noster frater in Christo carissimus est possessor verusque rector et tutor, et in bonis nobilis viri Diuisij de Ssternbergk dicti, que contignantur et vicinantur per contactum metharum cum bonis Ecclesie nostre memorate, et cum ob indistinccionem talem a retroactis temporibus sepe sepiusque multa dissensionis materia et lis insedabilis inter dictos Canonicos videlicet nostrum Theodricum et inter dominum Diuisium de Ssternbergk augmentaretur, Ne igitur talis perniciosa ac ma- liuola contrarietas seu controuersia in amplius se diffundens maioris mali nequiciam et dampna posset sibi atrahere et adgenerare, Idcirco nos Budczlaus decanus, Cirus prepositus, Ransirus Archidiaconus, totumque Capitulum Ecclesie Olomuncensis informari plenius per Theodricum dictum, quod talis methe distinctio esset nobis, et nostre Ecclesie fructuosa, et prefato Domino Diwissio non dampnosa eidem Canonico nostro Theodrico concessuris et dedimus nostram liberam ac plenariam volumptatem cum pleno assensu et consensu, ex comuni ordinandi disponendi, et distinquendi terminos methe intra bona Ecclesie nostre antea prelibata cum domino Diwissio cuius bona vt prius est premissum adiacent bonis nostris in metharum contiguitate, qui Theodricus vt est sepe dictus accipiens a nobis plenum posse et vicem nostram super distinctione disponenda in methis labori et sumptibus se beniuole et sponte subiciens assumptis secum pluribus viris ydoneis et discretis, et cum domino Diwissio de Ssternbergk pariter convenientes, metham seu methales terminos in media villa antiqua Lubonia posuerunt per tumulos debitos sicut extensio methalis linialiter protenditur, ipsam metham consignando. Cuius methe demonstracionem et eius veram distinctionem factam, per dictum Theodricum cum domino Diwissio vt iam est recitatum aprobamus ratam et firmam nos promittentes seruaturos eadem appensione Sigilli nostri Capituli roborando. Acta sunt hec Anno domini MOCCCOVII°. Copia sæc. XV. inter Analecta A. Boczek Nr. 2888. in archivo marchionat. Morav.
I. Definitio metarum inter possessiones capituli Olomucensis et Divišii de Sternberg. Dt. Anno 1307. Nouerint vniuersi presencium seriem perspecturi, quod cum ex causis racionabilibus et necessariis plurima incentiua continuorum iurgiorum orirentur super distinctione metharum in bonis Ecclesie nostre, quorum dominus Theodricus dictus de ffulsteyn noster frater in Christo carissimus est possessor verusque rector et tutor, et in bonis nobilis viri Diuisij de Ssternbergk dicti, que contignantur et vicinantur per contactum metharum cum bonis Ecclesie nostre memorate, et cum ob indistinccionem talem a retroactis temporibus sepe sepiusque multa dissensionis materia et lis insedabilis inter dictos Canonicos videlicet nostrum Theodricum et inter dominum Diuisium de Ssternbergk augmentaretur, Ne igitur talis perniciosa ac ma- liuola contrarietas seu controuersia in amplius se diffundens maioris mali nequiciam et dampna posset sibi atrahere et adgenerare, Idcirco nos Budczlaus decanus, Cirus prepositus, Ransirus Archidiaconus, totumque Capitulum Ecclesie Olomuncensis informari plenius per Theodricum dictum, quod talis methe distinctio esset nobis, et nostre Ecclesie fructuosa, et prefato Domino Diwissio non dampnosa eidem Canonico nostro Theodrico concessuris et dedimus nostram liberam ac plenariam volumptatem cum pleno assensu et consensu, ex comuni ordinandi disponendi, et distinquendi terminos methe intra bona Ecclesie nostre antea prelibata cum domino Diwissio cuius bona vt prius est premissum adiacent bonis nostris in metharum contiguitate, qui Theodricus vt est sepe dictus accipiens a nobis plenum posse et vicem nostram super distinctione disponenda in methis labori et sumptibus se beniuole et sponte subiciens assumptis secum pluribus viris ydoneis et discretis, et cum domino Diwissio de Ssternbergk pariter convenientes, metham seu methales terminos in media villa antiqua Lubonia posuerunt per tumulos debitos sicut extensio methalis linialiter protenditur, ipsam metham consignando. Cuius methe demonstracionem et eius veram distinctionem factam, per dictum Theodricum cum domino Diwissio vt iam est recitatum aprobamus ratam et firmam nos promittentes seruaturos eadem appensione Sigilli nostri Capituli roborando. Acta sunt hec Anno domini MOCCCOVII°. Copia sæc. XV. inter Analecta A. Boczek Nr. 2888. in archivo marchionat. Morav.
Strana 2
2 II. Witko de Swabenic confert prœposito et conventui Zderasiensi jus patronatus ecclesia in Morawan oratque Johannem (gente Waldsteinium) episcopum Olomucensem, ut hanc collationem confirmet. Dt. Brunœ III. Idus Januarii 1307. In nomine Domini amen. Nos Witko miles de Swabenicz, sive de Hermanicz notum esse cupimus universis, presencium noticiam habituris, quod nos considerantes inter caritatis opera non esse minimum eleemosinam Religiosis locis, in quibus famulantes Deo militant, elargiri et cupientes propterea honestorum ac Religiosorum Virorum Prepositi, toti- usque conventus fratrum ordinis sancti Augustini Sacro-Sancti sepulchri Dominici Jeroso- lymitani domus Zderasiensis Pragensis Diocesis per nos ac nostros Predecessores fundate seu constitute piis desideriis satisfacere, et inopie ipsorum, quantum possumus, subvenire, Jus Patronatus Ecclesie in Morawan villa nostra Olomucensis Diœecesis cum redditibus, fructibus, utilitatibus, attinenciis, et juribus universis ad ipsam Ecclesiam pertinentibus, ipsis Preposito et fratribus, ac ipsorum successoribus propter Deum, ac nostrorum remissionem peccaminum, de consilio, consensu, ac voluntate dilecte nostre conjugis Domine Perchte et Domini Wsseborii, Gerhardi, ac Johannis de dicto Swabenicz filiorum nostrorum nobis Dilectorum concedimus, damus, et conferimus liberaliter per ipsos - - Prepositum et con- ventum tenendum, habendum et possidendum in perpetuum pleno Jure, ipsum Jus Patronatus in dictos Prepositum et conventum ac successores ipsorum ex nunc tenore presencium ex certa nostra, et nostre prefate conjugis ac filiorum nostrorum conscientia transferentes, renunciantes quoque in hoc expresse pro nobis, conjuge, filiis predictis, ac successoribus nostris quibuslibet seu heredibus, omni juris tam Canonici, quam civilis privilegii seu statuti, restitucionis in integrum, et consuetudinis auxilio, quod nobis - - - Conjugi, filiis heredibus et successoribus nostris, quibuslibet contra predicta omnia et singula competit, vel competere posset, modo quolibet in futurum. Petentes etiam super hac venerabilis in Christo Patris Domini Joannis Olomucensis Episcopi consensum et connivenciam humiliter et attente, qua- tenus presentem nostram collacionem, seu donacionem juris patronatus predicti, ipsis Preposito et fratribus per nos factam ratam, et gratam habendo dignetur ex sui officii debito confir- mare, ac ut ipsam Ecclesiam et jus patronatus in ea pleno jure possidere valeant, suis literis patentibus roborare. Testes autem hujus collacionis seu donacionis nostre sunt hy nobiles videlicet Domini Hrabissius de predicto Swabenicz, Wilhelmus de Rokitnik, Nicolaus de eodem Swabenicz, et servientes nostri scilicet Ulricus de Morawan, Tworzimir de Cho- tiessin, Havlik de Keblona, Albertus de Sendenraut, et quam plures alii ſide digni. In cujus nostre collacionis seu donacionis testimonium atque robur perpetuo duraturum presens scriptum fieri, et tam nostri, quam conjugis et - - - filiorum nostrorum predictorum videlicet Wseborii, Gerhardi et Johannis sigillorum munimine fecimus roborari. Datum Brune anno Domini millesimo trecentesimo septimo, III. Idus Januarii, Indiccione quinta. (In Monum. Dobner. inedit. T. I. p. 227. ex autographo membran. archivi Zderasiensis).
2 II. Witko de Swabenic confert prœposito et conventui Zderasiensi jus patronatus ecclesia in Morawan oratque Johannem (gente Waldsteinium) episcopum Olomucensem, ut hanc collationem confirmet. Dt. Brunœ III. Idus Januarii 1307. In nomine Domini amen. Nos Witko miles de Swabenicz, sive de Hermanicz notum esse cupimus universis, presencium noticiam habituris, quod nos considerantes inter caritatis opera non esse minimum eleemosinam Religiosis locis, in quibus famulantes Deo militant, elargiri et cupientes propterea honestorum ac Religiosorum Virorum Prepositi, toti- usque conventus fratrum ordinis sancti Augustini Sacro-Sancti sepulchri Dominici Jeroso- lymitani domus Zderasiensis Pragensis Diocesis per nos ac nostros Predecessores fundate seu constitute piis desideriis satisfacere, et inopie ipsorum, quantum possumus, subvenire, Jus Patronatus Ecclesie in Morawan villa nostra Olomucensis Diœecesis cum redditibus, fructibus, utilitatibus, attinenciis, et juribus universis ad ipsam Ecclesiam pertinentibus, ipsis Preposito et fratribus, ac ipsorum successoribus propter Deum, ac nostrorum remissionem peccaminum, de consilio, consensu, ac voluntate dilecte nostre conjugis Domine Perchte et Domini Wsseborii, Gerhardi, ac Johannis de dicto Swabenicz filiorum nostrorum nobis Dilectorum concedimus, damus, et conferimus liberaliter per ipsos - - Prepositum et con- ventum tenendum, habendum et possidendum in perpetuum pleno Jure, ipsum Jus Patronatus in dictos Prepositum et conventum ac successores ipsorum ex nunc tenore presencium ex certa nostra, et nostre prefate conjugis ac filiorum nostrorum conscientia transferentes, renunciantes quoque in hoc expresse pro nobis, conjuge, filiis predictis, ac successoribus nostris quibuslibet seu heredibus, omni juris tam Canonici, quam civilis privilegii seu statuti, restitucionis in integrum, et consuetudinis auxilio, quod nobis - - - Conjugi, filiis heredibus et successoribus nostris, quibuslibet contra predicta omnia et singula competit, vel competere posset, modo quolibet in futurum. Petentes etiam super hac venerabilis in Christo Patris Domini Joannis Olomucensis Episcopi consensum et connivenciam humiliter et attente, qua- tenus presentem nostram collacionem, seu donacionem juris patronatus predicti, ipsis Preposito et fratribus per nos factam ratam, et gratam habendo dignetur ex sui officii debito confir- mare, ac ut ipsam Ecclesiam et jus patronatus in ea pleno jure possidere valeant, suis literis patentibus roborare. Testes autem hujus collacionis seu donacionis nostre sunt hy nobiles videlicet Domini Hrabissius de predicto Swabenicz, Wilhelmus de Rokitnik, Nicolaus de eodem Swabenicz, et servientes nostri scilicet Ulricus de Morawan, Tworzimir de Cho- tiessin, Havlik de Keblona, Albertus de Sendenraut, et quam plures alii ſide digni. In cujus nostre collacionis seu donacionis testimonium atque robur perpetuo duraturum presens scriptum fieri, et tam nostri, quam conjugis et - - - filiorum nostrorum predictorum videlicet Wseborii, Gerhardi et Johannis sigillorum munimine fecimus roborari. Datum Brune anno Domini millesimo trecentesimo septimo, III. Idus Januarii, Indiccione quinta. (In Monum. Dobner. inedit. T. I. p. 227. ex autographo membran. archivi Zderasiensis).
Strana 3
3 III. Rudolfus, rex Bohemia, liberat cives Brunenses a solutione thelonei. Datum in Chrudim IIII. Kalend. Februarii 1307. Nos Rudolfus dei gracia Boemie et Polonie rex, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis. Quod nos Ciuium nostrorum Brunnensium precibus fauorabiliter inclinati, Ciues ipsos a solucione cuiuslibet thelonei in Boemia et Morauia per eos de mercibus suis soluendi, absoluimus et esse volumus eosdem liberos et exemptos. Quare vniuersis Thelonearijs seu rectoribus omnium theloneorum per Boemiam et Morauiam, qui nunc sunt, et qui pro tempore fuerint, mandamus, ut de Mercibus ipsorum Ciuium nullum theloneum exigant vel requirant, in cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto sigillo nostro iussimus communiri. Datum in Chrudym Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo. IIII°. Kal. Februarij, Indiccione quinta, Regnorum nostrorum Anno Primo. (E litera confirmationis Johannis, regis Bohemiæ ab anno 1312. cujus Orig. servatur in archivo ejusdem civitatis, E. II. n. 2.) IV. Elisabeth, abbatissa in Ozla vendit monasterio in Cedlicz (Sedlec) villam „Pawicz“ dt. in Znoyma, die Prisca. 1307. In nomine Domini amen. Res geste a memoria hominum elabuntur subito, nisi literarum testimonio fuerint legaliter perhennate. Quam ob rem nos soror Elizabet, abbatissa cenobii sanctimonialium in Ozla, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, recognoscimus et ad noticiam futurorum cupimus tenore peruenire presencium litterarum, quod nos tocius collegii nostri annuente consilio conniuencia et assensu, venerabili in Christo patri D. Hey- dinrico abbati in Cedlicz similiter Cisterciensis ordinis Pragensis diocesis villam nostram, que Pawicz vulgo dicitur, sitam circa nostrum monasterium, cum omnibus suis prouentibus, iuribus et pertinenciis vniuersis, ab eodem D. Heydinrico abbate suisque successoribus nomine prefati monasterii in Cedlicz iure perpetuo tenendam, possidendam et regendam, matura deliberacione preuia, rite et racionabiliter vendidimus, dedimus et resignauimus pro centum et sexaginta quatuor marcis, marcam quamlibet per sexaginta quatuor Pragensis monete denarios computando. Quam summam pecunie, centum videlicet et sexaginta marcarum, nos integraliter percepisse et in utilitatem predicti nostri monasterii in Ozla profitemur euidencius conuertisse. Nos insuper omni iuri et cuilibet abrenunciamus libere, quod nobis et nostro mo- nasterio in prememorata villa Pawicz eiusque pertinenciis omnibus et singulis competere videbatur temporibus ab antiquis. Et ne prefata empcio venditio seu resignatio a quoquam in posterum retractari valeat vel aliqualiter infirmari, presentem paginam scribi, et venerabilis in Christo patris D. Henrici Welegradensis, visitatoris nostri carissimi, D. Chunradi Aule regie abbatum, nobilis viri D. Ratyborii dicti de Mizilboricz, fundatoris nostri dilecti, qui eciam prelibate nostre venditioni fauorabiliter annuit, nostri quoque sigillorum munimine procurauimus
3 III. Rudolfus, rex Bohemia, liberat cives Brunenses a solutione thelonei. Datum in Chrudim IIII. Kalend. Februarii 1307. Nos Rudolfus dei gracia Boemie et Polonie rex, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis. Quod nos Ciuium nostrorum Brunnensium precibus fauorabiliter inclinati, Ciues ipsos a solucione cuiuslibet thelonei in Boemia et Morauia per eos de mercibus suis soluendi, absoluimus et esse volumus eosdem liberos et exemptos. Quare vniuersis Thelonearijs seu rectoribus omnium theloneorum per Boemiam et Morauiam, qui nunc sunt, et qui pro tempore fuerint, mandamus, ut de Mercibus ipsorum Ciuium nullum theloneum exigant vel requirant, in cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto sigillo nostro iussimus communiri. Datum in Chrudym Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo. IIII°. Kal. Februarij, Indiccione quinta, Regnorum nostrorum Anno Primo. (E litera confirmationis Johannis, regis Bohemiæ ab anno 1312. cujus Orig. servatur in archivo ejusdem civitatis, E. II. n. 2.) IV. Elisabeth, abbatissa in Ozla vendit monasterio in Cedlicz (Sedlec) villam „Pawicz“ dt. in Znoyma, die Prisca. 1307. In nomine Domini amen. Res geste a memoria hominum elabuntur subito, nisi literarum testimonio fuerint legaliter perhennate. Quam ob rem nos soror Elizabet, abbatissa cenobii sanctimonialium in Ozla, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, recognoscimus et ad noticiam futurorum cupimus tenore peruenire presencium litterarum, quod nos tocius collegii nostri annuente consilio conniuencia et assensu, venerabili in Christo patri D. Hey- dinrico abbati in Cedlicz similiter Cisterciensis ordinis Pragensis diocesis villam nostram, que Pawicz vulgo dicitur, sitam circa nostrum monasterium, cum omnibus suis prouentibus, iuribus et pertinenciis vniuersis, ab eodem D. Heydinrico abbate suisque successoribus nomine prefati monasterii in Cedlicz iure perpetuo tenendam, possidendam et regendam, matura deliberacione preuia, rite et racionabiliter vendidimus, dedimus et resignauimus pro centum et sexaginta quatuor marcis, marcam quamlibet per sexaginta quatuor Pragensis monete denarios computando. Quam summam pecunie, centum videlicet et sexaginta marcarum, nos integraliter percepisse et in utilitatem predicti nostri monasterii in Ozla profitemur euidencius conuertisse. Nos insuper omni iuri et cuilibet abrenunciamus libere, quod nobis et nostro mo- nasterio in prememorata villa Pawicz eiusque pertinenciis omnibus et singulis competere videbatur temporibus ab antiquis. Et ne prefata empcio venditio seu resignatio a quoquam in posterum retractari valeat vel aliqualiter infirmari, presentem paginam scribi, et venerabilis in Christo patris D. Henrici Welegradensis, visitatoris nostri carissimi, D. Chunradi Aule regie abbatum, nobilis viri D. Ratyborii dicti de Mizilboricz, fundatoris nostri dilecti, qui eciam prelibate nostre venditioni fauorabiliter annuit, nostri quoque sigillorum munimine procurauimus
Strana 4
4 roborari. Datum in Znoima, anno incarnacionis dominice Millesimo trecentesimo septimo, in die Prisce virginis. (Ex Originali, cujus quatuor appensa sigilla læsa sunt, in archivo fisci regii Pragæ copiavit Ant. Boczek.) V. Rudolfus I. oppignorat villam Tessicz (Testic) Johanni de Mezeřič in summa CC. mar- carum gross. denariorum Pragensium. Bruna VI. Kalend. Februarii 1307. Nos Rudolphus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Notum facimus vniuersis pre- sentes litteras inspecturis, quod nos fidelia et accepta servicia fidelis nostri dilecti Johannis de Mezirziecz, que nobis exhibuit, attenta consideracione pensantes, ac volentes ipsum prop- terea nostre liberalitatis premijs premiare, sibi ducentas Marcas grossorum denariorum Pragensium, ad pondus Morauicum Sexaginta quatuor grossos computando pro Marca, de liberalitate Regia promissimus nos daturos, et in ipsis ducentis Marcis Sibi villam nostram Tessicz sitam in Morauia nomine pignoris obligamus, taliter, quod ipse Johannes et heredes sui villam eandem cum allodio et Seruitoribus nostris ibidem, ac alijs omnibus suis perti- nencijs tenere debeant et habere, quousque ipsis per nos uel heredes nostros Ducente Marce predicte fuerint persolute. In cuius rei testimonium, presentes literas fieri, et secreto nostro Sigillo iussimus communiri. Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. VI° Kalendas Februarij. Indiccione Quinta. Regnorum nostrorum anno Primo. (Ex Originali, cujus sigillum avulsum est, in archivo Abbatiæ ad S. Thomam Vetero-Bruna F. 38. n. 563.) VI. Johannes, episcopus Olomucensis, circa solutionem decimalium denariorum ad cœnobium Chunicense. Datum in Pustmir V. Idus Aprilis 1307. Johannes dei gracia Olomucensis episcopus vniuersis presentes literas inspecturis salutem in eo, qui est omnium vera salus, Veniens ad nos venerabilis in Christo frater dominus Gerlacus prepositus monasterii Chunicensis quasdam literas nobis exhibuit domini Brunonis Felicis memorie, quondam episcopi predecessoris nostri non cancellatas non abolitas nec aliqua sui parte viciatas, in quibus apparuit euidenter, dominum Nicolaum felicis recor- dacionis quondam prepositum ipsius monasterii Chunicensis a canonicis et capitulo Boleslaui- ensis ecclesie decimales denarios decem et septem ecclesiarum Brunnensis et Snoymensis archydyaconatuum, sue Chunicensis ecclesie, pro vna marca argenti morauicalis ponderis soluenda eidem capitulo Boleslauiensi annis singulis, cum adhuc ad ipsum capitulum spectaret predictorum decimalium denariorum colleccio in emphiteosim perpetuam conduxisse, super conuencione et conduccione confirmacio et assensus dicti domini Brunonis pie memorie, tunc Olomucensis episcopi intercessit. Nichilominus prout per ipsius patentes literas confectas
4 roborari. Datum in Znoima, anno incarnacionis dominice Millesimo trecentesimo septimo, in die Prisce virginis. (Ex Originali, cujus quatuor appensa sigilla læsa sunt, in archivo fisci regii Pragæ copiavit Ant. Boczek.) V. Rudolfus I. oppignorat villam Tessicz (Testic) Johanni de Mezeřič in summa CC. mar- carum gross. denariorum Pragensium. Bruna VI. Kalend. Februarii 1307. Nos Rudolphus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Notum facimus vniuersis pre- sentes litteras inspecturis, quod nos fidelia et accepta servicia fidelis nostri dilecti Johannis de Mezirziecz, que nobis exhibuit, attenta consideracione pensantes, ac volentes ipsum prop- terea nostre liberalitatis premijs premiare, sibi ducentas Marcas grossorum denariorum Pragensium, ad pondus Morauicum Sexaginta quatuor grossos computando pro Marca, de liberalitate Regia promissimus nos daturos, et in ipsis ducentis Marcis Sibi villam nostram Tessicz sitam in Morauia nomine pignoris obligamus, taliter, quod ipse Johannes et heredes sui villam eandem cum allodio et Seruitoribus nostris ibidem, ac alijs omnibus suis perti- nencijs tenere debeant et habere, quousque ipsis per nos uel heredes nostros Ducente Marce predicte fuerint persolute. In cuius rei testimonium, presentes literas fieri, et secreto nostro Sigillo iussimus communiri. Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. VI° Kalendas Februarij. Indiccione Quinta. Regnorum nostrorum anno Primo. (Ex Originali, cujus sigillum avulsum est, in archivo Abbatiæ ad S. Thomam Vetero-Bruna F. 38. n. 563.) VI. Johannes, episcopus Olomucensis, circa solutionem decimalium denariorum ad cœnobium Chunicense. Datum in Pustmir V. Idus Aprilis 1307. Johannes dei gracia Olomucensis episcopus vniuersis presentes literas inspecturis salutem in eo, qui est omnium vera salus, Veniens ad nos venerabilis in Christo frater dominus Gerlacus prepositus monasterii Chunicensis quasdam literas nobis exhibuit domini Brunonis Felicis memorie, quondam episcopi predecessoris nostri non cancellatas non abolitas nec aliqua sui parte viciatas, in quibus apparuit euidenter, dominum Nicolaum felicis recor- dacionis quondam prepositum ipsius monasterii Chunicensis a canonicis et capitulo Boleslaui- ensis ecclesie decimales denarios decem et septem ecclesiarum Brunnensis et Snoymensis archydyaconatuum, sue Chunicensis ecclesie, pro vna marca argenti morauicalis ponderis soluenda eidem capitulo Boleslauiensi annis singulis, cum adhuc ad ipsum capitulum spectaret predictorum decimalium denariorum colleccio in emphiteosim perpetuam conduxisse, super conuencione et conduccione confirmacio et assensus dicti domini Brunonis pie memorie, tunc Olomucensis episcopi intercessit. Nichilominus prout per ipsius patentes literas confectas
Strana 5
5 super hoc, quarum tenorem presentibus breuitatis gracia interseri obmisimus, apparet et apparuit euidenter. Conquerebatur tamen idem dominus Gerlacus prepositus Chunicensis dominum Theodoricum felicis recordacionis predecessorem nostrum, postquam ad ipsum dictorum decimalium colleccio a iam dicto Boleslauensi capitulo translata fuerat, non obstan- tibus conuencionibus conduccionibus et confirmacionibus antedictis, marcam ipsam annuam in exigendo aliquociens minus debite quadruplasse. Quare petebat humiliter et deuote, quatenus ad omnem litigiorum materiam amputandam in dictorum decimalium solucione dicte sue Chunicensis ecclesie dignaremur misericorditer et plenarie prouidere. Cupientes igitur pios actus predeccessorum nostrorum, non solum ratificare et roborare, sed eciam pietatis studio adaugere, ob merita dicti in Christo fratris domini Gerlaci prepositi Chunicensis dilecti nobis et deuocionum personarum ibidem deo deuote militancium predictis XVII. ecclesiis, quatuor insuper ecclesias, quarum iuspatronatus ad ipsam Chunicensem spectat ecclesiam, quoad colleccionem eciam decimalium ipsi Chunicensi preposito et suis successoribus subici- mus liberaliter et in perpetuum. Ecclesiam sancte Marie videlicet in antiqua Bruna, in Cowalow, in Walterowicz et in Swola. Sic quod nomine illarum quatuor ecclesiarum nichil nobis aut successoribus nostris soluere debeat, aut debeant annuatim, ab annua eciam pensione siue solucione dicte marce argenti, siue eius, quod loco illius marce nomine ipso- rum decimalium denariorum qualitercumque de predictis ecclesiis solutum est et solui debet in posterum, et a pensione similiter annua et solucione trium fertonum, quos sepedictus prepositus de villis suis situatis circa flumen Iglauiam in Brunnensi archidiaconatu specialiter nomine decimalium consueuit soluere, ipsum et sepedictam suam ecclesiam Chunicensem perpetuo et liberaliter nichilominus absoluentes, dantes ipsarum viginti et vnius ecclesiarum plebanis et rectoribus auctoritate ordinaria firmiter in mandatis, quatenus in solucione dicto- rum decimalium ipsi preposito et suis successoribus studeant efficaciter et humiliter obedire. Nos enim sentencias omnes et singulas occasione dictorum decimalium per sepedictum pre- positum et ipsos vel eorum quemlibet rite prolatas ratificamus, approbamus et auctoritate predicta presenti serie patrocinio confirmamus. Propter quas tamen liberaciones, coniunctionem et subiectionem dictarum ecclesiarum quatuor, per nos factam, ipsum dominum Gerlacum Chunicensem prepositum de pecunia sue ecclesie pro nobis et nomine nostro LX marcas ad pondus siue numerum marcarum Morauicalium, tunc per nos debitas, pro decima deputata subsidio terre sancte, soluisse tenore presencium profitemur. Quarum quidem LX marcarum sic solutarum pro nobis sepedictus prepositus Chunicensis liberacionem et quietacionem ex causis predictis plenariam nobis fecit. In quorum testimonium ad perpetuam rei memoriam presentes literas eidem domino Gerlaco preposito Chunicensi et ipsi ecclesie sue dari fecimus sigilli nostri appensione et munimine roboratas. Datum et actum in Pustmyr anno domini Millesimo trecentesimo septimo, V. Idus Aprilis, Pontificatus domini Clementis pape V. anno secundo. (E codice sæculi XIV. initiant. in folio minimo n. LXXXVII. fol. II. in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek).
5 super hoc, quarum tenorem presentibus breuitatis gracia interseri obmisimus, apparet et apparuit euidenter. Conquerebatur tamen idem dominus Gerlacus prepositus Chunicensis dominum Theodoricum felicis recordacionis predecessorem nostrum, postquam ad ipsum dictorum decimalium colleccio a iam dicto Boleslauensi capitulo translata fuerat, non obstan- tibus conuencionibus conduccionibus et confirmacionibus antedictis, marcam ipsam annuam in exigendo aliquociens minus debite quadruplasse. Quare petebat humiliter et deuote, quatenus ad omnem litigiorum materiam amputandam in dictorum decimalium solucione dicte sue Chunicensis ecclesie dignaremur misericorditer et plenarie prouidere. Cupientes igitur pios actus predeccessorum nostrorum, non solum ratificare et roborare, sed eciam pietatis studio adaugere, ob merita dicti in Christo fratris domini Gerlaci prepositi Chunicensis dilecti nobis et deuocionum personarum ibidem deo deuote militancium predictis XVII. ecclesiis, quatuor insuper ecclesias, quarum iuspatronatus ad ipsam Chunicensem spectat ecclesiam, quoad colleccionem eciam decimalium ipsi Chunicensi preposito et suis successoribus subici- mus liberaliter et in perpetuum. Ecclesiam sancte Marie videlicet in antiqua Bruna, in Cowalow, in Walterowicz et in Swola. Sic quod nomine illarum quatuor ecclesiarum nichil nobis aut successoribus nostris soluere debeat, aut debeant annuatim, ab annua eciam pensione siue solucione dicte marce argenti, siue eius, quod loco illius marce nomine ipso- rum decimalium denariorum qualitercumque de predictis ecclesiis solutum est et solui debet in posterum, et a pensione similiter annua et solucione trium fertonum, quos sepedictus prepositus de villis suis situatis circa flumen Iglauiam in Brunnensi archidiaconatu specialiter nomine decimalium consueuit soluere, ipsum et sepedictam suam ecclesiam Chunicensem perpetuo et liberaliter nichilominus absoluentes, dantes ipsarum viginti et vnius ecclesiarum plebanis et rectoribus auctoritate ordinaria firmiter in mandatis, quatenus in solucione dicto- rum decimalium ipsi preposito et suis successoribus studeant efficaciter et humiliter obedire. Nos enim sentencias omnes et singulas occasione dictorum decimalium per sepedictum pre- positum et ipsos vel eorum quemlibet rite prolatas ratificamus, approbamus et auctoritate predicta presenti serie patrocinio confirmamus. Propter quas tamen liberaciones, coniunctionem et subiectionem dictarum ecclesiarum quatuor, per nos factam, ipsum dominum Gerlacum Chunicensem prepositum de pecunia sue ecclesie pro nobis et nomine nostro LX marcas ad pondus siue numerum marcarum Morauicalium, tunc per nos debitas, pro decima deputata subsidio terre sancte, soluisse tenore presencium profitemur. Quarum quidem LX marcarum sic solutarum pro nobis sepedictus prepositus Chunicensis liberacionem et quietacionem ex causis predictis plenariam nobis fecit. In quorum testimonium ad perpetuam rei memoriam presentes literas eidem domino Gerlaco preposito Chunicensi et ipsi ecclesie sue dari fecimus sigilli nostri appensione et munimine roboratas. Datum et actum in Pustmyr anno domini Millesimo trecentesimo septimo, V. Idus Aprilis, Pontificatus domini Clementis pape V. anno secundo. (E codice sæculi XIV. initiant. in folio minimo n. LXXXVII. fol. II. in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek).
Strana 6
6 VII. Nicolaus, dux Opaviœ, confirmat donationes a rege Wenceslao monasterio ordinis S. Claræ Opavia factas. Dt. IIII. Kalend. Junii 1307. In nomine domini . . . Nos Nicolaus dei gracia dux Oppawie, profitemur tenore presencium coram omnibus quibus exhibite fuerint et fatemur, quod .. Wencezlaus Secundus felicis reminiscencie Bohemie et Polonie Rex viris religiosis fratribus minoribus de innata . . . clemencia . . . et sincera animi voluntate adhuc sanus et in bona corporis valitudine, concessit in remedium anime Sue . . . diuini cultus, ac Sacre religionis actibus ampliandis Monasterium pro Sororibus ordinis Sancte Clare fratres . . oppaw . . domum Suam per eos de uoluntate domini regis Supradicti in quibusdam areis comparatis ad . . sancte Clare et omnibus Sanctis de elemosinis sibi ad hoc collatis possent libere edifica . . struere . . amplioris testimonij euidenciam conprobamus, quod illustrissimus dominus Wencezlaus III., recordacionis beate . . . concessionem patris fratribus exhibitam, pie dignacionis beneplacito stabiliuit et vt solidius hoc . . successu temporis . . sui per venerabilem patrem fratrem Anthonicum ordinis dictorum fratrum Episcopum Chenadcensem solempniter benedici . . maliuolencia aliquorum interueniens fratribus nominatis inpedimentum in dicto . . ac vt ipsi . . memorati quouis impedimento cessante processum haberent liberum et securum. Tandem cum de terra . . misissemus hanc gratiam fratribus sepedictis ad augmentum virtutum et incrementum bonorum operum a duobus memoratis . . . nolumus aliquatenus immutare Immo potius pro remedio animarum dictorum regum in remissionemque pecaminum nostrorum . . . plenius confirmandam presentes litteras eisdem super hoc concedentes Sigillorum nostrorum munimine roboratas A . . anno domini Millesimo Trecentesimo septimo. IIII. Kalendas Junij. (Orig. lasum in archivo c. r. aulico Vindobonæ; Copia vidimata in archivo ejusdem mo- nasterii apud C. R. Gubern. Bruna). VIII. Fridericus, dux Austriœ promittit civitati Brunensi, quod privilegia a fratre suo Rudolfo, rege Bohemiæ, obtenta confirmare vult, postquam in regem assumtus fuerit. Dt. in castris citra Jemnicz VI. Idus Augusti 1307. Nos Fridericus dei gracia dux Austrie et Styrie, Dominus Carniole, Marchie ac Portusnaonis, ad vniuersorum cupimus noticiam peruenire, Quod nos attendentes grata et fidelia obsequia, que viri prudentes Ciues Brunenses fideles nostri deuoti Illustri quondam fratri nostro, Regi Bohemie impenderunt vsque ad ipsius obitum, et que nobis exhibere poterunt in futurum, omnia Jura, libertates, et gracias ipsis a predicto quondam fratre nostro donatas liberaliter, et concessas, ratas, et gratas habentes promittimus, et spondemus inuio- labiliter obseruare, et eas nichilominus, postquam in Regem Bohemie coronati et assumpti fuerimus, Sigillo nostro Regio confirmari, In cuius rei testimonium Sigillum nostrum presen- libus duximus appendendum. Datum per manus magistri Bertoldi, Prothonotarij nostri, in campis citra Jemnicz, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Septimo, VI. Idus Augusti. (Orig. membran. cum sigillo equestri bene conservato in archivo ejusdem civitatis, A. n. 1.)
6 VII. Nicolaus, dux Opaviœ, confirmat donationes a rege Wenceslao monasterio ordinis S. Claræ Opavia factas. Dt. IIII. Kalend. Junii 1307. In nomine domini . . . Nos Nicolaus dei gracia dux Oppawie, profitemur tenore presencium coram omnibus quibus exhibite fuerint et fatemur, quod .. Wencezlaus Secundus felicis reminiscencie Bohemie et Polonie Rex viris religiosis fratribus minoribus de innata . . . clemencia . . . et sincera animi voluntate adhuc sanus et in bona corporis valitudine, concessit in remedium anime Sue . . . diuini cultus, ac Sacre religionis actibus ampliandis Monasterium pro Sororibus ordinis Sancte Clare fratres . . oppaw . . domum Suam per eos de uoluntate domini regis Supradicti in quibusdam areis comparatis ad . . sancte Clare et omnibus Sanctis de elemosinis sibi ad hoc collatis possent libere edifica . . struere . . amplioris testimonij euidenciam conprobamus, quod illustrissimus dominus Wencezlaus III., recordacionis beate . . . concessionem patris fratribus exhibitam, pie dignacionis beneplacito stabiliuit et vt solidius hoc . . successu temporis . . sui per venerabilem patrem fratrem Anthonicum ordinis dictorum fratrum Episcopum Chenadcensem solempniter benedici . . maliuolencia aliquorum interueniens fratribus nominatis inpedimentum in dicto . . ac vt ipsi . . memorati quouis impedimento cessante processum haberent liberum et securum. Tandem cum de terra . . misissemus hanc gratiam fratribus sepedictis ad augmentum virtutum et incrementum bonorum operum a duobus memoratis . . . nolumus aliquatenus immutare Immo potius pro remedio animarum dictorum regum in remissionemque pecaminum nostrorum . . . plenius confirmandam presentes litteras eisdem super hoc concedentes Sigillorum nostrorum munimine roboratas A . . anno domini Millesimo Trecentesimo septimo. IIII. Kalendas Junij. (Orig. lasum in archivo c. r. aulico Vindobonæ; Copia vidimata in archivo ejusdem mo- nasterii apud C. R. Gubern. Bruna). VIII. Fridericus, dux Austriœ promittit civitati Brunensi, quod privilegia a fratre suo Rudolfo, rege Bohemiæ, obtenta confirmare vult, postquam in regem assumtus fuerit. Dt. in castris citra Jemnicz VI. Idus Augusti 1307. Nos Fridericus dei gracia dux Austrie et Styrie, Dominus Carniole, Marchie ac Portusnaonis, ad vniuersorum cupimus noticiam peruenire, Quod nos attendentes grata et fidelia obsequia, que viri prudentes Ciues Brunenses fideles nostri deuoti Illustri quondam fratri nostro, Regi Bohemie impenderunt vsque ad ipsius obitum, et que nobis exhibere poterunt in futurum, omnia Jura, libertates, et gracias ipsis a predicto quondam fratre nostro donatas liberaliter, et concessas, ratas, et gratas habentes promittimus, et spondemus inuio- labiliter obseruare, et eas nichilominus, postquam in Regem Bohemie coronati et assumpti fuerimus, Sigillo nostro Regio confirmari, In cuius rei testimonium Sigillum nostrum presen- libus duximus appendendum. Datum per manus magistri Bertoldi, Prothonotarij nostri, in campis citra Jemnicz, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Septimo, VI. Idus Augusti. (Orig. membran. cum sigillo equestri bene conservato in archivo ejusdem civitatis, A. n. 1.)
Strana 7
IX. Johannes, episcopus Olomucensis, ratam habet compositionem dissensionis inter se et non- nullos vasallos habitæ per arbitros electos factam dto in Cremsir XV. Kalend. Octobris 1307. Nos Johannes dei gratia Olomucensis episcopus, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod nos de consilio capituli Olomucensis ecclesie nostre dissensionem, que inter nos ex vna, et inter Nicolaum, Jenczonem, Franconem filios eius de Chorynie, ac Heinricum, Franconem de Modricz, Heymanum de Slapanicz filios Luczkonis . . filios Johannis de Luczka ac . . filios Theodorici de Branek ex altera parte habita est ad hanc horam, Nobili viro domino Witconi de Swawenic, Camerario Olomucensi, et fidelibus nostris Herbordo de Syrbecz, Camerario nostro, Andree de Cethochowicz, Conrado de Gelcz, Bunoni de Teschowicz et Heymanno comiti de Prsybor cum plena potestate commissimus, vt eam, deum habendo pre oculis, inter nos secundum iusticiam dirrimerent bono fine et promittimus bona fide, quod omnia et singula ordinata et pronunciata per eos pro parte nostra rata et firma tenere volumus, et numquam contrauenire in aliquo eorundem. Nos itaque Witco dictus de Swabenicz Camerarius Olomucensis, Herbordus camerarius, Andreas de Cethochowicz, Conradus de Gelcz, Buno de Theschowicz et Heymannus comes de Prsybor super predicta dissensione commissa nobis per ipsum venerabilem dominum nostrum Episco- pum Olomucensem, prout ordinauimus et concordauimus ad inuicem pronunciamus, publicamus et proferimus in hiis scriptis. Primo quod ipse venerabilis noster dominus Johannes episcopus Olomucensis Nicolao, Jenczoni, Franconi et ceteris omnibus suprascriptis cum amicis et hominibus ac complicibus eorum omnem culpam et excessus, quos ad hanc horam contra eum fecerunt, ex corde indulgeat, sicque nunquam animaduertat aliquid propter ea contra eos. Preterea omnes pacciones seu ordinaciones, super quibus qualescumque hactenus litere confecte fuerint inter ipsum venerabilem dominum nostrum Olomucensem episcopum et inter Nicolaum, Jenczonem, Franconem et alios suprascriptos, per presentem ordinacionem nostram simul cum ipsis literis nullius momenti debent esse penitus a modo seu vigoris. Ceterum quia predicta dissensio non potuit complanari, nisi prius retractata esset causa, quam Geor- gius Arnolthowicz marschalcus et Bouslaus cum fratribus de Crasna super dampnis ipsorum contra Bludonem de Trenauia et Heymannum comitem de Prsybor prosecuti fuerint. Ideo ipsam causam inter iam predictas partes retractamus taliter vt (causam) tam predicti Georgius et Bouslaus cum fratribus suis de nouo resumant et in curia ipsius domini nostri Episcopi Olomucensis iure Magdeburgensi prosequentur eandem. Insuper dampna, quecumque de potestate et per homines ipsius domini nostri Episcopi Olomucensis Jenczoni, Franconi et aliis amicis ac hominibus et complicibus eorum quibuscumque hactenus sunt illata, dampna eciam, quecumque iam dicti Jenczo, Franco cum amicis et hominibus ac complicibus suis ipsi domino nostro Episcopo Olomucensi et suis hominibus vsque nunc intulerunt, equo modo inter se sufferant et equaliter sibi parcant, sicque de cetero ex vtraque parte non fiat aliqua questio pro eisdem. Ad hec ipse dominus noster Johannes episcopus Olomucensis cum domibus
IX. Johannes, episcopus Olomucensis, ratam habet compositionem dissensionis inter se et non- nullos vasallos habitæ per arbitros electos factam dto in Cremsir XV. Kalend. Octobris 1307. Nos Johannes dei gratia Olomucensis episcopus, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod nos de consilio capituli Olomucensis ecclesie nostre dissensionem, que inter nos ex vna, et inter Nicolaum, Jenczonem, Franconem filios eius de Chorynie, ac Heinricum, Franconem de Modricz, Heymanum de Slapanicz filios Luczkonis . . filios Johannis de Luczka ac . . filios Theodorici de Branek ex altera parte habita est ad hanc horam, Nobili viro domino Witconi de Swawenic, Camerario Olomucensi, et fidelibus nostris Herbordo de Syrbecz, Camerario nostro, Andree de Cethochowicz, Conrado de Gelcz, Bunoni de Teschowicz et Heymanno comiti de Prsybor cum plena potestate commissimus, vt eam, deum habendo pre oculis, inter nos secundum iusticiam dirrimerent bono fine et promittimus bona fide, quod omnia et singula ordinata et pronunciata per eos pro parte nostra rata et firma tenere volumus, et numquam contrauenire in aliquo eorundem. Nos itaque Witco dictus de Swabenicz Camerarius Olomucensis, Herbordus camerarius, Andreas de Cethochowicz, Conradus de Gelcz, Buno de Theschowicz et Heymannus comes de Prsybor super predicta dissensione commissa nobis per ipsum venerabilem dominum nostrum Episco- pum Olomucensem, prout ordinauimus et concordauimus ad inuicem pronunciamus, publicamus et proferimus in hiis scriptis. Primo quod ipse venerabilis noster dominus Johannes episcopus Olomucensis Nicolao, Jenczoni, Franconi et ceteris omnibus suprascriptis cum amicis et hominibus ac complicibus eorum omnem culpam et excessus, quos ad hanc horam contra eum fecerunt, ex corde indulgeat, sicque nunquam animaduertat aliquid propter ea contra eos. Preterea omnes pacciones seu ordinaciones, super quibus qualescumque hactenus litere confecte fuerint inter ipsum venerabilem dominum nostrum Olomucensem episcopum et inter Nicolaum, Jenczonem, Franconem et alios suprascriptos, per presentem ordinacionem nostram simul cum ipsis literis nullius momenti debent esse penitus a modo seu vigoris. Ceterum quia predicta dissensio non potuit complanari, nisi prius retractata esset causa, quam Geor- gius Arnolthowicz marschalcus et Bouslaus cum fratribus de Crasna super dampnis ipsorum contra Bludonem de Trenauia et Heymannum comitem de Prsybor prosecuti fuerint. Ideo ipsam causam inter iam predictas partes retractamus taliter vt (causam) tam predicti Georgius et Bouslaus cum fratribus suis de nouo resumant et in curia ipsius domini nostri Episcopi Olomucensis iure Magdeburgensi prosequentur eandem. Insuper dampna, quecumque de potestate et per homines ipsius domini nostri Episcopi Olomucensis Jenczoni, Franconi et aliis amicis ac hominibus et complicibus eorum quibuscumque hactenus sunt illata, dampna eciam, quecumque iam dicti Jenczo, Franco cum amicis et hominibus ac complicibus suis ipsi domino nostro Episcopo Olomucensi et suis hominibus vsque nunc intulerunt, equo modo inter se sufferant et equaliter sibi parcant, sicque de cetero ex vtraque parte non fiat aliqua questio pro eisdem. Ad hec ipse dominus noster Johannes episcopus Olomucensis cum domibus
Strana 8
8 et iuribus ipsorum in nouo Castro deinceps faciet idque volet sed in recompensam huiusmodi predicti homines de ipso nouo Castro hereditates illas, que purglehen wulgariter dicuntur, duodecim annis libere possidebunt, elapsis autem iam dictis annis, si quis tunc ex nobis vixerit, ille dicto domino nostro Episcopo Olomucensi de ipsis hereditatibus debita seruicia ostendet, vel in Castro eiusdem provincie pro conseruacione ipsius de ipsis hereditatibus, si opus fuerit, locabuntur, — Item de hoc, quod ille, qui coram ipso domino nostro Episcopo Olomucensi pro feodis suis querimoniam mouerunt, et non comparuerunt in termino peremp- torio sibi dato, milites et vasalli ecclesie requirantur, et si iam dicti milites et vasalli ecclesie jure Magdeburgensi eos inuenient, ius suum perdidisse totaliter, ab accione sua super ipsis feodis debent inperpetuum cessare. Si uero per ipsos milites seu vasallos dicto iure Magde- burgensi ostendetur, quod dicti sui pro feodis querimoniam fecerunt, non perdiderunt ius ipsorum, Tunc primo debet per eos super iam dictis feodis querimonia inchoari, Iterum ipse dominus noster Johannes episcopus Olomucensis nullum penitus vasallum seu infeuda- tarium suum a modo detinere debet, nisi precedat iudicium et iusticia de aliquo eorundem. Nullus etiam vasallorum et infeodatariorum Olomucensium literas securitatis et conductum ab ipso domino nostro Episcopo Olomucensi expetat et requirat, sed libere quidem ad ipsum, excepto solo casu homicidii, quando vult veniat omni hora. Si quis autem pertinaciter venire non curaret ad ipsum dominum nostrum, hunc ipse dominus noster per suos milites proinde faciat iudicari. Amplius priuilegia Olomucensis ecclesie declarabunt super metis et limitibus, pro quibus inter Bouslaum et amicos . . suos de Crasna et inter Bludonem de Tirnawia et Heymannum comitem de Pirsybor questio habetur, de hoc iam dicto vtraque pars contenta penitus esse debet. Item si prefatus noster dominus Johannes, episcopus Olomucensis, aliquem de vasallis suis sine iudicio captiuauerit, et ipsum infra duas septimanas liberum non dimi- serit, infrascripti fideiussores, qui sua sigilla presentibus appenderunt, post duas septimanas easdem Ciuitatem Olomucensem intrabunt in mille marcis adiacendi in obstagio, donec uel dictus captiuus dimittatur liber, uel per ipsum dominum Episcopum Olomucensem Jenczoni et Franconi cum suprascriptis omnibus persoluantur predicte mille marce. Si uero etiam ipse dominus noster dominus Johannes episcopus Olomucensis aliquid aliud supradictorum infregerit, et hoc infra octo septimanas non retractauerit, post ipsas octo septimanas secundo ciuitatem Olomucensem dicti fideiussores intrabunt, donec ipse dominus noster Episcopus Olomucensis retractet ea, que infregit, uel dictis Jenczoni et Franconi cum aliis supra scriptis amicis eorum predictam pecuniam persoluet. Et quia nos Johannes dei gracia Episcopus Olomucensis, vt supra promisimus, predicta omnia et singula iam pronunciata rata et firma tenere volumus, propterea nostro et capituli nostre ecclesie Olomucensis sigillis presentes litteras fecimus et procurauimus communiri. Nos vero Witco dictus de Swabenicz Camerarius Olomucensis, Dluhomilus scolasticus Olomucensis Ecclesie, Herbordus camerarius eiusdem domini nostri, Andreas de Cethochowicz, Conradus de Kelcz, Marssik de Wasan, Hodislaus de Malkowicz, Buno de Theschowicz, Sobyen de Tessnowicz, Slawata nepos eiusdem domini domini nostri, Nehradus de Wasan et Wilhelmus de Dirnowicz, qui pro ipso venerabili patre et domino nostro domino Johanne Olomucensi episcopo promissimus et fideiussimus in solidum super
8 et iuribus ipsorum in nouo Castro deinceps faciet idque volet sed in recompensam huiusmodi predicti homines de ipso nouo Castro hereditates illas, que purglehen wulgariter dicuntur, duodecim annis libere possidebunt, elapsis autem iam dictis annis, si quis tunc ex nobis vixerit, ille dicto domino nostro Episcopo Olomucensi de ipsis hereditatibus debita seruicia ostendet, vel in Castro eiusdem provincie pro conseruacione ipsius de ipsis hereditatibus, si opus fuerit, locabuntur, — Item de hoc, quod ille, qui coram ipso domino nostro Episcopo Olomucensi pro feodis suis querimoniam mouerunt, et non comparuerunt in termino peremp- torio sibi dato, milites et vasalli ecclesie requirantur, et si iam dicti milites et vasalli ecclesie jure Magdeburgensi eos inuenient, ius suum perdidisse totaliter, ab accione sua super ipsis feodis debent inperpetuum cessare. Si uero per ipsos milites seu vasallos dicto iure Magde- burgensi ostendetur, quod dicti sui pro feodis querimoniam fecerunt, non perdiderunt ius ipsorum, Tunc primo debet per eos super iam dictis feodis querimonia inchoari, Iterum ipse dominus noster Johannes episcopus Olomucensis nullum penitus vasallum seu infeuda- tarium suum a modo detinere debet, nisi precedat iudicium et iusticia de aliquo eorundem. Nullus etiam vasallorum et infeodatariorum Olomucensium literas securitatis et conductum ab ipso domino nostro Episcopo Olomucensi expetat et requirat, sed libere quidem ad ipsum, excepto solo casu homicidii, quando vult veniat omni hora. Si quis autem pertinaciter venire non curaret ad ipsum dominum nostrum, hunc ipse dominus noster per suos milites proinde faciat iudicari. Amplius priuilegia Olomucensis ecclesie declarabunt super metis et limitibus, pro quibus inter Bouslaum et amicos . . suos de Crasna et inter Bludonem de Tirnawia et Heymannum comitem de Pirsybor questio habetur, de hoc iam dicto vtraque pars contenta penitus esse debet. Item si prefatus noster dominus Johannes, episcopus Olomucensis, aliquem de vasallis suis sine iudicio captiuauerit, et ipsum infra duas septimanas liberum non dimi- serit, infrascripti fideiussores, qui sua sigilla presentibus appenderunt, post duas septimanas easdem Ciuitatem Olomucensem intrabunt in mille marcis adiacendi in obstagio, donec uel dictus captiuus dimittatur liber, uel per ipsum dominum Episcopum Olomucensem Jenczoni et Franconi cum suprascriptis omnibus persoluantur predicte mille marce. Si uero etiam ipse dominus noster dominus Johannes episcopus Olomucensis aliquid aliud supradictorum infregerit, et hoc infra octo septimanas non retractauerit, post ipsas octo septimanas secundo ciuitatem Olomucensem dicti fideiussores intrabunt, donec ipse dominus noster Episcopus Olomucensis retractet ea, que infregit, uel dictis Jenczoni et Franconi cum aliis supra scriptis amicis eorum predictam pecuniam persoluet. Et quia nos Johannes dei gracia Episcopus Olomucensis, vt supra promisimus, predicta omnia et singula iam pronunciata rata et firma tenere volumus, propterea nostro et capituli nostre ecclesie Olomucensis sigillis presentes litteras fecimus et procurauimus communiri. Nos vero Witco dictus de Swabenicz Camerarius Olomucensis, Dluhomilus scolasticus Olomucensis Ecclesie, Herbordus camerarius eiusdem domini nostri, Andreas de Cethochowicz, Conradus de Kelcz, Marssik de Wasan, Hodislaus de Malkowicz, Buno de Theschowicz, Sobyen de Tessnowicz, Slawata nepos eiusdem domini domini nostri, Nehradus de Wasan et Wilhelmus de Dirnowicz, qui pro ipso venerabili patre et domino nostro domino Johanne Olomucensi episcopo promissimus et fideiussimus in solidum super
Strana 9
9 obseruandis per eum omnibus supradictis, sigilla nostra presentibus etiam duximus appen- denda. Actum et datum in Cremsir anno domini M.CCCVII.XV. Kalendas Octobris. (E codice privilegiorum chartaceo II. fol. 110 in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek. X. Albertus, Romanorum rex, confirmat civitati Brunensi privilegia a rege Rudolfo obtenta et a duce Friderico ratificata. Dt. In castris apud Znoymam XVI. Kalend. Novembris 1307. Nos Albertus dei gracia Romanorum Rex, semper Augustus. Ad vniuersorum noti- ciam cupimus peruenire, Quod attendentes puritatem fidei, et constanciam incorruptam, quibus Prudentes viri Consules, et vniuersi Ciues de Brunna, dilecti nostri fideles, erga nos enitere multiformiter dinoscuntur, Ipsis omnes gracias, libertates, donaciones, Priuilegia et Jura ab inclite recordacionis Rudolfo, Rege Bohemie, nostro filio et Principe Karissimo ipsis con- cessas, et concessa, Necnon gracias et donaciones eisdem Ciuibus Brunnensibus per Illustrem Fridericum, ducem Austrie, filium et Principem nostrum Karissimum, de nouo concessas, Approbamus, ratificamus, et presentibus confirmamus, firmiter promittentes, quod vniuersa dampna, que ijdem Consules et Ciues de Brunna ab inimicis nostris sustinuerunt, et susti- nebunt, ipsis integraliter refundemus. Presencium testimonio litterarum nostri Sigilli robore signatarum. Datum in Castris apud Znoymam. Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Septimo, XVI. Kalendas Nouembris, Regni vero nostri Anno decimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bene conservato in archivo ejusdem civitutis, A. n 2.) XI. Raimundus de Lichtenburg, camerarius Bohemia, nomine regis Henrici Znoymensibus pro- mittit, quod subsidium ipsi civitati missum absque omni violentiœ molestia ibi permanebit. Datum Znoymæ XIII. Kal. Novembris 1307. Nos Raimundus de Lichtenburch Regni Boemie Camerarius, Tenore presentium notum facimus vniuersis, quod sincera fide et absque omni doli capcione, omnia promissa per honorabiles viros Jenkonem Marsalcum domini Witkonis de Lantstein et Nicolaum vice- purcrauium ipsius in Znoim, viris prudentibus, Gotzlino Judici, Juratis ac vniuersis Ciuibus et ipsi Ciuitati in Znoim facta una cum ipsis Jenkone et Nicolao predictis promittimus adimplere, videlicet quod ipsis Ciuibus ac Ciuitati sepedictis in omni neccessitatis articulo rebus et personis pro viribus assistemus, et ipsis tot homines quot pro necessitate Ciuitatis a nobis requisiuerint, sine ipsius Ciuitatis dispendiis et dampnis quibuslibet, et quandocumque voluerint in subsidium transmittemus, in ipsa ciuitate quam diu fuerint necessarij absque omni violencie molestia permansuros. Addicimus eciam promittentes quod ipsis Ciuibus ac Ciuitati memoratis nullus vmquam preter ciues ipsos, Rector Ciuitatis aliquis imponetur, sed ipsorum Ciuium fidelitati et industrie, ipsius Ciuitatis regimen sicut consuetum est hactenus, in posterum committetur. Obligamus nos insuper, quod omnes concessiones, iura atque dona- 2
9 obseruandis per eum omnibus supradictis, sigilla nostra presentibus etiam duximus appen- denda. Actum et datum in Cremsir anno domini M.CCCVII.XV. Kalendas Octobris. (E codice privilegiorum chartaceo II. fol. 110 in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek. X. Albertus, Romanorum rex, confirmat civitati Brunensi privilegia a rege Rudolfo obtenta et a duce Friderico ratificata. Dt. In castris apud Znoymam XVI. Kalend. Novembris 1307. Nos Albertus dei gracia Romanorum Rex, semper Augustus. Ad vniuersorum noti- ciam cupimus peruenire, Quod attendentes puritatem fidei, et constanciam incorruptam, quibus Prudentes viri Consules, et vniuersi Ciues de Brunna, dilecti nostri fideles, erga nos enitere multiformiter dinoscuntur, Ipsis omnes gracias, libertates, donaciones, Priuilegia et Jura ab inclite recordacionis Rudolfo, Rege Bohemie, nostro filio et Principe Karissimo ipsis con- cessas, et concessa, Necnon gracias et donaciones eisdem Ciuibus Brunnensibus per Illustrem Fridericum, ducem Austrie, filium et Principem nostrum Karissimum, de nouo concessas, Approbamus, ratificamus, et presentibus confirmamus, firmiter promittentes, quod vniuersa dampna, que ijdem Consules et Ciues de Brunna ab inimicis nostris sustinuerunt, et susti- nebunt, ipsis integraliter refundemus. Presencium testimonio litterarum nostri Sigilli robore signatarum. Datum in Castris apud Znoymam. Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Septimo, XVI. Kalendas Nouembris, Regni vero nostri Anno decimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bene conservato in archivo ejusdem civitutis, A. n 2.) XI. Raimundus de Lichtenburg, camerarius Bohemia, nomine regis Henrici Znoymensibus pro- mittit, quod subsidium ipsi civitati missum absque omni violentiœ molestia ibi permanebit. Datum Znoymæ XIII. Kal. Novembris 1307. Nos Raimundus de Lichtenburch Regni Boemie Camerarius, Tenore presentium notum facimus vniuersis, quod sincera fide et absque omni doli capcione, omnia promissa per honorabiles viros Jenkonem Marsalcum domini Witkonis de Lantstein et Nicolaum vice- purcrauium ipsius in Znoim, viris prudentibus, Gotzlino Judici, Juratis ac vniuersis Ciuibus et ipsi Ciuitati in Znoim facta una cum ipsis Jenkone et Nicolao predictis promittimus adimplere, videlicet quod ipsis Ciuibus ac Ciuitati sepedictis in omni neccessitatis articulo rebus et personis pro viribus assistemus, et ipsis tot homines quot pro necessitate Ciuitatis a nobis requisiuerint, sine ipsius Ciuitatis dispendiis et dampnis quibuslibet, et quandocumque voluerint in subsidium transmittemus, in ipsa ciuitate quam diu fuerint necessarij absque omni violencie molestia permansuros. Addicimus eciam promittentes quod ipsis Ciuibus ac Ciuitati memoratis nullus vmquam preter ciues ipsos, Rector Ciuitatis aliquis imponetur, sed ipsorum Ciuium fidelitati et industrie, ipsius Ciuitatis regimen sicut consuetum est hactenus, in posterum committetur. Obligamus nos insuper, quod omnes concessiones, iura atque dona- 2
Strana 10
10 ciones, quas quondam Rudolfus Inclitus Boemie et Polonie Rex, prefatis Ciuibus ac Ciuitati facere et concedere promisit in casibus infrascriptis, videlicet quod ipsa ciuitas ab omnibus exaccionibus omnino libera esse debeat per Sex annos; et quod Census quinque Marca- rum de villa dicta Schalichdorf, et census Sedecim Marcarum de Judicio Ciuitatis et villa wunnow, reformacioni Ciuitatis libere et perpetuo debeant deseruire, et quod predicta Ciuitas a modo Pragensibus Juribus et non aliis vti debeat, sicut in literis sepedicti Domini quondam Rudolfi Regis patencius est expressum, vna cum promissis viri Nobilis domini Heinrici de Rosenberch nostro, ac Witkonis de Lantstein nomine et loco Illustris domini nostri Heinrici Boemie et Pollonie Regis sepedictis Ciuibus ac Ciuitati factis, rate teneantur et firme, et quando obtinebimus ipsis easdem literis et Sigillis regalibus roborari et eciam renouari. Quod si non faceremus, ex tunc ipsi Goczlinus Judex, Jurati ac vniuersitas Ciui- tatis ab omni fide et iuramento, domino nostro Heinrico Regi ac heredibus Regni predictis, factis, debent esse penitus absoluti; In cuius rei testimonium presentes fieri iussimus, Sigilli nostri et Sigillorum Jenkonis et Nicolai predictorum munimine roborari. Datum Znoyme Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo, XIII°. Kal. Nouembris. (Orig. membran, cum tribus bene conservatis sigillis in archivo ejusdem civitatis). XII. Henricus, rex Bohemiæ, donat civitati Znoymensi œqualia jura cum civitate Pragensi, confirmat antiquas consuetudines, conceditque ipsi facultatem singulis annis judicem eligendi. Dt. Znoyma IV. Idus Novembris 1307. Henricus Dei gracia, Bohemie et. Polonie Rex, Carinthie Dux et Comes Tyrolis omnibus in perpetuum. Etsi ad quoslibet excellentie nostre deuotos et subditos, suadente Justitia dexteram nostram liberalem teneamur extendere, ad illos tamen liberalius, qui nostris jussionibus parentes, humiliter aduersariorum nostrorum nullis impugnationibus aut terrore perterriti in fide et deuotione suis erga celsitudinem nostram immutabiliter tamquam co- lumna immobilis perstiterunt. Eapropter notum esse uolumus vniuersis tam presentibus quam futuris, quod nos dilectorum nobis Ciuium Ciuitatis nostre Znoymensis, fidei pure constan- tiam, qua se erga maiestatem nostram, aduersariis nostris semper se strenue opponentes, ipsisque resistentes viriliter, laudabiliter conseruarunt, benignitatis nostre oculis intuentes, ac uolentes eos propterea, tamquam bene meritos, digne retributionis stipendijs premiare. Ciues ipsos et Civitatem Znoymensem eisdem et similibus juribus, gratiis et libertatibus, quales sou qualia per nos Ciuibus et Ciuitati nostre Pragensi sunt concesse seu concessa, perpetuo uti uolumus et gaudere. Item uolumus quod iidem Ciues Znoymenses in omnibus Juribus et consuetudinibus laudabilibus, que et quas Ciuitas ipsa Znoymensis et Ciues ipsi ab antiquo tenuerunt, permanere debeant, ipsosque Ciues et Ciuitatem in ijsdem perpetuo uolumus conseruare. Item ciuibus ipsis eligendi ex se annis singulis Judicem idoneum, iuxta Comunitatis uel saltem maioris partis comunitatis beneplacitum, honori et vtilitati nostre ac ipsius Ciuitatis competentem, et prouentus prouenientes annuatim de ipso Judicio per
10 ciones, quas quondam Rudolfus Inclitus Boemie et Polonie Rex, prefatis Ciuibus ac Ciuitati facere et concedere promisit in casibus infrascriptis, videlicet quod ipsa ciuitas ab omnibus exaccionibus omnino libera esse debeat per Sex annos; et quod Census quinque Marca- rum de villa dicta Schalichdorf, et census Sedecim Marcarum de Judicio Ciuitatis et villa wunnow, reformacioni Ciuitatis libere et perpetuo debeant deseruire, et quod predicta Ciuitas a modo Pragensibus Juribus et non aliis vti debeat, sicut in literis sepedicti Domini quondam Rudolfi Regis patencius est expressum, vna cum promissis viri Nobilis domini Heinrici de Rosenberch nostro, ac Witkonis de Lantstein nomine et loco Illustris domini nostri Heinrici Boemie et Pollonie Regis sepedictis Ciuibus ac Ciuitati factis, rate teneantur et firme, et quando obtinebimus ipsis easdem literis et Sigillis regalibus roborari et eciam renouari. Quod si non faceremus, ex tunc ipsi Goczlinus Judex, Jurati ac vniuersitas Ciui- tatis ab omni fide et iuramento, domino nostro Heinrico Regi ac heredibus Regni predictis, factis, debent esse penitus absoluti; In cuius rei testimonium presentes fieri iussimus, Sigilli nostri et Sigillorum Jenkonis et Nicolai predictorum munimine roborari. Datum Znoyme Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo, XIII°. Kal. Nouembris. (Orig. membran, cum tribus bene conservatis sigillis in archivo ejusdem civitatis). XII. Henricus, rex Bohemiæ, donat civitati Znoymensi œqualia jura cum civitate Pragensi, confirmat antiquas consuetudines, conceditque ipsi facultatem singulis annis judicem eligendi. Dt. Znoyma IV. Idus Novembris 1307. Henricus Dei gracia, Bohemie et. Polonie Rex, Carinthie Dux et Comes Tyrolis omnibus in perpetuum. Etsi ad quoslibet excellentie nostre deuotos et subditos, suadente Justitia dexteram nostram liberalem teneamur extendere, ad illos tamen liberalius, qui nostris jussionibus parentes, humiliter aduersariorum nostrorum nullis impugnationibus aut terrore perterriti in fide et deuotione suis erga celsitudinem nostram immutabiliter tamquam co- lumna immobilis perstiterunt. Eapropter notum esse uolumus vniuersis tam presentibus quam futuris, quod nos dilectorum nobis Ciuium Ciuitatis nostre Znoymensis, fidei pure constan- tiam, qua se erga maiestatem nostram, aduersariis nostris semper se strenue opponentes, ipsisque resistentes viriliter, laudabiliter conseruarunt, benignitatis nostre oculis intuentes, ac uolentes eos propterea, tamquam bene meritos, digne retributionis stipendijs premiare. Ciues ipsos et Civitatem Znoymensem eisdem et similibus juribus, gratiis et libertatibus, quales sou qualia per nos Ciuibus et Ciuitati nostre Pragensi sunt concesse seu concessa, perpetuo uti uolumus et gaudere. Item uolumus quod iidem Ciues Znoymenses in omnibus Juribus et consuetudinibus laudabilibus, que et quas Ciuitas ipsa Znoymensis et Ciues ipsi ab antiquo tenuerunt, permanere debeant, ipsosque Ciues et Ciuitatem in ijsdem perpetuo uolumus conseruare. Item ciuibus ipsis eligendi ex se annis singulis Judicem idoneum, iuxta Comunitatis uel saltem maioris partis comunitatis beneplacitum, honori et vtilitati nostre ac ipsius Ciuitatis competentem, et prouentus prouenientes annuatim de ipso Judicio per
Strana 11
11 ipsos Ciues, ab eo qui pro tempore idem iudicium tenuerit et rexerit, percipiendi imposterum perpetuo, et in usus ac vtilitates, et structuram, reedificationem uidelicet et emendationem murorum fossatorum et aliarum necessitatum Ciuitatis ipsius, redigendi et impendendi de consilio et beneplacito ipsorum Ciuium, prout fidei et discretioni ipsorum uidebitur, damus exnunc plenariam et liberam potestatem, ipsumque Judicium et prouentus de ipso Judicio, prout premittitur prouenientes annis singulis ipsi Ciuitati Znoymensi perpetuo applicamus, damus, conferimus et donamus. Item Villam Vnow, que Winow in vulgari Teutonico appel- latur, sitam prope Znoymam, ipsi Ciuitati Znoymensi, auctoritate Regia iungimus, applicamus et unimus, volentes vt villa eadem Ciuium et Ciuitatis ipsius vtilitati diseruiens, libere ad ipsam Ciuitatem Znoymensem perpetuo debeat pertinere. Ita quod ipsi Ciues ad alicuius census solutionem, ratione possessionis Ville eiusdem Nobis aut Camere nostre faciendam nullatenus sint adstricti. Item Ciues ipsos Znoymenses a solutione quinque Marcarum, quos Census nomine de Villa Schalliczdorff apud Znoymam sita nobis aut Camere Nostre annuatim soluere tenentur, et prius soluerunt, graciose absoluimus, et esse uolumus perpetuo liberos et exemptos. Item, quandocumque et quotiescumque ad ipsam Ciuitatem Znoymensem homi- nes aliquos pro conseruatione et custodia Ciuitatis ipsius nos transmittere et locare continget. illos ibidem locabimus et tenebimus sine dambno Ciuitatis et Ciuium predictorum. Postquam autem, fauente Domino, in Regem fuerimus coronati, literas presentis tenoris renouabimus, et eas ipsis Ciuibus Znoymensibus dabimus, sigillis maiestatis nostre, quibus tunc vti cepe- rimus, sigillatas. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et secreto sigillo nostro jussimus communiri. Data in Znoyma Anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. IIII°. Idus Nouembris, Indictione sexta. Regnorum nostrorum anno primo. (Orig. membran, cum sigillo parvo bene conservato in archivo ejusdem civitatis). XIII. Henricus, rex Bohemia, liberat civitatem Znoymensem ob magna tempore belli perpessa damna a solutione census in sex annos. Dt. Iglaviœe VI. Idus Novembris 1307. Nos Heinricus dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Thirolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, quod Nos dampnis Dilectorum Nobis Ciuium nostrorum Znoymensium, que multa et magna per nostros aduersarios querre tem- pore sunt passi, benigno compacientes affectu, Ciuibus ipsis a solutione Census, quem Nobis de bonis ipsi Ciuitati admensuratis, et ad eam pertinentibus soluere annis singulis tenerentur, et Collectarum seu exaccionum quarumcumque, quas nos Ciuibus ipsis cum aliarum Ciuitatum nostrarum terre Morauie, Ciuibus continget imponere, generali terre Collecta duntaxat ex- cepta, plenam a data presencium ad Sex Annos numerandos continue damus et concedimus libertatem. Dantes super hoc in testimonium presentes literas nostro secreto Sigillo munitas. Datum in Iglauia Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo, VI. Idus Nouembris. Regno- rum nostrorum anno Primo. (Orig. membran. cum sigillo parvo bene conservato in archivo ejusdem civitatis.) 2
11 ipsos Ciues, ab eo qui pro tempore idem iudicium tenuerit et rexerit, percipiendi imposterum perpetuo, et in usus ac vtilitates, et structuram, reedificationem uidelicet et emendationem murorum fossatorum et aliarum necessitatum Ciuitatis ipsius, redigendi et impendendi de consilio et beneplacito ipsorum Ciuium, prout fidei et discretioni ipsorum uidebitur, damus exnunc plenariam et liberam potestatem, ipsumque Judicium et prouentus de ipso Judicio, prout premittitur prouenientes annis singulis ipsi Ciuitati Znoymensi perpetuo applicamus, damus, conferimus et donamus. Item Villam Vnow, que Winow in vulgari Teutonico appel- latur, sitam prope Znoymam, ipsi Ciuitati Znoymensi, auctoritate Regia iungimus, applicamus et unimus, volentes vt villa eadem Ciuium et Ciuitatis ipsius vtilitati diseruiens, libere ad ipsam Ciuitatem Znoymensem perpetuo debeat pertinere. Ita quod ipsi Ciues ad alicuius census solutionem, ratione possessionis Ville eiusdem Nobis aut Camere nostre faciendam nullatenus sint adstricti. Item Ciues ipsos Znoymenses a solutione quinque Marcarum, quos Census nomine de Villa Schalliczdorff apud Znoymam sita nobis aut Camere Nostre annuatim soluere tenentur, et prius soluerunt, graciose absoluimus, et esse uolumus perpetuo liberos et exemptos. Item, quandocumque et quotiescumque ad ipsam Ciuitatem Znoymensem homi- nes aliquos pro conseruatione et custodia Ciuitatis ipsius nos transmittere et locare continget. illos ibidem locabimus et tenebimus sine dambno Ciuitatis et Ciuium predictorum. Postquam autem, fauente Domino, in Regem fuerimus coronati, literas presentis tenoris renouabimus, et eas ipsis Ciuibus Znoymensibus dabimus, sigillis maiestatis nostre, quibus tunc vti cepe- rimus, sigillatas. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et secreto sigillo nostro jussimus communiri. Data in Znoyma Anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. IIII°. Idus Nouembris, Indictione sexta. Regnorum nostrorum anno primo. (Orig. membran, cum sigillo parvo bene conservato in archivo ejusdem civitatis). XIII. Henricus, rex Bohemia, liberat civitatem Znoymensem ob magna tempore belli perpessa damna a solutione census in sex annos. Dt. Iglaviœe VI. Idus Novembris 1307. Nos Heinricus dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Thirolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, quod Nos dampnis Dilectorum Nobis Ciuium nostrorum Znoymensium, que multa et magna per nostros aduersarios querre tem- pore sunt passi, benigno compacientes affectu, Ciuibus ipsis a solutione Census, quem Nobis de bonis ipsi Ciuitati admensuratis, et ad eam pertinentibus soluere annis singulis tenerentur, et Collectarum seu exaccionum quarumcumque, quas nos Ciuibus ipsis cum aliarum Ciuitatum nostrarum terre Morauie, Ciuibus continget imponere, generali terre Collecta duntaxat ex- cepta, plenam a data presencium ad Sex Annos numerandos continue damus et concedimus libertatem. Dantes super hoc in testimonium presentes literas nostro secreto Sigillo munitas. Datum in Iglauia Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimo, VI. Idus Nouembris. Regno- rum nostrorum anno Primo. (Orig. membran. cum sigillo parvo bene conservato in archivo ejusdem civitatis.) 2
Strana 12
12 XIV. Henricus, Bohemiœ rex, suscipit ecclesiam S. Michaelis Znoymæ, ejusque dotem et homines in suam protectionem. Dt. Znoyma XIV. Kalend. Decembr. 1307. Nos Heinricus dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Thirolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, quod quia dilectus Capellanus noster Meynhardus plebanus Ecclesie Sancti Michaelis in Znoyma, se obsequijs suis Maiestati nostre gratum multipliciter reddidit et acceptum, ipsum et dictam Ecclesiam Sancti Mychaelis ac dotem et homines dotales ad ipsam Ecclesiam pertinentes, in nostram specialem proteccionem recepimus et tutelam, volentes et ipsi Meinhardo de speciali gracia mandantes, quod ipse et homines sui dotales predicti, in dote ipsa residentes, omnibus Juribus gracijs et libertatibus, quibus freti et gauisi sunt a temporibus retroactis, imposterum libere uti debeant et gaudere, Ciuium Ciuitatis nostre Znoymensis vel quorumcumque aliorum contradiccione aliquatenus non obstante. Quare . . Judici et . . Juratis ac vniuersis Ciuibus Znoymensibus, qui nunc sunt et qui pro tempore fuerint, precise mandantes, vt dictum Meinhardum vel alium quem- cumque qui dicte Ecclesie Sancti Michaelis plebanus aut Rector pro tempore fuerit, in habendo Judicem specialem super dictis Bonis dotalibus, et in iudicando homines Dotis ipsius per eundem Judicem sicut consuetum est fieri preteritis temporibus, et in alijs Juribus Dotis et Ecclesie predicte sicut grauem indignacionem Celsitudinis nostre euitare cupiunt, impedire nullaterus audeant nec presumant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto Sigillo nostro iussimus communiri. Datum Znoyme anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. XIIII° Kalendas Decembris. Regnorum nostrorum anno primo. (Originale membran. in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 12052. A. B.) XV. Testamentum Thechoncii, canonici Olomucensis Dt. 1308. *) Thechoncius canonicus Olomucensis testamento legat IV. laneos in Bistricz et quintum ibidem — curiam in Neredin cum alterodimidio laneo solvente — e quibus bonis altare S. Aegidii dotauit et curiam in Neredin vicarie contulit — de quinto laneo in Bystricz dabit vicarius marcam — in anniuersario domini Theodorici Episcopi Olomucensis tres fertones et vnum fertonem in anniversario meo — quod altare cum predictis rebus contuli filio Wenceslai Radslao de Dyrsicz — ut tamquam vicarius ecclesie ea tam diu teneat donec fit canonicus — post eius mortem de vicaria ista disponat capitulum. — collationem sibi reservat ad tempora vite. — Executores Fabianus Custos Olomucensis. Magister Ste- phanus canonicus Olomucensis, et Wenceslaus famulus episcopi de Dyrsicz dictus. cui Wen- ceslao dat domum suam in Olomuc tenendam. — Item legat ad ambitum ecclesie Olomucensis construendum VIII. marcas — Canonicis VI marcas. Vicariis cum magistro III marcas. *) Confer annum 1312.
12 XIV. Henricus, Bohemiœ rex, suscipit ecclesiam S. Michaelis Znoymæ, ejusque dotem et homines in suam protectionem. Dt. Znoyma XIV. Kalend. Decembr. 1307. Nos Heinricus dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Thirolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, quod quia dilectus Capellanus noster Meynhardus plebanus Ecclesie Sancti Michaelis in Znoyma, se obsequijs suis Maiestati nostre gratum multipliciter reddidit et acceptum, ipsum et dictam Ecclesiam Sancti Mychaelis ac dotem et homines dotales ad ipsam Ecclesiam pertinentes, in nostram specialem proteccionem recepimus et tutelam, volentes et ipsi Meinhardo de speciali gracia mandantes, quod ipse et homines sui dotales predicti, in dote ipsa residentes, omnibus Juribus gracijs et libertatibus, quibus freti et gauisi sunt a temporibus retroactis, imposterum libere uti debeant et gaudere, Ciuium Ciuitatis nostre Znoymensis vel quorumcumque aliorum contradiccione aliquatenus non obstante. Quare . . Judici et . . Juratis ac vniuersis Ciuibus Znoymensibus, qui nunc sunt et qui pro tempore fuerint, precise mandantes, vt dictum Meinhardum vel alium quem- cumque qui dicte Ecclesie Sancti Michaelis plebanus aut Rector pro tempore fuerit, in habendo Judicem specialem super dictis Bonis dotalibus, et in iudicando homines Dotis ipsius per eundem Judicem sicut consuetum est fieri preteritis temporibus, et in alijs Juribus Dotis et Ecclesie predicte sicut grauem indignacionem Celsitudinis nostre euitare cupiunt, impedire nullaterus audeant nec presumant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto Sigillo nostro iussimus communiri. Datum Znoyme anno Domini Millesimo Trecentesimo Septimo. XIIII° Kalendas Decembris. Regnorum nostrorum anno primo. (Originale membran. in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 12052. A. B.) XV. Testamentum Thechoncii, canonici Olomucensis Dt. 1308. *) Thechoncius canonicus Olomucensis testamento legat IV. laneos in Bistricz et quintum ibidem — curiam in Neredin cum alterodimidio laneo solvente — e quibus bonis altare S. Aegidii dotauit et curiam in Neredin vicarie contulit — de quinto laneo in Bystricz dabit vicarius marcam — in anniuersario domini Theodorici Episcopi Olomucensis tres fertones et vnum fertonem in anniversario meo — quod altare cum predictis rebus contuli filio Wenceslai Radslao de Dyrsicz — ut tamquam vicarius ecclesie ea tam diu teneat donec fit canonicus — post eius mortem de vicaria ista disponat capitulum. — collationem sibi reservat ad tempora vite. — Executores Fabianus Custos Olomucensis. Magister Ste- phanus canonicus Olomucensis, et Wenceslaus famulus episcopi de Dyrsicz dictus. cui Wen- ceslao dat domum suam in Olomuc tenendam. — Item legat ad ambitum ecclesie Olomucensis construendum VIII. marcas — Canonicis VI marcas. Vicariis cum magistro III marcas. *) Confer annum 1312.
Strana 13
13 Item Prebendatis II. marcas. Item ut in ecclesia S. Petri III fenestre fiant in mitra altaris sub eodem fundamento ipsam eleuando pro XII. marcis. — Item fratribus predicatoribus III marcas. — Fratribus minoribus II marcas. — Item fratri Mathie predicatori meo germano IV. marcas cum duobus iumentis — Item dominabus in Tussnowicz, a quibus habui bene- ficium do VIII. marcas, ut mei habeant memoriam in oracionibus — Rogo ut sepeliar in capella S. Egidii quam rebus meis dotavi — Testes dominus Theodricus prepositus de Wol- framskirchen et dominus Martinus et dominus Luczko canonici Olomucenses, et Ortolphus vicarius et Magister Otto scole — Acta sunt hec anno 1308. (E codice II. f. 87. in archivo capituli Olomucensis extraxit Ant. Boczek). XVI. Bernhardus de Cimburg vendit Stanimiro (de Letowic?) XIII laneos et molendinum in villa Paczendorf. Dt. in Cimburg. 1308. *) Notum sit vniuersis presens scriptum inspecturis, quod Nos Bernhardus dictus de Cimburc filius quondam domini Stiborij de Lipnicz de consensu Sophye vxoris nostre et filiorum nostrorum, honesto viro Stanimiro et heredibus suis rite et rationabiliter vendi- dimus decem laneos, hoc est sex marcas redditus annuatim primo pro octuaginta et quatuor marcis. Item ibidem vendidimus sibi tres laneos et molendinum pro triginta et duabus marcis. Item siluam pro quarta dimidia marca ibidem. Item curiam nostram ibidem dedimus sibi possidendam iure quod vlgariter dicitur Purchrecht pro decem marcis, hec omnia ipsi ven- didimus in villa nostra dicta Paczndorf per predictum Stanimirum iure hereditario cum heredibus suis potenter et quiete possidenda cum omni vtilitate et iuridicione, secundum reliqui vicini sui possident hereditates. Huius rei testes sumus nos Wraczlaus dictus de Mesihors, nos petrus miles de Opatouicz, nos Fridricus de Ratkow, nos Zbizlaus de Tyrnavia, Nos Woyzlaus dictus Stricz, Nos Vrsus de Opatowicz, Nos Wulzko miles ibidem, Nos Wyecen ibidem, nos Mzoim ibidem, Nos Vlricus dictus de Ronberc, et filius noster Pertoldus, nos Heroldus de Lizecz, nos Maczko de Letowicz, Nos Hartwic ibidem, nos Petrus de Krscina. In huius rei testimonium predicto Stanimiro hanc literam damus sub nostro promisso et dilecti fratris nostri Stiborii appensione nostrorum sigillorum communitam. Actum et datum in Cinburc Anno domini Millesimo trecentesimo octauo. (Originale in archivo capituli Olomucensis. — Cop. in Cod. II. f. 94. ibidem). XVII. Woko de Krawař profitetur, quod ab Ekkone, magistro ordinis Militiœ templi per Bohe- miam et Moraviam opidum Setteinz et castrum Vreundsberg in Emphiteosim ad XXXI annos accepit. Dt. Dominica „Invocarit“ 1308. In Nomine Domini Amen. Quoniam scriptum est, ut locus calumpniarum non pateat insidiis et litium ac iurgiorum materia sopiatur, opus est gestis caducis mortalium adhibere *) Confer annum 1316.
13 Item Prebendatis II. marcas. Item ut in ecclesia S. Petri III fenestre fiant in mitra altaris sub eodem fundamento ipsam eleuando pro XII. marcis. — Item fratribus predicatoribus III marcas. — Fratribus minoribus II marcas. — Item fratri Mathie predicatori meo germano IV. marcas cum duobus iumentis — Item dominabus in Tussnowicz, a quibus habui bene- ficium do VIII. marcas, ut mei habeant memoriam in oracionibus — Rogo ut sepeliar in capella S. Egidii quam rebus meis dotavi — Testes dominus Theodricus prepositus de Wol- framskirchen et dominus Martinus et dominus Luczko canonici Olomucenses, et Ortolphus vicarius et Magister Otto scole — Acta sunt hec anno 1308. (E codice II. f. 87. in archivo capituli Olomucensis extraxit Ant. Boczek). XVI. Bernhardus de Cimburg vendit Stanimiro (de Letowic?) XIII laneos et molendinum in villa Paczendorf. Dt. in Cimburg. 1308. *) Notum sit vniuersis presens scriptum inspecturis, quod Nos Bernhardus dictus de Cimburc filius quondam domini Stiborij de Lipnicz de consensu Sophye vxoris nostre et filiorum nostrorum, honesto viro Stanimiro et heredibus suis rite et rationabiliter vendi- dimus decem laneos, hoc est sex marcas redditus annuatim primo pro octuaginta et quatuor marcis. Item ibidem vendidimus sibi tres laneos et molendinum pro triginta et duabus marcis. Item siluam pro quarta dimidia marca ibidem. Item curiam nostram ibidem dedimus sibi possidendam iure quod vlgariter dicitur Purchrecht pro decem marcis, hec omnia ipsi ven- didimus in villa nostra dicta Paczndorf per predictum Stanimirum iure hereditario cum heredibus suis potenter et quiete possidenda cum omni vtilitate et iuridicione, secundum reliqui vicini sui possident hereditates. Huius rei testes sumus nos Wraczlaus dictus de Mesihors, nos petrus miles de Opatouicz, nos Fridricus de Ratkow, nos Zbizlaus de Tyrnavia, Nos Woyzlaus dictus Stricz, Nos Vrsus de Opatowicz, Nos Wulzko miles ibidem, Nos Wyecen ibidem, nos Mzoim ibidem, Nos Vlricus dictus de Ronberc, et filius noster Pertoldus, nos Heroldus de Lizecz, nos Maczko de Letowicz, Nos Hartwic ibidem, nos Petrus de Krscina. In huius rei testimonium predicto Stanimiro hanc literam damus sub nostro promisso et dilecti fratris nostri Stiborii appensione nostrorum sigillorum communitam. Actum et datum in Cinburc Anno domini Millesimo trecentesimo octauo. (Originale in archivo capituli Olomucensis. — Cop. in Cod. II. f. 94. ibidem). XVII. Woko de Krawař profitetur, quod ab Ekkone, magistro ordinis Militiœ templi per Bohe- miam et Moraviam opidum Setteinz et castrum Vreundsberg in Emphiteosim ad XXXI annos accepit. Dt. Dominica „Invocarit“ 1308. In Nomine Domini Amen. Quoniam scriptum est, ut locus calumpniarum non pateat insidiis et litium ac iurgiorum materia sopiatur, opus est gestis caducis mortalium adhibere *) Confer annum 1316.
Strana 14
14 litterarum est testium efficax fulcimentum. Qua in re nos Bocco de Chrawar et heredes nostri ad universorum notitiam presentibus volumus devenire, quod nos et heredes nostri exstantes et futuri de licentia magistri ordinis generalis militie templi et de magnifici prin- cipis Domini Friderici Austrie et Styrie ducis omnimoda voluntate a fratre Eckone magistro ordinis dicti domorum per Boemiam et Moraviam, consentientibus fratribus eius, recepimus in Emphyteosim usque ad triginta unum annorum spatium continue numerandum oppidum Setteinz cum castro Vreundsberk et omnia bona ibidem sua et ordinis memorati ad haben- dum, tenendum et possidendum, et quidquid nobis de heredibus nostris predicto salvo iure dominii et proprietatis et salvis conditionibus in hoc instrumento siue pagina insertis deinceps placuerit faciendum, accessibus et egressibus suis, et cum omnibus et singulis que habent supra se, seu intra vel infra se in integrum omnique iure, usu seu requisitione ipsis termino aliquo pertinente, quo bona idem frater Ecko nomine nostro se possidere constituit usque quo ipsius rei seu bonorum possessionem acceperimus corporalem, hanc autem receptionem in Emphyteosim et omnia supra et inferius conscripta fecimus nos Bokko predictus sub hiis condicionibus et pactis actis et initis expressim inter nos et fratrem Eckonem supradictum videlicet, quod a nobis, heredibus successoribusque nostris quibuscunque super iure patro- natus et presentandis personis ad ecclesias ibidem constructas et construendas, quas sibi et ordini suo dicto reservavit, nec transire voluit cum universitate nullum impedimentum inferatur, quarum quelibet liberum habebit laneum cum annona missali que vulgariter Tetzin dicitur, unam mensuram siliginis et aliam avene de quolibet laneo, decimumque laneum absolute cum omnibus utilitalibus que exinde poterunt provenire. Molendinum quoque in Seteinz per ipsum fratrem Eckonem Ecclesie ibidem assignatum eidem Ecclesie remanebit et deserviet inconcusse. Durantibus insuper predictis annis, si aliquod lucrum ex inventione metalli vel minere cujuscumque in dictis bonis accesserit, pars media solummodo nobis cedet reliquam vero dictus frater Ecko et sui integre obtinebunt. Transactis itaque tringinta cum uno annis predictis nova emphyteotica Concessio fiet, hoc ordine reservato, quod omnes utilitates cum usufructibus, villis, castris, civitatibus, quas in dictis bonis informare poterimus habere vel — — quas propriis sumptibus et laboribus locare et eidem reservata preter arat — instaurabimus, quarum utilitas ad nos pertinebit libere et absolute. Preterea aquam que Rok- — — unius lanei Niernbergensis in latum longumque nitz dicitur et ab utroque latere — mensurando usque ad medium aque Bersch cum piscinis quoque pascuis molendinis et apum — comparare poterunt araturis suis et ad mensam dicti ordinis examine que — spectantibus possidendi et utifruendi idem frater Ecko et sui successores liberam habeant potestatem locandi, etiam amicum vel famulum in bonis predictis, qui nobis et ordini servire voluerit et valebit, dicti fratres libera licentia perfruentur, si quid vero extra predicta iura aquam Roknitz usque ad terminos antedictos utilitatis vel commodi ut puta munitio seu quevis alia provisio vel augmentum accesserit laboribus nostris vel fratrum dictorum suffra- gantibus pro utraque parte per medium dividetur. Ceterum si nos vel heredes sive successores nostri infra prenotatos triginta et unum annos non possemus informare bona predicta singula et locare, ex tunc silva resultans et inculta omni iure quo prius ad dictos fratrem Eckonem
14 litterarum est testium efficax fulcimentum. Qua in re nos Bocco de Chrawar et heredes nostri ad universorum notitiam presentibus volumus devenire, quod nos et heredes nostri exstantes et futuri de licentia magistri ordinis generalis militie templi et de magnifici prin- cipis Domini Friderici Austrie et Styrie ducis omnimoda voluntate a fratre Eckone magistro ordinis dicti domorum per Boemiam et Moraviam, consentientibus fratribus eius, recepimus in Emphyteosim usque ad triginta unum annorum spatium continue numerandum oppidum Setteinz cum castro Vreundsberk et omnia bona ibidem sua et ordinis memorati ad haben- dum, tenendum et possidendum, et quidquid nobis de heredibus nostris predicto salvo iure dominii et proprietatis et salvis conditionibus in hoc instrumento siue pagina insertis deinceps placuerit faciendum, accessibus et egressibus suis, et cum omnibus et singulis que habent supra se, seu intra vel infra se in integrum omnique iure, usu seu requisitione ipsis termino aliquo pertinente, quo bona idem frater Ecko nomine nostro se possidere constituit usque quo ipsius rei seu bonorum possessionem acceperimus corporalem, hanc autem receptionem in Emphyteosim et omnia supra et inferius conscripta fecimus nos Bokko predictus sub hiis condicionibus et pactis actis et initis expressim inter nos et fratrem Eckonem supradictum videlicet, quod a nobis, heredibus successoribusque nostris quibuscunque super iure patro- natus et presentandis personis ad ecclesias ibidem constructas et construendas, quas sibi et ordini suo dicto reservavit, nec transire voluit cum universitate nullum impedimentum inferatur, quarum quelibet liberum habebit laneum cum annona missali que vulgariter Tetzin dicitur, unam mensuram siliginis et aliam avene de quolibet laneo, decimumque laneum absolute cum omnibus utilitalibus que exinde poterunt provenire. Molendinum quoque in Seteinz per ipsum fratrem Eckonem Ecclesie ibidem assignatum eidem Ecclesie remanebit et deserviet inconcusse. Durantibus insuper predictis annis, si aliquod lucrum ex inventione metalli vel minere cujuscumque in dictis bonis accesserit, pars media solummodo nobis cedet reliquam vero dictus frater Ecko et sui integre obtinebunt. Transactis itaque tringinta cum uno annis predictis nova emphyteotica Concessio fiet, hoc ordine reservato, quod omnes utilitates cum usufructibus, villis, castris, civitatibus, quas in dictis bonis informare poterimus habere vel — — quas propriis sumptibus et laboribus locare et eidem reservata preter arat — instaurabimus, quarum utilitas ad nos pertinebit libere et absolute. Preterea aquam que Rok- — — unius lanei Niernbergensis in latum longumque nitz dicitur et ab utroque latere — mensurando usque ad medium aque Bersch cum piscinis quoque pascuis molendinis et apum — comparare poterunt araturis suis et ad mensam dicti ordinis examine que — spectantibus possidendi et utifruendi idem frater Ecko et sui successores liberam habeant potestatem locandi, etiam amicum vel famulum in bonis predictis, qui nobis et ordini servire voluerit et valebit, dicti fratres libera licentia perfruentur, si quid vero extra predicta iura aquam Roknitz usque ad terminos antedictos utilitatis vel commodi ut puta munitio seu quevis alia provisio vel augmentum accesserit laboribus nostris vel fratrum dictorum suffra- gantibus pro utraque parte per medium dividetur. Ceterum si nos vel heredes sive successores nostri infra prenotatos triginta et unum annos non possemus informare bona predicta singula et locare, ex tunc silva resultans et inculta omni iure quo prius ad dictos fratrem Eckonem
Strana 15
15 et ordinem redeat eo ipso et hoc adiecto, ut pro qualibet villa informata per nos aut succes- sores nostros seu fratres ordinis predicti de lignis silve que remanserit tantum assignetur ut in lignis sufficientibus sit contenta. Deinde in silva nondum exculta conceditur nobis et heredibus nostris, de gratia ordinis speciali venandi, piscandi, ligna resecandi et deferendi pro nostris necessitatibus libera licentia et facultas. Eademque gratia et libertatibus in silvis et aqua universaliter per bona predicta fratribus dicti ordinis nihilominus reservatis. Quodsi partem nostram in bonis predictis nos aut heredes successoresque nostros de consilio et consensu ordinis vendere, commutare, seu obligare continget, eodem iure quo et nos emptor huiusmodi vendendo, locando seu utifruendo plenius perfruetur. Promittentes nos Bokko de loco premisso pro nobis, nostris heredibus et successoribus quibuscumque prefatum ordinem et personas manutenere in omnibus et fovere, et eciam omnia et singula in hoc contractu contenta firma et rata habere, et non contra facere vel venire, nec litem nec controversiam ei fratri Eckoni successoribus suis seu ordini occasione dictorum bonorum quocunque iure vel consuetudine muniti ullo tempore inferre nec inferenti consentire sub pena refectionis dampnorum et impensarum litis et extra sub obligatione omnium bonorum nostrorum et pena soluta vel non omnia rata maneant supra et inferius consignata, renunciantes nomine quo supra omni iuri nostro certa et spontanea voluntate, donantes eidem fratri Eckoni et ordini ex causis predictis simpliciter et irrevocabiliter inter vivos quidcunque res nostre vel bona plus valeant. Renunciantes insuper nomine, quo supra feci, privilegio exceptione doli mali, defensioni, actioni et omni alio auxilio iuris canonici vel civilis, quod nobis posset, aut successoribus nostris, ne conscripta servaremus, in presenti pagina seu contractu in toto vel in parte aliquod auxilium impertiri. In cuius rei certitudinem perpetuam sigillum prefati magnifici principis Domini Friderici Austrie et Styrie ducis cum sigillis dominorum sub- scriptorum presentibus obtinuimus appendendum, videlicet Conventus nostri in Scheykowitz, Domini Philippi de Bernstein Camerarii Moravie, Protiue de Dobrawitz, Johannis de Meserietz, Dywisschii de Sternwerk, Hartlebii de Boskowitz, Withigonis dicti de Sutsch, presentibus testibus pluribus fide dignis. Acta sunt hec anno Domini millesimo trecentesimo octavo in capite ieiunii dominica, qua canitur invocavit. (Neuere Abhandl. der k. böhm. Gesellschaft der Wissenschaften. Prag. 1798. II. B. 2. Abth.) XVIII. Witko de Šwabenic, qui in monasterio Zderasiensi sibi sepulturam delegit, legat eidem C. marcas grossor. Prag. et jus patronatus ecclesia S. Georgii in Profriedna Lhota (Prostřední Lhota?) Dt. Pragæ apud S. Clementem XV. Kalend. Junii 1308. niuersis tenorem presencium inspecturis. Ego Witko de Swabenitz siue Hermanitz cupio notum esse, quod ego licet sanus corpore, sciens tamen mortalitati esse me subiectum immo quandoque necessario moriturum, sepulturam apud monasterium Zderasiense per meos Genitores fundatum elegi. Et nihilominus siue ibidem, siue alibi corpus meum contigerit sepeliri, in presencia Reurendi in Christo Patris Domini Johannis Pragensis Episcopi, Pre-
15 et ordinem redeat eo ipso et hoc adiecto, ut pro qualibet villa informata per nos aut succes- sores nostros seu fratres ordinis predicti de lignis silve que remanserit tantum assignetur ut in lignis sufficientibus sit contenta. Deinde in silva nondum exculta conceditur nobis et heredibus nostris, de gratia ordinis speciali venandi, piscandi, ligna resecandi et deferendi pro nostris necessitatibus libera licentia et facultas. Eademque gratia et libertatibus in silvis et aqua universaliter per bona predicta fratribus dicti ordinis nihilominus reservatis. Quodsi partem nostram in bonis predictis nos aut heredes successoresque nostros de consilio et consensu ordinis vendere, commutare, seu obligare continget, eodem iure quo et nos emptor huiusmodi vendendo, locando seu utifruendo plenius perfruetur. Promittentes nos Bokko de loco premisso pro nobis, nostris heredibus et successoribus quibuscumque prefatum ordinem et personas manutenere in omnibus et fovere, et eciam omnia et singula in hoc contractu contenta firma et rata habere, et non contra facere vel venire, nec litem nec controversiam ei fratri Eckoni successoribus suis seu ordini occasione dictorum bonorum quocunque iure vel consuetudine muniti ullo tempore inferre nec inferenti consentire sub pena refectionis dampnorum et impensarum litis et extra sub obligatione omnium bonorum nostrorum et pena soluta vel non omnia rata maneant supra et inferius consignata, renunciantes nomine quo supra omni iuri nostro certa et spontanea voluntate, donantes eidem fratri Eckoni et ordini ex causis predictis simpliciter et irrevocabiliter inter vivos quidcunque res nostre vel bona plus valeant. Renunciantes insuper nomine, quo supra feci, privilegio exceptione doli mali, defensioni, actioni et omni alio auxilio iuris canonici vel civilis, quod nobis posset, aut successoribus nostris, ne conscripta servaremus, in presenti pagina seu contractu in toto vel in parte aliquod auxilium impertiri. In cuius rei certitudinem perpetuam sigillum prefati magnifici principis Domini Friderici Austrie et Styrie ducis cum sigillis dominorum sub- scriptorum presentibus obtinuimus appendendum, videlicet Conventus nostri in Scheykowitz, Domini Philippi de Bernstein Camerarii Moravie, Protiue de Dobrawitz, Johannis de Meserietz, Dywisschii de Sternwerk, Hartlebii de Boskowitz, Withigonis dicti de Sutsch, presentibus testibus pluribus fide dignis. Acta sunt hec anno Domini millesimo trecentesimo octavo in capite ieiunii dominica, qua canitur invocavit. (Neuere Abhandl. der k. böhm. Gesellschaft der Wissenschaften. Prag. 1798. II. B. 2. Abth.) XVIII. Witko de Šwabenic, qui in monasterio Zderasiensi sibi sepulturam delegit, legat eidem C. marcas grossor. Prag. et jus patronatus ecclesia S. Georgii in Profriedna Lhota (Prostřední Lhota?) Dt. Pragæ apud S. Clementem XV. Kalend. Junii 1308. niuersis tenorem presencium inspecturis. Ego Witko de Swabenitz siue Hermanitz cupio notum esse, quod ego licet sanus corpore, sciens tamen mortalitati esse me subiectum immo quandoque necessario moriturum, sepulturam apud monasterium Zderasiense per meos Genitores fundatum elegi. Et nihilominus siue ibidem, siue alibi corpus meum contigerit sepeliri, in presencia Reurendi in Christo Patris Domini Johannis Pragensis Episcopi, Pre-
Strana 16
16 posito eiusdem monasterii suo, fratrum sui Conuentus, ac ipsius Monasterii nomine stipulanti causa mortis donaui irreuocabiliter centum marcas Pragensium grossorum, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet singulos computando, solempni stipulacione promittens eidem Preposito ei et predicto monasterio dare, tradere, ac exhibere mox post mortem meam donacionis causa dictam pecunie quantitatem, et volo, atque pacior, ut illico dicta mea morte secuta sit ipsorum, quod eisdem donani, et quod peticio et exaccio predicte quantitatis donate eis competat pleno iure. Et hanc donacionem per me, et meos heredes ratam et firmam eciam irreuocabiliter promisi tenere, et integraliter adimplere, et pro his centum marcis soluendis modo predicto ipsi Preposito nomine quo supra obligaui Wozieradi villam meam, aut si hec obligata, imbrigata, seu occupata, vel alienata fuerit, aliam villam Waltzamaniczi nuncupatam, alioquin alia quecunque bona mea vicina ville eorum vulgariter Zalicz dicte; ac dedi ei me mortuo licenciam et auctoritatem intrandi possessionem per se, alium, vel alios, quemcunque, seu quoscunque, ordine Juris seruato vel non seruato, ammoto inde quolibet possessore. Insuper eisdem Preposito fratrum Conuentui, et monasterio do, dono et concedo liberaliter, et intuitu pietatis in remissionem meorum eciam peccaminum Jus Patro- natus Ecclesie apud Sanctum Georgium ville dicte, siue Profriednalhota quod ad me Jure proprietatis et dominii dinoscitur pertinere, et in eosdem ex nunc de mea certa consciencia transfero, nichil Juris vel oneris in eodem vel Plebano dicte Ecclesie de cetero reseruando, ut autem hec donaciones pecunie et Juris Patronatus obligacio, et possessionis introicio, siue acquisicio ville predicte per me, ac meos heredes penitus irreuocabiles permaneant, pro me et eisdem heredibus, siue herede expresse renuncio in his scriptis omni Juris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, statuti, priuilegii et specialiter Juris terre, ac cuiuslibet alterius Juris auxilio, quod mihi, eisdem heredibus, aut heredi competit, competet, vel posset competere, in futurum contra donaciones, obligacionem, et possessionis introitum supra dictas, ac excep- cioni non stipulate pecunie, et cuiuslibet alterius Juris et facti, accionique doli mali, et in factum subiiciens, me, heredes, seu heredem meum et predictas willas ac bona predicta foro Ecclesiastico in hac causa. Testes horum sunt Honorabiles Viri Magistri: Gregorius Decanus, Simon Plebanus sancti Egidii, et sancti Galli Prage, ac Hermanus iuratus Notarius Curie Episcopalis, Woyko, Gallus, Ciues Pragenses, hospites mei. Item Tworzimir, Nuczok, Gallus de Chanow, et alii famuli mei plures, ut hec in literis predicti Domini Episcopi confirma- toriis plenius continentur. In quorum testimonium efficax et robur presens scriptum fieri, ac meo iussi, ac nobilium virorum Dominorum Alberti de Lompnitz Magistri Curie, et Alberonis Sub-Pincerne Domini Regis sigillis obtinui communiri. Datum Prage apud sactum Clementem anno: Domini millesimo trecentesimo octauo, decimo quinto Kalendas Junii. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 279. n. CII. secundum autographum archivi Zderasiensis.)
16 posito eiusdem monasterii suo, fratrum sui Conuentus, ac ipsius Monasterii nomine stipulanti causa mortis donaui irreuocabiliter centum marcas Pragensium grossorum, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet singulos computando, solempni stipulacione promittens eidem Preposito ei et predicto monasterio dare, tradere, ac exhibere mox post mortem meam donacionis causa dictam pecunie quantitatem, et volo, atque pacior, ut illico dicta mea morte secuta sit ipsorum, quod eisdem donani, et quod peticio et exaccio predicte quantitatis donate eis competat pleno iure. Et hanc donacionem per me, et meos heredes ratam et firmam eciam irreuocabiliter promisi tenere, et integraliter adimplere, et pro his centum marcis soluendis modo predicto ipsi Preposito nomine quo supra obligaui Wozieradi villam meam, aut si hec obligata, imbrigata, seu occupata, vel alienata fuerit, aliam villam Waltzamaniczi nuncupatam, alioquin alia quecunque bona mea vicina ville eorum vulgariter Zalicz dicte; ac dedi ei me mortuo licenciam et auctoritatem intrandi possessionem per se, alium, vel alios, quemcunque, seu quoscunque, ordine Juris seruato vel non seruato, ammoto inde quolibet possessore. Insuper eisdem Preposito fratrum Conuentui, et monasterio do, dono et concedo liberaliter, et intuitu pietatis in remissionem meorum eciam peccaminum Jus Patro- natus Ecclesie apud Sanctum Georgium ville dicte, siue Profriednalhota quod ad me Jure proprietatis et dominii dinoscitur pertinere, et in eosdem ex nunc de mea certa consciencia transfero, nichil Juris vel oneris in eodem vel Plebano dicte Ecclesie de cetero reseruando, ut autem hec donaciones pecunie et Juris Patronatus obligacio, et possessionis introicio, siue acquisicio ville predicte per me, ac meos heredes penitus irreuocabiles permaneant, pro me et eisdem heredibus, siue herede expresse renuncio in his scriptis omni Juris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, statuti, priuilegii et specialiter Juris terre, ac cuiuslibet alterius Juris auxilio, quod mihi, eisdem heredibus, aut heredi competit, competet, vel posset competere, in futurum contra donaciones, obligacionem, et possessionis introitum supra dictas, ac excep- cioni non stipulate pecunie, et cuiuslibet alterius Juris et facti, accionique doli mali, et in factum subiiciens, me, heredes, seu heredem meum et predictas willas ac bona predicta foro Ecclesiastico in hac causa. Testes horum sunt Honorabiles Viri Magistri: Gregorius Decanus, Simon Plebanus sancti Egidii, et sancti Galli Prage, ac Hermanus iuratus Notarius Curie Episcopalis, Woyko, Gallus, Ciues Pragenses, hospites mei. Item Tworzimir, Nuczok, Gallus de Chanow, et alii famuli mei plures, ut hec in literis predicti Domini Episcopi confirma- toriis plenius continentur. In quorum testimonium efficax et robur presens scriptum fieri, ac meo iussi, ac nobilium virorum Dominorum Alberti de Lompnitz Magistri Curie, et Alberonis Sub-Pincerne Domini Regis sigillis obtinui communiri. Datum Prage apud sactum Clementem anno: Domini millesimo trecentesimo octauo, decimo quinto Kalendas Junii. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 279. n. CII. secundum autographum archivi Zderasiensis.)
Strana 17
17 XIX. Henricus, Bohemiœ, rex donat civitati Znoymensi ad resarcienda tempore belli perpessa damna villam Mispitz. Dt. Znoymæ III. Nonas Augusti 1308. Nos Heinricus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Ty- rolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod nos multis et magnis dampnis et impugnacionibus frequentibus, que et quas per guerrarum disturbia dilecti Nobis Ciues nostri Znoymenses multipliciter sunt perpessi, benigno compacientes affectu, volentesque ipsis pro sue deuocionis et fidelitatis constancia, quibus aduersariorum nostrorum, ipsos et Ciuitatem Znoymensem sedulo impugnancium vexacionibus, non submoti, erga nostram Excellenciam firmiter perstiterunt hucusque vicem reddere debitam et condignam, et Ciuitatis ipsius emendacioni cum effectu intendere cupientes, Ciuibus ipsis et Ciuitati villam nostram, in Morauico Missewitz et in Theutonico Mispitz dictam sitam prope Opidum Hoscziehradicz, de benignitate solita damus, conferimus, et donamus, ipsamque Ciuitati Znoymensi exnunc inantea imperpetuum incorporamus, applicamus, iungimus et vnimus, et volumus, vt villa ipsa cum vniuersis suis pertinencijs quesitis et inquirendis, ipsi Ciuitati deseruire, et ad eam perpetuo debeat pertinere. Volumus quoque vt Ciues ipsi Znoymenses prouentus et vtilitates de dicta villa annuatim prouenientes, in emendacionem et reformacionem ipsius Ciuitatis et non in proprios usus impendant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto Sigillo nostro Regali, maiora non dum habentes Sigilla, fecimus communiri. Cum autem fauente Domino in Regem fuerimus coronati, literas presentis tenoris renouabimus, et eas ipsis Ciuibus dabimus Sigillis nostris maioribus, quibus tunc vti cepimus sigillatas. Datum Znoyme Anno domini Millesimo Trecentesimo Octauo. III. Non. Augusti, Indiccione Sexta. Regnorum nostrorum Anno primo. (Orig. membran. cum parvo sigillo bene conservato in archivo ejusdem civitatis). XX. Clemens, papa V. constituit abbatem monasterii S. Petri in Erfordia, ordinis S. Benedicti, defensorem ordinis Cysterciensis, mandatque ipsi, ut abbatibus, fratribus, abbatissis sororibus et conventibus prædicti ordinis efficacis præesidio defensionis assistat, et non per- mittat, eos in personis et bonis eorum contra indulta privilegiorum sedis apostolicæ indebite molestari, molestatores, quicumque, et cujuscumque religionis, conditionis aut status existant, etiamsi pontificali præfulgeant dignitate, appellatione postposita compescendo. Datum Avinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus anno quarto. (Ex originali transsumto Johannis, episcopi Olomuc. ab anno 1311. quod in archivo „Aulæ S. Mariæ“ apud c. r. Cubern. Brunæ sub lit. B. n. 1. servatur. 3
17 XIX. Henricus, Bohemiœ, rex donat civitati Znoymensi ad resarcienda tempore belli perpessa damna villam Mispitz. Dt. Znoymæ III. Nonas Augusti 1308. Nos Heinricus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, et Comes Ty- rolis, Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod nos multis et magnis dampnis et impugnacionibus frequentibus, que et quas per guerrarum disturbia dilecti Nobis Ciues nostri Znoymenses multipliciter sunt perpessi, benigno compacientes affectu, volentesque ipsis pro sue deuocionis et fidelitatis constancia, quibus aduersariorum nostrorum, ipsos et Ciuitatem Znoymensem sedulo impugnancium vexacionibus, non submoti, erga nostram Excellenciam firmiter perstiterunt hucusque vicem reddere debitam et condignam, et Ciuitatis ipsius emendacioni cum effectu intendere cupientes, Ciuibus ipsis et Ciuitati villam nostram, in Morauico Missewitz et in Theutonico Mispitz dictam sitam prope Opidum Hoscziehradicz, de benignitate solita damus, conferimus, et donamus, ipsamque Ciuitati Znoymensi exnunc inantea imperpetuum incorporamus, applicamus, iungimus et vnimus, et volumus, vt villa ipsa cum vniuersis suis pertinencijs quesitis et inquirendis, ipsi Ciuitati deseruire, et ad eam perpetuo debeat pertinere. Volumus quoque vt Ciues ipsi Znoymenses prouentus et vtilitates de dicta villa annuatim prouenientes, in emendacionem et reformacionem ipsius Ciuitatis et non in proprios usus impendant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et secreto Sigillo nostro Regali, maiora non dum habentes Sigilla, fecimus communiri. Cum autem fauente Domino in Regem fuerimus coronati, literas presentis tenoris renouabimus, et eas ipsis Ciuibus dabimus Sigillis nostris maioribus, quibus tunc vti cepimus sigillatas. Datum Znoyme Anno domini Millesimo Trecentesimo Octauo. III. Non. Augusti, Indiccione Sexta. Regnorum nostrorum Anno primo. (Orig. membran. cum parvo sigillo bene conservato in archivo ejusdem civitatis). XX. Clemens, papa V. constituit abbatem monasterii S. Petri in Erfordia, ordinis S. Benedicti, defensorem ordinis Cysterciensis, mandatque ipsi, ut abbatibus, fratribus, abbatissis sororibus et conventibus prædicti ordinis efficacis præesidio defensionis assistat, et non per- mittat, eos in personis et bonis eorum contra indulta privilegiorum sedis apostolicæ indebite molestari, molestatores, quicumque, et cujuscumque religionis, conditionis aut status existant, etiamsi pontificali præfulgeant dignitate, appellatione postposita compescendo. Datum Avinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus anno quarto. (Ex originali transsumto Johannis, episcopi Olomuc. ab anno 1311. quod in archivo „Aulæ S. Mariæ“ apud c. r. Cubern. Brunæ sub lit. B. n. 1. servatur. 3
Strana 18
18 XXI. Petrus, presbiter, emit a Martino, canonico Olomucensi, curiam in Crenaw (Křenow) sub annui census onere. Dt. Olomucz VII. Kalend. Novembris 1308. Petrus presbyter frater Zcernochonis — a domino Martino canonico Olomucensi — curiam suam in Crenaw cum agris, qui continent medium alterum laneum ad mensuram et quantitatem laneorum de villa Thescheticz et prato sito ante Chomutow pro XXVI. marcis — emi — ac possessionem suscepi sub annui census onere — in die Kathedre s. Petri medium alterum fertonem — pro ecclesia maiori apud sacristam tenebor deponere et deponam pro magistri Symonis ac domini Gotfridi felicis memorie ecclesie Olomucensis Canonicorum anniuersarijs peragendis — Sub sigillis ciuium de Olomucz scilicet Theodorici Mercatoris ac Nicolai Meingeti — Actum et datum in Olomuc 1308. VII. Kalendas Nouembris. (Ex Orig. in archivo capituli Olomuc. extraxit Ant. Boczek.) XXII. Hermannus de Primislawicz, Wotycho de Otaslawicz et Busecho de Lomnicz pronuntiant, quod Woyslaus de Crysanlis et Martinus frater ejus a conventu monasterii Tišnovicensis villam Wazlaws emerunt. Dt. Brunce VI. Idus Martii 1309. Nos Hermannus de Primislauicz et Wotycho de Othaslawicz et Busecho de Lomnycz notum facimus vniuersis presens scriptum inspecturis, quod Nos ad peticionem Woyslai de Crysanlis et Martyni fratris sui famulorum Hermanni de Prymislawitz quendam contractum inter ipsum Martynum et Religiosas dominas scilicet dominam Bohuslawam abbatissam et conuentum Sanctimonialium de Thusnowitz celebratum super emptione ville Wazlaws sub nostris Sigillis conscripsimus promittentes ad peticionem predictorum Martyni et Woyslai si relicta siue vxor iam dicti Martini uel heredes aut ceteri amici sui post obitum ipsius Martini voluerint infringere condiciones et promissa in presenti scripto contenta, quod ex tunc pre- dictas dominas de Thusnowicz vt in suo iure permaneant promouebimus fideliter. Predicti contractus tenor, quem de verbo ad verbum presentibus duximus inserendum talis est. Ut res geste in suo vigore et in memoria permaneant desiderant scriptis autenticis roborari. Hinc est quod ego Martinus frater Woyslay de Crysanlis famulus domini Hermanni de Primislauicz vniuersis ac singulis presens scriptum inspecturis protestor, quod Ego aput Religiosas dominas, scilicet dominam Bohuslawam abbatissam Monasterii porte celi in Thus- nowicz, Totumque conuentum sanctimonialium eiusdem Monasterii Cysterciensis ordinis et fratrem Henricum prepositum villam eorum Wazlaws cum pascuis pratis siluis piscacionibus et omnibus pertinencijs suis excepto iurepatronatus ecclesie et plenis decimis quod et quas dicte domine pro se retinuerunt, et excepta dote ecclesie emi pro quinquaginta Marcis de- nariorum grossorum cum condicionibus subnotatis videlicet quod Ego pro tempore vite mee ipsam villam Wazlaws sine impeticione predictarum dominarum debeo pacifice possidere et vxor mea si vixerit post mortem meam et in sede viduali eandem villam Wazlaws eodem iure quo tenueram possidebit pro tempore vite sue. Si uero nupserit alteri viro, vel si vo- cante domino ipsa moritur dicta villa Wazlaws cum omnibus pertinencijs suis statim ad
18 XXI. Petrus, presbiter, emit a Martino, canonico Olomucensi, curiam in Crenaw (Křenow) sub annui census onere. Dt. Olomucz VII. Kalend. Novembris 1308. Petrus presbyter frater Zcernochonis — a domino Martino canonico Olomucensi — curiam suam in Crenaw cum agris, qui continent medium alterum laneum ad mensuram et quantitatem laneorum de villa Thescheticz et prato sito ante Chomutow pro XXVI. marcis — emi — ac possessionem suscepi sub annui census onere — in die Kathedre s. Petri medium alterum fertonem — pro ecclesia maiori apud sacristam tenebor deponere et deponam pro magistri Symonis ac domini Gotfridi felicis memorie ecclesie Olomucensis Canonicorum anniuersarijs peragendis — Sub sigillis ciuium de Olomucz scilicet Theodorici Mercatoris ac Nicolai Meingeti — Actum et datum in Olomuc 1308. VII. Kalendas Nouembris. (Ex Orig. in archivo capituli Olomuc. extraxit Ant. Boczek.) XXII. Hermannus de Primislawicz, Wotycho de Otaslawicz et Busecho de Lomnicz pronuntiant, quod Woyslaus de Crysanlis et Martinus frater ejus a conventu monasterii Tišnovicensis villam Wazlaws emerunt. Dt. Brunce VI. Idus Martii 1309. Nos Hermannus de Primislauicz et Wotycho de Othaslawicz et Busecho de Lomnycz notum facimus vniuersis presens scriptum inspecturis, quod Nos ad peticionem Woyslai de Crysanlis et Martyni fratris sui famulorum Hermanni de Prymislawitz quendam contractum inter ipsum Martynum et Religiosas dominas scilicet dominam Bohuslawam abbatissam et conuentum Sanctimonialium de Thusnowitz celebratum super emptione ville Wazlaws sub nostris Sigillis conscripsimus promittentes ad peticionem predictorum Martyni et Woyslai si relicta siue vxor iam dicti Martini uel heredes aut ceteri amici sui post obitum ipsius Martini voluerint infringere condiciones et promissa in presenti scripto contenta, quod ex tunc pre- dictas dominas de Thusnowicz vt in suo iure permaneant promouebimus fideliter. Predicti contractus tenor, quem de verbo ad verbum presentibus duximus inserendum talis est. Ut res geste in suo vigore et in memoria permaneant desiderant scriptis autenticis roborari. Hinc est quod ego Martinus frater Woyslay de Crysanlis famulus domini Hermanni de Primislauicz vniuersis ac singulis presens scriptum inspecturis protestor, quod Ego aput Religiosas dominas, scilicet dominam Bohuslawam abbatissam Monasterii porte celi in Thus- nowicz, Totumque conuentum sanctimonialium eiusdem Monasterii Cysterciensis ordinis et fratrem Henricum prepositum villam eorum Wazlaws cum pascuis pratis siluis piscacionibus et omnibus pertinencijs suis excepto iurepatronatus ecclesie et plenis decimis quod et quas dicte domine pro se retinuerunt, et excepta dote ecclesie emi pro quinquaginta Marcis de- nariorum grossorum cum condicionibus subnotatis videlicet quod Ego pro tempore vite mee ipsam villam Wazlaws sine impeticione predictarum dominarum debeo pacifice possidere et vxor mea si vixerit post mortem meam et in sede viduali eandem villam Wazlaws eodem iure quo tenueram possidebit pro tempore vite sue. Si uero nupserit alteri viro, vel si vo- cante domino ipsa moritur dicta villa Wazlaws cum omnibus pertinencijs suis statim ad
Strana 19
19 Monasterium reuertitur pleno iure sine quolibet impedimento. Item si vxor mea prima moritur et aliam vxorem duxero illa secunda vxor nichil juris habet in predicta villa Wazlaws sed post obitum meum statim predicte domine sanctimoniales intromittent se de iam dicta villa Wazlaws cum pertinencijs suis pleno jure, omnium heredum meorum et amicorum meorum et relicte mee contradiccione si aliquis eorum eorum (sic) contradixerit non obstante penitus. Sed heredes mei siue isti quibus in extremis legauero debent deducere ad vsus suos queque animalia et res mobiles que fuerint inuente in curia mea ibidem in Wazlaws. Edificia autem quibus instaurauero curiam et sala in campis spectancia ad ipsam curiam predicte domine de Thusnowicz suis vsibus reseruabunt. Vt autem omnia et singula predicta firma perma- neant, nobiles viri videlicet dominus Hermannus de Primislaws dominus meus et dominus Wothich de Othaslawicz et dominus Busecho de Lomnycz ad diligentes preces meas et fratris mei Woyslai promiserunt si relicta mea, uel heredes mei presentibus contrairent, et quod ipsi Nobiles debent defendere predictas dominas de Thusnowicz in jure suo et ad preces meas et fratris mei sua sigilla in robur et testimonium omnium eorum que premissa sunt presentibus appenderunt. Acta sunt hec in Thusnowicz anno domini MOCCC° nono. Coram testibus domino Lobkone de Cleshan. Witgone de Schirnewir. Johanne de Scorothicz et alijs quam pluribus fide dignis. Datum anno et loco prefatis, tercio Nonas Marcij Indiccione VII. Nos itaque Hermannus de Primslaws et Wotych de Othaslawicz et Buseco de Lompnycz predictorum fratrum Martini et Woislai proprium sigillum non habentium precibus inclinati presentes litteras nostris sigillis duximus roborandas, Datum in Brunna anno prefato sexto ydus Marcij. (Orig. cum tribus sigillis, e quibus ultimum (Buseci de Lomnic) avulsum est, in archivo ejus- dem monasterii apud c. r. Gubern. Brunæe sub Lit. Y. Fasc. I. 16.) XXIII. Conradus de Kobern dolens de excessibus, quos in ecclesia in Grasaw comiserat, donat capellano Nicolao medium mansum ibidem. Dt. feria II. post festum S. Johannis Baptistæ 1309. Conradus de Cobern, heres in Grasaw, pro salute anime sue, fratris sui Herbordi et progenitorum suorum domino Nicolao, capellano suo in Grasaw suisque successoribus ratum et gratum habere cupiens mansum et dimidium, quos racione decime hactenus posse- derat, addit igitur ei altero dimidio manso adhuc medium mansum cum omni jure et dominio, dolens de excessibus, quos in ecclesia in Grasaw commiserat, quam de domo orationis in speluncam latronum conuerterat, et quod prefatum Nicolaum in rebus suis molestauerat pluries, sibi et successoribus suis de allodio suo in Kobern decimas manipulatim dignum duxit con- donandas. Presentibus Jescone milite de Lachindorf Weldrico iudice in Sesaw Gregorio procuratore suo. Datum proxima feria secunda post diem, quo festum Sancti Johannis Bap- tiste colitur et celebratur. Anno domini M°CCCOIX°. (E codice privilegiorum episcopatus Olomuc. membran. sæc. XIV. initiantis in folio minimo in archivo Cremsir. fol. M. V. extraxit. A. Boczek.) 3*
19 Monasterium reuertitur pleno iure sine quolibet impedimento. Item si vxor mea prima moritur et aliam vxorem duxero illa secunda vxor nichil juris habet in predicta villa Wazlaws sed post obitum meum statim predicte domine sanctimoniales intromittent se de iam dicta villa Wazlaws cum pertinencijs suis pleno jure, omnium heredum meorum et amicorum meorum et relicte mee contradiccione si aliquis eorum eorum (sic) contradixerit non obstante penitus. Sed heredes mei siue isti quibus in extremis legauero debent deducere ad vsus suos queque animalia et res mobiles que fuerint inuente in curia mea ibidem in Wazlaws. Edificia autem quibus instaurauero curiam et sala in campis spectancia ad ipsam curiam predicte domine de Thusnowicz suis vsibus reseruabunt. Vt autem omnia et singula predicta firma perma- neant, nobiles viri videlicet dominus Hermannus de Primislaws dominus meus et dominus Wothich de Othaslawicz et dominus Busecho de Lomnycz ad diligentes preces meas et fratris mei Woyslai promiserunt si relicta mea, uel heredes mei presentibus contrairent, et quod ipsi Nobiles debent defendere predictas dominas de Thusnowicz in jure suo et ad preces meas et fratris mei sua sigilla in robur et testimonium omnium eorum que premissa sunt presentibus appenderunt. Acta sunt hec in Thusnowicz anno domini MOCCC° nono. Coram testibus domino Lobkone de Cleshan. Witgone de Schirnewir. Johanne de Scorothicz et alijs quam pluribus fide dignis. Datum anno et loco prefatis, tercio Nonas Marcij Indiccione VII. Nos itaque Hermannus de Primslaws et Wotych de Othaslawicz et Buseco de Lompnycz predictorum fratrum Martini et Woislai proprium sigillum non habentium precibus inclinati presentes litteras nostris sigillis duximus roborandas, Datum in Brunna anno prefato sexto ydus Marcij. (Orig. cum tribus sigillis, e quibus ultimum (Buseci de Lomnic) avulsum est, in archivo ejus- dem monasterii apud c. r. Gubern. Brunæe sub Lit. Y. Fasc. I. 16.) XXIII. Conradus de Kobern dolens de excessibus, quos in ecclesia in Grasaw comiserat, donat capellano Nicolao medium mansum ibidem. Dt. feria II. post festum S. Johannis Baptistæ 1309. Conradus de Cobern, heres in Grasaw, pro salute anime sue, fratris sui Herbordi et progenitorum suorum domino Nicolao, capellano suo in Grasaw suisque successoribus ratum et gratum habere cupiens mansum et dimidium, quos racione decime hactenus posse- derat, addit igitur ei altero dimidio manso adhuc medium mansum cum omni jure et dominio, dolens de excessibus, quos in ecclesia in Grasaw commiserat, quam de domo orationis in speluncam latronum conuerterat, et quod prefatum Nicolaum in rebus suis molestauerat pluries, sibi et successoribus suis de allodio suo in Kobern decimas manipulatim dignum duxit con- donandas. Presentibus Jescone milite de Lachindorf Weldrico iudice in Sesaw Gregorio procuratore suo. Datum proxima feria secunda post diem, quo festum Sancti Johannis Bap- tiste colitur et celebratur. Anno domini M°CCCOIX°. (E codice privilegiorum episcopatus Olomuc. membran. sæc. XIV. initiantis in folio minimo in archivo Cremsir. fol. M. V. extraxit. A. Boczek.) 3*
Strana 20
20 XXIV. Witko de Šwabenic vendit duas villas Zalsie et Slupna prope civitatem Mutam sitas pro trecentis et duodecim sexagenis grossor. Prag. conventui sepulchri dominici Zde- rasiensis. Dt. Pragæ VI. Kalend. Augusti 1309. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 229. secundum autographum archivi Zderasiensis; confer apud eundem IV. p. 281.) XXV. Witko de Šwabenic duas villas Zalsie et Slupec circa Altam Mutham sitas et conventui Zderasiensi venditas in tabulis terræ regni Bohemiæ assecurare procurat. Datum Pragæ IV. Kalendas Augusti 1309. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 232 secundum autographum archivi Zderasiensis; confer apud eundem IV. p. 281.) XXVI. Henricus, rex Bohemie, confirmat litteras, quibus Witko de Swabenic villas Zalsie et Slupec conventui Zderasiensi vendidit. Dt. III. Kalendas Augusti 1309. Nos Henricus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, Morauie Marchio, et Comes Tyrolis, tenore presencium notum esse volumus uniuersis, presentibus et futuris, quod nos Nobilis viri Witkonis de Swabenicz, siue de Hermanicz fidelis nostri literas rece- pimus non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in parte sui aliqua viciatas, petentis humiliter, et instanter, ipsarum tenorem in omnibus et singulis suis clausulis et articulis per nos ratum et gratum haberi, ac de nostra benignitate Regia confirmari, quarum continencia de verbo ad verbum talis existit: Nouerint uniuersi presentes literas inspecturi, quod nos Witko de Swabenicz, siue de Hermanicz nostra spontanea voluntate duas proprias villas nostras Zalsie, et Slupecz, siue Slupno etc. (Vide n. XXIV. h. T.) Nos igitur ipsius Witkonis precibus, cum iuste sint, et pie, graciose ac fauorabiliter annuentes, ipsas literas, earumque continen- ciam in omnibus et singulis suis clausulis, et articulis ratas et gratas habentes, easque valere perpetuo volentes, presentis scripti patrocinio roboramus. In quorum omnium testimo- nium has nostras presentes ratihabicionis et confirmacionis nostre literas fieri et sigillum nostrum eisdem appendi Regale, quo uti consueuimus, ista vice; Et cum fauente Domino in Regem Boemie fuerimus coronati, litteras presentis tenoris mandabimus renouari, et eas ipsis Preposito et Conuentui de Zderaz sigillis nostris maioribus sigillatas, quibus tunc uti ceperimus a die coronacionis nostre dabimus infra mensem dum per eos fuerimus requisiti. Datum anno Domini, et Indiccione predictis, III. Kalendas eiusdem Augusti. etc. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 281. secundum autographum archivi Zderasiensis.)
20 XXIV. Witko de Šwabenic vendit duas villas Zalsie et Slupna prope civitatem Mutam sitas pro trecentis et duodecim sexagenis grossor. Prag. conventui sepulchri dominici Zde- rasiensis. Dt. Pragæ VI. Kalend. Augusti 1309. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 229. secundum autographum archivi Zderasiensis; confer apud eundem IV. p. 281.) XXV. Witko de Šwabenic duas villas Zalsie et Slupec circa Altam Mutham sitas et conventui Zderasiensi venditas in tabulis terræ regni Bohemiæ assecurare procurat. Datum Pragæ IV. Kalendas Augusti 1309. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 232 secundum autographum archivi Zderasiensis; confer apud eundem IV. p. 281.) XXVI. Henricus, rex Bohemie, confirmat litteras, quibus Witko de Swabenic villas Zalsie et Slupec conventui Zderasiensi vendidit. Dt. III. Kalendas Augusti 1309. Nos Henricus Dei gracia Boemie et Polonie Rex, Karinthie Dux, Morauie Marchio, et Comes Tyrolis, tenore presencium notum esse volumus uniuersis, presentibus et futuris, quod nos Nobilis viri Witkonis de Swabenicz, siue de Hermanicz fidelis nostri literas rece- pimus non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in parte sui aliqua viciatas, petentis humiliter, et instanter, ipsarum tenorem in omnibus et singulis suis clausulis et articulis per nos ratum et gratum haberi, ac de nostra benignitate Regia confirmari, quarum continencia de verbo ad verbum talis existit: Nouerint uniuersi presentes literas inspecturi, quod nos Witko de Swabenicz, siue de Hermanicz nostra spontanea voluntate duas proprias villas nostras Zalsie, et Slupecz, siue Slupno etc. (Vide n. XXIV. h. T.) Nos igitur ipsius Witkonis precibus, cum iuste sint, et pie, graciose ac fauorabiliter annuentes, ipsas literas, earumque continen- ciam in omnibus et singulis suis clausulis, et articulis ratas et gratas habentes, easque valere perpetuo volentes, presentis scripti patrocinio roboramus. In quorum omnium testimo- nium has nostras presentes ratihabicionis et confirmacionis nostre literas fieri et sigillum nostrum eisdem appendi Regale, quo uti consueuimus, ista vice; Et cum fauente Domino in Regem Boemie fuerimus coronati, litteras presentis tenoris mandabimus renouari, et eas ipsis Preposito et Conuentui de Zderaz sigillis nostris maioribus sigillatas, quibus tunc uti ceperimus a die coronacionis nostre dabimus infra mensem dum per eos fuerimus requisiti. Datum anno Domini, et Indiccione predictis, III. Kalendas eiusdem Augusti. etc. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 281. secundum autographum archivi Zderasiensis.)
Strana 21
21 XXVII. Civitas Jermir Elisabethœ quondam reginœ et filic ipsius Agneti homagium fidelitatis prœstat et jura ipsarum defendere se obligat. Dt. IV. Nonas Augusti 1309. Nos Reblinus Judex .. Jurati .. totaque communitas Ciuium in Jermir vniuersis quo- rum tenor presentis scripti aures tetigerit recognoscimus publice profitentes, quod Illustri ac preclare domine nostre Elyzabeth Bohemie et Polonie quondam Regine et filie ipsius Agneti nomine, concordi uoce et uoto, ac vnanimi voluntate fidelitatis nostre fecimus homagium sub fidei Juramento . . . . omnes tam diuites quam pauperes Ciues Jermirenses hoc in solidum, sub uoto prestiti Juramenti, deliberato animo promittentes quod ad ipsam solam dominam nostram Elyzabeth prius fatam et filiam ipsius, respectum in omnibus habere, eamque cum dicta filia sua in Juribus suis defendere, ac tueri, rebus ac corpore fideliter volumus et debemus. Ad hec eciam tamquam fideles et fidedigni ipsi domine nostre Elyzabeth et filie eius supradictis constanter assistere, fideliter obedire, ac sine scitu, consilio eius atque verbo nihil facere, promittimus, aut consensu. In cuius rei Testimonium euidens seu apparens Sigillum ipsius Ciuitatis Jermirensis presenti litere est appensum. Datum Anno do- mini Millesimo CCC° Nono. quarto Nonas Augusti. (Ex Originali cum sigillo bene conservato in archivo abbatiæ ad S. Thomam Vetero-Brunæ.) XXVIII. Henricus, Romanorum rex, promittit ducibus Austriœ consensum Principum Electorum super infeodandis eorum terris et super obligatione marchionatus Moraviœ impetrare. Dt. Spyra XV. Kalend. Octobris 1309. Nos Heinricus dei gracia Romanorum Rex semper Augustus, promittimus per presentes Impetrare et obtinere pro posse nostro cum effectu, consensum et litteras, vene- rabilis Petri Archiepiscopi Moguntinensis, et aliorum Principum Electorum Imperii, super concessione feodorum, Illustrium Friderici, Liupoldi et Heinrici, ac fratrum suorum, Ducum Austriæ, et super renunciacione, cessione, ac collacione, et Juuestitura bonorum et Jurium, que Johanni, filio quondam Rudolfi, fratris clare memorie Alberti Romanorum Regis, Jure hereditario competere poterant, dictis Ducibus per nos factis, Ac eciam super obligacione Marchionatus Morauie, quamprimum possumus, sine dolo et fraude. Persencium testimonio litterarum, nostre maiestatis Sigilli robore signatarum. Datum Spyre XV. Kalend. Octobris. Anno domini. Millesimo. Trecentesimo. Nono. Regni vero nostri Anno Primo. (Kurz Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage Nr. IV. p. 418.) XXIX. Clemens, papa V. suscipit ordinem Prœmonstratensem in suam protectionem contra omnes tam ecclesiasticos quam sœculares molestatores. Datum Avenione VIII. Idus Octobris 1309. lemens Episcopus, servus servorum Dei, Dilectis filijs, Abbatibus, Prioribus, Præ- posilis, necnon universis Canonicis Ordinis Præmonstratensis, Salutem et apostolicam bene-
21 XXVII. Civitas Jermir Elisabethœ quondam reginœ et filic ipsius Agneti homagium fidelitatis prœstat et jura ipsarum defendere se obligat. Dt. IV. Nonas Augusti 1309. Nos Reblinus Judex .. Jurati .. totaque communitas Ciuium in Jermir vniuersis quo- rum tenor presentis scripti aures tetigerit recognoscimus publice profitentes, quod Illustri ac preclare domine nostre Elyzabeth Bohemie et Polonie quondam Regine et filie ipsius Agneti nomine, concordi uoce et uoto, ac vnanimi voluntate fidelitatis nostre fecimus homagium sub fidei Juramento . . . . omnes tam diuites quam pauperes Ciues Jermirenses hoc in solidum, sub uoto prestiti Juramenti, deliberato animo promittentes quod ad ipsam solam dominam nostram Elyzabeth prius fatam et filiam ipsius, respectum in omnibus habere, eamque cum dicta filia sua in Juribus suis defendere, ac tueri, rebus ac corpore fideliter volumus et debemus. Ad hec eciam tamquam fideles et fidedigni ipsi domine nostre Elyzabeth et filie eius supradictis constanter assistere, fideliter obedire, ac sine scitu, consilio eius atque verbo nihil facere, promittimus, aut consensu. In cuius rei Testimonium euidens seu apparens Sigillum ipsius Ciuitatis Jermirensis presenti litere est appensum. Datum Anno do- mini Millesimo CCC° Nono. quarto Nonas Augusti. (Ex Originali cum sigillo bene conservato in archivo abbatiæ ad S. Thomam Vetero-Brunæ.) XXVIII. Henricus, Romanorum rex, promittit ducibus Austriœ consensum Principum Electorum super infeodandis eorum terris et super obligatione marchionatus Moraviœ impetrare. Dt. Spyra XV. Kalend. Octobris 1309. Nos Heinricus dei gracia Romanorum Rex semper Augustus, promittimus per presentes Impetrare et obtinere pro posse nostro cum effectu, consensum et litteras, vene- rabilis Petri Archiepiscopi Moguntinensis, et aliorum Principum Electorum Imperii, super concessione feodorum, Illustrium Friderici, Liupoldi et Heinrici, ac fratrum suorum, Ducum Austriæ, et super renunciacione, cessione, ac collacione, et Juuestitura bonorum et Jurium, que Johanni, filio quondam Rudolfi, fratris clare memorie Alberti Romanorum Regis, Jure hereditario competere poterant, dictis Ducibus per nos factis, Ac eciam super obligacione Marchionatus Morauie, quamprimum possumus, sine dolo et fraude. Persencium testimonio litterarum, nostre maiestatis Sigilli robore signatarum. Datum Spyre XV. Kalend. Octobris. Anno domini. Millesimo. Trecentesimo. Nono. Regni vero nostri Anno Primo. (Kurz Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage Nr. IV. p. 418.) XXIX. Clemens, papa V. suscipit ordinem Prœmonstratensem in suam protectionem contra omnes tam ecclesiasticos quam sœculares molestatores. Datum Avenione VIII. Idus Octobris 1309. lemens Episcopus, servus servorum Dei, Dilectis filijs, Abbatibus, Prioribus, Præ- posilis, necnon universis Canonicis Ordinis Præmonstratensis, Salutem et apostolicam bene-
Strana 22
22 dictionem. Quia vos religiose vivere, et canonice vitam secundum Beati Augustini institutionem instituere Domino inspirante decrevistis, vestrum propositum Apostolicæ Sedis authoritate firmamus, et vos firmos in remissionem peccatorum vestrorum, in ea persistere exhortamur, sub Excommunicationis, Suspensionis, privationis et interdicti Sententijs districtius inhibentes, ne aliqui Archiepiscopi, Episcopi ac Eiusdem Sedis Legati, Seu Nunccij, vel alij Ecclesiastici Prælati seu Sæculares potestates, scilicet Reges, Duces, Principes Barones, Comites, Milites, Balini, Vasalli, Advocati aut eorum Ministri Ecclesias ac Vicarias vestras, per potentiam vobis auferre, seu procurationes, seu exactiones, tallias, aut aliqua Servitia a vobis exigere, vel res vestras, aut vestrorum impignorare, seu distrahere, vobisque et subditis vestris vio- lentiam aliquam vel injuriam irrogare, aut ipsi Archiepiscopi, vel Episcopi, Legati, Nuncij, vel alij Prælati, Ecclesias ipsas et Vicarias, necnon Monasteria, et Loca vestra interdicto Ecclesiastico subjicere, aut in vos Excommunicationis Suspensionisque sententiam promulgare, quavis occasione præsumat, decernentes, omnia vobis sana, integra ac pacifica observari. Insuper de speciali fauore vobis concedimus, quod Canonici vestri, huiusmodi Parochiales Ecclesias et Vicarias, ad vestram Collationem spectantes, et quos quidem Canonicos, per vos Abbates, Priores et Præpositos, pro tempore ad ipsas Ecclesias et Vicarias præsentare contigerit, qviete regere possint, ab ordinarijs Locorum, curam animarum petere et recipere teneantur. Quod si præfati ordinarij, illam ipsis Canonicis concedere, racionabili causa cessante denegaverint, vobis Abbatibus, Prioribus et Præpositis authoritate Apostolica con- cedimus, ut hoc non obstante, eisdem Canonicis Curam animarum huiusmodi conferre possitis, et si dicti Canonici, Ecclesias parrochiales, et Vicarias huiusmodi habentes, curam animarum ab ordinarijs ipsis, vel a vobis Abbatibus, Prioribus, aut Præpositis non quesierint, et in hoc negligenter supersederint. Ideo in Jurepatronatus ipsarum Ecclesiarum et Vicariarum pertinente, nolumus vos esse neglectos, unde unius neglectio, totius Ordinis proprietatem et immunitatem amittere non potest. Ipsi vero vestri Canonici, a Sæcularibus potestatibus, sci- flicet Principibus, Militibus, Armigeris, necnon etiam Spiritualibus Personis, seu alijs quibus- cumque Ecclesias Parochiales, et perpetuas Ecclesiarum Parochialium Vicarias, licite possint impetrare, impetratas regere et officiare, et impetrationes Ecclesiarum et Vicariarum, ad eandem vestram collationem spectantium, a vobis et a vestris Successoribus per sæculares Personas fieri inhibemus. Ecclesias autem Parrochiales, et Vicarias vestras hujusmodi con- erre potestis sæcularibus Personis, post quarum obitum, seu resignationem, licite conferatis vestris canonicis hujusmodi, quando et quoties videbitis expedire. Nulli eciam Archiepiscopi, Episcopi, Prælati, seu alij Judices Ordinarij quicumque, eosdem Canonicos, et vestros con- fratres, Abbates, Priores et Præpositos, ad suam debeant citare presentiam, nec in alicuius judicio debeant conparere taliter citati, sed omnes eorum casus emergentes, per vos Abbates, Priores et Præpositos hujusmodi judicentur. Volumus insuper, et inhibemus, ne sæculares Presbyteri aut Clerici, in vestras per potentiam intrudantur Ecclesias vel vicarias, et ne Archiepiscopi seu Episcopi Ecclesiarum Parochialium et vicariarum vestrarum diuisionem aliquam faciant, nisi de vestro assensu, et ex causa evidenter vtili, Necnon eciam vobis et successoribus vestris, salvo Jure Patronatus earundem mandamus, etiam sub intimatione
22 dictionem. Quia vos religiose vivere, et canonice vitam secundum Beati Augustini institutionem instituere Domino inspirante decrevistis, vestrum propositum Apostolicæ Sedis authoritate firmamus, et vos firmos in remissionem peccatorum vestrorum, in ea persistere exhortamur, sub Excommunicationis, Suspensionis, privationis et interdicti Sententijs districtius inhibentes, ne aliqui Archiepiscopi, Episcopi ac Eiusdem Sedis Legati, Seu Nunccij, vel alij Ecclesiastici Prælati seu Sæculares potestates, scilicet Reges, Duces, Principes Barones, Comites, Milites, Balini, Vasalli, Advocati aut eorum Ministri Ecclesias ac Vicarias vestras, per potentiam vobis auferre, seu procurationes, seu exactiones, tallias, aut aliqua Servitia a vobis exigere, vel res vestras, aut vestrorum impignorare, seu distrahere, vobisque et subditis vestris vio- lentiam aliquam vel injuriam irrogare, aut ipsi Archiepiscopi, vel Episcopi, Legati, Nuncij, vel alij Prælati, Ecclesias ipsas et Vicarias, necnon Monasteria, et Loca vestra interdicto Ecclesiastico subjicere, aut in vos Excommunicationis Suspensionisque sententiam promulgare, quavis occasione præsumat, decernentes, omnia vobis sana, integra ac pacifica observari. Insuper de speciali fauore vobis concedimus, quod Canonici vestri, huiusmodi Parochiales Ecclesias et Vicarias, ad vestram Collationem spectantes, et quos quidem Canonicos, per vos Abbates, Priores et Præpositos, pro tempore ad ipsas Ecclesias et Vicarias præsentare contigerit, qviete regere possint, ab ordinarijs Locorum, curam animarum petere et recipere teneantur. Quod si præfati ordinarij, illam ipsis Canonicis concedere, racionabili causa cessante denegaverint, vobis Abbatibus, Prioribus et Præpositis authoritate Apostolica con- cedimus, ut hoc non obstante, eisdem Canonicis Curam animarum huiusmodi conferre possitis, et si dicti Canonici, Ecclesias parrochiales, et Vicarias huiusmodi habentes, curam animarum ab ordinarijs ipsis, vel a vobis Abbatibus, Prioribus, aut Præpositis non quesierint, et in hoc negligenter supersederint. Ideo in Jurepatronatus ipsarum Ecclesiarum et Vicariarum pertinente, nolumus vos esse neglectos, unde unius neglectio, totius Ordinis proprietatem et immunitatem amittere non potest. Ipsi vero vestri Canonici, a Sæcularibus potestatibus, sci- flicet Principibus, Militibus, Armigeris, necnon etiam Spiritualibus Personis, seu alijs quibus- cumque Ecclesias Parochiales, et perpetuas Ecclesiarum Parochialium Vicarias, licite possint impetrare, impetratas regere et officiare, et impetrationes Ecclesiarum et Vicariarum, ad eandem vestram collationem spectantium, a vobis et a vestris Successoribus per sæculares Personas fieri inhibemus. Ecclesias autem Parrochiales, et Vicarias vestras hujusmodi con- erre potestis sæcularibus Personis, post quarum obitum, seu resignationem, licite conferatis vestris canonicis hujusmodi, quando et quoties videbitis expedire. Nulli eciam Archiepiscopi, Episcopi, Prælati, seu alij Judices Ordinarij quicumque, eosdem Canonicos, et vestros con- fratres, Abbates, Priores et Præpositos, ad suam debeant citare presentiam, nec in alicuius judicio debeant conparere taliter citati, sed omnes eorum casus emergentes, per vos Abbates, Priores et Præpositos hujusmodi judicentur. Volumus insuper, et inhibemus, ne sæculares Presbyteri aut Clerici, in vestras per potentiam intrudantur Ecclesias vel vicarias, et ne Archiepiscopi seu Episcopi Ecclesiarum Parochialium et vicariarum vestrarum diuisionem aliquam faciant, nisi de vestro assensu, et ex causa evidenter vtili, Necnon eciam vobis et successoribus vestris, salvo Jure Patronatus earundem mandamus, etiam sub intimatione
Strana 23
23 maledictionis æternæ, similiter inhibentes singulis Ecclesiasticis et Sæecularibus Judicibus et Personis cujuscumque conditionis, ne vos vel personas vestras vexent vel molestent, sed in eisdem vestris Litteris contenta, rata conseruent atque grata. Quod si secus aliqui facere præsumpserint, Civitates, Castra, villas et Loca eorum Ecclesiastico subjicimus Interdicto. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ concessionis, Constitutionis, volun- tatis et inhibitionis infringere, vel ei ausu temerario contraire, Si quis autem hoc attentare præsumpserit, Indignationem Dei Omnipotentis, et Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avenione Octavo Idus Octobris Pontificatus nostri Anno quinto. (E copia copiæ vidimatæ in archivo monasterii Gradicensis apud C. R. Gubern. Brunæ.) XXX. Johannes, episcopus Olomucensis, recognoscit, quod Witko de Swabenic, cæterique illius agnati monasterio Zderasiensi jus patronatus in Šwabenic concesserunt. Dt. Bruna XIV. Kalend. Novembris 1309. In nomine Domini. Amen. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas, et consuetudo laudabilis approbauit, ut ea, que geruntur in tempore ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perennentur. Eapropter Nos Johannes Dei gracia Olomucensis episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod Nobiles Viri Witko de Swabenicz siue de Hermanicz, Hrabissius de Clynouicz, siue Trawnik, Nicolaus de ipso Swabenicz, Johannes de Bukouin dicti, feruore almi spiritus inflammati in nostra constituti presencia Jus Patronatus ecclesie in eodem Swa- benicz, quod ad ipsos et progenitores eorum pertinuit ab antiquo, cum prediis, decimis plenis omnium prediorum ad ipsam ecclesiam iure Parochiali spectancium, ac aliis utilitatibus, per- tinenciis et iuribus suis uniuersis Honestis ac Religiosis Viris Preposito, Conuentui, et ipsorum successoribus Domus Zderasiensis per eosdem progenitores ipsorum fundato, Ordinis S. Augustini sacrosancti Dominici Sepulcri Jerosolimitani Pragensis Diocesis dederunt, donarunt, tradi- derunt liberaliter, et de speciali gracia, et in eosdem fratres ac ipsorum successores ex sua certa sciencia et unanimi voluntate pro suo suorumque remedio peccaminum transtulerunt per eos ac successores ipsorum semper et in perpetuum iure proprietatis et dominii haben- dum, tenendum et libere ac pacifice possidendum, renunciantes pro se ac suis heredibus ac successoribus quibuscunque ipsi iuri Patronatus, suisque pertinenciis et iuribus uniuersis, que ad ipsos pertinent, vel quantumcunque poterunt pertinere. Insuper omnis iuris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, priuilegii, statuti, restitucionis in integrum auxilio, nec non excepcioni Juris et Facti cuiuscunque persone vel uniuersitati indulto, accionique doli mali, et in factum accioni, et cuiuscunque alterius iuris auxilio, quod eis vel eorum heredibus aut successoribus contra omnia vel singula predicta, vel aliquid predictorum competit, vel modo quolibet posset competere in futurum. Recognouerunt quoque, et veraciter sunt protestati coram nobis, quod ipsum Jus Patronatus cum omnibus supradictis ad ipsos Fratres et Domum ipsorum predictam de iure pertinet, et dudum pertinebat ex causa donacionis ab ipsis Progenitoribus suis Fra-
23 maledictionis æternæ, similiter inhibentes singulis Ecclesiasticis et Sæecularibus Judicibus et Personis cujuscumque conditionis, ne vos vel personas vestras vexent vel molestent, sed in eisdem vestris Litteris contenta, rata conseruent atque grata. Quod si secus aliqui facere præsumpserint, Civitates, Castra, villas et Loca eorum Ecclesiastico subjicimus Interdicto. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ concessionis, Constitutionis, volun- tatis et inhibitionis infringere, vel ei ausu temerario contraire, Si quis autem hoc attentare præsumpserit, Indignationem Dei Omnipotentis, et Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avenione Octavo Idus Octobris Pontificatus nostri Anno quinto. (E copia copiæ vidimatæ in archivo monasterii Gradicensis apud C. R. Gubern. Brunæ.) XXX. Johannes, episcopus Olomucensis, recognoscit, quod Witko de Swabenic, cæterique illius agnati monasterio Zderasiensi jus patronatus in Šwabenic concesserunt. Dt. Bruna XIV. Kalend. Novembris 1309. In nomine Domini. Amen. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas, et consuetudo laudabilis approbauit, ut ea, que geruntur in tempore ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perennentur. Eapropter Nos Johannes Dei gracia Olomucensis episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod Nobiles Viri Witko de Swabenicz siue de Hermanicz, Hrabissius de Clynouicz, siue Trawnik, Nicolaus de ipso Swabenicz, Johannes de Bukouin dicti, feruore almi spiritus inflammati in nostra constituti presencia Jus Patronatus ecclesie in eodem Swa- benicz, quod ad ipsos et progenitores eorum pertinuit ab antiquo, cum prediis, decimis plenis omnium prediorum ad ipsam ecclesiam iure Parochiali spectancium, ac aliis utilitatibus, per- tinenciis et iuribus suis uniuersis Honestis ac Religiosis Viris Preposito, Conuentui, et ipsorum successoribus Domus Zderasiensis per eosdem progenitores ipsorum fundato, Ordinis S. Augustini sacrosancti Dominici Sepulcri Jerosolimitani Pragensis Diocesis dederunt, donarunt, tradi- derunt liberaliter, et de speciali gracia, et in eosdem fratres ac ipsorum successores ex sua certa sciencia et unanimi voluntate pro suo suorumque remedio peccaminum transtulerunt per eos ac successores ipsorum semper et in perpetuum iure proprietatis et dominii haben- dum, tenendum et libere ac pacifice possidendum, renunciantes pro se ac suis heredibus ac successoribus quibuscunque ipsi iuri Patronatus, suisque pertinenciis et iuribus uniuersis, que ad ipsos pertinent, vel quantumcunque poterunt pertinere. Insuper omnis iuris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, priuilegii, statuti, restitucionis in integrum auxilio, nec non excepcioni Juris et Facti cuiuscunque persone vel uniuersitati indulto, accionique doli mali, et in factum accioni, et cuiuscunque alterius iuris auxilio, quod eis vel eorum heredibus aut successoribus contra omnia vel singula predicta, vel aliquid predictorum competit, vel modo quolibet posset competere in futurum. Recognouerunt quoque, et veraciter sunt protestati coram nobis, quod ipsum Jus Patronatus cum omnibus supradictis ad ipsos Fratres et Domum ipsorum predictam de iure pertinet, et dudum pertinebat ex causa donacionis ab ipsis Progenitoribus suis Fra-
Strana 24
24 tribus ipsis facta, quanquam propter delictum unius persone eodem iure ipsi Fratres fuerunt spoliati. Petentes quatenus donacioni siue tradicioni predicte nostrum assensum beneuolum dignaremur de benignitate solita impertiri, ac ipsam ex officii nostri debito confirmare. Nos igitur attendentes peticionem dictorum Nobilium racionabilem atque iustam fauore religionis piis ipsorum desideriis annuentes, donacionem, tradicionem, et translacionem predictam ratam et gratam habentes auctoritate, qua fungimur, confirmamus, volentes et concedentes ut pre- dicti Viri Religiosi ecclesiam supradictam per se vel per Vicarium secularem Clericum officiare debeant, ac ibidem amministrare Sacramenta. Ad hec promittimus, ut predicti Reli- giosi Viri omnes fructus ecclesie prefate, quocunque nomine censeantur, suis usibus valeant applicare, sustentacione Vicarii, seu Seruiarii congrua reseruata, Juribus eciam Legatorum Sedis Apostolice, nostris, ac Archidiaconalibus in omnibus semper saluis. In cuius rei testi- monium et robur perpetuo valiturum presens scriptum fieri, et sigilli nostri munimine iussimus roborari. Actum et datum in Brunna anno Domini millesimo trecentesimo nono, XIV. Kalendas Nouembris. Indiccione VII. Pontificatus vero nostri anno septimo. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 282. secundum autographum archivi Zderasiensis.) XXXI. Johannes, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio S. Catherinœ Olomutii juspatronatus ecclesia in Wážan. Datum in Modricz XIII. Kalend. Decembris 1309. In nomine domini amen. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, vniuersis presentes litteras inspecturis, salutem in domino Jesu sempiternam. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas et consuetudo lau- dabilis approbauit, vt ea que geruntur in tempore, ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perhennentur. Noscat igitur tam presens etas quam successura posteritas futurorum. Quod Religiosus vir frater Egidius Lector sancti Michaelis Brunnensis in nostra constitutus presencia . . Prioris ac aliorum fratrum domus sancti Michaelis Ordinis fratrum Predicatorum in Olomucz nobis exponere curauit, quod Nobilis et honesta domina Woyslawa bone memorie Relicta quondam domini Jenczonis de Doblin, feruore almi spiritus inflammata Jus patronatus Ecclesie sancti Bartholomei in Wazan quod ad ipsam iure hereditario a multis retroactis temporibus pertinebat Religiosis dominabus . . Priorisse et Conuentui Sororum inclusarum Monasterii sancte Katherine in Olomucz secundum instituta et sub cura eorundem fratrum Predicatorum viuencium, dudum contulit, concessit, tradidit, et donauit, pro suo suorumque remedio peccatorum, per ipsam Priorissam et Conuentum Sororum Monasterii predicti libere ac perpetuo possidendum, Nobis humiliter, ac cum instancia supplicando quatenus concessioni seu donacioni huiusmodi predicte domine Woyslaue nostrum assensum dignaremur de benig- nitate solita inpertiri, ac ipsam ex officij nostri debito confirmare. Nos attendentes peticionem ipsius fratris Egidii, et aliorum fratrum predicatorum iam dictorum racionabilem atque iustam principaliter diuine remuneracionis intuitu, et propter dictarum sororum inopiam releuandam, de voluntate et consensu in Christo fratrum nostrorum dominorum Budistai Decani, Cyri
24 tribus ipsis facta, quanquam propter delictum unius persone eodem iure ipsi Fratres fuerunt spoliati. Petentes quatenus donacioni siue tradicioni predicte nostrum assensum beneuolum dignaremur de benignitate solita impertiri, ac ipsam ex officii nostri debito confirmare. Nos igitur attendentes peticionem dictorum Nobilium racionabilem atque iustam fauore religionis piis ipsorum desideriis annuentes, donacionem, tradicionem, et translacionem predictam ratam et gratam habentes auctoritate, qua fungimur, confirmamus, volentes et concedentes ut pre- dicti Viri Religiosi ecclesiam supradictam per se vel per Vicarium secularem Clericum officiare debeant, ac ibidem amministrare Sacramenta. Ad hec promittimus, ut predicti Reli- giosi Viri omnes fructus ecclesie prefate, quocunque nomine censeantur, suis usibus valeant applicare, sustentacione Vicarii, seu Seruiarii congrua reseruata, Juribus eciam Legatorum Sedis Apostolice, nostris, ac Archidiaconalibus in omnibus semper saluis. In cuius rei testi- monium et robur perpetuo valiturum presens scriptum fieri, et sigilli nostri munimine iussimus roborari. Actum et datum in Brunna anno Domini millesimo trecentesimo nono, XIV. Kalendas Nouembris. Indiccione VII. Pontificatus vero nostri anno septimo. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 282. secundum autographum archivi Zderasiensis.) XXXI. Johannes, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio S. Catherinœ Olomutii juspatronatus ecclesia in Wážan. Datum in Modricz XIII. Kalend. Decembris 1309. In nomine domini amen. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, vniuersis presentes litteras inspecturis, salutem in domino Jesu sempiternam. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas et consuetudo lau- dabilis approbauit, vt ea que geruntur in tempore, ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perhennentur. Noscat igitur tam presens etas quam successura posteritas futurorum. Quod Religiosus vir frater Egidius Lector sancti Michaelis Brunnensis in nostra constitutus presencia . . Prioris ac aliorum fratrum domus sancti Michaelis Ordinis fratrum Predicatorum in Olomucz nobis exponere curauit, quod Nobilis et honesta domina Woyslawa bone memorie Relicta quondam domini Jenczonis de Doblin, feruore almi spiritus inflammata Jus patronatus Ecclesie sancti Bartholomei in Wazan quod ad ipsam iure hereditario a multis retroactis temporibus pertinebat Religiosis dominabus . . Priorisse et Conuentui Sororum inclusarum Monasterii sancte Katherine in Olomucz secundum instituta et sub cura eorundem fratrum Predicatorum viuencium, dudum contulit, concessit, tradidit, et donauit, pro suo suorumque remedio peccatorum, per ipsam Priorissam et Conuentum Sororum Monasterii predicti libere ac perpetuo possidendum, Nobis humiliter, ac cum instancia supplicando quatenus concessioni seu donacioni huiusmodi predicte domine Woyslaue nostrum assensum dignaremur de benig- nitate solita inpertiri, ac ipsam ex officij nostri debito confirmare. Nos attendentes peticionem ipsius fratris Egidii, et aliorum fratrum predicatorum iam dictorum racionabilem atque iustam principaliter diuine remuneracionis intuitu, et propter dictarum sororum inopiam releuandam, de voluntate et consensu in Christo fratrum nostrorum dominorum Budistai Decani, Cyri
Strana 25
25 Prepositi, Magistri Johannis Archidiaconi, ac tocius Capituli nostre Olomucensis Ecclesie et omnium aliorum quorum intererat, interueniente eciam sollempni tractatu qui in talibus interuenire consueuit, Concessionem, sev Donacionem ipsius Domine Woyslaue predictam, ratam et gratam habentes auctoritate qua fungimur confirmamus. Volentes, vt predicte Do- mine . . Priorissa et Conuentus sorororum monasterij sepedicti Ecclesiam in Wazan predictam cum vacauerit officiare valeant per vicarium, qui a nobis et successoribus nostris Curam recipiat animarum, ac ibidem amministrare omnia Ecclesiastica Sacramenta. Ad hec permit- timus et concedimus, vt iam dicte religiose Domine . . Priorissa et Conuentus Sororum Monasterii sepefati, omnes fructus et prouentus eiusdem Ecclesie in Wazan in oblacionibus, decimis, et alijs redditibus quocunque nomine censeantur, suis possint vsibus applicare. Sustentacione dumtaxat vicarij congrua reseruata, Juribus legatorum Sedis apostolice nostris ac archidyaconalibus per omnia semper saluis. In quorum omnium testimonium et euiden- ciam pleniorem presentes litteras fieri, et Sigillorum tam nostri, quam predicti ecclesie nostre Capituli munimine iussimus roborarj. Datum in Modricz anno domini Millesimo CCC. Nono. XIII. Kalendas Decembris. Indictione VII. Pontificatus nostri anno septimo. (Orig. membran. cum duobus sigillis ex parte læsis in archivo Societ. Jesu apud C. R. Gubern. Brunæ. Fasc. 56. n. 49.) XXXII. Magistratus Pragensis recognoscit, quod Raimundus de Lichtenburg Theoderico, civi Pra- gensi, pro debilis sedecimam partem septima partis in Vaserad obligatur. Dt. Pragæ in Circumcisione domini 1310. Nos Wolflinus Judex, Eberlinus de Lapide, Sybota de Bensaw, Betlehem, Hyl- prandus, Zyfflinger, Petrus nigri, Albertus Alberti, Conradus de Lapide, Rugerus Rusticus, Conradus Plaier, Memlinus Rokczinerij, Nycolaus Wolflini et Rudlinus Volklini Jurati et Ciues Ciuitatis Pragensis, Ad singulorum noticiam deducimus per presentes, quod Discretus vir Theodricus, noster conciuis in nostra presencia constitutus recognouit se cum Nobili viro, domino Remundo de Luchtenburch, pro suis debitis, in quibus sibi, Idem dominus Remundus, ab antiquo abligatus fuerat consedisse in die dominico proximo post festum sancti Nycolai primo preteritum, et racionem fecisse, pro ijsdem debitis cum eodem domino, pro quibus ipse dominus Remundus eidem Theodrico sedecimam partem, septime partis in Vaserrad obligauerat et adhuc pro residua pecunia obligauit Ita, quod racione inter partes ipsas habita, ipsius domini Remundi pars eadem sedecima septime partis in Quingentis Nonaginta duabus Marcis bernibus denariorum Pragensium, ipsi Theodrico remanet obligata, Quam partem Theodricus predictus sine impedimento quolibet tenere debet tam diu, quousque pars eadem sedecima in Vaserrad se liberet de pecunia memorata, Insuper quandocumque Theodricus predictus pecuniam ipsam, Quingentas et Nonaginta Marcas cum duabus, videlicet pro se, de ipsa parte sedecima receperit, ex tunc pars sedecima septime partis pretacta ad dominum Remundum predictum libere reuertetur, nec ipse Theodricus ipsi domino Remundo de quoquo debet aut tenebitur vlterius imputare, In cuius rei testimonia presentes conscribi fecimus 4
25 Prepositi, Magistri Johannis Archidiaconi, ac tocius Capituli nostre Olomucensis Ecclesie et omnium aliorum quorum intererat, interueniente eciam sollempni tractatu qui in talibus interuenire consueuit, Concessionem, sev Donacionem ipsius Domine Woyslaue predictam, ratam et gratam habentes auctoritate qua fungimur confirmamus. Volentes, vt predicte Do- mine . . Priorissa et Conuentus sorororum monasterij sepedicti Ecclesiam in Wazan predictam cum vacauerit officiare valeant per vicarium, qui a nobis et successoribus nostris Curam recipiat animarum, ac ibidem amministrare omnia Ecclesiastica Sacramenta. Ad hec permit- timus et concedimus, vt iam dicte religiose Domine . . Priorissa et Conuentus Sororum Monasterii sepefati, omnes fructus et prouentus eiusdem Ecclesie in Wazan in oblacionibus, decimis, et alijs redditibus quocunque nomine censeantur, suis possint vsibus applicare. Sustentacione dumtaxat vicarij congrua reseruata, Juribus legatorum Sedis apostolice nostris ac archidyaconalibus per omnia semper saluis. In quorum omnium testimonium et euiden- ciam pleniorem presentes litteras fieri, et Sigillorum tam nostri, quam predicti ecclesie nostre Capituli munimine iussimus roborarj. Datum in Modricz anno domini Millesimo CCC. Nono. XIII. Kalendas Decembris. Indictione VII. Pontificatus nostri anno septimo. (Orig. membran. cum duobus sigillis ex parte læsis in archivo Societ. Jesu apud C. R. Gubern. Brunæ. Fasc. 56. n. 49.) XXXII. Magistratus Pragensis recognoscit, quod Raimundus de Lichtenburg Theoderico, civi Pra- gensi, pro debilis sedecimam partem septima partis in Vaserad obligatur. Dt. Pragæ in Circumcisione domini 1310. Nos Wolflinus Judex, Eberlinus de Lapide, Sybota de Bensaw, Betlehem, Hyl- prandus, Zyfflinger, Petrus nigri, Albertus Alberti, Conradus de Lapide, Rugerus Rusticus, Conradus Plaier, Memlinus Rokczinerij, Nycolaus Wolflini et Rudlinus Volklini Jurati et Ciues Ciuitatis Pragensis, Ad singulorum noticiam deducimus per presentes, quod Discretus vir Theodricus, noster conciuis in nostra presencia constitutus recognouit se cum Nobili viro, domino Remundo de Luchtenburch, pro suis debitis, in quibus sibi, Idem dominus Remundus, ab antiquo abligatus fuerat consedisse in die dominico proximo post festum sancti Nycolai primo preteritum, et racionem fecisse, pro ijsdem debitis cum eodem domino, pro quibus ipse dominus Remundus eidem Theodrico sedecimam partem, septime partis in Vaserrad obligauerat et adhuc pro residua pecunia obligauit Ita, quod racione inter partes ipsas habita, ipsius domini Remundi pars eadem sedecima septime partis in Quingentis Nonaginta duabus Marcis bernibus denariorum Pragensium, ipsi Theodrico remanet obligata, Quam partem Theodricus predictus sine impedimento quolibet tenere debet tam diu, quousque pars eadem sedecima in Vaserrad se liberet de pecunia memorata, Insuper quandocumque Theodricus predictus pecuniam ipsam, Quingentas et Nonaginta Marcas cum duabus, videlicet pro se, de ipsa parte sedecima receperit, ex tunc pars sedecima septime partis pretacta ad dominum Remundum predictum libere reuertetur, nec ipse Theodricus ipsi domino Remundo de quoquo debet aut tenebitur vlterius imputare, In cuius rei testimonia presentes conscribi fecimus 4
Strana 26
26 literas, et Sigilli nostre Ciuitatis munimine communiri, Datum et Actum Prage, Anno domini Millesimo CCC° Decimo, In Circumcisione domini nostri Jesu. (Originale cum sigillo majori pendenti mutillo in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 1. inter Miscellanea.) XXXIII. Smilo de Obran, subcamerarius Moravia, promittit civibus Hradištensibus, quod a civitate ipsorum nullam exigebit collectam, nisi necessariam. Dt. In Radis die b. Agnetis virginis 1310. Nos Zmilo de Obersaz Subcamerarius Morauie recognoscimus presentibus vniuersis, Quod nos considerato sinceritatis affectu Ciuium de Radis, quem in nos specialiter ipsorum direxit fidelitas, eorumque sedulis monicionibus et precibus fauorabiliter inclinati ipsam Ciui- tatem Radis in nostram tutelam recepimus promittentes ipsam secundum totum nostrum posse a dampnis quibuslibet et periculis defendere a data presencium, donec ad futuri potentis principis presenciam, qui de communi terre Nobilium et Ciuitatum Ciuium consilio et volum- tate in dominum terre Morauie electus et opresso omni disturbio ipsam terram Morauiam potenti brachio ualeat gubernare. Promittimus eciam dicte Ciuitatis Ciuibus, ab ipsis nullam Collectam, seu Steuram requirere, nisi quando pro necessitate ipsorum Ciuium homines nostros ad ipsam Ciuitatem miserimus, Tunc subsidium per ipsos nobis exhibendum et faci- endum ipsius Ciuitatis Juratis et Scabinis, qui tunc pro tempore fuerint, conmittimus, vt nobis iuxta ipsorum discrecionis arbitrium pro labore et sumptibus ibidem factis conueniens subsidium prebeatur, Si uero in ipsam Ciuitatem pro nostro proprio negocio et necessitate ducentos uel Trecentos viros transmittere contigerit, tunc a dictis Ciuibus nullum nobis exhi- beri auxilium requiremus, Ceterum nullum in dicta Ciuitate loco nostri Capitaneum statuere promittimus, nisi qui ipsius Ciuitatis Ciuibus expedire videbitur et placere, Sique datus ipsis per nos Capitaneus se non decenter in Ciuitate gesserit ipsum a Ciuitate amouere wolumus, dantes ipsis alium, qui ipsorum placuerit voluntati, Preterea omnia Jura et gracias ipsis Ciuibus a principibus datas, quas priuilegiorum approbare et demonstrare potérint testi- monio, et eciam iura Abbacie et monasterij Welegradensis uolumus et promittimus non infringere, sed inuiolabilia obseruare, saluis Juribus ad Regem et ad Subcamerariatus officium pertinentibus, quibus nos iure et racionabiliter frui wolumus et debemus, impedimento quolibet non obstante, Datum et actum in Radis Anno domini M°CCCOX° In die beate Agnetis virginis gloriose. (E codice Ms. sæc. XV. fol. 67. v. in archivo monasterii Welehrad. apud C. R. Gubern. Brunw.) XXXIV. Clemens, papa V. mandat episcopo Olomucensi, ut monasterio Daubrawnicensi bona injuste ablata restituere curet. Dt. Avinione X. Kalend. Martii 1310. lemens episcopus seruus seruorum dei, Venerabili fratri . . Episcopo Olomucensi Salutem et apostolicam benediccionem. Dilectarum in Christo filiarum . . Abbatisse et Con-
26 literas, et Sigilli nostre Ciuitatis munimine communiri, Datum et Actum Prage, Anno domini Millesimo CCC° Decimo, In Circumcisione domini nostri Jesu. (Originale cum sigillo majori pendenti mutillo in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 1. inter Miscellanea.) XXXIII. Smilo de Obran, subcamerarius Moravia, promittit civibus Hradištensibus, quod a civitate ipsorum nullam exigebit collectam, nisi necessariam. Dt. In Radis die b. Agnetis virginis 1310. Nos Zmilo de Obersaz Subcamerarius Morauie recognoscimus presentibus vniuersis, Quod nos considerato sinceritatis affectu Ciuium de Radis, quem in nos specialiter ipsorum direxit fidelitas, eorumque sedulis monicionibus et precibus fauorabiliter inclinati ipsam Ciui- tatem Radis in nostram tutelam recepimus promittentes ipsam secundum totum nostrum posse a dampnis quibuslibet et periculis defendere a data presencium, donec ad futuri potentis principis presenciam, qui de communi terre Nobilium et Ciuitatum Ciuium consilio et volum- tate in dominum terre Morauie electus et opresso omni disturbio ipsam terram Morauiam potenti brachio ualeat gubernare. Promittimus eciam dicte Ciuitatis Ciuibus, ab ipsis nullam Collectam, seu Steuram requirere, nisi quando pro necessitate ipsorum Ciuium homines nostros ad ipsam Ciuitatem miserimus, Tunc subsidium per ipsos nobis exhibendum et faci- endum ipsius Ciuitatis Juratis et Scabinis, qui tunc pro tempore fuerint, conmittimus, vt nobis iuxta ipsorum discrecionis arbitrium pro labore et sumptibus ibidem factis conueniens subsidium prebeatur, Si uero in ipsam Ciuitatem pro nostro proprio negocio et necessitate ducentos uel Trecentos viros transmittere contigerit, tunc a dictis Ciuibus nullum nobis exhi- beri auxilium requiremus, Ceterum nullum in dicta Ciuitate loco nostri Capitaneum statuere promittimus, nisi qui ipsius Ciuitatis Ciuibus expedire videbitur et placere, Sique datus ipsis per nos Capitaneus se non decenter in Ciuitate gesserit ipsum a Ciuitate amouere wolumus, dantes ipsis alium, qui ipsorum placuerit voluntati, Preterea omnia Jura et gracias ipsis Ciuibus a principibus datas, quas priuilegiorum approbare et demonstrare potérint testi- monio, et eciam iura Abbacie et monasterij Welegradensis uolumus et promittimus non infringere, sed inuiolabilia obseruare, saluis Juribus ad Regem et ad Subcamerariatus officium pertinentibus, quibus nos iure et racionabiliter frui wolumus et debemus, impedimento quolibet non obstante, Datum et actum in Radis Anno domini M°CCCOX° In die beate Agnetis virginis gloriose. (E codice Ms. sæc. XV. fol. 67. v. in archivo monasterii Welehrad. apud C. R. Gubern. Brunw.) XXXIV. Clemens, papa V. mandat episcopo Olomucensi, ut monasterio Daubrawnicensi bona injuste ablata restituere curet. Dt. Avinione X. Kalend. Martii 1310. lemens episcopus seruus seruorum dei, Venerabili fratri . . Episcopo Olomucensi Salutem et apostolicam benediccionem. Dilectarum in Christo filiarum . . Abbatisse et Con-
Strana 27
27 uentus Monasterij sancte Crucis in Dubraunik, ordinis sancti Augustini tue diocesis, precibus inclinati presencium tibi auctoritate mandamus, quatinus ea que de bonis ipsius Monasterij alienata inueneris illicite, uel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem Monasterij legitime reuocare procures. Contradictores per censuram ecclesiasticam appellacione postposita com- pescendo. Testes autem qui fuerunt nominati si se gracia, odio, uel timore subtraxerint, censura simili, appellacione cessante compellas veritati testimonium perhibere. Datum Auinione P. de Pon. X. Kal. Marcij, Pontificatus nostri Anno Quinto. (Ex originali cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunensis, O. II. n. 10.) XXXV. Reimundus, Wenceslaus, Smilo et Čenko, patrueles de Lichtenburg, liberant cives Teuto - Brodenses intuitu civitatis muniendæ ad X annos ab omni servitio, exactione et collecta. Dt. VIII. Kalend. Aprilis. 1310. (Ex originali membran. cum quatuor sigillis in archivo ejusdem civitatis desumsit A. Boczek.) XXXVI. Johannes, episcopus Olomucensis, mandat, quod promissa restitutio parrochiœ in Nikolsburg ad monasterium Chunicense, quam Henricus de Lichtenstein dominus in Nicolsburg dto. in Nicolsburg in vigilia resurrectionis domini 1310. fecit, sub poena interdicti servari debet. Nos Johannes dei gracia Olomucensis episcopus notum esse cupimus vniuersis presencium litteras inspecturis, quod veniens ad nos religiosus vir frater Jacobus, canonicus regularis monasterii Chunicensis, Premonstratensis ordinis, et dicte nostre dyocesis, plebanus de Nycolspurch, quedam nobis priuilegia exhibuit non cancellata non abolita nec in aliqua parte sui corporis viciata cum integris et veris sigillis ac dependentibus sigillata petens dicti monasterii sui Chunicensis ac suo nomine eadem priuilegia et contenta in ipsis per nos ratificari, confirmari, ac pene adieccione vallari, ipsorum autem priuilegiorum tenor per omnia talis erat . . In nomine domini amen. Ad perpetuam rei memoriam, Nos Henricus dictus de Lichtenstein et Petrissa coniunx eiusdem, domini castri ac vniuersitatis bonorum de Nycolspurch tenore presencium notum facimus vniuersis, quod cum vacante ecclesia parrochiali in ipso Nycolspurch per mortem fratris Woyzlay, canonici regularis, monasterii Chunicensis, ordinis Premonstratensis, nos credentes ius patronatus eiusdem parrochie ad nos iure communi tamquam ad vniuersitatis dominos pertinere, fratres alios eiusdem mona- sterii Chunicensis auctoritate propria a possessione eiecissemus eiusdem parrochie corporali, bona dotis tam mobilia quam immobilia nichilominus vsurpando, nec fratrem Jacobum cano- nicum regularem monasterii et ordinis predictorum ad presentacionem prepositi et conuentus eiusdem monasterii Chunicensis, pro rectore in eadem confirmatum ad possessionem ipsius parrochie vellemus admittere corporalem, petentes et volentes ad presentationem nostram pro rectore ipsius alium confirmari et ob hoc fuisset contra nos per reuerendum in Christo 4*)
27 uentus Monasterij sancte Crucis in Dubraunik, ordinis sancti Augustini tue diocesis, precibus inclinati presencium tibi auctoritate mandamus, quatinus ea que de bonis ipsius Monasterij alienata inueneris illicite, uel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem Monasterij legitime reuocare procures. Contradictores per censuram ecclesiasticam appellacione postposita com- pescendo. Testes autem qui fuerunt nominati si se gracia, odio, uel timore subtraxerint, censura simili, appellacione cessante compellas veritati testimonium perhibere. Datum Auinione P. de Pon. X. Kal. Marcij, Pontificatus nostri Anno Quinto. (Ex originali cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunensis, O. II. n. 10.) XXXV. Reimundus, Wenceslaus, Smilo et Čenko, patrueles de Lichtenburg, liberant cives Teuto - Brodenses intuitu civitatis muniendæ ad X annos ab omni servitio, exactione et collecta. Dt. VIII. Kalend. Aprilis. 1310. (Ex originali membran. cum quatuor sigillis in archivo ejusdem civitatis desumsit A. Boczek.) XXXVI. Johannes, episcopus Olomucensis, mandat, quod promissa restitutio parrochiœ in Nikolsburg ad monasterium Chunicense, quam Henricus de Lichtenstein dominus in Nicolsburg dto. in Nicolsburg in vigilia resurrectionis domini 1310. fecit, sub poena interdicti servari debet. Nos Johannes dei gracia Olomucensis episcopus notum esse cupimus vniuersis presencium litteras inspecturis, quod veniens ad nos religiosus vir frater Jacobus, canonicus regularis monasterii Chunicensis, Premonstratensis ordinis, et dicte nostre dyocesis, plebanus de Nycolspurch, quedam nobis priuilegia exhibuit non cancellata non abolita nec in aliqua parte sui corporis viciata cum integris et veris sigillis ac dependentibus sigillata petens dicti monasterii sui Chunicensis ac suo nomine eadem priuilegia et contenta in ipsis per nos ratificari, confirmari, ac pene adieccione vallari, ipsorum autem priuilegiorum tenor per omnia talis erat . . In nomine domini amen. Ad perpetuam rei memoriam, Nos Henricus dictus de Lichtenstein et Petrissa coniunx eiusdem, domini castri ac vniuersitatis bonorum de Nycolspurch tenore presencium notum facimus vniuersis, quod cum vacante ecclesia parrochiali in ipso Nycolspurch per mortem fratris Woyzlay, canonici regularis, monasterii Chunicensis, ordinis Premonstratensis, nos credentes ius patronatus eiusdem parrochie ad nos iure communi tamquam ad vniuersitatis dominos pertinere, fratres alios eiusdem mona- sterii Chunicensis auctoritate propria a possessione eiecissemus eiusdem parrochie corporali, bona dotis tam mobilia quam immobilia nichilominus vsurpando, nec fratrem Jacobum cano- nicum regularem monasterii et ordinis predictorum ad presentacionem prepositi et conuentus eiusdem monasterii Chunicensis, pro rectore in eadem confirmatum ad possessionem ipsius parrochie vellemus admittere corporalem, petentes et volentes ad presentationem nostram pro rectore ipsius alium confirmari et ob hoc fuisset contra nos per reuerendum in Christo 4*)
Strana 28
28 patrem, dominum Johannem Olomucensem episcopum legitima monitione premissa processum per interdictum et alias sententias, tamquam pro excessu nocionis uel offensa, tandem ex priuilegiis dicti monasterii Chunicensis plenarie informati, quod ius patronatus dicte parrochie in Nycolspurch ad monasterium Chunicense ex donacione pristina dominorum Wilhelmi et Swathozlaij de Pulyn, fundatorum ipsius monasterii felicis memorie pertineret dictum fratrem Jacobum vna cum aliis fratribus sepedicti monasterii Chunicensis ad possessionem ipsius parrochie in Nycolspurch admisimus pacificam et quietam, Ne eciam heredes aut successores nostri aliquam occasionem contra dictum monasterium habeant in antea malignandi ius, si quod nobis conpeteret in parrochia eadem, patronatus in ipsum monasterium Chunicense licet ex habundanti ad cautelam maiorem nichilominus duximus transferendum, Promittentes nostro, heredum quoque ac successorum nostrorum nomine bona fide, quod in iure de possessione dicte parrochie et decimis ac bonis aliis ad ipsam de iure uel antiqua consuetu- dine pertinentibus monasterium ipsum Chunicense ac fratres ipsius non impediemus nec turbabimus de cetero, nec permittentes per alios quantum tueri et resistere poterimus, per- turbari ad penas ecclesiasticas, quas dictus in Christo pater reuerendus dominus Johannes, Olomucensis episcopus, super hoc adiciendas decreuit, si secus per nos, heredes aut succes- sores nostros contra dictum monasterium Chunicense uel fratres ipsius factum uel attemptatum fuerit, quam est dictum, nos et heredes nostros ac successores quoslibet tenore presencium obligantes, consensu expresso dilecti filii nostri Hertnidi singulis hic prescriptis et premissis nichilominus accedente, qui in hoc facto beneficio restitucionis inintegrum, excepcioni metus uel uiolencie et omni alii exceptioni ac auxilio renuntiauit tam iuris canonici quam ciuilis quam terre consuetudinis, coram nobis, et testibus subscriptis, per quod predicta uel quod- libet predictorum viciarii posset in antea uel mutari. Actum et datum in Nycolspurch predicto, Anno ab incarnatione domini. Millesimo trecentesimo decimo, In vigilia resurrectionis eiusdem, Presentibus honorabilibus viris pro testimonio ad hoc rogatis pariter et vocatis, domino Ottone videlicet dicto de Polehradicz siue Vrenspicz, Ottone de Nasmaricz, Heimlino, pur- crauio nostro de Rassenstein, Polasio et Herwordo purcrauiis nostris de Nycolspurch, Matheo judice de Pretersprun, cum Myssnerio et Ponhalmo et aliis quam pluribus, In cuius rei testimonium sigilla nostra duximus presentibus apponenda, preposito ac conuentui dicti mo- nasterii Chunicensis, quatenus sigilla quorumcumque ad maiorem cautelam apponere voluerint. apponant nichilominus concedentes, Nos autem predicti fratris Jacobi precibus in hoc ex officii nostri debito fauorabiliter annuentes, quia dicti prepositus ac conuentus monasterii Chunicensis ac ipse frater Jacobus plebanus dicte parochie de Nycolspurch, promissa in premissis et contenta pro satisfactione plenaria tam fructuum quam iniurie acceptarunt, ipsa priuilegia et contenta in eis ex officii nostri debito auctoritate ordinaria ratificantes confir- mantes et in formam publicam sub sigillo nostro redigi mandantes dictas sententias quas tam ex officio nostro tamquam pro offensa uel excessu notorio quam de mandato venera- bilis in Christo patris domini Petri archiepiscopi Maguntini querela ad ipsum interposita super hoc, tuleramus, relaxandas duximus hac pena apposita et adiecta, quod si decetero contra promissa et contenta in dictis priuilegiis per dictum dominum Henricum de Lichtenstein, heredes.
28 patrem, dominum Johannem Olomucensem episcopum legitima monitione premissa processum per interdictum et alias sententias, tamquam pro excessu nocionis uel offensa, tandem ex priuilegiis dicti monasterii Chunicensis plenarie informati, quod ius patronatus dicte parrochie in Nycolspurch ad monasterium Chunicense ex donacione pristina dominorum Wilhelmi et Swathozlaij de Pulyn, fundatorum ipsius monasterii felicis memorie pertineret dictum fratrem Jacobum vna cum aliis fratribus sepedicti monasterii Chunicensis ad possessionem ipsius parrochie in Nycolspurch admisimus pacificam et quietam, Ne eciam heredes aut successores nostri aliquam occasionem contra dictum monasterium habeant in antea malignandi ius, si quod nobis conpeteret in parrochia eadem, patronatus in ipsum monasterium Chunicense licet ex habundanti ad cautelam maiorem nichilominus duximus transferendum, Promittentes nostro, heredum quoque ac successorum nostrorum nomine bona fide, quod in iure de possessione dicte parrochie et decimis ac bonis aliis ad ipsam de iure uel antiqua consuetu- dine pertinentibus monasterium ipsum Chunicense ac fratres ipsius non impediemus nec turbabimus de cetero, nec permittentes per alios quantum tueri et resistere poterimus, per- turbari ad penas ecclesiasticas, quas dictus in Christo pater reuerendus dominus Johannes, Olomucensis episcopus, super hoc adiciendas decreuit, si secus per nos, heredes aut succes- sores nostros contra dictum monasterium Chunicense uel fratres ipsius factum uel attemptatum fuerit, quam est dictum, nos et heredes nostros ac successores quoslibet tenore presencium obligantes, consensu expresso dilecti filii nostri Hertnidi singulis hic prescriptis et premissis nichilominus accedente, qui in hoc facto beneficio restitucionis inintegrum, excepcioni metus uel uiolencie et omni alii exceptioni ac auxilio renuntiauit tam iuris canonici quam ciuilis quam terre consuetudinis, coram nobis, et testibus subscriptis, per quod predicta uel quod- libet predictorum viciarii posset in antea uel mutari. Actum et datum in Nycolspurch predicto, Anno ab incarnatione domini. Millesimo trecentesimo decimo, In vigilia resurrectionis eiusdem, Presentibus honorabilibus viris pro testimonio ad hoc rogatis pariter et vocatis, domino Ottone videlicet dicto de Polehradicz siue Vrenspicz, Ottone de Nasmaricz, Heimlino, pur- crauio nostro de Rassenstein, Polasio et Herwordo purcrauiis nostris de Nycolspurch, Matheo judice de Pretersprun, cum Myssnerio et Ponhalmo et aliis quam pluribus, In cuius rei testimonium sigilla nostra duximus presentibus apponenda, preposito ac conuentui dicti mo- nasterii Chunicensis, quatenus sigilla quorumcumque ad maiorem cautelam apponere voluerint. apponant nichilominus concedentes, Nos autem predicti fratris Jacobi precibus in hoc ex officii nostri debito fauorabiliter annuentes, quia dicti prepositus ac conuentus monasterii Chunicensis ac ipse frater Jacobus plebanus dicte parochie de Nycolspurch, promissa in premissis et contenta pro satisfactione plenaria tam fructuum quam iniurie acceptarunt, ipsa priuilegia et contenta in eis ex officii nostri debito auctoritate ordinaria ratificantes confir- mantes et in formam publicam sub sigillo nostro redigi mandantes dictas sententias quas tam ex officio nostro tamquam pro offensa uel excessu notorio quam de mandato venera- bilis in Christo patris domini Petri archiepiscopi Maguntini querela ad ipsum interposita super hoc, tuleramus, relaxandas duximus hac pena apposita et adiecta, quod si decetero contra promissa et contenta in dictis priuilegiis per dictum dominum Henricum de Lichtenstein, heredes.
Strana 29
29 aut successores ipsius contra dictum monasterium Chunicense aut fratres ipsius aliquid gra- uaminis uel iniurie factum notabiliter fuerit uel eciam attemptatum extunc ipse dominus Henricus heredes quoque aut successores ipsius ac omnes alii et singuli qui in hoc dederint auxilium consilium uel fauorem publice uel oculte excommunicationis sententiam quam exnunc prout extunc in ipsos et quemlibet ipsorum protulimus incidant ipso facto quam si per mensem vel amplius sine satisfactione debita animo sustinuerit uel sustinuerint indurato, extunc omnes ecclesie nostre dyocesis in dicti domini Henrici de Lichtenstein heredum quoque aut successorum suorum tempore per eos commissi delicti, site dominio ipso facto ecclesiastico subiaceant interdicto quod interdictum ex nunc prout extunc in ipsas in scriptis similiter duximus proferendum, omnes etiam qui interdictum ipsum post mensem a tempore illati grauaminis seruare non curauerint scienter vel ignorantia affectata excommunicationis sententiam quam ex nunc prout extunc in ipsos et quemlibet ipsorum similiter in scriptis protulimus incidant ipso facto. Ita quod ad simplicem insinuationem et querelam prepositi et conuentus dicti monasterii Chunicensis vel plebani de Nycolspurch per nos aut successores nostros huiusmodi sententie publicentur seu publicari mandentur et ad agrauacionem earum sine relaxacione qualibet procedatur tam diu, donec de dampnis illatis et iniuriis ac expensis omnibus pro hoc factis debite ac plenarie fuerit satisfactum. (Ex Originali, cujus sigillum avulsum est, in archivo capituli Olomucensis copiavit A. Boczek.) XXXVII. Johannes, episcopus Olomucensis, literas prædecessoris sui Theodorici ab anno 1297. confirmans, confert Herbordo de Fullenstein, filio Ekerici, feudum castri Füllenstein. Dt. in Modricz X. Kalendas Julii, 1310. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, vniuersis presentes literas inspecturis, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Nouerit vniuersitas vestra, nos literas venerabilis fratris nostri domini Th. antecessoris nostri quondam Episcopi Olomucensis non cancellatas, nec in aliqua sui parte viciatas, sigillo suo nichilominus communitas vidisse et legisse, quarum tenor per omnia talis est: Nos Th. dei gracia Olomucensis Episcopus Notum facimus etc. usque Datum in Holeschow, Anno domini MOCCOXCVII°.III° Idus Februarii. (Vide Tom. V. p. 60. n. LXII.) Nos igitur licet seruicia domini Herbordi filii Ekrici de Fullinstein, fratruelis ipsius Herbordi de Traberch nobis et ecclesie nostre vtiliter exhibita hactenus pen- semus precipue tamen venerabilis fratris nostri domini Th. episcopi, predecessoris nostri consensu et donacione inclinati bona ipsa feudalia in Castro Fullinstein cum omnibus pertinencijs suis, que per mortem dicti Herbordi Traberch, qui sine liberis et heredibus legitimis decessit, per quod ad nos sunt bona eadem deuoluta, nostro et ecclesie nostre nomine ipsi domino Herbordo et heredibus suis bona ipsa concedimus et concessa approbamus omnino et eodem iure, quo prefatus Herbordus Traberch bona eadem tenuit et possedit, wolentes, vt premissa collatio per nos in personam ipsius Herbordi benivole et efficaciter facta, non detrimentum aliquod, sed pocius iuris sibi acquisiti ex prefato concessu seu collatione antecessoris nostri
29 aut successores ipsius contra dictum monasterium Chunicense aut fratres ipsius aliquid gra- uaminis uel iniurie factum notabiliter fuerit uel eciam attemptatum extunc ipse dominus Henricus heredes quoque aut successores ipsius ac omnes alii et singuli qui in hoc dederint auxilium consilium uel fauorem publice uel oculte excommunicationis sententiam quam exnunc prout extunc in ipsos et quemlibet ipsorum protulimus incidant ipso facto quam si per mensem vel amplius sine satisfactione debita animo sustinuerit uel sustinuerint indurato, extunc omnes ecclesie nostre dyocesis in dicti domini Henrici de Lichtenstein heredum quoque aut successorum suorum tempore per eos commissi delicti, site dominio ipso facto ecclesiastico subiaceant interdicto quod interdictum ex nunc prout extunc in ipsas in scriptis similiter duximus proferendum, omnes etiam qui interdictum ipsum post mensem a tempore illati grauaminis seruare non curauerint scienter vel ignorantia affectata excommunicationis sententiam quam ex nunc prout extunc in ipsos et quemlibet ipsorum similiter in scriptis protulimus incidant ipso facto. Ita quod ad simplicem insinuationem et querelam prepositi et conuentus dicti monasterii Chunicensis vel plebani de Nycolspurch per nos aut successores nostros huiusmodi sententie publicentur seu publicari mandentur et ad agrauacionem earum sine relaxacione qualibet procedatur tam diu, donec de dampnis illatis et iniuriis ac expensis omnibus pro hoc factis debite ac plenarie fuerit satisfactum. (Ex Originali, cujus sigillum avulsum est, in archivo capituli Olomucensis copiavit A. Boczek.) XXXVII. Johannes, episcopus Olomucensis, literas prædecessoris sui Theodorici ab anno 1297. confirmans, confert Herbordo de Fullenstein, filio Ekerici, feudum castri Füllenstein. Dt. in Modricz X. Kalendas Julii, 1310. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, vniuersis presentes literas inspecturis, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Nouerit vniuersitas vestra, nos literas venerabilis fratris nostri domini Th. antecessoris nostri quondam Episcopi Olomucensis non cancellatas, nec in aliqua sui parte viciatas, sigillo suo nichilominus communitas vidisse et legisse, quarum tenor per omnia talis est: Nos Th. dei gracia Olomucensis Episcopus Notum facimus etc. usque Datum in Holeschow, Anno domini MOCCOXCVII°.III° Idus Februarii. (Vide Tom. V. p. 60. n. LXII.) Nos igitur licet seruicia domini Herbordi filii Ekrici de Fullinstein, fratruelis ipsius Herbordi de Traberch nobis et ecclesie nostre vtiliter exhibita hactenus pen- semus precipue tamen venerabilis fratris nostri domini Th. episcopi, predecessoris nostri consensu et donacione inclinati bona ipsa feudalia in Castro Fullinstein cum omnibus pertinencijs suis, que per mortem dicti Herbordi Traberch, qui sine liberis et heredibus legitimis decessit, per quod ad nos sunt bona eadem deuoluta, nostro et ecclesie nostre nomine ipsi domino Herbordo et heredibus suis bona ipsa concedimus et concessa approbamus omnino et eodem iure, quo prefatus Herbordus Traberch bona eadem tenuit et possedit, wolentes, vt premissa collatio per nos in personam ipsius Herbordi benivole et efficaciter facta, non detrimentum aliquod, sed pocius iuris sibi acquisiti ex prefato concessu seu collatione antecessoris nostri
Strana 30
30 predicti tribuere debeat incrementum. In quorum omnium testimonium presentes literas sibi dari iussimus, sigilli nostri munimine roboratas. Actum et datum Modricz, Anno domini Millesimo CCCOX°.X° Kalend. Julij, Pontificatus nostri anno septimo. (E codice chart. I. p. 97. in archivo archiepiscopali Cremsirii copiavit Ant. Boczek. Dobner T. IV. p. 283. habet tantum extractum.) XXXVIII. Lebus de Rausenbruck vendit monasterio Oslawanensi dimidium molendinum cum dimidio laneo in Mützmanns. Dt. in Osla die b. Bernhardi 1310. Nos Sdezlaus de Vrbowe, Henricus de Ywanschicz, Marcwardus de Vezmans. Laurencius dictus Chunber, Henricus de Rausenpruk, Gerhardus de Vrbaw, Vlricus de Voins- dorf, nec non Lupoldus Ciuis Znoymensis, Merthlo de Znoyma, Notum esse cupimus omnibus presentes litteras inspecturis, quod Lebuhs de Rausenpruk dimidium molendinum cum medio laneo ac omnibus pertinencijs, quod in Vezmans habuit cum iure proprietatis, quod sibi et suis heredibus vsurpauerat, coram nobis ac aliis probis viris supscriptis propter nostrum censum, quem quam pluribus annis supersedit non persoluendo, de sua bona ac libera vo- luntate nulla conpellente potestate honorabili domine Gy .. Abbatisse in Ossla resignauit, tali interposita condicione, quod de hoc fideiussores existimus in solidum, quod idem Lebus- sius ac sui heredes siue eius coniux, quam diu vixerint, ad proprietatem nullum respectum predictorum bonorum habere teneantur, Si vero, quod absit, dominam predictam G . . pro hiisdem bonis aliquis inpeteret, de quo dampnum aliquod ipsi domine prenotate posset suboriri, ex tunc in viginti Marcis grossorum denariorum esse debemus obligati, et pro hiisdem viginti Marcis argenteis Ciuitatem Znoymensem ingredi spondemus de ipsa non exituri, donec pecunia eadem domine G . . predicte plenarie persoluatur. In cuius rei testimonium et robur perpetue firmitatis presentes meo sigillo videlicet Sdezlay fieri et sigillis dominorum, videlicet domini Kadoldi de Wehinge, domini Ottonis de Bolheradicz, Nicolay de Dobrencz, Ottonis de Nassemaricz, Sdenkonis de Plauch, Nicolay de Krelicz, Wilhelmi dicti Vrey iussimus communiri. Datum et actum in Ossla. Anno domini Millesimo CCCOX° in die beati Bernhardi Abbatis. (Orig. membran. cum VIH. parvis sigillis bene conservatis in archivo civitatis Brunensis, O. I. n. 17.) XXXIX. Liebitscho de Rausenbruck resignat monasterio Oslawanensi medium molendinum et laneum in Mützmanns. Datum Znoyma XVII. Kalend. Octobris 1310. Nos Fridericus Judex, Hermanus Biehanus, Magister Ciuium, Hermannus quondam Judex, Radwanus, Fridericus pellifex, Scepanus, Heinricus de Pudwicz, Johannes de Tuzna- witz, Chuonradus ollator, Bryzgo, Hadmarus, Wytgo de Pratsch, et Reinlinus, Jurati Ciuitatis Znoymensis, Notum facimus vniuersis presentibus, et futuris, presentem paginam inspecturis,
30 predicti tribuere debeat incrementum. In quorum omnium testimonium presentes literas sibi dari iussimus, sigilli nostri munimine roboratas. Actum et datum Modricz, Anno domini Millesimo CCCOX°.X° Kalend. Julij, Pontificatus nostri anno septimo. (E codice chart. I. p. 97. in archivo archiepiscopali Cremsirii copiavit Ant. Boczek. Dobner T. IV. p. 283. habet tantum extractum.) XXXVIII. Lebus de Rausenbruck vendit monasterio Oslawanensi dimidium molendinum cum dimidio laneo in Mützmanns. Dt. in Osla die b. Bernhardi 1310. Nos Sdezlaus de Vrbowe, Henricus de Ywanschicz, Marcwardus de Vezmans. Laurencius dictus Chunber, Henricus de Rausenpruk, Gerhardus de Vrbaw, Vlricus de Voins- dorf, nec non Lupoldus Ciuis Znoymensis, Merthlo de Znoyma, Notum esse cupimus omnibus presentes litteras inspecturis, quod Lebuhs de Rausenpruk dimidium molendinum cum medio laneo ac omnibus pertinencijs, quod in Vezmans habuit cum iure proprietatis, quod sibi et suis heredibus vsurpauerat, coram nobis ac aliis probis viris supscriptis propter nostrum censum, quem quam pluribus annis supersedit non persoluendo, de sua bona ac libera vo- luntate nulla conpellente potestate honorabili domine Gy .. Abbatisse in Ossla resignauit, tali interposita condicione, quod de hoc fideiussores existimus in solidum, quod idem Lebus- sius ac sui heredes siue eius coniux, quam diu vixerint, ad proprietatem nullum respectum predictorum bonorum habere teneantur, Si vero, quod absit, dominam predictam G . . pro hiisdem bonis aliquis inpeteret, de quo dampnum aliquod ipsi domine prenotate posset suboriri, ex tunc in viginti Marcis grossorum denariorum esse debemus obligati, et pro hiisdem viginti Marcis argenteis Ciuitatem Znoymensem ingredi spondemus de ipsa non exituri, donec pecunia eadem domine G . . predicte plenarie persoluatur. In cuius rei testimonium et robur perpetue firmitatis presentes meo sigillo videlicet Sdezlay fieri et sigillis dominorum, videlicet domini Kadoldi de Wehinge, domini Ottonis de Bolheradicz, Nicolay de Dobrencz, Ottonis de Nassemaricz, Sdenkonis de Plauch, Nicolay de Krelicz, Wilhelmi dicti Vrey iussimus communiri. Datum et actum in Ossla. Anno domini Millesimo CCCOX° in die beati Bernhardi Abbatis. (Orig. membran. cum VIH. parvis sigillis bene conservatis in archivo civitatis Brunensis, O. I. n. 17.) XXXIX. Liebitscho de Rausenbruck resignat monasterio Oslawanensi medium molendinum et laneum in Mützmanns. Datum Znoyma XVII. Kalend. Octobris 1310. Nos Fridericus Judex, Hermanus Biehanus, Magister Ciuium, Hermannus quondam Judex, Radwanus, Fridericus pellifex, Scepanus, Heinricus de Pudwicz, Johannes de Tuzna- witz, Chuonradus ollator, Bryzgo, Hadmarus, Wytgo de Pratsch, et Reinlinus, Jurati Ciuitatis Znoymensis, Notum facimus vniuersis presentibus, et futuris, presentem paginam inspecturis,
Strana 31
31 Quod Liebitscho de Reuschenpruk, sanus mente, corpore et racione coram nobis, mente pura et intecione non ficta, in sincere fidei veritate pro se, et Consorte sua, liberis necnon heredibus suis promisit, omnia, singula ac vniuersa, que in priuilegio et in Instrumento edito, ac venerabili domine Gysle, abbatisse Ozlauiensi prius assignato, conscripta et anno- tata reperiuntur, inviolabiliter obseruare, quod quidem instrumentum resignacionem dimidij Molendini, et lanei dimidij in Muetzmans, lucidius cum omnibus iuribus et pertinencijs atque expressius denotat, exprimit et describit, vtpote ipsum Instrumentum nobilium virorum Sigillis est roboratum et vallatum. Ad huius autem rei euidenciam maiorem et ad cautelam firmio- rem precibusque Liebuschonis predicti fauorabiliter annuentes et inclinati, presentes fieri et nostre Ciuitatis sigilli munimine fecimus communiri. Datum et Actum Znoyme, Anno domini, Millesimo, Trecentesimo, Decimo. XVII. Kalendas Octobris. (Orig. membran. cum sigillo conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. P. n. 54.) XL. Raymund von Lichtenburg verpfändet dem Kloster Oslawan 10 Mark Prager Groschen in den Dörfern Radkowitz, Hudorsitz und Bachzitz. Gegeben am Tage der 11.000 Jungfrauen 1310. Wir Remunt von Luchtenburch, verichen vnd Tuen kunt allen den, Die disen gegenwortigen prief lesent, ader horen lesen. Daz wir den got gedechtigen frawen, Der aptessine, vnd algemeine der Samenunge des Closters czv Ozla, Recht vnd redlich haben czv eime Rechten pfande gesetzet: czehen marc gulde. In den drein Dorfern Radcowicz. Hudorsitz, vnd Bachzicz, vor sibenczik Marc grosser Pragisser pfenninge vier vnd sechczik grosse vor itsliche Marc, Also bescheidenlich, Daz die vorgenanten frowen, die selben gulde, in den genanten dorfern noch pfandes Recht, svllen inne haben, als Lange vncz wir ader vnser erben die selben gvlde vmb die vor genanten sibenczik Marc wider sie geledigen vnd gelosen: wir haben auch bei namen ausgenomen, swanne wir in die vorgenanten sibenczik Marc halb verrichten mit gueter gewissen, Daz si vns czehant vunf Marc gulde wider abe treten, vnd die andern funf marc gulde sullen sie inne haben als Lange, vncz wir sie ader vnser erben von in gelosen, vmb das ander halbe tail der sibenczik Marc: wir haben auch getrevwelich gelubt an alle arge List, Daz wirs wollen gerne foyten vnd befriden, als ander vnser aygen: Geschehe aber, Das czv gotes genaden stat, Das wir ab- leibick wurden ee danne wir die gulde von in geledigeten vnd geloseten. So sol vnser hausfrawe vor alhayt, vnd vnser erben den selben frawen genczlichen laisten alle die gelubde, die wir den frawen an disen gegenwortigen priefe haben gelubet: Daz dise ge- lubde vnd dise Rede stete vnd vnverwandelt behalden werden Dar vmbe haben wir disen prief der Aptessinne vnd der Samenunge gegeben versigelt mit vnserm Insigel: Diser gelubde vnd diser Saczunge geczevgen sint, Zmil vom Gruenwald, Wolfram sein pruder. Bohuzlab von Schevkwitz. Jarosch von Widern. Marsick von Knyenitz. Marquart der freye. vnd
31 Quod Liebitscho de Reuschenpruk, sanus mente, corpore et racione coram nobis, mente pura et intecione non ficta, in sincere fidei veritate pro se, et Consorte sua, liberis necnon heredibus suis promisit, omnia, singula ac vniuersa, que in priuilegio et in Instrumento edito, ac venerabili domine Gysle, abbatisse Ozlauiensi prius assignato, conscripta et anno- tata reperiuntur, inviolabiliter obseruare, quod quidem instrumentum resignacionem dimidij Molendini, et lanei dimidij in Muetzmans, lucidius cum omnibus iuribus et pertinencijs atque expressius denotat, exprimit et describit, vtpote ipsum Instrumentum nobilium virorum Sigillis est roboratum et vallatum. Ad huius autem rei euidenciam maiorem et ad cautelam firmio- rem precibusque Liebuschonis predicti fauorabiliter annuentes et inclinati, presentes fieri et nostre Ciuitatis sigilli munimine fecimus communiri. Datum et Actum Znoyme, Anno domini, Millesimo, Trecentesimo, Decimo. XVII. Kalendas Octobris. (Orig. membran. cum sigillo conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. P. n. 54.) XL. Raymund von Lichtenburg verpfändet dem Kloster Oslawan 10 Mark Prager Groschen in den Dörfern Radkowitz, Hudorsitz und Bachzitz. Gegeben am Tage der 11.000 Jungfrauen 1310. Wir Remunt von Luchtenburch, verichen vnd Tuen kunt allen den, Die disen gegenwortigen prief lesent, ader horen lesen. Daz wir den got gedechtigen frawen, Der aptessine, vnd algemeine der Samenunge des Closters czv Ozla, Recht vnd redlich haben czv eime Rechten pfande gesetzet: czehen marc gulde. In den drein Dorfern Radcowicz. Hudorsitz, vnd Bachzicz, vor sibenczik Marc grosser Pragisser pfenninge vier vnd sechczik grosse vor itsliche Marc, Also bescheidenlich, Daz die vorgenanten frowen, die selben gulde, in den genanten dorfern noch pfandes Recht, svllen inne haben, als Lange vncz wir ader vnser erben die selben gvlde vmb die vor genanten sibenczik Marc wider sie geledigen vnd gelosen: wir haben auch bei namen ausgenomen, swanne wir in die vorgenanten sibenczik Marc halb verrichten mit gueter gewissen, Daz si vns czehant vunf Marc gulde wider abe treten, vnd die andern funf marc gulde sullen sie inne haben als Lange, vncz wir sie ader vnser erben von in gelosen, vmb das ander halbe tail der sibenczik Marc: wir haben auch getrevwelich gelubt an alle arge List, Daz wirs wollen gerne foyten vnd befriden, als ander vnser aygen: Geschehe aber, Das czv gotes genaden stat, Das wir ab- leibick wurden ee danne wir die gulde von in geledigeten vnd geloseten. So sol vnser hausfrawe vor alhayt, vnd vnser erben den selben frawen genczlichen laisten alle die gelubde, die wir den frawen an disen gegenwortigen priefe haben gelubet: Daz dise ge- lubde vnd dise Rede stete vnd vnverwandelt behalden werden Dar vmbe haben wir disen prief der Aptessinne vnd der Samenunge gegeben versigelt mit vnserm Insigel: Diser gelubde vnd diser Saczunge geczevgen sint, Zmil vom Gruenwald, Wolfram sein pruder. Bohuzlab von Schevkwitz. Jarosch von Widern. Marsick von Knyenitz. Marquart der freye. vnd
Strana 32
32 Philipp von Jacubow. Diser Prief ist gegeben, da von Cristes gepurt ergangen waren, Tausent vnd dreuhundert Jar dornach In dem Czehenden Jare, an der ainlef Tausent Maide tack. (Das Orig. auf Pergament mit einem gut erhaltenen kleinen Sigille im Archive des Königin- klosters in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn. Lit. P. n. 53.) XLI. Johannes, Bohemiœ rex, promittit Elisabethæ reginæ, quod ei a duce Karinthiœ Henrico injuriose ablata sex millia marcarum solvere vult. Dt. in castris circa Pragam pridie Kalend. Decembris. 1310. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, Sacri imperii Citra Montes vicarius generalis, Lvczelburgensis Comes, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspec- turis, quod Nos ad arbitrium Nobilium nobis fidelium, videlicet Bertoldi de Henneberc, Heinrici de Lypa, Jeschonis de Wartinbere et Fridmanni de Sman, Illustri domine Elyzabeth quondam Regnorum nostrorum Regine, sex Millia Marcarum grossorum Pragensium, quas sibi Heinricus Karinthye dux olim de vrbura et moneta iniuriose abstulit soluere tenebimur, ratum et gratum habituri, quitquid inter nos et ipsam per supradictos nobis fideles de pre- dictis sex Milibus Marcarum bona fide fuerit ordinatum, debet autem hec eadem ordinacio fieri et nichilominus publicari infra vnius mensis spacium postquam diuina fauente clemencia Pragensem Ciuitatem in nostra habebimus potestate, In cuius rei testimonium presentes literas scribi et sigillo venerabilis Patris domini Petri, archyepiscopi Moguntinensis, Bertoldi Comitis de Henneberc, Heinrici de Lypa et Jeschonis de Wartinbere jussimus roborari. Datum in castris circa Pragam pridie Kalendas Decembris. (Orig. membran. cum quatuor sigillis valde læsis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 1.) XLII. Petrus, archiepiscopus Moguntinus, ratihabet unionem ecclesiœ parrochialis in Slapanic cum scholasteria Olomucensi. Dt. Bruna 1311. Petrus dei gracia sancte Maguntine sedis archyepiscopus. sacri Romani imperij per Germaniam archycancellarius. vniuersis Christi fidelibus. presentes litteras inspecturis. salutem in domino. Venerabilis frater noster Johannes. Olomucensis episcopus. litteras pre- sentes et capituli eiusdem Olomucensis ecclesie. nobis in nulla sui parte viciatas, cancellatas. sev abolitas. exhibuit in hec verba. Nos Johannes etc. — Datum 1306. VII. Kalendas Marcij. (Vide T. V. p. 201. n. CXC.) Nos igitur ex causis legittimis et racionabilibus. probabilibus. vt in superioribus euidenter et luculencius exprimitur perpendimus prouisum ipsi Olomucensi ecclesie et persone in scolastrie predicte officio . . . . . . . nec esse ex huiusmodi applicacione ecclesie et iuri parrochiali derogatum in aliquo cum persona mini- strans in eadem ecclesia Slapanitz Jura parrochialia congrue possit exsoluere. ac alia onera sibi incunbencia sine grauamine, ex fructibus sibi sequestratis et assignatis subire,
32 Philipp von Jacubow. Diser Prief ist gegeben, da von Cristes gepurt ergangen waren, Tausent vnd dreuhundert Jar dornach In dem Czehenden Jare, an der ainlef Tausent Maide tack. (Das Orig. auf Pergament mit einem gut erhaltenen kleinen Sigille im Archive des Königin- klosters in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn. Lit. P. n. 53.) XLI. Johannes, Bohemiœ rex, promittit Elisabethæ reginæ, quod ei a duce Karinthiœ Henrico injuriose ablata sex millia marcarum solvere vult. Dt. in castris circa Pragam pridie Kalend. Decembris. 1310. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, Sacri imperii Citra Montes vicarius generalis, Lvczelburgensis Comes, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspec- turis, quod Nos ad arbitrium Nobilium nobis fidelium, videlicet Bertoldi de Henneberc, Heinrici de Lypa, Jeschonis de Wartinbere et Fridmanni de Sman, Illustri domine Elyzabeth quondam Regnorum nostrorum Regine, sex Millia Marcarum grossorum Pragensium, quas sibi Heinricus Karinthye dux olim de vrbura et moneta iniuriose abstulit soluere tenebimur, ratum et gratum habituri, quitquid inter nos et ipsam per supradictos nobis fideles de pre- dictis sex Milibus Marcarum bona fide fuerit ordinatum, debet autem hec eadem ordinacio fieri et nichilominus publicari infra vnius mensis spacium postquam diuina fauente clemencia Pragensem Ciuitatem in nostra habebimus potestate, In cuius rei testimonium presentes literas scribi et sigillo venerabilis Patris domini Petri, archyepiscopi Moguntinensis, Bertoldi Comitis de Henneberc, Heinrici de Lypa et Jeschonis de Wartinbere jussimus roborari. Datum in castris circa Pragam pridie Kalendas Decembris. (Orig. membran. cum quatuor sigillis valde læsis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 1.) XLII. Petrus, archiepiscopus Moguntinus, ratihabet unionem ecclesiœ parrochialis in Slapanic cum scholasteria Olomucensi. Dt. Bruna 1311. Petrus dei gracia sancte Maguntine sedis archyepiscopus. sacri Romani imperij per Germaniam archycancellarius. vniuersis Christi fidelibus. presentes litteras inspecturis. salutem in domino. Venerabilis frater noster Johannes. Olomucensis episcopus. litteras pre- sentes et capituli eiusdem Olomucensis ecclesie. nobis in nulla sui parte viciatas, cancellatas. sev abolitas. exhibuit in hec verba. Nos Johannes etc. — Datum 1306. VII. Kalendas Marcij. (Vide T. V. p. 201. n. CXC.) Nos igitur ex causis legittimis et racionabilibus. probabilibus. vt in superioribus euidenter et luculencius exprimitur perpendimus prouisum ipsi Olomucensi ecclesie et persone in scolastrie predicte officio . . . . . . . nec esse ex huiusmodi applicacione ecclesie et iuri parrochiali derogatum in aliquo cum persona mini- strans in eadem ecclesia Slapanitz Jura parrochialia congrue possit exsoluere. ac alia onera sibi incunbencia sine grauamine, ex fructibus sibi sequestratis et assignatis subire,
Strana 33
33 quod per predictum fratrem nostrum et Olomucense capitulum factum extitit ratum et gratum habemus et habere volumus. volentes vt nullus de cetero ordinacioni facte per ipsos de predicta ecclesia in Slapanicz fructuum et prouentuum translacionem. diuisionem rite et racionabiliter facta debeat in aliquo contraire nichilominus ex quo premissa sunt ex certa sciencia et ex nostro officio presentibus confirmamus. In cuius testimonium presentes litteras nostro sigillo fecimus roborari. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo XI. (Ex originali cum sigillo bene conservato in archivo capituli Olomucensis copiavit A. Boczek.) XLIII. Johannes, civis de Iwančic, donat monasterio Oslawanensi quemdam agrum. Dt. in Oslawan die b. Agnetis. 1311. In nomine domini amen. Res gesta ideo literis inscribitur ne per dilacionem tem- poris a memoria euellatur. Nouerint igitur vniuersi hanc literam inspecturi quod ego Johanes Ciuis in Ybanzcic de consensu vxoris mee Dymudis, agrum situm in Ozla, pro remedio anime mee dedj dominabus ibidem perpetuo possidendum, ita dumtaxat quod dictus ager a monasterio nequaquam debeat alienari, In cuius rei testimonium presentem cedulam sigillo abatisse, et sigillo domini Hartliwi eiusdem ciuitatis plebanj fecimus communirj. Datum in Ozla anno domini. M.CCCXI. in die beate Agnetis. (Orig. membran. cum unico sigillo abbatissæ in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 55.) XLIV. Fridericus, dux Austriæ, reddit Johanni, regi Bohemia, marchionatum Moraviœ sibi a Romanorum rege Henrico obligatum. Dt. Pataviœ III. Kalendas Aprilis. 1311. Dux Fridricus dei gracia dux Austrie et Stirie dominus Carinthie, recognoscimus et publice profitemur, quod affectantes cum magnifico principe domino Johanne Bohemie et Polonie rege in amoris puritate et dilectionis vinculo solide solidari, tractatus inter ipsum regem ex una, et nos ac fratres nostros per strenuos viros Ulricum de Clingenberg et Theodericum de Pillichdorff consiliarios nostros ad hoc plenum mandatum habentes, nostro nomine ex parte altera initos, ac ordinationem hinc inde factam ratos et firmos habere volentes, pro nobis et dictis fratribus nostris promittimus et ad hoc nos presentibus firmiter obligamus, quod marchionatum Moravie nobis per serenissimum dominum nostrum Henricum Romanorum regem illustrem, obligatum, libere et absolute reddimus, ac litteras assignationis dicti domini regis Romanorum nobis super eo traditas, representavimus regi Bohemie me- morato. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Patavie anno domini MOCCCOXI°. III. Kal. Aprilis. (Ludevig. Reliquiarium T. V. p. 527; Sommersberg II. 63; Dobner Monument. IV. 284.)
33 quod per predictum fratrem nostrum et Olomucense capitulum factum extitit ratum et gratum habemus et habere volumus. volentes vt nullus de cetero ordinacioni facte per ipsos de predicta ecclesia in Slapanicz fructuum et prouentuum translacionem. diuisionem rite et racionabiliter facta debeat in aliquo contraire nichilominus ex quo premissa sunt ex certa sciencia et ex nostro officio presentibus confirmamus. In cuius testimonium presentes litteras nostro sigillo fecimus roborari. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo XI. (Ex originali cum sigillo bene conservato in archivo capituli Olomucensis copiavit A. Boczek.) XLIII. Johannes, civis de Iwančic, donat monasterio Oslawanensi quemdam agrum. Dt. in Oslawan die b. Agnetis. 1311. In nomine domini amen. Res gesta ideo literis inscribitur ne per dilacionem tem- poris a memoria euellatur. Nouerint igitur vniuersi hanc literam inspecturi quod ego Johanes Ciuis in Ybanzcic de consensu vxoris mee Dymudis, agrum situm in Ozla, pro remedio anime mee dedj dominabus ibidem perpetuo possidendum, ita dumtaxat quod dictus ager a monasterio nequaquam debeat alienari, In cuius rei testimonium presentem cedulam sigillo abatisse, et sigillo domini Hartliwi eiusdem ciuitatis plebanj fecimus communirj. Datum in Ozla anno domini. M.CCCXI. in die beate Agnetis. (Orig. membran. cum unico sigillo abbatissæ in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 55.) XLIV. Fridericus, dux Austriæ, reddit Johanni, regi Bohemia, marchionatum Moraviœ sibi a Romanorum rege Henrico obligatum. Dt. Pataviœ III. Kalendas Aprilis. 1311. Dux Fridricus dei gracia dux Austrie et Stirie dominus Carinthie, recognoscimus et publice profitemur, quod affectantes cum magnifico principe domino Johanne Bohemie et Polonie rege in amoris puritate et dilectionis vinculo solide solidari, tractatus inter ipsum regem ex una, et nos ac fratres nostros per strenuos viros Ulricum de Clingenberg et Theodericum de Pillichdorff consiliarios nostros ad hoc plenum mandatum habentes, nostro nomine ex parte altera initos, ac ordinationem hinc inde factam ratos et firmos habere volentes, pro nobis et dictis fratribus nostris promittimus et ad hoc nos presentibus firmiter obligamus, quod marchionatum Moravie nobis per serenissimum dominum nostrum Henricum Romanorum regem illustrem, obligatum, libere et absolute reddimus, ac litteras assignationis dicti domini regis Romanorum nobis super eo traditas, representavimus regi Bohemie me- morato. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Patavie anno domini MOCCCOXI°. III. Kal. Aprilis. (Ludevig. Reliquiarium T. V. p. 527; Sommersberg II. 63; Dobner Monument. IV. 284.)
Strana 34
34 XLV. Anka, relicta Bludonis de Thyzcin, confert ecclesia S. Mariœ in Hnoycz decimas de curia et tribus laneis in Pňowic. Dt. in Pnyowicz XV. Kalend. Junii 1311. Humanis ordinacionibus contractibus atque pactis ut puta caducis ac mutabilibus consueuerunt apponi propter fragilitatem hominum testimonia racionabiliter fide digna . qua- tenus non pateat locus fraudibus et decidatur materia iurgiorum. proinde ego Anca relicta nobilis uiri Bludonis de Thyzcin . cupio fore notum presencium inspectoribus vniuersis quod controuersia michi mota per discretum virum dominum Hermannum in Hnoycz auc- toritate litterarum apostolicarum . coram honorabilibus viris domino Thechoncio et Lutcone . Kanonicis Olomucensibus super decimis curie mee siue allodii in villa Pnyowicz . et decimis III laneorum ibidem quos nobili militi domino Sdenconi de Hrsimnicz titulo pignoris obligaui et super eo aliquam diu litigato informato tandem consilio iuris peritorum, quod ipsas decimas non possem sine graui anime mee periculo retinere non expectata sententia de consilio et assensu filii mei bludonis dicti de Cochitz, decimas supra dictas pleno iure sponte et libera voluntate dedi seu contuli ecclesie sancte Marie in Hnoycz ut per ipsam ecclesiam sine contradiccione qualibet heredum seu proheredum meorum perpetuo debeant retineri . testes uero facti huius sunt hii . scilicet predicti Domini . Thechoncius . et Lutco . Canonici . Olomucenses . Dominus franco . Dominus adam frater eius dicti de schonnwalde . et predictus Sdenco de hrsiminicz. In cuius eciam rei euidenciam pleniorem presentem litteram sigillo condam mariti mei . bludonis volui consignare. Acta sunt hec in pnyowicz . anno domini . M°CCC. vndecimo. XV°. Kalendas Junij. Copia ex originali cum tribus sigillis (ubi?) desumta per Ant. Boczek inter analecta illius in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 10147.) XLVI. Witko de Swabenic et filius ejus Johannes donant monasterio Zderasiensi tres laneos in Morawan et alterumdimidium in Dětkowic. Dt. in Olomucz, pridie Nonas Junii 1311. Noverint universi presencium noticiam habituri, quod nos Witko et Johannes filius ejus de Swabenicz considerantes, quod inter opera pietatis elemosina precipue peccata minuit, dat graciam in presenti et addit gloriam in futuro, in remissionem nostrorum peccaminum, et remedium animarum progenitorum nostrorum, ac Agnetis uxoris olim nostre, et matris nec non Boczkonis, Wseborii et Gerhardi aliquando filiorum nostrorum et fratrum, viris religiosis . . . Preposito et conventui fratrum, eorumque successoribus Ecclesie Zderasiensis per cosdem progenitores nostros fundate Pragensis Diœcesis ordinis sancti Augustini Sacro- Sancti sepulchri Dominici Jerosolimitani unum laneum terre nostre aratorie situm in Mo- rawan villa nostra, in cujus ville Ecclesia ipsi Prepositus et fratres ex ordinacione nostra habent Jus Patronatus, quem laneum Otlinus frater olim judicis ejusdem ville nostre a nobis tenuit jure Thevtunico. quod Prepositus et fratres apud successorem ejusdem Othlini pecuniis
34 XLV. Anka, relicta Bludonis de Thyzcin, confert ecclesia S. Mariœ in Hnoycz decimas de curia et tribus laneis in Pňowic. Dt. in Pnyowicz XV. Kalend. Junii 1311. Humanis ordinacionibus contractibus atque pactis ut puta caducis ac mutabilibus consueuerunt apponi propter fragilitatem hominum testimonia racionabiliter fide digna . qua- tenus non pateat locus fraudibus et decidatur materia iurgiorum. proinde ego Anca relicta nobilis uiri Bludonis de Thyzcin . cupio fore notum presencium inspectoribus vniuersis quod controuersia michi mota per discretum virum dominum Hermannum in Hnoycz auc- toritate litterarum apostolicarum . coram honorabilibus viris domino Thechoncio et Lutcone . Kanonicis Olomucensibus super decimis curie mee siue allodii in villa Pnyowicz . et decimis III laneorum ibidem quos nobili militi domino Sdenconi de Hrsimnicz titulo pignoris obligaui et super eo aliquam diu litigato informato tandem consilio iuris peritorum, quod ipsas decimas non possem sine graui anime mee periculo retinere non expectata sententia de consilio et assensu filii mei bludonis dicti de Cochitz, decimas supra dictas pleno iure sponte et libera voluntate dedi seu contuli ecclesie sancte Marie in Hnoycz ut per ipsam ecclesiam sine contradiccione qualibet heredum seu proheredum meorum perpetuo debeant retineri . testes uero facti huius sunt hii . scilicet predicti Domini . Thechoncius . et Lutco . Canonici . Olomucenses . Dominus franco . Dominus adam frater eius dicti de schonnwalde . et predictus Sdenco de hrsiminicz. In cuius eciam rei euidenciam pleniorem presentem litteram sigillo condam mariti mei . bludonis volui consignare. Acta sunt hec in pnyowicz . anno domini . M°CCC. vndecimo. XV°. Kalendas Junij. Copia ex originali cum tribus sigillis (ubi?) desumta per Ant. Boczek inter analecta illius in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 10147.) XLVI. Witko de Swabenic et filius ejus Johannes donant monasterio Zderasiensi tres laneos in Morawan et alterumdimidium in Dětkowic. Dt. in Olomucz, pridie Nonas Junii 1311. Noverint universi presencium noticiam habituri, quod nos Witko et Johannes filius ejus de Swabenicz considerantes, quod inter opera pietatis elemosina precipue peccata minuit, dat graciam in presenti et addit gloriam in futuro, in remissionem nostrorum peccaminum, et remedium animarum progenitorum nostrorum, ac Agnetis uxoris olim nostre, et matris nec non Boczkonis, Wseborii et Gerhardi aliquando filiorum nostrorum et fratrum, viris religiosis . . . Preposito et conventui fratrum, eorumque successoribus Ecclesie Zderasiensis per cosdem progenitores nostros fundate Pragensis Diœcesis ordinis sancti Augustini Sacro- Sancti sepulchri Dominici Jerosolimitani unum laneum terre nostre aratorie situm in Mo- rawan villa nostra, in cujus ville Ecclesia ipsi Prepositus et fratres ex ordinacione nostra habent Jus Patronatus, quem laneum Otlinus frater olim judicis ejusdem ville nostre a nobis tenuit jure Thevtunico. quod Prepositus et fratres apud successorem ejusdem Othlini pecuniis
Strana 35
35 suis emerunt, et viginti quinque pecias terre aratorie, que vulgariter nyvi vocantur, ibidem in Morawan ad nostras araturas spectantes, que faciunt duos laneos, rubum quoque nostrum ibidem, qui Rochinka dicitur, et pratum nostrum juxta rivulum Gobrawam situm, et ejusdem rivuli littus unum, cujus alterum pertinet ad Dominum Wsnatham de Lomnicz in presencia Reverendi in Christo Patris et Domini Domini Johannis venerabilis Olomucensis Episcopi cum omnibus et singulis juribus, pertinenciis, utilitatibus, et obvencionibus, ac qualibet liber- tate principaliter propter Deum, et plurimorum dampnorum recompensam, que predicti Prepositus et fratres propter nos, sua bona alienando, proh dolor sunt perpessi, dedimus, donavimus, et tradidimus, et in ipsos ex certa nostra sciencia transtulimus, ex nunc omnia supra dicta dantes, et assignantes eisdem possessionem corporalem omnium predictorum, ut semper de eisdem bonis libere valeant facere quodlibet velle suum, promittimusque per sollempnem stipulacionem, dacionem, donacionem, et tradicionem ac corporalis possessionis assignacionem predictorum omnium et singulorum, perpetuo ratas, gratas, et firmas per nos, et nostros heredes, et successores habere, ac nos facturos, et curaturos ipsas a qualibet persona, cui quodcunque jus competit in bonis predictis ratas haberi, et specialiter a Domina Berchta dilecta conjuge nostra, scilicet Witkonis, nec ullo unquam tempore contra eas de jure, vel facto ex causa quacunque venire, nec ipsos Prepositum et fratres, in suis homi- nibus, animalibus et rebus ibidem in Morawan per nos, alium, vel alios perturbare, imo eosdem Prepositum et fratres in predictis bonis, hominibus, et rebus suis pro viribus defen- sare, et predicta omnia et singula pro ipsis fratribus, et eorum successoribus nostris laboribus et impensis a quolibet homine disbrigare, et ipsos penitus indempnes in eviccione predictorum bonorum servare, alioquin omnes inpensas racione predictorum bonorum, a Preposito et fratribus ipsis factas, ipsis ex integro tenebimur resarcire, de quorum quantitate volumus, et spondemus ipsius Prepositi simplici stare verbo. Renunciamus quoque expresse pro nobis, heredibus, et successoribus nostris quibuslibet predictis tribus laneis, rubo, prato, rivulo et eorum juribus, et pertinenciis universis, insuper omni Juris Canonici Civilis, consuetudinis, privilegii, statuti, restitucionis in integrum, et specialiter juris terre, et cujuslibet alterius juris auxilio, quod nobis ambobus vel alteri nostrum, aut nostris heredibus seu successoribus contra omnia vel singula supradicta, vel aliquod predictorum competit, vel competeret modo quolibet in futurum. Insuper dedimus, et donavimus similiter in presencia predicti Domini Episcopi, in Swabenic Ecclesie, in qua iidem Prepositus et fratres ex donacione nostra, et nobilium virorum Dominorum Hrabisii de Klinowicz, et Nicolai de ipso Swabenic consan- guineorum nostrorum habent Jus Patronatus, laneum et dimidium in Dydkowicz villa sitos, cum juribus, pertinenciis, usu fructu, et sollempnitatibus priori donacioni adjectis omnibus et singulis supradictis, usu eorundem cuidam matrone Lukardi nomine ad vite sue tempora derelicto. Post mortem vero, seu resignacionem ejusdem Lukardis, memorati Prepositus, et fratres, et eorum successores habeant Dominium et proprietatem, usum, usum fructum, et quamlibet utilitatem libere perpetuo laneis in eisdem, in quibus pro nobis, nostris heredibus et successoribus quibuscunque nichil juris penitus reservamus. In quorum omnium testimonium, et robur perpetuo valiturum, ac cautelam ipsorum Prepositi, fratrum, et successorum eorundem 5*
35 suis emerunt, et viginti quinque pecias terre aratorie, que vulgariter nyvi vocantur, ibidem in Morawan ad nostras araturas spectantes, que faciunt duos laneos, rubum quoque nostrum ibidem, qui Rochinka dicitur, et pratum nostrum juxta rivulum Gobrawam situm, et ejusdem rivuli littus unum, cujus alterum pertinet ad Dominum Wsnatham de Lomnicz in presencia Reverendi in Christo Patris et Domini Domini Johannis venerabilis Olomucensis Episcopi cum omnibus et singulis juribus, pertinenciis, utilitatibus, et obvencionibus, ac qualibet liber- tate principaliter propter Deum, et plurimorum dampnorum recompensam, que predicti Prepositus et fratres propter nos, sua bona alienando, proh dolor sunt perpessi, dedimus, donavimus, et tradidimus, et in ipsos ex certa nostra sciencia transtulimus, ex nunc omnia supra dicta dantes, et assignantes eisdem possessionem corporalem omnium predictorum, ut semper de eisdem bonis libere valeant facere quodlibet velle suum, promittimusque per sollempnem stipulacionem, dacionem, donacionem, et tradicionem ac corporalis possessionis assignacionem predictorum omnium et singulorum, perpetuo ratas, gratas, et firmas per nos, et nostros heredes, et successores habere, ac nos facturos, et curaturos ipsas a qualibet persona, cui quodcunque jus competit in bonis predictis ratas haberi, et specialiter a Domina Berchta dilecta conjuge nostra, scilicet Witkonis, nec ullo unquam tempore contra eas de jure, vel facto ex causa quacunque venire, nec ipsos Prepositum et fratres, in suis homi- nibus, animalibus et rebus ibidem in Morawan per nos, alium, vel alios perturbare, imo eosdem Prepositum et fratres in predictis bonis, hominibus, et rebus suis pro viribus defen- sare, et predicta omnia et singula pro ipsis fratribus, et eorum successoribus nostris laboribus et impensis a quolibet homine disbrigare, et ipsos penitus indempnes in eviccione predictorum bonorum servare, alioquin omnes inpensas racione predictorum bonorum, a Preposito et fratribus ipsis factas, ipsis ex integro tenebimur resarcire, de quorum quantitate volumus, et spondemus ipsius Prepositi simplici stare verbo. Renunciamus quoque expresse pro nobis, heredibus, et successoribus nostris quibuslibet predictis tribus laneis, rubo, prato, rivulo et eorum juribus, et pertinenciis universis, insuper omni Juris Canonici Civilis, consuetudinis, privilegii, statuti, restitucionis in integrum, et specialiter juris terre, et cujuslibet alterius juris auxilio, quod nobis ambobus vel alteri nostrum, aut nostris heredibus seu successoribus contra omnia vel singula supradicta, vel aliquod predictorum competit, vel competeret modo quolibet in futurum. Insuper dedimus, et donavimus similiter in presencia predicti Domini Episcopi, in Swabenic Ecclesie, in qua iidem Prepositus et fratres ex donacione nostra, et nobilium virorum Dominorum Hrabisii de Klinowicz, et Nicolai de ipso Swabenic consan- guineorum nostrorum habent Jus Patronatus, laneum et dimidium in Dydkowicz villa sitos, cum juribus, pertinenciis, usu fructu, et sollempnitatibus priori donacioni adjectis omnibus et singulis supradictis, usu eorundem cuidam matrone Lukardi nomine ad vite sue tempora derelicto. Post mortem vero, seu resignacionem ejusdem Lukardis, memorati Prepositus, et fratres, et eorum successores habeant Dominium et proprietatem, usum, usum fructum, et quamlibet utilitatem libere perpetuo laneis in eisdem, in quibus pro nobis, nostris heredibus et successoribus quibuscunque nichil juris penitus reservamus. In quorum omnium testimonium, et robur perpetuo valiturum, ac cautelam ipsorum Prepositi, fratrum, et successorum eorundem 5*
Strana 36
36 presens scriptum fieri, et sigillorum prefati Domini nostri Episcopi, et nostrorum munimine procuravimus roborari. Datum et actum in Olomucz anno Domini millesimo trecentesimo undecimo pridie nonas Junii. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 233. secundum autographum archivi Zderasiensis; conferr apud eundem IV. p. 284.) XLVII. Henricus, Romanorum rex, approbat tractatus inter Johannem, regem Bohemia, et Fri- dericum, ducem Austriœ, super marchionatu Moravia Egræ ordinatos. Dt. in castris ante Brixiam XVI. Kalend. Julii 1311. Heinricus dei gracia Romanorum Rex semper Augustus, Vniuersis Sacri Romani Imperii fidelibus presentes litteras inspecturis graciam suam et omne bonum. Ut inter Illustres Johannem Bohemie et Polonie Regem primogenitum nostrum Karissimum et Fridericum Ducem Austrie, principes nostros dilectos, amplioris amicicie federa perseuerent, tractatus seu comportacionem inter eosdem, super Marchionatu Morauie nuper ordinatos apud Egram approbamus, laudamus, et eisdem expressum consensum nostrum et beniuolum adhibemus. Si vero per litteras et legacionem venerabilis P. Archiepiscopi Moguntini principis nostri dilecti, quas nobis diriget, compertum fuerit, quod per sentenciam seu diffinicionem arbitrorum per Regem Bohemie et Ducem Austrie communiter electorum de Triginta Milibus marcarum, pro quibus Marchionatus Morauie, eidem Duci per nos obligatus extiterat, pars aliqua resecta seu diminuta est, ut idem dux et fratres sui Regalis beniuolencie plenitudinem clarius sen- ciant, nostrisque seruiciis forcius astringantur, super eo, dicto et ordinacioni Nobilium virorum Johannis de Brunshorn, Magistri Curie nostre, quem pro nobis ad hoc eligimus, et Theobaldi de Hasemburg, per Illustrem Ducem Leopoldum fratrem dicti friderici Ducis Austrie electi stabimus, et quidquid iidem, pro arbitris Arbitratoribus ad hoc constituti, in conscienciam suam, infra duos menses postquam legacio predicti Moguntini Archiepiscopi ad nos venit, quem terminum ad hoc pronunciandum statuimus, dixerint et ordinauerint, nos et idem Dux Lupoldus, facere tenemur et inuiolabiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras nostre maiestatis Sigillo iussimus communiri. Datum in Castris ante Brixiam XVI. Kalend. Julii. Anno domini Millesimo. Trecentesimo. vndecimo. Regni vero nostri Anno Tercio. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen. Beilage IX. p. 423.) XLVIII. Civitas Oppaviensis prœstat Johanni, regi Bohemiœ, et ex ejus mandato ducibus Wratis- lawiensibus homagium. Dt. Oppavia XVII. Kalend. Julii 1311. Nos Albertus Judex, Scabini atque Universitas Civitatis Oppaviensis recognoscimus publice confitentes Excellenti ac Magnifico Principi Domino Johanni inclyto Boemie et Polonie Regi tanquam vero Regi ac Domino nostro fide data unanimiter homagium prestitisse nec non de Mandato et Voluntate ipsius Speciali Serenissimis ac gloriosis Principibus Dominis Bolezlao
36 presens scriptum fieri, et sigillorum prefati Domini nostri Episcopi, et nostrorum munimine procuravimus roborari. Datum et actum in Olomucz anno Domini millesimo trecentesimo undecimo pridie nonas Junii. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ I. p. 233. secundum autographum archivi Zderasiensis; conferr apud eundem IV. p. 284.) XLVII. Henricus, Romanorum rex, approbat tractatus inter Johannem, regem Bohemia, et Fri- dericum, ducem Austriœ, super marchionatu Moravia Egræ ordinatos. Dt. in castris ante Brixiam XVI. Kalend. Julii 1311. Heinricus dei gracia Romanorum Rex semper Augustus, Vniuersis Sacri Romani Imperii fidelibus presentes litteras inspecturis graciam suam et omne bonum. Ut inter Illustres Johannem Bohemie et Polonie Regem primogenitum nostrum Karissimum et Fridericum Ducem Austrie, principes nostros dilectos, amplioris amicicie federa perseuerent, tractatus seu comportacionem inter eosdem, super Marchionatu Morauie nuper ordinatos apud Egram approbamus, laudamus, et eisdem expressum consensum nostrum et beniuolum adhibemus. Si vero per litteras et legacionem venerabilis P. Archiepiscopi Moguntini principis nostri dilecti, quas nobis diriget, compertum fuerit, quod per sentenciam seu diffinicionem arbitrorum per Regem Bohemie et Ducem Austrie communiter electorum de Triginta Milibus marcarum, pro quibus Marchionatus Morauie, eidem Duci per nos obligatus extiterat, pars aliqua resecta seu diminuta est, ut idem dux et fratres sui Regalis beniuolencie plenitudinem clarius sen- ciant, nostrisque seruiciis forcius astringantur, super eo, dicto et ordinacioni Nobilium virorum Johannis de Brunshorn, Magistri Curie nostre, quem pro nobis ad hoc eligimus, et Theobaldi de Hasemburg, per Illustrem Ducem Leopoldum fratrem dicti friderici Ducis Austrie electi stabimus, et quidquid iidem, pro arbitris Arbitratoribus ad hoc constituti, in conscienciam suam, infra duos menses postquam legacio predicti Moguntini Archiepiscopi ad nos venit, quem terminum ad hoc pronunciandum statuimus, dixerint et ordinauerint, nos et idem Dux Lupoldus, facere tenemur et inuiolabiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras nostre maiestatis Sigillo iussimus communiri. Datum in Castris ante Brixiam XVI. Kalend. Julii. Anno domini Millesimo. Trecentesimo. vndecimo. Regni vero nostri Anno Tercio. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen. Beilage IX. p. 423.) XLVIII. Civitas Oppaviensis prœstat Johanni, regi Bohemiœ, et ex ejus mandato ducibus Wratis- lawiensibus homagium. Dt. Oppavia XVII. Kalend. Julii 1311. Nos Albertus Judex, Scabini atque Universitas Civitatis Oppaviensis recognoscimus publice confitentes Excellenti ac Magnifico Principi Domino Johanni inclyto Boemie et Polonie Regi tanquam vero Regi ac Domino nostro fide data unanimiter homagium prestitisse nec non de Mandato et Voluntate ipsius Speciali Serenissimis ac gloriosis Principibus Dominis Bolezlao
Strana 37
37 Henrico et Vladislao Slesie Ducibus Dominisque Wratislavie et Legnicz Illustribus heredi- busque ac legitimis ipsorum successoribus quibus nos et Civitatem nostram totamque terram Oppavie pro octo Millibus Marcarum grossorum Regalium Denariorum sexaginta quatuor grossos pro qualibet marcha computando nomine pignoris obligavit, obedientiam et devotio- nem fidei absque dolo communiter juravisse: Promittentes bona scientia et fidei puritate quod ab ipsis et eorum quolibet nullatenus divertemus sed eis et eorum cuilibet serviemus et obedientes suberimus tam diu fideliter quousque ipsis dicta octo millia Marcharum de certa illorum qui ad hoc ex utraque parte deputati sunt ex integro persolvantur. In cujus rei testimonium presentes fieri et sigillo civitatis nostre fecimus communiri. Datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVII. Kal. Julii. In eandem sententium extat, homagium Civitatis Lubeschinensis: Datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVI. Kal. Julii. et homagium Civitatis Jägerndorff datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVI. Kal. Julii. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores p. 839.) XLIX. Johannes, rex Bohemia, omnia privilegia Bohemis et Moravis confirmans promittit, se nul- lam bernam ab eis exacturum excepta coronatione, sua ac liberorum conjugali copulatione, denique quodcumque officium Župœ in Moravia tantum Moravo committendum statuit. Dt. Bruna XIV. Kalendas Julii. 1311. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Sacri Imperii citra montes vicarius generalis, ac Lucemburgensis Comes, vniuersis Regni et Marchionatus nostri Morauie fidelibus, quibus nosse fuerit oportunum, salutem et noticiam subscriptorum. Ad fastigia sceptrigeri dyadematis, diuina disponente clemencia, sublimati, ad hoc feruentibus votis intendimus. Vt nostri Regiminis tempore nostre dicioni subiectis libertas optata proueniat, vitentur pericula ac a malignorum protecti incursibus sedeant sedendo quiescant, in pulcritudine pacis, in taberna- culis fiducie, ac temporalium requie opulenta, quod tunc salubrius fieri, et commodius expediri credimus, si ius suum tribuatur cuilibet, et vltra debitum non artetur, Hoc sane attendentes omnes Regni nostri Boemie et Morauie Principes Ecclesiasticos et seculares, Barones, Nobiles, Prelatos, Clericos et Vniuersos nostre Dicioni subiectos, pio fauoris applausu fauorabiliter amplectentes, eisdem duximus promittendum, quod omnia eorum Jura, Consuetudines, que et quas a nostris habuerunt, et habere consueuerunt predecessoribus rata habere volumus et tenere et eadem inconuulsa conseruare, Necnon quod omnia eorum priuilegia, que a nostris habent predecessoribus volumus nostris confirmare sigillis. Preterea vt nostri subiecti vberioris nostre pietatis senciant beniuolenciam, promittimus vt nullam Sturam vel exaccionem que Ber wlgariter dicitur, nisi nos vxorem ducere contingeret, seu in liberorum nostrorum filiorum et filiarum coniugali copulacione, ab eis aliquatenus exigemus. Ceterum, vt nostri Regni Regnicolas ad voluntaria prouocemus obsequia pollicemur eisdem quod numquam alicui alteri quam Morauo in Morauia aliquod officium Suppe committemus, Insuper communi voto parentum affectancium successionem suam deuolui ad posteros, clementer assencientes,
37 Henrico et Vladislao Slesie Ducibus Dominisque Wratislavie et Legnicz Illustribus heredi- busque ac legitimis ipsorum successoribus quibus nos et Civitatem nostram totamque terram Oppavie pro octo Millibus Marcarum grossorum Regalium Denariorum sexaginta quatuor grossos pro qualibet marcha computando nomine pignoris obligavit, obedientiam et devotio- nem fidei absque dolo communiter juravisse: Promittentes bona scientia et fidei puritate quod ab ipsis et eorum quolibet nullatenus divertemus sed eis et eorum cuilibet serviemus et obedientes suberimus tam diu fideliter quousque ipsis dicta octo millia Marcharum de certa illorum qui ad hoc ex utraque parte deputati sunt ex integro persolvantur. In cujus rei testimonium presentes fieri et sigillo civitatis nostre fecimus communiri. Datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVII. Kal. Julii. In eandem sententium extat, homagium Civitatis Lubeschinensis: Datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVI. Kal. Julii. et homagium Civitatis Jägerndorff datum Oppavie Anno Dmni 1311. XVI. Kal. Julii. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores p. 839.) XLIX. Johannes, rex Bohemia, omnia privilegia Bohemis et Moravis confirmans promittit, se nul- lam bernam ab eis exacturum excepta coronatione, sua ac liberorum conjugali copulatione, denique quodcumque officium Župœ in Moravia tantum Moravo committendum statuit. Dt. Bruna XIV. Kalendas Julii. 1311. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Sacri Imperii citra montes vicarius generalis, ac Lucemburgensis Comes, vniuersis Regni et Marchionatus nostri Morauie fidelibus, quibus nosse fuerit oportunum, salutem et noticiam subscriptorum. Ad fastigia sceptrigeri dyadematis, diuina disponente clemencia, sublimati, ad hoc feruentibus votis intendimus. Vt nostri Regiminis tempore nostre dicioni subiectis libertas optata proueniat, vitentur pericula ac a malignorum protecti incursibus sedeant sedendo quiescant, in pulcritudine pacis, in taberna- culis fiducie, ac temporalium requie opulenta, quod tunc salubrius fieri, et commodius expediri credimus, si ius suum tribuatur cuilibet, et vltra debitum non artetur, Hoc sane attendentes omnes Regni nostri Boemie et Morauie Principes Ecclesiasticos et seculares, Barones, Nobiles, Prelatos, Clericos et Vniuersos nostre Dicioni subiectos, pio fauoris applausu fauorabiliter amplectentes, eisdem duximus promittendum, quod omnia eorum Jura, Consuetudines, que et quas a nostris habuerunt, et habere consueuerunt predecessoribus rata habere volumus et tenere et eadem inconuulsa conseruare, Necnon quod omnia eorum priuilegia, que a nostris habent predecessoribus volumus nostris confirmare sigillis. Preterea vt nostri subiecti vberioris nostre pietatis senciant beniuolenciam, promittimus vt nullam Sturam vel exaccionem que Ber wlgariter dicitur, nisi nos vxorem ducere contingeret, seu in liberorum nostrorum filiorum et filiarum coniugali copulacione, ab eis aliquatenus exigemus. Ceterum, vt nostri Regni Regnicolas ad voluntaria prouocemus obsequia pollicemur eisdem quod numquam alicui alteri quam Morauo in Morauia aliquod officium Suppe committemus, Insuper communi voto parentum affectancium successionem suam deuolui ad posteros, clementer assencientes,
Strana 38
38 nolumus quod liberis filijs et filiabus seu fratribus, eorumve filijs infra quartam generacionem extantibus, alicuius nostri subditi bona ad nos tamquam vacancia, nisi propter crimen con- fiscanda forent, deuoluantur, seu nostro erario applicentur. Porro vt suis vtilitatibus nostri subditi quiecius intendant et commodius conquiescant, hanc eis duximus facere graciam specialem, quod vltra metas Regni nostri Boemie, et Marchionatus Morauie, ad quorum defensionem Principes, Barones, Nobiles Regni nostri Boemie et Marchionatus Morauie, contra omnem hominem nobis assistere fideliter promiserunt pro subiugacione alicuius Terre alienigene, eos inuitos nullatenus compellemus, Postremo cum Sturam que Ber wlgariter dicitur in casibus superius expressis. Nec non in coronacione Regis Boemie, in quo casu Berna eciam est tollenda. accipere nos contigerit nolumus vt plus quam unus ferto argenti de laneo requiratur vel aliquatenus exigatur. Que omnia et singula sigillis nostre excellencie fecimus communiri. Datum Brunne XIIII°. Kalendas Julij. Anno domini Millesimo. CCC°. Vndecimo. Regnorum vero nostrorum Anno Primo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 1. inter Privilegia.) L. Johannes, abbas monasterii ad S. Petrum Erfordia, transfert deputatum sibi munus con- servatoris ordinis Cysterciensis quoad monasteria Tišnovicense et Oslawanense in decanum ecclesia Olomucensis. Datum Erfordiœ III. Nonas Julii 1311. ohannes dei gracia Abbas Monasterij Montis Sancti Petri Erfordiensis, Ordinis sancti Benedicti, Moguntinensis dyocesis, Judex et Conseruator Cysterciensis ordinis perpetuus, a Sede apostolica deputatus, venerabili viro domino . . . Decano maioris Ecclesie Olomucensis, Salutem et sinceram in deo karitatem. Literas Sanctissimi in Christo patris ac domini Cle- mentis pape Quinti, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte viciatas, vidimus, legimus et recepimus, tenorem qui subsequitur continentes. Clemens, Episcopus Seruus Seruorum dei, dilecto filio .. Abbati Monasterij Sancti Petri in Erfordia, etc. etc. usque Datum Auinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus nostri Anno Quarto. (Vide ad annum 1308. u. XX. h. T.) Cum igitur diuersis et arduis nostris et Ecclesie nostre negocijs prepediti simus ad presens, ita quod causis Religiosarum ac in Christo Dilectarum Dominarum.. Abbatissarum et Conuentuum in Tuschnowicz et in Ozla Monasteriorum, supradicti ordinis Cysterciensis, non possimus commode interesse, vobis vt secundum predictarum nobis direc- tarum continenciam literarum, Molestatores ac iniuriatores Abbatissarum et Conuentuum Monasteriorum predictorum conpescere valeatis, committimus presentibus vices nostras, donec ipsas ad nos duxerimus reuocandas. Datum Erfordie Anno domini MOCCC° Vndecimo, Tercio Nonas Julij. (Orig. membran, cum sigillo conservato in archivo monasterii Tišnovicensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. D. n. 17.)
38 nolumus quod liberis filijs et filiabus seu fratribus, eorumve filijs infra quartam generacionem extantibus, alicuius nostri subditi bona ad nos tamquam vacancia, nisi propter crimen con- fiscanda forent, deuoluantur, seu nostro erario applicentur. Porro vt suis vtilitatibus nostri subditi quiecius intendant et commodius conquiescant, hanc eis duximus facere graciam specialem, quod vltra metas Regni nostri Boemie, et Marchionatus Morauie, ad quorum defensionem Principes, Barones, Nobiles Regni nostri Boemie et Marchionatus Morauie, contra omnem hominem nobis assistere fideliter promiserunt pro subiugacione alicuius Terre alienigene, eos inuitos nullatenus compellemus, Postremo cum Sturam que Ber wlgariter dicitur in casibus superius expressis. Nec non in coronacione Regis Boemie, in quo casu Berna eciam est tollenda. accipere nos contigerit nolumus vt plus quam unus ferto argenti de laneo requiratur vel aliquatenus exigatur. Que omnia et singula sigillis nostre excellencie fecimus communiri. Datum Brunne XIIII°. Kalendas Julij. Anno domini Millesimo. CCC°. Vndecimo. Regnorum vero nostrorum Anno Primo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 1. inter Privilegia.) L. Johannes, abbas monasterii ad S. Petrum Erfordia, transfert deputatum sibi munus con- servatoris ordinis Cysterciensis quoad monasteria Tišnovicense et Oslawanense in decanum ecclesia Olomucensis. Datum Erfordiœ III. Nonas Julii 1311. ohannes dei gracia Abbas Monasterij Montis Sancti Petri Erfordiensis, Ordinis sancti Benedicti, Moguntinensis dyocesis, Judex et Conseruator Cysterciensis ordinis perpetuus, a Sede apostolica deputatus, venerabili viro domino . . . Decano maioris Ecclesie Olomucensis, Salutem et sinceram in deo karitatem. Literas Sanctissimi in Christo patris ac domini Cle- mentis pape Quinti, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte viciatas, vidimus, legimus et recepimus, tenorem qui subsequitur continentes. Clemens, Episcopus Seruus Seruorum dei, dilecto filio .. Abbati Monasterij Sancti Petri in Erfordia, etc. etc. usque Datum Auinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus nostri Anno Quarto. (Vide ad annum 1308. u. XX. h. T.) Cum igitur diuersis et arduis nostris et Ecclesie nostre negocijs prepediti simus ad presens, ita quod causis Religiosarum ac in Christo Dilectarum Dominarum.. Abbatissarum et Conuentuum in Tuschnowicz et in Ozla Monasteriorum, supradicti ordinis Cysterciensis, non possimus commode interesse, vobis vt secundum predictarum nobis direc- tarum continenciam literarum, Molestatores ac iniuriatores Abbatissarum et Conuentuum Monasteriorum predictorum conpescere valeatis, committimus presentibus vices nostras, donec ipsas ad nos duxerimus reuocandas. Datum Erfordie Anno domini MOCCC° Vndecimo, Tercio Nonas Julij. (Orig. membran, cum sigillo conservato in archivo monasterii Tišnovicensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. D. n. 17.)
Strana 39
39 LI. Herzog Heinrich von Kärnthen ertheilt seiner Schwester, der Königin Elisabeth, volle Gewalt, die Friedensbedingnisse zwischen ihm und dem Herzoge Friedrich von Oesterreich festzusetzen. Dt. zu Salzburch, des Samstages vor Sant Margarethen tag 1311. Wir Heinrich von gotes genaden, Chunich ze Behaim vnd ze Polan, Herzog ze Chernden, Graue ze Tirol vnd ze Gortz . . . veriehen an diesen prief und tun chunt . . daz wir an ainem tail, vnd vnser Oeheim, Herzog Friderich von Oesterich an dem andern tail, vns gesatzt heten, vmbe alle sache vnd chrieg di zwissen vns baiden gewesen sint vmbe die fünf vnd vierzicht Tousent march, von der taigin wegen, die zwissen vns ergan- gen sint bei Znoim, vnd swaz er vnser landes ze Chernden, ze Chrayn, vnd auch der windischen march inne hat . . . an vnser libe Schwester vrowen Elzbeten, weilent Rö- mischen Chunigin, vnd an die ersam Fürsten Ertzbischof Chunrad von Salczburch vnd Bischof Johans von Brixen . . . so gesten wir vnd sein gestanden, von denselben Schid- leuten, gäntzlich vnd gar . .. sunderwar an die vorgenannten vnser Schwester die Römischen Chunigin vnd geben ir aläin gantz macht vnd vollen gewalt, schiedlich dar vber ze spre- chen, vnd dieselben sach ze verrichten hie ze Saltzburch ze diesem mal an allen aufschube . . . der brief ist geben ze Salczburch da von Christes geburt sint ergangen, Dreuzehen hundert iar. Darnach in dem Einleften Jar, des Samztags vor Sant Margreten tag. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XI. p. 427.) LII. Boleslaus, Henricus et Wladislaus, duces Wratislawienses, unacum Bernhardo et Henrico, ducibus Swiednicensibus, promittunt Johanni, regi Bohemiæ, quod oppignoratam sibi terram Oppaviensem restituent, quam primum VIII. millia marcarum ipsis persoluta fuerint. Dt. in Olomucz III. Idus Julii1311. Nos Bolezlaus Henricus et Wladislaus Dei gracia Duces Zlesie Dominique Wratislawie et in Legnicz una cum Bernhardo et Henrico Ducibus Zlesie Dominisque de Vürstemberch illustribus patruelibus nostris charissimis promittimus bona fide sine doli captione nos obligantes. Excellenti ac Magnifico Principi Domino Johanni Boemie et Polonie Regi affini nostro charissimo suisque heredibus et successoribus legitimis quod quan- docunque nobis vel heredibus aut successoribus nostris legitimus octo millia Marcarum grossorum denariorum Pragensium sexaginta quatuor grossis pro qualibet marca computandis solverit pro quibus nobis terram Oppavie prout in litteris desuper confectis docetur nomine pignoris obligavit ad requisitionem sui vel cui deputaverit seu quem ad hoc constituerit ipsam Terram Oppavie cum universis Juribus et Pertinentiis suis sicut nobis obligata est sibi resignabimus libere et absque contradictione qualibet supradicta. Promittimus insuper fide pura quod sicut juravit et promisit Henricus de Bilicz Castellanus dicti Castri Grecz prope Civitatem Oppaviam sic et alii quos in Castellanos ibidem prefici contigerit antequam
39 LI. Herzog Heinrich von Kärnthen ertheilt seiner Schwester, der Königin Elisabeth, volle Gewalt, die Friedensbedingnisse zwischen ihm und dem Herzoge Friedrich von Oesterreich festzusetzen. Dt. zu Salzburch, des Samstages vor Sant Margarethen tag 1311. Wir Heinrich von gotes genaden, Chunich ze Behaim vnd ze Polan, Herzog ze Chernden, Graue ze Tirol vnd ze Gortz . . . veriehen an diesen prief und tun chunt . . daz wir an ainem tail, vnd vnser Oeheim, Herzog Friderich von Oesterich an dem andern tail, vns gesatzt heten, vmbe alle sache vnd chrieg di zwissen vns baiden gewesen sint vmbe die fünf vnd vierzicht Tousent march, von der taigin wegen, die zwissen vns ergan- gen sint bei Znoim, vnd swaz er vnser landes ze Chernden, ze Chrayn, vnd auch der windischen march inne hat . . . an vnser libe Schwester vrowen Elzbeten, weilent Rö- mischen Chunigin, vnd an die ersam Fürsten Ertzbischof Chunrad von Salczburch vnd Bischof Johans von Brixen . . . so gesten wir vnd sein gestanden, von denselben Schid- leuten, gäntzlich vnd gar . .. sunderwar an die vorgenannten vnser Schwester die Römischen Chunigin vnd geben ir aläin gantz macht vnd vollen gewalt, schiedlich dar vber ze spre- chen, vnd dieselben sach ze verrichten hie ze Saltzburch ze diesem mal an allen aufschube . . . der brief ist geben ze Salczburch da von Christes geburt sint ergangen, Dreuzehen hundert iar. Darnach in dem Einleften Jar, des Samztags vor Sant Margreten tag. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XI. p. 427.) LII. Boleslaus, Henricus et Wladislaus, duces Wratislawienses, unacum Bernhardo et Henrico, ducibus Swiednicensibus, promittunt Johanni, regi Bohemiæ, quod oppignoratam sibi terram Oppaviensem restituent, quam primum VIII. millia marcarum ipsis persoluta fuerint. Dt. in Olomucz III. Idus Julii1311. Nos Bolezlaus Henricus et Wladislaus Dei gracia Duces Zlesie Dominique Wratislawie et in Legnicz una cum Bernhardo et Henrico Ducibus Zlesie Dominisque de Vürstemberch illustribus patruelibus nostris charissimis promittimus bona fide sine doli captione nos obligantes. Excellenti ac Magnifico Principi Domino Johanni Boemie et Polonie Regi affini nostro charissimo suisque heredibus et successoribus legitimis quod quan- docunque nobis vel heredibus aut successoribus nostris legitimus octo millia Marcarum grossorum denariorum Pragensium sexaginta quatuor grossis pro qualibet marca computandis solverit pro quibus nobis terram Oppavie prout in litteris desuper confectis docetur nomine pignoris obligavit ad requisitionem sui vel cui deputaverit seu quem ad hoc constituerit ipsam Terram Oppavie cum universis Juribus et Pertinentiis suis sicut nobis obligata est sibi resignabimus libere et absque contradictione qualibet supradicta. Promittimus insuper fide pura quod sicut juravit et promisit Henricus de Bilicz Castellanus dicti Castri Grecz prope Civitatem Oppaviam sic et alii quos in Castellanos ibidem prefici contigerit antequam
Strana 40
40 preficiantur ad hoc jurabunt et promittent idem Castrum ad manus Domini Regis predicti vel cui disposuerit postquam sibi de predicta pecunie solutione constiterit absque mora sive dispendio resignare: super quibus presentes fieri et nostris et supradictorum Bernhardi ac Henrici Ducum sigillis fecimus communiri. Et nos Bernhardus et Henricus recognoscentes nos promisisse premissa et omnia sic acta esse sigilla nostra una cum sigillis dictorum Ducum nostrorum patruelium in eorum testimonium apposuimus huic scripto. Datum in Olo- mutz Anno Domini 1311. III. Id. Julii. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores T. I. p. 840.; conferr Dobner Monumenta IV. p. 284.) LIII. Die. Königin Elisabeth setzet die Friedensartikel für ihren Bruder Heinrich und fur ihren Sohn Friedrich fest. Dt. ze Salczburch des nächsten tages nach Sand Margareten tag 1311. Wir Elyzabeth, weilen Chuniginne von Rom, veriehen vnd tun chunt . . . daz wir von den treven, der wir vnserm lieben Bruder, Chunig Heinrichen von Beheim vnd von Polan, Hertzogen ze Chernden, vnd Grafen ze Tyrol, vnd vnserm lieben Son, Hertzogen Friedrichen von Oesterreich vnd von Steyr, gebunden sein, alle die missehelunge vnd chrieg, di zwischen in baiden vntz an diesen zeit gewesen sint, begeren ze pringen, in freuntschaft vnd in lieb . . . vnd davon sprechen wir schiedlich von dem Gewalt, den si vns baidenthalb mit iren offen brifen geben habent, .. . des ersten, daz si gantz und lauter vreunt sein . . . Darnach sprechen wir, swaz vnser vorgenanter Bruder, vnsern vorgenannten Svn, der fümf vnd vierzich Tausent March Silbers noch schuldig beliben ist, von den taydingen, vnd von dem gewerft, di zwischen in baiden bei Mevrperg geschahen, vnd verschriben wurden vm daz Chunigreich ze Beheim, daz sol gäntzlichen fürder gen, vnd ab sein, vnd sol ouch des vnser bruder ledig sin. Wir sprechen ouch . . . Vnd darvber, daz alle vnser vorgeschriben sprüche vnd schiedung stät vnd vnzerbrochen beliben, geben wir ze einem vrchunde disen brief, gesigelt mit vnserm Insigel. Vnd wir, die vor- genanten Heinrich, von Gotes gnaden Chunig von Behem vnd von Polan .. vnd wir Friderich von Gotes gnaden Hertzog von Oesterrich vnd von Steyr, .. . veriehen offenlich, ouch an disem prief, vnd loben . . . daz wir alle di sprüche vnd schiedung . . an gevärde laisten vnd volfüren wellen .. als da vor geschrieben stet, vnd dorvber ze einem sichtigen vrchunde, haben wir baid vnseren Insigel an disen brief gehangen. Dieser brief ist gegeben, vnd ditz ist geschehen, ze Salczburch, do man zalt von Christes gepurde, Dreuzehen Hundert Jar, vnd darnach in dem Ainleften Jar, des nächsten tages nach Sand Margareten tag. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XH. p. 428.)
40 preficiantur ad hoc jurabunt et promittent idem Castrum ad manus Domini Regis predicti vel cui disposuerit postquam sibi de predicta pecunie solutione constiterit absque mora sive dispendio resignare: super quibus presentes fieri et nostris et supradictorum Bernhardi ac Henrici Ducum sigillis fecimus communiri. Et nos Bernhardus et Henricus recognoscentes nos promisisse premissa et omnia sic acta esse sigilla nostra una cum sigillis dictorum Ducum nostrorum patruelium in eorum testimonium apposuimus huic scripto. Datum in Olo- mutz Anno Domini 1311. III. Id. Julii. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores T. I. p. 840.; conferr Dobner Monumenta IV. p. 284.) LIII. Die. Königin Elisabeth setzet die Friedensartikel für ihren Bruder Heinrich und fur ihren Sohn Friedrich fest. Dt. ze Salczburch des nächsten tages nach Sand Margareten tag 1311. Wir Elyzabeth, weilen Chuniginne von Rom, veriehen vnd tun chunt . . . daz wir von den treven, der wir vnserm lieben Bruder, Chunig Heinrichen von Beheim vnd von Polan, Hertzogen ze Chernden, vnd Grafen ze Tyrol, vnd vnserm lieben Son, Hertzogen Friedrichen von Oesterreich vnd von Steyr, gebunden sein, alle die missehelunge vnd chrieg, di zwischen in baiden vntz an diesen zeit gewesen sint, begeren ze pringen, in freuntschaft vnd in lieb . . . vnd davon sprechen wir schiedlich von dem Gewalt, den si vns baidenthalb mit iren offen brifen geben habent, .. . des ersten, daz si gantz und lauter vreunt sein . . . Darnach sprechen wir, swaz vnser vorgenanter Bruder, vnsern vorgenannten Svn, der fümf vnd vierzich Tausent March Silbers noch schuldig beliben ist, von den taydingen, vnd von dem gewerft, di zwischen in baiden bei Mevrperg geschahen, vnd verschriben wurden vm daz Chunigreich ze Beheim, daz sol gäntzlichen fürder gen, vnd ab sein, vnd sol ouch des vnser bruder ledig sin. Wir sprechen ouch . . . Vnd darvber, daz alle vnser vorgeschriben sprüche vnd schiedung stät vnd vnzerbrochen beliben, geben wir ze einem vrchunde disen brief, gesigelt mit vnserm Insigel. Vnd wir, die vor- genanten Heinrich, von Gotes gnaden Chunig von Behem vnd von Polan .. vnd wir Friderich von Gotes gnaden Hertzog von Oesterrich vnd von Steyr, .. . veriehen offenlich, ouch an disem prief, vnd loben . . . daz wir alle di sprüche vnd schiedung . . an gevärde laisten vnd volfüren wellen .. als da vor geschrieben stet, vnd dorvber ze einem sichtigen vrchunde, haben wir baid vnseren Insigel an disen brief gehangen. Dieser brief ist gegeben, vnd ditz ist geschehen, ze Salczburch, do man zalt von Christes gepurde, Dreuzehen Hundert Jar, vnd darnach in dem Ainleften Jar, des nächsten tages nach Sand Margareten tag. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XH. p. 428.)
Strana 41
41 LIV. Johannes, episcopus Olomucensis, vidimans bullam Clementis, papœ V. dto Auinion. pridie Nonas Septembris anno IV. qua abbas monasterii S. Petri in Erfordia constituebatur defensor ordinis Cysterciensis, testatur, quod idem abbas vices suas in Budislaum, decanum Olomucens. circa monasteria ejusdem ordinis in Moravia sita, commisit. Datum in Modricz V. Idus Augusti 1311. Nos Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, Quod litteras Sanctissimi in Christo patris et domini, domini Clementis pape Quinti ac vniuersalis Ecclesie Summi pontificis, non cancellatas nec abolitas sub vera Bulla, vel in sui parte aliqua viciatas vidimus infrascriptum et subscriptum tenorem conti- nentes: Clemens Episcopus seruus seruorum dei dilecto filio . . Abbati Monasterij sancti Petri in Erfordia etc. usque Datum Auinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus nostri anno Quarto (Vide n. XX. h. T.) Confitemur eciam quod supradicti domini .. Abbatis de Erfordia sub autentico suo sigillo litteras, qui pro generali conseruatore iurium et priuile- giorum est predicto Ordini deputatus vidimus et ipsis visis nobis constat et alijs constare poterit, quod Abbas predictus honorabili viro domino Budizlao decano Olomucensi per nostram Olomucensem dyocesim vices suas commisit in totum dans eidem secundum formam commissionis sibi facte plenam auctoritatem procedendi contra illos, qui domos eiusdem ordinis, et pertinentes ad ipsas contra indulta et concessa ipsis priuilegia ausu temerario presumeret in aliquo perturbare, et hee domus sunt videlicet in Welegrad, Byzowicz, Tuss- nowicz et Ossla. Datum in Modricz, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vndecimo, Quinto Idus Augusti. (Orig. membran, cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunse sub lit. B. n. 1.) LV. Johannes, rex Bohemiæ, petit, ut Hermannus, archiepiscopus Moguntinus vices suas pro coronatione reginæ Bohemiæ committat suffraganeis Pragensi et Olomucensi episcopo. Dt. Pragæ ante festum S. Michaelis 1311. Dobner in Monument. IV. p. 284. Würdtwein in subsidiis diplomaticis T. V. p. 196.) LVI. Aliud testamentum Thechoncii, canonici Olomucensis. Actum anno 1312. *) In Nomine Domini Amen. Ego Thechoncius Canonicus Olomucensis ecclesie sana mente et integra racione. sciens quod nichil est cercius morte, et nichil est incercius hora mortis. de rebus michi a Deo collatis facio et condo meum testamentum. sub hac forma. In primis possessiones, quas emi in Pistritz. et in Neredin, sicuti priori testamento contuli filio Wenceslai Radslao. nomine vicarie sancti Egidii, in eadem villa Bistriz. quator laneos. *) Confer annum 1308 et 1313. (n. XV. et LXXIII.)
41 LIV. Johannes, episcopus Olomucensis, vidimans bullam Clementis, papœ V. dto Auinion. pridie Nonas Septembris anno IV. qua abbas monasterii S. Petri in Erfordia constituebatur defensor ordinis Cysterciensis, testatur, quod idem abbas vices suas in Budislaum, decanum Olomucens. circa monasteria ejusdem ordinis in Moravia sita, commisit. Datum in Modricz V. Idus Augusti 1311. Nos Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, Quod litteras Sanctissimi in Christo patris et domini, domini Clementis pape Quinti ac vniuersalis Ecclesie Summi pontificis, non cancellatas nec abolitas sub vera Bulla, vel in sui parte aliqua viciatas vidimus infrascriptum et subscriptum tenorem conti- nentes: Clemens Episcopus seruus seruorum dei dilecto filio . . Abbati Monasterij sancti Petri in Erfordia etc. usque Datum Auinione pridie Nonas Septembris, Pontificatus nostri anno Quarto (Vide n. XX. h. T.) Confitemur eciam quod supradicti domini .. Abbatis de Erfordia sub autentico suo sigillo litteras, qui pro generali conseruatore iurium et priuile- giorum est predicto Ordini deputatus vidimus et ipsis visis nobis constat et alijs constare poterit, quod Abbas predictus honorabili viro domino Budizlao decano Olomucensi per nostram Olomucensem dyocesim vices suas commisit in totum dans eidem secundum formam commissionis sibi facte plenam auctoritatem procedendi contra illos, qui domos eiusdem ordinis, et pertinentes ad ipsas contra indulta et concessa ipsis priuilegia ausu temerario presumeret in aliquo perturbare, et hee domus sunt videlicet in Welegrad, Byzowicz, Tuss- nowicz et Ossla. Datum in Modricz, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vndecimo, Quinto Idus Augusti. (Orig. membran, cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunse sub lit. B. n. 1.) LV. Johannes, rex Bohemiæ, petit, ut Hermannus, archiepiscopus Moguntinus vices suas pro coronatione reginæ Bohemiæ committat suffraganeis Pragensi et Olomucensi episcopo. Dt. Pragæ ante festum S. Michaelis 1311. Dobner in Monument. IV. p. 284. Würdtwein in subsidiis diplomaticis T. V. p. 196.) LVI. Aliud testamentum Thechoncii, canonici Olomucensis. Actum anno 1312. *) In Nomine Domini Amen. Ego Thechoncius Canonicus Olomucensis ecclesie sana mente et integra racione. sciens quod nichil est cercius morte, et nichil est incercius hora mortis. de rebus michi a Deo collatis facio et condo meum testamentum. sub hac forma. In primis possessiones, quas emi in Pistritz. et in Neredin, sicuti priori testamento contuli filio Wenceslai Radslao. nomine vicarie sancti Egidii, in eadem villa Bistriz. quator laneos. *) Confer annum 1308 et 1313. (n. XV. et LXXIII.)
Strana 42
42 et quintum laneum. ut peragat aniversarium Domini Theodrici episcopi. de tribus fertonibus. et meum de vno fertone. De rebus autem mobilibus et inmobilibus. facio meos testamentarios. dominum Fabianum. Custodem Olomucensem. et dominum Ortolfum vicarium Ecclesie ejusdem, Sed quia res. quas in priori testamento legaveram. propter mala tempora expendi. Ideo facio nunc aliud testamentum. In primis do. et lego dominabus in Thusnowitz. decem marcas. dominis meis et confratribus. quator marcas. vicariis eiusdem eeclesie. duas marcas. pre- bendatis. mediam marcam. ita tamen. quod eadem media marca. per Annum eis diuidatur per Ortolfum. Item do et lego. fratri meo Mathie. quator marcas. Item famulo meo Vrso. VI. marcas et equm. Item fratribus predicatoribus. marcam. et fratribus minoribus. marcam. Item Bratrusse marcam. et Welcze marcam. Item cuidam nepti mee duas marcas. Annum gracie et omnes annonas meas yemales. et estiuales committo meis testamentariis. ut de ipsis ordinent secundum quod eorum conscienciis videbitur expedire. Domum meam superius prius legaui Wenceslao. sic modo in presenti. eandem domum confero bona fide. Acta sunt hec. et scripta. per manum fratris Lupoldi. Gardiani Olomucensis. anno domini. M.CCC. XII. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis desumsit Ant. Boczek.) LVII. Commissio Clementis papæ V. data Ulrico de Pabenicz, canonico Olomucensi, ut quod in prœjudicium Johannis prœpositi Brunensis attentatum invenerit, revocare procuret, Dt. Wiennœ Idus Januarii 1312. Olemens Episcopus seruus seruorum Dei, Dilecto Filio Magistro Ulrico de Pabenicz Doctori Decretorum, Canonico Olomucensi salutem, et Apostolicam benediccionem. Dilecti Filii Magistri Johannis Prepositi Ecclesie S. Petri in Brunna Olomucensis Diocesis apud Sedem Apostolicam constituti precibus annuentes, presencium tibi auctoritate mandamus, quatenus quicquid inueneris in eius preiudicium temere attemptatum, postquam idem Magister Johannes causa peregrinacionis, et pro quibusdam suis negociis promouendis iter arripuerit ad sedem veniendi predictam, in statum debitum legitime reuocare procures contradictores per censuram Ecclesiasticam appellacione postposita compescendo. Datum Vienne Id. Januarii Pontificatus nostri anno septimo. (Excussum apud Dobner „Monument.“ IV. p. 284. n. CXIV. secundum autographum archivi Brewnowiens.) LVIII. Johannes, Bohemia rex, fundans claustrum sanctimonialium ordinis Prœdicatorum in horto regis ante Brunam tradit illud Katherinæ, relictæ Tassonis de Lomnic, regendum. Dt. Bruna XV. Kalend. Julii 1312. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Sacri Romani Imperij citra montes Vicarius generalis, et Lucemburgensis Comes. Notum facimus vniuersis et singulis,
42 et quintum laneum. ut peragat aniversarium Domini Theodrici episcopi. de tribus fertonibus. et meum de vno fertone. De rebus autem mobilibus et inmobilibus. facio meos testamentarios. dominum Fabianum. Custodem Olomucensem. et dominum Ortolfum vicarium Ecclesie ejusdem, Sed quia res. quas in priori testamento legaveram. propter mala tempora expendi. Ideo facio nunc aliud testamentum. In primis do. et lego dominabus in Thusnowitz. decem marcas. dominis meis et confratribus. quator marcas. vicariis eiusdem eeclesie. duas marcas. pre- bendatis. mediam marcam. ita tamen. quod eadem media marca. per Annum eis diuidatur per Ortolfum. Item do et lego. fratri meo Mathie. quator marcas. Item famulo meo Vrso. VI. marcas et equm. Item fratribus predicatoribus. marcam. et fratribus minoribus. marcam. Item Bratrusse marcam. et Welcze marcam. Item cuidam nepti mee duas marcas. Annum gracie et omnes annonas meas yemales. et estiuales committo meis testamentariis. ut de ipsis ordinent secundum quod eorum conscienciis videbitur expedire. Domum meam superius prius legaui Wenceslao. sic modo in presenti. eandem domum confero bona fide. Acta sunt hec. et scripta. per manum fratris Lupoldi. Gardiani Olomucensis. anno domini. M.CCC. XII. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis desumsit Ant. Boczek.) LVII. Commissio Clementis papæ V. data Ulrico de Pabenicz, canonico Olomucensi, ut quod in prœjudicium Johannis prœpositi Brunensis attentatum invenerit, revocare procuret, Dt. Wiennœ Idus Januarii 1312. Olemens Episcopus seruus seruorum Dei, Dilecto Filio Magistro Ulrico de Pabenicz Doctori Decretorum, Canonico Olomucensi salutem, et Apostolicam benediccionem. Dilecti Filii Magistri Johannis Prepositi Ecclesie S. Petri in Brunna Olomucensis Diocesis apud Sedem Apostolicam constituti precibus annuentes, presencium tibi auctoritate mandamus, quatenus quicquid inueneris in eius preiudicium temere attemptatum, postquam idem Magister Johannes causa peregrinacionis, et pro quibusdam suis negociis promouendis iter arripuerit ad sedem veniendi predictam, in statum debitum legitime reuocare procures contradictores per censuram Ecclesiasticam appellacione postposita compescendo. Datum Vienne Id. Januarii Pontificatus nostri anno septimo. (Excussum apud Dobner „Monument.“ IV. p. 284. n. CXIV. secundum autographum archivi Brewnowiens.) LVIII. Johannes, Bohemia rex, fundans claustrum sanctimonialium ordinis Prœdicatorum in horto regis ante Brunam tradit illud Katherinæ, relictæ Tassonis de Lomnic, regendum. Dt. Bruna XV. Kalend. Julii 1312. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Sacri Romani Imperij citra montes Vicarius generalis, et Lucemburgensis Comes. Notum facimus vniuersis et singulis,
Strana 43
43 tam futuris, quam presentibus, Quod nos, considerantes feruens desiderium, quod Socer noster, dominus Wencezlaus, Inclytus quondam Boemie et Polonie Rex pie memorie ad fundacionem Claustri Sanctimonialium in loco, qui Ortus Regis dicitur, ante Brunnam habuit ad instanciam Karissime Consortis nostre domine Elyzabeth Illustris Boemie et Polonie Regine, ob Reuerenciam et honorem domini nostri Jesu Christi et gloriosissime matris eius virginis Marie, ac sancte Elyzabeth electe, ibidem Claustrum sanctimonialium Ordinis Predi- catorum fundari fecimus, quod eciam Ortum Regis volumus nuncupari. Predictam Consortem nostram fundatricem ipsius Ecclesie constituentes eius votis et precibus annuendo, et domine Katerine Relicte quondam Tassonis de Lomnicz suisque Consanguineis et affinibus ipsum locum pro Regimine duximus committendum, Dantes eisdem, ac aliis sororibus, que se ad dei cultum et famulatum ibidem receperint, Pomerium nostrum, Turrim cum tota Curia, et Ortum, que vsque ad hospitale omnia plenius se extendunt, prout ad nos pertinent, seu pertinebant tenenda, et possidenda perpetuo, in remedium animarum Predecessorum, et Pro- genitorum nostrorum, et omnium animarum requiem sempiternam, Volentes vt dicta bona, que eisdem dedimus, nullus presumat impetere, vel aliqualiter impedire. In cuius rei testi- monium presentes literas fieri fecimus, et Sigillorum nostrorum munimine roborari. Datum Brune XV°. Kalendas Julij, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Duodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 1.) LIX. Clemens, papa V. confirmat litteras Thobiœ, Pragensis episcopi ab anno 1287, quibus declaravit, Petrum (Olomucensem episcopum) de legittimo matrimonio esse natum. Dt. in Prioratu de Grausello III. Idus Julii 1312. Clemens Episcopus, Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam benedictionem. Per grandia tuarum dona virtutum, super quibus apud nos multipliciter commendaris, sic tibi nostram benivolentiam vendicasti, quod personam tuam condignis honoribus libenter attollimus et generosis favoribus prevenimus. Ex tenore siquidem tue peticionis accepimus, quod dudum in ecclesia Saccensi Pragensis diocesis Cano- nicatu et prebenda per obitum quondam Rehwini ipsius ecclesie Canonici vacantibus, tu qui auctoritate bo.me. Johannis Episcopi Pragensis in eadem ecclesia receptus fueras in Canonicum et in Fratrem, prebendam ipsam tanquam tibi de iure debitam a bo.me. Tobia Episcopo Pragensi dicti Johannis successore conferri cum instantia postulasti. Verum quia ad eundem Tobiam fama referente pervenerat, quod quondam Angelus pater tuus Canonicus Pragensis fuerat, tempore quo te genuerat, et in subdiaconatus ordine constitutus, admittere postulatio- nem huiusmodi recusavit. Cumque tu postmodum, quod nullum patiebaris defectum natalium asseruisses coram Episcopo supradicto, cum dictus Angelus antequam Canonicatum et pre- bendam in dicta Pragensi ecclesia assecutus fuisset, et subdiaconatus recepisset ordinem, te 6"
43 tam futuris, quam presentibus, Quod nos, considerantes feruens desiderium, quod Socer noster, dominus Wencezlaus, Inclytus quondam Boemie et Polonie Rex pie memorie ad fundacionem Claustri Sanctimonialium in loco, qui Ortus Regis dicitur, ante Brunnam habuit ad instanciam Karissime Consortis nostre domine Elyzabeth Illustris Boemie et Polonie Regine, ob Reuerenciam et honorem domini nostri Jesu Christi et gloriosissime matris eius virginis Marie, ac sancte Elyzabeth electe, ibidem Claustrum sanctimonialium Ordinis Predi- catorum fundari fecimus, quod eciam Ortum Regis volumus nuncupari. Predictam Consortem nostram fundatricem ipsius Ecclesie constituentes eius votis et precibus annuendo, et domine Katerine Relicte quondam Tassonis de Lomnicz suisque Consanguineis et affinibus ipsum locum pro Regimine duximus committendum, Dantes eisdem, ac aliis sororibus, que se ad dei cultum et famulatum ibidem receperint, Pomerium nostrum, Turrim cum tota Curia, et Ortum, que vsque ad hospitale omnia plenius se extendunt, prout ad nos pertinent, seu pertinebant tenenda, et possidenda perpetuo, in remedium animarum Predecessorum, et Pro- genitorum nostrorum, et omnium animarum requiem sempiternam, Volentes vt dicta bona, que eisdem dedimus, nullus presumat impetere, vel aliqualiter impedire. In cuius rei testi- monium presentes literas fieri fecimus, et Sigillorum nostrorum munimine roborari. Datum Brune XV°. Kalendas Julij, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Duodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 1.) LIX. Clemens, papa V. confirmat litteras Thobiœ, Pragensis episcopi ab anno 1287, quibus declaravit, Petrum (Olomucensem episcopum) de legittimo matrimonio esse natum. Dt. in Prioratu de Grausello III. Idus Julii 1312. Clemens Episcopus, Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam benedictionem. Per grandia tuarum dona virtutum, super quibus apud nos multipliciter commendaris, sic tibi nostram benivolentiam vendicasti, quod personam tuam condignis honoribus libenter attollimus et generosis favoribus prevenimus. Ex tenore siquidem tue peticionis accepimus, quod dudum in ecclesia Saccensi Pragensis diocesis Cano- nicatu et prebenda per obitum quondam Rehwini ipsius ecclesie Canonici vacantibus, tu qui auctoritate bo.me. Johannis Episcopi Pragensis in eadem ecclesia receptus fueras in Canonicum et in Fratrem, prebendam ipsam tanquam tibi de iure debitam a bo.me. Tobia Episcopo Pragensi dicti Johannis successore conferri cum instantia postulasti. Verum quia ad eundem Tobiam fama referente pervenerat, quod quondam Angelus pater tuus Canonicus Pragensis fuerat, tempore quo te genuerat, et in subdiaconatus ordine constitutus, admittere postulatio- nem huiusmodi recusavit. Cumque tu postmodum, quod nullum patiebaris defectum natalium asseruisses coram Episcopo supradicto, cum dictus Angelus antequam Canonicatum et pre- bendam in dicta Pragensi ecclesia assecutus fuisset, et subdiaconatus recepisset ordinem, te 6"
Strana 44
44 ex quondam Petrussa matre tua, cum qua idem Angelus legittime contraxerat genuisset, idque tu coram Tobia Episcopo supradicto te obtulisses legittime probaturum, idem Episcopus te ad hanc tuam assertionem probandam admittens iustitia suadente, testes ydoneos quos ad hoc probandum coram eodem Tobia Episcopo produxisti, recipere et diligenter examinare curavit. Et quia de huiusmodi legittimi matrimonii contractu, ac tua ante susceptionem ab eodem patre tuo dictum Subdiaconatus ordinem genitura, etiam antequam tu prebendam pre- dictam assecutus existeres per dictorum depositiones testium eidem Tobie Episcopo constitit evidenter, tibi quem tanquam legittime natum, et alias propter tua merita reputavit ydoneum ad ecclesiasticum beneficium obtinendum, prebendam liberaliter contulit antedictam, teque declaravit dixit et pronuntiavit de legittimo matrimonio fore natum, nullumque in natalibus sustinere defectum prout in patentibus litteris super hoc confectis dicti Tobie Episcopi sigillo munitis plenius dicitur contineri. Nos igitur tuis supplicationibus inclinati declarationem, dictum, et pronuntiationem huiusmodi rata habentes et grata, illa auctoritate apostolica ex certa scientia confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnem defectum si quis intervenisset in illis de apostolice plenitudine potestatis. Tenorem litterarum ipsarum ut de ipsis imposterum certitudo plenior habeatur presentibus inseri facientes, qui talis est. Tobias Dei gratia Episcopus Pragensis universis presentes inspecturis notitiam subscriptorum. Quos reddit interdum que solet frequenter modum quocumque feratur excedere vulgaris fama notabiles consurgens veritatis amande constantia, que nescit angulos querere, hos clariores post detecta falsilogia manifestat, et ideo presentium serie scire vos volumus, quod cum vacante in Saccensi ecclesia nostra, in qua Canonicorum receptio et prebendarum collatio ad nos spectat, prebenda per mortem quondam Rehwini ipsius ecclesie Canonici Petrus Angeli clericus, qui de mandato bo.me. Domini Johannis Episcopi Pragensis predecessoris nostri in eadem ecclesia sub prebendalis beneficii expectatione receptus fuerat in Canonicum et in Fratrem, prebendam ipsam tanquam ei de iure debitam sibi per nos conferri humiliter petivisset, et id ipsum a nobis rogasset Serenissimus Dominus noster Dominus Wencezlaus Boemie Rex Illustris pro eodem, Nos quamquam id quod per eundem predecessorem nostrum erga dictum clericum in hac parte ceptum fuerat, eiusdemque Domini nostri Regis preces vellemus libenter effectu prosequente complere, quia tamen, quod ipse Petrus clericus defectum in natalibus pateretur, ad audientiam nostram fama referente pervenerat, pro eo quod quondam predictus Angelus pater eius ecclesie Pragensis Canonicus et Subdiaconus fuerat, predictas preces et petitionem super ancedicte prebende collatione admittere nolebamus. Ipse vero Petrus clericus quod nullum pateretur defectum natalium coram nobis asseruit, utpote quem dictus Angelus pater eius priusquam Canonicatum et prebendam in prefata Pragensi ecclesia assecutus et ad Subdiaconatus ordinem promotus fuisset, ex quondam Petrussa matre ipsius Petri, cum qua predictus pater eius legittime contraxerat, genuisset, quod quidem se obtulit coram nobis legittime probaturum. Nos autem Petrum ipsum ad hanc suam assertionem probandam admittentes iustitia suadente recepimus et examinavimus diligenter testes ydoneos, quos ad hoc probandum coram nobis produxit Petrus clericus memoratus. Et quia de huius- modi legitlimi matrimonii contractu et sepedicti Petri clerici ante assecutionem Canonicatus
44 ex quondam Petrussa matre tua, cum qua idem Angelus legittime contraxerat genuisset, idque tu coram Tobia Episcopo supradicto te obtulisses legittime probaturum, idem Episcopus te ad hanc tuam assertionem probandam admittens iustitia suadente, testes ydoneos quos ad hoc probandum coram eodem Tobia Episcopo produxisti, recipere et diligenter examinare curavit. Et quia de huiusmodi legittimi matrimonii contractu, ac tua ante susceptionem ab eodem patre tuo dictum Subdiaconatus ordinem genitura, etiam antequam tu prebendam pre- dictam assecutus existeres per dictorum depositiones testium eidem Tobie Episcopo constitit evidenter, tibi quem tanquam legittime natum, et alias propter tua merita reputavit ydoneum ad ecclesiasticum beneficium obtinendum, prebendam liberaliter contulit antedictam, teque declaravit dixit et pronuntiavit de legittimo matrimonio fore natum, nullumque in natalibus sustinere defectum prout in patentibus litteris super hoc confectis dicti Tobie Episcopi sigillo munitis plenius dicitur contineri. Nos igitur tuis supplicationibus inclinati declarationem, dictum, et pronuntiationem huiusmodi rata habentes et grata, illa auctoritate apostolica ex certa scientia confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnem defectum si quis intervenisset in illis de apostolice plenitudine potestatis. Tenorem litterarum ipsarum ut de ipsis imposterum certitudo plenior habeatur presentibus inseri facientes, qui talis est. Tobias Dei gratia Episcopus Pragensis universis presentes inspecturis notitiam subscriptorum. Quos reddit interdum que solet frequenter modum quocumque feratur excedere vulgaris fama notabiles consurgens veritatis amande constantia, que nescit angulos querere, hos clariores post detecta falsilogia manifestat, et ideo presentium serie scire vos volumus, quod cum vacante in Saccensi ecclesia nostra, in qua Canonicorum receptio et prebendarum collatio ad nos spectat, prebenda per mortem quondam Rehwini ipsius ecclesie Canonici Petrus Angeli clericus, qui de mandato bo.me. Domini Johannis Episcopi Pragensis predecessoris nostri in eadem ecclesia sub prebendalis beneficii expectatione receptus fuerat in Canonicum et in Fratrem, prebendam ipsam tanquam ei de iure debitam sibi per nos conferri humiliter petivisset, et id ipsum a nobis rogasset Serenissimus Dominus noster Dominus Wencezlaus Boemie Rex Illustris pro eodem, Nos quamquam id quod per eundem predecessorem nostrum erga dictum clericum in hac parte ceptum fuerat, eiusdemque Domini nostri Regis preces vellemus libenter effectu prosequente complere, quia tamen, quod ipse Petrus clericus defectum in natalibus pateretur, ad audientiam nostram fama referente pervenerat, pro eo quod quondam predictus Angelus pater eius ecclesie Pragensis Canonicus et Subdiaconus fuerat, predictas preces et petitionem super ancedicte prebende collatione admittere nolebamus. Ipse vero Petrus clericus quod nullum pateretur defectum natalium coram nobis asseruit, utpote quem dictus Angelus pater eius priusquam Canonicatum et prebendam in prefata Pragensi ecclesia assecutus et ad Subdiaconatus ordinem promotus fuisset, ex quondam Petrussa matre ipsius Petri, cum qua predictus pater eius legittime contraxerat, genuisset, quod quidem se obtulit coram nobis legittime probaturum. Nos autem Petrum ipsum ad hanc suam assertionem probandam admittentes iustitia suadente recepimus et examinavimus diligenter testes ydoneos, quos ad hoc probandum coram nobis produxit Petrus clericus memoratus. Et quia de huius- modi legitlimi matrimonii contractu et sepedicti Petri clerici ante assecutionem Canonicatus
Strana 45
45 et prebende predictorum ac susceptionem ab eodem patre suo Subdiaconatus ordinem geni- tura per dictorum depositiones testium nobis constitit evidenter eidem Petro clerico, quem tanquam legittime natum et alias propter sua merita reputamus ydoneum ad ecclesiasticum beneficium obtinendum, liberaliter prebendam conferimus antedictam, ac ipsum declaramus, dicimus, et pronunciamus de legittimo matrimonio esse natum, nullumque in natalibus sustinere defectum. In cuius rei testimonium et predicti Petri clerici cautelam presentes sibi damus litteras nostro sigillo munitas. Datum Prage anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo septimo VI. Kalendas Octobris, Indictione prima, Pontificatus nostri Anno Nono. Ceterum volumus et eadem auctoritate decernimus, quod tenor huiusmodi sic insertus plenam fidem et probationem faciat tam in iudicio, quam extra iudicium, etiamsi dicte Originales littere ipsius Episcopi Tobie nullatenus apparerent, nec etiam haberentur, nec sit necesse illas de cetero aliquatenus exhiberi. Nulli etc. confirmationis, suppletionis, voluntatis, constitutionis. Datum in Prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionensis Diocesis tertio Idus Julii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VII. epist. 931. p. 195 in Tabulariis Va- ticanis copiavit Dr. B. Dudik.) LX. Clemens, papa V. concedit Petro, electo Olomucensi episcopo, quod in relevamen episco- patus sui prœposituras, canonicatus, prœbendas et obedientias antea habitas per decennium a suscepta consecratione retinere potest. Dt. in Prioratu de Grausello III. Idus Julii 1312. Clemens Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Grata devotionis studia, quibus sedem apostolicam revereris, et multiplicia tuarum dona virtutum exposcunt, ut te et Olomucensem ecclesiam illa gratia prosequamur, quam tuis et eiusdem ecclesie necessitatibus fore credimus opportuna. Petitio siquidem tua nobis exhibita continebat, quod Episcopatus Olomucensis adeo in tempo- ralibus est collapsus, quod vix adicere poterit ut resurgat. Quamobrem nobis humiliter supplicasti, ut in relevamine Episcopatus eiusdem providere tibi de opportune subventionis auxilio dignaremur. Nos igitur tuis supplicationibus inclinati Preposituras quas in Pragensi et Wissegradensi, ac Canonicatus et prebendas, quos in eadem Pragensi Wratislaviensi et Saccensi ac Obedientias, quas in ipsis Pragensi Wissegradensi et Saccensi ecclesiis Pragensis diocesis obtines, tibi per decennium post tempus suscipiendi a te consecrationis munus auctoritate apostolica de speciali dono gratie reservamus. Ita quod illos interim retinere licite valeas sicut prius, ac in relevamine ipsius Olomucensis Episcopatus, fructus, redditus et proventus percipere ex eisdem. Decernentes ex nunc irritum et inane si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate contigerit attemptari. Non obstantibus generalis Concilii et aliis quibuscumque constitutionibus in contrarium editis seu quibuscumque statutis et consuetudi- nibus contrariis ecclesiarum predictarum, iuramento, confirmatione sedis apostolice, seu quacumque firmitate alia roboratis, aut quibuscumque privilegiis indulgentiis et litteris apo- stolicis generalibus vel specialibus, de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum
45 et prebende predictorum ac susceptionem ab eodem patre suo Subdiaconatus ordinem geni- tura per dictorum depositiones testium nobis constitit evidenter eidem Petro clerico, quem tanquam legittime natum et alias propter sua merita reputamus ydoneum ad ecclesiasticum beneficium obtinendum, liberaliter prebendam conferimus antedictam, ac ipsum declaramus, dicimus, et pronunciamus de legittimo matrimonio esse natum, nullumque in natalibus sustinere defectum. In cuius rei testimonium et predicti Petri clerici cautelam presentes sibi damus litteras nostro sigillo munitas. Datum Prage anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo septimo VI. Kalendas Octobris, Indictione prima, Pontificatus nostri Anno Nono. Ceterum volumus et eadem auctoritate decernimus, quod tenor huiusmodi sic insertus plenam fidem et probationem faciat tam in iudicio, quam extra iudicium, etiamsi dicte Originales littere ipsius Episcopi Tobie nullatenus apparerent, nec etiam haberentur, nec sit necesse illas de cetero aliquatenus exhiberi. Nulli etc. confirmationis, suppletionis, voluntatis, constitutionis. Datum in Prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionensis Diocesis tertio Idus Julii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VII. epist. 931. p. 195 in Tabulariis Va- ticanis copiavit Dr. B. Dudik.) LX. Clemens, papa V. concedit Petro, electo Olomucensi episcopo, quod in relevamen episco- patus sui prœposituras, canonicatus, prœbendas et obedientias antea habitas per decennium a suscepta consecratione retinere potest. Dt. in Prioratu de Grausello III. Idus Julii 1312. Clemens Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Grata devotionis studia, quibus sedem apostolicam revereris, et multiplicia tuarum dona virtutum exposcunt, ut te et Olomucensem ecclesiam illa gratia prosequamur, quam tuis et eiusdem ecclesie necessitatibus fore credimus opportuna. Petitio siquidem tua nobis exhibita continebat, quod Episcopatus Olomucensis adeo in tempo- ralibus est collapsus, quod vix adicere poterit ut resurgat. Quamobrem nobis humiliter supplicasti, ut in relevamine Episcopatus eiusdem providere tibi de opportune subventionis auxilio dignaremur. Nos igitur tuis supplicationibus inclinati Preposituras quas in Pragensi et Wissegradensi, ac Canonicatus et prebendas, quos in eadem Pragensi Wratislaviensi et Saccensi ac Obedientias, quas in ipsis Pragensi Wissegradensi et Saccensi ecclesiis Pragensis diocesis obtines, tibi per decennium post tempus suscipiendi a te consecrationis munus auctoritate apostolica de speciali dono gratie reservamus. Ita quod illos interim retinere licite valeas sicut prius, ac in relevamine ipsius Olomucensis Episcopatus, fructus, redditus et proventus percipere ex eisdem. Decernentes ex nunc irritum et inane si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate contigerit attemptari. Non obstantibus generalis Concilii et aliis quibuscumque constitutionibus in contrarium editis seu quibuscumque statutis et consuetudi- nibus contrariis ecclesiarum predictarum, iuramento, confirmatione sedis apostolice, seu quacumque firmitate alia roboratis, aut quibuscumque privilegiis indulgentiis et litteris apo- stolicis generalibus vel specialibus, de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum
Strana 46
46 debeat in presentibus fieri mentio specialis. Nulli etc. nostre reservationis et constitutionis etc. Datum in prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionensis Diocesis tertio Idus Julii Anno Septimo. In eumdem modum Dilecto filio Johanni Electo Viterbiensi et . . Abbati Monasterii Luthomuslensis Pragensis Diocesis, ac Magistro Ulrico de Pabeniz Doctori Decretorum Canonico Olomucensis etc. Grata etc. ut in proxima superiori usque mentio specialis verbis competenter mutatis. Quocirca mandamus quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios eidem Electo super premissis efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis eum super preposituris, canonicatibus, prebendis et obedientiis supradictis ac ipsorum fructibus per dictum decennium contra huiusmodi reservationis et decreti nostrorum tenorem ab aliquibus indebite molestari. Molestatores huiusmodi nec non contrarios quoslibet et rebelles quicunque fuerint per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo. Non obstantibus omnibus supradictis seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod interdici suspendi vel excommunicari non possint etc. usque mentionem. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VII. epist. 932. pag. 196 in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) LXI. König Johann von Böhmen sichert den Herzogen von Oesterreich auf vier Jahre seinen Beistand zu. Dt. zu Wienne an sant Jacobes tage 1312. Wir Johanns von Gots gnaden Kunich ze Beheym, vnd ze Polan, vicari des Romischen Riches, vber Tutschin Lant, vnd Grafe ze Lucelinburch, veriehen vnd tun chunt, allen luten di disen brief sehent oder horent lesen. Daz wir mit den Hohen Fursten herin Fridriche, vnd herin Liupolten Herczogen ze Osterriche vnd ze Steyr vnsern lieben Swegern, vns verpunden haben, in ze helfen vnd ze rathen, getriwelich vnde luterlich vier ganczin Jar von sandt Jacobes tag der hut ist, gen aller menichlich, an gegen dem Riche vnd gen dem Hohen fursten herin Karelein dem Kunige von Vngern. Marggrauen Voldemarn von Branneburch, vnd herczogen Bonczlaw von Bretzla, di hie ouz genommen sint. In der wise als her nach geschriben stat . . . . . Der brief ist gegeben ze Wienne an sand Jacobes tag. Do von Christes geburte warn driutzehen Hundert Jar. vnd dornach in dem zweliften Jar. In dem andern Jar vnserer Riche. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage X. p. 425.) LXII. Elisabetha, regina Bohemiœ, confirmat monasterio Oslawanensi bona Marcharticz, Teufen- pach, Pelskwicz, Vngerschicz, Cozoged, Stalek, Stopischicz et Scrsipicz. Datum Bruna IV. Idus Augusti 1312. Nos Elizabeth Dei gracia Boemie et Polonie Regina ad vniuersorum noticiam volumus peruenire, Quod constituta coram nobis Izaldis Consors Mathei de Fullenstein bona
46 debeat in presentibus fieri mentio specialis. Nulli etc. nostre reservationis et constitutionis etc. Datum in prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionensis Diocesis tertio Idus Julii Anno Septimo. In eumdem modum Dilecto filio Johanni Electo Viterbiensi et . . Abbati Monasterii Luthomuslensis Pragensis Diocesis, ac Magistro Ulrico de Pabeniz Doctori Decretorum Canonico Olomucensis etc. Grata etc. ut in proxima superiori usque mentio specialis verbis competenter mutatis. Quocirca mandamus quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios eidem Electo super premissis efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis eum super preposituris, canonicatibus, prebendis et obedientiis supradictis ac ipsorum fructibus per dictum decennium contra huiusmodi reservationis et decreti nostrorum tenorem ab aliquibus indebite molestari. Molestatores huiusmodi nec non contrarios quoslibet et rebelles quicunque fuerint per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo. Non obstantibus omnibus supradictis seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod interdici suspendi vel excommunicari non possint etc. usque mentionem. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VII. epist. 932. pag. 196 in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) LXI. König Johann von Böhmen sichert den Herzogen von Oesterreich auf vier Jahre seinen Beistand zu. Dt. zu Wienne an sant Jacobes tage 1312. Wir Johanns von Gots gnaden Kunich ze Beheym, vnd ze Polan, vicari des Romischen Riches, vber Tutschin Lant, vnd Grafe ze Lucelinburch, veriehen vnd tun chunt, allen luten di disen brief sehent oder horent lesen. Daz wir mit den Hohen Fursten herin Fridriche, vnd herin Liupolten Herczogen ze Osterriche vnd ze Steyr vnsern lieben Swegern, vns verpunden haben, in ze helfen vnd ze rathen, getriwelich vnde luterlich vier ganczin Jar von sandt Jacobes tag der hut ist, gen aller menichlich, an gegen dem Riche vnd gen dem Hohen fursten herin Karelein dem Kunige von Vngern. Marggrauen Voldemarn von Branneburch, vnd herczogen Bonczlaw von Bretzla, di hie ouz genommen sint. In der wise als her nach geschriben stat . . . . . Der brief ist gegeben ze Wienne an sand Jacobes tag. Do von Christes geburte warn driutzehen Hundert Jar. vnd dornach in dem zweliften Jar. In dem andern Jar vnserer Riche. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage X. p. 425.) LXII. Elisabetha, regina Bohemiœ, confirmat monasterio Oslawanensi bona Marcharticz, Teufen- pach, Pelskwicz, Vngerschicz, Cozoged, Stalek, Stopischicz et Scrsipicz. Datum Bruna IV. Idus Augusti 1312. Nos Elizabeth Dei gracia Boemie et Polonie Regina ad vniuersorum noticiam volumus peruenire, Quod constituta coram nobis Izaldis Consors Mathei de Fullenstein bona
Strana 47
47 sua dicta Marcharticz, Teufenpach, Pelskwicz cum Curia, pratis, agris et omnibus pertinenciis suis, Vngerschicz, cum decem Laneis et dimidio, Cozoged cum pratis, Siluis et omnibus pertinencijs suis, Stalek cum alteromedio laneo, et omnibus pertinencijs suis, que bona ipsa Izaldis nomine dotalicij hactenus legittime possedit, cum quibusdam alijs bonis suis, scilicet Stopischicz, cum Quatuor laneis siluis et omnibus pertinencijs suis, Scrsipicz cum Quatuor laneis, siluis, pratis et suis pertinencijs vniuersis, Monasterio beate Marie virginis in Ossla, et conuentui ibidem propter deum et in remedium anime sue, cum omnibus iuribus, vtilita- tibus, et prouentibus suis ad ipsum Monasterium et Conuentum eiusdem spectanda perpetuo legauit, donauit, ac libere resignauit, Quam donacionem nos ratam et gratam habentes, volumus ab omnibus inuiolabilem obseruari, mandantes ut nullus de cetero prefatum mona- sterium, seu conuentum ipsius pro bonis eisdem aliquomodo perturbare presumat. In cuius rei testimonium presentes Litteras fieri fecimus, et Sigilli nostri munimine roborari, Datum Brunne IIII. Idus Augusti, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Duodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo valde læso in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 58.) LXIII. Johannes, Bohemiæ et Poloniæ rex, sacri Imperii citra montes vicarius generalis, ac comes Lucelmburgensis, confirmat eandem donationem. Dt. Brunæ IV. Idus Augusti 1312. (Orig. membran. præcedenti literæ in omnibus simile, cum sigillo majori bilaterali ex parte rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 57.) LXIV. Elisabetha, regina Bohemia, confirmat monasterio Oslawanensi omnia jura in molendinum in Mützmans. Dt. Bruna III. Idus Augusti 1312. Nos Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, ad vniuersorum noticiam volumus peruenire. Quod cum Religiose, nobis in Christo dilecte Abbatissa et Sanctimoniales monasterij beate virginis in Ossla mediam partem molendini, siti iuxta villam Veczmans iure hereditario possideant, aliam quoque mediam partem iusto empcionis tytulo teneant pro suis denariis conparatam, prout ex litteris et testimonio virorum didicimus honestorum, Et iura si que nobis in eodem conpetunt, propter deum dominabus prefatis tenore presencium libere resignauerimus, prout Illustris dominus Johannes Conthoralis noster Karissimus resignauit, volumus vt exnunc ipsum molendinum possidere perpetuo debeant pacifice et quiete, nec aliquis easdem racione dicti molendini inpetat nec aliqualiter inquietare presumat. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigilli nostri munimine iussimus roborari. Datum Brunne anno Domini Millesimo Trecentesimo Duodecimo III. Idus Augusti, Regnorum vero nostrorum anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo parvo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 56.)
47 sua dicta Marcharticz, Teufenpach, Pelskwicz cum Curia, pratis, agris et omnibus pertinenciis suis, Vngerschicz, cum decem Laneis et dimidio, Cozoged cum pratis, Siluis et omnibus pertinencijs suis, Stalek cum alteromedio laneo, et omnibus pertinencijs suis, que bona ipsa Izaldis nomine dotalicij hactenus legittime possedit, cum quibusdam alijs bonis suis, scilicet Stopischicz, cum Quatuor laneis siluis et omnibus pertinencijs suis, Scrsipicz cum Quatuor laneis, siluis, pratis et suis pertinencijs vniuersis, Monasterio beate Marie virginis in Ossla, et conuentui ibidem propter deum et in remedium anime sue, cum omnibus iuribus, vtilita- tibus, et prouentibus suis ad ipsum Monasterium et Conuentum eiusdem spectanda perpetuo legauit, donauit, ac libere resignauit, Quam donacionem nos ratam et gratam habentes, volumus ab omnibus inuiolabilem obseruari, mandantes ut nullus de cetero prefatum mona- sterium, seu conuentum ipsius pro bonis eisdem aliquomodo perturbare presumat. In cuius rei testimonium presentes Litteras fieri fecimus, et Sigilli nostri munimine roborari, Datum Brunne IIII. Idus Augusti, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Duodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo valde læso in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 58.) LXIII. Johannes, Bohemiæ et Poloniæ rex, sacri Imperii citra montes vicarius generalis, ac comes Lucelmburgensis, confirmat eandem donationem. Dt. Brunæ IV. Idus Augusti 1312. (Orig. membran. præcedenti literæ in omnibus simile, cum sigillo majori bilaterali ex parte rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 57.) LXIV. Elisabetha, regina Bohemia, confirmat monasterio Oslawanensi omnia jura in molendinum in Mützmans. Dt. Bruna III. Idus Augusti 1312. Nos Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, ad vniuersorum noticiam volumus peruenire. Quod cum Religiose, nobis in Christo dilecte Abbatissa et Sanctimoniales monasterij beate virginis in Ossla mediam partem molendini, siti iuxta villam Veczmans iure hereditario possideant, aliam quoque mediam partem iusto empcionis tytulo teneant pro suis denariis conparatam, prout ex litteris et testimonio virorum didicimus honestorum, Et iura si que nobis in eodem conpetunt, propter deum dominabus prefatis tenore presencium libere resignauerimus, prout Illustris dominus Johannes Conthoralis noster Karissimus resignauit, volumus vt exnunc ipsum molendinum possidere perpetuo debeant pacifice et quiete, nec aliquis easdem racione dicti molendini inpetat nec aliqualiter inquietare presumat. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigilli nostri munimine iussimus roborari. Datum Brunne anno Domini Millesimo Trecentesimo Duodecimo III. Idus Augusti, Regnorum vero nostrorum anno Secundo. (Orig. membran. cum sigillo parvo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 56.)
Strana 48
48 LXV. hilippus, episcopus Eistætensis, donat ecclesiæ B. V. Mariæ, monasterio Cellæ S. Mariæ Brunnæ adstanti, indulgentias XL. dierum. Datum Brunæ in octava Assumtionis В. M. V. 1312. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 40.) LXVI. Johannes, Bohemiæ rex, confirmat monasterio Cellæ B. M. V. Brunnæ privilegium a rege Wenceslao anno 1286. datum. Brunæe X. Kalend. Septembris 1312. (E litera confirmatoria imperat. M. Theresiæ ab anno 1747. in archivo Societat. Jesu Brunæ apud C. R. Gubern. ibidem.) LXVII. Johannes, rex Bohemiæ, confirmans literas regis Rudolfi ab anno 1307. liberat cives Brunenses a solutione thelonei. Datum Brunæ IV. Kalend. Septembris 1312. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali, ex parte læso, in archivo ejusdem civitatis, E. II. n. 2.) LXVIII. Magistratus civitatis Hradiště promittit, quod monasterium Welehradense in silvis et piscationibus circa moenia civitatis sitis non molestabit. Dt. in Welehrad die b. Mathœi apostoli 1312. Nos Johannes Judex, Jurati, ac vniuersitas Ciuium de Redisch, Notum fieri volumus tam presentibus, quam eciam posteris, qui viderint, audierint, uel legerint presens scriptum publice protestantis, Quod honorabiles . . . et Religiosos viros dominos nostros .. Abbatem et ..Conuentum Monasterij de Wellegrad, dampnificauimus in Siluis et piscacionibus ipsorum, quas in, et circa menia nostre Ciuitatis habere dinoscuntur, pro quo dampno ipsis per Nos illato, dum predicti domini nostri . . . Abbas et . . Conuentus, Nos impeterent et per formam Juris impetere poterant pro magna quantitate pecunie, que eciam excedebat vires nostras, Tamen cum ad talia non sufficeremus sepedicti domini nostri . . Abbas et . . Conuentus, nostris humilibus precibus inclinati ipsam Summam pecuniariam, quam pro esti- macione dampni sui refundere non potuimus nobis generosius relaxarunt, Sic tamen vt nos viceuersa literis nostris et promissionibus firmaremus, quod de cetero ipsum Monasterium in Siluis, et piscacionibus, quas in et circa menia nostre Ciuitatis habent, et ceteris Juribus ipsius quocumque nomine censeantur, minime debeant per Nos aut nostros posteros molestari, Igitur sub pena priuacionis nostre fidei et honoris promittimus, quod dictum Monasterium in Siluis et piscacionibus, ac alijs Juribus quibuscumque offendere nullumodo debeamus, sed omnia ipsius Jura seruare perpetuis temporibus illibata obligantes eciam ad hoc nostros
48 LXV. hilippus, episcopus Eistætensis, donat ecclesiæ B. V. Mariæ, monasterio Cellæ S. Mariæ Brunnæ adstanti, indulgentias XL. dierum. Datum Brunæ in octava Assumtionis В. M. V. 1312. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 40.) LXVI. Johannes, Bohemiæ rex, confirmat monasterio Cellæ B. M. V. Brunnæ privilegium a rege Wenceslao anno 1286. datum. Brunæe X. Kalend. Septembris 1312. (E litera confirmatoria imperat. M. Theresiæ ab anno 1747. in archivo Societat. Jesu Brunæ apud C. R. Gubern. ibidem.) LXVII. Johannes, rex Bohemiæ, confirmans literas regis Rudolfi ab anno 1307. liberat cives Brunenses a solutione thelonei. Datum Brunæ IV. Kalend. Septembris 1312. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali, ex parte læso, in archivo ejusdem civitatis, E. II. n. 2.) LXVIII. Magistratus civitatis Hradiště promittit, quod monasterium Welehradense in silvis et piscationibus circa moenia civitatis sitis non molestabit. Dt. in Welehrad die b. Mathœi apostoli 1312. Nos Johannes Judex, Jurati, ac vniuersitas Ciuium de Redisch, Notum fieri volumus tam presentibus, quam eciam posteris, qui viderint, audierint, uel legerint presens scriptum publice protestantis, Quod honorabiles . . . et Religiosos viros dominos nostros .. Abbatem et ..Conuentum Monasterij de Wellegrad, dampnificauimus in Siluis et piscacionibus ipsorum, quas in, et circa menia nostre Ciuitatis habere dinoscuntur, pro quo dampno ipsis per Nos illato, dum predicti domini nostri . . . Abbas et . . Conuentus, Nos impeterent et per formam Juris impetere poterant pro magna quantitate pecunie, que eciam excedebat vires nostras, Tamen cum ad talia non sufficeremus sepedicti domini nostri . . Abbas et . . Conuentus, nostris humilibus precibus inclinati ipsam Summam pecuniariam, quam pro esti- macione dampni sui refundere non potuimus nobis generosius relaxarunt, Sic tamen vt nos viceuersa literis nostris et promissionibus firmaremus, quod de cetero ipsum Monasterium in Siluis, et piscacionibus, quas in et circa menia nostre Ciuitatis habent, et ceteris Juribus ipsius quocumque nomine censeantur, minime debeant per Nos aut nostros posteros molestari, Igitur sub pena priuacionis nostre fidei et honoris promittimus, quod dictum Monasterium in Siluis et piscacionibus, ac alijs Juribus quibuscumque offendere nullumodo debeamus, sed omnia ipsius Jura seruare perpetuis temporibus illibata obligantes eciam ad hoc nostros
Strana 49
49 posteros et heredes. In cuius rei testimonium, presentes scribi literas, et Sigilli Ciuitatis nostre munimine fecimus fideliter communiri. Acta sunt hec eidem Cenobio Wellegradensi presidente pie in Christo venerabili domino Henrico Abbate Anno domini Millesimo Trecen- tesimo duodecimo sub die beati Mathei apostoli et ewangeliste gloriosi. (Orig. membran. cum sigillo parvo ex parte rupto in archivo monasterii Welehradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. G. II. n. 12.) LXIX. Clemens, papa V. concedit Petro, electo Olomucensi, quod prœposituras, canonicatus, prœbendas et obedientias ad decennium sibi reservatas etiam infra hoc tempus cuicumque personæ idoned resignare potest. Dat. Avinione IV. Kal. Maii 1313. Clemens Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Cum sicut porrecta nobis nuper tua petitio continebat Episcopatus Olomucensis adeo in temporalibus est collapsus quod vix adicere posset ut resur- geret, Nos volentes in relevationem Episcopatus eiusdem tibi de opportune subventionis auxilio providere tuis supplicationibus inclinati preposituras, quas in Pragensi et Wissegradensi Pragensis Diocesis, ac Canonicatus et prebendas quos in eadem Pragensi et Wratislaviensi et Saccensi dicte Diocesis, ac obedientias, quas in ipsis Pragensi Wissegradensi et Saccensi ecclesiis tunc obtinebas, sicut et adhuc obtines, tibi per decennium post tempus suscipiendi a te munus consecrationis auctoritate apostolica de speciali gratia duximus reservandos, ita quod illos interim retinere posses licite sicut prius, ac in relevationem ipsius Episcopatus, fructus, redditus et proventus percipere ex eisdem, decernentes ex tunc irritum et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate contingeret attemptari. Verum intendentes tuam honorare personam et per honorem tibi exhibitum aliis gratiam impertiri, discretioni tue dimittendi vel resignandi libere Preposituras, Canonicatus, prebendas et obedientias supra- dictos infra dictum decennium, quando tibi placuerit, nec non ante ipsam consecrationem Canonicatum et Prebendam, quos in Olomucensi ecclesia obtines in manibus cuiuscumque Episcopi Suffraganei ecclesie Maguntine, vel cuiusvis Abbatis exempti in ipsa provincia constituti, quem ad hoc duxeris eligendum eidemque Episcopo vel Abbati acceptandi seu recipiendi auctoritate nostra dimissionem vel resignationem huiusmodi, eaque admissa vel recepta conferendi eadem auctoritate preposituras, Canonicatus, prebendas et obedientias supradictos ut premittitur, reservatos infra ipsum decennium, nec non ipsos Canonicatum et prebendam quos in dicta Olomucensi ecclesia obtines, cum illos per huiusmodi dimissionem, resignationem, seu consecrationem vacare contigerit cum plenitudine iuris canonici, ac om- nibus iuribus et pertinentiis suis personis ydoneis quas ad hoc duxeris nominandas etiamsi persone ipse vel earum aliqua alias beneficiate existant, et illa cui Episcopus vel Abbas predicti eandem preposituram ecclesie Pragensis contulerint, unum, duo, tria vel plura beneficia ecclesiastica etiamsi unum ex eis dignitas vel personatus existat et aliud curam habeat animarum obtinere noscatur, dispensandi quoque cum eadem persona cui dictam
49 posteros et heredes. In cuius rei testimonium, presentes scribi literas, et Sigilli Ciuitatis nostre munimine fecimus fideliter communiri. Acta sunt hec eidem Cenobio Wellegradensi presidente pie in Christo venerabili domino Henrico Abbate Anno domini Millesimo Trecen- tesimo duodecimo sub die beati Mathei apostoli et ewangeliste gloriosi. (Orig. membran. cum sigillo parvo ex parte rupto in archivo monasterii Welehradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. G. II. n. 12.) LXIX. Clemens, papa V. concedit Petro, electo Olomucensi, quod prœposituras, canonicatus, prœbendas et obedientias ad decennium sibi reservatas etiam infra hoc tempus cuicumque personæ idoned resignare potest. Dat. Avinione IV. Kal. Maii 1313. Clemens Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Petro Electo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Cum sicut porrecta nobis nuper tua petitio continebat Episcopatus Olomucensis adeo in temporalibus est collapsus quod vix adicere posset ut resur- geret, Nos volentes in relevationem Episcopatus eiusdem tibi de opportune subventionis auxilio providere tuis supplicationibus inclinati preposituras, quas in Pragensi et Wissegradensi Pragensis Diocesis, ac Canonicatus et prebendas quos in eadem Pragensi et Wratislaviensi et Saccensi dicte Diocesis, ac obedientias, quas in ipsis Pragensi Wissegradensi et Saccensi ecclesiis tunc obtinebas, sicut et adhuc obtines, tibi per decennium post tempus suscipiendi a te munus consecrationis auctoritate apostolica de speciali gratia duximus reservandos, ita quod illos interim retinere posses licite sicut prius, ac in relevationem ipsius Episcopatus, fructus, redditus et proventus percipere ex eisdem, decernentes ex tunc irritum et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate contingeret attemptari. Verum intendentes tuam honorare personam et per honorem tibi exhibitum aliis gratiam impertiri, discretioni tue dimittendi vel resignandi libere Preposituras, Canonicatus, prebendas et obedientias supra- dictos infra dictum decennium, quando tibi placuerit, nec non ante ipsam consecrationem Canonicatum et Prebendam, quos in Olomucensi ecclesia obtines in manibus cuiuscumque Episcopi Suffraganei ecclesie Maguntine, vel cuiusvis Abbatis exempti in ipsa provincia constituti, quem ad hoc duxeris eligendum eidemque Episcopo vel Abbati acceptandi seu recipiendi auctoritate nostra dimissionem vel resignationem huiusmodi, eaque admissa vel recepta conferendi eadem auctoritate preposituras, Canonicatus, prebendas et obedientias supradictos ut premittitur, reservatos infra ipsum decennium, nec non ipsos Canonicatum et prebendam quos in dicta Olomucensi ecclesia obtines, cum illos per huiusmodi dimissionem, resignationem, seu consecrationem vacare contigerit cum plenitudine iuris canonici, ac om- nibus iuribus et pertinentiis suis personis ydoneis quas ad hoc duxeris nominandas etiamsi persone ipse vel earum aliqua alias beneficiate existant, et illa cui Episcopus vel Abbas predicti eandem preposituram ecclesie Pragensis contulerint, unum, duo, tria vel plura beneficia ecclesiastica etiamsi unum ex eis dignitas vel personatus existat et aliud curam habeat animarum obtinere noscatur, dispensandi quoque cum eadem persona cui dictam
Strana 50
50 preposituram ecclesie Pragensis duxerit ut predicitur conferendam, ut illam cum predictis obtentis beneficiis. Ita tamen quod dignitatem seu personatum si quam seu si quem forsan obtineat postquam ipsius prepositure corporalem fuerit possessionem adeptus, et fructus pacifice percipiet, ex eadem omnino dimittat, licite retinere valeat, ac inducendi per se vel alium seu alios, easdem personas vel procuratores suos pro eis in corporalem possessionem prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum, obedientiarum, iurium, et pertinentiarum pre- dictorum taliter eis collatorum et defendendi inductas, amotis quibuslibet detentoribus ab eisdem, ac faciendi personas ipsas vel dictos procuratores pro eis, illas videlicet quibus idem Episcopus vel Abbas dictas preposituras contulerit, ad eas ut est moris admitti. Illas vero quibus Canonicatus et prebendas predictos duxerit ut premittitur conferendos ad pre- bendas ipsas in eisdem ecclesiis in quibus consistunt, in Canonicos recipi et in fratres, stallo sibi in Choro et loco in Capitulo assignatis, sibique de ipsorum prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum, et obedientiarum fructibus, redditibus, proventibus, iuribus et obventionibus universis integre responderi, nec non contrarios auctoritate nostra appellatione postposita compescendi. Non obstantibus generalis Concilii, et qualibet alia constitutione contraria, sive quibuscumque statutis et consuetudinibus contrariis dictarum ecclesiarum iuramento confir- matione apostolica, vel quavis alia firmitate vallatis seu si aliqui apostolica vel alia quavis auctoritate in dictis ecclesiis in Canonicos sint recepti, vel ut recipiantur insistant, aut si aliqui super provisionibus sibi faciendis de dignitatibus seu personatibus in dictis Pragensi et Wissegradensi aut de Canonicatibus et prebendis in Pragensi, Wratislaviensi, Saccensi et Olomucensi ecclesiis supradictis speciales vel beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales predicte sedis vel legatorum eius litteras impetraverint, etiamsi per eas ad inhibitionem, reservationem et decretum, vel alias quomodolibet sit processum, quibus omnibus dictas personas in ipsorum Prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum et obedientiarum assecu- tionem volumus anteferri, sed nullum per hoc eis, quo ad aliorum dignitatum seu persona- tuum, Canonicatuum, prebendarum et obedientiarum assecutionem preiudicium generari, aut si locorum Ordinariis et Capitulis dictarum ecclesiarum vel quibusvis aliis communiter vel divisim a prefata sit sede indultum quod ad receptionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli, sive quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, aut quod de dignitatibus seu personatibus earumdem Pragensis et Wissegradensis ac Canonicatibus et prebendis ipsarum Pragensis, Wratislaviensis, Saccensis et Olomucensis ecclesiarum vel beneficiis ecclesiasticis ad eorum collationem vel aliam quamvis dispositionem coniunctim vel separatim spectantibus nulli valeat provideri per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem, et qualibet alia dicte Sedis indul- gentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differri et de qua cuiusque toto tenore debeat in nostris literis fieri mentio specialis, vel si dicte persone presentes non fuerint ad prestandum de observandis statutis et consuctudinibus earumdem ecclesiarum solitum iuramentum, dummodo in absentia sua per procuratores ydoneos, et cum ad ecclesias ipsas accesserint, corporaliter illud prestent, proviso quod dicta prepositura
50 preposituram ecclesie Pragensis duxerit ut predicitur conferendam, ut illam cum predictis obtentis beneficiis. Ita tamen quod dignitatem seu personatum si quam seu si quem forsan obtineat postquam ipsius prepositure corporalem fuerit possessionem adeptus, et fructus pacifice percipiet, ex eadem omnino dimittat, licite retinere valeat, ac inducendi per se vel alium seu alios, easdem personas vel procuratores suos pro eis in corporalem possessionem prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum, obedientiarum, iurium, et pertinentiarum pre- dictorum taliter eis collatorum et defendendi inductas, amotis quibuslibet detentoribus ab eisdem, ac faciendi personas ipsas vel dictos procuratores pro eis, illas videlicet quibus idem Episcopus vel Abbas dictas preposituras contulerit, ad eas ut est moris admitti. Illas vero quibus Canonicatus et prebendas predictos duxerit ut premittitur conferendos ad pre- bendas ipsas in eisdem ecclesiis in quibus consistunt, in Canonicos recipi et in fratres, stallo sibi in Choro et loco in Capitulo assignatis, sibique de ipsorum prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum, et obedientiarum fructibus, redditibus, proventibus, iuribus et obventionibus universis integre responderi, nec non contrarios auctoritate nostra appellatione postposita compescendi. Non obstantibus generalis Concilii, et qualibet alia constitutione contraria, sive quibuscumque statutis et consuetudinibus contrariis dictarum ecclesiarum iuramento confir- matione apostolica, vel quavis alia firmitate vallatis seu si aliqui apostolica vel alia quavis auctoritate in dictis ecclesiis in Canonicos sint recepti, vel ut recipiantur insistant, aut si aliqui super provisionibus sibi faciendis de dignitatibus seu personatibus in dictis Pragensi et Wissegradensi aut de Canonicatibus et prebendis in Pragensi, Wratislaviensi, Saccensi et Olomucensi ecclesiis supradictis speciales vel beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales predicte sedis vel legatorum eius litteras impetraverint, etiamsi per eas ad inhibitionem, reservationem et decretum, vel alias quomodolibet sit processum, quibus omnibus dictas personas in ipsorum Prepositurarum, Canonicatuum, prebendarum et obedientiarum assecu- tionem volumus anteferri, sed nullum per hoc eis, quo ad aliorum dignitatum seu persona- tuum, Canonicatuum, prebendarum et obedientiarum assecutionem preiudicium generari, aut si locorum Ordinariis et Capitulis dictarum ecclesiarum vel quibusvis aliis communiter vel divisim a prefata sit sede indultum quod ad receptionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli, sive quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, aut quod de dignitatibus seu personatibus earumdem Pragensis et Wissegradensis ac Canonicatibus et prebendis ipsarum Pragensis, Wratislaviensis, Saccensis et Olomucensis ecclesiarum vel beneficiis ecclesiasticis ad eorum collationem vel aliam quamvis dispositionem coniunctim vel separatim spectantibus nulli valeat provideri per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem, et qualibet alia dicte Sedis indul- gentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differri et de qua cuiusque toto tenore debeat in nostris literis fieri mentio specialis, vel si dicte persone presentes non fuerint ad prestandum de observandis statutis et consuctudinibus earumdem ecclesiarum solitum iuramentum, dummodo in absentia sua per procuratores ydoneos, et cum ad ecclesias ipsas accesserint, corporaliter illud prestent, proviso quod dicta prepositura
Strana 51
51 ipsius Pragensis ecclesie ac huiusmodi alia beneficia si qua persona ipsa cui preposituram eandem Episcopus vel Abbas predicti contulerint ut premittitur obtineat, debitis obsequiis non fraudentur, et animarum cura si qua eis vel alicui eorum immineat, nullatenus negligatur, plenam et liberam concedimus tenore presentium facultatem. Datum Avinione IIII. Kal. Maii, Anno Octavo. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VIII. epist. 273. p. 91. in Tabulariis Vati- canis copiavit Dr. B. Dudik.) LXX. Frater Bertholdus, dictus de Henneberg, Præceptor domorum hospitalis S. Johannis Hierosolim. per Bohemiam, Poloniam, Moraviam et Austriam, vendit Priorissæ et sororibus de regula S. Augustini ad S. Annam Pragæe degentibus curiam cum jurepatronatus ecclesiæ S. Laurentii infra muros civitatis Pragensis pro CXXX sexagenis grossorum. Dt. Pragæ VII. Idus Maji. 1313. (Schwandner in Regestis Ord. S. Johannis Hierosolim. Ms. Viennæ e Transsumto in Tab. Cap. Eccl. Metrop. Pragens. in diplomat. M. P. Bohemiæ.) LXXI. Reimundus de Lichtenburg elocat villam Hylboltsdorf Jacobo et Ratmjro, filiis quondam Ratmjri. Dt. Pragœ, Nonis Junii, 1313. Nos Remundus de Luchtenburch, Notumfacimus vniuersis presentes litteras inspec- turis, Quod nos villam nostram Hylboltisdorf dictam vulgariter cum omnibus et singulis prouentibus vtilitatibus et pertinenciis ad ipsam villam spectantibus Jacobo et Rathmiro, filiis quondam Rathmiri, pro trecentis marcis grossorum, LXIIIIor. grossos pro marca conpu- tando qualibet, in quibus eis teneri dinoscimur, damus, tradimus et assignamus tenendam, habendam et possidendam, per eos, a festo Penthecostes nunc preterito, vsque ad quatuor annorum spacium continue uoluendorum, Ita quod si infra predictum quadriennium ipsam villam non redimerimus, pro pecunia memorata, ex tunc inmediate elapso predicto quadri- ennio, prescripta villa cum suis omnibus prouentibus, vtilitatibus et pertinenciis, ad Jacobum et Rathmirum prefatos, Jure hereditario deuolui debet, sic quod, de ipsa et cum ipsa villa et suis pertinenciis vniuersis, tamquam de re propria, facere poterunt decetero, quicquid eis videbitur expedire. Adicimus eciam et volumus, si Jacobus et Rathmirus prefati in ipsa villa vlla edificia locauerint, seu meliorauerint, infra quadriennium supradictum, quod eis ea soluemus in resignacione ipsius ville, iuxta taxacionem proborum virorum si eam duxe- rimus exsoluendam, In cuius rei testimonium presentes eis damus litteras sigilli nostri appensione munitas, Datum Prage Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Tredecimo, Nonas Junij. (Ex originali cum sigillo parvo in archivo civitatis Iglaviensis descr. A. Boczek.)
51 ipsius Pragensis ecclesie ac huiusmodi alia beneficia si qua persona ipsa cui preposituram eandem Episcopus vel Abbas predicti contulerint ut premittitur obtineat, debitis obsequiis non fraudentur, et animarum cura si qua eis vel alicui eorum immineat, nullatenus negligatur, plenam et liberam concedimus tenore presentium facultatem. Datum Avinione IIII. Kal. Maii, Anno Octavo. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni VIII. epist. 273. p. 91. in Tabulariis Vati- canis copiavit Dr. B. Dudik.) LXX. Frater Bertholdus, dictus de Henneberg, Præceptor domorum hospitalis S. Johannis Hierosolim. per Bohemiam, Poloniam, Moraviam et Austriam, vendit Priorissæ et sororibus de regula S. Augustini ad S. Annam Pragæe degentibus curiam cum jurepatronatus ecclesiæ S. Laurentii infra muros civitatis Pragensis pro CXXX sexagenis grossorum. Dt. Pragæ VII. Idus Maji. 1313. (Schwandner in Regestis Ord. S. Johannis Hierosolim. Ms. Viennæ e Transsumto in Tab. Cap. Eccl. Metrop. Pragens. in diplomat. M. P. Bohemiæ.) LXXI. Reimundus de Lichtenburg elocat villam Hylboltsdorf Jacobo et Ratmjro, filiis quondam Ratmjri. Dt. Pragœ, Nonis Junii, 1313. Nos Remundus de Luchtenburch, Notumfacimus vniuersis presentes litteras inspec- turis, Quod nos villam nostram Hylboltisdorf dictam vulgariter cum omnibus et singulis prouentibus vtilitatibus et pertinenciis ad ipsam villam spectantibus Jacobo et Rathmiro, filiis quondam Rathmiri, pro trecentis marcis grossorum, LXIIIIor. grossos pro marca conpu- tando qualibet, in quibus eis teneri dinoscimur, damus, tradimus et assignamus tenendam, habendam et possidendam, per eos, a festo Penthecostes nunc preterito, vsque ad quatuor annorum spacium continue uoluendorum, Ita quod si infra predictum quadriennium ipsam villam non redimerimus, pro pecunia memorata, ex tunc inmediate elapso predicto quadri- ennio, prescripta villa cum suis omnibus prouentibus, vtilitatibus et pertinenciis, ad Jacobum et Rathmirum prefatos, Jure hereditario deuolui debet, sic quod, de ipsa et cum ipsa villa et suis pertinenciis vniuersis, tamquam de re propria, facere poterunt decetero, quicquid eis videbitur expedire. Adicimus eciam et volumus, si Jacobus et Rathmirus prefati in ipsa villa vlla edificia locauerint, seu meliorauerint, infra quadriennium supradictum, quod eis ea soluemus in resignacione ipsius ville, iuxta taxacionem proborum virorum si eam duxe- rimus exsoluendam, In cuius rei testimonium presentes eis damus litteras sigilli nostri appensione munitas, Datum Prage Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Tredecimo, Nonas Junij. (Ex originali cum sigillo parvo in archivo civitatis Iglaviensis descr. A. Boczek.)
Strana 52
52 LXXII. König Johann von Böhmen bestätiget einen Brief des Königes Otakar über die Aus- setzung der Stadt Křenowic (Kranowitz) und einige Begabungen. Dto. Prag. IV. August. 1313. (Aus der Bestätigung der Privilegien der genannten Stadt durch K. Ferdinand III. vom J. 1639. mitgetheilt von Fr. Tiller.) LXXIII. Tertium testamentum Techoncii, canonici Olomucensis. Actum Olomutii die IV. coronatorum Sanctorum 1313. *) In nomine Domini Amen. Ego Techoncius canonicus Olomucensis, sana mente et integra racione sciens, quod nichil est cercius morte et nichil est incercius hora mortis, de rebus michi a Deo collatis facio et condo meum testamentum sub hac forma. In primis lego pro opere Ecelesie Olomucensis III. marcas Item dominis meis pro consolacione. III. marcas, Item vicariis cum Magistro II. marcas, Item prebendatis I. marcam quam Dominus Ortolfus in meis Tricesimis ipsis distribuet infra annum, Item lego fratribus predicatoribus. III. marcas. Item fratribus minoribus. II. marcas. Item dominabus de Sancto Jacobo. II. marcas. Item dominabus S. Katherine. I. marcam. Item dominabus S. Clare. I. marcam. Item infirmis in Hospitali I. marcam. Item fratri Mathye germano meo. V. marcas. Item fratri Benedicto. fertonem. Item Micsoni pastori. I. marcam. Item Welce cognate mee. lego. IIII. marcas et vaccam que est in domo. et. I. modium tritici. et alium silliginis de annona que est in domo. Item Stance. I. marcam. et. IIII. oves et pallium duplex ruffum et flaveum. Item Bratrusse I. modium siliginis et II. oues. Item Miculoni famulo meo do. III. modios silliginis et. II. vaccas. et IIII. oues. Item Paulo carnifici. I. modium silliginis. et. IIII. oues et. I. poledrum istius anni de Topolan. Item lego II. modios silliginis monialibus residentibus ante ecclesiam Sancti Petri. Item aput fratres minores in Znoyma sunt XI. modii magni silliginis. et II. modii avene de hac annona lego Rodconi sacerdoti. VI. modios silliginis. Item VIII. marcas relinquo testamentariis pro seruitoribus vt si qui venerint testamentarii eis prouideant prout eis videbitur expedire. Item domum meam do Wencezlao cum omnibus Suppellectilibus ipsius domus. Item rogo dominos meos sicut in priori testamento rogaui ut sepeliar in capella Sancti Egidii quam rebus meis dotaui. et lego bonum tapete ecclesie in mea sepultura. Alia omnia committo probis viris et fidedignis domino Fabiano custodi Olomucensi et Ortolfo vicario meis testamentariis vt de mea sepultura et tricesimis et anno gracie equis jumentis pecoribus vestibus. lectisterniis ciffis argenteis libris et de annonis et omnibus rebus meis mobilibus et immobilibus faciant, ordinent et disponant prout eis melius videbitur expedire. Acta sunt hec in Olomucz, Anno Domini M.CCC.XIII. in die sanctorum IIII. coronatorum presentibus hijs testibus domino decano Budizlao Olomucensi Symoncio vice Archydiacono. Andrea vicario. Chonrado. presbytero et aliis quam pluribus fidedignis, Et ego Techoncius rogo cum lacrimis et peto humiliter dominum decanum Olomucensem, et dominum custodem eiusdem Ecclesie ut hec littera eorum sigillis roboretur. (Ex Originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) *) Confer an. 1308 et 1312. (n. XV. et LVI.)
52 LXXII. König Johann von Böhmen bestätiget einen Brief des Königes Otakar über die Aus- setzung der Stadt Křenowic (Kranowitz) und einige Begabungen. Dto. Prag. IV. August. 1313. (Aus der Bestätigung der Privilegien der genannten Stadt durch K. Ferdinand III. vom J. 1639. mitgetheilt von Fr. Tiller.) LXXIII. Tertium testamentum Techoncii, canonici Olomucensis. Actum Olomutii die IV. coronatorum Sanctorum 1313. *) In nomine Domini Amen. Ego Techoncius canonicus Olomucensis, sana mente et integra racione sciens, quod nichil est cercius morte et nichil est incercius hora mortis, de rebus michi a Deo collatis facio et condo meum testamentum sub hac forma. In primis lego pro opere Ecelesie Olomucensis III. marcas Item dominis meis pro consolacione. III. marcas, Item vicariis cum Magistro II. marcas, Item prebendatis I. marcam quam Dominus Ortolfus in meis Tricesimis ipsis distribuet infra annum, Item lego fratribus predicatoribus. III. marcas. Item fratribus minoribus. II. marcas. Item dominabus de Sancto Jacobo. II. marcas. Item dominabus S. Katherine. I. marcam. Item dominabus S. Clare. I. marcam. Item infirmis in Hospitali I. marcam. Item fratri Mathye germano meo. V. marcas. Item fratri Benedicto. fertonem. Item Micsoni pastori. I. marcam. Item Welce cognate mee. lego. IIII. marcas et vaccam que est in domo. et. I. modium tritici. et alium silliginis de annona que est in domo. Item Stance. I. marcam. et. IIII. oves et pallium duplex ruffum et flaveum. Item Bratrusse I. modium siliginis et II. oues. Item Miculoni famulo meo do. III. modios silliginis et. II. vaccas. et IIII. oues. Item Paulo carnifici. I. modium silliginis. et. IIII. oues et. I. poledrum istius anni de Topolan. Item lego II. modios silliginis monialibus residentibus ante ecclesiam Sancti Petri. Item aput fratres minores in Znoyma sunt XI. modii magni silliginis. et II. modii avene de hac annona lego Rodconi sacerdoti. VI. modios silliginis. Item VIII. marcas relinquo testamentariis pro seruitoribus vt si qui venerint testamentarii eis prouideant prout eis videbitur expedire. Item domum meam do Wencezlao cum omnibus Suppellectilibus ipsius domus. Item rogo dominos meos sicut in priori testamento rogaui ut sepeliar in capella Sancti Egidii quam rebus meis dotaui. et lego bonum tapete ecclesie in mea sepultura. Alia omnia committo probis viris et fidedignis domino Fabiano custodi Olomucensi et Ortolfo vicario meis testamentariis vt de mea sepultura et tricesimis et anno gracie equis jumentis pecoribus vestibus. lectisterniis ciffis argenteis libris et de annonis et omnibus rebus meis mobilibus et immobilibus faciant, ordinent et disponant prout eis melius videbitur expedire. Acta sunt hec in Olomucz, Anno Domini M.CCC.XIII. in die sanctorum IIII. coronatorum presentibus hijs testibus domino decano Budizlao Olomucensi Symoncio vice Archydiacono. Andrea vicario. Chonrado. presbytero et aliis quam pluribus fidedignis, Et ego Techoncius rogo cum lacrimis et peto humiliter dominum decanum Olomucensem, et dominum custodem eiusdem Ecclesie ut hec littera eorum sigillis roboretur. (Ex Originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) *) Confer an. 1308 et 1312. (n. XV. et LVI.)
Strana 53
53 LXXIV. lemens, papa V. mandat archiepiscopo Magdeburgensi et episcopis Pragensi ac Olomucensi, ut occupatores bonorum episcopi Wratislawiensis ad restitucionem compellant. Dt. Montiliis XII. Kalend. Januarii 1313. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni IX. epist. 44. p. 11. in Tabulariis Vaticanis desumsit Dr. B. Dudík. LXXV. Divissius de Sternberg profitetur, quod a monasterio Gradicensi ad tempora vitæ suœ possidendam accepit villam Tynczek. Dt. in crastino Circumcisionis domini 1314. Nos Divissius de Sternberg, Purggravius Olomucensis presentibus profitemur, nos pio suscepisse ex affectu a venerabili viro domino Bohuslao abbate totoque conuentu mona- sterii Gradicensis ordinis Premonstratensis villam eiusdem monasterii dictam Tynczek cum agricultura et omnibus suis pertinentiis ad tempora vite nostre tantummodo possidendam. Promittentes fideliter in his scriptis, postquam dominus deus nos vocaverit ex hac vita, ut predicta villa cum seminibus ibidem seminatis, equis, pecoribus, et pecudibus, ac omnibus aliis in eadem curia, eo tempore comparatis, ad dictum monasterium cum metis et terminis, ab antiquo inter villam nostram Chwalkovicz et ipsam villam Tyn, distinctis et expressis, sine successorum nostrorum contradictione qualibet revertatur. Insuper confitemur nos etiam suscepisse tantum temporibus vite nostre, dicti monasterii villas, videlicet Tiessikowa Lhota, dimidietatem villæe Lodyegnycz superioris, et villam dictam Stephanow, ad dictum monaste- rium spectantem, possidendas etiam et tenendas taliter, postquam jubente deo migraverimus de hac vita, ut dicte ville cum integritate, et cum omnibus suis terminis atque metis sine ambiguitate qualibet revertantur. Ut igitur successores nostri post vite nostre curricula ab inpedimento dictorum bonorum resipiscant, pro testimonio ampliori presentes literas nostro sigillo, ac nobilis viri Hermanni Czudarii Olomucensis, nec non civitatis Olomucensis sigillo jussimus communiri. Actum et datum anno domini MCCCXIV. In crastino circumcisionis domini nostri Jesu Christi. (Ex Annalibus Gradicensibus Fol. 133. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) LXXVI. Boček de Jewišowic recognoscit, quod Agnes de Baumgartem bona sua in Chewernic (Kaidling) Ottoni de Kejow (Gaya) vendidit. Dt. in Jewišowic in die b. Georgii 1314. Nos Boczko de Jewyssowicz Brvnensis et Znoymensis Camerarius. Notum fieri cupimus omnibus, ad quos peruenerit presens scriptum, quod ueniens ad presenciam nostram Domina Agnes a parte suimet et ex mandato Conthoralis sui Theodrici de Bavmgart bona sua in Chewernic, que pro Octoaginta Marcis argenti cum dimidia Nobili viro Domino Ottoni de Keyav vendiderunt, quam pecuniam totaliter solutam sibi receperunt, cum omnibus pertinenciis liberaliter et absolute resignauerunt, coram nobis, cum omni Jure, quo ipsi
53 LXXIV. lemens, papa V. mandat archiepiscopo Magdeburgensi et episcopis Pragensi ac Olomucensi, ut occupatores bonorum episcopi Wratislawiensis ad restitucionem compellant. Dt. Montiliis XII. Kalend. Januarii 1313. (Ex autographo Regesto Clementis papæ V. anni IX. epist. 44. p. 11. in Tabulariis Vaticanis desumsit Dr. B. Dudík. LXXV. Divissius de Sternberg profitetur, quod a monasterio Gradicensi ad tempora vitæ suœ possidendam accepit villam Tynczek. Dt. in crastino Circumcisionis domini 1314. Nos Divissius de Sternberg, Purggravius Olomucensis presentibus profitemur, nos pio suscepisse ex affectu a venerabili viro domino Bohuslao abbate totoque conuentu mona- sterii Gradicensis ordinis Premonstratensis villam eiusdem monasterii dictam Tynczek cum agricultura et omnibus suis pertinentiis ad tempora vite nostre tantummodo possidendam. Promittentes fideliter in his scriptis, postquam dominus deus nos vocaverit ex hac vita, ut predicta villa cum seminibus ibidem seminatis, equis, pecoribus, et pecudibus, ac omnibus aliis in eadem curia, eo tempore comparatis, ad dictum monasterium cum metis et terminis, ab antiquo inter villam nostram Chwalkovicz et ipsam villam Tyn, distinctis et expressis, sine successorum nostrorum contradictione qualibet revertatur. Insuper confitemur nos etiam suscepisse tantum temporibus vite nostre, dicti monasterii villas, videlicet Tiessikowa Lhota, dimidietatem villæe Lodyegnycz superioris, et villam dictam Stephanow, ad dictum monaste- rium spectantem, possidendas etiam et tenendas taliter, postquam jubente deo migraverimus de hac vita, ut dicte ville cum integritate, et cum omnibus suis terminis atque metis sine ambiguitate qualibet revertantur. Ut igitur successores nostri post vite nostre curricula ab inpedimento dictorum bonorum resipiscant, pro testimonio ampliori presentes literas nostro sigillo, ac nobilis viri Hermanni Czudarii Olomucensis, nec non civitatis Olomucensis sigillo jussimus communiri. Actum et datum anno domini MCCCXIV. In crastino circumcisionis domini nostri Jesu Christi. (Ex Annalibus Gradicensibus Fol. 133. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) LXXVI. Boček de Jewišowic recognoscit, quod Agnes de Baumgartem bona sua in Chewernic (Kaidling) Ottoni de Kejow (Gaya) vendidit. Dt. in Jewišowic in die b. Georgii 1314. Nos Boczko de Jewyssowicz Brvnensis et Znoymensis Camerarius. Notum fieri cupimus omnibus, ad quos peruenerit presens scriptum, quod ueniens ad presenciam nostram Domina Agnes a parte suimet et ex mandato Conthoralis sui Theodrici de Bavmgart bona sua in Chewernic, que pro Octoaginta Marcis argenti cum dimidia Nobili viro Domino Ottoni de Keyav vendiderunt, quam pecuniam totaliter solutam sibi receperunt, cum omnibus pertinenciis liberaliter et absolute resignauerunt, coram nobis, cum omni Jure, quo ipsi
Strana 54
54 possidebant hereditatem antedictam. Assistentes insuper Chuno de Nassymiricz, nec non Alssyco de Gruspan cum supradicta Domina Agna et nomine mariti sui antedicti fassi sunt coram nobis, dictum Dominum Ottonem, predictam hereditatem post prefatam Empcionem vltra, quam per Trienium in sua possessione libere tenuisse. Omni itaque Juri, quod ipsi aut quilibet eorum Consanquinei, ipsis coniuncti habere dinoscuntur ad hereditatem sepe- dictam, abrenuncciantes, promiserunt pretactum Dominum Ottonem de cetero nolle inpedire in ipsa hereditate aliquatenus quoquo Jure. vt igitur ipsa Emcio maneat inuiolabilis presentes Jussimus nostri sigilli apensione communiri. Acta sunt hec presentibus viris nobilibus sub- notatis filijs nostris Zezemo et Nyculo Domino Walthero de Nyculowicz. Ostoyo de Schyrnins, Welyslao de Lessonycz, Germanis, Nyculo de Habersy, Miloto de Boyanowicz, Jarossyo de Byscupicz, Branislao de Styhnicz, et alijs pluribus fidi dignis. Datum Jewyssowicz Anno Domini Millesimo CCC. Quartodecimo in die beati Georgij Martyris Gloriosi. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ. sub Lit. H. n. 12) LXXVII. Petrus, episcopus Olomucensis, transfert sepulturam de capella S. Procopii ad ecclesiam S. Wenceslai in Antiqua Bruna. Datum in Modřic V. Nonas Maji 1314. etrus dei gracia Episcopus Olomucensis dilecto in Christo Nicolao presbitero exhibitori presencium salutem in domino, Honorabilis vir dominus Budizlaus decanus Ecclesie nostre Olomucensis, Rector Capelle sancti Procopij in Antiqua Brvnna, te nobis ad Ecclesiam sancti Wencezlay ibidem ante Brvnnam parrochialem, auctoritate nostrorum predecessorum a predicta Capella sancti Procopij, que prius plebis ad eandem parrochiam pertinentis curam habebat, translatam et constructam pro plebano et Rectore presentauit, petens a nobis, vt te ad eandem Ecclesiam confirmare ex nostro officio dignaremur, et licet a nostris prede- cessoribus institutum et ordinatum fuerit, vt plebs que prius ad Capellam prefatam in iuribus parrochialibus pertinuit, nec ad Ecclesiam sancti Wencezlai ex causis racionabilibus cum omni iure, quod ad parrochialem spectat Ecclesiam, in sacramentis omnibus suscipiendis ab ea debeat pertinere. Nos tamen consideratis eiusdem Ecclesie facultatibus et iuribus quibus parrochiales Ecclesie sunt obnoxie, tuam confirmacionem suspendimus volentes ab ipso decano et a te, vtrum de assignatis tibi prouentibus congrue sustentari valeas, Jura Episcopalia et alia que incumbunt onera parrochialibus Ecclesijs possis exsoluere plenius informari, et quia Idem decanus de nostrorum predecessorum, nostro eciam accedente consensu certos tibi redditus, videlicet in cottidiano questu, funeralibus, In decimis in agris suis de antiqua Brvnna, et de allodio suo in Lezcouia, et alterum dimidium laneum in censu ibidem in Lezcouia, In decimis quoque de allodio in villa Sewerwicz In decimis eciam de vinea sua, et ortum in Grillwicz usque ad flumen aque Swarzawe, pro sustentacione tua et ministrorum necessariorum, ac aliorum omnium onerum tibi et ipsi parrochie incumbencium deputauit et eciam assignauit, te ad eandem Ecclesiam sancti Wencezlai ex nostro officio confirmamus,
54 possidebant hereditatem antedictam. Assistentes insuper Chuno de Nassymiricz, nec non Alssyco de Gruspan cum supradicta Domina Agna et nomine mariti sui antedicti fassi sunt coram nobis, dictum Dominum Ottonem, predictam hereditatem post prefatam Empcionem vltra, quam per Trienium in sua possessione libere tenuisse. Omni itaque Juri, quod ipsi aut quilibet eorum Consanquinei, ipsis coniuncti habere dinoscuntur ad hereditatem sepe- dictam, abrenuncciantes, promiserunt pretactum Dominum Ottonem de cetero nolle inpedire in ipsa hereditate aliquatenus quoquo Jure. vt igitur ipsa Emcio maneat inuiolabilis presentes Jussimus nostri sigilli apensione communiri. Acta sunt hec presentibus viris nobilibus sub- notatis filijs nostris Zezemo et Nyculo Domino Walthero de Nyculowicz. Ostoyo de Schyrnins, Welyslao de Lessonycz, Germanis, Nyculo de Habersy, Miloto de Boyanowicz, Jarossyo de Byscupicz, Branislao de Styhnicz, et alijs pluribus fidi dignis. Datum Jewyssowicz Anno Domini Millesimo CCC. Quartodecimo in die beati Georgij Martyris Gloriosi. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ. sub Lit. H. n. 12) LXXVII. Petrus, episcopus Olomucensis, transfert sepulturam de capella S. Procopii ad ecclesiam S. Wenceslai in Antiqua Bruna. Datum in Modřic V. Nonas Maji 1314. etrus dei gracia Episcopus Olomucensis dilecto in Christo Nicolao presbitero exhibitori presencium salutem in domino, Honorabilis vir dominus Budizlaus decanus Ecclesie nostre Olomucensis, Rector Capelle sancti Procopij in Antiqua Brvnna, te nobis ad Ecclesiam sancti Wencezlay ibidem ante Brvnnam parrochialem, auctoritate nostrorum predecessorum a predicta Capella sancti Procopij, que prius plebis ad eandem parrochiam pertinentis curam habebat, translatam et constructam pro plebano et Rectore presentauit, petens a nobis, vt te ad eandem Ecclesiam confirmare ex nostro officio dignaremur, et licet a nostris prede- cessoribus institutum et ordinatum fuerit, vt plebs que prius ad Capellam prefatam in iuribus parrochialibus pertinuit, nec ad Ecclesiam sancti Wencezlai ex causis racionabilibus cum omni iure, quod ad parrochialem spectat Ecclesiam, in sacramentis omnibus suscipiendis ab ea debeat pertinere. Nos tamen consideratis eiusdem Ecclesie facultatibus et iuribus quibus parrochiales Ecclesie sunt obnoxie, tuam confirmacionem suspendimus volentes ab ipso decano et a te, vtrum de assignatis tibi prouentibus congrue sustentari valeas, Jura Episcopalia et alia que incumbunt onera parrochialibus Ecclesijs possis exsoluere plenius informari, et quia Idem decanus de nostrorum predecessorum, nostro eciam accedente consensu certos tibi redditus, videlicet in cottidiano questu, funeralibus, In decimis in agris suis de antiqua Brvnna, et de allodio suo in Lezcouia, et alterum dimidium laneum in censu ibidem in Lezcouia, In decimis quoque de allodio in villa Sewerwicz In decimis eciam de vinea sua, et ortum in Grillwicz usque ad flumen aque Swarzawe, pro sustentacione tua et ministrorum necessariorum, ac aliorum omnium onerum tibi et ipsi parrochie incumbencium deputauit et eciam assignauit, te ad eandem Ecclesiam sancti Wencezlai ex nostro officio confirmamus,
Strana 55
55 tibi curam animarum in ipsa et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium committentes, et decernentes, quod tu et successores tui de limitatis et ordinatis vobis prouentibus et obuencionibus esse contenti de cetero debeatis, Jura tamen nobis et nostris successoribus debita, ac archidiaconalia per te et successores tuos, suis temporibus exsoluantur, Pronunciamus eciam quod predicta Ecclesia sancti Wenceslai sicut hactenus est habita, re et nomine parrochialis Ecclesia censeatur, et ab omnibus in posterum habeatur. Omnibus alijs fructibus predicte capelle sancti Procopij in perpetuum reseruatis. In cuius rei testimonium presens scriptum fieri et sigilli nostri fecimus appensione muniri. Datum in Modriz, Anno domini Millesimo quartodecimo, V°. Nonas Maji. Pontificatus nostri anno primo. (Orig. membran, cum sigillo ex parte læso in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 6.) LXXVIII. Henricus de Brunek, commendator in Kaunic ordinis S. Johannis Hierosolym. cum Johanne abbate de Luka ordinis Præmonstrat. super decimis curiœ in Rekwic ad parochiam in Křidlowice spectantibus convenit. dto. in Kaunic in die S. Urbani papa. 1314. Vniuersis ac singulis ad quos presencium noticia deuenerit literarum. Nos frater Hlenricus de Brunek commendator in Chunicz de ordine sancti Johannis de domo Jerosoli- mitana cupimus fore notum. Quod cum inter nos ex vna et dominum Abbatem Johannem de Luka ordinis Premonstratensis ex parte altera super maioribus decimis curie nostre in Rekwicz contentis in limitibus parochie in Grilwicz questio uerteretur. tandem inter nos talis est amicabilis composicio seu concordia ordinata uidelicet quod plebanus in Grilwicz sic dicta nostra curia in Rekwicz per alium quam per personam ordinis nostri religiosam duntaxat nomine ordinis nostri de cetero coleretur uel coli contingat eandem pro summa pecunie uel parte grani, ex tunc idem plebanus mediam partem maioris decime, ac minoris integre prefate curie saluis nichilominus decimis minutis prefate ville et maioribus mediis tantummodo quas semper habuit et habebit. Acta sunt hec in presencia honorabilium virorum fratris Henrici prioris dicte domus Lucensis, domini Waltheri plebani in Presicz et Wiclini clientis in Schenkwicz, ac aliis quam pluribus fidedignis. In cuius rei testimonium presentes nostri et domini Commendatoris in Hostradicz sigillis fecimus communiri. Datum Chunicz anno domini MOCCC° quartodecimo in die sancti Vrbani pape et Martiris. (Ex apographo sæc. XVII. in bibliotheca ecclesiæ S. Nicolai Znoymæ descr. A. Boczek.) LXXIX. Johannes, Bohemia rex, concedit monasterio Zabrdowicensi et ejus hominibus in Zeraticz quasdam libertates. Datum in Skalicz VIII. Kalend. Augusti 1314. Nos Johannes Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis Comes, Notum esse volumus vniuersis, Quod nostri fideles et dilecti abbas et conuentus monasterij Zabrdovicensis
55 tibi curam animarum in ipsa et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium committentes, et decernentes, quod tu et successores tui de limitatis et ordinatis vobis prouentibus et obuencionibus esse contenti de cetero debeatis, Jura tamen nobis et nostris successoribus debita, ac archidiaconalia per te et successores tuos, suis temporibus exsoluantur, Pronunciamus eciam quod predicta Ecclesia sancti Wenceslai sicut hactenus est habita, re et nomine parrochialis Ecclesia censeatur, et ab omnibus in posterum habeatur. Omnibus alijs fructibus predicte capelle sancti Procopij in perpetuum reseruatis. In cuius rei testimonium presens scriptum fieri et sigilli nostri fecimus appensione muniri. Datum in Modriz, Anno domini Millesimo quartodecimo, V°. Nonas Maji. Pontificatus nostri anno primo. (Orig. membran, cum sigillo ex parte læso in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 6.) LXXVIII. Henricus de Brunek, commendator in Kaunic ordinis S. Johannis Hierosolym. cum Johanne abbate de Luka ordinis Præmonstrat. super decimis curiœ in Rekwic ad parochiam in Křidlowice spectantibus convenit. dto. in Kaunic in die S. Urbani papa. 1314. Vniuersis ac singulis ad quos presencium noticia deuenerit literarum. Nos frater Hlenricus de Brunek commendator in Chunicz de ordine sancti Johannis de domo Jerosoli- mitana cupimus fore notum. Quod cum inter nos ex vna et dominum Abbatem Johannem de Luka ordinis Premonstratensis ex parte altera super maioribus decimis curie nostre in Rekwicz contentis in limitibus parochie in Grilwicz questio uerteretur. tandem inter nos talis est amicabilis composicio seu concordia ordinata uidelicet quod plebanus in Grilwicz sic dicta nostra curia in Rekwicz per alium quam per personam ordinis nostri religiosam duntaxat nomine ordinis nostri de cetero coleretur uel coli contingat eandem pro summa pecunie uel parte grani, ex tunc idem plebanus mediam partem maioris decime, ac minoris integre prefate curie saluis nichilominus decimis minutis prefate ville et maioribus mediis tantummodo quas semper habuit et habebit. Acta sunt hec in presencia honorabilium virorum fratris Henrici prioris dicte domus Lucensis, domini Waltheri plebani in Presicz et Wiclini clientis in Schenkwicz, ac aliis quam pluribus fidedignis. In cuius rei testimonium presentes nostri et domini Commendatoris in Hostradicz sigillis fecimus communiri. Datum Chunicz anno domini MOCCC° quartodecimo in die sancti Vrbani pape et Martiris. (Ex apographo sæc. XVII. in bibliotheca ecclesiæ S. Nicolai Znoymæ descr. A. Boczek.) LXXIX. Johannes, Bohemia rex, concedit monasterio Zabrdowicensi et ejus hominibus in Zeraticz quasdam libertates. Datum in Skalicz VIII. Kalend. Augusti 1314. Nos Johannes Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis Comes, Notum esse volumus vniuersis, Quod nostri fideles et dilecti abbas et conuentus monasterij Zabrdovicensis
Strana 56
56 in nostra necessitate nobis plurima seruicia et nostris officialibus exhibuerunt et fecerunt, exercituique nostro procedente versus Hungariam et alibi redeundo, vbi in bonis, hominibus dampna non modica intulerunt, satisfacientes votis nostris in hac parte, dolentes igitur super dampnis huiusmodi ipsos Abbatem et Conuentum et successores eiusdem monasterij Zabrdo- vicensis nostre regie munificentie remedio, seu releuamine clemencius, vniuersis hominibus in bonis et possessionibus ipsius monasterij residentibus et signanter in Seraticz cum omnibus pertinencijs, videlicet pascuis ibidem cum flumine, piscacionibus, venacionibus et metis tentis, habitis, pleno iure et dominio ac iure ciuili ciuitatis Olomucensis, damus et concedimus omnimodam libertatem temporibus perpetuis duraturam. Harum quas sigillis Magestatis nostre sigillari fecimus. Si qui autem, quod absit, contra hanc nostre donacionis vel constitutionis authoritatem attentare aliquid presumpserint, penam decem marcarum, auri puri statuimus, eos mulctari in nostram Cameram soluendarum et successorum nostrorum. Datum in Skalicz VIII° Kal. Augusti anno domini Millesimo Trecentesimo decimo quarto regnorum vero nostrorum anno tercio.(") (Ex Annalibus Ms. ejusdem monasterii f. 72. apud C. R. Gubern. Brunæ.) LXXX. Johannes, rex Bohemia, civibus Olomucensibus œdificationem villa Neudorf (Neuewelt) concedit. Dt. Pragæ III. Kal. Octobris. 1314. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, sacri imperij citra montes vica- rius generalis, ac Lucemburgensis comes, Tenore presencium constare volumus vniuersis, quod nos vtilitatibus et commodis ciuium et ciuitatis nostre Olomucensis intendere volentes, ciuibus ipsis indulgemus, concedimus et fauemus, vt in rubeto sub ciuitate nostra Olomucensi ad ipsam nostram ciuitatem spectante, circa Morauam descendendo, iuxta numerum laneorum, qui prouenire poterunt, villam edificent et instaurent, et rubeta ipsa pro edificacione ville collocent et exponant. Prata dicta Pyrkwis, eidem ville adiungendo, que villa in censu, et omnibus prouentibus eius deseruiet perpetuo ciuitati. Sub harum, quas sigillis maiestatis nostre sigillari iussimus, testimonio literarum. Datum Prage III° Kalendas Octobris, anno domini millesimo trecentesimo quartodecimo. Regnorum vero nostrorum anno quarto. (Ex originali in curia Olomucensi. M. I. descripsit A. Boczek.) LXXXI. Johannes, rex Bohemia, in civitate Olomucensi, que inter alias civitates locum principalem obtinet, forum annuale in festo Penthecostes per totam septimanam observari statuit, cum exemtione a solutione thelonei pro mercatoribus. Dt. Pragœ, II. Kal. Oct. 1314. Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, sacri imperij citra montes vicarius generalis, ac Lucemburgensis comes, omnibus in perpetuum. In preeminencia regie dignitatis collocati diuinitus, subditorum ac ciuium nostrorum commodis, et ciuitatum vtilitatibus ampli- andis, officij nostri debitum, et innate benignitatis clementia intendere nos impellunt. Sane
56 in nostra necessitate nobis plurima seruicia et nostris officialibus exhibuerunt et fecerunt, exercituique nostro procedente versus Hungariam et alibi redeundo, vbi in bonis, hominibus dampna non modica intulerunt, satisfacientes votis nostris in hac parte, dolentes igitur super dampnis huiusmodi ipsos Abbatem et Conuentum et successores eiusdem monasterij Zabrdo- vicensis nostre regie munificentie remedio, seu releuamine clemencius, vniuersis hominibus in bonis et possessionibus ipsius monasterij residentibus et signanter in Seraticz cum omnibus pertinencijs, videlicet pascuis ibidem cum flumine, piscacionibus, venacionibus et metis tentis, habitis, pleno iure et dominio ac iure ciuili ciuitatis Olomucensis, damus et concedimus omnimodam libertatem temporibus perpetuis duraturam. Harum quas sigillis Magestatis nostre sigillari fecimus. Si qui autem, quod absit, contra hanc nostre donacionis vel constitutionis authoritatem attentare aliquid presumpserint, penam decem marcarum, auri puri statuimus, eos mulctari in nostram Cameram soluendarum et successorum nostrorum. Datum in Skalicz VIII° Kal. Augusti anno domini Millesimo Trecentesimo decimo quarto regnorum vero nostrorum anno tercio.(") (Ex Annalibus Ms. ejusdem monasterii f. 72. apud C. R. Gubern. Brunæ.) LXXX. Johannes, rex Bohemia, civibus Olomucensibus œdificationem villa Neudorf (Neuewelt) concedit. Dt. Pragæ III. Kal. Octobris. 1314. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, sacri imperij citra montes vica- rius generalis, ac Lucemburgensis comes, Tenore presencium constare volumus vniuersis, quod nos vtilitatibus et commodis ciuium et ciuitatis nostre Olomucensis intendere volentes, ciuibus ipsis indulgemus, concedimus et fauemus, vt in rubeto sub ciuitate nostra Olomucensi ad ipsam nostram ciuitatem spectante, circa Morauam descendendo, iuxta numerum laneorum, qui prouenire poterunt, villam edificent et instaurent, et rubeta ipsa pro edificacione ville collocent et exponant. Prata dicta Pyrkwis, eidem ville adiungendo, que villa in censu, et omnibus prouentibus eius deseruiet perpetuo ciuitati. Sub harum, quas sigillis maiestatis nostre sigillari iussimus, testimonio literarum. Datum Prage III° Kalendas Octobris, anno domini millesimo trecentesimo quartodecimo. Regnorum vero nostrorum anno quarto. (Ex originali in curia Olomucensi. M. I. descripsit A. Boczek.) LXXXI. Johannes, rex Bohemia, in civitate Olomucensi, que inter alias civitates locum principalem obtinet, forum annuale in festo Penthecostes per totam septimanam observari statuit, cum exemtione a solutione thelonei pro mercatoribus. Dt. Pragœ, II. Kal. Oct. 1314. Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, sacri imperij citra montes vicarius generalis, ac Lucemburgensis comes, omnibus in perpetuum. In preeminencia regie dignitatis collocati diuinitus, subditorum ac ciuium nostrorum commodis, et ciuitatum vtilitatibus ampli- andis, officij nostri debitum, et innate benignitatis clementia intendere nos impellunt. Sane
Strana 57
57 ad incrementa honoris, commodi et vtilitatis ciuium ac ciuitatis nostre Olomucensis aspirantes benignius, dignum nostra decernit serenitas, vt quia ciuitas nostra Olomucensis, inter alias ciuitates et oppida terre nostre Morauie principatum et locum obtinet principalem, singulari etiam prerogatiua dignitatis, per quam pre alijs visitetur ciuitatibus et attollatur. Vt igitur dicta ciuitas nostra Olomucensis mercatorum et aliorum dicte terre nostre Morauie, et aliarum partium ac terrarum adiacentium, incolarum frequentationis decoretur accessu, statuimus, ordinamus et volumus, vt in ipsa ciuilate nostra Olomucensi nundine siue forum annuale in festo Penthecostes per totam septimanam ipsius festiuitatis annis singulis in antea perpetuis temporibus observetur, Et vt dictum annuale forum a mercatoribus et alijs quibuslibet accedi, et ab eo recedi possit commodius, ordinamus, et volumus, vt omnes et singuli dictum annuale forum accedentes, et ab co recedentes, quascunque merces vel res adduxerint vel reduxerint, a solutione cuiuslibet thelonei nostri regalis, ad octo dies dictas nundinas pre- cedentes, et octo dies ipsas inmediate sequentes, sint absoluti penitus et exempti. Mandantes horum serie vniuersis et singulis thelonearijs nostris regalibus, tam in villis, quam in ciuita- tibus per totam terram nostram Morauie residentibus, presentibus et futuris, ne quis ab accedentibus, seu redeuntibus a nundinis huiusmodi, ad octo dies ante, et octo dies post aliquod thelonium, sicut indignationem regiam euitare diligit, exigat vel requirat. In quorum omnium robur et testimonium presentes literas fieri et sigillis maiestatis nostre iussimus roborari. Datum Prage, II. Kalendas Octobris. Anno domini millesimo trecentesimo quarto- decimo, regnorum vero nostrorum anno quarto. (Ex originali cum sigillo bilaterali venusto in curia Olomucensi. J. I. 4. descripsit A. Boczek). LXXXII. Reimundus de Lichtenburg, Mèthyllis, Agnes et Agnes dominorum bonæe memoriæe Haimanni, Wenceslai, Zdenkonis relictæ, et Haimannus dicti Wenceslai filius, concedunt civibus Teuto - Brodensibus pro construenda illa parte muri civitatis, quam fratres cruciferi illius loci erigere deberent, adhuc unius anni libertatem ab omni servitio. Dt. III. Idus Octobris 1314. (Ex originali cum duobus tantum sigillis in archivo ejusdem civitatis desumsit A. Boczek.) LXXXIII. Magistratus civitatis Olomucensis dat Rudolfo de Rudolfsdorf et Henrico de Swatonsdorf prata Pyrkwisen et rubeta ad aquam Morawa pro villa Neudorf locanda. Dt. XVI. Kalend. Januarii. 1314. Nos Bohusius aduocatus. consules . scabini et vniuersitas ciuium in Olomuncz. discretis viris Rudolfo de Rudolfsdorf et Henrico de Swatonsdorf . rubeta nostra sub ciuitate nostra aquam Morauam descendendo iacencia et prata Pyrkwisen . . pro villa, quam Newsdorf nuncupamus . . cum XXIV. laneis agrorum sub mensura laneorum ville nostre Holyczia in eisdem rubetis locanda dedimus.. Ita.. habebunt in villa iudicium cum tercio denario . . et judicabunt ibidem exceptis quatuor causis. falso. stupro. homicidio. et furto. . . et habebunt in judicio . jus nostre ciuitatis . Item habebunt duos laneos liberos, unam tabernam liberam 8
57 ad incrementa honoris, commodi et vtilitatis ciuium ac ciuitatis nostre Olomucensis aspirantes benignius, dignum nostra decernit serenitas, vt quia ciuitas nostra Olomucensis, inter alias ciuitates et oppida terre nostre Morauie principatum et locum obtinet principalem, singulari etiam prerogatiua dignitatis, per quam pre alijs visitetur ciuitatibus et attollatur. Vt igitur dicta ciuitas nostra Olomucensis mercatorum et aliorum dicte terre nostre Morauie, et aliarum partium ac terrarum adiacentium, incolarum frequentationis decoretur accessu, statuimus, ordinamus et volumus, vt in ipsa ciuilate nostra Olomucensi nundine siue forum annuale in festo Penthecostes per totam septimanam ipsius festiuitatis annis singulis in antea perpetuis temporibus observetur, Et vt dictum annuale forum a mercatoribus et alijs quibuslibet accedi, et ab eo recedi possit commodius, ordinamus, et volumus, vt omnes et singuli dictum annuale forum accedentes, et ab co recedentes, quascunque merces vel res adduxerint vel reduxerint, a solutione cuiuslibet thelonei nostri regalis, ad octo dies dictas nundinas pre- cedentes, et octo dies ipsas inmediate sequentes, sint absoluti penitus et exempti. Mandantes horum serie vniuersis et singulis thelonearijs nostris regalibus, tam in villis, quam in ciuita- tibus per totam terram nostram Morauie residentibus, presentibus et futuris, ne quis ab accedentibus, seu redeuntibus a nundinis huiusmodi, ad octo dies ante, et octo dies post aliquod thelonium, sicut indignationem regiam euitare diligit, exigat vel requirat. In quorum omnium robur et testimonium presentes literas fieri et sigillis maiestatis nostre iussimus roborari. Datum Prage, II. Kalendas Octobris. Anno domini millesimo trecentesimo quarto- decimo, regnorum vero nostrorum anno quarto. (Ex originali cum sigillo bilaterali venusto in curia Olomucensi. J. I. 4. descripsit A. Boczek). LXXXII. Reimundus de Lichtenburg, Mèthyllis, Agnes et Agnes dominorum bonæe memoriæe Haimanni, Wenceslai, Zdenkonis relictæ, et Haimannus dicti Wenceslai filius, concedunt civibus Teuto - Brodensibus pro construenda illa parte muri civitatis, quam fratres cruciferi illius loci erigere deberent, adhuc unius anni libertatem ab omni servitio. Dt. III. Idus Octobris 1314. (Ex originali cum duobus tantum sigillis in archivo ejusdem civitatis desumsit A. Boczek.) LXXXIII. Magistratus civitatis Olomucensis dat Rudolfo de Rudolfsdorf et Henrico de Swatonsdorf prata Pyrkwisen et rubeta ad aquam Morawa pro villa Neudorf locanda. Dt. XVI. Kalend. Januarii. 1314. Nos Bohusius aduocatus. consules . scabini et vniuersitas ciuium in Olomuncz. discretis viris Rudolfo de Rudolfsdorf et Henrico de Swatonsdorf . rubeta nostra sub ciuitate nostra aquam Morauam descendendo iacencia et prata Pyrkwisen . . pro villa, quam Newsdorf nuncupamus . . cum XXIV. laneis agrorum sub mensura laneorum ville nostre Holyczia in eisdem rubetis locanda dedimus.. Ita.. habebunt in villa iudicium cum tercio denario . . et judicabunt ibidem exceptis quatuor causis. falso. stupro. homicidio. et furto. . . et habebunt in judicio . jus nostre ciuitatis . Item habebunt duos laneos liberos, unam tabernam liberam 8
Strana 58
58 et nullus aliam tabernam habere debet. Nulli eciam licitum erit ceruisiam braxare aut brasia facere nisi ipsis villa in eadem. Item habebunt quatuor manuales liberos videlicet pistorem, carnificem, fabrum, sutorem in ipsa villa. Item concedimus ipsis . . molendinum cum quot- cunque rotis poterint intra dicte locaciónis terminos construendi cum media parte vtilitatis. . . Item damus . . incolis a S. Michaeli . . per quinque annorum spacium . . ab omni libertatem. Postea soluent nouem lottones de laneo et exacciones sicut illi de Holycz. Anno MOCCCOXIV°. XVI. Kalend. Januarii. (Ex originali, cujus sigillum repræsentat aquilam schachatam, in archivo ejusdem civitatis M. I. 556. desumsit Ant. Boczek.) LXXXIV. Zeczechius, servitor Witkonis de Šwabenic, vendit cum consensu plebani in Morawan unum laneum agri Zyfrido civi Brunensi. Dt. in Marveins VIII. Kalend. Februarii 1315. Ego Johannes filius Domini Witkonis pie recordacionis, dicti de Swabenicz et Perchta eiusdem Witkonis relicta; Notum facimus uniuersis presentem literam inspecturis, quod Zeczechius seruitor noster fidelis ac diuturnus cognatus Domini Hermanni nostri Capellani Plebani in Marueins unum laneum et agros curticule, quos Fridericus Penesticus Ciuis Brunensis quondam in sua habuit possessione, coram nobis bona ac libera voluntate predicti Plebani, nec non nostro cum fauore et consensu vendidit Viro Discreto Zyfrido Ciui Brunensi dicto de Dybaz pro quindecim marcis argenti Pragensis monete, videlicet LXIIII. grossis pro marca qualibet computatis, tali interposita condicione, quod ipse Syfridus seu eius successores duas marcas monete predicte prefato Hermanno Plebano in Marueins usque ad terminum sue vite debeant annis singulis censualiter ministrare. Et post finem vite predicti Plebani prelibatam Ecclesiam quicunque tenebit, ac possidebit, illi sepe dictus Syfridus aut eius sequaces de prefato laneo non nisi verum et iustum censum ministrarent, iuxta quem alius laneus in predicta villa, qui vulgariter circumscribitur Purchrecht, censuat, et exsoluit. De agris vero curticule cum laneo sepe dicto venditis altari ibidem deseruient unum fertonem secundum monetam sepius promulgatam. Si quis autem, quod absit, dictum Syfridum, aut eius successores conaretur infestare, et compellere ultra, quam census et ius prenotatum se extendit, exinde bona fide manuali vice et nomine iuramenti una cum succes- soribus nostris dictum Syfridum et sibi succedentes defendere promittimus, et tueri, ut circa Jurisdiccionem prefate empcionis securi manere valeant, et quieti. Quidquid autem predictus Syfridus aut sui sequaces grauaminis perceperint, siue dampni, plenam in nos, et in nostros succedentes Jurisdiccionem habeant repetendi, si nos autem, aut nostri sequaces de sepefato Syfrido, seu sibi succedentibus ita longe vie ad spacium simus residentes, ut ipsi nos ad Judicii potestatem non poterint reuocare, extunc ipsi Syfrido aut suis successoribus plenum ius et potestatem conferimus, ut ipse Syfridus, aut sui sequaces a nostris hereditatibus extorqueant, vel ubicunque poterint extorquere. In testimonium et firmitatem omnium pre- dictorum nostra et Ciuitatis Brunensis sigilla presenti littere sunt appensa. Datum et actum in Marveins anno Domini millesimo CCCXV. VIII. Kalendas Februarii. (Excuss. apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 285. n. CXV. secund. autograph. archivi Zderasiensis.)
58 et nullus aliam tabernam habere debet. Nulli eciam licitum erit ceruisiam braxare aut brasia facere nisi ipsis villa in eadem. Item habebunt quatuor manuales liberos videlicet pistorem, carnificem, fabrum, sutorem in ipsa villa. Item concedimus ipsis . . molendinum cum quot- cunque rotis poterint intra dicte locaciónis terminos construendi cum media parte vtilitatis. . . Item damus . . incolis a S. Michaeli . . per quinque annorum spacium . . ab omni libertatem. Postea soluent nouem lottones de laneo et exacciones sicut illi de Holycz. Anno MOCCCOXIV°. XVI. Kalend. Januarii. (Ex originali, cujus sigillum repræsentat aquilam schachatam, in archivo ejusdem civitatis M. I. 556. desumsit Ant. Boczek.) LXXXIV. Zeczechius, servitor Witkonis de Šwabenic, vendit cum consensu plebani in Morawan unum laneum agri Zyfrido civi Brunensi. Dt. in Marveins VIII. Kalend. Februarii 1315. Ego Johannes filius Domini Witkonis pie recordacionis, dicti de Swabenicz et Perchta eiusdem Witkonis relicta; Notum facimus uniuersis presentem literam inspecturis, quod Zeczechius seruitor noster fidelis ac diuturnus cognatus Domini Hermanni nostri Capellani Plebani in Marueins unum laneum et agros curticule, quos Fridericus Penesticus Ciuis Brunensis quondam in sua habuit possessione, coram nobis bona ac libera voluntate predicti Plebani, nec non nostro cum fauore et consensu vendidit Viro Discreto Zyfrido Ciui Brunensi dicto de Dybaz pro quindecim marcis argenti Pragensis monete, videlicet LXIIII. grossis pro marca qualibet computatis, tali interposita condicione, quod ipse Syfridus seu eius successores duas marcas monete predicte prefato Hermanno Plebano in Marueins usque ad terminum sue vite debeant annis singulis censualiter ministrare. Et post finem vite predicti Plebani prelibatam Ecclesiam quicunque tenebit, ac possidebit, illi sepe dictus Syfridus aut eius sequaces de prefato laneo non nisi verum et iustum censum ministrarent, iuxta quem alius laneus in predicta villa, qui vulgariter circumscribitur Purchrecht, censuat, et exsoluit. De agris vero curticule cum laneo sepe dicto venditis altari ibidem deseruient unum fertonem secundum monetam sepius promulgatam. Si quis autem, quod absit, dictum Syfridum, aut eius successores conaretur infestare, et compellere ultra, quam census et ius prenotatum se extendit, exinde bona fide manuali vice et nomine iuramenti una cum succes- soribus nostris dictum Syfridum et sibi succedentes defendere promittimus, et tueri, ut circa Jurisdiccionem prefate empcionis securi manere valeant, et quieti. Quidquid autem predictus Syfridus aut sui sequaces grauaminis perceperint, siue dampni, plenam in nos, et in nostros succedentes Jurisdiccionem habeant repetendi, si nos autem, aut nostri sequaces de sepefato Syfrido, seu sibi succedentibus ita longe vie ad spacium simus residentes, ut ipsi nos ad Judicii potestatem non poterint reuocare, extunc ipsi Syfrido aut suis successoribus plenum ius et potestatem conferimus, ut ipse Syfridus, aut sui sequaces a nostris hereditatibus extorqueant, vel ubicunque poterint extorquere. In testimonium et firmitatem omnium pre- dictorum nostra et Ciuitatis Brunensis sigilla presenti littere sunt appensa. Datum et actum in Marveins anno Domini millesimo CCCXV. VIII. Kalendas Februarii. (Excuss. apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 285. n. CXV. secund. autograph. archivi Zderasiensis.)
Strana 59
59 LXXXV. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat civitati Hradiště possessionem villarum Conowicz, Langcille, Minoquicz, subjicitque eas cum villa Welegrad jurisdictioni prœdicta civitatis. Dt. Bruna II. Kalendas Martii. 1315. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. Notum facimus presencium inspectoribus vniuersis. Quod, quia felicis recordacionis dominus Ottokarus, quondam Boemie Rex, predecessor noster, in prima fundacione Ciuitatis nostre Redisse villas, dictas Conouitz, Langcille et Minoguitz, ipsi Ciuitati adiunxit, que, postea ex quibusdam causis ammote, iterum per diue memorie dominum Wencezlaum, socerum et predecessorem nostrum karissimum, dicte Ciuitati et Ciuibus sunt adiuncte, Nos primam dictarum villarum addicionem per dominum Ottakarum, et secundam restitucionem per dominum Wencezlaum, predictos predecessores nostros factas racionabiliter ratas habentes et gratas, ipsis approbamus, et presentis scripti patrocinio confirmamus. Reseruatis tamen nobis et retentis ibidem curia nostra cum duabus araturis et famulis, villis residentibus in eisdem, hac eciam condicione adiecta, quod dicti Ciues nostri, sicut prius fecerunt, propter adauccionem dictorum prouentuum centum Marcas argenti ad pondus Wyennense soluere in festo beati Martini nostre Camere annis singulis teneantur. Judex autem Ciuitatis ipsius, quicunque fuerit, homines tam predictarum trium villarum nostrarum, quam ville Welegrad . . Abbatis et Conuentus Monasterii Welegradensis, site circa ciuitatem ipsam, illam iudicandi habeat potestatem, que sibi per dictos predecessores nostros est concessa, et in eorum priuilegiis continetur. In quorum robur et testimonium presentes litteras fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brunne. II°. Kalendas Marcii. Anno domini Millesimo Trecentesimo Quintodecimo. Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Ex Orig, cum sig. conservato in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) LXXXVI. Johannes, Bohemia rex, donat civibus Olomucensibus ad castrum ibidem pertinens thelo- neum ita, ut burggravio suo ex eodem quotannis octo marcas reprœsentent. Dt. Brunæ, IV. Kal. Martii. 1315. Nos Johannes Dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Notum facimus vniuersis quod Ciuitatum ac Ciuium Regni Nostri comodis et utilitatibus ampliandis, prout Regiam decet excellenciam et innate nobis benignitatis suadet Clemencia, benigni aspirantes. Ciuibus nostris Olomucensibus, Theloneum dicte ciuitatis quod ad castrum nostrum Olomucense pertinuit hactenus ut per hoc suam ac dicte Ciuitatis nostre utilitatem et com- modum ordinare possint, de liberalitate Regia conferimus et donamus, plenam eis harum serie concedentes auctoritatem, ut dictum theloneum alleuiare (sic) immutare ac diminuere, in toto valeant vel in parte. Hac tamen condicione adjecta quod iidem Ciues nostri, loco dicti thelonei Burgrauio nostro Olomucensi, et aliis qui dictum theloneum percipere consueuerunt hactenus, octo marcas pagamenti Morauici annis singulis in octaua Sancti Martini perpetuis
59 LXXXV. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat civitati Hradiště possessionem villarum Conowicz, Langcille, Minoquicz, subjicitque eas cum villa Welegrad jurisdictioni prœdicta civitatis. Dt. Bruna II. Kalendas Martii. 1315. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. Notum facimus presencium inspectoribus vniuersis. Quod, quia felicis recordacionis dominus Ottokarus, quondam Boemie Rex, predecessor noster, in prima fundacione Ciuitatis nostre Redisse villas, dictas Conouitz, Langcille et Minoguitz, ipsi Ciuitati adiunxit, que, postea ex quibusdam causis ammote, iterum per diue memorie dominum Wencezlaum, socerum et predecessorem nostrum karissimum, dicte Ciuitati et Ciuibus sunt adiuncte, Nos primam dictarum villarum addicionem per dominum Ottakarum, et secundam restitucionem per dominum Wencezlaum, predictos predecessores nostros factas racionabiliter ratas habentes et gratas, ipsis approbamus, et presentis scripti patrocinio confirmamus. Reseruatis tamen nobis et retentis ibidem curia nostra cum duabus araturis et famulis, villis residentibus in eisdem, hac eciam condicione adiecta, quod dicti Ciues nostri, sicut prius fecerunt, propter adauccionem dictorum prouentuum centum Marcas argenti ad pondus Wyennense soluere in festo beati Martini nostre Camere annis singulis teneantur. Judex autem Ciuitatis ipsius, quicunque fuerit, homines tam predictarum trium villarum nostrarum, quam ville Welegrad . . Abbatis et Conuentus Monasterii Welegradensis, site circa ciuitatem ipsam, illam iudicandi habeat potestatem, que sibi per dictos predecessores nostros est concessa, et in eorum priuilegiis continetur. In quorum robur et testimonium presentes litteras fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brunne. II°. Kalendas Marcii. Anno domini Millesimo Trecentesimo Quintodecimo. Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Ex Orig, cum sig. conservato in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) LXXXVI. Johannes, Bohemia rex, donat civibus Olomucensibus ad castrum ibidem pertinens thelo- neum ita, ut burggravio suo ex eodem quotannis octo marcas reprœsentent. Dt. Brunæ, IV. Kal. Martii. 1315. Nos Johannes Dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Notum facimus vniuersis quod Ciuitatum ac Ciuium Regni Nostri comodis et utilitatibus ampliandis, prout Regiam decet excellenciam et innate nobis benignitatis suadet Clemencia, benigni aspirantes. Ciuibus nostris Olomucensibus, Theloneum dicte ciuitatis quod ad castrum nostrum Olomucense pertinuit hactenus ut per hoc suam ac dicte Ciuitatis nostre utilitatem et com- modum ordinare possint, de liberalitate Regia conferimus et donamus, plenam eis harum serie concedentes auctoritatem, ut dictum theloneum alleuiare (sic) immutare ac diminuere, in toto valeant vel in parte. Hac tamen condicione adjecta quod iidem Ciues nostri, loco dicti thelonei Burgrauio nostro Olomucensi, et aliis qui dictum theloneum percipere consueuerunt hactenus, octo marcas pagamenti Morauici annis singulis in octaua Sancti Martini perpetuis
Strana 60
60 temporibus representent, Quas cum eisdem assignare neglexerint, seu retardauerint, Burg- rauius noster Olomucensis, qui pro tempore fuerit, eosdem Ciues nostros in bonis suis licite absque nostra offensa impignorare poterit super eo. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brunne IIII. Kalendas Marcii. Anno Domini Millesimo Trecentesimo Quinto Decimo, Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Ex Orig. (M. I. 565.) ejusdem civitatis cum sigillo integro descripsit A. Boczek.) LXXXVII. Johannes, Bohemiœ rex, liberat abbatem et conventum monasterii de Sar, ord. Cisterc. cæterosque homines in possessionibus eorum commorantes a potestate et jurisdictione beneficiariorum et judicum provincialium. Dt. Brunœ II. Kalend. Martii 1315. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucenburgensis Comes. Omnibus in perpetuum. Sub rigore religionis omnipotenti domino famulantibus liberalem nostri fauoris graciam libenter impendimus, vt eo commodius liberiusque diuinis insistant cultibus, quo amplius a secularium Judicum vexacione multiplici fuerint liberi et soluti. Considerantes etenim ipsorum famulorum dei columbinam simplicitatem, per quorumdam secularium hominum volpinam astuciam in negociis quibuslibet atque causis sepius multipliciter defraudari, ipsorum simplicitati succurrere iustum pium et necessarium iudicauimus ex preeminencia Regie Maie- statis. Viros igitur Religiosos .. Abbatem et Conventum Monasterij de Sar Ordinis Cyster— ciensis necnon homines commorantes in possessionibus ipsorum, a potestate et iurisdiccione beneficiariorum nostrorum et Judicum tam Prouincialium quam eciam ciuitatum quarumlibet regni nostri ex toto eximimus et absoluimus diuine retribucionis intuitu de gracia speciali. Ita ut nec Brunam nec alias ad quecunque iudicia pro causis aut culpis quibuscunque debeant ammodo euocari. Sed omnes culpe siue cause parue aut magne quocunque nomine censeantur, quas quicunque hominum contra predictos viros Religiosos . . Abbatem et Conuentum Sarensem et ipsorum homines pretendere poterint aut voluerint in ipsorum possessionibus per Judices et Juratos ab Abbate et Conuentu sepedictis constitutos vel constituendos imposterum iudicentur. Volumus eciam et mandamus et singularis gracie priuilegio indulgemus, vt .. Abbas fratres et homines Monasterij sepedicti in Ciuitatibus, in villis aut in locis forensibus quibuscunque non debeant arrestari, detineri, impignorari, capi vel quomodolibet fatigari pro debitis dumtaxat, nisi forte iusticia ab abbate eodem, aut a suis Judicibus conuenienter requisita fuerit et negata. Huiusmodi autem exempcionis, abso- lucionis et libertatis graciam habere volumus robur perpetue firmitatis, Non obstantibus scriptis, Juribus, Priuilegiis aut consuetudinibus quibuscunque, per que vel per quas huiusmodi gracia valeat quomodolibet impediri, libertatibus nichilominus et priuilegiis sepedictis religiosis viris, a diue memorie nostris Predecessoribus Regibus Boemie concessis, in sua perma- nentibus firmitate. Mandamus igitur vniuersis Judicibus et Beneficiarijs Morauie et Boemie tam presentibus, quam futuris, Quatenus nullus eorum sepedictos . . Abbatem ac Conu entum
60 temporibus representent, Quas cum eisdem assignare neglexerint, seu retardauerint, Burg- rauius noster Olomucensis, qui pro tempore fuerit, eosdem Ciues nostros in bonis suis licite absque nostra offensa impignorare poterit super eo. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brunne IIII. Kalendas Marcii. Anno Domini Millesimo Trecentesimo Quinto Decimo, Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Ex Orig. (M. I. 565.) ejusdem civitatis cum sigillo integro descripsit A. Boczek.) LXXXVII. Johannes, Bohemiœ rex, liberat abbatem et conventum monasterii de Sar, ord. Cisterc. cæterosque homines in possessionibus eorum commorantes a potestate et jurisdictione beneficiariorum et judicum provincialium. Dt. Brunœ II. Kalend. Martii 1315. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucenburgensis Comes. Omnibus in perpetuum. Sub rigore religionis omnipotenti domino famulantibus liberalem nostri fauoris graciam libenter impendimus, vt eo commodius liberiusque diuinis insistant cultibus, quo amplius a secularium Judicum vexacione multiplici fuerint liberi et soluti. Considerantes etenim ipsorum famulorum dei columbinam simplicitatem, per quorumdam secularium hominum volpinam astuciam in negociis quibuslibet atque causis sepius multipliciter defraudari, ipsorum simplicitati succurrere iustum pium et necessarium iudicauimus ex preeminencia Regie Maie- statis. Viros igitur Religiosos .. Abbatem et Conventum Monasterij de Sar Ordinis Cyster— ciensis necnon homines commorantes in possessionibus ipsorum, a potestate et iurisdiccione beneficiariorum nostrorum et Judicum tam Prouincialium quam eciam ciuitatum quarumlibet regni nostri ex toto eximimus et absoluimus diuine retribucionis intuitu de gracia speciali. Ita ut nec Brunam nec alias ad quecunque iudicia pro causis aut culpis quibuscunque debeant ammodo euocari. Sed omnes culpe siue cause parue aut magne quocunque nomine censeantur, quas quicunque hominum contra predictos viros Religiosos . . Abbatem et Conuentum Sarensem et ipsorum homines pretendere poterint aut voluerint in ipsorum possessionibus per Judices et Juratos ab Abbate et Conuentu sepedictis constitutos vel constituendos imposterum iudicentur. Volumus eciam et mandamus et singularis gracie priuilegio indulgemus, vt .. Abbas fratres et homines Monasterij sepedicti in Ciuitatibus, in villis aut in locis forensibus quibuscunque non debeant arrestari, detineri, impignorari, capi vel quomodolibet fatigari pro debitis dumtaxat, nisi forte iusticia ab abbate eodem, aut a suis Judicibus conuenienter requisita fuerit et negata. Huiusmodi autem exempcionis, abso- lucionis et libertatis graciam habere volumus robur perpetue firmitatis, Non obstantibus scriptis, Juribus, Priuilegiis aut consuetudinibus quibuscunque, per que vel per quas huiusmodi gracia valeat quomodolibet impediri, libertatibus nichilominus et priuilegiis sepedictis religiosis viris, a diue memorie nostris Predecessoribus Regibus Boemie concessis, in sua perma- nentibus firmitate. Mandamus igitur vniuersis Judicibus et Beneficiarijs Morauie et Boemie tam presentibus, quam futuris, Quatenus nullus eorum sepedictos . . Abbatem ac Conu entum
Strana 61
61 homines siue pauperes, aliquem uel aliquos eorundem, pro quibuscunque causis ad suum iudicium euocare, citare, condempnare seu iudicare presumant regie celsitudinis ingratitu- dinem si quis secus presumserit incursurus. Et nihilominus quitcunque per eosdem bene- ficiarios aut Judices nostros contra predicte libertatis graciam attemptatum fuerit in grauamen sepedicti Monasterii sit irritum et inane. In quorum testimonium et robur perpetuo valiturum presentes litteras fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus liberaliter communiri. Datum Brune Anno domini Millesimo Trecentesimo Quintodecimo ij. Kal. Marcij, Regnorum vero Nostrorum Anno Quinto. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali majori bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 36. et aliud sub Lit. A. VI. n. 197. Ex- cussum apud Steinbach II. p. 50.) LXXXVIII. Johannes, Bohemia rex, eximit abbatem et conventum monasterii Welehradensis, necnon homines in ipsorum possessionibus tam in Moravia quam Oppavia degentes a potestate et jurisdictione beneficiariorum regiorum. Dt. Brunœ VI. Nonas Martii 1315. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. Omnibus inperpetuum. Sub rigore religionis omnipotenti domino famulantibus liberalem fauoris nostri graciam libenter impendimus, vt eo comodius liberiusque diuinis insistant cultibus quo amplius a Secularium Judicum vexacione multiplici fuerint liberi et soluti. Considerantes etenim ipsorum famulorum Dei columbinam simplicitatem, per quorundam secularium hominum vulpinam astuciam, in negocijs quibuslibet atque causis sepius multipliciter defraudari, ipsorum simplicitati succurrere iustum pium, et necessarium iudicauimus, ex preeminencia Regie Maiestatis, viros igitur Religiosos .. Abbatem et Conuentuum Monasterij Welegradensis Ordinis Cisterciensis, necnon homines comorantes, in possessionibus ipsorum tam in terra Morauie quam Oppauie, a potestate et iurisdiccione beneficiariorum nostrorum et Judicum, tam prouincialium, quam eciam Ciuitatum quarumlibet regni nostri ex toto eximimus et absoluimus diuine retribucionis intuitu de gracia speciali, Ita vt nec Brunam, Bisencz, Prerow, uel Oppauiam, nec alias, ad quecunque Judicia pro causis aut culpis quibuscumque debent ammodo evocari. Sed omnes culpe siue cause parue aut magne quocumque nomine cense- antur, quas quicumque hominum, contra predictos Viros Religiosos . . Abbatem et Conuentum Welegradensem et ipsorum homines pretendere poterit aut voluerit in ipsorum possessionibus, per Judices et Juratos ab Abbate et Conuentu sepedictis constitutos vel constituendos impo- sterum iudicentur. Volumus eciam et mandamus, et singularis gracie Priuilegio indulgemus vt . . Abbas, fratres et homines Monasterij predicti in Ciuitatibus, in Villis aut in locis forensibus quibuscumque non debeant arrestari, detineri, impignorari, capi, vel quomodolibet fatigari, pro debitis dumtaxat, nisi forte iusticia ab Abbate eodem aut a suis Judicibus conuenienter requisita fuerit, et negata. Huiusmodi autem exempcionis, absolucionis et liber- tatis graciam habere volumus robur perpetue firmitatis non obstantibus scriptis Juribus priuilegijs aut consuetudinibus quibuscunque per que uel per quas huiusmodi gracia valeat
61 homines siue pauperes, aliquem uel aliquos eorundem, pro quibuscunque causis ad suum iudicium euocare, citare, condempnare seu iudicare presumant regie celsitudinis ingratitu- dinem si quis secus presumserit incursurus. Et nihilominus quitcunque per eosdem bene- ficiarios aut Judices nostros contra predicte libertatis graciam attemptatum fuerit in grauamen sepedicti Monasterii sit irritum et inane. In quorum testimonium et robur perpetuo valiturum presentes litteras fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus liberaliter communiri. Datum Brune Anno domini Millesimo Trecentesimo Quintodecimo ij. Kal. Marcij, Regnorum vero Nostrorum Anno Quinto. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali majori bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 36. et aliud sub Lit. A. VI. n. 197. Ex- cussum apud Steinbach II. p. 50.) LXXXVIII. Johannes, Bohemia rex, eximit abbatem et conventum monasterii Welehradensis, necnon homines in ipsorum possessionibus tam in Moravia quam Oppavia degentes a potestate et jurisdictione beneficiariorum regiorum. Dt. Brunœ VI. Nonas Martii 1315. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. Omnibus inperpetuum. Sub rigore religionis omnipotenti domino famulantibus liberalem fauoris nostri graciam libenter impendimus, vt eo comodius liberiusque diuinis insistant cultibus quo amplius a Secularium Judicum vexacione multiplici fuerint liberi et soluti. Considerantes etenim ipsorum famulorum Dei columbinam simplicitatem, per quorundam secularium hominum vulpinam astuciam, in negocijs quibuslibet atque causis sepius multipliciter defraudari, ipsorum simplicitati succurrere iustum pium, et necessarium iudicauimus, ex preeminencia Regie Maiestatis, viros igitur Religiosos .. Abbatem et Conuentuum Monasterij Welegradensis Ordinis Cisterciensis, necnon homines comorantes, in possessionibus ipsorum tam in terra Morauie quam Oppauie, a potestate et iurisdiccione beneficiariorum nostrorum et Judicum, tam prouincialium, quam eciam Ciuitatum quarumlibet regni nostri ex toto eximimus et absoluimus diuine retribucionis intuitu de gracia speciali, Ita vt nec Brunam, Bisencz, Prerow, uel Oppauiam, nec alias, ad quecunque Judicia pro causis aut culpis quibuscumque debent ammodo evocari. Sed omnes culpe siue cause parue aut magne quocumque nomine cense- antur, quas quicumque hominum, contra predictos Viros Religiosos . . Abbatem et Conuentum Welegradensem et ipsorum homines pretendere poterit aut voluerit in ipsorum possessionibus, per Judices et Juratos ab Abbate et Conuentu sepedictis constitutos vel constituendos impo- sterum iudicentur. Volumus eciam et mandamus, et singularis gracie Priuilegio indulgemus vt . . Abbas, fratres et homines Monasterij predicti in Ciuitatibus, in Villis aut in locis forensibus quibuscumque non debeant arrestari, detineri, impignorari, capi, vel quomodolibet fatigari, pro debitis dumtaxat, nisi forte iusticia ab Abbate eodem aut a suis Judicibus conuenienter requisita fuerit, et negata. Huiusmodi autem exempcionis, absolucionis et liber- tatis graciam habere volumus robur perpetue firmitatis non obstantibus scriptis Juribus priuilegijs aut consuetudinibus quibuscunque per que uel per quas huiusmodi gracia valeat
Strana 62
62 quomodolibet impediri, libertatibus nichilominus et Priuilegijs predictis Religiosis viris a diue memorie nostris predecessoribus Regibus Boemie concessis in sua permanentibus firmitate. Mandamus igitur vniuersis Judicibus et beneficiarijs Morauie ac Oppauie tam presentibus, quam futuris, quatenus nullus eorum sepedictos .. Abbatem et Conuentum, homines, siue pauperes, aliquem uel aliquos eorundem pro quibuscumque causis ad suum Judicium euocare, citare, condempnare seu iudicare presumat Regie celsitudinis ingratitudinem, si quis secus presumpserit incursurus, Et nichilominus quitquid per eosdem beneficiorios aut Judices nostros contra predicte libertatis graciam attemptatum fuerit in grauamen sepedicti Monasterij, sit irritum et inane. Inhibemus eciam vniuersis forestarijs et alijs fidelibus nostris per Morauiam, ne quis . . Abbatem et Conuentum predictos, in silua ipsius Monasterij circa Buchlowicz, que wlgariter Grecz dicitur, et alijs siluis dicto Monasterio in Morauia et Oppauia perti- nentibus impedire audeat vel presumat. In quorum omnium robur et testimonium presentes litteras fieri et Sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune VI Non. Marcij Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Quintodecimo. Regnorum vero nostrorum anno Quinto. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gu- bern. Brunæ sub Lit. G. II. n. 13. Mendose excussum apud Pelzel K. Karl IV. Urkun- denbuch p. 16.) LXXXIX. Compositio litis inter magistratum civitatis Brunensis et Conradum, prœpositum ecclesiœ S. Petri ibidem, de jurisdictione hominum in Ponavia et in bonis ad præposituram pertinentibus degentium. Dt. Bruna IV. Nonas Martii 1315. Nos . . Judex et . . Jurati ac Comunitas Ciuium Brvnensium tenore presencium constare volumus vniuersis, Quod super causis et controuersijs, que inter nos et homines prepositure Sancti Petri Brunnensis in Ponauia vertebantur, cum honorabili viro domino Conrado preposito predicte Ecclesie propter fauorem et beniuolenciam, quam nobis exhibuit et exhibet, concordauimus in hunc modum, Primo quod si quis contra homines in dicta prepositura in Ponauia residentes quitquit accionis habuerit super quibuscumque causis, coram Judice ipsius domini prepositi, qui pro tempore fuerit, debet prosequi, et idem Judex debet facere guerulantibus iusticiam expeditam, Et si in causis criminalibus Homicidium, Stuprum vel furtum contingentibus Judex Ciuitatis nostre Brunnensis iudicauerit, omnis emenda et vtilitas, que ex huiusmodi causis prouenerit, ad ipsum prepositum pertinebit, Et si quis in dictis bonis prepositure per sentenciam vita priuabitur, res quas reliquerit, similiter ad ipsum prepositum pertinebunt, Si eciam malos homines in dictis bonis recipere se contingerit, Judex Ciuitatis nostre, assumpto sibi Judice prepositi vel duobus vicinis, eosdem invadere et tenere poterit, et juxta premissa de ipsis facere quid dictauerit ordo Juris. Item diffinitum est, quod artifices manuales videlicet tres Pistores, duo Carnifices et due thaberne, in eisdem bonis manere debeant et haberi. De thabernis uero vnam tenebit iudex, qui pro tempore fuerit, in qua vinum terre pro tempore quo durare poterit et Cereuisia per anni circulum propinabit. Aliam tenere poterit de voluntate prepositi qui valebit, et in illa debet sola
62 quomodolibet impediri, libertatibus nichilominus et Priuilegijs predictis Religiosis viris a diue memorie nostris predecessoribus Regibus Boemie concessis in sua permanentibus firmitate. Mandamus igitur vniuersis Judicibus et beneficiarijs Morauie ac Oppauie tam presentibus, quam futuris, quatenus nullus eorum sepedictos .. Abbatem et Conuentum, homines, siue pauperes, aliquem uel aliquos eorundem pro quibuscumque causis ad suum Judicium euocare, citare, condempnare seu iudicare presumat Regie celsitudinis ingratitudinem, si quis secus presumpserit incursurus, Et nichilominus quitquid per eosdem beneficiorios aut Judices nostros contra predicte libertatis graciam attemptatum fuerit in grauamen sepedicti Monasterij, sit irritum et inane. Inhibemus eciam vniuersis forestarijs et alijs fidelibus nostris per Morauiam, ne quis . . Abbatem et Conuentum predictos, in silua ipsius Monasterij circa Buchlowicz, que wlgariter Grecz dicitur, et alijs siluis dicto Monasterio in Morauia et Oppauia perti- nentibus impedire audeat vel presumat. In quorum omnium robur et testimonium presentes litteras fieri et Sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune VI Non. Marcij Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Quintodecimo. Regnorum vero nostrorum anno Quinto. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gu- bern. Brunæ sub Lit. G. II. n. 13. Mendose excussum apud Pelzel K. Karl IV. Urkun- denbuch p. 16.) LXXXIX. Compositio litis inter magistratum civitatis Brunensis et Conradum, prœpositum ecclesiœ S. Petri ibidem, de jurisdictione hominum in Ponavia et in bonis ad præposituram pertinentibus degentium. Dt. Bruna IV. Nonas Martii 1315. Nos . . Judex et . . Jurati ac Comunitas Ciuium Brvnensium tenore presencium constare volumus vniuersis, Quod super causis et controuersijs, que inter nos et homines prepositure Sancti Petri Brunnensis in Ponauia vertebantur, cum honorabili viro domino Conrado preposito predicte Ecclesie propter fauorem et beniuolenciam, quam nobis exhibuit et exhibet, concordauimus in hunc modum, Primo quod si quis contra homines in dicta prepositura in Ponauia residentes quitquit accionis habuerit super quibuscumque causis, coram Judice ipsius domini prepositi, qui pro tempore fuerit, debet prosequi, et idem Judex debet facere guerulantibus iusticiam expeditam, Et si in causis criminalibus Homicidium, Stuprum vel furtum contingentibus Judex Ciuitatis nostre Brunnensis iudicauerit, omnis emenda et vtilitas, que ex huiusmodi causis prouenerit, ad ipsum prepositum pertinebit, Et si quis in dictis bonis prepositure per sentenciam vita priuabitur, res quas reliquerit, similiter ad ipsum prepositum pertinebunt, Si eciam malos homines in dictis bonis recipere se contingerit, Judex Ciuitatis nostre, assumpto sibi Judice prepositi vel duobus vicinis, eosdem invadere et tenere poterit, et juxta premissa de ipsis facere quid dictauerit ordo Juris. Item diffinitum est, quod artifices manuales videlicet tres Pistores, duo Carnifices et due thaberne, in eisdem bonis manere debeant et haberi. De thabernis uero vnam tenebit iudex, qui pro tempore fuerit, in qua vinum terre pro tempore quo durare poterit et Cereuisia per anni circulum propinabit. Aliam tenere poterit de voluntate prepositi qui valebit, et in illa debet sola
Strana 63
63 cereuisia propinari. Quilibet eciam in dicta Panauia residens fructus quoslibet sibi proueni- entes in foro nostro omni die vendere sine exaccione qualibet poterit, Et vinum crementi sui a festo beati Michaelis vsque ad festum beati Martini annis singulis poterit licite propinare. Est eciam diffinitum, quod homines dicte prepositure ad nullas Exacciones, contribuciones, seu collectas, seu soluciones, quocumque nomine censeantur, cum ipsa Ciuitate nostra sint obnoxij nec teneantur, nec ad eas compelli debent quomodolibet uel artari. Hoc promittimus quod tempore, quo ipse dictam tenebit preposituram Tres pistores predicti singulis diebus forum nostrum in Ciuitate nostra, sicut hucusque fecerunt, visitare valeant, panes suos vendendo, nec ex hoc soluciones aliquas teneantur, sed postquam alium prepositum dicte prepositure preesse contingerit, et prepositus cum prepositura, et Ciuitas cum Ciuibus super hoc in Juribus sibi competentibus remanebunt. In cuius rei testimonium presentes literas Sigillo ciuitatis nostre dedimus consignatas, Actum et datum Brunne IIII° Nonas Marcii Anno domini MOCCCOXVO. (E litera confirmatoria Karoli marchionis Moraviæ ab anno 1342. in codice Ms. fol. 60. in urchivo ejusdem civitatis sub Nr. 34.) XC. Johannes, Bohemiæ rex, confirmat monasterio Tišnowicensi litteras regis Wenceslai II. super exemtione ab omnibus vexationibus de anno 1298. inhibens, ne quis Camerarius Subcamerarius, Judex provincialis seu Villicus aut alius officialis Moraviæ contra eam aliquid audeat attentare. Datum in Trebecz IV. Idus Martii 1315. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Y. l. n. 4.) XCI. Petrus, episcopus Olomucensis, unit decanatum parrochialis ecclesiœ Cremsiriensis ad S. Mariam cum ecclesia collegiali ad S. Mauritium ibidem. Dt. Olomutii IX. Kalend. Aprilis 1315. Petrus dei gracia Olomucensis Episcopus, omnibus in perpetuum, Onerosa cure pastoralis instancia, quam diuini celsitudo consilij nostris induxit humeris perferendam vehe- menter nos excitat, pulsat continue angitque propensius mentem nostram, vt inter cetera sollicitudinum studia, quibus noster animus multiplici redditur varietate distractus, ad subiectas nobis Ecclesias, presertim que nobis iurepatronatus inseruiunt operose consideracionis intuitum convertentes, Sic in eis dignitatum statum, sic ministrancium ordinem nostre circumspeccionis prouidencia moderemur, vt et institutus in ipsis precellencie gradus, et debita personarum prelacio Sufficiencie pocius vbertate proficiat, quam defectus necessitute vilescat, Sane nobis ad ipsius Olomucensis Ecclesie Regimen diuina vt premissum est disposicione vocati con- firmacionis adepto munere et plena Episcopatus ipsius administracionis potestate suscepta, statum Ecclesie Sancti Mauricij in Ciuitate nostra Cremsier, quam pia predecessorum nostro-
63 cereuisia propinari. Quilibet eciam in dicta Panauia residens fructus quoslibet sibi proueni- entes in foro nostro omni die vendere sine exaccione qualibet poterit, Et vinum crementi sui a festo beati Michaelis vsque ad festum beati Martini annis singulis poterit licite propinare. Est eciam diffinitum, quod homines dicte prepositure ad nullas Exacciones, contribuciones, seu collectas, seu soluciones, quocumque nomine censeantur, cum ipsa Ciuitate nostra sint obnoxij nec teneantur, nec ad eas compelli debent quomodolibet uel artari. Hoc promittimus quod tempore, quo ipse dictam tenebit preposituram Tres pistores predicti singulis diebus forum nostrum in Ciuitate nostra, sicut hucusque fecerunt, visitare valeant, panes suos vendendo, nec ex hoc soluciones aliquas teneantur, sed postquam alium prepositum dicte prepositure preesse contingerit, et prepositus cum prepositura, et Ciuitas cum Ciuibus super hoc in Juribus sibi competentibus remanebunt. In cuius rei testimonium presentes literas Sigillo ciuitatis nostre dedimus consignatas, Actum et datum Brunne IIII° Nonas Marcii Anno domini MOCCCOXVO. (E litera confirmatoria Karoli marchionis Moraviæ ab anno 1342. in codice Ms. fol. 60. in urchivo ejusdem civitatis sub Nr. 34.) XC. Johannes, Bohemiæ rex, confirmat monasterio Tišnowicensi litteras regis Wenceslai II. super exemtione ab omnibus vexationibus de anno 1298. inhibens, ne quis Camerarius Subcamerarius, Judex provincialis seu Villicus aut alius officialis Moraviæ contra eam aliquid audeat attentare. Datum in Trebecz IV. Idus Martii 1315. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Y. l. n. 4.) XCI. Petrus, episcopus Olomucensis, unit decanatum parrochialis ecclesiœ Cremsiriensis ad S. Mariam cum ecclesia collegiali ad S. Mauritium ibidem. Dt. Olomutii IX. Kalend. Aprilis 1315. Petrus dei gracia Olomucensis Episcopus, omnibus in perpetuum, Onerosa cure pastoralis instancia, quam diuini celsitudo consilij nostris induxit humeris perferendam vehe- menter nos excitat, pulsat continue angitque propensius mentem nostram, vt inter cetera sollicitudinum studia, quibus noster animus multiplici redditur varietate distractus, ad subiectas nobis Ecclesias, presertim que nobis iurepatronatus inseruiunt operose consideracionis intuitum convertentes, Sic in eis dignitatum statum, sic ministrancium ordinem nostre circumspeccionis prouidencia moderemur, vt et institutus in ipsis precellencie gradus, et debita personarum prelacio Sufficiencie pocius vbertate proficiat, quam defectus necessitute vilescat, Sane nobis ad ipsius Olomucensis Ecclesie Regimen diuina vt premissum est disposicione vocati con- firmacionis adepto munere et plena Episcopatus ipsius administracionis potestate suscepta, statum Ecclesie Sancti Mauricij in Ciuitate nostra Cremsier, quam pia predecessorum nostro-
Strana 64
64 rum deuocio de bonis ad Episcopalem mensam spectantibus collegij sibi Jure tradito prepo- siture et decanatus dignitatibus, canonicatibus, et prebendis et alijs in ea Ecclesiasticis Officijs institutis erexit, ad examen necessarium et exacte discussionis indaginem reducentes, Preposituram, Prebendas, et singula ibidem officia congrua satis et pro cuiuslibet status exigencia conuenienti reperimus provisione dotata, decanatum autem cui maior pre alijs in Ecclesia labor et solicitudo amplior est annexa sic tenuem, sicque in temporalibus inuenimus defectum, quod in sue dignitatis obprobrium ad expensarum necessaria supportanda non sufficit, et milicie non equatum stipendium laborem in dampno constituit, et dignitatis pre- eminenciam plus defert oneri, quam honori. Quod quidem licet nonulli ex predecessoribus nostris eadem, qua et nos contemplacionis solercia preuidissent, non tamen decanatum ipsum vnquam ad statum Sufficiencie deduxerunt durabilem, sed eum semper inanem, quasi et vacuum relinquentes, hanc tamen in decanis, qui pro tempore fuerant, conpassionis exhi- buerunt misericordiam, quod eos aliquando pro suorum releuacione defectuum, alia cum decanatu ipso tenere beneficia ex quadam dissimulacionis tollerancia permiserunt, Et quo decanatus ipsius sufficienciam nostre reseruatam sollicitudini aduertentes, ad hec nos dedimus et studium convertimus mentis nostre, vt sic decanatus ipsius provideretur defectibus, quod etsi conpetens tribueretur subsidium et Olomucensi, cui deo fauente presidemus, Ecclesie dampnum vel lesio non inesset, post plures itaque, quos super hoc cum honorabilibus viris Budizlao decano, Theodrico preposito, Magistro Johanne, Archidiacono et cum toto predicto Olomucensis Ecclesie Capitulo repetita multociens et frequenti habuimus iteracione tractatus, nostra cum eis, et eorum nobiscum in hoc resedit intencio, quod consulcius et salubrius huic non posset prouideri defectui, quam quod Ecclesia parrochialis sancte Marie ibidem in Cremsir, cuius sicut et decanatus predicti ad nos spectat collacio, decanatui ipsi vnione perpetua iungeretur, Sic enim mensam nostram non oporteret deminui et ipsa Ecclesia sic vnita decanatui sub decanatus nomine a nostre collacionis dependeret arbitrio sicut prius, ipsi quoque parrochiali Ecclesie nullum proueniret dispendium, cum decanus predictus, cuius in eadem Ciuitate est sedes, nulla a predicta parrochiali Ecclesia loci longinquitate seiunctus tam Ecclesie ipsi parrochiali, quam decanatui possit congruum et efficax debite seruitutis ministerium exhibere. Inuocato ergo dei nomine et predictorum decani, prepositi, archidiaconi et tocius Olomucensis Capituli accedente consilio et assensu, predictam Ecclesiam parro- chialem sancte Marie in Cremsier cum omnibus iuribus et pertinencijs suis, tam presentibus, quam futuris, predicto decanatui Cremsiriensis Ecclesie perpetua vnione coniunximus, Ecclesiamque ipsam in ius et proprietatem decanatus ipsius transtulimus, et totum Jus ipsius Ecclesie, siue in spiritualibus, siue in temporalibus, siue in quacumque iurisdiccione et honore consisteret, in decanatum et ad decanatum ipsum transfudimus, in decanatu et apud deca- natum ipsum perpetuo et continuis semper temporibus duratura, Statuentes nichilominus et constitucione perpetuo valitura firmantes, vt decanatus predictus et Ecclesia vniti non duo, sed vnum tantum beneficium decanatus videlicet Cremsiriensis Ecclesie, et decanatus ipsius dignitati non Ecclesie parrochialis Juri inseruiens censetur, Quibus quidem vnione et con- stitucione per nos sic solempniter celebratis, decanatum ipsum per mortem Nicolai quondam
64 rum deuocio de bonis ad Episcopalem mensam spectantibus collegij sibi Jure tradito prepo- siture et decanatus dignitatibus, canonicatibus, et prebendis et alijs in ea Ecclesiasticis Officijs institutis erexit, ad examen necessarium et exacte discussionis indaginem reducentes, Preposituram, Prebendas, et singula ibidem officia congrua satis et pro cuiuslibet status exigencia conuenienti reperimus provisione dotata, decanatum autem cui maior pre alijs in Ecclesia labor et solicitudo amplior est annexa sic tenuem, sicque in temporalibus inuenimus defectum, quod in sue dignitatis obprobrium ad expensarum necessaria supportanda non sufficit, et milicie non equatum stipendium laborem in dampno constituit, et dignitatis pre- eminenciam plus defert oneri, quam honori. Quod quidem licet nonulli ex predecessoribus nostris eadem, qua et nos contemplacionis solercia preuidissent, non tamen decanatum ipsum vnquam ad statum Sufficiencie deduxerunt durabilem, sed eum semper inanem, quasi et vacuum relinquentes, hanc tamen in decanis, qui pro tempore fuerant, conpassionis exhi- buerunt misericordiam, quod eos aliquando pro suorum releuacione defectuum, alia cum decanatu ipso tenere beneficia ex quadam dissimulacionis tollerancia permiserunt, Et quo decanatus ipsius sufficienciam nostre reseruatam sollicitudini aduertentes, ad hec nos dedimus et studium convertimus mentis nostre, vt sic decanatus ipsius provideretur defectibus, quod etsi conpetens tribueretur subsidium et Olomucensi, cui deo fauente presidemus, Ecclesie dampnum vel lesio non inesset, post plures itaque, quos super hoc cum honorabilibus viris Budizlao decano, Theodrico preposito, Magistro Johanne, Archidiacono et cum toto predicto Olomucensis Ecclesie Capitulo repetita multociens et frequenti habuimus iteracione tractatus, nostra cum eis, et eorum nobiscum in hoc resedit intencio, quod consulcius et salubrius huic non posset prouideri defectui, quam quod Ecclesia parrochialis sancte Marie ibidem in Cremsir, cuius sicut et decanatus predicti ad nos spectat collacio, decanatui ipsi vnione perpetua iungeretur, Sic enim mensam nostram non oporteret deminui et ipsa Ecclesia sic vnita decanatui sub decanatus nomine a nostre collacionis dependeret arbitrio sicut prius, ipsi quoque parrochiali Ecclesie nullum proueniret dispendium, cum decanus predictus, cuius in eadem Ciuitate est sedes, nulla a predicta parrochiali Ecclesia loci longinquitate seiunctus tam Ecclesie ipsi parrochiali, quam decanatui possit congruum et efficax debite seruitutis ministerium exhibere. Inuocato ergo dei nomine et predictorum decani, prepositi, archidiaconi et tocius Olomucensis Capituli accedente consilio et assensu, predictam Ecclesiam parro- chialem sancte Marie in Cremsier cum omnibus iuribus et pertinencijs suis, tam presentibus, quam futuris, predicto decanatui Cremsiriensis Ecclesie perpetua vnione coniunximus, Ecclesiamque ipsam in ius et proprietatem decanatus ipsius transtulimus, et totum Jus ipsius Ecclesie, siue in spiritualibus, siue in temporalibus, siue in quacumque iurisdiccione et honore consisteret, in decanatum et ad decanatum ipsum transfudimus, in decanatu et apud deca- natum ipsum perpetuo et continuis semper temporibus duratura, Statuentes nichilominus et constitucione perpetuo valitura firmantes, vt decanatus predictus et Ecclesia vniti non duo, sed vnum tantum beneficium decanatus videlicet Cremsiriensis Ecclesie, et decanatus ipsius dignitati non Ecclesie parrochialis Juri inseruiens censetur, Quibus quidem vnione et con- stitucione per nos sic solempniter celebratis, decanatum ipsum per mortem Nicolai quondam
Strana 65
65 ipsius Cremsiriensis Ecclesie decani nobis vacantem, discreto viro Theoderico filio Moraw- czonis, familiari nostro, suorum meritorum contemplacione contulimus, sibique prouidimus de eodem taliter quod Theodoricus ipse, qui nunc est ex nostra, vt premittitur, prouisione decanus, et omnes, qui eius in decanatu ipso fuerint successores, decanatum ipsum cum Ecclesia, et Ecclesiam cum decanatu non tamquam duo diuersa beneficia, sed vnum tantum, prout predictum est, decanatus censebitur tenere debeant et habere, Prouidentes taliter. quod decanatus ipse et salus fidelium, quibus presunt debitis non fraudentur obsequijs et cura, que decanatui ipsi minime nullatenus negligatur, Et quod Episcopalia et Archidiaconalia Jura, necnon alia incumbencia onera, ad quorum solucionem predicta Ecclesia Sancte Marie ante presentis erat vnionis constitucionem astricta per ipsum Theodoricum decanum et successores suos sine contradiccione aliqua persoluantur, Et ne hec nostra tam salubris et prouida pre- dicti decanatus subuencio alicuius possit in posterum malignitate diuelli de predictorum decani, prepositi, et archidiaconi, necnon Olomucensis Capituli consilio et assensu, predicta omnia tam de vnione, et vnionis ipsius constitucione, quam de prouisione decanatus ipsius predicto Theodorico per nos facta post susceptum consecracionis nostre munus renouantes, et ex certa nostra sciencia confirmantes, In omnes et singulos, qui contra vnionem, ordina- cionem, constitucionem, confirmacionem, collacionem et prouisionem nostras predictas, quo- minus in sua firmitate permaneant, verbo vel facto, consilio, auxilio uel fauore, publice uel occulte presumpserint attemptare, Excommunicacionis sentenciam protulimus et proferimus in hijs scriptis, In cuius rei et predictorum decani, prepositi, et archidiaconi, necnon Olomucensis Capituli adhibiti ad predicta consensus testimonium presentem predicte vnionis, ordinacionis, constitucionis, innouacionis, confirmacionis et sentencie nostre litteram nostri et ipsius Olomucensis Ecclesie Capituli Sigillorum fecimus munimine roborari. Datum in Olomucz, Anno domini MOCCCOXV° IX. Kal. Aprilis. (E fragmento copiarii sæc. XV. initiant. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2889.) XCII. Johannes, rex Bohemia, permittit Conrado de Lapide, Lusoni de Pulcro Monte et eorum concultoribus in Antiquo Monte iuxta Iglaviam eadem montana instaurare. Dt. Pragæ IV. Kalendas Aprilis 1315. Nos Johannes, Dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, omnibus et singulis, quibus presentes exhibite fuerint volumus esse notum Quod fideles nostri dilecti Chunradus de Lapide, Luso de Pulcro Monte, Ceterique eorumdem Concultores, in antiquo Monte nostro iuxta Iglauiam, eadem Montana nostra, magnis laborum vexacionibus ac expensarum sumptibus, ad plenum instaurare, nec eisdem, tum propter copiosam in foueis aquarum affluenciam, tum propter crebros defectus aquarum supra rotas decurrere, ac easdem voluere debencium, preualere non valentes, Henricum Rothermel, pro requirendo, super hujusmodi facto, consilio, vocauerunt, sibique eorum defectus singulos proponebant. Quos 9
65 ipsius Cremsiriensis Ecclesie decani nobis vacantem, discreto viro Theoderico filio Moraw- czonis, familiari nostro, suorum meritorum contemplacione contulimus, sibique prouidimus de eodem taliter quod Theodoricus ipse, qui nunc est ex nostra, vt premittitur, prouisione decanus, et omnes, qui eius in decanatu ipso fuerint successores, decanatum ipsum cum Ecclesia, et Ecclesiam cum decanatu non tamquam duo diuersa beneficia, sed vnum tantum, prout predictum est, decanatus censebitur tenere debeant et habere, Prouidentes taliter. quod decanatus ipse et salus fidelium, quibus presunt debitis non fraudentur obsequijs et cura, que decanatui ipsi minime nullatenus negligatur, Et quod Episcopalia et Archidiaconalia Jura, necnon alia incumbencia onera, ad quorum solucionem predicta Ecclesia Sancte Marie ante presentis erat vnionis constitucionem astricta per ipsum Theodoricum decanum et successores suos sine contradiccione aliqua persoluantur, Et ne hec nostra tam salubris et prouida pre- dicti decanatus subuencio alicuius possit in posterum malignitate diuelli de predictorum decani, prepositi, et archidiaconi, necnon Olomucensis Capituli consilio et assensu, predicta omnia tam de vnione, et vnionis ipsius constitucione, quam de prouisione decanatus ipsius predicto Theodorico per nos facta post susceptum consecracionis nostre munus renouantes, et ex certa nostra sciencia confirmantes, In omnes et singulos, qui contra vnionem, ordina- cionem, constitucionem, confirmacionem, collacionem et prouisionem nostras predictas, quo- minus in sua firmitate permaneant, verbo vel facto, consilio, auxilio uel fauore, publice uel occulte presumpserint attemptare, Excommunicacionis sentenciam protulimus et proferimus in hijs scriptis, In cuius rei et predictorum decani, prepositi, et archidiaconi, necnon Olomucensis Capituli adhibiti ad predicta consensus testimonium presentem predicte vnionis, ordinacionis, constitucionis, innouacionis, confirmacionis et sentencie nostre litteram nostri et ipsius Olomucensis Ecclesie Capituli Sigillorum fecimus munimine roborari. Datum in Olomucz, Anno domini MOCCCOXV° IX. Kal. Aprilis. (E fragmento copiarii sæc. XV. initiant. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2889.) XCII. Johannes, rex Bohemia, permittit Conrado de Lapide, Lusoni de Pulcro Monte et eorum concultoribus in Antiquo Monte iuxta Iglaviam eadem montana instaurare. Dt. Pragæ IV. Kalendas Aprilis 1315. Nos Johannes, Dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, omnibus et singulis, quibus presentes exhibite fuerint volumus esse notum Quod fideles nostri dilecti Chunradus de Lapide, Luso de Pulcro Monte, Ceterique eorumdem Concultores, in antiquo Monte nostro iuxta Iglauiam, eadem Montana nostra, magnis laborum vexacionibus ac expensarum sumptibus, ad plenum instaurare, nec eisdem, tum propter copiosam in foueis aquarum affluenciam, tum propter crebros defectus aquarum supra rotas decurrere, ac easdem voluere debencium, preualere non valentes, Henricum Rothermel, pro requirendo, super hujusmodi facto, consilio, vocauerunt, sibique eorum defectus singulos proponebant. Quos 9
Strana 66
66 postquam sibi propositos animaduertisset consideracione diligenti, de sue mentis industria, quasdam structuras, supra sumptus antedictorum concultorum se facturum promittebat, per quas aque in vtroque stollone, vnius scilicet stollonis tendentis versus villam Eberhardsdorf, et alterius ducentis versus foueam, que ad Cerdones nominatur, et in consimili profunditate, ex dependenti et jacenti affluentes, ad diem et ad terre superficiem educentur, obmissis hiis laboratoribus, qui snvrzier, et sumpfuller vulgariter nuncupantur. Promisit insuper eisdem, ad hoc operam et consilia se daturum, quod in ipso eodem Monte nostro, aqua sufficienter ad reuolucionem sex rotarum, non obstantibus estatis feruoribus, aut algoribus hyemis, habundabit, magno fossato deposito, ac simpliciter pretermisso, pro quo predicti, Chunradus de Lapide, Luso de pulcro Monte ac eorumdem concultores, maturo inter se habito consilio, consensu eorumdem ad hoc omnium accedente, eidem Henrico Rothermel, suisque heredibus duas Marcas nomine census ebdomadalis, in ipso eodem antiquo Monte nostro iuxta Iglauiam, perpetuis temporibus recipiendas, habendas, ac pacifice possidendas, quam diu prenominatis structuris et industriis, ad culturam antedictorum Moncium nostrorum ipsos vti contigerit, dare sine omni inpedimento, ac fraudis commento, septimanis singulis beniuole promiserunt, quadraginta octo grossos denarios pro Marca computando. Unde prefati, Chonradus de Lapide, Luso de pulcro Monte, Concultoresque eorumdem, se nostre Clemencie conspectibus offerentes, voce vnanimi suppliciter petiuerunt, Quatenus prefatam ordinacionem, pactum et contractum, nostre Magestatis confirmare dignaremur litteris et Sigillis, Quod ob communem Regnorum nostrorum ac Moncium profectum, condignum reputantes, volumus precise ac statuimus, Immo eidem Heinrico Rothermel, suisque heredibus iure hereditario, pro nobis et nostris heredibus ac posteris successoribus, libere concedimus et donamus, vt antedicti Chunradus de Lapide, Luso de pulcro Monte, ac eorumdem concultores, vel si eisdem quibuscunque de causis desistentibus a cultura, aut si eadem Montana nostra per quoscumque inportunos incursus, resignata, destructa, vel per quemcumque modum fuerint desolata in posterum forsitan, manibus ac possessioni appropriarentur aliorum, quicumque tales fuerint, qui eadem denuo susceperint et sepedictis industriis et structuris, ad culturam eorumdem vti voluerint, eidem Henrico Rothermel suisque heredibus in perpetuum, predictas duas Marcas nomine census ebdomadalis singulis septimanis dare debeant, inpedimento et protraccione qualibet relegata, Illo tamen addito, quod si quispiam, post lapsum temporis alicuius, aquas, quas predictus Henricus Rothermel, ad antetactas structuras duxerit, in quibuscumque locis aliis superioribus, aut inferioribus, capere aut accipere voluerit, suas per hoc volens industrias inmutare, vel eciam emendare, hoc iam dicto Henrico Rothermel, suisque heredibus in nocumentum nullatenus, aut preiudicium eueniat sui juris. In quorum omnium predictorum Testimonium, et Robur perpetuo valiturum, presentes fieri litteras, et nostre Magestatis Sigillo iussimus Roborari. Datum Prage Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, quintodecimo, iiijo Kalendas Aprilis. Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Excussum apud Kaspar Graf Sternberg böhm. Bergwerke. Urkundenbuch p. 66. n. 51. secundum Originale.)
66 postquam sibi propositos animaduertisset consideracione diligenti, de sue mentis industria, quasdam structuras, supra sumptus antedictorum concultorum se facturum promittebat, per quas aque in vtroque stollone, vnius scilicet stollonis tendentis versus villam Eberhardsdorf, et alterius ducentis versus foueam, que ad Cerdones nominatur, et in consimili profunditate, ex dependenti et jacenti affluentes, ad diem et ad terre superficiem educentur, obmissis hiis laboratoribus, qui snvrzier, et sumpfuller vulgariter nuncupantur. Promisit insuper eisdem, ad hoc operam et consilia se daturum, quod in ipso eodem Monte nostro, aqua sufficienter ad reuolucionem sex rotarum, non obstantibus estatis feruoribus, aut algoribus hyemis, habundabit, magno fossato deposito, ac simpliciter pretermisso, pro quo predicti, Chunradus de Lapide, Luso de pulcro Monte ac eorumdem concultores, maturo inter se habito consilio, consensu eorumdem ad hoc omnium accedente, eidem Henrico Rothermel, suisque heredibus duas Marcas nomine census ebdomadalis, in ipso eodem antiquo Monte nostro iuxta Iglauiam, perpetuis temporibus recipiendas, habendas, ac pacifice possidendas, quam diu prenominatis structuris et industriis, ad culturam antedictorum Moncium nostrorum ipsos vti contigerit, dare sine omni inpedimento, ac fraudis commento, septimanis singulis beniuole promiserunt, quadraginta octo grossos denarios pro Marca computando. Unde prefati, Chonradus de Lapide, Luso de pulcro Monte, Concultoresque eorumdem, se nostre Clemencie conspectibus offerentes, voce vnanimi suppliciter petiuerunt, Quatenus prefatam ordinacionem, pactum et contractum, nostre Magestatis confirmare dignaremur litteris et Sigillis, Quod ob communem Regnorum nostrorum ac Moncium profectum, condignum reputantes, volumus precise ac statuimus, Immo eidem Heinrico Rothermel, suisque heredibus iure hereditario, pro nobis et nostris heredibus ac posteris successoribus, libere concedimus et donamus, vt antedicti Chunradus de Lapide, Luso de pulcro Monte, ac eorumdem concultores, vel si eisdem quibuscunque de causis desistentibus a cultura, aut si eadem Montana nostra per quoscumque inportunos incursus, resignata, destructa, vel per quemcumque modum fuerint desolata in posterum forsitan, manibus ac possessioni appropriarentur aliorum, quicumque tales fuerint, qui eadem denuo susceperint et sepedictis industriis et structuris, ad culturam eorumdem vti voluerint, eidem Henrico Rothermel suisque heredibus in perpetuum, predictas duas Marcas nomine census ebdomadalis singulis septimanis dare debeant, inpedimento et protraccione qualibet relegata, Illo tamen addito, quod si quispiam, post lapsum temporis alicuius, aquas, quas predictus Henricus Rothermel, ad antetactas structuras duxerit, in quibuscumque locis aliis superioribus, aut inferioribus, capere aut accipere voluerit, suas per hoc volens industrias inmutare, vel eciam emendare, hoc iam dicto Henrico Rothermel, suisque heredibus in nocumentum nullatenus, aut preiudicium eueniat sui juris. In quorum omnium predictorum Testimonium, et Robur perpetuo valiturum, presentes fieri litteras, et nostre Magestatis Sigillo iussimus Roborari. Datum Prage Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, quintodecimo, iiijo Kalendas Aprilis. Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Excussum apud Kaspar Graf Sternberg böhm. Bergwerke. Urkundenbuch p. 66. n. 51. secundum Originale.)
Strana 67
67 XCIII. Petrus, episcopus Olomucensis, assignat ecclesiœ in Zarošic jus parrochia. Datum in Olomuc V Nonas Мaji 1315. Petrus dei gracia Episcopus Olomucensis, vniuersis Cristi fidelibus Salutem in domino. Dum devote consideracionis indagine perscrutamur et intra pectoris arcana revoluimus id quod honore dei excitanda fidelium devocione et proximorum fidelium intenditur saltem a largitore omnium bonorum, cuius sempiterna in his queritur laus eterne remuneracionis suscipi promissio, dignum esse conspicimus et saluberrimum arbitramur ut per Ecclesias divinum cultum intendere volentibus voluntates favoribus, quibus possumus proseqvamur. Cum itaque volente serenissimo domino Joanne Boemie et Polonie rege honorabilis nobis dilectus Henricus abbas Velegradensis et totus conventus nobis cum instancia suplicarunt, quatenus cum sui antecessores de Episcopi licencia Ecclesiam in villa Sarusicz que de plebe Ecclesie Vrisicz hactenus fuisse dignoscitur et a Marchione Ottocaro Primislao dicto anno domini Millesimo CCOXXVIII. in perpetuum donata et nunc auctoritate sua probe sublata suis de novo construxerint sumptibus, et Ecclesiam in omnibus ampliarunt, predicte Ecclesie Jura parrochialia concedere et per se aut per suos religiosos aut alios catholicos plebanos inibi pro salute subditorum sacramenta Ecclesiastica administrare posse cum con- sensu nostri Capituli Olomucensis consentire favorabiliter dignaremur. Nos qui devotum propositum comendamus pijs desiderijs assensum nostrum prebere cupientes, advertentes quod hac ccclesia cultus divi numinis evidenter augebitur de nostri Olomucensis Capituli assensu diligenti deliberacione huic nove Ecclesie in Sarusicz certis limitate terminis Jus parrochie assignavimus et administracionem modo petito in perpetuum concessimus. Volentes ut Ecclesia hec deinceps parrochialis in omnibus suis Juribus censeatur, et ut eam homines in Arlebof et alij omnes hic et ibi habitantes pro audiendis divinis percipiendis sacramentis semper accedere teneantur et ibi sepulturam obtineant, dummodo ab abbate ut factum rectori Ecclesie ad libitum exponendum et ammovendum semper de congrua et sufficienti provideatur sustentacione. In quorum fidem et memoriam presentes literas Episcopalis nostri sigilli appensione fecimus muniri. Datum in Olmuc anno domini Millesimo Trecentesimo quinto- decimo V. Non. Maij. Pontificatus anno secundo. (Orig. membran. cujus sigillum bilaterale oblongum et ex parte læsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. E. n. 5.) XCIV. Johannes, Bohemia rex, oppignorat Friderico de Linavia pro servitiis fideliter peractis villam Czelechwicz in C. marcis grossorum pagamenti regii. Dt. in castris prope Brunam IV. Kalend. Junii 1315. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Notum esse volumus vniuersis, Quod nos dilecto fideli nostro Friderico de Lynauia de Centum Marcis grossorum denariorum, pagamenti Regij in quibus Sibi racione Seruiciorum et 9
67 XCIII. Petrus, episcopus Olomucensis, assignat ecclesiœ in Zarošic jus parrochia. Datum in Olomuc V Nonas Мaji 1315. Petrus dei gracia Episcopus Olomucensis, vniuersis Cristi fidelibus Salutem in domino. Dum devote consideracionis indagine perscrutamur et intra pectoris arcana revoluimus id quod honore dei excitanda fidelium devocione et proximorum fidelium intenditur saltem a largitore omnium bonorum, cuius sempiterna in his queritur laus eterne remuneracionis suscipi promissio, dignum esse conspicimus et saluberrimum arbitramur ut per Ecclesias divinum cultum intendere volentibus voluntates favoribus, quibus possumus proseqvamur. Cum itaque volente serenissimo domino Joanne Boemie et Polonie rege honorabilis nobis dilectus Henricus abbas Velegradensis et totus conventus nobis cum instancia suplicarunt, quatenus cum sui antecessores de Episcopi licencia Ecclesiam in villa Sarusicz que de plebe Ecclesie Vrisicz hactenus fuisse dignoscitur et a Marchione Ottocaro Primislao dicto anno domini Millesimo CCOXXVIII. in perpetuum donata et nunc auctoritate sua probe sublata suis de novo construxerint sumptibus, et Ecclesiam in omnibus ampliarunt, predicte Ecclesie Jura parrochialia concedere et per se aut per suos religiosos aut alios catholicos plebanos inibi pro salute subditorum sacramenta Ecclesiastica administrare posse cum con- sensu nostri Capituli Olomucensis consentire favorabiliter dignaremur. Nos qui devotum propositum comendamus pijs desiderijs assensum nostrum prebere cupientes, advertentes quod hac ccclesia cultus divi numinis evidenter augebitur de nostri Olomucensis Capituli assensu diligenti deliberacione huic nove Ecclesie in Sarusicz certis limitate terminis Jus parrochie assignavimus et administracionem modo petito in perpetuum concessimus. Volentes ut Ecclesia hec deinceps parrochialis in omnibus suis Juribus censeatur, et ut eam homines in Arlebof et alij omnes hic et ibi habitantes pro audiendis divinis percipiendis sacramentis semper accedere teneantur et ibi sepulturam obtineant, dummodo ab abbate ut factum rectori Ecclesie ad libitum exponendum et ammovendum semper de congrua et sufficienti provideatur sustentacione. In quorum fidem et memoriam presentes literas Episcopalis nostri sigilli appensione fecimus muniri. Datum in Olmuc anno domini Millesimo Trecentesimo quinto- decimo V. Non. Maij. Pontificatus anno secundo. (Orig. membran. cujus sigillum bilaterale oblongum et ex parte læsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. E. n. 5.) XCIV. Johannes, Bohemia rex, oppignorat Friderico de Linavia pro servitiis fideliter peractis villam Czelechwicz in C. marcis grossorum pagamenti regii. Dt. in castris prope Brunam IV. Kalend. Junii 1315. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Notum esse volumus vniuersis, Quod nos dilecto fideli nostro Friderico de Lynauia de Centum Marcis grossorum denariorum, pagamenti Regij in quibus Sibi racione Seruiciorum et 9
Strana 68
68 dampnorum, Que in nostris pertulit Seruicijs, obligamur, et satisfacere fauorabiliter cupi- entes, Sibi in eisdem Centum Marcis, Septem Mansos seu laneos in villa Czelechwicz sitos, super quibus quidam nostri famuli resident, et Molendinum dictum Chudowicz cum vna Rota, in dicta villa situm, nomine pignoris obligamur, volentes, vt eosdem mansos, seu laneos, et Molendinum tam diu tenere debeat, quoad sibi, vel eo non extante, suis heredibus, Centum Marce predicte, per nos, uel pro parte nostri fuerint persolute, Sub harum testi- monio literarum. Datum in Castris prope Brunnam IIII Kalendas Junii. Anno domini Mille- simo CCC° Quintodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Orig. membran. cum sigillo majori valde rupto in archivo monasterii Lithomyšlensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Nr. 30.) XCV. Frater Theodericus de Olomucz perhibet testimonium de collatis ab XVIII. episcopis indulgentiis monasterio vel potius ecclesiœ Welehradensi. Dt. In die SS. martyrum Processi et Martiniani 1315. Ego frater Theodericus de Olomucz *) Significo presentibus et futuris, Quod domus ista habet a XV Episcopis hic contentis a quolibet XL dies indulgencie in sex festiuitalibus hic expressis, quas venerabilis dominus Theodericus Episcopus Olomucensis confirmauil et addidit eciam ipse XL dies, deinde dominus Petrus Basiliensis Episcopus dedit similiter XL dies, non solum in festiuitatibus hic contentis, sed eciam in natiuitate domini, Epiphania, Pascha, Penthecoste, Ascensione domini, in diebus apostolorum omnium, Nicolai Episcopi, beate Katherine virginis, et omni die dominico, et hanc indulgenciam necnon et alias supra- dictas omnes et singulas confirmauit dominus Petrus Episcopus Olomucensis, prothonotarius et Cancellarius quondam Regni Boemie, et ipse quoque superaddidit XL dies in omnibus festiuitatibus, quibus Sermo fit in Capitulo Welegradensi et hec ideo scripsi quod ego hoc melius noui, et hanc vltimam indulgenciam et eciam confirmacionem impetraui a supradicto domino P . . Olomucensi Pontifice Cum primo post suam consecracionem in Welegrad peruenissemus, literam tamen suam habere non potuimus protunc, quia prothonotarius eius cum Sigillo non erat presens, sed in Brunnam ierat pro quodam responso, vnde liquido patet, quod domus ista habet indulgenciam XVIII Episcoporum a quolibet XL dies qui prius semper dari consueuerant, et non habebantur ita integraliter, sicut modo optenta fuit hec vltima indulgencia et confirmacio in domo Abbatis, Anno domini Millesimo CCC° XVto in die Sanctorum martirum Processe et Martiniani. (E codice Ms. sæculi XV. fol. 78. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) *) Ex aliis literis in codice citato contentis patet, hunc Theodericum fuisse episcopum Dionysiensem et suffraganeum Olomucensem.
68 dampnorum, Que in nostris pertulit Seruicijs, obligamur, et satisfacere fauorabiliter cupi- entes, Sibi in eisdem Centum Marcis, Septem Mansos seu laneos in villa Czelechwicz sitos, super quibus quidam nostri famuli resident, et Molendinum dictum Chudowicz cum vna Rota, in dicta villa situm, nomine pignoris obligamur, volentes, vt eosdem mansos, seu laneos, et Molendinum tam diu tenere debeat, quoad sibi, vel eo non extante, suis heredibus, Centum Marce predicte, per nos, uel pro parte nostri fuerint persolute, Sub harum testi- monio literarum. Datum in Castris prope Brunnam IIII Kalendas Junii. Anno domini Mille- simo CCC° Quintodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Quinto. (Orig. membran. cum sigillo majori valde rupto in archivo monasterii Lithomyšlensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Nr. 30.) XCV. Frater Theodericus de Olomucz perhibet testimonium de collatis ab XVIII. episcopis indulgentiis monasterio vel potius ecclesiœ Welehradensi. Dt. In die SS. martyrum Processi et Martiniani 1315. Ego frater Theodericus de Olomucz *) Significo presentibus et futuris, Quod domus ista habet a XV Episcopis hic contentis a quolibet XL dies indulgencie in sex festiuitalibus hic expressis, quas venerabilis dominus Theodericus Episcopus Olomucensis confirmauil et addidit eciam ipse XL dies, deinde dominus Petrus Basiliensis Episcopus dedit similiter XL dies, non solum in festiuitatibus hic contentis, sed eciam in natiuitate domini, Epiphania, Pascha, Penthecoste, Ascensione domini, in diebus apostolorum omnium, Nicolai Episcopi, beate Katherine virginis, et omni die dominico, et hanc indulgenciam necnon et alias supra- dictas omnes et singulas confirmauit dominus Petrus Episcopus Olomucensis, prothonotarius et Cancellarius quondam Regni Boemie, et ipse quoque superaddidit XL dies in omnibus festiuitatibus, quibus Sermo fit in Capitulo Welegradensi et hec ideo scripsi quod ego hoc melius noui, et hanc vltimam indulgenciam et eciam confirmacionem impetraui a supradicto domino P . . Olomucensi Pontifice Cum primo post suam consecracionem in Welegrad peruenissemus, literam tamen suam habere non potuimus protunc, quia prothonotarius eius cum Sigillo non erat presens, sed in Brunnam ierat pro quodam responso, vnde liquido patet, quod domus ista habet indulgenciam XVIII Episcoporum a quolibet XL dies qui prius semper dari consueuerant, et non habebantur ita integraliter, sicut modo optenta fuit hec vltima indulgencia et confirmacio in domo Abbatis, Anno domini Millesimo CCC° XVto in die Sanctorum martirum Processe et Martiniani. (E codice Ms. sæculi XV. fol. 78. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) *) Ex aliis literis in codice citato contentis patet, hunc Theodericum fuisse episcopum Dionysiensem et suffraganeum Olomucensem.
Strana 69
69 XCVI. Johannes, Bohemia rex, liberat cives Hradištenses eorumque homines ob emendandum perficiendumque murum civitatis a solvenda steura et theloneo ad sex annos. Dt. Bruna II. Kalend. Augusti 1315. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Scire volumus vniuersos, quod dilectorum nobis ciuium ciuitatis nostre in Rediss super Moraua dampnis et oppressionibus, quibus eo, quod cum hostibus sunt contermini, ciuitas ipsa mul- tipliciter est collapsa, benigniter condolentes, ipsorum emendationi, et ciuitatis fortificationi intendere cupientes, ciuibus ipsis et hominibus in bonis, que ad ipsam ciuitatem pertinent, residentibus, vt co melius et commodius murum ciuitatis ipsius perficere, et vbi firmamento et emendatione ciuitas ipsa indiget, valeant emendare a solutione census et steure cuiuslibel, quam nos eidem ciuitati, sicut aliis ciuibus ciuitatum nostrarum terre Morauie, continget imponere, ad sex annos a data presentium continue computandos, damus et concedimus libertatem. volentes cum hoc, vt ciues ipsi per eosdem sex annos cum mercibus suis quacumque per potentatus nostri dominia transeuntes, sine cuiuslibet thelonei solutione libere valeant pertransire. Mandamus igitur vniuersis theloneariis per Boemiam et Morauiam, ne quis ab eis, uel eorum aliquo racione mercium suarum, quas ad thelonea in terris nostris duxerint, dictis sex annis durantibus, aliquod theloneum exigant vel requirant. In cujus rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maiestatis nostre, iussimus communiri. Datum Brunne II Kal. Augusti anno domini mill. trecent. quintodecimo. Regnorum vero nostrorum anno quinto. (Ex originali cum sigillo magno bilaterali in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) XCVII. Johannes, rex Bohemiæ, ratificat omnia privilegia, quæ per Wencezlaum seniorem, et Rudolfum, Bohemiæ et Poloniæ quondam Reges, dominæ Elyzabethæ quondam maritos, super assignacione ejus dotalicij data sunt. Dt. in Praga, Anno domini Millesimo, CCCOXV°. Nonas Octobris. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali valde rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ.) XCVIII. Bernhardus de Cimburg vendit Stanimiro de Letowic villam Paczendorf. Datum in Cimburg. 1316. *) Notum sit vniuersis tam presentibus quam futuris presens scriptum inspecturis, Quod nos Bernhardus dictus de Cinburch vnacum filiolis nostris. Alberto et Johanne de consensu uxoris nostre et filiorum nostrorum habito consilio sano cum amicis nostris honesto viro Stanimiro de Letowicz dicto vel de Mezirsicz villam nostram dictam Paczendorf *) Confer annum 1308.
69 XCVI. Johannes, Bohemia rex, liberat cives Hradištenses eorumque homines ob emendandum perficiendumque murum civitatis a solvenda steura et theloneo ad sex annos. Dt. Bruna II. Kalend. Augusti 1315. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Scire volumus vniuersos, quod dilectorum nobis ciuium ciuitatis nostre in Rediss super Moraua dampnis et oppressionibus, quibus eo, quod cum hostibus sunt contermini, ciuitas ipsa mul- tipliciter est collapsa, benigniter condolentes, ipsorum emendationi, et ciuitatis fortificationi intendere cupientes, ciuibus ipsis et hominibus in bonis, que ad ipsam ciuitatem pertinent, residentibus, vt co melius et commodius murum ciuitatis ipsius perficere, et vbi firmamento et emendatione ciuitas ipsa indiget, valeant emendare a solutione census et steure cuiuslibel, quam nos eidem ciuitati, sicut aliis ciuibus ciuitatum nostrarum terre Morauie, continget imponere, ad sex annos a data presentium continue computandos, damus et concedimus libertatem. volentes cum hoc, vt ciues ipsi per eosdem sex annos cum mercibus suis quacumque per potentatus nostri dominia transeuntes, sine cuiuslibet thelonei solutione libere valeant pertransire. Mandamus igitur vniuersis theloneariis per Boemiam et Morauiam, ne quis ab eis, uel eorum aliquo racione mercium suarum, quas ad thelonea in terris nostris duxerint, dictis sex annis durantibus, aliquod theloneum exigant vel requirant. In cujus rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maiestatis nostre, iussimus communiri. Datum Brunne II Kal. Augusti anno domini mill. trecent. quintodecimo. Regnorum vero nostrorum anno quinto. (Ex originali cum sigillo magno bilaterali in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) XCVII. Johannes, rex Bohemiæ, ratificat omnia privilegia, quæ per Wencezlaum seniorem, et Rudolfum, Bohemiæ et Poloniæ quondam Reges, dominæ Elyzabethæ quondam maritos, super assignacione ejus dotalicij data sunt. Dt. in Praga, Anno domini Millesimo, CCCOXV°. Nonas Octobris. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali valde rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ.) XCVIII. Bernhardus de Cimburg vendit Stanimiro de Letowic villam Paczendorf. Datum in Cimburg. 1316. *) Notum sit vniuersis tam presentibus quam futuris presens scriptum inspecturis, Quod nos Bernhardus dictus de Cinburch vnacum filiolis nostris. Alberto et Johanne de consensu uxoris nostre et filiorum nostrorum habito consilio sano cum amicis nostris honesto viro Stanimiro de Letowicz dicto vel de Mezirsicz villam nostram dictam Paczendorf *) Confer annum 1308.
Strana 70
70 vendidimus rite et racionabiliter pro centum et septuaginta marcis et septima dimidia marca cum omni vtilitate et fructu ad eandem villam pertinentibus scilicet siluis, agris, pratis et aquis, omnique iure hereditario per predictum Stanimirum et heredes suos libere et quiete perpetue possidendam. In cuius rei testimonium presentem literam damus sigilli nostri muni- mine roboratam. Huius rei testes sumus nos Stiborius de Lipnicz, Wraczlaus de Mezihor et nos Fridricus de Ratkendorf cum fratre nostro Woyzlao. Nos Petrus Vrsus et Wulczko milites de Opatowicz, Micul de Petrowicz, Pacz, Woyzlaus dictus trsazza, Mikesch de Wodirad, Heroldus de Herolticz, Wischemir de Krsiczina, Mikesch de Piwonicz. Actum et datum in Cinburch anno domini millesimo trecentesimo XVI°. (Orig. in archivo archiepiscopali Cremsirii; Apographum in codice II. f. 64. ibidem.) XCIX. Hinco de Duba, dictus Berka, testatur, quod miles suus Theodricus cum filijs suis dedit domui Glacensi fratrum Cruciferorum ordinis S. Johannis XL marcas graves nomine elemosinæe obligans eisdem pro pignore IV. laneos in Wistricz. Dt. in Vigilia Epiphaniæ 1316. (Schwandner in Regest. Ms. Ord. Johannis Hierosolim. Viennæe e diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) C. Johannes, rex Bohemiæ, donat civibus Brunensibus castrum Obřan cum universis perti- nentiis. Dt. Pragœ II. Kalend. Aprilis 1316. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Omnibus in perpetuum, Tanto maioris preconium laudis acquirimur, quanto benemeritos deuotos nostros vberioribus Munificencie gracijs preuenimus. Ea propter presentis tenore programatis scire volumus vniuersos, tam presentis etatis homines quam future, quod multa grata et fructuosa seruicia, quibus dilecti nobis Ciues Ciuitatis nostre Brunnensis feruida deuocione se multi- mode hactenus et modo Castrum Obersan, dum nostro rebellaret culmini, suis proprijs sump- tibus, laboribus et expensis expugnando, gratos nostre rediderunt oculis maiestatis, debita consideracione pensantes, et volentes proinde in eos et Ciuitatem Brunnensem ac, inhabita- tores eius excellencie nostre dexteram extendere liberalem, vniuersitati eorum, ac Ciuitati Brunensi fundum dicti Castri Oberzan, cum villis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, siluis, nemoribus, rubetis, pratis, pascuis, piscinis, piscacionibus, ortis, pomerijs, molendinis, aquis, aquarumue decursibus, et alijs suis pertinencijs vniuersis, que ad idem Castrum per- tinuerunt, quocumque censeantur nomine, liberaliter damus, conferrimus, et donamus, et tam fundum ipsum, quam alia nominatim expressa superius, dicte ciuitati Brunnensi incor- poramus, iungimus et vnimus, volentes hec eadem vniuersa et singula, ipsi Ciuitati hereditarie esse incorporata, iuncta perhenniter, et vnita. Ad euidencioris eciam affectus, quo et erga Ciues predictos et Ciuitatem Brunensem afficimur, indicium et crementum, vtque aliarum Ciuitatum nostrarum Ciues beneficiorum exemplo ad seruiendum nostre Celsitudini feruencius
70 vendidimus rite et racionabiliter pro centum et septuaginta marcis et septima dimidia marca cum omni vtilitate et fructu ad eandem villam pertinentibus scilicet siluis, agris, pratis et aquis, omnique iure hereditario per predictum Stanimirum et heredes suos libere et quiete perpetue possidendam. In cuius rei testimonium presentem literam damus sigilli nostri muni- mine roboratam. Huius rei testes sumus nos Stiborius de Lipnicz, Wraczlaus de Mezihor et nos Fridricus de Ratkendorf cum fratre nostro Woyzlao. Nos Petrus Vrsus et Wulczko milites de Opatowicz, Micul de Petrowicz, Pacz, Woyzlaus dictus trsazza, Mikesch de Wodirad, Heroldus de Herolticz, Wischemir de Krsiczina, Mikesch de Piwonicz. Actum et datum in Cinburch anno domini millesimo trecentesimo XVI°. (Orig. in archivo archiepiscopali Cremsirii; Apographum in codice II. f. 64. ibidem.) XCIX. Hinco de Duba, dictus Berka, testatur, quod miles suus Theodricus cum filijs suis dedit domui Glacensi fratrum Cruciferorum ordinis S. Johannis XL marcas graves nomine elemosinæe obligans eisdem pro pignore IV. laneos in Wistricz. Dt. in Vigilia Epiphaniæ 1316. (Schwandner in Regest. Ms. Ord. Johannis Hierosolim. Viennæe e diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) C. Johannes, rex Bohemiæ, donat civibus Brunensibus castrum Obřan cum universis perti- nentiis. Dt. Pragœ II. Kalend. Aprilis 1316. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Omnibus in perpetuum, Tanto maioris preconium laudis acquirimur, quanto benemeritos deuotos nostros vberioribus Munificencie gracijs preuenimus. Ea propter presentis tenore programatis scire volumus vniuersos, tam presentis etatis homines quam future, quod multa grata et fructuosa seruicia, quibus dilecti nobis Ciues Ciuitatis nostre Brunnensis feruida deuocione se multi- mode hactenus et modo Castrum Obersan, dum nostro rebellaret culmini, suis proprijs sump- tibus, laboribus et expensis expugnando, gratos nostre rediderunt oculis maiestatis, debita consideracione pensantes, et volentes proinde in eos et Ciuitatem Brunnensem ac, inhabita- tores eius excellencie nostre dexteram extendere liberalem, vniuersitati eorum, ac Ciuitati Brunensi fundum dicti Castri Oberzan, cum villis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, siluis, nemoribus, rubetis, pratis, pascuis, piscinis, piscacionibus, ortis, pomerijs, molendinis, aquis, aquarumue decursibus, et alijs suis pertinencijs vniuersis, que ad idem Castrum per- tinuerunt, quocumque censeantur nomine, liberaliter damus, conferrimus, et donamus, et tam fundum ipsum, quam alia nominatim expressa superius, dicte ciuitati Brunnensi incor- poramus, iungimus et vnimus, volentes hec eadem vniuersa et singula, ipsi Ciuitati hereditarie esse incorporata, iuncta perhenniter, et vnita. Ad euidencioris eciam affectus, quo et erga Ciues predictos et Ciuitatem Brunensem afficimur, indicium et crementum, vtque aliarum Ciuitatum nostrarum Ciues beneficiorum exemplo ad seruiendum nostre Celsitudini feruencius
Strana 71
71 incitentur, Ciuibus et inhabitatoribus Ciuitatis ipsius, omnes hereditates, quas extra Ciuitatem Brunnensem, siue sint in bonis Nobilium vel Religiosorum, ad presens habere noscuntur, quasque proprijs excolunt araturis, de quibus eos cum Ciuitate Brunnensi, quocies eis Steuras nobis dandas imponimus, Steuras, seu collectas huiusmodi nobis soluunt a Regie, seu gene- ralis Collecte, que Berna uulgo dicitur, quam de Bonis et hereditatibus huiusmodi dare tenerentur, dacione perpetuo libertamus, et esse volumus perhenniter liberos et exemptos. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo Maiestatis nostre iussimus commu- niri. Datum Prage II Kalendas Aprilis, Anno domini Millesimo Trecentesimo, Sextodecimo, Regnorum vero nostrorum anno Sexto. (Ex originali membran, cujus sigillum bilaterale ruptum est, in archivo ejusdem civitatis. C. II. m. 1.) СI. Henricus de Lipa unacum filiis Henrico et Cenkone promittunt, quod sopita inimicitia, quæ inter eos et Petrum de Rosenberg, suosque amicos longo tempore vertebatur, ipsum Petrum suamque partem contra quemlibet hominem juvare volunt. Dt. Pragœ die S. Marci Evangel. 1316. Nos Heinricus de Lipa. Notumfacimus vniuersis tam presentibus quam futuris, quibuscumque ostensum fuerit presens scriptum. Quod omnis Inimicicia, Rancor, cordis, odium, et locucio, que inter nos et vsque in hodiernum diem ex parte vna, et Nobiles seu famosos viros dominum Petrum de Rosenberch et amicos suos ex parte altera est habita, nunc ex amicabili composicione, et perpetua vnione quam fauente domino mutuis affectibus, inimus presentibus et confederamus consistit suffocata, prorsus mortua et sepulta. Promittentes sub nostre ſidei puritate, vnacum Illustri Principe domino Boleslao Duce Silezie domino in Legnicz, amicisque nostris dominis, Wilelmo de Lantstein Pothone de Fridlant, Hinkone Berka domino Glacensi, Hinkone de Huska fratribus, nostrisque filiis Heinrico et Czenkone de Lipa, qui spondent nobiscum, et pro nobis, dicto domino Petro de Rosenberch ac suis amicis perpetuam amiciciam adimplere, ipsumque iuuare quoad uixerimus, contra quemlibet hominem cuiuscumque condicionis fuerit qui eum et amicos suos contra deum et iusticiam niteretur destruere uel molestare, dumtaxat excepto domino nostro Rege cui astabimus prout homagium fidei nostre postulat, et requirit. Sin autem dictus dominus noster Rex, nominatum dominum Petrum vel amicos suos conaretur destruere, aut adnichilare contra deum et iusti- ciam, ex tunc nos promittimus sine omni fraude, prefatum dominum Petrum et amicos suos iuuare rebus pariter et personis, et ipsos non deserere in omni iusticia et veritate. Preterea si arridente nobis fortuna, nos dictus dominus noster Rex fauore prosequeretur et gracia speciali, ex tunc nos pollicemur, prefati domini Petri et amicorum suorum bonum et pro- fectum, in vera fide apud ipsum dominum Regem procurare fideliter tamquam nostrum, ad hec si aliquis amicorum nostrorum erga dictum dominum Petrum, et amicos suos faceret quoquomodo, tunc predictus dominus Petrus vel amici sui nobis id proponere debent, et nos
71 incitentur, Ciuibus et inhabitatoribus Ciuitatis ipsius, omnes hereditates, quas extra Ciuitatem Brunnensem, siue sint in bonis Nobilium vel Religiosorum, ad presens habere noscuntur, quasque proprijs excolunt araturis, de quibus eos cum Ciuitate Brunnensi, quocies eis Steuras nobis dandas imponimus, Steuras, seu collectas huiusmodi nobis soluunt a Regie, seu gene- ralis Collecte, que Berna uulgo dicitur, quam de Bonis et hereditatibus huiusmodi dare tenerentur, dacione perpetuo libertamus, et esse volumus perhenniter liberos et exemptos. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo Maiestatis nostre iussimus commu- niri. Datum Prage II Kalendas Aprilis, Anno domini Millesimo Trecentesimo, Sextodecimo, Regnorum vero nostrorum anno Sexto. (Ex originali membran, cujus sigillum bilaterale ruptum est, in archivo ejusdem civitatis. C. II. m. 1.) СI. Henricus de Lipa unacum filiis Henrico et Cenkone promittunt, quod sopita inimicitia, quæ inter eos et Petrum de Rosenberg, suosque amicos longo tempore vertebatur, ipsum Petrum suamque partem contra quemlibet hominem juvare volunt. Dt. Pragœ die S. Marci Evangel. 1316. Nos Heinricus de Lipa. Notumfacimus vniuersis tam presentibus quam futuris, quibuscumque ostensum fuerit presens scriptum. Quod omnis Inimicicia, Rancor, cordis, odium, et locucio, que inter nos et vsque in hodiernum diem ex parte vna, et Nobiles seu famosos viros dominum Petrum de Rosenberch et amicos suos ex parte altera est habita, nunc ex amicabili composicione, et perpetua vnione quam fauente domino mutuis affectibus, inimus presentibus et confederamus consistit suffocata, prorsus mortua et sepulta. Promittentes sub nostre ſidei puritate, vnacum Illustri Principe domino Boleslao Duce Silezie domino in Legnicz, amicisque nostris dominis, Wilelmo de Lantstein Pothone de Fridlant, Hinkone Berka domino Glacensi, Hinkone de Huska fratribus, nostrisque filiis Heinrico et Czenkone de Lipa, qui spondent nobiscum, et pro nobis, dicto domino Petro de Rosenberch ac suis amicis perpetuam amiciciam adimplere, ipsumque iuuare quoad uixerimus, contra quemlibet hominem cuiuscumque condicionis fuerit qui eum et amicos suos contra deum et iusticiam niteretur destruere uel molestare, dumtaxat excepto domino nostro Rege cui astabimus prout homagium fidei nostre postulat, et requirit. Sin autem dictus dominus noster Rex, nominatum dominum Petrum vel amicos suos conaretur destruere, aut adnichilare contra deum et iusti- ciam, ex tunc nos promittimus sine omni fraude, prefatum dominum Petrum et amicos suos iuuare rebus pariter et personis, et ipsos non deserere in omni iusticia et veritate. Preterea si arridente nobis fortuna, nos dictus dominus noster Rex fauore prosequeretur et gracia speciali, ex tunc nos pollicemur, prefati domini Petri et amicorum suorum bonum et pro- fectum, in vera fide apud ipsum dominum Regem procurare fideliter tamquam nostrum, ad hec si aliquis amicorum nostrorum erga dictum dominum Petrum, et amicos suos faceret quoquomodo, tunc predictus dominus Petrus vel amici sui nobis id proponere debent, et nos
Strana 72
72 ad hoc tenebimur, quod excessus ipse statim corrigetur, et ad nostra consilia dicto domino Petro et amicis suis fiat laudabilis recompensa, Si vero quod absit, in aliqua parte seu in toto, compactam amiciciam et vnionem sepedictam, predicto domino Petro et amicis suis non teneremus, vt superius per nos est promissum, ex tunc denuncciari volumus, et per- iuridici, fidefragi, et exleges, et nichilominus prelibati domini, videlicet Illustris dux Slezie et amici nostri qui pro nobis promiserint, antedictum dominum Petrum et amicos suos contra nos iuuare tenemur, fideliter toto posse et nostrum malum per omnia procurare. In cuius rei testimonium presentes literas scribi fecimus, et sigillorum nostrorum robore consignari, Actum et datum Prage anno domini Millesimo. Trecentesimo. decimo. Sexto. in die Sancti Marci Ewangeliste. (Ex originali cum VIII. sigillis in archivo Třeboniensi M. n. 3. copiavit A. Boczek.) СII. Dietrich und Heinrich von Fullstein, Domherren von Olmütz und Herren zu Hochwald begaben die Vogtei zu Bautsch (Budissow) zu Handen des Käufers Walter. dt. Olmütz, 1316. In Gottes namen amen. Wenn die tete menslichen wirgunge in czukunftigen czeiten mit der czeit vorgeen So es ist wol notdurfft das man zie mit briffen gewis mache Do- rumme wir Herren her Ditrich vnd her heinrich von Wildenstein Thumheren von Olomucz vnd herren czu heckenwald Bekennen Offentlich in diesem briffe wy das wyr vnserm lieben getrewen Waltheren geben vnd vorkauffen dij foitey czu Budissaw Im vnd seinen Kinden vnd allen seinen nachkomelingen mit allem dem Rechten als ir wert hören durch seiner stifunge willen aller vnser dinge Czum ersten gebe wir ym drey huben acker vnd ein viertal erbs vnd gebe ym czu Dinste eyn erbe vor drey morgen vnd gebe ym czu Dinste ein erbe vor czwene morgen, vnd geben ym czu Dinste eyn erbe vor eyn morgen vnd geben ym ein freien Gertner vnd geben ym alle yar vier grosschen Czyns auch auff eyn erbe auff santh Michels tag vnd geben ym eyn trifft czu eyner freien Schefrey bey der Stat vnd geben yn Sechs Fleschbenke Sechs Brotbenke vnd Sechs Schubenke vnd eyn frey Badsstube vnd geben ym ein Mule nydewenige der Stat mit czwen Raden vnd geben ym eyn Mule owennig der Stat mit eynen rade an dem Wasser das do heist dij Budischaw vnd geben ym darnach durch seyner liebe willen eyn Mule czu bawen ym halben dorff mit czwen Raden vnd auch durch des willen das das wasser kleyn ist an der Budisschaw vnd manichmal gebricht vnd geben ym das gerichte ym halben Dorff mit allen rechte vnd allerlay vischerey vnd mit eyner huben acker die obengenanth ist vnd beschreiben czu der foitey mit allem wizseswachs mit allen puschen das do gehört czu dem selben gerichte vnd geben ym Ben auff dem Walde vnd czu machen bewten wu er kan oder mag in dem walde an dem Wasser das do heist di lopnicz vnd der walde gehört czu der Stat Budisschaw nicht dorynne czu hawen an der Stat lawbe nach die Stat aus Foites lawbe noch beidnthalwen eynes an des ander nicht weck czu geben vnd ein wald an der Oder der do gehört auch czu der Stat alzo verre als die Grenicz wendet in allem dem rechten
72 ad hoc tenebimur, quod excessus ipse statim corrigetur, et ad nostra consilia dicto domino Petro et amicis suis fiat laudabilis recompensa, Si vero quod absit, in aliqua parte seu in toto, compactam amiciciam et vnionem sepedictam, predicto domino Petro et amicis suis non teneremus, vt superius per nos est promissum, ex tunc denuncciari volumus, et per- iuridici, fidefragi, et exleges, et nichilominus prelibati domini, videlicet Illustris dux Slezie et amici nostri qui pro nobis promiserint, antedictum dominum Petrum et amicos suos contra nos iuuare tenemur, fideliter toto posse et nostrum malum per omnia procurare. In cuius rei testimonium presentes literas scribi fecimus, et sigillorum nostrorum robore consignari, Actum et datum Prage anno domini Millesimo. Trecentesimo. decimo. Sexto. in die Sancti Marci Ewangeliste. (Ex originali cum VIII. sigillis in archivo Třeboniensi M. n. 3. copiavit A. Boczek.) СII. Dietrich und Heinrich von Fullstein, Domherren von Olmütz und Herren zu Hochwald begaben die Vogtei zu Bautsch (Budissow) zu Handen des Käufers Walter. dt. Olmütz, 1316. In Gottes namen amen. Wenn die tete menslichen wirgunge in czukunftigen czeiten mit der czeit vorgeen So es ist wol notdurfft das man zie mit briffen gewis mache Do- rumme wir Herren her Ditrich vnd her heinrich von Wildenstein Thumheren von Olomucz vnd herren czu heckenwald Bekennen Offentlich in diesem briffe wy das wyr vnserm lieben getrewen Waltheren geben vnd vorkauffen dij foitey czu Budissaw Im vnd seinen Kinden vnd allen seinen nachkomelingen mit allem dem Rechten als ir wert hören durch seiner stifunge willen aller vnser dinge Czum ersten gebe wir ym drey huben acker vnd ein viertal erbs vnd gebe ym czu Dinste eyn erbe vor drey morgen vnd gebe ym czu Dinste ein erbe vor czwene morgen, vnd geben ym czu Dinste eyn erbe vor eyn morgen vnd geben ym ein freien Gertner vnd geben ym alle yar vier grosschen Czyns auch auff eyn erbe auff santh Michels tag vnd geben ym eyn trifft czu eyner freien Schefrey bey der Stat vnd geben yn Sechs Fleschbenke Sechs Brotbenke vnd Sechs Schubenke vnd eyn frey Badsstube vnd geben ym ein Mule nydewenige der Stat mit czwen Raden vnd geben ym eyn Mule owennig der Stat mit eynen rade an dem Wasser das do heist dij Budischaw vnd geben ym darnach durch seyner liebe willen eyn Mule czu bawen ym halben dorff mit czwen Raden vnd auch durch des willen das das wasser kleyn ist an der Budisschaw vnd manichmal gebricht vnd geben ym das gerichte ym halben Dorff mit allen rechte vnd allerlay vischerey vnd mit eyner huben acker die obengenanth ist vnd beschreiben czu der foitey mit allem wizseswachs mit allen puschen das do gehört czu dem selben gerichte vnd geben ym Ben auff dem Walde vnd czu machen bewten wu er kan oder mag in dem walde an dem Wasser das do heist di lopnicz vnd der walde gehört czu der Stat Budisschaw nicht dorynne czu hawen an der Stat lawbe nach die Stat aus Foites lawbe noch beidnthalwen eynes an des ander nicht weck czu geben vnd ein wald an der Oder der do gehört auch czu der Stat alzo verre als die Grenicz wendet in allem dem rechten
Strana 73
73 als vor czu machen bewten vnd do von shol der foyt dinen mit Eyn Armbrost ader mit eynen schücze Darnach geben wir vnserm foite das recht czu zitczen mit vnserm purkraff ader mit vnserm lantfoit was do ist vmb totslage ader czethergeschrey ader vmb leinden ader vmb wunden ader frewl ader gewalth do gebe wyr ym seynen dritten pfennig noch vnserem besserung Im czu nemen vnd was do ist von den kleynen bussen do hot er recht czu Geben ym dy lawbe mit dem rechten czu zitczen mit vnserem lantfoit vff den vir dorffen in ding czu zitczen im Jar vnd ym symst heller do von czu geben des Jares aus idem hawze czwen haller vnd die selben vir richter keynes nicht czu thun an des lawbe foites in vnserm beste vnd alle recht czu nemen vnd czu haben vnd vordern in der Stat vnd geben ym allerley Jagte an von grosen wilde frei durch seyner liebe willen Ober das alles haben wir czu eyner kreftunge dises brieffs an gehangen vnseren Insigel Geben czu Olomucz noch Gotes gepurth Thawsenth Jar vnd hunder (sic) *) Jar in dem Sechczenden Jare. (Aus dem Lehentafel-Regeste Nr. III. p. 41. im Fürsterzbischöflichen Archive zu Kremsier entnommen durch Dr. G. Branowitzer.) CIII. Hermannus, abbas Zabrdowicensis, donat quasdam vineas in Schatow conventui Lucensi. Acta in Luka III. Kalend. Junii 1316. Nos Hermannus Miseracione Diuina Abbas Zabardowicensis Monasterij Ordinis Premonstratensis olomucensis dyocesis, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis quod vineas nostras quarum vna Regis dicitur, que Antiqua Crucifera nuncupatur Sitas in monte Comitis pertinentes in Schatow quas denarijs nostris diligencia venerabilis fratris nostri Johannis Abbatis quondam patris nostri tali condicione comparauimus, quod licet nobis easdem cum placeret fratrum dicti conuentus pittanciam accedente ad hoc consensu prefati domini Lucensis Abbatis perpetuum deputare, ipsas vineas eisdem fratribus suis seu con- ventui ex nunc ad dictam pittanciam libere resignamus. Nos vero Johannes eadem Miseracione Diuina Abbas Lucensis predictas eandem donacionem dilectis fratribus nostris a prescripto venerabile fratre nostro domino Hermano abbate Zabardowicensi ex nunc ut ab olim factam ratihabicione ad ipsorum pittanciam perpetuam confirmamus presentes nostris sigillis pro testimonio consignantes. Datum in Luca Anno Domini Millesimo Trecentesimo Sextodecimo III° Kalendas Junij. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 13.) CIV. rivilegium Johannis, regis Bohemiæ, continens fundamenta jurium et solutionum opidi Kralice. Dt. Brunæ V. Junii. (Copia bohemica sæc. XIV. in libro memoriarum ejusdem opidi. Extractus inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 8745. *) Soll heissen „drewhundert“. 10
73 als vor czu machen bewten vnd do von shol der foyt dinen mit Eyn Armbrost ader mit eynen schücze Darnach geben wir vnserm foite das recht czu zitczen mit vnserm purkraff ader mit vnserm lantfoit was do ist vmb totslage ader czethergeschrey ader vmb leinden ader vmb wunden ader frewl ader gewalth do gebe wyr ym seynen dritten pfennig noch vnserem besserung Im czu nemen vnd was do ist von den kleynen bussen do hot er recht czu Geben ym dy lawbe mit dem rechten czu zitczen mit vnserem lantfoit vff den vir dorffen in ding czu zitczen im Jar vnd ym symst heller do von czu geben des Jares aus idem hawze czwen haller vnd die selben vir richter keynes nicht czu thun an des lawbe foites in vnserm beste vnd alle recht czu nemen vnd czu haben vnd vordern in der Stat vnd geben ym allerley Jagte an von grosen wilde frei durch seyner liebe willen Ober das alles haben wir czu eyner kreftunge dises brieffs an gehangen vnseren Insigel Geben czu Olomucz noch Gotes gepurth Thawsenth Jar vnd hunder (sic) *) Jar in dem Sechczenden Jare. (Aus dem Lehentafel-Regeste Nr. III. p. 41. im Fürsterzbischöflichen Archive zu Kremsier entnommen durch Dr. G. Branowitzer.) CIII. Hermannus, abbas Zabrdowicensis, donat quasdam vineas in Schatow conventui Lucensi. Acta in Luka III. Kalend. Junii 1316. Nos Hermannus Miseracione Diuina Abbas Zabardowicensis Monasterij Ordinis Premonstratensis olomucensis dyocesis, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis quod vineas nostras quarum vna Regis dicitur, que Antiqua Crucifera nuncupatur Sitas in monte Comitis pertinentes in Schatow quas denarijs nostris diligencia venerabilis fratris nostri Johannis Abbatis quondam patris nostri tali condicione comparauimus, quod licet nobis easdem cum placeret fratrum dicti conuentus pittanciam accedente ad hoc consensu prefati domini Lucensis Abbatis perpetuum deputare, ipsas vineas eisdem fratribus suis seu con- ventui ex nunc ad dictam pittanciam libere resignamus. Nos vero Johannes eadem Miseracione Diuina Abbas Lucensis predictas eandem donacionem dilectis fratribus nostris a prescripto venerabile fratre nostro domino Hermano abbate Zabardowicensi ex nunc ut ab olim factam ratihabicione ad ipsorum pittanciam perpetuam confirmamus presentes nostris sigillis pro testimonio consignantes. Datum in Luca Anno Domini Millesimo Trecentesimo Sextodecimo III° Kalendas Junij. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 13.) CIV. rivilegium Johannis, regis Bohemiæ, continens fundamenta jurium et solutionum opidi Kralice. Dt. Brunæ V. Junii. (Copia bohemica sæc. XIV. in libro memoriarum ejusdem opidi. Extractus inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 8745. *) Soll heissen „drewhundert“. 10
Strana 74
74 CV. Johannes, rex Bohemiæ et Poloniæ, confirmat civitati Krnoviæ (Jæegerndorf) nun- dinas annuales in festo Assumtionis B. M. V. celebrandas. Dt. Fulnek II. Julii 1316. (E confirmatione privilegiorum ejusdem civitatis per marchionem Georgium Fridericum de Brandenburg ab anno 1574 communicavit Fr. Tiller.) CVI. Petrus, archiepiscopus Moguntinus, prœscribit peracta visitatione ecclesiœ Olomucensis quœdam statuta in futurum observanda. Dt. Olomucz III. Idus Julii 1316. Petrus dei gratia sancte Moguntine sedis archiepiscopus, sacri imperii per Germa- niam archicancellarius, Honorabilibus viris . . archydyacono et capitulo ecclesie Olomucensis, prouincie Moguntine deuotis suis dilectis, Salutem in eo, qui est omnium vera salus. Inter presentis seculi molimina hoc precipue inter caritatis opera bene agitur, vt vita hominum corrigatur. Cum itaque nuper in ecclesia Olomucensi predicta sancte visitationis officium deo cooperante ageremus, quedam que correccione et reformacione indigent inuenimus in eadem. Ad quorum reformacionem consideracionis nostre oculum vertentes, Primo ordinamus, dispo- nimus et mandamus firmiter obseruari, vt abhinc inantea canonici et vicarii ecclesie prelatis suis debitam reuerenciam et honorem non negligant exhibere, Item disciplinas ecclesie inclinando ad reliquias et prelatos et alias disciplinate ac honeste chorum ingrediendo et egrediendo debito et consueto modo precipimus obseruari. Item decano qui pro tempore fuerit precipimus, vt canonicos et vicarios dicte ecclesie ad deferendum coronas et tonsuras debitas et vicarios ad seruandum officia sua et missas ad quas tenentur celebrandum modis et viis quibus conuenit arceat et conpellat, Item quia invenimus quod ex ignorancia vel dubietate statutorum et consuetudinum ecclesie predicte que nouicii in eadem ecclesia recepti in primordiis recepcionum suarum ad capitulum jurare consueuerunt, ipsa statuta et con- suetudines aliquociens minus debite seruantur et eciam jurantes ea propter eorum transgres- sionem vel negligenciam eo quia ignorant reatum periurii verisimiliter incidant et incurrant. Statuimus et sub pena suspensionis mandamus quod huiusmodi statuta et consuetudines in speciali libello infra trium mensium spacium conscribi faciatis et dictus libellus in loco publico in ecclesia propter publicam eorum notitiam habendam et tenendam deponatur. Inuenimus insuper quod multe alienaciones bonorum ecclesie vestre facte sint per episcopos qui fuerunt pro tempore consensu capituli minime accedente, et quod in obligacionibus et alienacionibus in quibus accessit sigillum capituli absentes canonici vocati non fuerint sed presentes licet pauci alienaciones seu obligationes ipsas attemptauerint absentibus non vocatis quod inconueniens et iuri contrarium reputamus Mandantes quatenus in alienacionibus ex euidenti vtilitate et urgente necessitate in dicta vestra ecclesia inantea faciendis omnes absentes canonici euocari debeant . sicut in eleccionibus episcoporum in ipsa vestra ecclesia fieri est consuetum alioquin alienaciones et obligaciones si quas de cetero in dicta vestra ecclesia fieri contigerit absentibus canonicis vt premittitur non vocatis ex nunc omnino
74 CV. Johannes, rex Bohemiæ et Poloniæ, confirmat civitati Krnoviæ (Jæegerndorf) nun- dinas annuales in festo Assumtionis B. M. V. celebrandas. Dt. Fulnek II. Julii 1316. (E confirmatione privilegiorum ejusdem civitatis per marchionem Georgium Fridericum de Brandenburg ab anno 1574 communicavit Fr. Tiller.) CVI. Petrus, archiepiscopus Moguntinus, prœscribit peracta visitatione ecclesiœ Olomucensis quœdam statuta in futurum observanda. Dt. Olomucz III. Idus Julii 1316. Petrus dei gratia sancte Moguntine sedis archiepiscopus, sacri imperii per Germa- niam archicancellarius, Honorabilibus viris . . archydyacono et capitulo ecclesie Olomucensis, prouincie Moguntine deuotis suis dilectis, Salutem in eo, qui est omnium vera salus. Inter presentis seculi molimina hoc precipue inter caritatis opera bene agitur, vt vita hominum corrigatur. Cum itaque nuper in ecclesia Olomucensi predicta sancte visitationis officium deo cooperante ageremus, quedam que correccione et reformacione indigent inuenimus in eadem. Ad quorum reformacionem consideracionis nostre oculum vertentes, Primo ordinamus, dispo- nimus et mandamus firmiter obseruari, vt abhinc inantea canonici et vicarii ecclesie prelatis suis debitam reuerenciam et honorem non negligant exhibere, Item disciplinas ecclesie inclinando ad reliquias et prelatos et alias disciplinate ac honeste chorum ingrediendo et egrediendo debito et consueto modo precipimus obseruari. Item decano qui pro tempore fuerit precipimus, vt canonicos et vicarios dicte ecclesie ad deferendum coronas et tonsuras debitas et vicarios ad seruandum officia sua et missas ad quas tenentur celebrandum modis et viis quibus conuenit arceat et conpellat, Item quia invenimus quod ex ignorancia vel dubietate statutorum et consuetudinum ecclesie predicte que nouicii in eadem ecclesia recepti in primordiis recepcionum suarum ad capitulum jurare consueuerunt, ipsa statuta et con- suetudines aliquociens minus debite seruantur et eciam jurantes ea propter eorum transgres- sionem vel negligenciam eo quia ignorant reatum periurii verisimiliter incidant et incurrant. Statuimus et sub pena suspensionis mandamus quod huiusmodi statuta et consuetudines in speciali libello infra trium mensium spacium conscribi faciatis et dictus libellus in loco publico in ecclesia propter publicam eorum notitiam habendam et tenendam deponatur. Inuenimus insuper quod multe alienaciones bonorum ecclesie vestre facte sint per episcopos qui fuerunt pro tempore consensu capituli minime accedente, et quod in obligacionibus et alienacionibus in quibus accessit sigillum capituli absentes canonici vocati non fuerint sed presentes licet pauci alienaciones seu obligationes ipsas attemptauerint absentibus non vocatis quod inconueniens et iuri contrarium reputamus Mandantes quatenus in alienacionibus ex euidenti vtilitate et urgente necessitate in dicta vestra ecclesia inantea faciendis omnes absentes canonici euocari debeant . sicut in eleccionibus episcoporum in ipsa vestra ecclesia fieri est consuetum alioquin alienaciones et obligaciones si quas de cetero in dicta vestra ecclesia fieri contigerit absentibus canonicis vt premittitur non vocatis ex nunc omnino
Strana 75
75 decernimus esse nullas et ex eis vel ob eas ecclesiam vestram predictam aut personas ipsius nullatenus obligari, et presumptores alienacionum huiusmodi canonice puniendos Vo- lentes vt alienaciones iam facte in quibus consensus et sigillum capituli non accessit per episcopum qui preficietur, ad ius et proprietatem ecclesie reuocentur. Item quia inuenimus quod nepotes magistri Stephani canonici ecclesie vestre quedam bona capituli vestri detineant violenter et quod nonnulla alia bona ad capitulum vestrum pertinentia sine consensu ipsius capituli vestri alienata obligata et distracta existant. Precipimus vt huiusmodi bona ab eis qui ea tenent requiratis et repetatis et infra mensem repetere incipiatis et ius vestrum super eis prosequamini coram iudice conpetenti, ne forte iura ecclesie vestre super bonis huius- modi in obliuionem irrecuperabilem deducantur, Inuenimus quoque quod per quosdam canonicos ecclesie vestre sub sigillo capituli vestri date fuerunt quedam membrane ex quo ipsa ecclesia vestra dampna grauia incurrere posset et verisimiliter sustinere. Vnde hoc de cetero omnino fieri prohibemus, Preterea licet per statutum prouinciale sit prouisum, vt nullus eligatur in canonicum beneficio non vacante, Inuenimus tamen Johannem nepotem archidyaconi Olomu- censis et Raczchonem nepotem Leonis canonici Olomucensis et plures alios in vestra ecclesia nullis prebendis vacantibus electos esse in canonicos sine dispensacione et receptos et nullas eos prebendas assecutos licet forte aliquibus eorum alique sint prouisiones deputate Vnde recepciones huiusmodi predictorum Johannis et Raczchonis et aliorum eos sequencium in recepcione consimili, cassamus et irritamus immo cassas et irritas nunciamus. Et licet uirtute predicti concilii dyocesanus tot potuerit prebendas conferre quod persone per capitulum prebendis non vacantibus in canonicos sunt recepte, quia tamen ipse dyocesanus in huius- modi collacionibus negligens fuit, prout notorie inuenimus et remissus. Nos negligenciam suam supplere volentes, Collaciones tot prebendarum quod persone per capitulum nullis vacantibus prebendis in canonicos sunt recepte nobis presentibus reseruamus. Item sigillum ecclesie non solum sub sigillis prelatorum vel canonicorum ecclesie sed etiam sub tribus clauibus quarum vnam teneat decanus qui pro tempore fuerit, secundam thezaurarius, et terciam senior de capitulo prouide precipimus custodiri, Inhibentes districte ne inantea sub pauciorum custodia aliqualiter relinquatur, Cum a clericis ordinandis per eos qui ad examinandum ipsos deputantur. pecunie exigantur. et recipiantur. Antequam in matricula intytulentur preter pecuniam que recipitur pro formatis quod inconueniens esse et prauitatem Symoniacam sapere reputantes mandamus et sub pena excommunicationis late sententie precipimus, vt inantea clerici ordinandi in ecclesia et dyocesi predictis examinentur discrete et intytulentur libere sine requisicione alicuius pecunie et notarii ad maius sex grossis pro litteris que formate dicunt ab ordinatorum quolibet contententur. Alioquin contrarium facientes excommunicacionis sententiam incurrere volumus ipso facto, Item cum inuenerimus quod ecclesia vestra predicta in tectis et luminaribus defectum patiatur, precipimus vt inantea per episcopum qui pro tempore fuerit, cui hoc incumbere dinoscitur, prout in uisitacione inueni- mus ipsi ecclesie vestre in tectis debitisque et consuetis luminaribus debeat prouideri Alioquin ad corrigendum defectus huiusmodi acrimonia grauiori procedemus, Item sub pena suspensionis mandamus, vt infra trium mensium spacium omnia bona, census, redditus, et 10*
75 decernimus esse nullas et ex eis vel ob eas ecclesiam vestram predictam aut personas ipsius nullatenus obligari, et presumptores alienacionum huiusmodi canonice puniendos Vo- lentes vt alienaciones iam facte in quibus consensus et sigillum capituli non accessit per episcopum qui preficietur, ad ius et proprietatem ecclesie reuocentur. Item quia inuenimus quod nepotes magistri Stephani canonici ecclesie vestre quedam bona capituli vestri detineant violenter et quod nonnulla alia bona ad capitulum vestrum pertinentia sine consensu ipsius capituli vestri alienata obligata et distracta existant. Precipimus vt huiusmodi bona ab eis qui ea tenent requiratis et repetatis et infra mensem repetere incipiatis et ius vestrum super eis prosequamini coram iudice conpetenti, ne forte iura ecclesie vestre super bonis huius- modi in obliuionem irrecuperabilem deducantur, Inuenimus quoque quod per quosdam canonicos ecclesie vestre sub sigillo capituli vestri date fuerunt quedam membrane ex quo ipsa ecclesia vestra dampna grauia incurrere posset et verisimiliter sustinere. Vnde hoc de cetero omnino fieri prohibemus, Preterea licet per statutum prouinciale sit prouisum, vt nullus eligatur in canonicum beneficio non vacante, Inuenimus tamen Johannem nepotem archidyaconi Olomu- censis et Raczchonem nepotem Leonis canonici Olomucensis et plures alios in vestra ecclesia nullis prebendis vacantibus electos esse in canonicos sine dispensacione et receptos et nullas eos prebendas assecutos licet forte aliquibus eorum alique sint prouisiones deputate Vnde recepciones huiusmodi predictorum Johannis et Raczchonis et aliorum eos sequencium in recepcione consimili, cassamus et irritamus immo cassas et irritas nunciamus. Et licet uirtute predicti concilii dyocesanus tot potuerit prebendas conferre quod persone per capitulum prebendis non vacantibus in canonicos sunt recepte, quia tamen ipse dyocesanus in huius- modi collacionibus negligens fuit, prout notorie inuenimus et remissus. Nos negligenciam suam supplere volentes, Collaciones tot prebendarum quod persone per capitulum nullis vacantibus prebendis in canonicos sunt recepte nobis presentibus reseruamus. Item sigillum ecclesie non solum sub sigillis prelatorum vel canonicorum ecclesie sed etiam sub tribus clauibus quarum vnam teneat decanus qui pro tempore fuerit, secundam thezaurarius, et terciam senior de capitulo prouide precipimus custodiri, Inhibentes districte ne inantea sub pauciorum custodia aliqualiter relinquatur, Cum a clericis ordinandis per eos qui ad examinandum ipsos deputantur. pecunie exigantur. et recipiantur. Antequam in matricula intytulentur preter pecuniam que recipitur pro formatis quod inconueniens esse et prauitatem Symoniacam sapere reputantes mandamus et sub pena excommunicationis late sententie precipimus, vt inantea clerici ordinandi in ecclesia et dyocesi predictis examinentur discrete et intytulentur libere sine requisicione alicuius pecunie et notarii ad maius sex grossis pro litteris que formate dicunt ab ordinatorum quolibet contententur. Alioquin contrarium facientes excommunicacionis sententiam incurrere volumus ipso facto, Item cum inuenerimus quod ecclesia vestra predicta in tectis et luminaribus defectum patiatur, precipimus vt inantea per episcopum qui pro tempore fuerit, cui hoc incumbere dinoscitur, prout in uisitacione inueni- mus ipsi ecclesie vestre in tectis debitisque et consuetis luminaribus debeat prouideri Alioquin ad corrigendum defectus huiusmodi acrimonia grauiori procedemus, Item sub pena suspensionis mandamus, vt infra trium mensium spacium omnia bona, census, redditus, et 10*
Strana 76
76 pensiones ecclesie vestre in vno libello speciali conscribi faciatis . qui in sacristia vel libraria vestra ponatur, vt sic bonorum, censuum, reddituum et pensionum vestrorum noticia habeatur, ne in obliuionem deducantur, Item de bonis episcopatus fieri precipimus per episcopum postquam creatus fuerit infra annum Ceterum quia inuenimus subtractam esse quandam prebendam in ecclesia vestra, de qua scolares qui in choro in diuinis officiis deseruire consueuerunt tenebantur. Mandamus vt scolares huiusmodi habeantur de cetero in vestra ecclesia et stipendia ipsis secundum antiquam consuetudinem ecclesie ministrentur saluis quibusdam aliis articulis in predicta visitacione ad nostram noticiam deductis, quos meliori deliberacione prehibita suo tempore modis quibus conuenit adhibito discretorum consilio corrigemus, Et licet in prefatis correccionibus animaduertimus quod exemplo sanc- torum patrum in subditorum delictis corrigendis non semper sit rigori: verum etiam aliquociens lenitati et salubribus monitis innitendum: dictasque correcciones ea occasione sine penarum adieccione fecerimus ista vice eos tamen in registris nostris poni fecimus vt si inantea quod absit nostris super predictis articulis in prefata correccione contentis non pareretur monitis et preceptis que tam benigne et leniter fecimus in ecclesia memorata ad correccionem eorum seueritate qua conuenit canonice procedamus Vt sic quos timor dei et salubria paternaque monita a malo non reuitant (?) coherceat rigor et seueritas discipline, Ceterum sub pena suspensionis mandamus vt hec littera reformacionis et correccionis nostre perpetuo in ecclesia vestra reseruetur. et in sacristia seu libraria ipsius ecclesie vestre in loco publico ponatur, vbi cuilibet accessus siue aditus pateat ad eandem. Ne aliquis de ignorancia seu negligencia correccionum et reformacionum nostrarum predictarum valeat excusari. Datum Olomucz. III°. Idus Julii anno domini Millesimo trecentesimo sextodecimo. (Copia inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2636.) CVII. Johannes, rex Bohemia, confirmat commutacionem bonorum in Konice pro bonis in Zabřeh superaddita villa Bilowice. Datum in Olomucz II. Idus Julii 1316. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes, Ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam volumus pervenire, Quod cum olim diue recordacionis dominus Wenceslaus Boemie et Polonie rex predecessor et Socer noster Karissimus bona in Conicz dilecto fideli nostro Ade de Cholina pro bonis in Zabrze permu- tauit, bonaque ipsa in Conicz equiualencia non fuerint bonis in Zabrzie et bone memorie dominus Wenceslaus filius domini Wenceslai predicti predecessor et sororius noster carissimus in equiualenciam predicte permutacionis et supplementum ualoris bonorum in Conicz villam Byelowicz sitam in Morauia prope Costelecz cum vniuersis pertinencijs ville ipsius ad bona in Chonicz prefata Ade superaddidit antedicto per ipsum Adam et heredes suos iure here- ditario perhenniter possidenda, prout in eiusdem domini Wenceslai sororii nostri literis plenius et expressius vidimus contineri. Nos itaque ipsius Ade supplicacionibus utpote iustis et racionabilibus fauorabiliter inclinati addiccionem ipsius ville ipsi Ade per dictum Sororium
76 pensiones ecclesie vestre in vno libello speciali conscribi faciatis . qui in sacristia vel libraria vestra ponatur, vt sic bonorum, censuum, reddituum et pensionum vestrorum noticia habeatur, ne in obliuionem deducantur, Item de bonis episcopatus fieri precipimus per episcopum postquam creatus fuerit infra annum Ceterum quia inuenimus subtractam esse quandam prebendam in ecclesia vestra, de qua scolares qui in choro in diuinis officiis deseruire consueuerunt tenebantur. Mandamus vt scolares huiusmodi habeantur de cetero in vestra ecclesia et stipendia ipsis secundum antiquam consuetudinem ecclesie ministrentur saluis quibusdam aliis articulis in predicta visitacione ad nostram noticiam deductis, quos meliori deliberacione prehibita suo tempore modis quibus conuenit adhibito discretorum consilio corrigemus, Et licet in prefatis correccionibus animaduertimus quod exemplo sanc- torum patrum in subditorum delictis corrigendis non semper sit rigori: verum etiam aliquociens lenitati et salubribus monitis innitendum: dictasque correcciones ea occasione sine penarum adieccione fecerimus ista vice eos tamen in registris nostris poni fecimus vt si inantea quod absit nostris super predictis articulis in prefata correccione contentis non pareretur monitis et preceptis que tam benigne et leniter fecimus in ecclesia memorata ad correccionem eorum seueritate qua conuenit canonice procedamus Vt sic quos timor dei et salubria paternaque monita a malo non reuitant (?) coherceat rigor et seueritas discipline, Ceterum sub pena suspensionis mandamus vt hec littera reformacionis et correccionis nostre perpetuo in ecclesia vestra reseruetur. et in sacristia seu libraria ipsius ecclesie vestre in loco publico ponatur, vbi cuilibet accessus siue aditus pateat ad eandem. Ne aliquis de ignorancia seu negligencia correccionum et reformacionum nostrarum predictarum valeat excusari. Datum Olomucz. III°. Idus Julii anno domini Millesimo trecentesimo sextodecimo. (Copia inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2636.) CVII. Johannes, rex Bohemia, confirmat commutacionem bonorum in Konice pro bonis in Zabřeh superaddita villa Bilowice. Datum in Olomucz II. Idus Julii 1316. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes, Ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam volumus pervenire, Quod cum olim diue recordacionis dominus Wenceslaus Boemie et Polonie rex predecessor et Socer noster Karissimus bona in Conicz dilecto fideli nostro Ade de Cholina pro bonis in Zabrze permu- tauit, bonaque ipsa in Conicz equiualencia non fuerint bonis in Zabrzie et bone memorie dominus Wenceslaus filius domini Wenceslai predicti predecessor et sororius noster carissimus in equiualenciam predicte permutacionis et supplementum ualoris bonorum in Conicz villam Byelowicz sitam in Morauia prope Costelecz cum vniuersis pertinencijs ville ipsius ad bona in Chonicz prefata Ade superaddidit antedicto per ipsum Adam et heredes suos iure here- ditario perhenniter possidenda, prout in eiusdem domini Wenceslai sororii nostri literis plenius et expressius vidimus contineri. Nos itaque ipsius Ade supplicacionibus utpote iustis et racionabilibus fauorabiliter inclinati addiccionem ipsius ville ipsi Ade per dictum Sororium
Strana 77
77 nostrum factam ratam habentes et gratam ipsam innouamus, approbamus et de certa nostra sciencia confirmamus, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillis magestatis nostre iussimus communiri. Datum in Olomuncz II. Idus Julij anno domini Millesimo Tre- centesimo decimo sexto Regnorum vero nostrorum anno Sexto. (E codice II. f. 64. in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek.) CVIII. Johannes, papa XXII mandans, ut proventus anni primi omnium beneficiorum ecclesiasticorum vacantium pro tolerandis ecclesiæ Romanœ oneribus percipiantur, constituit inter collec- tores etiam prœpositum monasterii Chunicensis. Dt. Avinione VI. Idus Decembris 1316. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio . . Preposito Chunicensis Monasterii per Prepositum soliti gubernari Premonstratensis ordinis et Magistris Gabrieli de Fabriano Archipresbytero de sancto Archangelo Ariminensis diocesis ac Ulrico Scolastico Pragensis ecclesiarum salutem et apostolicam benedictionem. Si gratanter advertitur qualiter Romana mater ecclesia, quam divina clementia cunctarum orbis ecclesiarum capud statuit et habere voluit, principatum gerens ad filios materne compassionis affectum illorum afficiatur angustiis, et communicet indefessa pressuris ac in necessitatibus per opportune subventionis remedium laxet manum modos exquirendo sollicite quibus eis grate quietis et pacis commoda sumministret. Non equidem personis ecclesiasticis molestum accedet, quin potius equanimi devotionis affectum placidum geret et gratum, si ecclesia ipsa per vias et modos decentes et licitos non onerosos ecclesijs, nec divino cultui derogantes innumera necessitatum suarum onera que profecto debent propria reputare, provide relevet, cum ad illa supportanda non possit utpote in redditibus non habundans per se sufficere nec ad questuarios modos velit recursum habere. Sic igitur nostris hujusmodi et Camere nostre necessitatibus utique gran- dibus vijs et modis predictis providere volentes fructus redditus et proventus primi anni omnium et singulorum beneficiorum ecclesiasticorum, cum cura vel sine cura etiam dignita- tum, personatuum, et officiorum quorumlibet, ecclesiarum, monasteriorum, prioratuum et aliorum locorum ecclesiasticorum tam secularium quam regularium exemptorum et non exemptorum Regni Boemie ac provincie seu Terre Moravie, que tunc vacabant, et que usque ad Triennium qualitercumque et ubicumque etiamsi apud sedem apostolicam vacare contingeret, ecclesiis tamen monasterijs dignitatibus, ac beneficiis subscriptis expressim exceptis, percipiendos in modum subdistinctum pro nostris et ipsius ecclesie oneribus facilius tolerandis et in eius agendorum subsidium de fratrum nostrorum consilio per alias nostras litteras duximus deputandos, ipsosque per te . . Prepositum, ac vos magistros Gabrielem et Ulricum et vestrum quemlibet, quos ad hoc Collectores tenore presentium deputamus aut Subcollectores, qui per vos et vestrum singulos ad huiusmodi collectionis ministerium fuerint constituti in singulis vestris Civitatibus et diocesibus colligi volumus, et per vos eidem Camere assignari. Non obstantibus quibuscumque statutis et consuetudinibus contrariis ecclesiarum, monasteriorum et locorum in quibus huiusmodi beneficia dignitates personatus
77 nostrum factam ratam habentes et gratam ipsam innouamus, approbamus et de certa nostra sciencia confirmamus, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillis magestatis nostre iussimus communiri. Datum in Olomuncz II. Idus Julij anno domini Millesimo Tre- centesimo decimo sexto Regnorum vero nostrorum anno Sexto. (E codice II. f. 64. in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek.) CVIII. Johannes, papa XXII mandans, ut proventus anni primi omnium beneficiorum ecclesiasticorum vacantium pro tolerandis ecclesiæ Romanœ oneribus percipiantur, constituit inter collec- tores etiam prœpositum monasterii Chunicensis. Dt. Avinione VI. Idus Decembris 1316. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio . . Preposito Chunicensis Monasterii per Prepositum soliti gubernari Premonstratensis ordinis et Magistris Gabrieli de Fabriano Archipresbytero de sancto Archangelo Ariminensis diocesis ac Ulrico Scolastico Pragensis ecclesiarum salutem et apostolicam benedictionem. Si gratanter advertitur qualiter Romana mater ecclesia, quam divina clementia cunctarum orbis ecclesiarum capud statuit et habere voluit, principatum gerens ad filios materne compassionis affectum illorum afficiatur angustiis, et communicet indefessa pressuris ac in necessitatibus per opportune subventionis remedium laxet manum modos exquirendo sollicite quibus eis grate quietis et pacis commoda sumministret. Non equidem personis ecclesiasticis molestum accedet, quin potius equanimi devotionis affectum placidum geret et gratum, si ecclesia ipsa per vias et modos decentes et licitos non onerosos ecclesijs, nec divino cultui derogantes innumera necessitatum suarum onera que profecto debent propria reputare, provide relevet, cum ad illa supportanda non possit utpote in redditibus non habundans per se sufficere nec ad questuarios modos velit recursum habere. Sic igitur nostris hujusmodi et Camere nostre necessitatibus utique gran- dibus vijs et modis predictis providere volentes fructus redditus et proventus primi anni omnium et singulorum beneficiorum ecclesiasticorum, cum cura vel sine cura etiam dignita- tum, personatuum, et officiorum quorumlibet, ecclesiarum, monasteriorum, prioratuum et aliorum locorum ecclesiasticorum tam secularium quam regularium exemptorum et non exemptorum Regni Boemie ac provincie seu Terre Moravie, que tunc vacabant, et que usque ad Triennium qualitercumque et ubicumque etiamsi apud sedem apostolicam vacare contingeret, ecclesiis tamen monasterijs dignitatibus, ac beneficiis subscriptis expressim exceptis, percipiendos in modum subdistinctum pro nostris et ipsius ecclesie oneribus facilius tolerandis et in eius agendorum subsidium de fratrum nostrorum consilio per alias nostras litteras duximus deputandos, ipsosque per te . . Prepositum, ac vos magistros Gabrielem et Ulricum et vestrum quemlibet, quos ad hoc Collectores tenore presentium deputamus aut Subcollectores, qui per vos et vestrum singulos ad huiusmodi collectionis ministerium fuerint constituti in singulis vestris Civitatibus et diocesibus colligi volumus, et per vos eidem Camere assignari. Non obstantibus quibuscumque statutis et consuetudinibus contrariis ecclesiarum, monasteriorum et locorum in quibus huiusmodi beneficia dignitates personatus
Strana 78
78 et officia fuerint iuramento confirmatione dicte sedis seu quacumque firmitate alia roboratis. Aut si fructus redditus et proventus huiusmodi primi anni ex privilegio sedis eiusdem vel- alias de iure seu quacumque consuetudine vel statuto alicui vel aliquibus debeantur sive si ad fabricam quorumcumque ecclesiarum monasteriorum seu locorum aut constructionem seu reparationem menium Civitatum Castrorum aut Villarum quorumlibet per quoscumque concessi forent, vel etiam deputati seu interim concedi vel deputari contingeret, aut si essent in usus alios convertendi. Volumus autem quod si idem beneficium bis in anno vacare contin- geret non nisi semel fructus, redditus et proventus illius per ipsa duplici vacatione perci- peretis ut videlicet singulis annis ipsius Triennii unica fructuum redditum et proventuum cuiuslibet beneficii sic vacantis essetis perceptione contenti, quodque predicti fructus redditus et proventus iuxta taxationem decime solverentur et reciperentur a vobis scilicet summam pro qua unumquodque beneficiorum ipsorum in decime solutione taxatur exigeretis et perci- peretis totali residuo huiusmodi beneficia obtinentibus remansuro, nisi forte vos residuum ipsum pro nobis et Camera nostra percipere et habere malletis, et eadem beneficia obtinen- tibus ad supportandum ipsorum onera et ad sustentationem habendam summam pro qua beneficia sepedicta taxantur in decima remanere. Nos enim vos percipiendi utrumlibet predictorum scilicet taxationem ipsam vel residuum antedictum habere volumus optionem. Ita tamen quod quicquid elegentis (sic) beneficiorum ipsorum onera deberent ipsa beneficia obtinentes pro ea parte quam vos eis dimitteretis totaliter supportare nisi forte obtinentes ipsi huiusmodi beneficia fructus redditus et proventus omnes vellent vobis dimittere, quo casu haberetis huiusmodi beneficiis quo ad curam animarum si eis immineret, nec non et in divinis officiis et sacramentorum ecclesiasticorum ministrationem facere per personas ydoneas deserviri, ac cetera eis incumbentia onera supportari. Ceterum volumus et per dictas nostras litteras duximus declarandum, ut deputatio nostra huiusmodi nullatenus exten- deretur ad Archiepiscopales et Episcopales ecclesias, nec non ad Abbatias Regulares nec ad beneficia illa, quorum fructus, redditus, et proventus annui valorem sex marcharum argenti non excederent, et que ex permutationis causa vacare contingeret, nec etiam ad Vicarias seu Capellanias ut plurimum a decedentibus secundum morem diversarum ecclesiarum institutas ad missas pro ipsis decedentibus celebrandas certis constitutis redditibus presbytero inibi celebranti, seu aliis ut divinis vel nocturnis canonicis horis intersint nec etiam ad cotidianas distributiones quarumcumque ecclesiarum seu anniversaria vel obventiones que ad certum quid deputate noscuntur. Verum quia contigit interdum ut primi fructus redditus et proventus beneficiorum huiusmodi debentur defuncto vel fabrice aut prelato seu ecclesie habenti annalia, declaramus per litteras supradictas ut pretextu dicte nostre deputationis non preiudicaretur in totum eisdem qui aliat primi anni fructus redditus et proventus fuerant percepturi de consuetudine privilegio vel statuto, quin fructus redditus et proventus huius- modi primi anni sequentis perciperent, sicut percipere consueverant temporibus retroactis. Volumus autem prout est consonum rationi ad scandala evitanda quod solutio huiusmodi fructuum reddituum et proventuum fieret in duobus terminis congruis nostro arbitrio statuendis quibus id extunc duximus committendum vestras super hoc conscientias onerando, Sic
78 et officia fuerint iuramento confirmatione dicte sedis seu quacumque firmitate alia roboratis. Aut si fructus redditus et proventus huiusmodi primi anni ex privilegio sedis eiusdem vel- alias de iure seu quacumque consuetudine vel statuto alicui vel aliquibus debeantur sive si ad fabricam quorumcumque ecclesiarum monasteriorum seu locorum aut constructionem seu reparationem menium Civitatum Castrorum aut Villarum quorumlibet per quoscumque concessi forent, vel etiam deputati seu interim concedi vel deputari contingeret, aut si essent in usus alios convertendi. Volumus autem quod si idem beneficium bis in anno vacare contin- geret non nisi semel fructus, redditus et proventus illius per ipsa duplici vacatione perci- peretis ut videlicet singulis annis ipsius Triennii unica fructuum redditum et proventuum cuiuslibet beneficii sic vacantis essetis perceptione contenti, quodque predicti fructus redditus et proventus iuxta taxationem decime solverentur et reciperentur a vobis scilicet summam pro qua unumquodque beneficiorum ipsorum in decime solutione taxatur exigeretis et perci- peretis totali residuo huiusmodi beneficia obtinentibus remansuro, nisi forte vos residuum ipsum pro nobis et Camera nostra percipere et habere malletis, et eadem beneficia obtinen- tibus ad supportandum ipsorum onera et ad sustentationem habendam summam pro qua beneficia sepedicta taxantur in decima remanere. Nos enim vos percipiendi utrumlibet predictorum scilicet taxationem ipsam vel residuum antedictum habere volumus optionem. Ita tamen quod quicquid elegentis (sic) beneficiorum ipsorum onera deberent ipsa beneficia obtinentes pro ea parte quam vos eis dimitteretis totaliter supportare nisi forte obtinentes ipsi huiusmodi beneficia fructus redditus et proventus omnes vellent vobis dimittere, quo casu haberetis huiusmodi beneficiis quo ad curam animarum si eis immineret, nec non et in divinis officiis et sacramentorum ecclesiasticorum ministrationem facere per personas ydoneas deserviri, ac cetera eis incumbentia onera supportari. Ceterum volumus et per dictas nostras litteras duximus declarandum, ut deputatio nostra huiusmodi nullatenus exten- deretur ad Archiepiscopales et Episcopales ecclesias, nec non ad Abbatias Regulares nec ad beneficia illa, quorum fructus, redditus, et proventus annui valorem sex marcharum argenti non excederent, et que ex permutationis causa vacare contingeret, nec etiam ad Vicarias seu Capellanias ut plurimum a decedentibus secundum morem diversarum ecclesiarum institutas ad missas pro ipsis decedentibus celebrandas certis constitutis redditibus presbytero inibi celebranti, seu aliis ut divinis vel nocturnis canonicis horis intersint nec etiam ad cotidianas distributiones quarumcumque ecclesiarum seu anniversaria vel obventiones que ad certum quid deputate noscuntur. Verum quia contigit interdum ut primi fructus redditus et proventus beneficiorum huiusmodi debentur defuncto vel fabrice aut prelato seu ecclesie habenti annalia, declaramus per litteras supradictas ut pretextu dicte nostre deputationis non preiudicaretur in totum eisdem qui aliat primi anni fructus redditus et proventus fuerant percepturi de consuetudine privilegio vel statuto, quin fructus redditus et proventus huius- modi primi anni sequentis perciperent, sicut percipere consueverant temporibus retroactis. Volumus autem prout est consonum rationi ad scandala evitanda quod solutio huiusmodi fructuum reddituum et proventuum fieret in duobus terminis congruis nostro arbitrio statuendis quibus id extunc duximus committendum vestras super hoc conscientias onerando, Sic
Strana 79
79 equidem quod ubi vos taxationem decimalem fructuum reddituum et proventuum huiusmodi primi anni pro Camera nostra habere malletis, obtinentes ipsa beneficia dictorum fructuum reddituum et proventuum residuum labituri de eisdem fructibus redditibus et proventibus, quos eo casu iidem obtinentes in totum colligerent eandem taxationem vobis solverent in ipsis duobus terminis ut premittitur statuendis et sufficientem cautionem vobis de huiusmodi solutione prestarent. Ubi vero vos taxationem predictam obtinentibus beneficia ipsa relinquere et eligeretis habere residuum fructuum reddituum et proventuum eorundem, tunc vos de ipsis fructibus redditibus et proventibus quos in totum colligeretis, eo casu solveretis obti- nentibus dicta beneficia taxationem eandem in duobus terminis similiter statuendis. Sed nec pretextu defectus solutionum huiusmodi volumus ut ad calices, cruces, vasa sacra, libros vel vestes, ac bona mobilia divino usui dedicata manus aliquatenus extendantur. Et insuper venerabiles fratres nostros Episcopos, et dilectos filios Abbates, Priores, Decanos, Archi- diaconos, prepositos, plebanos Archipresbyteros et Rectores, Capitula quoque, collegia, et Conventus ceterasque personas ecclesiasticas, nec non priores ac preceptores seu magistros in litteris eisdem expressos, ipsorumque loca tenentes per litteras supradictas rogandos monendos attentius duximus, ac etiam exhortandos ac vobis et eis per apostolica scripta destricte precipiendo mandantes et in remissionem peccaminum iniugentes, ut huiusmodi vestris et prelibate ecclesie necessitatibus devoto compatientes affectu collectores super hoc deputandos a nobis et Subcollectores quos per eos ad id contingeret deputari et ipsorum quemlibet dictos fructus redditus et proventus per idem Triennium inclusive in forma pre- scripta petere colligere exigere et recipere absque alicuius difficultatis obstaculo permitteretis libere et illos prout esset in vobis et eis dictis Collectoribus vel eorum alicui aut subcol- lectoribus memoratis tradere et exhibere curraretis per eos supradicte ecclesie Camere assignandos. Quocirca discretioni vestre, de qua plenam in Domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta mandamus quatinus vos et quilibet vestrum prefatos fructus, redditus et proventus per vos et Subcollectores predictos vel eorum aliquem diligenter petere colligere exigere et recipere nostro et ecclesie predicte nomine studeatis. Vobis nichilominus in virtute obedientie et sub excommunicationis pena districtius iniungentes, ne pecuniam fruc- tuum, reddituum, et proventuum eorumdem distrahatis quomodolibet vel in usus alios convertatis, sed illam fideliter eidem Camere assignare curetis. Nos enim vobis et vestrum cuilibet petendi, colligendi, exigendi et recipiendi nostro et ecclesie prefate nomine per vos et Subcollectores eosdem et singulos eorum fructus redditus et proventus premissos et Subcollectores mutandi predictos et alios subrogandi, quotiens vobis et singulis vestrum expedire videbitur nec non Contradictores quoslibet et rebelles quicunque et cuiuscumque conditionis preminentie dignitatis ordinis aut status existant per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendi. Non obstantibus omnibus supradictis seu si Electis Abbatibus Prioribus Decanis Archidiaconis et aliis superius nominatis vel personis aliis quibuscumque ac eorum ordinibus specialiter vel generaliter, communiter vel divisim a sede prefata indultum existat, quod excommunicari, suspendi vel interdici non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de mandato huiusmodi,
79 equidem quod ubi vos taxationem decimalem fructuum reddituum et proventuum huiusmodi primi anni pro Camera nostra habere malletis, obtinentes ipsa beneficia dictorum fructuum reddituum et proventuum residuum labituri de eisdem fructibus redditibus et proventibus, quos eo casu iidem obtinentes in totum colligerent eandem taxationem vobis solverent in ipsis duobus terminis ut premittitur statuendis et sufficientem cautionem vobis de huiusmodi solutione prestarent. Ubi vero vos taxationem predictam obtinentibus beneficia ipsa relinquere et eligeretis habere residuum fructuum reddituum et proventuum eorundem, tunc vos de ipsis fructibus redditibus et proventibus quos in totum colligeretis, eo casu solveretis obti- nentibus dicta beneficia taxationem eandem in duobus terminis similiter statuendis. Sed nec pretextu defectus solutionum huiusmodi volumus ut ad calices, cruces, vasa sacra, libros vel vestes, ac bona mobilia divino usui dedicata manus aliquatenus extendantur. Et insuper venerabiles fratres nostros Episcopos, et dilectos filios Abbates, Priores, Decanos, Archi- diaconos, prepositos, plebanos Archipresbyteros et Rectores, Capitula quoque, collegia, et Conventus ceterasque personas ecclesiasticas, nec non priores ac preceptores seu magistros in litteris eisdem expressos, ipsorumque loca tenentes per litteras supradictas rogandos monendos attentius duximus, ac etiam exhortandos ac vobis et eis per apostolica scripta destricte precipiendo mandantes et in remissionem peccaminum iniugentes, ut huiusmodi vestris et prelibate ecclesie necessitatibus devoto compatientes affectu collectores super hoc deputandos a nobis et Subcollectores quos per eos ad id contingeret deputari et ipsorum quemlibet dictos fructus redditus et proventus per idem Triennium inclusive in forma pre- scripta petere colligere exigere et recipere absque alicuius difficultatis obstaculo permitteretis libere et illos prout esset in vobis et eis dictis Collectoribus vel eorum alicui aut subcol- lectoribus memoratis tradere et exhibere curraretis per eos supradicte ecclesie Camere assignandos. Quocirca discretioni vestre, de qua plenam in Domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta mandamus quatinus vos et quilibet vestrum prefatos fructus, redditus et proventus per vos et Subcollectores predictos vel eorum aliquem diligenter petere colligere exigere et recipere nostro et ecclesie predicte nomine studeatis. Vobis nichilominus in virtute obedientie et sub excommunicationis pena districtius iniungentes, ne pecuniam fruc- tuum, reddituum, et proventuum eorumdem distrahatis quomodolibet vel in usus alios convertatis, sed illam fideliter eidem Camere assignare curetis. Nos enim vobis et vestrum cuilibet petendi, colligendi, exigendi et recipiendi nostro et ecclesie prefate nomine per vos et Subcollectores eosdem et singulos eorum fructus redditus et proventus premissos et Subcollectores mutandi predictos et alios subrogandi, quotiens vobis et singulis vestrum expedire videbitur nec non Contradictores quoslibet et rebelles quicunque et cuiuscumque conditionis preminentie dignitatis ordinis aut status existant per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendi. Non obstantibus omnibus supradictis seu si Electis Abbatibus Prioribus Decanis Archidiaconis et aliis superius nominatis vel personis aliis quibuscumque ac eorum ordinibus specialiter vel generaliter, communiter vel divisim a sede prefata indultum existat, quod excommunicari, suspendi vel interdici non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de mandato huiusmodi,
Strana 80
80 ac propriis ordinum locorum et personarum ipsorum nominibus mentionem et quibuslibet privilegiis indulgentiis et litteris apostolicis generalibus vel specialibus quorumcumque tenorum existant, quibuscumque dignitatibus, ordinibus personis et locis sub quacunque forma vel conceptione verborum a dicta sede concessis per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeret quomodolibet vel differri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum mentionem in nostris litteris fieri oporteat specialem plenam et liberam concedimus tenore presentium potestatem. Datum Avinione VI Idus Decembris anno primo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. I. pag. 383. epist. 1277. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CIX. Katherina, relicta Tassonis de Lomnic, fundans cum consensu regis Johannis ejusque conjugis Elisabetha claustrum sanctimonialium ordinis Prœdicatorum ad S. Annam ante Brunam, donat huic fundationi certa bona hœreditatesque suas. Dt. anno 1317. Quoniam omnia, que a primeua rerum origine cunctipotens dignatus est ordinare, ne ab humana resilirent memoria scriptis sanxit committendum. Necessarium est valde, ut ea, que ab hominibus recta geruntur in tempore, litterarum testimonio perpetue memorie commendentur. Notum igitur sit vniuersis modernis et futuris presencium copiam habituris, Quod ego Katherina Relicta honorabilis viri quondam Tazzonis, beate memorie de Lomnitz benesana et incolumis, racione fruens consueta, matura et competenti deliberacione prehabita ex consensu et consilio heredum meorum, videlicet Wznale filij mei et Jenczonis nepotis mei de Lomnitz ceterorumque affinium et amicorum nostrorum, quorum Copiam ad hoc habere poteram, Claustrum quoddam sub Castro Spilberch in preurbio Brunnensi, fundare decreui, Incliti domini nostri Johannis, Bohemie et Polonie Regis, necnon felicis sue con- iugis, serenissime domine Elizabeth eorundem regnorum Regine, gracia et auxilio suffragante, Qui michi locum et aream funditus pro edificacione et commodo Claustri libere et uoluntarie tribuerunt diuine retribucionis ob respectum, cuius construccionis ipsi Primarij et Supremi fundatores existunt. Quod Claustrum sub honore domini nostri Jesu Christi, eiusque gloriose genitricis Marie, Omniumque sanctorum censui construendum, et in nomine beate Anne, matris eiusdem virginis Marie, quam Patronam ibi constituo, volo consecrari, et eodem nomine censeri perpetuo et nominari. Cui uidelicet Claustro, et ipsius inhabitoribus, siue pos- sessoribus, tam presentibus, quam futuris subscripta bona donaui in Remedium anime mee, omniumque progenitorum meorum, ex quorum decessu eadem bona, usque in hodiernum diem possedi libere et quiete. Predictum uéro claustrum cum omnibus bonis mobilibus et immobilibus, habitis et habendis, Principalibus fundatoribus prenominatis, domino Regi atque Regine et eorum successoribus prosequendum committo, ut sub alis ipsorum defensionis et gracie fructus bonorum operum ibidem possint pullulare, et in diebus eorum merito et numero populus Deo seruiens augeatur. Ex hinc in venerabilis Patris nostri, domini Chunradi
80 ac propriis ordinum locorum et personarum ipsorum nominibus mentionem et quibuslibet privilegiis indulgentiis et litteris apostolicis generalibus vel specialibus quorumcumque tenorum existant, quibuscumque dignitatibus, ordinibus personis et locis sub quacunque forma vel conceptione verborum a dicta sede concessis per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeret quomodolibet vel differri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum mentionem in nostris litteris fieri oporteat specialem plenam et liberam concedimus tenore presentium potestatem. Datum Avinione VI Idus Decembris anno primo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. I. pag. 383. epist. 1277. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CIX. Katherina, relicta Tassonis de Lomnic, fundans cum consensu regis Johannis ejusque conjugis Elisabetha claustrum sanctimonialium ordinis Prœdicatorum ad S. Annam ante Brunam, donat huic fundationi certa bona hœreditatesque suas. Dt. anno 1317. Quoniam omnia, que a primeua rerum origine cunctipotens dignatus est ordinare, ne ab humana resilirent memoria scriptis sanxit committendum. Necessarium est valde, ut ea, que ab hominibus recta geruntur in tempore, litterarum testimonio perpetue memorie commendentur. Notum igitur sit vniuersis modernis et futuris presencium copiam habituris, Quod ego Katherina Relicta honorabilis viri quondam Tazzonis, beate memorie de Lomnitz benesana et incolumis, racione fruens consueta, matura et competenti deliberacione prehabita ex consensu et consilio heredum meorum, videlicet Wznale filij mei et Jenczonis nepotis mei de Lomnitz ceterorumque affinium et amicorum nostrorum, quorum Copiam ad hoc habere poteram, Claustrum quoddam sub Castro Spilberch in preurbio Brunnensi, fundare decreui, Incliti domini nostri Johannis, Bohemie et Polonie Regis, necnon felicis sue con- iugis, serenissime domine Elizabeth eorundem regnorum Regine, gracia et auxilio suffragante, Qui michi locum et aream funditus pro edificacione et commodo Claustri libere et uoluntarie tribuerunt diuine retribucionis ob respectum, cuius construccionis ipsi Primarij et Supremi fundatores existunt. Quod Claustrum sub honore domini nostri Jesu Christi, eiusque gloriose genitricis Marie, Omniumque sanctorum censui construendum, et in nomine beate Anne, matris eiusdem virginis Marie, quam Patronam ibi constituo, volo consecrari, et eodem nomine censeri perpetuo et nominari. Cui uidelicet Claustro, et ipsius inhabitoribus, siue pos- sessoribus, tam presentibus, quam futuris subscripta bona donaui in Remedium anime mee, omniumque progenitorum meorum, ex quorum decessu eadem bona, usque in hodiernum diem possedi libere et quiete. Predictum uéro claustrum cum omnibus bonis mobilibus et immobilibus, habitis et habendis, Principalibus fundatoribus prenominatis, domino Regi atque Regine et eorum successoribus prosequendum committo, ut sub alis ipsorum defensionis et gracie fructus bonorum operum ibidem possint pullulare, et in diebus eorum merito et numero populus Deo seruiens augeatur. Ex hinc in venerabilis Patris nostri, domini Chunradi
Strana 81
81 Olomucensis episcopi, ipsiusque successorum perpetuam et paternam proteccionem commendo, Ut videlicet defendat et inhibeat, ne aliquis uel aliqui fratrum predicatorum, Magister Ordinis seu Prouincialis, siue Prior, uel quocunque nomine nominetur, uel nominentur super bona mobilia et immobilia predicti Claustri dispensando, uel ordinando, seu disponendo, ullam habeat uel habeant potestatem, nisi quantum ad animarum spectat refeccionem et spiritualem pertinet execucionem. Et ne unquam dicti fratres infra limites, uel in hereditate Claustri supradicti residenciam presumant habere diuturnam. Nec eciam aliquis fratrum excepto Magistro Ordinis, aut suo vicario uel Prouinciali cum Dominabus in priusfato Claustro, Capitulo debet presidere, Predicti denique fratres superius dictum Claustrum nullam virginem uel mulierem religiosam, uel secularem dare, uel inde recipere debent, nisi omnium domi- narum tunc in conuentu viuencium plene uoluntas accesserit et consensus. Sunt autem hec bona et hereditales, quas prefato Claustro donaui, quas a patre meo atque matre sancte Memorie et meis duabus sororibus, videlicet Gertrudi et Anna hereditarie michi deriuatas et donatas hucusque iure patrimonij tenui sine quorumlibet impeticione libere et quiete in mea plena potestate. Primo ius patronatus duarum Ecclesiarum Vrsechaw scilicet et Schut- woritz, cum omnibus prouentibus et utilitatibus ad easdem pertinentibus, ita quod domine sepe nominati Claustri pretactas Ecclesias conferre, uel eas locare pro sua uoluntate perpetuo valeant, prout ipsis utile fore videbitur et opportunum. Item tres villas ex integro sibi invicem coniacentes, videlicet Sibez, Maius Blaswitz, et Blaswitz paruum, cum omnibus iuribus et pertinencijs, vineis informatis et informandis, siluis, rubetis, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, piscacionibus, molendinis instauratis et instaurandis, iure hereditario in perpetuum tribui possidendas. Preterea unam villam paruum Vrsechaw, pretextu recepcionis neptis mee Katherine, filie filii mei, pie memorie Jenczonis, cum dimidio pomerio inter villas magnum et paruum Vrsechaw situato, huic Claustro simili iure, quo cetera bona perpetuo possidendam contuli, atque donaui non obstante, si dicta mea neptis Katherina ex hoc ad aliud Claustrum, cuiuscunque sequens inductum uellet transmeare, Ceterum cupio fore notum, quod ego dilecto filio meo Wznate, et filijs suis non filiabus predictum magnum Vrsechaw post mortem meam cum omnibus pertinencijs hereditarie donaui et medium pomerium inter villas utriusque Vrsechaw situatum, tali subteriecta condicione, quod si filij mei, nepotes mei, sine heredibus, quod absit decederent, ex tunc predicta villa Vrsechaw cum omnibus iuribus et pertinencijs, ad sepedictum Claustrum sancte Anne perpetuo et hereditarie debet pertinere. Pari siquidem condicione, Jenczoni nepoti meo, filio filij mei, beate memorie Tazzonis, suisque heredibus villam meam Schutworicz, a patre meo mihi deriuatam cum omnibus iuribus et pertinencijs, ad partem meam ibidem pertinentibus, vide- licet viginti laneos, Curia dumtaxat in sortem et numerum eorundem viginti laneorum com- putanda, necnon nouem curcticulas maiores, agros habentes, cum quatuor minoribus agris carentibus, unacum vineis plantatis et plantandis, siluis, rubetis, venacionibus, piscacionibus, agris cultis et incultis, pratis, pascuis et omnibus iuribus ad predictos viginti laneos, et tredecim curticulas pertinentibus libere et hereditarie contuli et donaui. Si, quod absit, ipse sine heredum propagine uiam uniuerse carnis arriperet, extunc prenominata uilla Schutworitz 11
81 Olomucensis episcopi, ipsiusque successorum perpetuam et paternam proteccionem commendo, Ut videlicet defendat et inhibeat, ne aliquis uel aliqui fratrum predicatorum, Magister Ordinis seu Prouincialis, siue Prior, uel quocunque nomine nominetur, uel nominentur super bona mobilia et immobilia predicti Claustri dispensando, uel ordinando, seu disponendo, ullam habeat uel habeant potestatem, nisi quantum ad animarum spectat refeccionem et spiritualem pertinet execucionem. Et ne unquam dicti fratres infra limites, uel in hereditate Claustri supradicti residenciam presumant habere diuturnam. Nec eciam aliquis fratrum excepto Magistro Ordinis, aut suo vicario uel Prouinciali cum Dominabus in priusfato Claustro, Capitulo debet presidere, Predicti denique fratres superius dictum Claustrum nullam virginem uel mulierem religiosam, uel secularem dare, uel inde recipere debent, nisi omnium domi- narum tunc in conuentu viuencium plene uoluntas accesserit et consensus. Sunt autem hec bona et hereditales, quas prefato Claustro donaui, quas a patre meo atque matre sancte Memorie et meis duabus sororibus, videlicet Gertrudi et Anna hereditarie michi deriuatas et donatas hucusque iure patrimonij tenui sine quorumlibet impeticione libere et quiete in mea plena potestate. Primo ius patronatus duarum Ecclesiarum Vrsechaw scilicet et Schut- woritz, cum omnibus prouentibus et utilitatibus ad easdem pertinentibus, ita quod domine sepe nominati Claustri pretactas Ecclesias conferre, uel eas locare pro sua uoluntate perpetuo valeant, prout ipsis utile fore videbitur et opportunum. Item tres villas ex integro sibi invicem coniacentes, videlicet Sibez, Maius Blaswitz, et Blaswitz paruum, cum omnibus iuribus et pertinencijs, vineis informatis et informandis, siluis, rubetis, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, piscacionibus, molendinis instauratis et instaurandis, iure hereditario in perpetuum tribui possidendas. Preterea unam villam paruum Vrsechaw, pretextu recepcionis neptis mee Katherine, filie filii mei, pie memorie Jenczonis, cum dimidio pomerio inter villas magnum et paruum Vrsechaw situato, huic Claustro simili iure, quo cetera bona perpetuo possidendam contuli, atque donaui non obstante, si dicta mea neptis Katherina ex hoc ad aliud Claustrum, cuiuscunque sequens inductum uellet transmeare, Ceterum cupio fore notum, quod ego dilecto filio meo Wznate, et filijs suis non filiabus predictum magnum Vrsechaw post mortem meam cum omnibus pertinencijs hereditarie donaui et medium pomerium inter villas utriusque Vrsechaw situatum, tali subteriecta condicione, quod si filij mei, nepotes mei, sine heredibus, quod absit decederent, ex tunc predicta villa Vrsechaw cum omnibus iuribus et pertinencijs, ad sepedictum Claustrum sancte Anne perpetuo et hereditarie debet pertinere. Pari siquidem condicione, Jenczoni nepoti meo, filio filij mei, beate memorie Tazzonis, suisque heredibus villam meam Schutworicz, a patre meo mihi deriuatam cum omnibus iuribus et pertinencijs, ad partem meam ibidem pertinentibus, vide- licet viginti laneos, Curia dumtaxat in sortem et numerum eorundem viginti laneorum com- putanda, necnon nouem curcticulas maiores, agros habentes, cum quatuor minoribus agris carentibus, unacum vineis plantatis et plantandis, siluis, rubetis, venacionibus, piscacionibus, agris cultis et incultis, pratis, pascuis et omnibus iuribus ad predictos viginti laneos, et tredecim curticulas pertinentibus libere et hereditarie contuli et donaui. Si, quod absit, ipse sine heredum propagine uiam uniuerse carnis arriperet, extunc prenominata uilla Schutworitz 11
Strana 82
82 antedicto Claustro, sine contradiccione quorumlibet perpetuo debet deseruire. Ceterum ego Margareta, relicta quondam inuenis Tazzonis de Lomnitz, felicis memorie Deo et beale virgini in eodem Claustro deseruiens recognosco literas per presentes, quod ego villam meam nomine Huestz prope Aychorns, quam per meum dilectum maritum predictum iuvenem Tazzonem pro dotalicio tenui hucusque pacifice, libere et quiete, ex integro cum curia sepedicto Claustro, et ipsius incolis bona voluntate donaui, cum omnibus iuribus et perti- nencijs, quibus ipsam possedi iure hereditario perpetuo possidendam. Ut igitur supradicta robur obtineant perpetuum, et ne per quempiam in posterum aliqualiter possint violari, Ego Katherina presentes litteras in testimonium dedi premissorum, sigilli mei et filij mei Wznate, atque Nepotis mei Jentzonis de Lomnitz, necnon subscriptorum nobilium sigillorum appen- sione munitas. Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Decimo Septimo. (Orig. membran. cum XII. parvis sigillis, e quibus IV. V. X. et XI. avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. B. n. 2.) CX. Katherina von Lomnic stiftet in dem Königsgarten bei Brünn das Dominikaner Nounen- kloster St. Anna. Gegeben im J. 1317. Wan diser werlt chrancher sin vnstat ist vnd der leut gedachtnusse slipsich zu aller czeit, vnd zergenchleich an allen dingen, So ist daz billeich vnd recht, vnd gewoend- leich, vnd auch erwer vnd nuczleich, daz man der leut geschaft vnd ier tat ewigen vnd vesten sol, mit vrumer leut geczeugnusse vnd mit der schrift vrchunde, also daz dar nach furbaz immermer chain ezweivel, noch dehain ierrsal icht auf erste, Dar vmb so bille ich des, alle die leut di nu lebent, oder hernach chunftich sint, den disen schrift gechundet wiert, daz sei sehent, oder horent lesen disen brief, Daz si des gedenchen vnd gezeug sein, daz ich Katrey weiln hausvrow des erwern herren hern Tazzen von Lompnicz dem got genaedich sei, pei meinen guten wiczen, mit gesunden leib, mit willen vnd mit rat meiner lieben erben, Bznaten meines sunes, vnd Yenczen meines enengchleins vnd anderr meiner vreunt, ein chloster gestift han, vor der stat ze Brunn mit helf meines lieben herren Johannes des edeln Chuniges vber Behem vnd vber Polan Lant, vnd meiner lieben vrowen der Chunigin Elsen, di mier di stat, vnd daz erbe gegeben habent, da ich daz chloster gebaun han, da si di ersten, vnd di obristen stiftær sint, daz chloster han ich gebaun, zu eren, vnd zu lob vnsers herren Jesu christi, vnd seiner czarten mueter meiner vrowen sant Marein, vnd allen gotes heiligen, Daz man weihen sol in dem namen meiner vrowen sant Annen der himelischen Chunigin mueter, nach der sol daz chloster genant sein ewich- leich, Dem chloster han ich gegeben, daz guet, vnd daz erb, als iz hernach geschriben stet, zu trost, vnd zu helf, meiner sel, vnd aller der sel von danne daz guet ie chomen ist, Daz vorgenant chloster vnd daz guet, vnd daz erb, daz ich dar zue gegeben han, vnd alles daz guet, daz hernach dem chloster gegeben, vnd gechouft wiert, Daz enpsilich ich vnd gib iz in den scherm, vnd in die voytei der obristen stiftar, meines lieben herren
82 antedicto Claustro, sine contradiccione quorumlibet perpetuo debet deseruire. Ceterum ego Margareta, relicta quondam inuenis Tazzonis de Lomnitz, felicis memorie Deo et beale virgini in eodem Claustro deseruiens recognosco literas per presentes, quod ego villam meam nomine Huestz prope Aychorns, quam per meum dilectum maritum predictum iuvenem Tazzonem pro dotalicio tenui hucusque pacifice, libere et quiete, ex integro cum curia sepedicto Claustro, et ipsius incolis bona voluntate donaui, cum omnibus iuribus et perti- nencijs, quibus ipsam possedi iure hereditario perpetuo possidendam. Ut igitur supradicta robur obtineant perpetuum, et ne per quempiam in posterum aliqualiter possint violari, Ego Katherina presentes litteras in testimonium dedi premissorum, sigilli mei et filij mei Wznate, atque Nepotis mei Jentzonis de Lomnitz, necnon subscriptorum nobilium sigillorum appen- sione munitas. Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Decimo Septimo. (Orig. membran. cum XII. parvis sigillis, e quibus IV. V. X. et XI. avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. B. n. 2.) CX. Katherina von Lomnic stiftet in dem Königsgarten bei Brünn das Dominikaner Nounen- kloster St. Anna. Gegeben im J. 1317. Wan diser werlt chrancher sin vnstat ist vnd der leut gedachtnusse slipsich zu aller czeit, vnd zergenchleich an allen dingen, So ist daz billeich vnd recht, vnd gewoend- leich, vnd auch erwer vnd nuczleich, daz man der leut geschaft vnd ier tat ewigen vnd vesten sol, mit vrumer leut geczeugnusse vnd mit der schrift vrchunde, also daz dar nach furbaz immermer chain ezweivel, noch dehain ierrsal icht auf erste, Dar vmb so bille ich des, alle die leut di nu lebent, oder hernach chunftich sint, den disen schrift gechundet wiert, daz sei sehent, oder horent lesen disen brief, Daz si des gedenchen vnd gezeug sein, daz ich Katrey weiln hausvrow des erwern herren hern Tazzen von Lompnicz dem got genaedich sei, pei meinen guten wiczen, mit gesunden leib, mit willen vnd mit rat meiner lieben erben, Bznaten meines sunes, vnd Yenczen meines enengchleins vnd anderr meiner vreunt, ein chloster gestift han, vor der stat ze Brunn mit helf meines lieben herren Johannes des edeln Chuniges vber Behem vnd vber Polan Lant, vnd meiner lieben vrowen der Chunigin Elsen, di mier di stat, vnd daz erbe gegeben habent, da ich daz chloster gebaun han, da si di ersten, vnd di obristen stiftær sint, daz chloster han ich gebaun, zu eren, vnd zu lob vnsers herren Jesu christi, vnd seiner czarten mueter meiner vrowen sant Marein, vnd allen gotes heiligen, Daz man weihen sol in dem namen meiner vrowen sant Annen der himelischen Chunigin mueter, nach der sol daz chloster genant sein ewich- leich, Dem chloster han ich gegeben, daz guet, vnd daz erb, als iz hernach geschriben stet, zu trost, vnd zu helf, meiner sel, vnd aller der sel von danne daz guet ie chomen ist, Daz vorgenant chloster vnd daz guet, vnd daz erb, daz ich dar zue gegeben han, vnd alles daz guet, daz hernach dem chloster gegeben, vnd gechouft wiert, Daz enpsilich ich vnd gib iz in den scherm, vnd in die voytei der obristen stiftar, meines lieben herren
Strana 83
83 des Chuniges vnd der Chuniginne, di nu lebent, vnd alle iere nachchunft, Darnach in den scherm vnd in die voytei des lieben pischolf Chuenrades von Olomuncz der nu lebt, vnd in aller der pischolf scherm ewichleichen di her nach chunftich sint, also daz si daz vnder- sten, vnd wern schullen, daz mit des vorgenannten chlosters guet, vnd mit seinem erb di prediger prueder, Maister, provincial, prior, oder wi si genant sint, nicht zeschaffen schullen haben, noch gewaltich sein, nur also vil, nach geistleichen dingen, als den seln zue gehoert, vnd sol ier de hainer der prediger prueder, vor dem chloster noch auf des chlo- sters erb nimmer gesiczen mit statem wesen, iz sol auch niemen mit den vrowen in dem vorgenanten chloster Capitel haben, wenn der obrist Maister des ordens, oder des maisters vicarius, oder provincial des landes Iz schullen auch di vorgenanten prueder in das chloster, noch dorauz dehain vrowen noch iunchvrowen, geistleich noch werltleich, senden noch geben, iz sei denn gemain, aller der vrowen wille, di zu den zeiten in dem Conuent lebent, Dicz ist daz guet vnd daz erb, daz ich dem chloster gegeben han, daz mich an erhet, van meinem vater, vnd meiner mueter, vnd von meinen zwain swestern den got genad Gedrauten vnd Annan, vnd daz ich in rechter gewer her pracht han. Des ersten di lehenschaft zwayer kchirchen, di ain zu Vrsichaw, di ander zu Schutwaricz, mil den widem, vnd mit alle dem guet, vnd nucz, der dar zue gehoert, daz di vrowen in dem vorgenanten chloster di kchirchen baiden leihen vnd nuczen schullen, vnd beseczen nach ier eren, vnd nach ierem vrumen ewichleich vnd zway halben dorf Sibez, vnd daz grozz Blazwicz, vnd alles daz recht, vnd di ansprach, di ich auf das ander halptail der zwayer vorgenanten doerffer han, als si mein swester Gedraut an mich geerbet hat vnd mier sei aufgegeben hat, bei ierem lebentigen leib, als ich iz oft in der czaüd gevrchundet han, nach landes recht, Ich han auch in gegeben, daz wenig Blazwicz allez sant, vnd alles daz ich dem chloster gegeben han, daz han ich im gegeben mit holcz mit ekchern, mit weingarten, mit wismat, mit wayd, iz sey oed, oder gestift, wie so iz genant sei, ewich- leich an alle arge liste, Darvber han ich demselben chloster gegeben daz minner Orsechaw, in alle dem recht, vnd ich di vorgenanten doerffer dem chloster gegeben han, doch aus- genomenchleich mit solher beschaidenhait ob di iunchvrowe Katrey mein eningchel beleibt in dem chloster vncz an ieren tot, chumt aber iz also, daz si nach ierr besten vreunt rat, wolt nemen einen man, ee si gehorsan tæet, vnd bestaetigt wuerd zu dem orden, so schullen di vrowen, di zu den zeiten lebent, in dem chloster der iunchvrowen Katreyn seczen zu pfant daz dorf fuer hundert Markch silbers fuer isleich Markch vier vnd sechczig grozzer pfenning, vnd daz schullen di vorgenanten vrowen, von ier loesen wenn si mugen wold aber si in ein ander chloster varn, oder in einen andern orden, so stet iz an meinen genaden, vnd an der vrowen genaden, di zu den zeiten in dem oft genanten chloster lebent, ob si der iunchvrowen icht wellen geben. Ich Margret di iunge Tazzin, gotes dienærin, in demselben chloster bechenne des an disem brief, daz ich dem vorgenanten chloster gegeben han willichleich daz dorf daz da haizzet Huescz nahen bei dem Aychorns, das mein morgengab ist gewesen von meinem lieben wiert dem got genad, dem iungen Tazzen des morgengab waz iz von seiner ersten hausvrowen Ofmein, weiln hern Gerharcz 11*
83 des Chuniges vnd der Chuniginne, di nu lebent, vnd alle iere nachchunft, Darnach in den scherm vnd in die voytei des lieben pischolf Chuenrades von Olomuncz der nu lebt, vnd in aller der pischolf scherm ewichleichen di her nach chunftich sint, also daz si daz vnder- sten, vnd wern schullen, daz mit des vorgenannten chlosters guet, vnd mit seinem erb di prediger prueder, Maister, provincial, prior, oder wi si genant sint, nicht zeschaffen schullen haben, noch gewaltich sein, nur also vil, nach geistleichen dingen, als den seln zue gehoert, vnd sol ier de hainer der prediger prueder, vor dem chloster noch auf des chlo- sters erb nimmer gesiczen mit statem wesen, iz sol auch niemen mit den vrowen in dem vorgenanten chloster Capitel haben, wenn der obrist Maister des ordens, oder des maisters vicarius, oder provincial des landes Iz schullen auch di vorgenanten prueder in das chloster, noch dorauz dehain vrowen noch iunchvrowen, geistleich noch werltleich, senden noch geben, iz sei denn gemain, aller der vrowen wille, di zu den zeiten in dem Conuent lebent, Dicz ist daz guet vnd daz erb, daz ich dem chloster gegeben han, daz mich an erhet, van meinem vater, vnd meiner mueter, vnd von meinen zwain swestern den got genad Gedrauten vnd Annan, vnd daz ich in rechter gewer her pracht han. Des ersten di lehenschaft zwayer kchirchen, di ain zu Vrsichaw, di ander zu Schutwaricz, mil den widem, vnd mit alle dem guet, vnd nucz, der dar zue gehoert, daz di vrowen in dem vorgenanten chloster di kchirchen baiden leihen vnd nuczen schullen, vnd beseczen nach ier eren, vnd nach ierem vrumen ewichleich vnd zway halben dorf Sibez, vnd daz grozz Blazwicz, vnd alles daz recht, vnd di ansprach, di ich auf das ander halptail der zwayer vorgenanten doerffer han, als si mein swester Gedraut an mich geerbet hat vnd mier sei aufgegeben hat, bei ierem lebentigen leib, als ich iz oft in der czaüd gevrchundet han, nach landes recht, Ich han auch in gegeben, daz wenig Blazwicz allez sant, vnd alles daz ich dem chloster gegeben han, daz han ich im gegeben mit holcz mit ekchern, mit weingarten, mit wismat, mit wayd, iz sey oed, oder gestift, wie so iz genant sei, ewich- leich an alle arge liste, Darvber han ich demselben chloster gegeben daz minner Orsechaw, in alle dem recht, vnd ich di vorgenanten doerffer dem chloster gegeben han, doch aus- genomenchleich mit solher beschaidenhait ob di iunchvrowe Katrey mein eningchel beleibt in dem chloster vncz an ieren tot, chumt aber iz also, daz si nach ierr besten vreunt rat, wolt nemen einen man, ee si gehorsan tæet, vnd bestaetigt wuerd zu dem orden, so schullen di vrowen, di zu den zeiten lebent, in dem chloster der iunchvrowen Katreyn seczen zu pfant daz dorf fuer hundert Markch silbers fuer isleich Markch vier vnd sechczig grozzer pfenning, vnd daz schullen di vorgenanten vrowen, von ier loesen wenn si mugen wold aber si in ein ander chloster varn, oder in einen andern orden, so stet iz an meinen genaden, vnd an der vrowen genaden, di zu den zeiten in dem oft genanten chloster lebent, ob si der iunchvrowen icht wellen geben. Ich Margret di iunge Tazzin, gotes dienærin, in demselben chloster bechenne des an disem brief, daz ich dem vorgenanten chloster gegeben han willichleich daz dorf daz da haizzet Huescz nahen bei dem Aychorns, das mein morgengab ist gewesen von meinem lieben wiert dem got genad, dem iungen Tazzen des morgengab waz iz von seiner ersten hausvrowen Ofmein, weiln hern Gerharcz 11*
Strana 84
84 tochter von Obersæzz mit alle dem daz dar zue gehoert, Ich gib auch dem chloster dreu lehen dacz Otnicz in dem dorffe mit alle dem recht, als ich seu gechouft han, vmb di pfenning, di mier weiln herczog Albrecht von Oesterreich gab, zu meinem wiert dem iungen Tazzen dem got genad, Disen brief han ich Katrei gegeben zu einer vrchunde, vnd zu einer gewissen geczivgnusse der vorgeschriben sach, versigelt mit meinem insigel, vnd mit anderr edeln herren insigel, der nam hernach geschriben stet, mit hern Jeschken von Mezerielsch, hern Diwischs von Sternberch, hern Woyciechs von Medlaw, hern Mi- litschs von Namieschtsch, hern Witigen von der Lutsch, hern Vlreichs von Ronnberch. Diser brief ist gegeben do von Christes gepuerd warn dreutzehenhundert iar, dar nach in dem sibenczehenten iar. (Das Orig. auf Pergament mit 9 Sigillen in dem Archive des Klosters S. Anna in der k. k. m. Statthalterei-Registratur sub lit. B. n. 3.) CXI. Wznala von Lomnic verspricht die von seiner Mutter Katharina dem Nonnenkloster S. Anna in Brünn zugedachten Schenkungen zu halten. Gegeben im J. 1317. Ich Bznat von Lompnicz vergich des an disem brief, vnd bechenn des offenleich. vnd lob iz mil meinen triwen, Daz ich allez daz geschaeft, vnd die ordnunge, di mein liben mueter Katrey, Gen sant Annen chloster getan hat, vnd gen allen den vrowen di da innen got ewichleichen dienen schullen, da si in ier hantfest vber gegebet hat, Daz ich daz fuedern wil, vnd staet haben, mit ganczen triwen an alle argliste immermer di weil ich leb, vnd lob auch daz an disem brief mit meinen triwen allen den vrowen di dannen zden czeiten in dem vorgenanten chloster lebent, daz ich nach meiner mueter tod, daz erst iar, von dem dorffe ze Vrsichaw, als si daz mier vnd meinen sunen hat gegeben nach ieren tode, weder czins noch dechainerlay gelt, nemen wil noch enschol, Denn ich wil geben den vorgenanten vrowen in dem chloster als si iz geschaft hat mein mueter. Ich lob furbaz mer daz ich Marschen den chnecht, den mein lieber vater bevalch meiner mueter an seinem tode, nimmer gehindern wil an den czwain lehen di si im gegeben hat in dem vorgenanten dorffe, wer aber daz, daz er mier nicht fuegt czu einem diener, so wil ich imz noch seiner housvrowen noch seinen erbn nimmer genemen, ich hab im oder seinen erbn e gegeben vier vnd czwainczikh Markch silbers, Daz selbe sullen laisten alle mein sune, sturben aber mein sune an erben, des got nicht engeb, so sol daz vorgenant dorf wider gevallen, vnd ewichleich des vorgenanten chlosters sein aygenchleichen immermer, mit alle dem daz dar zue gehoert. Ich Yencz weyln des iungen Tazzen sun bechenn des auch an disem brief, vnd lob iz mit meinen triwen, daz ich von den czwainczkh lehen vnd von dreiczehen hofsteten ze Schutwaricz, noch van weingarten, noch van holcz deheinen czins, noch nucz, daz erste iar, nach meiner anvrowen tod nimmer genemen wil, noch ensol, iz schullen nemen di vrowen als mein veter Bznaet vor gelobt hat, vmb Vrsichaw, Stirb aber ich an erben, so sol daz vargenant erb, daz mier mein anvrow hat geschaft,
84 tochter von Obersæzz mit alle dem daz dar zue gehoert, Ich gib auch dem chloster dreu lehen dacz Otnicz in dem dorffe mit alle dem recht, als ich seu gechouft han, vmb di pfenning, di mier weiln herczog Albrecht von Oesterreich gab, zu meinem wiert dem iungen Tazzen dem got genad, Disen brief han ich Katrei gegeben zu einer vrchunde, vnd zu einer gewissen geczivgnusse der vorgeschriben sach, versigelt mit meinem insigel, vnd mit anderr edeln herren insigel, der nam hernach geschriben stet, mit hern Jeschken von Mezerielsch, hern Diwischs von Sternberch, hern Woyciechs von Medlaw, hern Mi- litschs von Namieschtsch, hern Witigen von der Lutsch, hern Vlreichs von Ronnberch. Diser brief ist gegeben do von Christes gepuerd warn dreutzehenhundert iar, dar nach in dem sibenczehenten iar. (Das Orig. auf Pergament mit 9 Sigillen in dem Archive des Klosters S. Anna in der k. k. m. Statthalterei-Registratur sub lit. B. n. 3.) CXI. Wznala von Lomnic verspricht die von seiner Mutter Katharina dem Nonnenkloster S. Anna in Brünn zugedachten Schenkungen zu halten. Gegeben im J. 1317. Ich Bznat von Lompnicz vergich des an disem brief, vnd bechenn des offenleich. vnd lob iz mil meinen triwen, Daz ich allez daz geschaeft, vnd die ordnunge, di mein liben mueter Katrey, Gen sant Annen chloster getan hat, vnd gen allen den vrowen di da innen got ewichleichen dienen schullen, da si in ier hantfest vber gegebet hat, Daz ich daz fuedern wil, vnd staet haben, mit ganczen triwen an alle argliste immermer di weil ich leb, vnd lob auch daz an disem brief mit meinen triwen allen den vrowen di dannen zden czeiten in dem vorgenanten chloster lebent, daz ich nach meiner mueter tod, daz erst iar, von dem dorffe ze Vrsichaw, als si daz mier vnd meinen sunen hat gegeben nach ieren tode, weder czins noch dechainerlay gelt, nemen wil noch enschol, Denn ich wil geben den vorgenanten vrowen in dem chloster als si iz geschaft hat mein mueter. Ich lob furbaz mer daz ich Marschen den chnecht, den mein lieber vater bevalch meiner mueter an seinem tode, nimmer gehindern wil an den czwain lehen di si im gegeben hat in dem vorgenanten dorffe, wer aber daz, daz er mier nicht fuegt czu einem diener, so wil ich imz noch seiner housvrowen noch seinen erbn nimmer genemen, ich hab im oder seinen erbn e gegeben vier vnd czwainczikh Markch silbers, Daz selbe sullen laisten alle mein sune, sturben aber mein sune an erben, des got nicht engeb, so sol daz vorgenant dorf wider gevallen, vnd ewichleich des vorgenanten chlosters sein aygenchleichen immermer, mit alle dem daz dar zue gehoert. Ich Yencz weyln des iungen Tazzen sun bechenn des auch an disem brief, vnd lob iz mit meinen triwen, daz ich von den czwainczkh lehen vnd von dreiczehen hofsteten ze Schutwaricz, noch van weingarten, noch van holcz deheinen czins, noch nucz, daz erste iar, nach meiner anvrowen tod nimmer genemen wil, noch ensol, iz schullen nemen di vrowen als mein veter Bznaet vor gelobt hat, vmb Vrsichaw, Stirb aber ich an erben, so sol daz vargenant erb, daz mier mein anvrow hat geschaft,
Strana 85
85 wider gevallen dem chloster, vnd der Samenunge, als iz mein anvrow geschaft hat. Disen brief hab wier ich Bznat von Lompnicz, vnd ich Yencz, vber vns gegeben willichleich, zu einer vrchunde, vnd zu einer gewissen geczivgnusse der vorgeschriben sach, versigelt mit vnser baider insigel, vnd mit anderr herren insigl, der nam her nach geschriben stet, mit hern Jeschken von Mezerietsch, hern Diwischs von Sternberch, hern Militschs von Namieschtsch, hern Woyciechs von Medlaw, hern Witigen von der Lutsch, herrn Vlreichs von Ronnberch, diser brief ist gegeben do von Christes gepuerd warn dreuczehen hundert iar dornach in dem sibenczehenten iar. (Das Orig. auf Pergament mit 8 kleinen Sigillen in Archive des Klosters S. Anna in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub lit. D. n. 5.) CXII. Johannes, papa XXII. confirmat monasterio Jerocensi, donatum a Wychardo de Tyrna juspatronatus ecclesiœ in Vreting. Dt. Avinione III. Idus Januarii 1317. Dohannes episcopus, seruus seruorum dei, dilectis filiis Abbati et conuentui mona- sterii Jerocensis, ordinis premonstratensis diocesis Patauiensis, salutem et apostolicam bene- dictionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Sane petitio vestra nobis exhibita continebat, quod nobilis vir, Wychardus de Tyrna, de propria salute cogitans, ac cupiens terrena pro celestibus salubri commercio commutare, ius patronatus ecclesie in Vreting, diocesis Olomucensis, tunc ad ipsum pertinens, pro sue ac parentum suorum animarum remediis vobis et monasterio vestro in puram perpetuam elemosinam contulit et concessit intuitu pietatis, venerabilis fratris nostri, Episcopi Olomu- censis, loci Diocesani, ad id accedente consensu, prout in patentibus litteris inde confectis, episcopi et nobilis predictorum sigillo munitis, plenius dicitur contineri. Nos itaque vestris supplicationibus inclinati, quod super hoc pie ac prouide factum est, ratum et gratum ha- bentes, id auctoritate apostolica confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat, hanc paginam nostre confirmationis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptari presumpserit, indignationem omni- potentis dei et beatorum Petri et Pauli, apostolórum eius, se nouerit incursurum. Datum Auinion III. Idus Januarii. Pontificatus nostri anno primo. (Copia vidimata inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 7828.) CXIII. Johannes, papa XXII. monet (Johannem) regem Bohemiœ, ut summam pecuniœ, quam Wenceslaus III rex Bohemiæ e decima pro terra sancta in Olomuc. dioecesi collecta animo restituendi percepit, nuntiis apostolicis assignet. Dt. Avinione VIII. Kalend. Februarii 1317. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Carissimo in Christo filio . . Regi Boemie Illustri salutem et apostolicam benediccionem. Dum Regalis celsitudinis devotionem
85 wider gevallen dem chloster, vnd der Samenunge, als iz mein anvrow geschaft hat. Disen brief hab wier ich Bznat von Lompnicz, vnd ich Yencz, vber vns gegeben willichleich, zu einer vrchunde, vnd zu einer gewissen geczivgnusse der vorgeschriben sach, versigelt mit vnser baider insigel, vnd mit anderr herren insigl, der nam her nach geschriben stet, mit hern Jeschken von Mezerietsch, hern Diwischs von Sternberch, hern Militschs von Namieschtsch, hern Woyciechs von Medlaw, hern Witigen von der Lutsch, herrn Vlreichs von Ronnberch, diser brief ist gegeben do von Christes gepuerd warn dreuczehen hundert iar dornach in dem sibenczehenten iar. (Das Orig. auf Pergament mit 8 kleinen Sigillen in Archive des Klosters S. Anna in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub lit. D. n. 5.) CXII. Johannes, papa XXII. confirmat monasterio Jerocensi, donatum a Wychardo de Tyrna juspatronatus ecclesiœ in Vreting. Dt. Avinione III. Idus Januarii 1317. Dohannes episcopus, seruus seruorum dei, dilectis filiis Abbati et conuentui mona- sterii Jerocensis, ordinis premonstratensis diocesis Patauiensis, salutem et apostolicam bene- dictionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Sane petitio vestra nobis exhibita continebat, quod nobilis vir, Wychardus de Tyrna, de propria salute cogitans, ac cupiens terrena pro celestibus salubri commercio commutare, ius patronatus ecclesie in Vreting, diocesis Olomucensis, tunc ad ipsum pertinens, pro sue ac parentum suorum animarum remediis vobis et monasterio vestro in puram perpetuam elemosinam contulit et concessit intuitu pietatis, venerabilis fratris nostri, Episcopi Olomu- censis, loci Diocesani, ad id accedente consensu, prout in patentibus litteris inde confectis, episcopi et nobilis predictorum sigillo munitis, plenius dicitur contineri. Nos itaque vestris supplicationibus inclinati, quod super hoc pie ac prouide factum est, ratum et gratum ha- bentes, id auctoritate apostolica confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat, hanc paginam nostre confirmationis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptari presumpserit, indignationem omni- potentis dei et beatorum Petri et Pauli, apostolórum eius, se nouerit incursurum. Datum Auinion III. Idus Januarii. Pontificatus nostri anno primo. (Copia vidimata inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 7828.) CXIII. Johannes, papa XXII. monet (Johannem) regem Bohemiœ, ut summam pecuniœ, quam Wenceslaus III rex Bohemiæ e decima pro terra sancta in Olomuc. dioecesi collecta animo restituendi percepit, nuntiis apostolicis assignet. Dt. Avinione VIII. Kalend. Februarii 1317. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Carissimo in Christo filio . . Regi Boemie Illustri salutem et apostolicam benediccionem. Dum Regalis celsitudinis devotionem
Strana 86
86 eximiam, qua Romanam ecclesiam revereris ut matrem attendimus spe nobis indubitata suggeritur, quod preces contentas presentibus eo libentius ad officium exauditionis admittes, quo utilius saluti Regie magnitudinis et honori per exauditionem precum huiusmodi provi- detur. Dudum siquidem quondam Magister Bonaiutus de Casentino Canonicus Aquilegensis apostolice sedis Nuntius tunc Collector decimarum concessarum in subsidium Terre sancte in Regno tuo Boemie et circumadiacentibus partibus per sedem apostolicam deputatus dilectis filiis .. Abbati Monasterii Zaberdouicensis et . . Preposito Cunicensi Olomucensis diocesis ministerium colleccionis huiusmodi in Civitate et diocesi Olomucensi dinoscitur commisisse. Cumque postmodum iidem Abbas et Prepositus de huiusmodi decima cerlam summam pecunie collegissent, et penes se fideliter conservarent, clare memorie Wencezlaus Rex Boemie adhuc vivens Quingentas et Octuaginta Marchas grossorum denariorum Pragensium ad pondus Moravicum sexaginta quatuor grossis pro Marcha qualibet computatis animo de ipsis dicto Magistro Bonaiuto restitucionem integram faciendi pro suis et Regni sui necessitatibus fecil accipi que sibi tunc temporis imminebant, propter quod idem Rex in dicta Marcharum summa apostolice sedi et preſato Magistro Bonaiuto recognoscens existere debitorem, eandem Marcharum summam dicto Magistro Bonaiuto, vel cui ipse mandaret usque ad festum Nati- vitatis Domini tunc proxime secuturum restituere bona fide cum plena integritate promisit mandans nichilominus inclite memorie Wencezlao primogenito suo tunc Regi Ungarie, quod ipse, si eundem genitorem suum ante restitucionem huiusmodi decime forte mori contingeret, dictam Marcharum summam prefato Magistro Bonaiuto, vel cui ipse mandaret restitueret vel etiam assignaret prout in patentibus litteris super hoc confectis magno dicti Regis sigillo munilis, quas in Archivo dicte sedis conservari facimus, plenius continetur. Cum itaque tu qui dicti Regni gubernalis presides Domino disponente ad restitucionem Marcharum huiusmodi tenearis, Magnificentiam Regiam paterno rogamus et hortamur affectu, quatinus dilectis filiis Magistris Petro Durandi Capellano Canonico Ebredunensi et Bernardo de Montevalrano Rectori beate Marie de Verdano Tholosane diocesis ecclesiarum Nuntiis nostris exhibitoribus presentium vel eorum alteri dictam Marcharum summam nostro et dicte sedis nomine quibuslibet occasione et dilatione summotis pro nostra et dicte sedis reverentia restituas integraliter et assignes ut devotionis huiusmodi perfecta sinceritas claris operum fructibus comprobetur, Nosque Regalis magnitudinis circumspectam prudentiam commendare dignis in Domino laudibus valeamus. Rescripturus Nobis per litteras tuas quidquid super premissis duxeris faciendum. Ut autem de predictis plenam habeat tua magnitudo noticiam predictarum litterarum tenorem de verbo ad verbum presentibus fecimus annotari, et nichilo- minus ex habundantia transumptum litterarum ipsarum sub sigillis venerabilis fratris Arnaldi Episcopi Albanensis Camerarii et dilectorum filiorum nostrorum Jacobi tituli sanctorum Johannis et Pauli, Bertrandi sancti Marcelli tituli presbiterorum Cardinalium duximus destinandum. Tenor autem litterarum ipsarum talis est. Nos Wencezlaus Dei gratia Boemie et Polonie Rex fatemur tenore presentium universis. Nos olim pro quibusdam nostris et Regni nostri necessitatibus tunc nobis imminentibus fecisse recipi ab . . Abbate Zaberdouicensi et . . Preposito Cunicensi ordinis Premonstratensis Collectoribus decime Terre sancte per Magistrum
86 eximiam, qua Romanam ecclesiam revereris ut matrem attendimus spe nobis indubitata suggeritur, quod preces contentas presentibus eo libentius ad officium exauditionis admittes, quo utilius saluti Regie magnitudinis et honori per exauditionem precum huiusmodi provi- detur. Dudum siquidem quondam Magister Bonaiutus de Casentino Canonicus Aquilegensis apostolice sedis Nuntius tunc Collector decimarum concessarum in subsidium Terre sancte in Regno tuo Boemie et circumadiacentibus partibus per sedem apostolicam deputatus dilectis filiis .. Abbati Monasterii Zaberdouicensis et . . Preposito Cunicensi Olomucensis diocesis ministerium colleccionis huiusmodi in Civitate et diocesi Olomucensi dinoscitur commisisse. Cumque postmodum iidem Abbas et Prepositus de huiusmodi decima cerlam summam pecunie collegissent, et penes se fideliter conservarent, clare memorie Wencezlaus Rex Boemie adhuc vivens Quingentas et Octuaginta Marchas grossorum denariorum Pragensium ad pondus Moravicum sexaginta quatuor grossis pro Marcha qualibet computatis animo de ipsis dicto Magistro Bonaiuto restitucionem integram faciendi pro suis et Regni sui necessitatibus fecil accipi que sibi tunc temporis imminebant, propter quod idem Rex in dicta Marcharum summa apostolice sedi et preſato Magistro Bonaiuto recognoscens existere debitorem, eandem Marcharum summam dicto Magistro Bonaiuto, vel cui ipse mandaret usque ad festum Nati- vitatis Domini tunc proxime secuturum restituere bona fide cum plena integritate promisit mandans nichilominus inclite memorie Wencezlao primogenito suo tunc Regi Ungarie, quod ipse, si eundem genitorem suum ante restitucionem huiusmodi decime forte mori contingeret, dictam Marcharum summam prefato Magistro Bonaiuto, vel cui ipse mandaret restitueret vel etiam assignaret prout in patentibus litteris super hoc confectis magno dicti Regis sigillo munilis, quas in Archivo dicte sedis conservari facimus, plenius continetur. Cum itaque tu qui dicti Regni gubernalis presides Domino disponente ad restitucionem Marcharum huiusmodi tenearis, Magnificentiam Regiam paterno rogamus et hortamur affectu, quatinus dilectis filiis Magistris Petro Durandi Capellano Canonico Ebredunensi et Bernardo de Montevalrano Rectori beate Marie de Verdano Tholosane diocesis ecclesiarum Nuntiis nostris exhibitoribus presentium vel eorum alteri dictam Marcharum summam nostro et dicte sedis nomine quibuslibet occasione et dilatione summotis pro nostra et dicte sedis reverentia restituas integraliter et assignes ut devotionis huiusmodi perfecta sinceritas claris operum fructibus comprobetur, Nosque Regalis magnitudinis circumspectam prudentiam commendare dignis in Domino laudibus valeamus. Rescripturus Nobis per litteras tuas quidquid super premissis duxeris faciendum. Ut autem de predictis plenam habeat tua magnitudo noticiam predictarum litterarum tenorem de verbo ad verbum presentibus fecimus annotari, et nichilo- minus ex habundantia transumptum litterarum ipsarum sub sigillis venerabilis fratris Arnaldi Episcopi Albanensis Camerarii et dilectorum filiorum nostrorum Jacobi tituli sanctorum Johannis et Pauli, Bertrandi sancti Marcelli tituli presbiterorum Cardinalium duximus destinandum. Tenor autem litterarum ipsarum talis est. Nos Wencezlaus Dei gratia Boemie et Polonie Rex fatemur tenore presentium universis. Nos olim pro quibusdam nostris et Regni nostri necessitatibus tunc nobis imminentibus fecisse recipi ab . . Abbate Zaberdouicensi et . . Preposito Cunicensi ordinis Premonstratensis Collectoribus decime Terre sancte per Magistrum
Strana 87
87 Bonaiutum de Casentino Canonicum Aquilegensem Nuntium sedis apostolice in Moravia con- stitutis de pecunia dicte decime quam a Clero Ciuitatis et diocesis Olomucensis collegerant Quingentas et Octuaginta Marchas grossorum denariorum Pragensium ad pondus Moravicum Sexaginta Quatuor grossos pro Marcha qualibet computando animo restituendi eas Magistro Bonaiuto predicto propter quod recognoscentes nos esse debitores in ipsis Quingentis et Octuaginta Marchis dicto Magistro Bonaiuto et sedi apostolice prefate promittimus bona fide ipsi Magistro Bonaiuto dictam pecuniam sibi vel cui ipse mandaverit restituere usque ad Nativitatem proxime tunc venturam. Et si quod absit ante restitucionem ipsius pecunie nos contingeret decedere commisimus et committimus filio nostro Carissimo Wencezlao Regi Ungarie ut ipse filius noster dicto Magistro Bonaiuto, vel cui ipse Magister Bonaiutus man- daverit, prenotatam pecuniam restituat loco nostri. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage Anno domini MCCCVIo. II. Kal. Junii Tertio Indictionis Anno, Regnorum nostrorum Boemie Octavo, Polonie vero Quinto. Datum Avinione VIII. Kal. Febr. Anno Primo. (Ex autographo Regesto Johannis, papæ XXII. anni I. part. I. pag. 342. epist. 1048. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík. CXIV. Heinrich von Lipa und sein Sohn Čeněk verbürgen sich für das von ihrem Knechte Wilhelm von Frain an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling. Dt. Rötz in der Fasten 4. Wochen vor Ostern 1317. ch Hainrreich von der Leipene, vnde ich Schenke Sein svn vergehen, vnde tuen chunt an diesem offin priefe, allen den, die en Sehent oder hoerent lesen, die ny Sint, vnde her nach chuenftik werdin; daz Wir mit Gueten willen, vnde mit vordachtin muete Puergil vnde Schirm wordin sein, des guetes ze Cheuwirnik, daz vnser chnecht Wilhelm von frene, vnde seine prueder dem Erbern Herrin Herrin Ottin von Cheyow ze chaufin habint gegebin, vnde des herin, vnde seinen pruedern gewert hat allir dinge, vnde gelobe wir dem vorgenanten Herrin Herrin Otten von Cheiow, vnde seinen erbin daz egenante guet ze Schirmin vor alle ansprache, vnde vor alle abeschuttunge, als Landes recht ist, vnde wer aber daz, daz her sein cheinen Schaden neme, Ez Wer an chost die auf tadink Gienge, oder ob ez im mit rechte an behabt wuerde, swaz des selbin Schaden wer. den Her beweisen moechte mit seinen trewen, Den gelobe wir im vnde seinen Erbin dar nach in vierzehen tagen swen her vns genannt hat, abe ze legin, vnde wider ze chern, an allez geverde genczlichen allir dinge vnde tete wir des nicht, so gelobe ich vorgenante hainreich von der Lipene, vnde ich Schenke sein svn, je der man einen rithermezigin chnecht mit zwen pferdin, Dar nach in acht tagin, in die stat ze Retz ze sendin, vnde sueln darinne legin, als inlegers recht ist, vnde suln ouch nimmer auz chomen, wir en habin von erst, dem vorgenanten herrin herrin Otten von Cheiow oder seinen erbin des Schaden verricht allir Dinge, vnde gebin im vnde seinen Erbin des dar vber zu einen
87 Bonaiutum de Casentino Canonicum Aquilegensem Nuntium sedis apostolice in Moravia con- stitutis de pecunia dicte decime quam a Clero Ciuitatis et diocesis Olomucensis collegerant Quingentas et Octuaginta Marchas grossorum denariorum Pragensium ad pondus Moravicum Sexaginta Quatuor grossos pro Marcha qualibet computando animo restituendi eas Magistro Bonaiuto predicto propter quod recognoscentes nos esse debitores in ipsis Quingentis et Octuaginta Marchis dicto Magistro Bonaiuto et sedi apostolice prefate promittimus bona fide ipsi Magistro Bonaiuto dictam pecuniam sibi vel cui ipse mandaverit restituere usque ad Nativitatem proxime tunc venturam. Et si quod absit ante restitucionem ipsius pecunie nos contingeret decedere commisimus et committimus filio nostro Carissimo Wencezlao Regi Ungarie ut ipse filius noster dicto Magistro Bonaiuto, vel cui ipse Magister Bonaiutus man- daverit, prenotatam pecuniam restituat loco nostri. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage Anno domini MCCCVIo. II. Kal. Junii Tertio Indictionis Anno, Regnorum nostrorum Boemie Octavo, Polonie vero Quinto. Datum Avinione VIII. Kal. Febr. Anno Primo. (Ex autographo Regesto Johannis, papæ XXII. anni I. part. I. pag. 342. epist. 1048. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík. CXIV. Heinrich von Lipa und sein Sohn Čeněk verbürgen sich für das von ihrem Knechte Wilhelm von Frain an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling. Dt. Rötz in der Fasten 4. Wochen vor Ostern 1317. ch Hainrreich von der Leipene, vnde ich Schenke Sein svn vergehen, vnde tuen chunt an diesem offin priefe, allen den, die en Sehent oder hoerent lesen, die ny Sint, vnde her nach chuenftik werdin; daz Wir mit Gueten willen, vnde mit vordachtin muete Puergil vnde Schirm wordin sein, des guetes ze Cheuwirnik, daz vnser chnecht Wilhelm von frene, vnde seine prueder dem Erbern Herrin Herrin Ottin von Cheyow ze chaufin habint gegebin, vnde des herin, vnde seinen pruedern gewert hat allir dinge, vnde gelobe wir dem vorgenanten Herrin Herrin Otten von Cheiow, vnde seinen erbin daz egenante guet ze Schirmin vor alle ansprache, vnde vor alle abeschuttunge, als Landes recht ist, vnde wer aber daz, daz her sein cheinen Schaden neme, Ez Wer an chost die auf tadink Gienge, oder ob ez im mit rechte an behabt wuerde, swaz des selbin Schaden wer. den Her beweisen moechte mit seinen trewen, Den gelobe wir im vnde seinen Erbin dar nach in vierzehen tagen swen her vns genannt hat, abe ze legin, vnde wider ze chern, an allez geverde genczlichen allir dinge vnde tete wir des nicht, so gelobe ich vorgenante hainreich von der Lipene, vnde ich Schenke sein svn, je der man einen rithermezigin chnecht mit zwen pferdin, Dar nach in acht tagin, in die stat ze Retz ze sendin, vnde sueln darinne legin, als inlegers recht ist, vnde suln ouch nimmer auz chomen, wir en habin von erst, dem vorgenanten herrin herrin Otten von Cheiow oder seinen erbin des Schaden verricht allir Dinge, vnde gebin im vnde seinen Erbin des dar vber zu einen
Strana 88
88 vrchunde, vnde zu einer Sichirhait, vnsern offin prief, mit unser paider Insigille bestetigit, vnde behangin. Dieser Prief ist gegeben, vnde gescreben ze Recz in der stat, do nach Gotes Geburt ergangen warn, driezehen hundirt Jar vnde sibenzehen Jar, in der vasten vier Wochin vor Ostern. (Das Original auf Pergament mit zwei ziemlich gut erhaltenen Sigillen in dem Archive des Klosters Bruck in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub Lit. H. n. 14.) CXV. Ulrich Pflug verbürget sich für das vom Wilhelm von Frain und dessen Bruder an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling. Dt. Rötz an s. Gregorius abende. 1317. Ich Vlreich der Phluk Vergich vnde tue chunt an disen offin prife, allen den, die En sehent oder hoerent lesen die ny sint, Vnde hernach chunftik werdint. Daz ich des gutes ze Cheuwernik, daz willhelm von frene, vnde Seine Prueder, dem erbern herrin herrin Otten von Cheiow vnde seinen erbin verchauft habint, vnde des her Si rechtlichin vnde redelichen gewert hat, unverscheidinlichen Puergil, vnde Scherm wordin bin, Also daz ich dem egenanten herrin herrin Ot von Cheiow vnde seinen erbin gelobe daz vor- genante guet ze Cheuwernik ze Schermin vor alle ansprache, vnde vor abschuttunge, als Landes recht ist, Vnde wer aber daz, daz der vorgenante herre herr Ot von Cheyow oder seine Erbin chainen Schaden dar nemen, Ez wer an chost di auf tadink gienge, oder ob ez im oder seinen Erbin mit rechte wuerde an behabt, swaz desselbin schadens wer, den her beweisen moechte mit seinen trewen, den selben schaden gelobe ich Vlreich der phulk dem vorgenanten herrin herrin Ot uon Cheyow, vnde seinen Erbin dar nach in vierzehen tagin swen man mich gemanet hat, an allez geverde wider ze chern vnde ze verrichtin. Tet aber ich des nicht, So gelobe ich mit meinen trewen, Eynen Rithermezigin Chnecht mil zwen pferdin, Dar nach in acht Tagin in die stat ze Retz ze sendin in ein erber gast- hous, vnde soll nimmer auz chomen, ich en han von erst, dem vorgenanten herrin von Cheyow vnde seinen Erbin yren Schaden wider gechert genczlichen vnde Verrichtit. Vnde gebe im vnde seinen Erbin des darveber zu einem Vrchuende vnde zu einer sicherheit diesen offin prieff mit meinen Insigil bestetigit, vnde behangin. Dieser prief ist gegebin vnde gescriben ze Retz in der stat, Do nach Gotes geburt Ergangin waren Drinczehen hundirt Jar, in dem Sibenzehentin iare, an Sende Gregorius abende. (Das Original auf Pergament mit einem anhängenden gut erhaltenen Sigille in dem Archive des Klosters Bruck in der k. k. Statthalterei—Registratur zu Brünn sub lit. H. n. 14.) CXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Sarensi a Johanne de Mezerič donatum quintum dimidium laneum in Birnbaum et villam Sezemin dictam. Dt. in Mezerič die S. Benedicti 1317. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus, Notum facimus cunctis hanc litteram inspecturis. Quod dominus Johannes de Mesirsiecz purcrauius Brvnnensis, Olomucensis
88 vrchunde, vnde zu einer Sichirhait, vnsern offin prief, mit unser paider Insigille bestetigit, vnde behangin. Dieser Prief ist gegeben, vnde gescreben ze Recz in der stat, do nach Gotes Geburt ergangen warn, driezehen hundirt Jar vnde sibenzehen Jar, in der vasten vier Wochin vor Ostern. (Das Original auf Pergament mit zwei ziemlich gut erhaltenen Sigillen in dem Archive des Klosters Bruck in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub Lit. H. n. 14.) CXV. Ulrich Pflug verbürget sich für das vom Wilhelm von Frain und dessen Bruder an Otto von Gaya verkaufte Gut Kaidling. Dt. Rötz an s. Gregorius abende. 1317. Ich Vlreich der Phluk Vergich vnde tue chunt an disen offin prife, allen den, die En sehent oder hoerent lesen die ny sint, Vnde hernach chunftik werdint. Daz ich des gutes ze Cheuwernik, daz willhelm von frene, vnde Seine Prueder, dem erbern herrin herrin Otten von Cheiow vnde seinen erbin verchauft habint, vnde des her Si rechtlichin vnde redelichen gewert hat, unverscheidinlichen Puergil, vnde Scherm wordin bin, Also daz ich dem egenanten herrin herrin Ot von Cheiow vnde seinen erbin gelobe daz vor- genante guet ze Cheuwernik ze Schermin vor alle ansprache, vnde vor abschuttunge, als Landes recht ist, Vnde wer aber daz, daz der vorgenante herre herr Ot von Cheyow oder seine Erbin chainen Schaden dar nemen, Ez wer an chost di auf tadink gienge, oder ob ez im oder seinen Erbin mit rechte wuerde an behabt, swaz desselbin schadens wer, den her beweisen moechte mit seinen trewen, den selben schaden gelobe ich Vlreich der phulk dem vorgenanten herrin herrin Ot uon Cheyow, vnde seinen Erbin dar nach in vierzehen tagin swen man mich gemanet hat, an allez geverde wider ze chern vnde ze verrichtin. Tet aber ich des nicht, So gelobe ich mit meinen trewen, Eynen Rithermezigin Chnecht mil zwen pferdin, Dar nach in acht Tagin in die stat ze Retz ze sendin in ein erber gast- hous, vnde soll nimmer auz chomen, ich en han von erst, dem vorgenanten herrin von Cheyow vnde seinen Erbin yren Schaden wider gechert genczlichen vnde Verrichtit. Vnde gebe im vnde seinen Erbin des darveber zu einem Vrchuende vnde zu einer sicherheit diesen offin prieff mit meinen Insigil bestetigit, vnde behangin. Dieser prief ist gegebin vnde gescriben ze Retz in der stat, Do nach Gotes geburt Ergangin waren Drinczehen hundirt Jar, in dem Sibenzehentin iare, an Sende Gregorius abende. (Das Original auf Pergament mit einem anhängenden gut erhaltenen Sigille in dem Archive des Klosters Bruck in der k. k. Statthalterei—Registratur zu Brünn sub lit. H. n. 14.) CXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Sarensi a Johanne de Mezerič donatum quintum dimidium laneum in Birnbaum et villam Sezemin dictam. Dt. in Mezerič die S. Benedicti 1317. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus, Notum facimus cunctis hanc litteram inspecturis. Quod dominus Johannes de Mesirsiecz purcrauius Brvnnensis, Olomucensis
Strana 89
89 camerarius cum vxore sua domina Jutka, et cum pueris eorum, maturo consilio et spontanea voluntate in villa que Pyrpaums dicitur eorum dimidium quintum laneum, cum duabus cur- ticulis, Qui lanei et curticule soluunt de uero censu minus dimidio fertone annis singulis octo Marcas. Hunc censum iam dictum dederunt religiosis in Zar fratribus et deuotis propter animas ipsorum et antecessorum eorum in honorem Cenobii ibidem in Zar beate uirginis gloriose precipue propter deum Taliter quod predicti fratres de Zar sibi emant pro hoc censu omni anno duos husiones vnum husionem cum fratribus conuentualibus in aduentu domini expendentes et quod secundum husionem eisdem fratribus ad conuentum ad quadra- gesimam adaptarent. Insuper predictus Johannes de Mezirziecz cum vxore sua et liberis eorum sepe dictis fratribus contulerunt propter animas eorum cev superius est notatum, villam que Sesemin dicitur, cum molendino et cum omnibus pertinencijs ad hanc villam libere et hereditarie sine omni impedimento perhenniter possidendam, in qua villa sunt XII. lanei, de uero censu mediam quartam Marcam annis singulis persoluentes, Hoc modo eis dederunt, vt omni anno duo vasa vini pro his denariis sibi emant, vnum vas vini in conuentum fratribus in aduentu domini porrigentes, et quod secundum uas uini sepe dictis fratribus ad conuentum ad quadragesimale ieiunium conseruarent. Hunc censum sepe dictum inposterum ad alios usus eorum nisi fratribus ad conuentum cev scriptum est superius nulla- tenus conuertentes. Vt ipsi multociens prelibati per hoc solacium in corpore roborati, queant forciores existentes pro peccatis eorum deuociori modo Laudes cantare cum diuinis oracio- nibus omnium plasmatori. Nos Conradum Olomucensem predictum dominus Johannes de Mesirziecz, Reuerendus dominus Hanricus abbas, Conradus prior, Gotfridus cellerarius et Conradus confessor Myssnensis totusque conuentus fratrum Monasterij supradicti suppliciter rogauerunt, vt eis eorum ordinacionem sinceriter firmaremus, Ad quorum peticionem inclinati quicumque ex fratribus illum censum eis aliam ad vtilitatem quam fratribus ad conuentum, sicut dictum est superius, uoluerint vsurpare, Tam presentes quam futuros fratres eiusdem domus, Tam illos presentes quam futuros, qui ab eis hunc censum per iniusticiam uoluerint remouere, illos omnes transgressores auctoritate nostra qua fungimur excommunicamus prin- cipaliter auctoritate omnium creatoris. In cuius rei testimonium ne hanc ordinacionem aliqua calumpnia possit in posterum impédire, Hanc litteram scribere fecimus Sigillorum nostrorum et domini Johannis de Mezyrziecz et abbatis de Zar munimine roboratam. Datum in Mesir- ziecz Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimodecimo In die sancti Benedicti abbatis. (Orig. membran. cum tribus sigillis ruptis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 32. Excussum apud Steinbach II. p. 52.) CXVII. Johannes, papa XXII. archiepiscopo Salzburgensi et episcopis Ratisbonensi et Pragensi mandat, ut ordinem eremitarum S. Augustini in ipsorum diocesibus contra omnes molesta- lores defendant. Auenione XIV. Kalend. Maji. 1317. Johannes Episcopus seruus seruorum dei. Venerabilibus fratribus Archiepiscopo Salceburgensi et Ratisponensi ac Pragensi Episcopis Salutem et apostolicam benediccionem. 12
89 camerarius cum vxore sua domina Jutka, et cum pueris eorum, maturo consilio et spontanea voluntate in villa que Pyrpaums dicitur eorum dimidium quintum laneum, cum duabus cur- ticulis, Qui lanei et curticule soluunt de uero censu minus dimidio fertone annis singulis octo Marcas. Hunc censum iam dictum dederunt religiosis in Zar fratribus et deuotis propter animas ipsorum et antecessorum eorum in honorem Cenobii ibidem in Zar beate uirginis gloriose precipue propter deum Taliter quod predicti fratres de Zar sibi emant pro hoc censu omni anno duos husiones vnum husionem cum fratribus conuentualibus in aduentu domini expendentes et quod secundum husionem eisdem fratribus ad conuentum ad quadra- gesimam adaptarent. Insuper predictus Johannes de Mezirziecz cum vxore sua et liberis eorum sepe dictis fratribus contulerunt propter animas eorum cev superius est notatum, villam que Sesemin dicitur, cum molendino et cum omnibus pertinencijs ad hanc villam libere et hereditarie sine omni impedimento perhenniter possidendam, in qua villa sunt XII. lanei, de uero censu mediam quartam Marcam annis singulis persoluentes, Hoc modo eis dederunt, vt omni anno duo vasa vini pro his denariis sibi emant, vnum vas vini in conuentum fratribus in aduentu domini porrigentes, et quod secundum uas uini sepe dictis fratribus ad conuentum ad quadragesimale ieiunium conseruarent. Hunc censum sepe dictum inposterum ad alios usus eorum nisi fratribus ad conuentum cev scriptum est superius nulla- tenus conuertentes. Vt ipsi multociens prelibati per hoc solacium in corpore roborati, queant forciores existentes pro peccatis eorum deuociori modo Laudes cantare cum diuinis oracio- nibus omnium plasmatori. Nos Conradum Olomucensem predictum dominus Johannes de Mesirziecz, Reuerendus dominus Hanricus abbas, Conradus prior, Gotfridus cellerarius et Conradus confessor Myssnensis totusque conuentus fratrum Monasterij supradicti suppliciter rogauerunt, vt eis eorum ordinacionem sinceriter firmaremus, Ad quorum peticionem inclinati quicumque ex fratribus illum censum eis aliam ad vtilitatem quam fratribus ad conuentum, sicut dictum est superius, uoluerint vsurpare, Tam presentes quam futuros fratres eiusdem domus, Tam illos presentes quam futuros, qui ab eis hunc censum per iniusticiam uoluerint remouere, illos omnes transgressores auctoritate nostra qua fungimur excommunicamus prin- cipaliter auctoritate omnium creatoris. In cuius rei testimonium ne hanc ordinacionem aliqua calumpnia possit in posterum impédire, Hanc litteram scribere fecimus Sigillorum nostrorum et domini Johannis de Mezyrziecz et abbatis de Zar munimine roboratam. Datum in Mesir- ziecz Anno domini Millesimo Trecentesimo Septimodecimo In die sancti Benedicti abbatis. (Orig. membran. cum tribus sigillis ruptis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 32. Excussum apud Steinbach II. p. 52.) CXVII. Johannes, papa XXII. archiepiscopo Salzburgensi et episcopis Ratisbonensi et Pragensi mandat, ut ordinem eremitarum S. Augustini in ipsorum diocesibus contra omnes molesta- lores defendant. Auenione XIV. Kalend. Maji. 1317. Johannes Episcopus seruus seruorum dei. Venerabilibus fratribus Archiepiscopo Salceburgensi et Ratisponensi ac Pragensi Episcopis Salutem et apostolicam benediccionem. 12
Strana 90
90 Et si quibuslibet Religiosis, et personis et locis ex imminente nobis officio assistere defen- sionis præesidio teneamur, illis tamen specialius et efficacius adesse nos conuenit, qui sedi apostolice immediate subiccti non habent preter Romanum pontificem alium defensorem. Cum itaque sicut ex parte dilectorum filiorum . . . Prioris generalis et fratrum heremitarum ordinis sancti Augustini, fuerit propositum coram nobis, quod ipsi a nonnullis super predi- cacionibus libere ab eisdem fratribus faciendis et audiendis Confessionibus eis peccata sua volencium confiteri. et aliis Juribus et libertatibus ipsis ab apostolica sede concessis a Pre- latis Rectoribus et Clero alijsque personis contra indulta priuilegiorum dicte sedis, eis ab eadem sede concessorum multipliciter molestentur, et grauamina ipsis multiplicia inferantur, Nos volentes eis super hoc de opportuno remedio prouidere fraternitati vestre per apostolica scripta mandamus, Quatenus vos uel duo, aut unus vestrum per vos uel per alium seu alios, fratribus dicti ordinis Prouincie Bauarie et Boemie, efficaci presidio deffensionis assi- stentes non permittatis eos, contra tenorem Priuilegiorum ipsorum a predictis vel alijs quibus- cumque molestari, nec ejs aliqua grauamina vel injurias irrogari, facientes ipsis fratribus de illatis eis iniuriis, molestacionibus et grauaminibus, contra tenorem eundem in illis vide- licet, que iudicialem requirunt indaginem per viam Judicij in aliis vero prout qualitas ipsorum exigerit iusticie complementum. Ita quod officium potestas et Jurisdiccio nostra ex nunc perpetuata censeantur, Molestatores et Jniuriatores huiusmodi, necnon Contradictores et rebelles quandocumque et quotiescumque expedierit per Censuram ecclesiasticam appel- lacione postposita compescendo Non obstantibus tam de duabus dietis in Concilio generali, quam felicis Recordacionis Bonifacij Pape Octaui predecessoris nostri, quarum prima cauetur, ne quis certis exceptis casibus extra suam Ciuitatem et diocesim, Secunda vero ne reus alterius diocesis vltra vnam dietam a finibus eiusdem diocesis ad Judicium evocentur, et alijs quibuscumque constitucionibus ab eisdem predecessoribus nostris, tam de iudicibus delegatis quam conseruatoribus, aut aliis aditis que nostre possent in hac parte Juris- diccioni aut potestati eiusque libero exercitio quomodolibet obuiare seu si aliquibus a sede apostolica sit indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam, ac de uerbo ad uerbum de indulto huiusmodi mencionem et quibuslibet aliis indulgentiis Priuilegijs et literis apostolicis quibuscumque et in quacumque forma verborum concessis per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta dicte Jurisdiccionis siue potestatis explicacio possit quomodolibet impediri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum oporteat in nostris literis fieri men- cionem. Datum Auenione XIIII. Kalendas Maij Pontificatus nostri Anno Primo. (E litera Johannis Pragensis Archiepiscopi ad Abbatem Zabrdouicensem de anno M'CCCLXXXIV. Fasc. 4. n. 88. in archivo monasterii S. Thomensis Vetero Brunæ.)
90 Et si quibuslibet Religiosis, et personis et locis ex imminente nobis officio assistere defen- sionis præesidio teneamur, illis tamen specialius et efficacius adesse nos conuenit, qui sedi apostolice immediate subiccti non habent preter Romanum pontificem alium defensorem. Cum itaque sicut ex parte dilectorum filiorum . . . Prioris generalis et fratrum heremitarum ordinis sancti Augustini, fuerit propositum coram nobis, quod ipsi a nonnullis super predi- cacionibus libere ab eisdem fratribus faciendis et audiendis Confessionibus eis peccata sua volencium confiteri. et aliis Juribus et libertatibus ipsis ab apostolica sede concessis a Pre- latis Rectoribus et Clero alijsque personis contra indulta priuilegiorum dicte sedis, eis ab eadem sede concessorum multipliciter molestentur, et grauamina ipsis multiplicia inferantur, Nos volentes eis super hoc de opportuno remedio prouidere fraternitati vestre per apostolica scripta mandamus, Quatenus vos uel duo, aut unus vestrum per vos uel per alium seu alios, fratribus dicti ordinis Prouincie Bauarie et Boemie, efficaci presidio deffensionis assi- stentes non permittatis eos, contra tenorem Priuilegiorum ipsorum a predictis vel alijs quibus- cumque molestari, nec ejs aliqua grauamina vel injurias irrogari, facientes ipsis fratribus de illatis eis iniuriis, molestacionibus et grauaminibus, contra tenorem eundem in illis vide- licet, que iudicialem requirunt indaginem per viam Judicij in aliis vero prout qualitas ipsorum exigerit iusticie complementum. Ita quod officium potestas et Jurisdiccio nostra ex nunc perpetuata censeantur, Molestatores et Jniuriatores huiusmodi, necnon Contradictores et rebelles quandocumque et quotiescumque expedierit per Censuram ecclesiasticam appel- lacione postposita compescendo Non obstantibus tam de duabus dietis in Concilio generali, quam felicis Recordacionis Bonifacij Pape Octaui predecessoris nostri, quarum prima cauetur, ne quis certis exceptis casibus extra suam Ciuitatem et diocesim, Secunda vero ne reus alterius diocesis vltra vnam dietam a finibus eiusdem diocesis ad Judicium evocentur, et alijs quibuscumque constitucionibus ab eisdem predecessoribus nostris, tam de iudicibus delegatis quam conseruatoribus, aut aliis aditis que nostre possent in hac parte Juris- diccioni aut potestati eiusque libero exercitio quomodolibet obuiare seu si aliquibus a sede apostolica sit indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam, ac de uerbo ad uerbum de indulto huiusmodi mencionem et quibuslibet aliis indulgentiis Priuilegijs et literis apostolicis quibuscumque et in quacumque forma verborum concessis per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta dicte Jurisdiccionis siue potestatis explicacio possit quomodolibet impediri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum oporteat in nostris literis fieri men- cionem. Datum Auenione XIIII. Kalendas Maij Pontificatus nostri Anno Primo. (E litera Johannis Pragensis Archiepiscopi ad Abbatem Zabrdouicensem de anno M'CCCLXXXIV. Fasc. 4. n. 88. in archivo monasterii S. Thomensis Vetero Brunæ.)
Strana 91
91 CXVIII. Otto dictus de Parczs profitetur, quod a monasterio Welehradensi villam Waltersdorf dictam ad tres vitas tantum possidendam sub certis conditionibus comparavit. Dt. in octava Ascensionis domini 1317. Nos Othto dictus de Parczs Senior Notum fieri volumus tam modernis, quam modernorum posteris, Quod villam abbatis et conuentus de Welegrad dictam Walthersdorph cum omnibus iuribus et pertinencijs suis scilicet siluis, Pratis agris Pascuis Piscacionibus pro quinquaginta marcis ad tres vitas dumtaxat, nostram uidelicet, et duorum filiorum nostrorum, videlicet Kadoldi et Othtonis comparauimus absolute et libere possidendam Con- dicionibus tamen talibus interpositis quas eisdem inviolabiliter promittimus obseruandas. Primo quod ipsam villam non locabimus alias nisi in bonis Ecclesie. Judex eciam qui dicitur Staynwanter erit noster Judex sub omnibus libertatibus sibi concessis a monasterio a tem- poribus retroactis, In villa eciam prenominata ipsum Monasterium habere Curiam ad quatuor lancos promittimus pro reponenda cultura Curie et decima colligenda. Quam eciam omni tempore habere volumus, Septem piscatores, et gaudere nobiscum et nobis (sic) subditis omni libertate In siluis, Pratis, Pascuis et ceteris, quocumque nomine censeantur. Cum autem ad dictam villam Judex et cultores venirent, per octo annos continuos in percepcione me- dietatis decime cum ipsis erimus participes et consortes, Quibus octo annis expletis, percepcio totalis decime ad Monasterium perpetuo pertinebit. Ipsa eciam decima per Rusticos ipsius ville ad Curiam omni tempore perducetur, et cum ibidem triturata fuerit per eosdem, in Costel aut Potworicz deducetur. Si autem ipsa Curia in decimis aut libertatibus quibus gaudere debet nobiscum per nos aut nostros subditos lederetur. Judicem nostrum obligamur, vt ipse et quatuor Scabini Ciuitatem Costellensem subintrent inde non exituri sed ibi sub expensis proprijs permansuri, donec ipsa Curia indempnitati pristine fuerit restituta. Jus eciam patronatus ville prehabite quantum ad collacionem Ecclesie penes Monasterium omni tempore permanebit. Postquam autem Dominus vniuersorum qui terminos hominum constituit qui preterire non poterunt Nos et duos filios nostros ab hac luce erumpnosa vocauerit, Extunc ipsam villam sub omnibus iuribus et condicionibus absque omnium amicorum no- strorum inpeticione ad Monasterium Jure plenissimo iterum volumus reuertere. In Cuius rei testimonium presentes litteras scribi procurauimus sigillorum virorum Nobilium videlicet domini Ruthonis Camerarij Morauie, domini Vlrici de Ronberch Zudarij prouincie brunnensis, domini Hertwici de Lichtenstein, domini Welezlai de Vrsehau Zudarij prouincie Braczlaui- ensis, nostri, ac filij nostri Kadoldi, et Ciuium de Rediss munimine fideliter commvnitas. Acta sunt hec anno domini MOCCCOXVII°. in Octaua Ascensionis domini. (Orig. membran. cum septem sigillis, e quibus III. VI. V. et Vllum avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubernium Brunæ sub Lit. G. II. n. 14.) 12*
91 CXVIII. Otto dictus de Parczs profitetur, quod a monasterio Welehradensi villam Waltersdorf dictam ad tres vitas tantum possidendam sub certis conditionibus comparavit. Dt. in octava Ascensionis domini 1317. Nos Othto dictus de Parczs Senior Notum fieri volumus tam modernis, quam modernorum posteris, Quod villam abbatis et conuentus de Welegrad dictam Walthersdorph cum omnibus iuribus et pertinencijs suis scilicet siluis, Pratis agris Pascuis Piscacionibus pro quinquaginta marcis ad tres vitas dumtaxat, nostram uidelicet, et duorum filiorum nostrorum, videlicet Kadoldi et Othtonis comparauimus absolute et libere possidendam Con- dicionibus tamen talibus interpositis quas eisdem inviolabiliter promittimus obseruandas. Primo quod ipsam villam non locabimus alias nisi in bonis Ecclesie. Judex eciam qui dicitur Staynwanter erit noster Judex sub omnibus libertatibus sibi concessis a monasterio a tem- poribus retroactis, In villa eciam prenominata ipsum Monasterium habere Curiam ad quatuor lancos promittimus pro reponenda cultura Curie et decima colligenda. Quam eciam omni tempore habere volumus, Septem piscatores, et gaudere nobiscum et nobis (sic) subditis omni libertate In siluis, Pratis, Pascuis et ceteris, quocumque nomine censeantur. Cum autem ad dictam villam Judex et cultores venirent, per octo annos continuos in percepcione me- dietatis decime cum ipsis erimus participes et consortes, Quibus octo annis expletis, percepcio totalis decime ad Monasterium perpetuo pertinebit. Ipsa eciam decima per Rusticos ipsius ville ad Curiam omni tempore perducetur, et cum ibidem triturata fuerit per eosdem, in Costel aut Potworicz deducetur. Si autem ipsa Curia in decimis aut libertatibus quibus gaudere debet nobiscum per nos aut nostros subditos lederetur. Judicem nostrum obligamur, vt ipse et quatuor Scabini Ciuitatem Costellensem subintrent inde non exituri sed ibi sub expensis proprijs permansuri, donec ipsa Curia indempnitati pristine fuerit restituta. Jus eciam patronatus ville prehabite quantum ad collacionem Ecclesie penes Monasterium omni tempore permanebit. Postquam autem Dominus vniuersorum qui terminos hominum constituit qui preterire non poterunt Nos et duos filios nostros ab hac luce erumpnosa vocauerit, Extunc ipsam villam sub omnibus iuribus et condicionibus absque omnium amicorum no- strorum inpeticione ad Monasterium Jure plenissimo iterum volumus reuertere. In Cuius rei testimonium presentes litteras scribi procurauimus sigillorum virorum Nobilium videlicet domini Ruthonis Camerarij Morauie, domini Vlrici de Ronberch Zudarij prouincie brunnensis, domini Hertwici de Lichtenstein, domini Welezlai de Vrsehau Zudarij prouincie Braczlaui- ensis, nostri, ac filij nostri Kadoldi, et Ciuium de Rediss munimine fideliter commvnitas. Acta sunt hec anno domini MOCCCOXVII°. in Octaua Ascensionis domini. (Orig. membran. cum septem sigillis, e quibus III. VI. V. et Vllum avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubernium Brunæ sub Lit. G. II. n. 14.) 12*
Strana 92
92 CXIX. Johannes, papa XXII. concedit prœposito monasterii Cunicensis, magistro Gabrieli de Fabriano archipresbytero de S. Archangelo Olomucens. et Ariminens. diœces. ac Ulrico scholastico Pragensi facultatem instituendi tabellionatus officii. Dt. Avinione V. Kal. Julii 1317. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis Filiis . . Preposito Monasterii Cunicensis per Prepositum soliti gubernari, et Magistris Gabrieli de Fabriano Archipresbytero de Sancto Archangelo Olomucensis et Ariminensis diocesium, ac Ulrico Scolastico Pragensis ecclesiarum salutem et apostolicam benediccionem. Cum nos de vobis plenam in Domino fiduciam obtinentes vos ad Regni Boemie et Provincie seu Terre Moravie partes pro qui- busdam nostris et ecclesie Romane negotiis destinemus, Nos intendentes ut eadem negotia eo facilius prosperentur, quo maiori per nos fueritis auctoritate muniti, unicuique vestrum concedendi Tabellionatus officium uni persone, quam ad illud post diligentem examinationem ydoneam esse repereritis, prius ab ea iuramento recepto iuxta formam presentibus anno- tatam, plenam concedimus auctoritate presentium facultatem. Forma autem iuramenti quod quelibet personarum ipsarum prestabit talis est. Ego . . iuro quod ab hac hora in antea fidelis ero beato Petro, et sancte Romane ecclesie ac domino PP. Johanni XXII et suc- cessoribus suis canonice intrantibus. Non ero in consilio aut auxilio, consensu vel facto, ut vitam perdant vel membrum, vel capiantur mala captione. Consilium, quod michi per se vel litteras seu nuntium manifestabunt, ad eorum dampnum scienter nemini pandam. Si vero aliquid ad meam notitiam devenire contingat, quod in periculum Romani Pontificis vel ecclesie Romane vergeret, seu grave dampnum, illud pro posse impediam, et si hoc impedire non possem, procurabo bona fide id ad notitiam domini Pape perferri. Papatum Romane ecclesie et Regalia sancti Petri et iura ipsius ecclesie specialiter si qua eadem ecclesia in Civitate vel terra de qua sum oriundus habeat, adiutor eis ero ad defendendum et retinen- dum, seu recuperandum contra omnes homines. Tabellionatus officium fideliter exercebo. Contractus in quibus exigetur consensus partium faciam nil addendo vel minuendo, quod substantiam contractus immutet. Si vero in conficiendo aliquod instrumentum unius solius partis sit requirenda voluntas, hoc ipsum faciam ut scilicet nil addam vel minuam, quod immutet facti substantiam contra voluntatem ipsius. Instrumentum non conficiam de aliquo contractu in quo sciam intervenire vel intercedere vim vel fraudem. Contractus in protho- collum redigam et postquam in prothocollum redegero, malitiose non differam contra volun- tatem illorum vel illius quorum vel cuius contractus est, super eo conficere publicum instrumentum salvo meo iusto et consueto salario. Sic me Deus adiuvet et hec sancta Dei evangelia. Datum Avinione V Kal. Julii Anno primo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. I. pag. 411. epist. 1458. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.)
92 CXIX. Johannes, papa XXII. concedit prœposito monasterii Cunicensis, magistro Gabrieli de Fabriano archipresbytero de S. Archangelo Olomucens. et Ariminens. diœces. ac Ulrico scholastico Pragensi facultatem instituendi tabellionatus officii. Dt. Avinione V. Kal. Julii 1317. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis Filiis . . Preposito Monasterii Cunicensis per Prepositum soliti gubernari, et Magistris Gabrieli de Fabriano Archipresbytero de Sancto Archangelo Olomucensis et Ariminensis diocesium, ac Ulrico Scolastico Pragensis ecclesiarum salutem et apostolicam benediccionem. Cum nos de vobis plenam in Domino fiduciam obtinentes vos ad Regni Boemie et Provincie seu Terre Moravie partes pro qui- busdam nostris et ecclesie Romane negotiis destinemus, Nos intendentes ut eadem negotia eo facilius prosperentur, quo maiori per nos fueritis auctoritate muniti, unicuique vestrum concedendi Tabellionatus officium uni persone, quam ad illud post diligentem examinationem ydoneam esse repereritis, prius ab ea iuramento recepto iuxta formam presentibus anno- tatam, plenam concedimus auctoritate presentium facultatem. Forma autem iuramenti quod quelibet personarum ipsarum prestabit talis est. Ego . . iuro quod ab hac hora in antea fidelis ero beato Petro, et sancte Romane ecclesie ac domino PP. Johanni XXII et suc- cessoribus suis canonice intrantibus. Non ero in consilio aut auxilio, consensu vel facto, ut vitam perdant vel membrum, vel capiantur mala captione. Consilium, quod michi per se vel litteras seu nuntium manifestabunt, ad eorum dampnum scienter nemini pandam. Si vero aliquid ad meam notitiam devenire contingat, quod in periculum Romani Pontificis vel ecclesie Romane vergeret, seu grave dampnum, illud pro posse impediam, et si hoc impedire non possem, procurabo bona fide id ad notitiam domini Pape perferri. Papatum Romane ecclesie et Regalia sancti Petri et iura ipsius ecclesie specialiter si qua eadem ecclesia in Civitate vel terra de qua sum oriundus habeat, adiutor eis ero ad defendendum et retinen- dum, seu recuperandum contra omnes homines. Tabellionatus officium fideliter exercebo. Contractus in quibus exigetur consensus partium faciam nil addendo vel minuendo, quod substantiam contractus immutet. Si vero in conficiendo aliquod instrumentum unius solius partis sit requirenda voluntas, hoc ipsum faciam ut scilicet nil addam vel minuam, quod immutet facti substantiam contra voluntatem ipsius. Instrumentum non conficiam de aliquo contractu in quo sciam intervenire vel intercedere vim vel fraudem. Contractus in protho- collum redigam et postquam in prothocollum redegero, malitiose non differam contra volun- tatem illorum vel illius quorum vel cuius contractus est, super eo conficere publicum instrumentum salvo meo iusto et consueto salario. Sic me Deus adiuvet et hec sancta Dei evangelia. Datum Avinione V Kal. Julii Anno primo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. I. pag. 411. epist. 1458. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.)
Strana 93
93 CXX. Johannes, papa XXII. constiluit Bertoldum de Hennenberg Priorem Prioratus hospitalis S. Johannis Hierosolimitani in Bohemia, Polonia, Austria et Moravia ad X. annos. Dt. Avinione XII. Kalend. Augusti 1317. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. IV. pag. 342. epist. 4227. in Tabulariis Vaticanis desumsit Dr. B. Dudík.) CXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat literas prœdecessoris sui Petri de vnione decanatus parrochialis ecclesic Cremsiriensis cum collegiali ad S. Mauritium ibidem. Dt. in Cremsier III. Idus Augusti 1317. etrus dei gracia Olomucensis Episcopus omnibus in perpetuum, Onerosa cure pastoralis instancia etc. usque Datum in Olomucz Anno domini M°CCCOXV°.IX°. Kal. Aprilis. (Vide n. XCI. hujus Tomi). Nos quoque Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus premissa omnia et singula tam de vnione et vnionis ipsius constitucione, quam de proui- sione decanatus predicte Cremsiriensis Ecclesie prefato Theoderico per pie recordacionis dominum Petrum Olomucensem Episcopum predecessorem nostrum rite facta, rata habentes et grata approbamus, et ex certa nostra sciencia auctoritate ordinaria confirmamus, Sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo, Datum in Cremsier Anno domini M°CCCOXVII°.III°. Idus Augusti. (E fragmento copiarii sæc. XV. initiant. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2889.) CXXII. H. de Primzlauia confert monasterio S. Claræ Znoymæ Jus patronatus ecclesiœ parro- chialis in Lechwic. Datum in Prmizlauia die S. Aegidii 1317. Reuerendo in Christo patri ac domino sibi dilecto domino Conrado Olomucensis ecclesie Episcopo H . . de Primzlauia obsequium fidele cum reuerencia debita et condigna vestre paternitati principaliter nostram intencionem et voluntatem dudum fecimus manifestam et adhuc presentibus facimus quod Jus Patronatus ecclesie Parrochialis in Lechawicz quod ad nos de iure pertinere dinoscitur Sororibus ordinis sancte Clare monasterij Ciuitatis Znoymensis dyocesis Olomucensis pure propter deum contulimus perpetue possidendum con- sortis nostre Elyzabeth ac liberorum nostrorum consensu voluntario ad hoc liberaliter accedente, Quare Paternitatis vestre fauorem humiliter petimus et assensum vt eisdem soro- ribus predictam ecclesiam dignemini confirmare. Datum in Primzlauia nostra ciuitate Anno domini MOCCCOXVII. In die sancti Egidij abbatis. (Orig. membran. cum sigillo minori rupto, quod in scuto repræsentat insigne familiæ Lichten- burgica, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. sub lit. D. n. 2.)
93 CXX. Johannes, papa XXII. constiluit Bertoldum de Hennenberg Priorem Prioratus hospitalis S. Johannis Hierosolimitani in Bohemia, Polonia, Austria et Moravia ad X. annos. Dt. Avinione XII. Kalend. Augusti 1317. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni I. part. IV. pag. 342. epist. 4227. in Tabulariis Vaticanis desumsit Dr. B. Dudík.) CXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat literas prœdecessoris sui Petri de vnione decanatus parrochialis ecclesic Cremsiriensis cum collegiali ad S. Mauritium ibidem. Dt. in Cremsier III. Idus Augusti 1317. etrus dei gracia Olomucensis Episcopus omnibus in perpetuum, Onerosa cure pastoralis instancia etc. usque Datum in Olomucz Anno domini M°CCCOXV°.IX°. Kal. Aprilis. (Vide n. XCI. hujus Tomi). Nos quoque Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus premissa omnia et singula tam de vnione et vnionis ipsius constitucione, quam de proui- sione decanatus predicte Cremsiriensis Ecclesie prefato Theoderico per pie recordacionis dominum Petrum Olomucensem Episcopum predecessorem nostrum rite facta, rata habentes et grata approbamus, et ex certa nostra sciencia auctoritate ordinaria confirmamus, Sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo, Datum in Cremsier Anno domini M°CCCOXVII°.III°. Idus Augusti. (E fragmento copiarii sæc. XV. initiant. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2889.) CXXII. H. de Primzlauia confert monasterio S. Claræ Znoymæ Jus patronatus ecclesiœ parro- chialis in Lechwic. Datum in Prmizlauia die S. Aegidii 1317. Reuerendo in Christo patri ac domino sibi dilecto domino Conrado Olomucensis ecclesie Episcopo H . . de Primzlauia obsequium fidele cum reuerencia debita et condigna vestre paternitati principaliter nostram intencionem et voluntatem dudum fecimus manifestam et adhuc presentibus facimus quod Jus Patronatus ecclesie Parrochialis in Lechawicz quod ad nos de iure pertinere dinoscitur Sororibus ordinis sancte Clare monasterij Ciuitatis Znoymensis dyocesis Olomucensis pure propter deum contulimus perpetue possidendum con- sortis nostre Elyzabeth ac liberorum nostrorum consensu voluntario ad hoc liberaliter accedente, Quare Paternitatis vestre fauorem humiliter petimus et assensum vt eisdem soro- ribus predictam ecclesiam dignemini confirmare. Datum in Primzlauia nostra ciuitate Anno domini MOCCCOXVII. In die sancti Egidij abbatis. (Orig. membran. cum sigillo minori rupto, quod in scuto repræsentat insigne familiæ Lichten- burgica, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. sub lit. D. n. 2.)
Strana 94
94 CXXIII. Conventus monasterii Gradicensis notificat, quod filii Horyne, civis Olomucensis, curiam in villa Toweř sitam Henrico, advocato Olomucensi vendiderunt. Dt. in vigilia b. b. Symonis et Juda 1317. Nos Henricus miseracione diuina abbas totusque conuentus Monasterii Gradicensis Ordinis Premonstratensis, Constare volumus vniversis Tenorem presencium inspecturis. Quod frater Petrus ordinis nostri predicti plebanus in Nakel, Paulus et Georius filij qvondam Horyne Ciuis Olomucensis in nostra constituti presencia, Curiam in villa Thowiers sitam cum duobus Laneis agrorum et vniuersis ac singulis appendicijs seu pertinencijs suis, que Curia ipsos per mortem dicti Horyne patris ipsorum iure feodi contingebat, Henrico Aduo- cato Olomucensi vendiderunt et resignauerunt cum omni iure, quo eandem curiam ipsorum predecessores, et ipsi ab antiquo tenuerunt, hac condicione signanter expressa, quod ante- dictus Henricus Aduocatus Olomucensis suique successores seu heredes singulis annis in festo Martini vnam Marcam Morauici pagamenti predicto conuentui Gradicensi nomine census solvere tenebuntur. Qua soluta idem Henricus suique successores seu heredes ab omni impeticione Collectarum, Obsequiorum, vecturarum, ceterorumque Judiciorum seu con- tribucionum quarumlibet censebuntur liberi penitus et soluti, Plenam nichilominus habentes potestatem, de Silua nostra, que ville nostre predicte Thowiers adiacet, quantumcumque sue Curie predicte necessarium fuerit, vt vtantur. Promiserunt eciam coram nobis Petrus et Paulus et Georius supradicti Curiam prefatam cum omnibus suis pertinencijs, ab omni inpeticione penitus libertare. In cuius rei testimonium presentes sigillorum videlicet nostri et conuentus nostri ac Ciuitatis Olomucensis sunt appensionis munimine roborate. Testes huius sunt Theodricus Srollo, Henricus Scriptor, Peczoldus Jurati Ciuitatis predicte. Necnon Allexius, Lendlinus, et Cristanus Ciues ibidem, et Georius quondam prouincialis et ceteri quam plurimi fidedigni. Actum et datum anno domini Millesimo Trecentesimo Decimo Sep- timo. In vigilia Beatorum Apostolorum Symonis et Jude. (Orig. membran, cum tribus sigillis ex parte læsis in archivo Carthusiæ Olomuc. apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. E. n. 1.) CXXIV. Sobko, præpositus Zderasiensis cum conventu suo profitetur, quod domina Marska ad ecclesiam S. Nicolai in Mezerič donavit III laneos et dimidium molendini. Dt. die XI. Kalendas Januarii. 1317. In nomine sancte Trinitatis eiusdem Indiuidue Unitatis amen. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas, et consuetudo laudabilis approbauit, ut ea, que geruntur in tempore, ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perhennentur. Nos igitur Sobko Diuina miseracione Prepositus. Clemens Prior, nec non totus Conuentus Domus Zderasiensis, ac Przibislaus et fratres ibidem Ordinis S. Augustini sacrosancti Dominici Sepulcri Jerosolimitani, scire facimus uniuersis presentis et future etatis presencium noticiam habituris, quod Domina Marska cupiens in remedium
94 CXXIII. Conventus monasterii Gradicensis notificat, quod filii Horyne, civis Olomucensis, curiam in villa Toweř sitam Henrico, advocato Olomucensi vendiderunt. Dt. in vigilia b. b. Symonis et Juda 1317. Nos Henricus miseracione diuina abbas totusque conuentus Monasterii Gradicensis Ordinis Premonstratensis, Constare volumus vniversis Tenorem presencium inspecturis. Quod frater Petrus ordinis nostri predicti plebanus in Nakel, Paulus et Georius filij qvondam Horyne Ciuis Olomucensis in nostra constituti presencia, Curiam in villa Thowiers sitam cum duobus Laneis agrorum et vniuersis ac singulis appendicijs seu pertinencijs suis, que Curia ipsos per mortem dicti Horyne patris ipsorum iure feodi contingebat, Henrico Aduo- cato Olomucensi vendiderunt et resignauerunt cum omni iure, quo eandem curiam ipsorum predecessores, et ipsi ab antiquo tenuerunt, hac condicione signanter expressa, quod ante- dictus Henricus Aduocatus Olomucensis suique successores seu heredes singulis annis in festo Martini vnam Marcam Morauici pagamenti predicto conuentui Gradicensi nomine census solvere tenebuntur. Qua soluta idem Henricus suique successores seu heredes ab omni impeticione Collectarum, Obsequiorum, vecturarum, ceterorumque Judiciorum seu con- tribucionum quarumlibet censebuntur liberi penitus et soluti, Plenam nichilominus habentes potestatem, de Silua nostra, que ville nostre predicte Thowiers adiacet, quantumcumque sue Curie predicte necessarium fuerit, vt vtantur. Promiserunt eciam coram nobis Petrus et Paulus et Georius supradicti Curiam prefatam cum omnibus suis pertinencijs, ab omni inpeticione penitus libertare. In cuius rei testimonium presentes sigillorum videlicet nostri et conuentus nostri ac Ciuitatis Olomucensis sunt appensionis munimine roborate. Testes huius sunt Theodricus Srollo, Henricus Scriptor, Peczoldus Jurati Ciuitatis predicte. Necnon Allexius, Lendlinus, et Cristanus Ciues ibidem, et Georius quondam prouincialis et ceteri quam plurimi fidedigni. Actum et datum anno domini Millesimo Trecentesimo Decimo Sep- timo. In vigilia Beatorum Apostolorum Symonis et Jude. (Orig. membran, cum tribus sigillis ex parte læsis in archivo Carthusiæ Olomuc. apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. E. n. 1.) CXXIV. Sobko, præpositus Zderasiensis cum conventu suo profitetur, quod domina Marska ad ecclesiam S. Nicolai in Mezerič donavit III laneos et dimidium molendini. Dt. die XI. Kalendas Januarii. 1317. In nomine sancte Trinitatis eiusdem Indiuidue Unitatis amen. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas, et consuetudo laudabilis approbauit, ut ea, que geruntur in tempore, ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perhennentur. Nos igitur Sobko Diuina miseracione Prepositus. Clemens Prior, nec non totus Conuentus Domus Zderasiensis, ac Przibislaus et fratres ibidem Ordinis S. Augustini sacrosancti Dominici Sepulcri Jerosolimitani, scire facimus uniuersis presentis et future etatis presencium noticiam habituris, quod Domina Marska cupiens in remedium
Strana 95
95 peccaminum mariti eius Mathie felicis recordacionis, et filii eius Zeborii pie memorie, ac in propriam salutem tres laneos sitos in Babicca et dimidium molendinum cum pratis, siluis, et aquis sana mente, et racione, non compulsa, nec coacta, sed de mera, et omnimoda omnium amicorum eius voluntate, maturo consilio, assensu pariter et consensu nobis ac fratribus in Mezirzicz ad Ecclesiam sancti Nicolai, et eciam calicem et casulam, et men- salia, ac omnem ornatum ad capellam sancti Michaelis ibidem collocatam liberaliter dedit, tradidit, et donauit, nos possidentes cum omnibus utilitatibus, et prouentibus, qui ad ipsos dignoscuntur pertinere, secundum quod sunt in eorum metis circumferencialiter stabiliti, que suapte bona superius nominata perpetue possidebimus eo Jure et Dominio et consuetudine, qua Domina Marska de Lhota prius nominata tenuit, et habuit, et ad usus placitos conuer- tenda iuxta que nobis utilius videbitur expedire. Unde pro hac donacione ei promittimus omni anno diem anniuersarium cum vigiliis, et oracionibus, ac missis secundum quod plures habere possumus, volumus libentissime obseruare, et eciam nostro pane die illo quatuor pauperes pascere. Ut autem hec donacio ac promissio robur firmitatis obtineat, presentes fieri iussimus, et nostrorum sigillorum appensione fecimus communiri. Testes huius rei sunt primo Dominus Johannes de Meziriecz cum sua conthorali Jutta, Dominus Thobias de Tasau, et filii Domini Johannis Tasso et Wsnata, et Dominus Heinricus de Mosticz, et alii quam plurimi honesti Viri, quorum nomina non sunt scripta. Datum anno Domini MCCCXVII. XI. Kalendas Januarii, hoc autem est datum in die Omnium Sanctorum. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 286. n. CXVI. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CXXV. Ortolfus et Zydlinus, vicarii Olomucenses, legant ecclesie Kathedrali redditus et posses- šiones in villa Droznowice. Actum anno 1318. *) In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen. Cum nullus sit ambiguus de morte. sed horam mortis quando aut vbi incubuerit penitus se quisquis ignorare fatetur. Idcirco nos Ortholphus et Zydlinus socius meus. vicarij ecclesie Olomucensis. plene racionis et sanitatis in corpore perfruentes . vigore et sospitate. Ad memoriam perpetuam presencium et futurorum habendam . propter occursum variorum euentuum. tale nos profitemur et pro- testamur confecisse testamentum. agros sev redditus et possessiones quas emimus denarijs nostris in Droznowicz villa pro XXXXta. marcis argenti damus et conferimus inpresenti et post mortem nostram Ecclesie majori kathedrali . a qua nos recognoscimus id quod habe- mus recepisse. hanc formam in errogacione prouentuum sev fructuum predictorum bonorum in Drosnowicz preseruantes taliter. Quod in die anniuersariorum nostrorum semper ex eisdem bonis Nostri memoria in maiori ecclesia precipue . et in alijs in quibus de fructibus pro- uentuum in anniuersario nostro fuerit aliquid errogatum. iugiter et semper habeatur . videlicet quod ex prouentu dictorum agrorum, qui se extendunt ad mediam quintam marcam. Primo dominis meis canonicis presentibus . qui tunc diuino officio interfuerint, quando nostrarum exequiarum memoria agetur. pro ipsorum consolacione volumus primo . quod in *) Confer annum 1305 in T. V. p. 175. n. CLXVIII.
95 peccaminum mariti eius Mathie felicis recordacionis, et filii eius Zeborii pie memorie, ac in propriam salutem tres laneos sitos in Babicca et dimidium molendinum cum pratis, siluis, et aquis sana mente, et racione, non compulsa, nec coacta, sed de mera, et omnimoda omnium amicorum eius voluntate, maturo consilio, assensu pariter et consensu nobis ac fratribus in Mezirzicz ad Ecclesiam sancti Nicolai, et eciam calicem et casulam, et men- salia, ac omnem ornatum ad capellam sancti Michaelis ibidem collocatam liberaliter dedit, tradidit, et donauit, nos possidentes cum omnibus utilitatibus, et prouentibus, qui ad ipsos dignoscuntur pertinere, secundum quod sunt in eorum metis circumferencialiter stabiliti, que suapte bona superius nominata perpetue possidebimus eo Jure et Dominio et consuetudine, qua Domina Marska de Lhota prius nominata tenuit, et habuit, et ad usus placitos conuer- tenda iuxta que nobis utilius videbitur expedire. Unde pro hac donacione ei promittimus omni anno diem anniuersarium cum vigiliis, et oracionibus, ac missis secundum quod plures habere possumus, volumus libentissime obseruare, et eciam nostro pane die illo quatuor pauperes pascere. Ut autem hec donacio ac promissio robur firmitatis obtineat, presentes fieri iussimus, et nostrorum sigillorum appensione fecimus communiri. Testes huius rei sunt primo Dominus Johannes de Meziriecz cum sua conthorali Jutta, Dominus Thobias de Tasau, et filii Domini Johannis Tasso et Wsnata, et Dominus Heinricus de Mosticz, et alii quam plurimi honesti Viri, quorum nomina non sunt scripta. Datum anno Domini MCCCXVII. XI. Kalendas Januarii, hoc autem est datum in die Omnium Sanctorum. (Excussum apud Dobner „Monumenta“ IV. p. 286. n. CXVI. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CXXV. Ortolfus et Zydlinus, vicarii Olomucenses, legant ecclesie Kathedrali redditus et posses- šiones in villa Droznowice. Actum anno 1318. *) In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen. Cum nullus sit ambiguus de morte. sed horam mortis quando aut vbi incubuerit penitus se quisquis ignorare fatetur. Idcirco nos Ortholphus et Zydlinus socius meus. vicarij ecclesie Olomucensis. plene racionis et sanitatis in corpore perfruentes . vigore et sospitate. Ad memoriam perpetuam presencium et futurorum habendam . propter occursum variorum euentuum. tale nos profitemur et pro- testamur confecisse testamentum. agros sev redditus et possessiones quas emimus denarijs nostris in Droznowicz villa pro XXXXta. marcis argenti damus et conferimus inpresenti et post mortem nostram Ecclesie majori kathedrali . a qua nos recognoscimus id quod habe- mus recepisse. hanc formam in errogacione prouentuum sev fructuum predictorum bonorum in Drosnowicz preseruantes taliter. Quod in die anniuersariorum nostrorum semper ex eisdem bonis Nostri memoria in maiori ecclesia precipue . et in alijs in quibus de fructibus pro- uentuum in anniuersario nostro fuerit aliquid errogatum. iugiter et semper habeatur . videlicet quod ex prouentu dictorum agrorum, qui se extendunt ad mediam quintam marcam. Primo dominis meis canonicis presentibus . qui tunc diuino officio interfuerint, quando nostrarum exequiarum memoria agetur. pro ipsorum consolacione volumus primo . quod in *) Confer annum 1305 in T. V. p. 175. n. CLXVIII.
Strana 96
96 anniuersario Zydlini . alter dimidius ferto pro offertorio, et alter dimidius lothus pro conparacione missarum . et medius lothus pro cera . hoc erit dimedia marca . expendatur. Item predicatoribus lothus . et similiter fratribus minoribus lothus . et eodem cursu et forma . similiter media marca . in anniuersario domini Ortolphy . pro offertorio pro missis . et pro cera expendetur . Preterea de parte Ortolphy quinque fertones pro nouem preben- datis cum campanatore . qui stat in capella sacristie . cuilibet annuatim medius ferto pro . . . singulis septimanis sabbatis diebus distribuendo . debet assignari . et hoc propter permutacionem eorundem. Item de parte Zydlini . V. fertones pro alijs prebendatis . IX. cum cantore qui ad eosdem decimus annumeratur similiter annuatim medius ferto sabbatis diebus diuidendo inter ipsos cuilibet assignabitur. Et hanc diuisionem predictus meus suc- cessor . in mea prebenda sev successores . secundum sue discrecionis normam et sue consciencie paruitatem . hec et singula disponet . sev disponent . vigore perpetuo dispo- nenda . cui racione sui laboris vnum fertonem . ex utraque parte disponimus. Item ...... denarij qui sabbatis diebus prebendatis diuiduntur . eorundem denariorum diuisio incipit in dominica. Vidi dominum . et durat currente anno usque ad dominicam. Ad aperiat . Si autem meus predictus successor . sev successores . gwerra grauante statum communem in predictis prouentibus . lederentur per destruccionem . sev per aliquam vastacionem . et hoc manifestum et publicum fuerit dominis meis canonicis . et alijs pluribus probis viris, ex tunc a predicta diuisione memoratorum prouentuum subportabuntur . sev subportabitur . predicti mei successores tam diu . donec iterato predictorum bonorum valor recrescat et reformetur. Item ego Ortolphus memoratus pro anima domini mei Heydolphy . olim decani Olomucensis . in suo anniuersario vnum fertonem legaui . quem in drosnowicz villa meus successor recipiet . et in anniuersario domini memorati in offertorio expendet. Item de vinea quam dominus Heydolphus, comparauit in Pustmyr vnum fertonem . ab eadem sub censu reliquit . cuius medium fertonem ecclesie in pustmyr pro anima legauit et medium fertonem . ecclesie Olomucensi . quam taliter distribui disposuit . II. grossos . pro preben- datis . et campanatore . pro comparacionibus missarum . et vnum pro candelis . Preterea domum meam ego Ortolphus do et confero meo successori . sev successoribus meis in perpetuum successuris . ad prebendam capelle sancti Johannis Baptiste. Item tria quartalia in Precaz que solus meis proprijs denarijs comparaui. adiungo laneo dotali . quem solum ibidem inveni . Preterea quia area in qua domus mea est sita et constructa . et adhuc alia domus domini Petri vicarij socij mei est in eadem area situenda . et con- struenda . de qua parte aree . que mea eciam erat sponte et libere cessi eidem petro, vt post mortem ipsius pari condicione . suo successori sév successoribus inperpetuum suc- cessvris (sic) domum suam resignaret . conferendo eandem ad prebendam altaris sancte Katherine . quam ipse nunc possidet . et sui successores sunt in solidum possessuri. Et quia prefate aree est dominus archidyaconus possessor verus et rector. Ob cuius reuerenciam. et recognicionem . meus successor sev successores . in domo mea permansurus sev per- mansuri, in primo introitu domum meam memoratam gressum figendo . in veri sui et proprij domini agnicionem . vnum grossum domino suo archidiacono . presentabit . sev
96 anniuersario Zydlini . alter dimidius ferto pro offertorio, et alter dimidius lothus pro conparacione missarum . et medius lothus pro cera . hoc erit dimedia marca . expendatur. Item predicatoribus lothus . et similiter fratribus minoribus lothus . et eodem cursu et forma . similiter media marca . in anniuersario domini Ortolphy . pro offertorio pro missis . et pro cera expendetur . Preterea de parte Ortolphy quinque fertones pro nouem preben- datis cum campanatore . qui stat in capella sacristie . cuilibet annuatim medius ferto pro . . . singulis septimanis sabbatis diebus distribuendo . debet assignari . et hoc propter permutacionem eorundem. Item de parte Zydlini . V. fertones pro alijs prebendatis . IX. cum cantore qui ad eosdem decimus annumeratur similiter annuatim medius ferto sabbatis diebus diuidendo inter ipsos cuilibet assignabitur. Et hanc diuisionem predictus meus suc- cessor . in mea prebenda sev successores . secundum sue discrecionis normam et sue consciencie paruitatem . hec et singula disponet . sev disponent . vigore perpetuo dispo- nenda . cui racione sui laboris vnum fertonem . ex utraque parte disponimus. Item ...... denarij qui sabbatis diebus prebendatis diuiduntur . eorundem denariorum diuisio incipit in dominica. Vidi dominum . et durat currente anno usque ad dominicam. Ad aperiat . Si autem meus predictus successor . sev successores . gwerra grauante statum communem in predictis prouentibus . lederentur per destruccionem . sev per aliquam vastacionem . et hoc manifestum et publicum fuerit dominis meis canonicis . et alijs pluribus probis viris, ex tunc a predicta diuisione memoratorum prouentuum subportabuntur . sev subportabitur . predicti mei successores tam diu . donec iterato predictorum bonorum valor recrescat et reformetur. Item ego Ortolphus memoratus pro anima domini mei Heydolphy . olim decani Olomucensis . in suo anniuersario vnum fertonem legaui . quem in drosnowicz villa meus successor recipiet . et in anniuersario domini memorati in offertorio expendet. Item de vinea quam dominus Heydolphus, comparauit in Pustmyr vnum fertonem . ab eadem sub censu reliquit . cuius medium fertonem ecclesie in pustmyr pro anima legauit et medium fertonem . ecclesie Olomucensi . quam taliter distribui disposuit . II. grossos . pro preben- datis . et campanatore . pro comparacionibus missarum . et vnum pro candelis . Preterea domum meam ego Ortolphus do et confero meo successori . sev successoribus meis in perpetuum successuris . ad prebendam capelle sancti Johannis Baptiste. Item tria quartalia in Precaz que solus meis proprijs denarijs comparaui. adiungo laneo dotali . quem solum ibidem inveni . Preterea quia area in qua domus mea est sita et constructa . et adhuc alia domus domini Petri vicarij socij mei est in eadem area situenda . et con- struenda . de qua parte aree . que mea eciam erat sponte et libere cessi eidem petro, vt post mortem ipsius pari condicione . suo successori sév successoribus inperpetuum suc- cessvris (sic) domum suam resignaret . conferendo eandem ad prebendam altaris sancte Katherine . quam ipse nunc possidet . et sui successores sunt in solidum possessuri. Et quia prefate aree est dominus archidyaconus possessor verus et rector. Ob cuius reuerenciam. et recognicionem . meus successor sev successores . in domo mea permansurus sev per- mansuri, in primo introitu domum meam memoratam gressum figendo . in veri sui et proprij domini agnicionem . vnum grossum domino suo archidiacono . presentabit . sev
Strana 97
97 presentabunt . Et eguali cursu successor siue successores memorati Petri in domo ipsius disponent vnum grossum domino archidiacono eidem saluo tamen suo censu. Cui utraque domus memorate sue aree . et mea . et petri mei socij vicarij prefati. per lottonem vnum singulis annis . per nostrum successorem et successores et in quolibet aportabit . iure census tocius et ex integro. Hec autem prescripta singula ordinanda . disponenda . et exequenda . meo successori committo in perpetuum procurandum. Et vt hec procuracio ordinacionis perpetua stabilitate possit fulciri . sigillis reuerendi ac venerabilis domini Con- radi . episcopi Olomucensis . tociusque capituli. et domini archidyaconi . magistri Johannis . presens scriptum duxi comuniri. Acta sunt hec anno domini. M°.CCC.XVIII. presentibus dominis . . Jenczone decano . Sborone preposito . magistro Johanne archidyacono . et quam alijs pluribus canonicis viris ydoneis. (Ex Originali, cujus sigilla desunt, in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CXXVI. Wznata de Lomnic promittit monasterio Cella b. M. V. Brunnæ, quod villam Wážany a matre ipsius emtam tueri vult. Sine dato. cc. 1318. Nos Bznaeto de Lompnicz, Camerarius Inclite domine Bohemie ot Polonie Regine tenore presencium profitemur, quod bona voluntate, deuotis dominabus Lucie Priorisse et toto conuentui ordinis Predicatorum de Cella beate virginis Brunne deo famulantibus pro- misimus bona fide et inplere volumus et debemus, villam Wasan, quam contra dilectam matrem nostram Katherinam Racionabiliter emerunt pro CC. et X. Marcis grossorum dena- riorum tueri et defensare contra cuiuslibet hominis inpeticionem secundum Jus terre Morauie et nobilium dominorum, In cuius promissionis euidenciam et tuicionis certitudinem presentes literas ipsis dedimus nostro sigillo et aliorum nobilium firmiter Roboratas. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis, e quibus VII. et VIII. avulsa sunt, in archivo Societat. Jesu Brun. apud C. R. Gubernium Brunæ Fasc. 98 lit. A.) CXXVII. Johannes, rex Bohemiæ, concedit Katherinæ de Lomnic, quod medietatem donatarum ipsi villarum Siwic et Blažowic monasterio S. Annœ in suburbio Brunensi legare potest. Datum Idus Februarii 1318. Nos Johannes dei gratia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis comes, ad universorum noticiam uolumus pervenire, quod licet Gerussa de Dobelins, dum viueret, nobili matrone Katherine, Relicte quondam fidelis nostri Tassonis de Lomnitz, sorori sue medie- tatem, que sibi in villis Sypcz, et Blaswitz, ante ciuitatem nostram Brunnensem sitis, pertinuit, donasset, strenuus tamen vir, quondam Waltherus de Castello, tunc Marchionatus nostri Moravie Capitaneus, nescimus qua de causa, medietatem villarum ipsarum obligauit Wenceslao, quondam Judici dicte ciuitatis nostre Brunnensis, pro certa pecunie quantitate, et cum ad presens propter ipsius Wenceslai demerita, medietas ipsarum villarum ad nos 13
97 presentabunt . Et eguali cursu successor siue successores memorati Petri in domo ipsius disponent vnum grossum domino archidiacono eidem saluo tamen suo censu. Cui utraque domus memorate sue aree . et mea . et petri mei socij vicarij prefati. per lottonem vnum singulis annis . per nostrum successorem et successores et in quolibet aportabit . iure census tocius et ex integro. Hec autem prescripta singula ordinanda . disponenda . et exequenda . meo successori committo in perpetuum procurandum. Et vt hec procuracio ordinacionis perpetua stabilitate possit fulciri . sigillis reuerendi ac venerabilis domini Con- radi . episcopi Olomucensis . tociusque capituli. et domini archidyaconi . magistri Johannis . presens scriptum duxi comuniri. Acta sunt hec anno domini. M°.CCC.XVIII. presentibus dominis . . Jenczone decano . Sborone preposito . magistro Johanne archidyacono . et quam alijs pluribus canonicis viris ydoneis. (Ex Originali, cujus sigilla desunt, in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CXXVI. Wznata de Lomnic promittit monasterio Cella b. M. V. Brunnæ, quod villam Wážany a matre ipsius emtam tueri vult. Sine dato. cc. 1318. Nos Bznaeto de Lompnicz, Camerarius Inclite domine Bohemie ot Polonie Regine tenore presencium profitemur, quod bona voluntate, deuotis dominabus Lucie Priorisse et toto conuentui ordinis Predicatorum de Cella beate virginis Brunne deo famulantibus pro- misimus bona fide et inplere volumus et debemus, villam Wasan, quam contra dilectam matrem nostram Katherinam Racionabiliter emerunt pro CC. et X. Marcis grossorum dena- riorum tueri et defensare contra cuiuslibet hominis inpeticionem secundum Jus terre Morauie et nobilium dominorum, In cuius promissionis euidenciam et tuicionis certitudinem presentes literas ipsis dedimus nostro sigillo et aliorum nobilium firmiter Roboratas. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis, e quibus VII. et VIII. avulsa sunt, in archivo Societat. Jesu Brun. apud C. R. Gubernium Brunæ Fasc. 98 lit. A.) CXXVII. Johannes, rex Bohemiæ, concedit Katherinæ de Lomnic, quod medietatem donatarum ipsi villarum Siwic et Blažowic monasterio S. Annœ in suburbio Brunensi legare potest. Datum Idus Februarii 1318. Nos Johannes dei gratia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis comes, ad universorum noticiam uolumus pervenire, quod licet Gerussa de Dobelins, dum viueret, nobili matrone Katherine, Relicte quondam fidelis nostri Tassonis de Lomnitz, sorori sue medie- tatem, que sibi in villis Sypcz, et Blaswitz, ante ciuitatem nostram Brunnensem sitis, pertinuit, donasset, strenuus tamen vir, quondam Waltherus de Castello, tunc Marchionatus nostri Moravie Capitaneus, nescimus qua de causa, medietatem villarum ipsarum obligauit Wenceslao, quondam Judici dicte ciuitatis nostre Brunnensis, pro certa pecunie quantitate, et cum ad presens propter ipsius Wenceslai demerita, medietas ipsarum villarum ad nos 13
Strana 98
98 sit iuxta terre consuetudinem, etiamsi eam iusto titulo possedisset, rite et rationabiliter deuoluta, Katherine predicte pium, quem in hoc concepit perficere, considerantes affectum, medietatem predictarum villarum, cum omni eo iure, quo per quondam Gerussam sororem suam predictam donata fuerat, conferimus et donamus, ad maioris gratie nostre cumulum, benignius concedentes eidem, ut medietatem ipsarum villarum novo monasterio beate Anne de novo constructo, et in orto nostro ante prefatam ciuitatem nostram Brunnensem sito, cui et quedam alia sua bona legauit, legare valeat et unire, volentes, ut medietas villarum predictarum ipsi monasterio pro habenda in ipso iugiter nostra memoria, perpetuis temporibus debeat pertinere. Harum testimonio literarum. Datum Idus Februarii, Anno domini Millesimo, Trecentesimo octavo decimo, Regnorum vero nostrorum anno octavo. (Orig. in archivo c. r. aulico Vindobonæ, copia vidimata in registratura c. r. Gubernii Brunæ. Mendose citatum apud Dobner Monument. IV. p. 287). CXXVIII. Johannes, Bohemia rex, Conrado, episcopo Olomucensi, pro impensis in evictione castri Rabenstein factis, munitionem Ostroh donat, eamque episcopatui incorporat. Dt. Brunc XIII. Kalend. Martii 1318. Nos Johannes, dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucemburgensis comes. Re- cognoscimus et ad uniuersorum noticiam volumus peruenire. Quod quia castrum Rabinstain, situm prope Nouam ciuitatem, per venerabilem Conradum, Olomucensem episcopum, prin- cipem nostrum dilectum, non sine grauibus laboribus et sumptibus euictum in nostram est resignatum et traditum potestatem, circa cuius euictionem inpensas et dampna se ad trecentas marcas excedentia est perpessus. Nos eundem, ne frustra laborasse et sumptus fecisse videatur, cupientes fauorabiliter et gratiosius releuare, munitionem nostram Stenicz siue Ostroh super fluuium Morauam situatum, cum uniuersis iuribus, prouentibus et pertinentiis suis ipsi Olomucensi episcopo et sue Olomucensi ecclesie, cui sicut cetera bona episcopalia pertinenda applicamus, pro castro et dampnis predictis donamus et conferimus, per ipsum et successores suos tenendum, habendum et pacifice perpetuo possidendum. Et quia ipsam munitionem cum pertinentiis suis fideli nostro Chotebor de Stren in centum marcis obligauimus, si ipsum Olomucensem episcopum exsolutionem eiusdem sibi huiusmodi pecuniam dare et soluere contingeret, eandem sibi restituere promittimus et debemus. In cuius rei testimonium sigillum magestatis nostre duximus presentibus appendendum. Datum Brunne, anno domini MOCCC°. decimo octauo, XIII. Kalendas Martii; Regnorum vero nostrorum anno octauo. (E codice privilegiorum episcopatus Olomucensis membranaceo sæc. XIV. initiantis — in folio minimo — (ſol. K. III. n. LXXV.) — servato in archivo archiepiscopali Crem- sirii — descr. Ant. Boczek.)
98 sit iuxta terre consuetudinem, etiamsi eam iusto titulo possedisset, rite et rationabiliter deuoluta, Katherine predicte pium, quem in hoc concepit perficere, considerantes affectum, medietatem predictarum villarum, cum omni eo iure, quo per quondam Gerussam sororem suam predictam donata fuerat, conferimus et donamus, ad maioris gratie nostre cumulum, benignius concedentes eidem, ut medietatem ipsarum villarum novo monasterio beate Anne de novo constructo, et in orto nostro ante prefatam ciuitatem nostram Brunnensem sito, cui et quedam alia sua bona legauit, legare valeat et unire, volentes, ut medietas villarum predictarum ipsi monasterio pro habenda in ipso iugiter nostra memoria, perpetuis temporibus debeat pertinere. Harum testimonio literarum. Datum Idus Februarii, Anno domini Millesimo, Trecentesimo octavo decimo, Regnorum vero nostrorum anno octavo. (Orig. in archivo c. r. aulico Vindobonæ, copia vidimata in registratura c. r. Gubernii Brunæ. Mendose citatum apud Dobner Monument. IV. p. 287). CXXVIII. Johannes, Bohemia rex, Conrado, episcopo Olomucensi, pro impensis in evictione castri Rabenstein factis, munitionem Ostroh donat, eamque episcopatui incorporat. Dt. Brunc XIII. Kalend. Martii 1318. Nos Johannes, dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucemburgensis comes. Re- cognoscimus et ad uniuersorum noticiam volumus peruenire. Quod quia castrum Rabinstain, situm prope Nouam ciuitatem, per venerabilem Conradum, Olomucensem episcopum, prin- cipem nostrum dilectum, non sine grauibus laboribus et sumptibus euictum in nostram est resignatum et traditum potestatem, circa cuius euictionem inpensas et dampna se ad trecentas marcas excedentia est perpessus. Nos eundem, ne frustra laborasse et sumptus fecisse videatur, cupientes fauorabiliter et gratiosius releuare, munitionem nostram Stenicz siue Ostroh super fluuium Morauam situatum, cum uniuersis iuribus, prouentibus et pertinentiis suis ipsi Olomucensi episcopo et sue Olomucensi ecclesie, cui sicut cetera bona episcopalia pertinenda applicamus, pro castro et dampnis predictis donamus et conferimus, per ipsum et successores suos tenendum, habendum et pacifice perpetuo possidendum. Et quia ipsam munitionem cum pertinentiis suis fideli nostro Chotebor de Stren in centum marcis obligauimus, si ipsum Olomucensem episcopum exsolutionem eiusdem sibi huiusmodi pecuniam dare et soluere contingeret, eandem sibi restituere promittimus et debemus. In cuius rei testimonium sigillum magestatis nostre duximus presentibus appendendum. Datum Brunne, anno domini MOCCC°. decimo octauo, XIII. Kalendas Martii; Regnorum vero nostrorum anno octauo. (E codice privilegiorum episcopatus Olomucensis membranaceo sæc. XIV. initiantis — in folio minimo — (ſol. K. III. n. LXXV.) — servato in archivo archiepiscopali Crem- sirii — descr. Ant. Boczek.)
Strana 99
99 CXXIX. Transactio inter Juttam, relictam Hermanni, judicis Znoimensis, et conventum monasterii Lucensis circa obstaculum in Oblusk et molendinum in Bohmelicz. Dt. in Luka, die b. Gregorii papæ 1318. Omnibus, ac singulis, presentes hasce inspecturis, Ego Jutta, Relicta Hermanni quondam Judicis in Znoyma, notum facio et profiteor, ex gracia speciali fratrum et Domi- norum Lucensis monasterij, me obstaculum meum situm in Oblusk, a parte sui littoris posse, cum id destructum fuerit funditus reparare, petita tamen ab ipsis licencia et obtenta, pro quo me, et successores meos, in eiusdem obstaculi molendino sito in Bohmelicz obligo, pro alijs gracijs subsequentibus, ad honores octo grossorum eisdem dandorum monete Pra- gensis promittendo, et obligo me, et successores meos signum, quod vulgo Eisbaum dicitur, ibidem factum, sive fiendum, debere per me vel per ipsos successores meos fieri, cum accutissimis feramentis, sic quod nec ullus hominum aut Animal quodcunque nociuum eorum Curie in Oblusk site, ipsum valeat pertransire. Promittimus eciam fossatum, per quod aqua super molendinum decurrit, purgare, cum necesse fuerit, absque damno pomerij et omni damno fratrum predictorum. Recipiemus insuper ex gracia speciali fratrum eorundem terram in loco, qui Duistal dicitur, ad reformacionem obstaculi a parte eorum littoris siti dumtaxat, dum fuerit oportunum. Pro quibus omnibus et singulis, me et successores meos quoslibet in Molendino predicto ad solucionem XII Metretarum Siliginis mensure Znoymensis, absque omni fraude et dolo singulis annis premissis fratribus obligo per presentes. Quodsi in festo b. Michaelis vel infra VIII dies post continuos dicte metrete non soluentur, ex tunc Rector ville in Oblusk largam habeat licenciam in ipso molendino libere oppignorandi, omni iuris auxilio relegato Canonici, et Ciuilis. Ad que omnia et singula me, et successores in eodem molendino obligo et astringo. Sed quia sigillo proprio careo, pro testimonio usa sum hono- rabilium virorum et Dominorum subscriptorum sigillis videlicet Domini Polkonis Chunringerii, Domini Stizlai militis de Vrbaw, et Domini Hermanni dicti de Ebental Castellani Znoymensis. Datum et actum in Monasterio Lucensi anno Millesimo Trecentesimo Octuodecimo in die b. Gregorii Pape. (Copia inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 3618.) CXXX. Der Stadtrath von Iglau bestätiget, dass der dortige Bürger „Seybot der Stehlein“ während seiner Gefangenschaft bei Raimund von Lichtenburg diesem letzteren alle seine Schuldforderungen nachgelassen. Gegeben am 2. Sonntag in der Fasten „Reminiscere“ 1318. Wir Michel der Richter, vnd Niklas des Brenners svn, Fridreich des Mocken svn, Haynusch Hertwiges svn, her Sweicker, vnd Seybot der Vogel, Heinrich des Mvetrzzers svn, Berhtolt der fleischhacker, vnd ander gesworn von der Stat zur Igla. Wir tven kvnt allen den die disen gegenwurtigen brief ansehent oder horent lesen, Daz vnser Purger her Seybot der Stehlein vnd sin svn Herman, vns des gebeten haben an irm offen brief, die 13*
99 CXXIX. Transactio inter Juttam, relictam Hermanni, judicis Znoimensis, et conventum monasterii Lucensis circa obstaculum in Oblusk et molendinum in Bohmelicz. Dt. in Luka, die b. Gregorii papæ 1318. Omnibus, ac singulis, presentes hasce inspecturis, Ego Jutta, Relicta Hermanni quondam Judicis in Znoyma, notum facio et profiteor, ex gracia speciali fratrum et Domi- norum Lucensis monasterij, me obstaculum meum situm in Oblusk, a parte sui littoris posse, cum id destructum fuerit funditus reparare, petita tamen ab ipsis licencia et obtenta, pro quo me, et successores meos, in eiusdem obstaculi molendino sito in Bohmelicz obligo, pro alijs gracijs subsequentibus, ad honores octo grossorum eisdem dandorum monete Pra- gensis promittendo, et obligo me, et successores meos signum, quod vulgo Eisbaum dicitur, ibidem factum, sive fiendum, debere per me vel per ipsos successores meos fieri, cum accutissimis feramentis, sic quod nec ullus hominum aut Animal quodcunque nociuum eorum Curie in Oblusk site, ipsum valeat pertransire. Promittimus eciam fossatum, per quod aqua super molendinum decurrit, purgare, cum necesse fuerit, absque damno pomerij et omni damno fratrum predictorum. Recipiemus insuper ex gracia speciali fratrum eorundem terram in loco, qui Duistal dicitur, ad reformacionem obstaculi a parte eorum littoris siti dumtaxat, dum fuerit oportunum. Pro quibus omnibus et singulis, me et successores meos quoslibet in Molendino predicto ad solucionem XII Metretarum Siliginis mensure Znoymensis, absque omni fraude et dolo singulis annis premissis fratribus obligo per presentes. Quodsi in festo b. Michaelis vel infra VIII dies post continuos dicte metrete non soluentur, ex tunc Rector ville in Oblusk largam habeat licenciam in ipso molendino libere oppignorandi, omni iuris auxilio relegato Canonici, et Ciuilis. Ad que omnia et singula me, et successores in eodem molendino obligo et astringo. Sed quia sigillo proprio careo, pro testimonio usa sum hono- rabilium virorum et Dominorum subscriptorum sigillis videlicet Domini Polkonis Chunringerii, Domini Stizlai militis de Vrbaw, et Domini Hermanni dicti de Ebental Castellani Znoymensis. Datum et actum in Monasterio Lucensi anno Millesimo Trecentesimo Octuodecimo in die b. Gregorii Pape. (Copia inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 3618.) CXXX. Der Stadtrath von Iglau bestätiget, dass der dortige Bürger „Seybot der Stehlein“ während seiner Gefangenschaft bei Raimund von Lichtenburg diesem letzteren alle seine Schuldforderungen nachgelassen. Gegeben am 2. Sonntag in der Fasten „Reminiscere“ 1318. Wir Michel der Richter, vnd Niklas des Brenners svn, Fridreich des Mocken svn, Haynusch Hertwiges svn, her Sweicker, vnd Seybot der Vogel, Heinrich des Mvetrzzers svn, Berhtolt der fleischhacker, vnd ander gesworn von der Stat zur Igla. Wir tven kvnt allen den die disen gegenwurtigen brief ansehent oder horent lesen, Daz vnser Purger her Seybot der Stehlein vnd sin svn Herman, vns des gebeten haben an irm offen brief, die 13*
Strana 100
100 weil si warn in hern Remundes vanchnusse von Leuchtenburck, dar zv habnt vns gebeten, vrov Christein, sin hausvrowe, vnd sin svn her Johanns der Chrevczer, Heinrich sin svn, vnd ouch sin svn Wernher der Mvench zvm Sahars, vnd ander sin vreuende hern Seybotes des Stehleins, Daz wir des bekennen vnd des getzevg sein, daz er her Seybot der Stehlein vnd sin havsvrowe, vnd sin svene, die vor an disem brief beschriben sint vnd benennet, vnd gemeinlichen all sin vrunde vnd all sin erben gelobt habnt, aller der schvlt, vnd alles des geltes, des her Remunt von Leuchtenburck in hern Seyboten dem Stehlein ye schuldig ward, ez sei vil oder wenig, chlein oder groz, Daz in des der vorgenant Seybot der Stehlein, vnd alle sin vorgenanten svn vnd sin vrunt genczlichen ledig gelazen habnt an allerley arge liste also, daz her Seybot der Stehlein noch sin havsvrowe vrov Christein, noch her Johanns der Chrevtzer, noch sin svn Heinrich, noch Wernher der Mvench zum Sahars, sein svn, noch sein svn Herman, noch ander kein sin vrunt, noch kein sin nach- komen her nach nymmer mer an hern Remunden von Leuchtenburck, noch an sin erben. keinerleye gelt noch schult gevordern sullen. Ouch gelobt der offt genant Seybot der Stehlein, an disem gegenwurtigen brief, aller der gült vnd aller der schult, die man her Remunt schuldig ist fur die Christaninne die brennerine zym brode, der sei wenig oder vil. daz er der selben schulde hern Remunden von Leuchtenburck, vnd alle sin erben ouch genczlichen ledig hat gelazen, so daz er dieselben schult vnd daz selbe gelt an hern Re- munden von Leuchtenburck noch an kein sin erben nymmermer gevordern sulle, er noch kein sin erben noch kein sin vrunt, vnd soll ouch di vorgenanten vrowen di Christaninne die brennerinne daz selbe vorgenant gelt nymmer mer an gevordern, noch an kein ir erben, daz hat auch gelobt her Seybot der Stehlein bi sinen trewen, mit samt siner hovsvrowen vnd mit samt sinen svenen, vnd mit allen sinen vrunden, vnd wo dise gelubde gebrochen wurden, Also daz Seybot der Stehlein oder Herman sin svn, dar nach als si ledig wurden vz hern Remundes vancknüsse von Leuchtenburck vnd si dise gelubde danne brechen wolden mit keinerleye brieven ob si die yndert noch behalten hetten vmb kein schult oder vmb kein gelt gein hern Remunden damit si im gelt wolten angewinnen oder vordern oder an kein sin erben her nach, wo daz geschæhe von Seyboten dem Stehlein oder von seiner hausvrowen, oder von sinen svnen die vor beschriben stent an disem brief vnd benennet, oder von keinen sinen vrunden oder hernach von keinen sinen nachkomen, des wir in nicht getrowen, daz si trewelos vnd erelos vnd rechtelos sin vnd heizen vor allen erberen leuten, Daz dise rede vnd dise gelübde von Syboten dem Stehlin, vnd von seiner hausvrowen vrovn Christein, vnd von allen sinen svnen vnd von allen sinen vrunden ge- schehen vnd gelobt sein ymmer mer stetichlichen zehalden, des bekenne wir Michel der Richter vnd sein des getzeuge mit samt hern Nyklasen des Brenners svn, vnd mit hern Fridreichen des Mocken svn, vnd mit allen den schepfen di vor an disem brief sint be- nennet, vnd mit der stat gemein zv der Igla mit armen vnd mit richen, daz dise gelubde von Seyboten dem Stehlein vnd von allen sinen erben vnd von allen sinen vrunden vnd halt von allen sinen nachkomen gein hern Remunden von Leuchtenburck und gein allen sinen erben her nach ymmer mer vnzerbrochen beliben, des geb wir hern Remunden von
100 weil si warn in hern Remundes vanchnusse von Leuchtenburck, dar zv habnt vns gebeten, vrov Christein, sin hausvrowe, vnd sin svn her Johanns der Chrevczer, Heinrich sin svn, vnd ouch sin svn Wernher der Mvench zvm Sahars, vnd ander sin vreuende hern Seybotes des Stehleins, Daz wir des bekennen vnd des getzevg sein, daz er her Seybot der Stehlein vnd sin havsvrowe, vnd sin svene, die vor an disem brief beschriben sint vnd benennet, vnd gemeinlichen all sin vrunde vnd all sin erben gelobt habnt, aller der schvlt, vnd alles des geltes, des her Remunt von Leuchtenburck in hern Seyboten dem Stehlein ye schuldig ward, ez sei vil oder wenig, chlein oder groz, Daz in des der vorgenant Seybot der Stehlein, vnd alle sin vorgenanten svn vnd sin vrunt genczlichen ledig gelazen habnt an allerley arge liste also, daz her Seybot der Stehlein noch sin havsvrowe vrov Christein, noch her Johanns der Chrevtzer, noch sin svn Heinrich, noch Wernher der Mvench zum Sahars, sein svn, noch sein svn Herman, noch ander kein sin vrunt, noch kein sin nach- komen her nach nymmer mer an hern Remunden von Leuchtenburck, noch an sin erben. keinerleye gelt noch schult gevordern sullen. Ouch gelobt der offt genant Seybot der Stehlein, an disem gegenwurtigen brief, aller der gült vnd aller der schult, die man her Remunt schuldig ist fur die Christaninne die brennerine zym brode, der sei wenig oder vil. daz er der selben schulde hern Remunden von Leuchtenburck, vnd alle sin erben ouch genczlichen ledig hat gelazen, so daz er dieselben schult vnd daz selbe gelt an hern Re- munden von Leuchtenburck noch an kein sin erben nymmermer gevordern sulle, er noch kein sin erben noch kein sin vrunt, vnd soll ouch di vorgenanten vrowen di Christaninne die brennerinne daz selbe vorgenant gelt nymmer mer an gevordern, noch an kein ir erben, daz hat auch gelobt her Seybot der Stehlein bi sinen trewen, mit samt siner hovsvrowen vnd mit samt sinen svenen, vnd mit allen sinen vrunden, vnd wo dise gelubde gebrochen wurden, Also daz Seybot der Stehlein oder Herman sin svn, dar nach als si ledig wurden vz hern Remundes vancknüsse von Leuchtenburck vnd si dise gelubde danne brechen wolden mit keinerleye brieven ob si die yndert noch behalten hetten vmb kein schult oder vmb kein gelt gein hern Remunden damit si im gelt wolten angewinnen oder vordern oder an kein sin erben her nach, wo daz geschæhe von Seyboten dem Stehlein oder von seiner hausvrowen, oder von sinen svnen die vor beschriben stent an disem brief vnd benennet, oder von keinen sinen vrunden oder hernach von keinen sinen nachkomen, des wir in nicht getrowen, daz si trewelos vnd erelos vnd rechtelos sin vnd heizen vor allen erberen leuten, Daz dise rede vnd dise gelübde von Syboten dem Stehlin, vnd von seiner hausvrowen vrovn Christein, vnd von allen sinen svnen vnd von allen sinen vrunden ge- schehen vnd gelobt sein ymmer mer stetichlichen zehalden, des bekenne wir Michel der Richter vnd sein des getzeuge mit samt hern Nyklasen des Brenners svn, vnd mit hern Fridreichen des Mocken svn, vnd mit allen den schepfen di vor an disem brief sint be- nennet, vnd mit der stat gemein zv der Igla mit armen vnd mit richen, daz dise gelubde von Seyboten dem Stehlein vnd von allen sinen erben vnd von allen sinen vrunden vnd halt von allen sinen nachkomen gein hern Remunden von Leuchtenburck und gein allen sinen erben her nach ymmer mer vnzerbrochen beliben, des geb wir hern Remunden von
Strana 101
101 Leuchtenburck disen brief zv einer ewigen vrkvnde vnd zv einer ymmer wernder gedacht- nusse versigelt vnd gevestent mit vnserr stat insygel zv der Ygla, vnd ouch mit sin selbes insygel hern Seybotes des Stehleins vnd siner erben, Diser brief ist geschriben vnd gegeben do von Christes geburt warn ergangen Tausent Jar vnd drev hundert Jar, in dem Ach- czehnden Jar an dem andern svnntage in der vasten Reminiscere. (Das Orig. auf Pergament mit 2 ziemlich gut erhaltenen Sigillen im mähr. stand. Archive unter den Miscellen n. 3.) CXXXI. Johannes, papa XXII. constituit inquisitores invalescentis in partibus regni Bohemiœ et Poloniæ hœreseos. Dt. Avinione Kalendis Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis filiis Peregrino Oppoliensi Predi- catorum et Nicolao Hyspodinet de Cracovia Minorum Ordinum Fratribus Salutem et Apostolicam Benedictionem. Pre cunctis nostre mentis desiderabilibus tota mente optantes fidei catholice incrementa, et eam a malignorum et pravorum hereticorum potissime et credentium fautorum defensorum et receptatorum ipsorum dolosis insidiis et fraudulentis fallaciis, quibus vineam Domini Sabaoth nequiter demoliri satagunt, pro viribus conservare, nimio dolore replemur cum audimus aliquos vel sentimus ad illius depressionem qualicunque malignitate consurgere vel dampnabilibus ipsam depravando reprehensionibus aut ei detractionibus arrogabilibus derogando, seu eam fictis et mendacibus pervertendo commentis, ad quorum iniqua conster- nenda molimina eo animosius aspiramus, quo in animarum stragem huiusmodi pestilentes viros pernitiosius agnoscimus conspirare, facies quidem habentes diversas sed caudas ad invicem colligatas. Sane dolentes accepimus quod in aliquibus partibus Regni Boemie atque Polonie, et in confinibus et limitibus terrarum ipsarum precipue in Cracoviensi et Wratis- laviensi Civitatibus et Dioc. adeo infidelitatis diversimode error invaluit, quod ibidem quam- plurimi a via veritatis prorsus aversi euntes post devium falsitatis, ac seipsos diversis et variis heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe murum fidei machinas construunt, molientes ipsam fallacium argumentationum dolosis falsis et vulpinis impulsibus demoliri. Verum licet ubilibet sedis apostolice diligentia contra talium periculosam et dolosam astutiam, ne diffusius huiusmodi serpat morbus, remedium libenter adhibeat opportunum in predictis tamen Civitatibus et Dioc. locis et terris veluti gentilibus et paganis quam contiguis cupientes ancxie ut negotium fidei iugi profectu elisis omnino quibuslibet erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus fortius convalescat, studemus ad hoc nec immerito per nos et alios attencius vigilare, providimus itaque in predictis Civitatibus locis et terris aliquas circumspectas personas ad presens pro tanto negotio deputari, quarum honesta conversatio exemplum tribuat puritatis et doctrinam fundant erudita labia salutarem, ut sacro ipsorum ministerio ac vigili studio et sollicitudine indefessa prefate Civitates et Dioc. terre ac loca hujusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur, ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat in Dei honorem et eiusdem
101 Leuchtenburck disen brief zv einer ewigen vrkvnde vnd zv einer ymmer wernder gedacht- nusse versigelt vnd gevestent mit vnserr stat insygel zv der Ygla, vnd ouch mit sin selbes insygel hern Seybotes des Stehleins vnd siner erben, Diser brief ist geschriben vnd gegeben do von Christes geburt warn ergangen Tausent Jar vnd drev hundert Jar, in dem Ach- czehnden Jar an dem andern svnntage in der vasten Reminiscere. (Das Orig. auf Pergament mit 2 ziemlich gut erhaltenen Sigillen im mähr. stand. Archive unter den Miscellen n. 3.) CXXXI. Johannes, papa XXII. constituit inquisitores invalescentis in partibus regni Bohemiœ et Poloniæ hœreseos. Dt. Avinione Kalendis Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis filiis Peregrino Oppoliensi Predi- catorum et Nicolao Hyspodinet de Cracovia Minorum Ordinum Fratribus Salutem et Apostolicam Benedictionem. Pre cunctis nostre mentis desiderabilibus tota mente optantes fidei catholice incrementa, et eam a malignorum et pravorum hereticorum potissime et credentium fautorum defensorum et receptatorum ipsorum dolosis insidiis et fraudulentis fallaciis, quibus vineam Domini Sabaoth nequiter demoliri satagunt, pro viribus conservare, nimio dolore replemur cum audimus aliquos vel sentimus ad illius depressionem qualicunque malignitate consurgere vel dampnabilibus ipsam depravando reprehensionibus aut ei detractionibus arrogabilibus derogando, seu eam fictis et mendacibus pervertendo commentis, ad quorum iniqua conster- nenda molimina eo animosius aspiramus, quo in animarum stragem huiusmodi pestilentes viros pernitiosius agnoscimus conspirare, facies quidem habentes diversas sed caudas ad invicem colligatas. Sane dolentes accepimus quod in aliquibus partibus Regni Boemie atque Polonie, et in confinibus et limitibus terrarum ipsarum precipue in Cracoviensi et Wratis- laviensi Civitatibus et Dioc. adeo infidelitatis diversimode error invaluit, quod ibidem quam- plurimi a via veritatis prorsus aversi euntes post devium falsitatis, ac seipsos diversis et variis heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe murum fidei machinas construunt, molientes ipsam fallacium argumentationum dolosis falsis et vulpinis impulsibus demoliri. Verum licet ubilibet sedis apostolice diligentia contra talium periculosam et dolosam astutiam, ne diffusius huiusmodi serpat morbus, remedium libenter adhibeat opportunum in predictis tamen Civitatibus et Dioc. locis et terris veluti gentilibus et paganis quam contiguis cupientes ancxie ut negotium fidei iugi profectu elisis omnino quibuslibet erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus fortius convalescat, studemus ad hoc nec immerito per nos et alios attencius vigilare, providimus itaque in predictis Civitatibus locis et terris aliquas circumspectas personas ad presens pro tanto negotio deputari, quarum honesta conversatio exemplum tribuat puritatis et doctrinam fundant erudita labia salutarem, ut sacro ipsorum ministerio ac vigili studio et sollicitudine indefessa prefate Civitates et Dioc. terre ac loca hujusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur, ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat in Dei honorem et eiusdem
Strana 102
102 fidei incrementum soliditatem et statum. Cumque de prudentie vestre industria de qua nobis a fide dignis et maioribus vestrorum ordinum laudabile testimonium perhibetur plenam in Domino habeamus propter quod ministerium vestrum ad id specialiter exequendum et debite ac prout tanti negotii requirit arduitas vigilanter et sollicite prosequendum elegimus, discre- tioni vestre per apostolica scripta sub virtute sancte obedientie firmiter precipiendo mandamus in remissionem vobis peccaminum iniungentes quatinus Inquisitionis officium in prefatis Civitatibus et Dioc. terris et locis contra hereticos credentes fautores defensores et recepta- tores eorum iuxta formam Canonum et auctoritatem fratribus vestrorum Ordinum Inquisitoribus huiusmodi pravitatis deputatis auctoritate apostolica, et imposterum deputandis concessam solerter et sollicite exequi studeatis. Nos enim vos ad prefatum officium exequendum in locis et partibus illis expresse duximus deputandos, ac illam potestatem et auctoritatem habere vos volumus in partibus et locis eisdem que fratribus vestrorum ordinum Inquisitoribus pravitatis heretice in aliis locis et provinciis in quibus eam exercent poscitur esse concessa, ac in executione predictorum plenam vobis concedimus iuxta formam Canonum tenore pre- sentium facultatem. Et quia extirpationem predictarum heresum que in illis partibus periculose pullulare dicuntur et incrementum Catholice, fidei zelamus ex corde volumus et mandamus ut frequenter de statu fidei in illis partibus et executione vestri officii nos informare curetis. Ut si per nos ad extirpationem prefatarum heresum et hereticorum credentium fautorum defensorum et receptatorum ipsorum conculcationem, aliud remedium adhiberi oporteat, certificati per vos possimus officii nostri debitum in predictis et ea contingentibus salubriter impertiri. Datum Avinione Kalendis Maii Anno Secundo. In eundem modum Dilectis filiis Colde Predicatorum et Hartmanno Pilnensi Mino- rum Ordinum fratribus etc. Pre cunctis nostre mentis etc. ut in proxima superiori usque et limitibus Terrarum ipsarum precipue in Pragensi et Olomucensi Civitatibus et Dioc. adeo heretice infidelitatis diversimode etc. usque Inquisitionis officium in prefatis Regno Civi- tatibus et Dioc. Terris et locis etc. per totum. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 316. 317. epist. 1055. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXII. Johannes, papa XXII. mandat episcopis Krakoviensi, Missinensi et Olomucensi, ut institutis invalescentis ibi hœreseos inquisitoribus assistant. Dt. Avinione Kal. Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri . . Episcopo Craco- viensi Salutem et apostolicam benedictionem. Cum illius pastoris pariter et custodis, qui animam suam pro ovibus suis posuit, et qui ex hiis quas pater sibi dederat, aliquam non ammisit vices licet immeriti geramus in terris ut pro viribus commisse vicis exequamur officium tenemur super gregem humilitatis nostre cure commissum, noctis custodire vigilias ut lupis molientibus diripere gregem ipsum obviare toto conamine satagamus, et velut custos seu etiam speculator instruimur ore prophetico super speculam iugiter stare per diem et
102 fidei incrementum soliditatem et statum. Cumque de prudentie vestre industria de qua nobis a fide dignis et maioribus vestrorum ordinum laudabile testimonium perhibetur plenam in Domino habeamus propter quod ministerium vestrum ad id specialiter exequendum et debite ac prout tanti negotii requirit arduitas vigilanter et sollicite prosequendum elegimus, discre- tioni vestre per apostolica scripta sub virtute sancte obedientie firmiter precipiendo mandamus in remissionem vobis peccaminum iniungentes quatinus Inquisitionis officium in prefatis Civitatibus et Dioc. terris et locis contra hereticos credentes fautores defensores et recepta- tores eorum iuxta formam Canonum et auctoritatem fratribus vestrorum Ordinum Inquisitoribus huiusmodi pravitatis deputatis auctoritate apostolica, et imposterum deputandis concessam solerter et sollicite exequi studeatis. Nos enim vos ad prefatum officium exequendum in locis et partibus illis expresse duximus deputandos, ac illam potestatem et auctoritatem habere vos volumus in partibus et locis eisdem que fratribus vestrorum ordinum Inquisitoribus pravitatis heretice in aliis locis et provinciis in quibus eam exercent poscitur esse concessa, ac in executione predictorum plenam vobis concedimus iuxta formam Canonum tenore pre- sentium facultatem. Et quia extirpationem predictarum heresum que in illis partibus periculose pullulare dicuntur et incrementum Catholice, fidei zelamus ex corde volumus et mandamus ut frequenter de statu fidei in illis partibus et executione vestri officii nos informare curetis. Ut si per nos ad extirpationem prefatarum heresum et hereticorum credentium fautorum defensorum et receptatorum ipsorum conculcationem, aliud remedium adhiberi oporteat, certificati per vos possimus officii nostri debitum in predictis et ea contingentibus salubriter impertiri. Datum Avinione Kalendis Maii Anno Secundo. In eundem modum Dilectis filiis Colde Predicatorum et Hartmanno Pilnensi Mino- rum Ordinum fratribus etc. Pre cunctis nostre mentis etc. ut in proxima superiori usque et limitibus Terrarum ipsarum precipue in Pragensi et Olomucensi Civitatibus et Dioc. adeo heretice infidelitatis diversimode etc. usque Inquisitionis officium in prefatis Regno Civi- tatibus et Dioc. Terris et locis etc. per totum. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 316. 317. epist. 1055. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXII. Johannes, papa XXII. mandat episcopis Krakoviensi, Missinensi et Olomucensi, ut institutis invalescentis ibi hœreseos inquisitoribus assistant. Dt. Avinione Kal. Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri . . Episcopo Craco- viensi Salutem et apostolicam benedictionem. Cum illius pastoris pariter et custodis, qui animam suam pro ovibus suis posuit, et qui ex hiis quas pater sibi dederat, aliquam non ammisit vices licet immeriti geramus in terris ut pro viribus commisse vicis exequamur officium tenemur super gregem humilitatis nostre cure commissum, noctis custodire vigilias ut lupis molientibus diripere gregem ipsum obviare toto conamine satagamus, et velut custos seu etiam speculator instruimur ore prophetico super speculam iugiter stare per diem et
Strana 103
103 super custodiam totis lustrare noctibus, prospectare undique, et pro posse singula speculari, ut annuntiemus quecumque viderimus, et opponamus nos murum ascedentibus ex adverso, de vinea Domini Sabaoth demolientes exterminaturi vulpeculas, et de veri vestiario Salo- monis corrodentes tineas exclusuri propter quod Habræe patris fidei typum gerentes in Dei ecclesia, ad catholicæ fidei tuitionem afficimur ipsiusque desideramus ubilibet incrementa producere, ac eam a malignorum et pravorum quorumlibet hereticorum presertim atque cre- dentium fautorum defensorum et receptatorum illorum dolosis insidiis et fallaciis fraudulentis opportunis remediis preservare. Sane non sine amaritudine cordis accepimus, quod in ali- quibus partibus Regnorum Boemie et Polonie et in eorum confinibus et limitibus precipue in Civitate et Diocesi Cracoviensi adeo patenter heretice infidelitatis error invaluit quod ibidem quamplurimi a via veritatis prorsus adversi euntes post devium falsitatis, ac seipsos diversis et variis heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe soliditatem fidei machinas construunt ipsamque subvertere falsis et vulpinis impulsibus fallacium argumenta- tionum intendunt. Quid ergo frater tu ad hec nunquid stabis tota die otiosus et tanquam nulla sil tibi cura de omnibus hiis qui exprobant nomini agminum Israel, te zelo fidei non oppones. An non attendis, quod clamat ad te Dominus per prophetam ut loquaris ad omnes Civitates Juda sermones quos locutus est tibi et sermones illos exprimendo subiungit. Vade et clama Revertere adversatrix Israel dicit Dominus, et non avertam faciem meam a te. Nunquid etiam clamat idem Dominus per Ezechielem dicens: si speculator viderit gladium venientem, et non insonuerit buccina, veneritque gladius et tulerit animam unam de populo sanguinem eius de manu speculatoris requiram. Redde ergo tue testimonium fidei, et in Christi negotio ulterius non lentescas, nec sit apud te verbum Domini alligatum, sed diligenter pastoralis partes officii exequaris. Noli otiari in talento Domini, sed ut illud Dominus cum fenoris accessione recipiat, evangelicam negotiationem exerce. Insta opportune et importune, opus fac evangeliste ministerium tuum imple, et animam si necesse fuerit pro defensione fidei ponere non formides. Nos autem licet ad talium iniqua ubique consternenda molimina eo animosius aspiremus quo pernitialius ea in dispendium animarum non ambigimus redun- dare, et quo latius serpunt ac dilatantur periculosius, si non in suis initiis extinguantur. Cupientes tamen ancxie in Civitate ac Diocesi memoratis ac terris et locis aliis dictorum Regnorum veluti gentilibus et paganis quasi conterminis negotium ipsius fidei elisis omnino quibusvis erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus iugi profectu convalescere fortius ac felicius prosperari, ad id inibi promovendum per nos et alios attentius nec immerito vigilare studemus. Unde providimus dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Oppoliensium Predicatorum et Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Haspodinet de Cracovia Minorum Ordinum, quorum honesta conversatio, ut speramus, exemplum tribuet puritatis, et doclrinam fundent erudita labia salutarem, ad inquisitionis officium in predictis Civitatibus ac Dioc. locis et terris contra hereticos credentes fautores defensores, et receptatores eorum iuxta formam canonum exequendum per apostolicas litteras deputandos. Quocirca fraternitati tue per apo- stolica scripta mandamus quatinus premissis omnibus pia meditatione pensatis indutus loricam fidei ad illius vitanda pericula et hostium eius audaciam compescendam in predictis tua
103 super custodiam totis lustrare noctibus, prospectare undique, et pro posse singula speculari, ut annuntiemus quecumque viderimus, et opponamus nos murum ascedentibus ex adverso, de vinea Domini Sabaoth demolientes exterminaturi vulpeculas, et de veri vestiario Salo- monis corrodentes tineas exclusuri propter quod Habræe patris fidei typum gerentes in Dei ecclesia, ad catholicæ fidei tuitionem afficimur ipsiusque desideramus ubilibet incrementa producere, ac eam a malignorum et pravorum quorumlibet hereticorum presertim atque cre- dentium fautorum defensorum et receptatorum illorum dolosis insidiis et fallaciis fraudulentis opportunis remediis preservare. Sane non sine amaritudine cordis accepimus, quod in ali- quibus partibus Regnorum Boemie et Polonie et in eorum confinibus et limitibus precipue in Civitate et Diocesi Cracoviensi adeo patenter heretice infidelitatis error invaluit quod ibidem quamplurimi a via veritatis prorsus adversi euntes post devium falsitatis, ac seipsos diversis et variis heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe soliditatem fidei machinas construunt ipsamque subvertere falsis et vulpinis impulsibus fallacium argumenta- tionum intendunt. Quid ergo frater tu ad hec nunquid stabis tota die otiosus et tanquam nulla sil tibi cura de omnibus hiis qui exprobant nomini agminum Israel, te zelo fidei non oppones. An non attendis, quod clamat ad te Dominus per prophetam ut loquaris ad omnes Civitates Juda sermones quos locutus est tibi et sermones illos exprimendo subiungit. Vade et clama Revertere adversatrix Israel dicit Dominus, et non avertam faciem meam a te. Nunquid etiam clamat idem Dominus per Ezechielem dicens: si speculator viderit gladium venientem, et non insonuerit buccina, veneritque gladius et tulerit animam unam de populo sanguinem eius de manu speculatoris requiram. Redde ergo tue testimonium fidei, et in Christi negotio ulterius non lentescas, nec sit apud te verbum Domini alligatum, sed diligenter pastoralis partes officii exequaris. Noli otiari in talento Domini, sed ut illud Dominus cum fenoris accessione recipiat, evangelicam negotiationem exerce. Insta opportune et importune, opus fac evangeliste ministerium tuum imple, et animam si necesse fuerit pro defensione fidei ponere non formides. Nos autem licet ad talium iniqua ubique consternenda molimina eo animosius aspiremus quo pernitialius ea in dispendium animarum non ambigimus redun- dare, et quo latius serpunt ac dilatantur periculosius, si non in suis initiis extinguantur. Cupientes tamen ancxie in Civitate ac Diocesi memoratis ac terris et locis aliis dictorum Regnorum veluti gentilibus et paganis quasi conterminis negotium ipsius fidei elisis omnino quibusvis erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus iugi profectu convalescere fortius ac felicius prosperari, ad id inibi promovendum per nos et alios attentius nec immerito vigilare studemus. Unde providimus dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Oppoliensium Predicatorum et Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Haspodinet de Cracovia Minorum Ordinum, quorum honesta conversatio, ut speramus, exemplum tribuet puritatis, et doclrinam fundent erudita labia salutarem, ad inquisitionis officium in predictis Civitatibus ac Dioc. locis et terris contra hereticos credentes fautores defensores, et receptatores eorum iuxta formam canonum exequendum per apostolicas litteras deputandos. Quocirca fraternitati tue per apo- stolica scripta mandamus quatinus premissis omnibus pia meditatione pensatis indutus loricam fidei ad illius vitanda pericula et hostium eius audaciam compescendam in predictis tua
Strana 104
104 Civitate atque Dioc. te ferventer accingens, ne dissimulare videaris quod terreni principes emulantur quantum in te fuerit contra ipsos hereticos credentes fautores defensores et recep- tatores eorum sic insurgere studeas, sic eisdem Inquisitoribus circa tam pium commissum eis officium salubriter exequendum consiliis auxiliis et favoribus opportunis assistas, quod tuo mediante suffragio per eorum sacrum ministerium ac studium vigile et sollicitudinem indefessam predicte tue Civitas et Dioc. ab huiusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur, ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat in Dei honorem et eius fidei incrementum soliditatem et statum, per quod ab eo cuius ages in hac parte negotium inextimabile tibi premium compares, et nobis ac apostolice sedi dignis in Domino laudibus commendandus occurras. Datum Avinione Kal. Maii Anno Secundo. In eundem modum venerabili Fratri . . Episcopo Missinensi etc. ut supra usque et limitibus adeo patenter etc. ut in eadem usque cupientes tamen anexie in Regnis terris et locis dictorum Regnorum veluti etc. ut in eadem usque ad Inquisitionis officium in predictis Regnis locis et terris contra etc. usque indefessam predicta Regna terre et loca etc. ut in eadem per totum. Datum ut supra. In eundem modum venerabili Fratri .. Episcopo Olomucensi etc. ut in prima per totum mutato nomine Ciritatis. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 315. epist. 1053. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXIII. Johannes, papa XXII. mandat . . duci Cracoviensi episcopisque Pragensi et Olomucensi aliisque pluribus ut institutis invalescentis in partibus regnorum Bohemiœ et Poloniœ hœreseos inquisitoribus secundum omne suum posse assistent. Dt. Avinione Kal. Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Nobili Viro . . Duci Cra- coviensi salutem et apostolicam benedictionem. Cum Habræ patris fidei typum geramus in Dei ecclesia licet insufficientibus meritis catholicam fidem specialiter tueri tenemur, ipsiusque pro viribus ubilibet incrementa producere, ac eam a malignorum et pravorum quorumlibet hereticorum presertim atque credentium fautorum defensorum ac receptatorum illorum dolosis insidiis et fallaciis fraudulentis opportunis remediis preservare, propter quod nimio dolore replemur cum audimus aliquos vel sentimus ad ipsius fidei depressionem qualicumque ma- lignitate consurgere et ad demolitionem vinee Domini Sabaoth nequiter anhelare, nunc eam temerariis depravando reprehensionibus, nunc fictis et mendacibus pervertendo commentis aut ei detractionibus arrogabilibus derogando. Sane non sine amaritudine cordis accepimus quod in aliquibus partibus Regnorum Boemie atque Polonie, et in earum confinibus atque limitibus precipue in Pragensi Olomucensi Cracoviensi Wratislaviensi ac Missinensi Civitati- bus et Diocesibus adeo patenter heretice infidelitatis error invaluit, quod ibidem quamplurimi a via veritatis prorsus aversi euntes post devium falsitatis ac seipsos diversis et variis
104 Civitate atque Dioc. te ferventer accingens, ne dissimulare videaris quod terreni principes emulantur quantum in te fuerit contra ipsos hereticos credentes fautores defensores et recep- tatores eorum sic insurgere studeas, sic eisdem Inquisitoribus circa tam pium commissum eis officium salubriter exequendum consiliis auxiliis et favoribus opportunis assistas, quod tuo mediante suffragio per eorum sacrum ministerium ac studium vigile et sollicitudinem indefessam predicte tue Civitas et Dioc. ab huiusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur, ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat in Dei honorem et eius fidei incrementum soliditatem et statum, per quod ab eo cuius ages in hac parte negotium inextimabile tibi premium compares, et nobis ac apostolice sedi dignis in Domino laudibus commendandus occurras. Datum Avinione Kal. Maii Anno Secundo. In eundem modum venerabili Fratri . . Episcopo Missinensi etc. ut supra usque et limitibus adeo patenter etc. ut in eadem usque cupientes tamen anexie in Regnis terris et locis dictorum Regnorum veluti etc. ut in eadem usque ad Inquisitionis officium in predictis Regnis locis et terris contra etc. usque indefessam predicta Regna terre et loca etc. ut in eadem per totum. Datum ut supra. In eundem modum venerabili Fratri .. Episcopo Olomucensi etc. ut in prima per totum mutato nomine Ciritatis. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 315. epist. 1053. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXIII. Johannes, papa XXII. mandat . . duci Cracoviensi episcopisque Pragensi et Olomucensi aliisque pluribus ut institutis invalescentis in partibus regnorum Bohemiœ et Poloniœ hœreseos inquisitoribus secundum omne suum posse assistent. Dt. Avinione Kal. Maii 1318. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Nobili Viro . . Duci Cra- coviensi salutem et apostolicam benedictionem. Cum Habræ patris fidei typum geramus in Dei ecclesia licet insufficientibus meritis catholicam fidem specialiter tueri tenemur, ipsiusque pro viribus ubilibet incrementa producere, ac eam a malignorum et pravorum quorumlibet hereticorum presertim atque credentium fautorum defensorum ac receptatorum illorum dolosis insidiis et fallaciis fraudulentis opportunis remediis preservare, propter quod nimio dolore replemur cum audimus aliquos vel sentimus ad ipsius fidei depressionem qualicumque ma- lignitate consurgere et ad demolitionem vinee Domini Sabaoth nequiter anhelare, nunc eam temerariis depravando reprehensionibus, nunc fictis et mendacibus pervertendo commentis aut ei detractionibus arrogabilibus derogando. Sane non sine amaritudine cordis accepimus quod in aliquibus partibus Regnorum Boemie atque Polonie, et in earum confinibus atque limitibus precipue in Pragensi Olomucensi Cracoviensi Wratislaviensi ac Missinensi Civitati- bus et Diocesibus adeo patenter heretice infidelitatis error invaluit, quod ibidem quamplurimi a via veritatis prorsus aversi euntes post devium falsitatis ac seipsos diversis et variis
Strana 105
105 heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe murum fidei machinas construunt, ipsamque subvertere falsis et vulpinis impulsibus fallacium argumentationum intendunt. Verum licet ad talium iniqua ubique consternenda molimina eo animosius aspiremus quo pernitiosius ea in dispendium animarum non ambigimus redundare, et quo latius serpunt ac dilatantur periculosius si non in suis initiis extinguantur. Cupientes tamén ancxie in Civitatibus ac Dioc. locis et terris eisdem veluti gentilibus et paganis quam conterminis negotium fidei elisis omnino quibusvis erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus iugi profectu convalescere fortius ac felicius prosperari ad id inibi promovendum per nos et alios attentius nec immerito vigilare studemus. Vnde providimus dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Predicatorum et Artmannum et Nicolaum Minorum Ordinum, quorum honesta conversatio, ut speramus, exemplum tribuet puritatis et doctrinam fundent erudita labia salutarem, ad Inquisitionis officium in predictis Civitatibus dioc. locis et terris contra hereticos credentes fautores defensores et receptatores eorum iuxta formam canonum exequendum per aposto- licas litteras deputandos. Quia igitur etsi potestatis terrene sit debitum prevaricantium crimina persequi, illud tamen ei principalius iminet et onus cure artioris importat, ut adversus hostes catholice fidei durioris aculeo animadversionis insurgat. Nobilitatem tuam monendo rogamus et hortamur attente obsecrantes per viscera misericordie Dei nostri, et nichilominus tibi per apostolica scripta mandantes quatinus pia meditatione pensata, quantum tua et ceterorum catholicorum Nobilium et Magnatum interest, ut induti loricam fidei ad illius vitanda pericula et hostium eius audaciam compescendam, vos viriliter accingatis, ne dissimulare videamini illius per quem regimini et regatis iniuriam quantum in te fucrit, et ad te pertinuerit contra ipsos hereticos credentes fautores defensores et receptatores eorum sic insurgere studeas, sic eisdem Inquisitoribus circa tam pium commissum eis officium salubriter exequendum consiliis auxiliis et favoribus opportunis assistas, quod tuo mediante suffragio per eorum sacrum ministerium ac studium vigile et sollicitudinem indefessam, Civitates, Dioc. terre et loca predicta ab huiusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat, in Dei hono- rem et eiusdem, fidei incrementum, soliditatem et statum per quod ab eo, cuius ages in hac parte negotium inextimabile tibi premium compares et extolli possit dignis in Domino laudibus nomen tuum. Datum Avinione Kal. Maii Anno Secundo. In eundem modum dilectis filiis Nobilibus viris Henrico de Lipa, Petro de Monte Rosarum, Willelmo de Waldek, Willelmo de Landsteyn, Henrico de Monte Luado, Be- nessio de Wartenberk, Johanni de Mezynedi, et Potoni de Pozericz ac ceteris aliis Nobilibus per Regnum Boemie constitutis ad quas presentes pervenerint etc. Cum Habrœ etc. ut supra mutatis mutandis de singulari in plurali usque per viscera misericordie Dei nostri, vobisque nichilominus in remissionem peccaminum iniungentes quatinus etc. ut in eadem per totum. Datum ut supra. In eundem modum dilectis filiis Pragensi et Olomucensi ac aliis Universitatibus Civitatum Castrorum et aliarum villarum ac Terrarum per Regnum Boemie constitutis etc. Cum Habræ etc. ut sûpra usque precipue in vestris Pragensi et Olomucensi ac aliis 14
105 heresibus maculantes pestiferas ad concutiendum orthodoxe murum fidei machinas construunt, ipsamque subvertere falsis et vulpinis impulsibus fallacium argumentationum intendunt. Verum licet ad talium iniqua ubique consternenda molimina eo animosius aspiremus quo pernitiosius ea in dispendium animarum non ambigimus redundare, et quo latius serpunt ac dilatantur periculosius si non in suis initiis extinguantur. Cupientes tamén ancxie in Civitatibus ac Dioc. locis et terris eisdem veluti gentilibus et paganis quam conterminis negotium fidei elisis omnino quibusvis erroribus heresumque quarumlibet eradicatis vepribus iugi profectu convalescere fortius ac felicius prosperari ad id inibi promovendum per nos et alios attentius nec immerito vigilare studemus. Vnde providimus dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Predicatorum et Artmannum et Nicolaum Minorum Ordinum, quorum honesta conversatio, ut speramus, exemplum tribuet puritatis et doctrinam fundent erudita labia salutarem, ad Inquisitionis officium in predictis Civitatibus dioc. locis et terris contra hereticos credentes fautores defensores et receptatores eorum iuxta formam canonum exequendum per aposto- licas litteras deputandos. Quia igitur etsi potestatis terrene sit debitum prevaricantium crimina persequi, illud tamen ei principalius iminet et onus cure artioris importat, ut adversus hostes catholice fidei durioris aculeo animadversionis insurgat. Nobilitatem tuam monendo rogamus et hortamur attente obsecrantes per viscera misericordie Dei nostri, et nichilominus tibi per apostolica scripta mandantes quatinus pia meditatione pensata, quantum tua et ceterorum catholicorum Nobilium et Magnatum interest, ut induti loricam fidei ad illius vitanda pericula et hostium eius audaciam compescendam, vos viriliter accingatis, ne dissimulare videamini illius per quem regimini et regatis iniuriam quantum in te fucrit, et ad te pertinuerit contra ipsos hereticos credentes fautores defensores et receptatores eorum sic insurgere studeas, sic eisdem Inquisitoribus circa tam pium commissum eis officium salubriter exequendum consiliis auxiliis et favoribus opportunis assistas, quod tuo mediante suffragio per eorum sacrum ministerium ac studium vigile et sollicitudinem indefessam, Civitates, Dioc. terre et loca predicta ab huiusmodi pravis contagiis assistente divina gratia expurgentur ac fidei catholice nitor multiplicetur et solidetur ibidem et clarius et lucidius elucescat, in Dei hono- rem et eiusdem, fidei incrementum, soliditatem et statum per quod ab eo, cuius ages in hac parte negotium inextimabile tibi premium compares et extolli possit dignis in Domino laudibus nomen tuum. Datum Avinione Kal. Maii Anno Secundo. In eundem modum dilectis filiis Nobilibus viris Henrico de Lipa, Petro de Monte Rosarum, Willelmo de Waldek, Willelmo de Landsteyn, Henrico de Monte Luado, Be- nessio de Wartenberk, Johanni de Mezynedi, et Potoni de Pozericz ac ceteris aliis Nobilibus per Regnum Boemie constitutis ad quas presentes pervenerint etc. Cum Habrœ etc. ut supra mutatis mutandis de singulari in plurali usque per viscera misericordie Dei nostri, vobisque nichilominus in remissionem peccaminum iniungentes quatinus etc. ut in eadem per totum. Datum ut supra. In eundem modum dilectis filiis Pragensi et Olomucensi ac aliis Universitatibus Civitatum Castrorum et aliarum villarum ac Terrarum per Regnum Boemie constitutis etc. Cum Habræ etc. ut sûpra usque precipue in vestris Pragensi et Olomucensi ac aliis 14
Strana 106
106 Civitatibus, Castris, Villis, et Terris per Regnum Boemie constitutis adeo etc. ut in eadem usque tamen ancxie in Civitatibus Castris Villis ac Terris eisdem veluti etc. ut in eadem mutatis mutandis. Datum ut supra. In eundem modum Dilecto filio Nobili Viro . . Duci Wratislaviensi etc. Cum Habræ ut in proxima superiori usque dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Oppo- liens. Predicatorum, ac Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Hyspodinet de Cracovia Mino- rum Ordinum, quorum honesta etc. ut supra per totum. Datum ut supra. In eundem modum Carissimo in Christo Filio .. Regi Boemie etc. Cum Habræ patris fidei etc. ut in IV superiori usque Regnorum tuorum Boemie etc. ut in eadem usque dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Opuliens. Predicatorum et Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Hyspodinet de Cracovia Minorum Ordinum quorum honesta etc. usque animadversionis insurgat. Excellentiam tuam monendo rogamus et hortamur attente obsecrantes per viscera misericordie Dei nostri et nichilominus tibi per apostolica scripta mandantes quatinus pia meditatione pensata quantum tua et ceterorum Catholicorum principum inter- est ut induti loricam fidei etc. per totum. Datum ut supra. In eundem modum Dilecto filio Nobili Viro .. Marchioni Misnensi etc. Cum Habræ etc. ut in prima que dirigitur . . Duci Cracoviensi. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 316. epist. 1054. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXIV. Johannes, papa XXII. mandat decano Olomucensi, ut bona a monasterio Oslawanensi per quosdam maleficos ablata restitui curet. Dt. Avenione IV. Nonas Maji 1318. Johannes episcopus seruus seruorum dei, Dilecto filio . . Decano ecclesie Olomu- censis, Salutem et apostolicam benediccionem. Significarunt nobis dilecte in Christo filie . . Abbatissa et Conuentus Monasterij in Osslauia, Cisterciensis Ordinis, Olomucensis diocesis, quod nonulli iniquitatis filij, quos prorsus ignorant decimas, redditus, census, possessiones, legata, instrumenta publica, et quedam alia bona ad Monasterium ipsum spectancia temere, ac maliciose occultare, et occulte detinere presumunt, non curantes ea dictis Abbatisse et Conuentui exhibere, in animarum suarum periculum, et earundem Abbatisse et Conuentus ac Monasterij non modicum detrimentum, super quo eedem Abbatissa et Conuentus apostolice sedis remedium implorarunt. Quocirca discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, qua- tenus omnes huiusmodi occultos detentores decimarum, reddituum et aliorum bonorum pre- dictorum, ex parte nostra publice in ecclesijs coram populo per te, uel per alium moneas, ut infra conpetentem terminum, quem eis prefixeris, ea predictis Abbatisse et Conuentui a se debita restituant, et reuelent, ac de ipsis plenam et debitam satisfaccionem impendant, Et si id non impleuerint infra alium terminum competentem, quem eis ad hoc peremptorie duxeris prefigendum, extunc in eos generalem excommunicationis sentenciam proferas, et
106 Civitatibus, Castris, Villis, et Terris per Regnum Boemie constitutis adeo etc. ut in eadem usque tamen ancxie in Civitatibus Castris Villis ac Terris eisdem veluti etc. ut in eadem mutatis mutandis. Datum ut supra. In eundem modum Dilecto filio Nobili Viro . . Duci Wratislaviensi etc. Cum Habræ ut in proxima superiori usque dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Oppo- liens. Predicatorum, ac Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Hyspodinet de Cracovia Mino- rum Ordinum, quorum honesta etc. ut supra per totum. Datum ut supra. In eundem modum Carissimo in Christo Filio .. Regi Boemie etc. Cum Habræ patris fidei etc. ut in IV superiori usque Regnorum tuorum Boemie etc. ut in eadem usque dilectos filios fratres Coldam et Peregrinum Opuliens. Predicatorum et Hartmannum Pilnens. et Nicolaum Hyspodinet de Cracovia Minorum Ordinum quorum honesta etc. usque animadversionis insurgat. Excellentiam tuam monendo rogamus et hortamur attente obsecrantes per viscera misericordie Dei nostri et nichilominus tibi per apostolica scripta mandantes quatinus pia meditatione pensata quantum tua et ceterorum Catholicorum principum inter- est ut induti loricam fidei etc. per totum. Datum ut supra. In eundem modum Dilecto filio Nobili Viro .. Marchioni Misnensi etc. Cum Habræ etc. ut in prima que dirigitur . . Duci Cracoviensi. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni II. part. I. pag. 316. epist. 1054. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CXXXIV. Johannes, papa XXII. mandat decano Olomucensi, ut bona a monasterio Oslawanensi per quosdam maleficos ablata restitui curet. Dt. Avenione IV. Nonas Maji 1318. Johannes episcopus seruus seruorum dei, Dilecto filio . . Decano ecclesie Olomu- censis, Salutem et apostolicam benediccionem. Significarunt nobis dilecte in Christo filie . . Abbatissa et Conuentus Monasterij in Osslauia, Cisterciensis Ordinis, Olomucensis diocesis, quod nonulli iniquitatis filij, quos prorsus ignorant decimas, redditus, census, possessiones, legata, instrumenta publica, et quedam alia bona ad Monasterium ipsum spectancia temere, ac maliciose occultare, et occulte detinere presumunt, non curantes ea dictis Abbatisse et Conuentui exhibere, in animarum suarum periculum, et earundem Abbatisse et Conuentus ac Monasterij non modicum detrimentum, super quo eedem Abbatissa et Conuentus apostolice sedis remedium implorarunt. Quocirca discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, qua- tenus omnes huiusmodi occultos detentores decimarum, reddituum et aliorum bonorum pre- dictorum, ex parte nostra publice in ecclesijs coram populo per te, uel per alium moneas, ut infra conpetentem terminum, quem eis prefixeris, ea predictis Abbatisse et Conuentui a se debita restituant, et reuelent, ac de ipsis plenam et debitam satisfaccionem impendant, Et si id non impleuerint infra alium terminum competentem, quem eis ad hoc peremptorie duxeris prefigendum, extunc in eos generalem excommunicationis sentenciam proferas, et
Strana 107
107 eam facias ubi, et quando expedire uideris, usque ad satisfaccionem condignam solemniter publicari. Datum Auinione IV. Nonas Maij, Pontificatus nostri Anno Secundo. (Originale membran, cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunensis, O. I. n. 18.) CXXXV. Conradus, episcopus Olomucensis et Moraviœ capitaneus, confert Wokoni, filio quondam Pauli, camerarii Moravia, villam Křižowice in feudum. Dt. in Cremsir Kal. Junii 1318. Nos Conradus dei gratia episcopus Olomucensis, M. M. capitaneus Notum faci- mus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod nos considerantes attentius et prouida deliberacione pensantes, Quod ecclesia nostra Olomucensis nequit subsistere absque seruitorum presidio et fidelium obsequio vasallorum per quos iura possessiones et libertates ecclesie defendantur et fideliter protegantur. Cum igitur necessarium sit ipsam fulciri suffragio et ope defensionis muniri Nos de strenuo iuueni Wockone filio quondam domini Pauli camerarii Morauie nostro dilecto confidentes et sperantes per eius fidele obsequium ecclesiam nostram Olomucensem proficere et honorabile suscipere incrementum villam nostram Crsizowicz anti- quam feudalem nostre collacioni vacantem cum agris pratis siluis molendino piscacionibus, aquis, et aquarum decursibus ac omnibus aliis suis pertinentiis sibi et heredibus suis masculis duntaxat legittime descendentibus ab eodem, damus in feodum et iure feodi ad habendum et tenendum et quitcumque exinde sibi placuerit saluo iure fidelitatis perpetuo faciendum. Vt autem suscepti feodi condicio per exhibicionem certi ministerii agnoscatur ipsi Wockoni et succedentibus sibi in feodo hoc onus imponimus, vt nobis et successoribus nostris per se uel per alium cum vno dextrario expedite seruire debeat. Et ad huiusmodi obsequium cum requisitus fuerit sub debito fidelitatis cum promptitudine conuenienti assurgant et sincere fidei constancia nobis et ecclesie nostre omni loco et tempore operibus teneantur et satagent demonstrare. Heredes eciam sui in bonis predictis succedentes ad eadem et similia seruicia tenebuntur. In vinculum quoque dileccionis mutue predictum Wockonem ad osculum recepi- mus. Ipsumque suo et heredum suorum nomine de feodo per nostrum annulum investimus antedicto. Quum autem omnia premissa tam nobis successoribus nostris et ecclesie nostre, quam ipsi Wockoni et heredibus suis rata seruentur et stabilia semperque maneant incon- uulsa nec vllius temporis euo aliquatenus immutentur, sed perpetuum irreuocabiliter sorci- antur effectum hanc paginam ad rei memoriam sempiternam in confectam sigilli nostri iussimus appensione muniri. Acta sunt hec in Cremsir presentibus ecclesie nostre vasallis et testibus ad hoc adhibitis, Jacobo de Vgezd. Friderico de Czehowicz. Arnoldo de Chwa- lowicz. Wenceslao et Budislao castellanis nostris de Pustymir. Nicolao de Czechowicz pincerna nostro, Nicolao de Strbilsdorf et aliis pluribus fidedignis. Datum in Cremsir anno domini M° Trecentesimo. XVIII° Kal. Junii. (E Cod. privilegiorum chartaceo (II. fol. 108.) in archivo capituli Olomucensis descripsit Ant. Boczek). 14*
107 eam facias ubi, et quando expedire uideris, usque ad satisfaccionem condignam solemniter publicari. Datum Auinione IV. Nonas Maij, Pontificatus nostri Anno Secundo. (Originale membran, cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunensis, O. I. n. 18.) CXXXV. Conradus, episcopus Olomucensis et Moraviœ capitaneus, confert Wokoni, filio quondam Pauli, camerarii Moravia, villam Křižowice in feudum. Dt. in Cremsir Kal. Junii 1318. Nos Conradus dei gratia episcopus Olomucensis, M. M. capitaneus Notum faci- mus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod nos considerantes attentius et prouida deliberacione pensantes, Quod ecclesia nostra Olomucensis nequit subsistere absque seruitorum presidio et fidelium obsequio vasallorum per quos iura possessiones et libertates ecclesie defendantur et fideliter protegantur. Cum igitur necessarium sit ipsam fulciri suffragio et ope defensionis muniri Nos de strenuo iuueni Wockone filio quondam domini Pauli camerarii Morauie nostro dilecto confidentes et sperantes per eius fidele obsequium ecclesiam nostram Olomucensem proficere et honorabile suscipere incrementum villam nostram Crsizowicz anti- quam feudalem nostre collacioni vacantem cum agris pratis siluis molendino piscacionibus, aquis, et aquarum decursibus ac omnibus aliis suis pertinentiis sibi et heredibus suis masculis duntaxat legittime descendentibus ab eodem, damus in feodum et iure feodi ad habendum et tenendum et quitcumque exinde sibi placuerit saluo iure fidelitatis perpetuo faciendum. Vt autem suscepti feodi condicio per exhibicionem certi ministerii agnoscatur ipsi Wockoni et succedentibus sibi in feodo hoc onus imponimus, vt nobis et successoribus nostris per se uel per alium cum vno dextrario expedite seruire debeat. Et ad huiusmodi obsequium cum requisitus fuerit sub debito fidelitatis cum promptitudine conuenienti assurgant et sincere fidei constancia nobis et ecclesie nostre omni loco et tempore operibus teneantur et satagent demonstrare. Heredes eciam sui in bonis predictis succedentes ad eadem et similia seruicia tenebuntur. In vinculum quoque dileccionis mutue predictum Wockonem ad osculum recepi- mus. Ipsumque suo et heredum suorum nomine de feodo per nostrum annulum investimus antedicto. Quum autem omnia premissa tam nobis successoribus nostris et ecclesie nostre, quam ipsi Wockoni et heredibus suis rata seruentur et stabilia semperque maneant incon- uulsa nec vllius temporis euo aliquatenus immutentur, sed perpetuum irreuocabiliter sorci- antur effectum hanc paginam ad rei memoriam sempiternam in confectam sigilli nostri iussimus appensione muniri. Acta sunt hec in Cremsir presentibus ecclesie nostre vasallis et testibus ad hoc adhibitis, Jacobo de Vgezd. Friderico de Czehowicz. Arnoldo de Chwa- lowicz. Wenceslao et Budislao castellanis nostris de Pustymir. Nicolao de Czechowicz pincerna nostro, Nicolao de Strbilsdorf et aliis pluribus fidedignis. Datum in Cremsir anno domini M° Trecentesimo. XVIII° Kal. Junii. (E Cod. privilegiorum chartaceo (II. fol. 108.) in archivo capituli Olomucensis descripsit Ant. Boczek). 14*
Strana 108
108 CXXXVI. Nicolaus II. dux Oppaviœ profitetur, se a Johanne, rege Bohemiœ, ducatum Oppaviensem feudi nomine recepisse et fidelitatis juramentum prœstitisse. Dt. Pragœ V. Nonas Julii 1318. Nos Nicolaus Dei gracia Dux Oppavie ad universorum tam presentium quam futurorum notitiam cupimus pervenire quod cum Serenissimus Princeps Dominus noster Joannes Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Illustris consideratis fidei et servitiorum nostrorum meritis quibus nos sue munifice liberalitatis graciam meruisse cognovit ac pensatis utilibus et fidelibus per nos sibi prestitis et prestandis servitiis ex sua munifica liberalitate nobis et heredibus nostris in feudum et Jure feudi contulerit in perpetuum Terram seu Ducatum suum Oppaviensem cum dignitate et titulo Ducatus ipsius nec non cum Civi- tatibus Castris Munitionibus Villis possessionibus et universis aliis pertinentiis Utilitatibus proventibus et Juribus Terre seu Ducatus ipsius prout in Privilegio suo super ipsis nobis dato hec omnia plenius et expressius continentur, nos pro nobis et pro heredibus nostris recipientes in feudum a dicto Domino nostro Rege ipsum Ducatum cum omnibus et singulis supradictis sibi recipienti pro se et suis heredibus ac successoribus Regibus Bohemie tan- quam vero feudi predicti Domino fecimus et facimus homagium, Promittentes ipsi fidelitatem devotionem obedientiam ac reverentiam perpetuam per presentes corporali per nos interposito Juramento, ordinando et omnino fieri volendo, ut heredes et successores nostri in ipso feudo seu Ducatu succedentes de manibus ejusdem Domini nostri Regis et predictorum suorum idem feudum seu ducatum recipere Jure feudali ac eis homagium fidelitatem devotionem et obedientiam ac reverentiam predictas interposito etiam Juramento promittere ac similiter facere in perpetuum teneantur, obligando nihilominus nos heredes et successores nostros predictos sub premisso Juramento corporaliter prestito solemni stipulatione interposita ipsi Domino nostro Regi heredibus et successoribus suis prefatis promittimus quod quoüiescunque et quandocunque ipse Dominus noster Rex jusserit et ejus jusserint successores et eos juvabimus et juvari volumus per heredes et successores nostros conira omnem hominem fideliter toto posse, tanquam ejus fidelis Vasallus nec non ad omnia alia et singula in per- petuum que Jura Feudi exigunt et requirunt sed etiam que quisque Vasallus suo vero Domino facere potest in omnibus atque debet: hoc autem specialiter expresso quod si nos et quem- cunque ex nostris heredibus et successoribus nobis succedentibus in Ducatu predicto continget decedere filiis legitimis non relictis extunc statim Ducatus ipse cum omnibus et singulis supra dictis ad dictum Dominum nostrum Regem ac heredes et successores suos predictos et ad Regnum predictum libere revertatur. Promisimus denique et promitiimus solemni inter- posita stipulatione ut premissum est pro nobis heredibus ac successoribus nostris predictis sub prestito Juramento predicta omnia et singula predictorum firmiter servare perpetuo et inviolabiliter adimplere. Testes autem qui premissis interfuerunt ad hoc rogati et vocati sunt hi: videlicet Illustres Domini Principes Boleslaus et Hyncko Duces Zlesie: nobiles Viri: Ulricus Comes de Hanaw: Otto de Bolandia: Petrus de Rosenberg summus Camerarius Regni Boemie: Ulricus de Mendico Burggravius Pragensis: Benessius de Wartemberg Pincerna
108 CXXXVI. Nicolaus II. dux Oppaviœ profitetur, se a Johanne, rege Bohemiœ, ducatum Oppaviensem feudi nomine recepisse et fidelitatis juramentum prœstitisse. Dt. Pragœ V. Nonas Julii 1318. Nos Nicolaus Dei gracia Dux Oppavie ad universorum tam presentium quam futurorum notitiam cupimus pervenire quod cum Serenissimus Princeps Dominus noster Joannes Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Illustris consideratis fidei et servitiorum nostrorum meritis quibus nos sue munifice liberalitatis graciam meruisse cognovit ac pensatis utilibus et fidelibus per nos sibi prestitis et prestandis servitiis ex sua munifica liberalitate nobis et heredibus nostris in feudum et Jure feudi contulerit in perpetuum Terram seu Ducatum suum Oppaviensem cum dignitate et titulo Ducatus ipsius nec non cum Civi- tatibus Castris Munitionibus Villis possessionibus et universis aliis pertinentiis Utilitatibus proventibus et Juribus Terre seu Ducatus ipsius prout in Privilegio suo super ipsis nobis dato hec omnia plenius et expressius continentur, nos pro nobis et pro heredibus nostris recipientes in feudum a dicto Domino nostro Rege ipsum Ducatum cum omnibus et singulis supradictis sibi recipienti pro se et suis heredibus ac successoribus Regibus Bohemie tan- quam vero feudi predicti Domino fecimus et facimus homagium, Promittentes ipsi fidelitatem devotionem obedientiam ac reverentiam perpetuam per presentes corporali per nos interposito Juramento, ordinando et omnino fieri volendo, ut heredes et successores nostri in ipso feudo seu Ducatu succedentes de manibus ejusdem Domini nostri Regis et predictorum suorum idem feudum seu ducatum recipere Jure feudali ac eis homagium fidelitatem devotionem et obedientiam ac reverentiam predictas interposito etiam Juramento promittere ac similiter facere in perpetuum teneantur, obligando nihilominus nos heredes et successores nostros predictos sub premisso Juramento corporaliter prestito solemni stipulatione interposita ipsi Domino nostro Regi heredibus et successoribus suis prefatis promittimus quod quoüiescunque et quandocunque ipse Dominus noster Rex jusserit et ejus jusserint successores et eos juvabimus et juvari volumus per heredes et successores nostros conira omnem hominem fideliter toto posse, tanquam ejus fidelis Vasallus nec non ad omnia alia et singula in per- petuum que Jura Feudi exigunt et requirunt sed etiam que quisque Vasallus suo vero Domino facere potest in omnibus atque debet: hoc autem specialiter expresso quod si nos et quem- cunque ex nostris heredibus et successoribus nobis succedentibus in Ducatu predicto continget decedere filiis legitimis non relictis extunc statim Ducatus ipse cum omnibus et singulis supra dictis ad dictum Dominum nostrum Regem ac heredes et successores suos predictos et ad Regnum predictum libere revertatur. Promisimus denique et promitiimus solemni inter- posita stipulatione ut premissum est pro nobis heredibus ac successoribus nostris predictis sub prestito Juramento predicta omnia et singula predictorum firmiter servare perpetuo et inviolabiliter adimplere. Testes autem qui premissis interfuerunt ad hoc rogati et vocati sunt hi: videlicet Illustres Domini Principes Boleslaus et Hyncko Duces Zlesie: nobiles Viri: Ulricus Comes de Hanaw: Otto de Bolandia: Petrus de Rosenberg summus Camerarius Regni Boemie: Ulricus de Mendico Burggravius Pragensis: Benessius de Wartemberg Pincerna
Strana 109
109 et Hermannus de Miliczin Dapifer dicti Regni: Ulricus de Ryzano Judex Terre: Tyncko de Koldiz: Henricus de Lüchtenburg: Hermannus et frater suus Hyncko filii Pothonis de Frid- land: Bernhardus de Cymmenburch Ensifer: Plichta de Adlar: Hermannus de Swiritz: Joannes Scamborius dictus de Schiltberg: Sbinco de Mendico: Spaczmannus de Benessow: Zezema de Hirstain et Zdenko Kovan. In cujus rei testimonium presentes litteras fieri fecimus et sigilli nostri appensione muniri. Datum Prage V. Non. Julii Anno Domini 1318. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores I. p. 840. Dobner habet in Monument. IV. p. 287. tantum extract.) CXXXVII. Johannes, papa XXII. suscipit monasterium Oslawanense ord. Cisterciens. in suam protectionem confirmatque omnia illius bona. Dt. Avinione III. Nonas Julii 1318. (Orig. membran, cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunæ, O. I. n. 19.) CXXXVIII. Nicolaus de Zbraslaw donat monasterio Oslawanensi juspatronatus ecclesie in Zbraslaw. Datum Brunce in vigilia b. Mariœ Magdalena 1318. In nomine domini amen. Ad inprimendam memoriam hominibus futuri temporis acta legitima per scripta debent confici, ne si gesta scriptis committere neglexerimus, negligenciam nostram incuset ignorancia futurorum. Nos igitur Micol de Zbraslabs tenore presencium infirmamus tam futuris quam presentibus vniuersis, Quod nos deliberato animo viua voce ob salutem et remedium anime nostre Monasterio vallis sancte Marie ac Conuentui sancti- monialium in Osla Juspatronatus, quod in ecclesia Zbraslabs hucusque habuimus, post mortem presentis plebani, videlicet Stizlay contulimus, legauimus, legamus et donamus, Ita ut eo iure, quo hucusque ad nos pertinuit, debeant cuicumque voluerint porigere et conferre, dumtaxat excepto, Quod dictus Conuentus predictarum dominarum in Osla plenas decimas trium villarum, videlicet Zbraslabs in ipsa villa, et Goschicaw, necnon Jenesdorf pro suo habere debeant nutrimento, de residua vero decima Plebanus eiusdem loci in Zbraslabs sustentabitur, et prenominatas dominas et Monasterium sancte Marie in Osla pro decima supradictarum trium villarum non impetet aliquo ingenio studio et cautela, nec umquam contra eas habebit aliquid accionis. Volumus eciam, et eisdem conferimus presencium sub tenore, Quatenus ex duabus curticulis ad Dotem prenotate Ecclesie in Zbraslabs pertinentibus, quas dictis dominabus legauimus et nichilominus conferimus ad Curiam conficiendam seu construendam, in qua messes predictarum decimarum debito tempore colligantur. Hec vero vniuersa et singula ob remedium et salutem anime nostre et in remissionem peccaminum predecessorum ac parentum nostrorum sub hac forma legauimus et condicione, vt singulis annis nostrum aniuersarium honeste peragant, et post nostrum obitum, vbicumque corpus nostrum in Regno Boemie seu Marchionatu Morauie inuentum seu repertum fuerit in sepe- dicto Monasterio inhumare aut tumulare cum suis expensis et nunciis tenebuntur. Promisimus
109 et Hermannus de Miliczin Dapifer dicti Regni: Ulricus de Ryzano Judex Terre: Tyncko de Koldiz: Henricus de Lüchtenburg: Hermannus et frater suus Hyncko filii Pothonis de Frid- land: Bernhardus de Cymmenburch Ensifer: Plichta de Adlar: Hermannus de Swiritz: Joannes Scamborius dictus de Schiltberg: Sbinco de Mendico: Spaczmannus de Benessow: Zezema de Hirstain et Zdenko Kovan. In cujus rei testimonium presentes litteras fieri fecimus et sigilli nostri appensione muniri. Datum Prage V. Non. Julii Anno Domini 1318. (Excussum apud Sommersberg Silesiacarum rerum scriptores I. p. 840. Dobner habet in Monument. IV. p. 287. tantum extract.) CXXXVII. Johannes, papa XXII. suscipit monasterium Oslawanense ord. Cisterciens. in suam protectionem confirmatque omnia illius bona. Dt. Avinione III. Nonas Julii 1318. (Orig. membran, cum bulla plumbea in archivo civitatis Brunæ, O. I. n. 19.) CXXXVIII. Nicolaus de Zbraslaw donat monasterio Oslawanensi juspatronatus ecclesie in Zbraslaw. Datum Brunce in vigilia b. Mariœ Magdalena 1318. In nomine domini amen. Ad inprimendam memoriam hominibus futuri temporis acta legitima per scripta debent confici, ne si gesta scriptis committere neglexerimus, negligenciam nostram incuset ignorancia futurorum. Nos igitur Micol de Zbraslabs tenore presencium infirmamus tam futuris quam presentibus vniuersis, Quod nos deliberato animo viua voce ob salutem et remedium anime nostre Monasterio vallis sancte Marie ac Conuentui sancti- monialium in Osla Juspatronatus, quod in ecclesia Zbraslabs hucusque habuimus, post mortem presentis plebani, videlicet Stizlay contulimus, legauimus, legamus et donamus, Ita ut eo iure, quo hucusque ad nos pertinuit, debeant cuicumque voluerint porigere et conferre, dumtaxat excepto, Quod dictus Conuentus predictarum dominarum in Osla plenas decimas trium villarum, videlicet Zbraslabs in ipsa villa, et Goschicaw, necnon Jenesdorf pro suo habere debeant nutrimento, de residua vero decima Plebanus eiusdem loci in Zbraslabs sustentabitur, et prenominatas dominas et Monasterium sancte Marie in Osla pro decima supradictarum trium villarum non impetet aliquo ingenio studio et cautela, nec umquam contra eas habebit aliquid accionis. Volumus eciam, et eisdem conferimus presencium sub tenore, Quatenus ex duabus curticulis ad Dotem prenotate Ecclesie in Zbraslabs pertinentibus, quas dictis dominabus legauimus et nichilominus conferimus ad Curiam conficiendam seu construendam, in qua messes predictarum decimarum debito tempore colligantur. Hec vero vniuersa et singula ob remedium et salutem anime nostre et in remissionem peccaminum predecessorum ac parentum nostrorum sub hac forma legauimus et condicione, vt singulis annis nostrum aniuersarium honeste peragant, et post nostrum obitum, vbicumque corpus nostrum in Regno Boemie seu Marchionatu Morauie inuentum seu repertum fuerit in sepe- dicto Monasterio inhumare aut tumulare cum suis expensis et nunciis tenebuntur. Promisimus
Strana 110
110 eciam et per presentes promittimus bona fide dictum legacionis uel eciam donacionis con- tractum ratum ac firmum habiturum, et nunquam contraire aliquo ingenio studio et cautela, Renuncciantes in predicto legacionis seu donacionis contractu excepcionibus et defensionibus Juris Canonici et Ciuilis, siue Czude, per que sepedictus legacionis contractus posset ali- qualiter anullari, Renunciamus eciam legem dicentes renunciacionem seu excepcionem gene- ralem penitus non valere. Testes igitur huius vniuersi legacionis nostre et promissi, sunt hii nobiles viri domini, Miliczius de Namiechs, Brunnensis et Znoymensis Camerarius, Withigo de Lucza, Henricus dictus de Lyppa cum Czenkone fratre suo de Chrumnow, Smilo de Slatina, Nicolaus de Grelicz, Czirnik de Popicz, Quorum sigilla in signum maioris euidencie et testimonij ad instanciam nostri cum nostro sigillo presenti pagine sunt appensa. Quod et nos predicti testes ad instantes preces dicti Nicolai de Zbraslabs, et ex nostra certa sciencia ad maiorem certitudinem et efficaciam, Sigilla nostra presenti littere duximus appendenda. Datum et actum Brunne anno Incarnacionis domini Millesimo Trecentesimo XVIII°. In vigilia Beate Marie Magdalene. (Orig. membran. cum VII. sigillis parvis ex parte ruptis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 2.) CXXXIX. Johannes, papa XXII. confirmat monasterio ordinis S. Claræ Znoyma perceptionem deci- marum de omnibus bonis illius. Datum Avinione. VIII. Idus Augusti 1318. ohannes episcopus seruus seruorum dei, Dilectis in Christo filialibus . . Abbatisse et Conuentui Monasterij in Znoyma ordinis sancte Clare, Olomucensis diocesis Salutem et apostolicam benedictionem. Presignis uestra religio, que in Monasterio uestro a uobis et alijs personis in eo degentibus sub onere voluntarie paupertatis iugiter colitur sic a uobis mundanas relegauit illecebras, ut claustralis abstinencie nexibus religate puritate fulgeatis obseruancie regularis et uoluntatis libitum coartantes omnino sub obediencie debito dignam et sedulam exhibeatis domino seruitutem. Sane exhibita nobis ex parte uestra peticio con- tinebat, quod licet felicis recordacionis Bonifacius papa VIII predecessor noster vniuersis Abbatissis et Conuentibus uestri ordinis per suas litteras duxerit indulgendum, ut ad pre- stationem decimarum de quibuscumque possessionibus et alijs bonis earum, que tunc habebant, et iustis modis possent acquirere in futurum minime tenerentur, neque ad id conpelli possent, Nosque indultum huiusmodi duxerimus innouandum, tamen venerabilis frater noster . . Episcopus Olomucensis et Rectores Parrochialium ecclesiarum Olomucensis diocesis indultum huiusmodi uoluntaria interpretatione restringere molientes asserunt, quod pro possessionibus et bonis huiusmodi noualia debent intelligi, et quod dictum indultum sit ad bona, que non cadunt sub decimacione sed dumtaxat ad noualia extendendum. Quare nobis humiliter sup- plicastis, ut cum propter hoc predictum indultum uobis reddatur inutile, prouidere uobis super hoc de oportuno remedio dignaremur. Nos igitur attendentes interpretacionem huius- modi eiusdem verbis indulti ac intentioni dicti predecessoris et nostre plurimum obuiare,
110 eciam et per presentes promittimus bona fide dictum legacionis uel eciam donacionis con- tractum ratum ac firmum habiturum, et nunquam contraire aliquo ingenio studio et cautela, Renuncciantes in predicto legacionis seu donacionis contractu excepcionibus et defensionibus Juris Canonici et Ciuilis, siue Czude, per que sepedictus legacionis contractus posset ali- qualiter anullari, Renunciamus eciam legem dicentes renunciacionem seu excepcionem gene- ralem penitus non valere. Testes igitur huius vniuersi legacionis nostre et promissi, sunt hii nobiles viri domini, Miliczius de Namiechs, Brunnensis et Znoymensis Camerarius, Withigo de Lucza, Henricus dictus de Lyppa cum Czenkone fratre suo de Chrumnow, Smilo de Slatina, Nicolaus de Grelicz, Czirnik de Popicz, Quorum sigilla in signum maioris euidencie et testimonij ad instanciam nostri cum nostro sigillo presenti pagine sunt appensa. Quod et nos predicti testes ad instantes preces dicti Nicolai de Zbraslabs, et ex nostra certa sciencia ad maiorem certitudinem et efficaciam, Sigilla nostra presenti littere duximus appendenda. Datum et actum Brunne anno Incarnacionis domini Millesimo Trecentesimo XVIII°. In vigilia Beate Marie Magdalene. (Orig. membran. cum VII. sigillis parvis ex parte ruptis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 2.) CXXXIX. Johannes, papa XXII. confirmat monasterio ordinis S. Claræ Znoyma perceptionem deci- marum de omnibus bonis illius. Datum Avinione. VIII. Idus Augusti 1318. ohannes episcopus seruus seruorum dei, Dilectis in Christo filialibus . . Abbatisse et Conuentui Monasterij in Znoyma ordinis sancte Clare, Olomucensis diocesis Salutem et apostolicam benedictionem. Presignis uestra religio, que in Monasterio uestro a uobis et alijs personis in eo degentibus sub onere voluntarie paupertatis iugiter colitur sic a uobis mundanas relegauit illecebras, ut claustralis abstinencie nexibus religate puritate fulgeatis obseruancie regularis et uoluntatis libitum coartantes omnino sub obediencie debito dignam et sedulam exhibeatis domino seruitutem. Sane exhibita nobis ex parte uestra peticio con- tinebat, quod licet felicis recordacionis Bonifacius papa VIII predecessor noster vniuersis Abbatissis et Conuentibus uestri ordinis per suas litteras duxerit indulgendum, ut ad pre- stationem decimarum de quibuscumque possessionibus et alijs bonis earum, que tunc habebant, et iustis modis possent acquirere in futurum minime tenerentur, neque ad id conpelli possent, Nosque indultum huiusmodi duxerimus innouandum, tamen venerabilis frater noster . . Episcopus Olomucensis et Rectores Parrochialium ecclesiarum Olomucensis diocesis indultum huiusmodi uoluntaria interpretatione restringere molientes asserunt, quod pro possessionibus et bonis huiusmodi noualia debent intelligi, et quod dictum indultum sit ad bona, que non cadunt sub decimacione sed dumtaxat ad noualia extendendum. Quare nobis humiliter sup- plicastis, ut cum propter hoc predictum indultum uobis reddatur inutile, prouidere uobis super hoc de oportuno remedio dignaremur. Nos igitur attendentes interpretacionem huius- modi eiusdem verbis indulti ac intentioni dicti predecessoris et nostre plurimum obuiare,
Strana 111
111 cum si sic stricta fuisset eiusdem predecessoris intentio, ubi posuit de possessionibus quibus- cumque et alijs bonis eorum, solumodo de noualibus posuisset. Volumus et presentium auctoritate decernimus, quod interpretatione predicta aliquatenus non obstante ad prestationem decimarum quarumcumque possessionum et bonorum nostrorum, que in presenciarum obtinetis et iustis modis dante domino potueritis adipisci siue decimalia dudum extiterint siue non, decimalia per dictum Episcopum et Rectores, uel quoscumque alios non possitis contra eiusdem indulti tenorem aliquatenus coartari, cum huiusmodi concessionibus et graciosis indultis, ut priuilegium non censeatur inutile, sit benigna interpretatio facienda. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre uoluntatis et constitutionis infringere uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omni- potentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione VIII Idus Augusti, Pontificatus nostri anno Secundo. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. CXL. Johannes, rex Bohemia, confirmat civibus Olom. privilegium regis Wenceslai ab a. 1291. super exemtione a solutione thelonei in Litovia et Kojetin, super jurisdictione intuitu possessorum per ipsos bonorum terrestrium, aliisque libertatibus. dto Bruna. VIII. Idus Septembris. 1318. Johannes Dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Dignum et iustum est, ut preces fidelium nostrorum, quos fidei puritas et zelus deuocionis Nobis efficit placidos et acceptos, benevole audiamus, et eas ad exaudicionis benigne graciam fauorabiliter admittamus. Noscant igitur harum serie tam presentes quam posteri uniuersi, quod fideles nostri dilecti Ciues Olomucenses exhibuerunt nobis quoddam Priuilegium felicis memorie Domini Wenceslai quondam Regis Boemie Soceri et predecessoris nostri Karissimi, eis per dictum Regem graciose concessum, supplicantes nobis humiliter et deuote, ut idem priuilegium ipsis innouare, ratificare et confirmare de benignitate solita dignaremur. Erat autem dictum priuilegium non abolitum, non abrasum, non cancellatum, non corruptum, nec in aliqua parte uiciatum, sed in prima et integra sui figura consistens, cuius tenorem ut de ipso certitudo plenior imposterum habeatur inseri fecimus, qui talis est: Nos Wenceslaus etc. usque Datum Olomucz Anno domini MCCXCI°. IV. Idus Aprilis. Indictione prima (Vide T. IV. p. 375. n. CCXCVI.) Nos uero attendentes sinceritatem deuocionis et fidei, quibus erga Nos supradicti Ciues Olomucenses viguerunt iugiter, et nunc vigent, et speramus eos laudabiliter vigere in futurum ac uolentes quod premissa omnia et singula eo magis illibata persistant, quo firmius nostro fuerint presidio communita, ipsorum Ciuium supplica- cionibus inclinati, prenotatum Priuilegium et omnia et contenta in ipso, rata habendo et grata auctoritate regia et ex certa nostra sciencia ratificamus, innouamus, confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus, omnem defectum si quis ex quacumque causa in dicto privilegio, uel his que continentur in ipso, forsitan interuenerit, supplentes de Regia
111 cum si sic stricta fuisset eiusdem predecessoris intentio, ubi posuit de possessionibus quibus- cumque et alijs bonis eorum, solumodo de noualibus posuisset. Volumus et presentium auctoritate decernimus, quod interpretatione predicta aliquatenus non obstante ad prestationem decimarum quarumcumque possessionum et bonorum nostrorum, que in presenciarum obtinetis et iustis modis dante domino potueritis adipisci siue decimalia dudum extiterint siue non, decimalia per dictum Episcopum et Rectores, uel quoscumque alios non possitis contra eiusdem indulti tenorem aliquatenus coartari, cum huiusmodi concessionibus et graciosis indultis, ut priuilegium non censeatur inutile, sit benigna interpretatio facienda. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre uoluntatis et constitutionis infringere uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omni- potentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione VIII Idus Augusti, Pontificatus nostri anno Secundo. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. CXL. Johannes, rex Bohemia, confirmat civibus Olom. privilegium regis Wenceslai ab a. 1291. super exemtione a solutione thelonei in Litovia et Kojetin, super jurisdictione intuitu possessorum per ipsos bonorum terrestrium, aliisque libertatibus. dto Bruna. VIII. Idus Septembris. 1318. Johannes Dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Dignum et iustum est, ut preces fidelium nostrorum, quos fidei puritas et zelus deuocionis Nobis efficit placidos et acceptos, benevole audiamus, et eas ad exaudicionis benigne graciam fauorabiliter admittamus. Noscant igitur harum serie tam presentes quam posteri uniuersi, quod fideles nostri dilecti Ciues Olomucenses exhibuerunt nobis quoddam Priuilegium felicis memorie Domini Wenceslai quondam Regis Boemie Soceri et predecessoris nostri Karissimi, eis per dictum Regem graciose concessum, supplicantes nobis humiliter et deuote, ut idem priuilegium ipsis innouare, ratificare et confirmare de benignitate solita dignaremur. Erat autem dictum priuilegium non abolitum, non abrasum, non cancellatum, non corruptum, nec in aliqua parte uiciatum, sed in prima et integra sui figura consistens, cuius tenorem ut de ipso certitudo plenior imposterum habeatur inseri fecimus, qui talis est: Nos Wenceslaus etc. usque Datum Olomucz Anno domini MCCXCI°. IV. Idus Aprilis. Indictione prima (Vide T. IV. p. 375. n. CCXCVI.) Nos uero attendentes sinceritatem deuocionis et fidei, quibus erga Nos supradicti Ciues Olomucenses viguerunt iugiter, et nunc vigent, et speramus eos laudabiliter vigere in futurum ac uolentes quod premissa omnia et singula eo magis illibata persistant, quo firmius nostro fuerint presidio communita, ipsorum Ciuium supplica- cionibus inclinati, prenotatum Priuilegium et omnia et contenta in ipso, rata habendo et grata auctoritate regia et ex certa nostra sciencia ratificamus, innouamus, confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus, omnem defectum si quis ex quacumque causa in dicto privilegio, uel his que continentur in ipso, forsitan interuenerit, supplentes de Regia
Strana 112
112 plenitudine potestatis, ac uolentes et eadem auctoritate decernentes, ut suprascriptus dicti priuilegii tenor presentibus sic insertus, per omnia uigorem obtineat perpetue firmitatis, et plenam fidem ac probacionem faciat, tam in judicio quam extra, eciamsi nunquam originale priuilegium predictum appareret, nec eciam haberetur, neque sit necesse illud aliquatenus exhiberi. In cuius rei testimonium, presentes literas fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune per manus Honorabilis Johannis Pragens. Olomucen. et Wissegra- densis Ecclesiarum Canonici, Prothonotarii nostri dilecti. Anno Domini Millesimo Trecentesimo Octauo decimo. VIII. Idus Septembris Regnorum uero nostrorum anno octauo. (Ex Orig. (M. I. 536.) in archivo ejusdem civitatis cum sigillo equestri integro descripsit A. Boczek.) CXLI. Compositio litis inter Elisabetham de Plawcz et patruum illius Zboronem, prœpositum Olomucensem circa villas Luczan, Bohuslawicz, Hatzky, Mogetin et Lhota. Dt. in Olomucz die b. Mauritii 1318. Ego Elizabeth, quondam filia domini Vnce de Plawcz, vxor Wiknani, filij Zdenconis de Czekina, fateor tenore presencium vniuersis, quod cum honorabilem virum, dominum Sboronem, prepositum Olomucensem, patruum meum, pro bonis in Luczan . Bohuslawicz . Hatzki. Mogetin ac Lhota, et ipsorum pertinencijs omnibus, in quorum singulorum dimidietate, me proponebam iure hereditario debere succedere, citare vellem ad iudicium seculare, ante litem motam, inter predictum prepositum et me, amicabilis composicio, per dominum Diwi- schium de Sternberch, purchrauium Olomucensem, Nahradum de Binow, Radzlaum de Lipnik, Ottonem de Naszmericz, arbitros per nos electos et compositores amicabiles interuenit sic, quod predictus prepositus villas Mogetin, Lhota, Hatzki, cum omni iure, quod ad ipsum pertinet, vel pertinere dignoscitur, ac insuper triginta duas marcas grossorum denariorum, ad pondus Morauicum, michi assignare, et resignare libere debet, et soluere pecuniam predictam in terminis, per predictos arbitros ordinatis, super bonis vero alijs, scilicet Luczan, et Bohuslawicz, cum aquis, et pratis, siluis, piscacionibus, et quibuscumque Juribus et per- tinencijs, que nunc et in futurum, michi et liberis meis competunt, vel possent competere, nullam predicto preposito mouere debeo in spirituali vel seculari iudicio questionem. Quam ordinacionem in annis constituta legittimis, ad hoc me eciam nullo, et specialiter marito meo Wiknano cogente, sed ad hoc consentiente, voluntarie et libere de amicorum meorum consilio approbaui, et ratam habeo, nec ipsi ordinacioni et diffinicioni, volo de iure, vel de facto, ad presens, vel inposterum contraire. In cuius rei testimonium, presentes litteras sigillis nobilium virorum, domini Johannis de Mesersiecz, camerarii Olomucensis, et purch- rauii Brunnensis, domini Diwischij de Sternberk, purchrauij Olomucensis, domini Stephani, czudarij Olomucensis, Miliczij de Namescz, Kadoldi de Wirbeticz, Wilhelmi de Namescz, francisci de Sukolom, Sdenconis de Czekina. Nahradi de Binow, in premissorum testimo- nium ordinaui, petiui, et volui sigillari. Datum et actum in Olomucz, anno domini millesimo, trecentesimo, decimo octauo, in die beati Mauricij. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.)
112 plenitudine potestatis, ac uolentes et eadem auctoritate decernentes, ut suprascriptus dicti priuilegii tenor presentibus sic insertus, per omnia uigorem obtineat perpetue firmitatis, et plenam fidem ac probacionem faciat, tam in judicio quam extra, eciamsi nunquam originale priuilegium predictum appareret, nec eciam haberetur, neque sit necesse illud aliquatenus exhiberi. In cuius rei testimonium, presentes literas fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune per manus Honorabilis Johannis Pragens. Olomucen. et Wissegra- densis Ecclesiarum Canonici, Prothonotarii nostri dilecti. Anno Domini Millesimo Trecentesimo Octauo decimo. VIII. Idus Septembris Regnorum uero nostrorum anno octauo. (Ex Orig. (M. I. 536.) in archivo ejusdem civitatis cum sigillo equestri integro descripsit A. Boczek.) CXLI. Compositio litis inter Elisabetham de Plawcz et patruum illius Zboronem, prœpositum Olomucensem circa villas Luczan, Bohuslawicz, Hatzky, Mogetin et Lhota. Dt. in Olomucz die b. Mauritii 1318. Ego Elizabeth, quondam filia domini Vnce de Plawcz, vxor Wiknani, filij Zdenconis de Czekina, fateor tenore presencium vniuersis, quod cum honorabilem virum, dominum Sboronem, prepositum Olomucensem, patruum meum, pro bonis in Luczan . Bohuslawicz . Hatzki. Mogetin ac Lhota, et ipsorum pertinencijs omnibus, in quorum singulorum dimidietate, me proponebam iure hereditario debere succedere, citare vellem ad iudicium seculare, ante litem motam, inter predictum prepositum et me, amicabilis composicio, per dominum Diwi- schium de Sternberch, purchrauium Olomucensem, Nahradum de Binow, Radzlaum de Lipnik, Ottonem de Naszmericz, arbitros per nos electos et compositores amicabiles interuenit sic, quod predictus prepositus villas Mogetin, Lhota, Hatzki, cum omni iure, quod ad ipsum pertinet, vel pertinere dignoscitur, ac insuper triginta duas marcas grossorum denariorum, ad pondus Morauicum, michi assignare, et resignare libere debet, et soluere pecuniam predictam in terminis, per predictos arbitros ordinatis, super bonis vero alijs, scilicet Luczan, et Bohuslawicz, cum aquis, et pratis, siluis, piscacionibus, et quibuscumque Juribus et per- tinencijs, que nunc et in futurum, michi et liberis meis competunt, vel possent competere, nullam predicto preposito mouere debeo in spirituali vel seculari iudicio questionem. Quam ordinacionem in annis constituta legittimis, ad hoc me eciam nullo, et specialiter marito meo Wiknano cogente, sed ad hoc consentiente, voluntarie et libere de amicorum meorum consilio approbaui, et ratam habeo, nec ipsi ordinacioni et diffinicioni, volo de iure, vel de facto, ad presens, vel inposterum contraire. In cuius rei testimonium, presentes litteras sigillis nobilium virorum, domini Johannis de Mesersiecz, camerarii Olomucensis, et purch- rauii Brunnensis, domini Diwischij de Sternberk, purchrauij Olomucensis, domini Stephani, czudarij Olomucensis, Miliczij de Namescz, Kadoldi de Wirbeticz, Wilhelmi de Namescz, francisci de Sukolom, Sdenconis de Czekina. Nahradi de Binow, in premissorum testimo- nium ordinaui, petiui, et volui sigillari. Datum et actum in Olomucz, anno domini millesimo, trecentesimo, decimo octauo, in die beati Mauricij. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.)
Strana 113
113 CXLII. Conradus, episcopus Olomucensis, innovat monasterio Daubrawnicensi literas con- firmatorias ab episcopis Roberto, Theoderico et Johanne annis 1238. 1298 et 1303. datas. Dt. in Chremsir XV. Kalend. Decembris 1318. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo civitatis Brunæ. O. II. n. 11.) CXLIII. Johannes, rex Bohemia, commutationem bonorum Spitihnow etc. pro bonis Baranow etc. ratam habens eadem ecclesic Olomucensi applicat. Dt. in Iglavia I. Idus Decembris 1318. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucemburgensis, Comes. Re- cognoscimus et ad uniuersorum tam presentium, quam futurorum notitiam volumus peruenire. Quod cum fidelis noster dilectus Johannes dictus de Grecia propter fidelia sua, que Illustri domino Wencezlao, eorundem Boemie et Polonie regnorum regi, predecessori et socero nostro karissimo felicis memorie, constanter exhibuit obsequia, ac etiam pro trecentis marcis, in quibus sibi pro quibusdam clenodiis, que circa ipsum comparauerat, obligatus remanserat, munitionem et bona in Spitignew, Topolna et Scalka cum agris, pratis, pascuis, siluis, molendinis, piscationibus et aliis singulis iuribus et pertinentiis suis ex donatione et collatione per eum sibi factam legittime fuerit assecutus, et in sua quiete et pacifice annis pluribus tenuerit potestate, nosque donationem sibi huiusmodi rite sibi factam fidelium nostrorum, quibus de hoc plene constabat, informatione edocti, recensitis etiam seruitiis, que nobis exhibuit, exhibet, et exhibere utiliter dante domino in futurum poterit, ratam habentes et gratam innouauerimus et confirmauerimus, datis sibi litteris nostris autenticis super eo, nobis humiliter supplicauit, quatenus, cum ex eisdem bonis nullam aliquamdiu utilitatem seu fructus aliquos ex prouentibus perceperit eorundem, permutationem, quam pro bonis in Baranow, Bradils, Prziessek, Pukilwicz et Petrowicz, sitis prope Iglauiam, cum agris, pratis, pascuis, siluis, molendinis, piscationibus et aliis singulis iuribus et pertinentiis suis, Olomucensis ecclesie, cum venerabili Conrado, Olomucensi episcopo, principe nostro dilecto, iniit et fecit, nostrum adhibere fauorabiliter dignaremur consensum. Nos igitur ipsius supplicationibus gratiosius inclinati, permutationem huiusmodi admittimus, approbamus, et auctoritate regia confirmamus, volentes, ut bona ipsa predicte Olomucensi ecclesie pleno iure pertineant, iuribusque et libertatibus eiusdem ecclesie, quas cetera bona ipsius obtinent, gaudeant, et bona episcopalia et Olomucensis ecclesie in perpetuum censeantur. Huius igitur rei testes, qui aderant, sunt. Henricus de Lipa, Johannes prothonotarius noster, Wocko de Crawar, Johannes de Mezirsiecz, Bernhardus de Czinnenburch, subcamerarius Morauie, Wznata de Lomnicz, Brunnensis et Znoymensis camerarius, Poto de Wildenberch, fideles nostri et quam plures alii fide digni. In premissorum igitur testimonium sigillum magestatis nostre presentibus duximus appendendum. Actum et datum in Iglauia, anno M°. CCC°. decimo octauo, secundo Idus Decembris. Regnorum vero nostrorum anno octauo. (E codice privilegiorum episcopatus Olomucensis sæc. XIV. initiantis membranaceo in folio minimo asservato in archivo archiepiscopali Cremsirii fol. K. III. n. LXXVI. descripsit A. Boczek. — Orig. superest in eodem archivo.) 15
113 CXLII. Conradus, episcopus Olomucensis, innovat monasterio Daubrawnicensi literas con- firmatorias ab episcopis Roberto, Theoderico et Johanne annis 1238. 1298 et 1303. datas. Dt. in Chremsir XV. Kalend. Decembris 1318. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo civitatis Brunæ. O. II. n. 11.) CXLIII. Johannes, rex Bohemia, commutationem bonorum Spitihnow etc. pro bonis Baranow etc. ratam habens eadem ecclesic Olomucensi applicat. Dt. in Iglavia I. Idus Decembris 1318. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucemburgensis, Comes. Re- cognoscimus et ad uniuersorum tam presentium, quam futurorum notitiam volumus peruenire. Quod cum fidelis noster dilectus Johannes dictus de Grecia propter fidelia sua, que Illustri domino Wencezlao, eorundem Boemie et Polonie regnorum regi, predecessori et socero nostro karissimo felicis memorie, constanter exhibuit obsequia, ac etiam pro trecentis marcis, in quibus sibi pro quibusdam clenodiis, que circa ipsum comparauerat, obligatus remanserat, munitionem et bona in Spitignew, Topolna et Scalka cum agris, pratis, pascuis, siluis, molendinis, piscationibus et aliis singulis iuribus et pertinentiis suis ex donatione et collatione per eum sibi factam legittime fuerit assecutus, et in sua quiete et pacifice annis pluribus tenuerit potestate, nosque donationem sibi huiusmodi rite sibi factam fidelium nostrorum, quibus de hoc plene constabat, informatione edocti, recensitis etiam seruitiis, que nobis exhibuit, exhibet, et exhibere utiliter dante domino in futurum poterit, ratam habentes et gratam innouauerimus et confirmauerimus, datis sibi litteris nostris autenticis super eo, nobis humiliter supplicauit, quatenus, cum ex eisdem bonis nullam aliquamdiu utilitatem seu fructus aliquos ex prouentibus perceperit eorundem, permutationem, quam pro bonis in Baranow, Bradils, Prziessek, Pukilwicz et Petrowicz, sitis prope Iglauiam, cum agris, pratis, pascuis, siluis, molendinis, piscationibus et aliis singulis iuribus et pertinentiis suis, Olomucensis ecclesie, cum venerabili Conrado, Olomucensi episcopo, principe nostro dilecto, iniit et fecit, nostrum adhibere fauorabiliter dignaremur consensum. Nos igitur ipsius supplicationibus gratiosius inclinati, permutationem huiusmodi admittimus, approbamus, et auctoritate regia confirmamus, volentes, ut bona ipsa predicte Olomucensi ecclesie pleno iure pertineant, iuribusque et libertatibus eiusdem ecclesie, quas cetera bona ipsius obtinent, gaudeant, et bona episcopalia et Olomucensis ecclesie in perpetuum censeantur. Huius igitur rei testes, qui aderant, sunt. Henricus de Lipa, Johannes prothonotarius noster, Wocko de Crawar, Johannes de Mezirsiecz, Bernhardus de Czinnenburch, subcamerarius Morauie, Wznata de Lomnicz, Brunnensis et Znoymensis camerarius, Poto de Wildenberch, fideles nostri et quam plures alii fide digni. In premissorum igitur testimonium sigillum magestatis nostre presentibus duximus appendendum. Actum et datum in Iglauia, anno M°. CCC°. decimo octauo, secundo Idus Decembris. Regnorum vero nostrorum anno octauo. (E codice privilegiorum episcopatus Olomucensis sæc. XIV. initiantis membranaceo in folio minimo asservato in archivo archiepiscopali Cremsirii fol. K. III. n. LXXVI. descripsit A. Boczek. — Orig. superest in eodem archivo.) 15
Strana 114
114 CXLIV. Heinrich von Lipa und sein Anhang verbinden sich mit dem Könige Friedrich und den Herzogen von Oesterreich wider den König Johann von Böhmen. Dt. Wien an s. Jo- hannstag zu Weihnachten 1318. Wir Heinrich von der Lyppe, Heinrich vnd Schennig seine Süne, Benesche von Michelsberg, Heinman Berce von Glatz, Heinman der Junge von der Dube, Pote von wildenberg, Frideman von Sman, Bertholt Birchern von Tempelstein, Alber von der Dube, Alber von Seberg, Otte von Pergowe, alber der burggraf von Lisnik, wilhelm von Lantz- stein, Pote von Potenstein, vnd sin Sune, Brezlaus von Bisenberg, Protiba von Lutitz, wabarus von wabarowe, Pirkosch und wilhelm von Hirstein, Reimund vnd Heinrich von Luchtenburg, Sanko von Sternemberg, Hrabisch von Pabyanitz, vlrich von dem Nuwen huse, Czesema vnd sin bruder von vsk, Benesch von wartemberg, vnd sin bruder, vnd Johans seiligen Sune von wartemberg, Nycolaus von Potenstein, Muthina von Dobruschk, Zmilo von Primizlabz, wilhem von Egerberg, Hartlieb von Pozkowitz, Ingram von Vngers- berg, vnd Buzo von Buzowe, Tun chunt mit disem brief, allen, die in ansehent, lesent, oder horent lesen. Das wir, vnd alle vnser friunde die wir dar in bringen mugen, vnd die durch vns tun vnd lazsen wellent, gebunden haben, vnd binden vns, mit disen brief dem hochwirdigen herren, kunig Friderich von Rome, vnd vnseren herren, den Herczogen von Oesterreich, sinen brudern, Hertzog Lupolt, hertzog Albrecht, herzog Heinrich, vnd hertzog Otten, in irn dienst, als verre vns lib vnd gut wert, vnd mit vnsern vestinen ze warten, daruf, vnd dar abe ze tunn, vnd anzegriffenn. vnd ir lute darin, vnd darus ze lazsen, wenn si sin bedurfen, vnd beholfen ze sinn, mit lib, vnd mit gut, als verre, das wert, ane alles geuerde, mit Solicher bescheidenheit, das wir in beholfen suln sin. vnd si vns beschirmen vnd ouch beholfen suln sin. mit namen wider Kunig Johans von Beheim, Grauen von Lutzelnburg, vnd wider alle die, die vns verderben wellen. wir suln vns ouch, mit dem vorgenanten Kunig von Beheim, nit verrichten kains dinges, ane vnser vorgeschriben herren, kunig Friderich, vnd sin bruder, die vorbenennet sint, in werd danne gentzlich vsgerichtet, von dem kunig von Beheim, funfzig Tusent mark silbers kuniges gewichtes, ie sechs und funfzig grozser Beheimischer pfenninge fur ain mark, oder die phant dafur, als es ze Spire getedinget ward mit Kunig Heinrich Seiligen von Rome der sit kaiser wart als sie sin brief daruber habent, die er in gegeben hat. vnd ist das wir mit dem kunig von Beheim nit verricht werden, so suln wir, wenne das kunig Friderich von Rome gut dunket, vnd er, vnd wir, mit enander, des ze rat werden, einen welhen wir wellen, vn der hertzog Heinrich von Kärnten, herzog Lupolten, Hertzog Albrechten, hertzog heinri- chen, oder Hertzog Otten, hertzogen ze Oesterreich, sinen brudern, vns ze kunige nemen, ze Beheim, vnd ze Polan, vnd sol kunig friderich von Rome, vns den bestätigen zu einem kunige, vnd suln wir dem beholfen sin, mit aller vnser macht, mit vnsern vestinen ze wartenn, daruf, vnd darabe ze tunn, vnd anzegriffen, vnd sin lute in vnd vs ze lazsenn, wenn er sin bedarf, vnd beholfen sin, mit lib vnd mit gut, als verre das wert, ane alles
114 CXLIV. Heinrich von Lipa und sein Anhang verbinden sich mit dem Könige Friedrich und den Herzogen von Oesterreich wider den König Johann von Böhmen. Dt. Wien an s. Jo- hannstag zu Weihnachten 1318. Wir Heinrich von der Lyppe, Heinrich vnd Schennig seine Süne, Benesche von Michelsberg, Heinman Berce von Glatz, Heinman der Junge von der Dube, Pote von wildenberg, Frideman von Sman, Bertholt Birchern von Tempelstein, Alber von der Dube, Alber von Seberg, Otte von Pergowe, alber der burggraf von Lisnik, wilhelm von Lantz- stein, Pote von Potenstein, vnd sin Sune, Brezlaus von Bisenberg, Protiba von Lutitz, wabarus von wabarowe, Pirkosch und wilhelm von Hirstein, Reimund vnd Heinrich von Luchtenburg, Sanko von Sternemberg, Hrabisch von Pabyanitz, vlrich von dem Nuwen huse, Czesema vnd sin bruder von vsk, Benesch von wartemberg, vnd sin bruder, vnd Johans seiligen Sune von wartemberg, Nycolaus von Potenstein, Muthina von Dobruschk, Zmilo von Primizlabz, wilhem von Egerberg, Hartlieb von Pozkowitz, Ingram von Vngers- berg, vnd Buzo von Buzowe, Tun chunt mit disem brief, allen, die in ansehent, lesent, oder horent lesen. Das wir, vnd alle vnser friunde die wir dar in bringen mugen, vnd die durch vns tun vnd lazsen wellent, gebunden haben, vnd binden vns, mit disen brief dem hochwirdigen herren, kunig Friderich von Rome, vnd vnseren herren, den Herczogen von Oesterreich, sinen brudern, Hertzog Lupolt, hertzog Albrecht, herzog Heinrich, vnd hertzog Otten, in irn dienst, als verre vns lib vnd gut wert, vnd mit vnsern vestinen ze warten, daruf, vnd dar abe ze tunn, vnd anzegriffenn. vnd ir lute darin, vnd darus ze lazsen, wenn si sin bedurfen, vnd beholfen ze sinn, mit lib, vnd mit gut, als verre, das wert, ane alles geuerde, mit Solicher bescheidenheit, das wir in beholfen suln sin. vnd si vns beschirmen vnd ouch beholfen suln sin. mit namen wider Kunig Johans von Beheim, Grauen von Lutzelnburg, vnd wider alle die, die vns verderben wellen. wir suln vns ouch, mit dem vorgenanten Kunig von Beheim, nit verrichten kains dinges, ane vnser vorgeschriben herren, kunig Friderich, vnd sin bruder, die vorbenennet sint, in werd danne gentzlich vsgerichtet, von dem kunig von Beheim, funfzig Tusent mark silbers kuniges gewichtes, ie sechs und funfzig grozser Beheimischer pfenninge fur ain mark, oder die phant dafur, als es ze Spire getedinget ward mit Kunig Heinrich Seiligen von Rome der sit kaiser wart als sie sin brief daruber habent, die er in gegeben hat. vnd ist das wir mit dem kunig von Beheim nit verricht werden, so suln wir, wenne das kunig Friderich von Rome gut dunket, vnd er, vnd wir, mit enander, des ze rat werden, einen welhen wir wellen, vn der hertzog Heinrich von Kärnten, herzog Lupolten, Hertzog Albrechten, hertzog heinri- chen, oder Hertzog Otten, hertzogen ze Oesterreich, sinen brudern, vns ze kunige nemen, ze Beheim, vnd ze Polan, vnd sol kunig friderich von Rome, vns den bestätigen zu einem kunige, vnd suln wir dem beholfen sin, mit aller vnser macht, mit vnsern vestinen ze wartenn, daruf, vnd darabe ze tunn, vnd anzegriffen, vnd sin lute in vnd vs ze lazsenn, wenn er sin bedarf, vnd beholfen sin, mit lib vnd mit gut, als verre das wert, ane alles
Strana 115
115 geuerde, das er gewaltig werde, vnd sol ihm ouch desselben beholfen sin, kunig Friderich von Rome, vnd ander sin bruder, mit aller ir macht vnd suln wir im gehorsam sin, mit gantzen triwen, vnd hulden als vnserm rechten herren. vnd sol er vns danne raten vnd helfen, vnd bestätigen, vnd halten allen vnseren recht. Es suln auch die vorgenanten vnser herren, kunig Friderich von Rome, vnd sin bruder, ze täglichem Krieg vns beholfen sin, mit fünfhundert beraiten mannen, mit helmen, ane geuerde, in ir kost, in das Lant ze Beheim, vnd ze Märhern, vnd suln vns der drühundert sschikken, ze der nehsten Liehmisse, deu nu komet, vnd darnach die andern zwaihundert ze der mittervasten, deu nu nehste chunftig ist, vnd ob es darzu keime, vnd not beschehe, so suln si vns beholfen sin mit aller ir macht, ane geuerde, vnd das alles, das vorgeschriben stät, ware vnd stäte belibe, das loben wir, die vorgenanten, Heinrich von der Lyppe, Benesch von Michelsberg, Hein- man Berce von Glatz, Heinman der Junge, von der Dube, Pote von wildenberg, frideman von Sman, vnd Bertholt Birchern von Tempelstein, stät ze haltenn bi den aide den wir daruber vnsern vorgenanten herren, kunig friderich von Rome, vnd sinen brudern gesworen haben, vnd nemen in denselben aide, das wir werben suln vnd wellen, mit gantzen triwen des besten, so wir kunnen vnd mugen, gen den herren, die hie vorbenennet sint, vnd gen allen andern, die wir zu vns geziehen mugen, Herren, Steite (sic: Städte) Rich vnd arme, das sich die ouch verbinden, mit ir briuen vnd Insigeln, aller diser tedinge, als sie hie verschriben stent, vnd Swelher herren brief vnd insigel, kunig Friderich von Rome, vnd sinen brudern ni werdent, hinnen ze der nehsten Liehmesse, den suln si gebunden sin diser tedinge, als vns darnach, stet es, an in gen den andern, vnd des zu ainem offenn, vnd waren vrchunde henken wir, Heinrich von der Lyppe, Benesch von Michelsberg, heinman Berce von Glatz, heinman der Junge von der Dube, Pote von wildenberg, Fride- man von Sman, vnd Bertholt Birchern von Tempelstein, die egenanten, vnseren jnsigel an disen brief. Der ist gegeben zu wienn, do man zalt von Christes geburt, druzehenhundert iar, darnach in dem achtzehenden iar, an sant Johanstag ze wihennacht. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XVII. p. 466.) CXLV. Johannes, rex Bohemia, obligat Vlrico de Khessing villas Omice et Bukowany in CC. marcis grossorum Pragensium. Datum Pragæ VI. Idus Januarii 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes, Recognosci- mus vniuersis, quod quum fidelis noster Vlricus de Khessing Pincerna Curie nostre, Municionem et villam Omicz, et villam Bockwan, obligatas Hechtoni in octoaginta Marcis grossorum dena- riorum Pragensium Morauici ponderis, Sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet conputandis, de mandato nostro cum dispendio suo ab ipso Hechtone redemit, Nos sibi in eisdem octoaginta Marcis et in Quadraginta Marcis dictorum denariorum et ponderis pro dampno, quod ipse Vlricus easdem octoaginta Marcas dispendiose conquirendo, ac in extenuacionem dampnorum, que in nostris hinc inde seruicijs diuersimode pertulit, necnon in refusionem aliorum dampnorum 15*
115 geuerde, das er gewaltig werde, vnd sol ihm ouch desselben beholfen sin, kunig Friderich von Rome, vnd ander sin bruder, mit aller ir macht vnd suln wir im gehorsam sin, mit gantzen triwen, vnd hulden als vnserm rechten herren. vnd sol er vns danne raten vnd helfen, vnd bestätigen, vnd halten allen vnseren recht. Es suln auch die vorgenanten vnser herren, kunig Friderich von Rome, vnd sin bruder, ze täglichem Krieg vns beholfen sin, mit fünfhundert beraiten mannen, mit helmen, ane geuerde, in ir kost, in das Lant ze Beheim, vnd ze Märhern, vnd suln vns der drühundert sschikken, ze der nehsten Liehmisse, deu nu komet, vnd darnach die andern zwaihundert ze der mittervasten, deu nu nehste chunftig ist, vnd ob es darzu keime, vnd not beschehe, so suln si vns beholfen sin mit aller ir macht, ane geuerde, vnd das alles, das vorgeschriben stät, ware vnd stäte belibe, das loben wir, die vorgenanten, Heinrich von der Lyppe, Benesch von Michelsberg, Hein- man Berce von Glatz, Heinman der Junge, von der Dube, Pote von wildenberg, frideman von Sman, vnd Bertholt Birchern von Tempelstein, stät ze haltenn bi den aide den wir daruber vnsern vorgenanten herren, kunig friderich von Rome, vnd sinen brudern gesworen haben, vnd nemen in denselben aide, das wir werben suln vnd wellen, mit gantzen triwen des besten, so wir kunnen vnd mugen, gen den herren, die hie vorbenennet sint, vnd gen allen andern, die wir zu vns geziehen mugen, Herren, Steite (sic: Städte) Rich vnd arme, das sich die ouch verbinden, mit ir briuen vnd Insigeln, aller diser tedinge, als sie hie verschriben stent, vnd Swelher herren brief vnd insigel, kunig Friderich von Rome, vnd sinen brudern ni werdent, hinnen ze der nehsten Liehmesse, den suln si gebunden sin diser tedinge, als vns darnach, stet es, an in gen den andern, vnd des zu ainem offenn, vnd waren vrchunde henken wir, Heinrich von der Lyppe, Benesch von Michelsberg, heinman Berce von Glatz, heinman der Junge von der Dube, Pote von wildenberg, Fride- man von Sman, vnd Bertholt Birchern von Tempelstein, die egenanten, vnseren jnsigel an disen brief. Der ist gegeben zu wienn, do man zalt von Christes geburt, druzehenhundert iar, darnach in dem achtzehenden iar, an sant Johanstag ze wihennacht. (Kurz, Oesterreich unter K. Friedrich dem Schönen, Beilage XVII. p. 466.) CXLV. Johannes, rex Bohemia, obligat Vlrico de Khessing villas Omice et Bukowany in CC. marcis grossorum Pragensium. Datum Pragæ VI. Idus Januarii 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes, Recognosci- mus vniuersis, quod quum fidelis noster Vlricus de Khessing Pincerna Curie nostre, Municionem et villam Omicz, et villam Bockwan, obligatas Hechtoni in octoaginta Marcis grossorum dena- riorum Pragensium Morauici ponderis, Sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet conputandis, de mandato nostro cum dispendio suo ab ipso Hechtone redemit, Nos sibi in eisdem octoaginta Marcis et in Quadraginta Marcis dictorum denariorum et ponderis pro dampno, quod ipse Vlricus easdem octoaginta Marcas dispendiose conquirendo, ac in extenuacionem dampnorum, que in nostris hinc inde seruicijs diuersimode pertulit, necnon in refusionem aliorum dampnorum 15*
Strana 116
116 suorum, que postea in ipsis nostris recepit et pertulit seruicijs, Octoaginta Marcas predictorum denariorum et ponderis, que in vniuerso Ducentas Marcas eorundem denariorum et ponderis faciunt, easdem Municionem et villas nomine pignoris obligamus, per ipsum Vlricum cum siluis ex ea parte litoris fluminis Pobrawe, vbi Municio et ville predicte consistunt, sitis, ac alijs suis pertinencijs vniuersis, tam ad Municionem quam ad villas predictas pertinentibus habendas, tenendas, et possidendas, quo ad dicta Summa pecunie videlicet Ducente Marce denariorum et pagamenti supradictorum prefato Vlrico, aut eo non exstante heredibus suis fuerint persolute, Quibus ei vel heredibus suis solutis Municio et ville predicte ad nos libere et sine contradiccione qualibet reuertentur, Sique eciam Vlricum ipsum pro emendacione et melioracione ipsius Municionis nostre Omicz aliquid inpendere contigerit, illud per nos sibi vel heredibus suis refundemus, vel per alium, per quem Municio ipsa de nostro man- dato exsolueretur ab ipsis solui et refundi integraliter volumus et iubemus, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Magestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage VI° Idus Januarij. Anno domini Millesimo CCCmo Nonodecimo, Regnorum vero no- strorum anno octauo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. R. n. 2.) CXLVI. Johannes, papa XXII. dispensat Johannem de Bruna, canonicum Pragensem super defectu natalium et retentione canonicatuum Pragensis, Olomucensis et Wyšehradensis ecclesiarum ac capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna. Dt. Avinione VIII. Kalend. Februarii 1319. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Johanni de Brienna Ca- nonico Pragensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Mira regis eterni benignitas honore multiplici sponsam suam sanctam Romanam ecclesiam insignivit. Set potissime illam hono- rabilem et felici statu fulgentem, quod eidem in clavium collacione celestium illam tribuit plenitudinem potestatis, ut non solum personis humilibus set quantacumque generis sublimitate conspicuis, in hiis adesse possit magnifice, per que ipse clari nominis titulum et famose prosequantur bonitatis proprie incrementum. Sane contemplari merita pure devotionis et fidei quibus inclite recordationis Reges Boemie, et quibus tuum sumpsisti ortum natalium inter Catholicos mundi principes claruerunt, nobis et ecclesie prodeunt spiritualium delicias gau- diorum. Inde fit quod fervens in mente nostra consurgit affectio ut circa te tamquam filium predilectum pro tuorum excellentia meritorum sit apostolice sedis, habundet gratia penes devotos ipsius multipliciter affluere consueta, quod auctore Deo tibi exinde salutis augmentum proveniat et volive materia prosperitatis accrescat. Petitionis siquidem nobis exhibite pro parte tua series continebat, quod olim tecum super defectum natalium quem pateris de coniugato genitus et conjugata quod eodem non obstante defectu posses ad omnes ordines promoveri, et ecclesiasticum beneficium obtinere etiamsi curam animarum haberet, fuit auctoritate apostolica dispensatum. Postmodum vero in Pragensi et Olomucensi ac Wissegradensi, Pragensis Dioc. ecclesiis Canonicatus et prebendas ac Capellam Sancti Procopii in antiqua
116 suorum, que postea in ipsis nostris recepit et pertulit seruicijs, Octoaginta Marcas predictorum denariorum et ponderis, que in vniuerso Ducentas Marcas eorundem denariorum et ponderis faciunt, easdem Municionem et villas nomine pignoris obligamus, per ipsum Vlricum cum siluis ex ea parte litoris fluminis Pobrawe, vbi Municio et ville predicte consistunt, sitis, ac alijs suis pertinencijs vniuersis, tam ad Municionem quam ad villas predictas pertinentibus habendas, tenendas, et possidendas, quo ad dicta Summa pecunie videlicet Ducente Marce denariorum et pagamenti supradictorum prefato Vlrico, aut eo non exstante heredibus suis fuerint persolute, Quibus ei vel heredibus suis solutis Municio et ville predicte ad nos libere et sine contradiccione qualibet reuertentur, Sique eciam Vlricum ipsum pro emendacione et melioracione ipsius Municionis nostre Omicz aliquid inpendere contigerit, illud per nos sibi vel heredibus suis refundemus, vel per alium, per quem Municio ipsa de nostro man- dato exsolueretur ab ipsis solui et refundi integraliter volumus et iubemus, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Magestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage VI° Idus Januarij. Anno domini Millesimo CCCmo Nonodecimo, Regnorum vero no- strorum anno octauo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. R. n. 2.) CXLVI. Johannes, papa XXII. dispensat Johannem de Bruna, canonicum Pragensem super defectu natalium et retentione canonicatuum Pragensis, Olomucensis et Wyšehradensis ecclesiarum ac capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna. Dt. Avinione VIII. Kalend. Februarii 1319. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto Filio Johanni de Brienna Ca- nonico Pragensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Mira regis eterni benignitas honore multiplici sponsam suam sanctam Romanam ecclesiam insignivit. Set potissime illam hono- rabilem et felici statu fulgentem, quod eidem in clavium collacione celestium illam tribuit plenitudinem potestatis, ut non solum personis humilibus set quantacumque generis sublimitate conspicuis, in hiis adesse possit magnifice, per que ipse clari nominis titulum et famose prosequantur bonitatis proprie incrementum. Sane contemplari merita pure devotionis et fidei quibus inclite recordationis Reges Boemie, et quibus tuum sumpsisti ortum natalium inter Catholicos mundi principes claruerunt, nobis et ecclesie prodeunt spiritualium delicias gau- diorum. Inde fit quod fervens in mente nostra consurgit affectio ut circa te tamquam filium predilectum pro tuorum excellentia meritorum sit apostolice sedis, habundet gratia penes devotos ipsius multipliciter affluere consueta, quod auctore Deo tibi exinde salutis augmentum proveniat et volive materia prosperitatis accrescat. Petitionis siquidem nobis exhibite pro parte tua series continebat, quod olim tecum super defectum natalium quem pateris de coniugato genitus et conjugata quod eodem non obstante defectu posses ad omnes ordines promoveri, et ecclesiasticum beneficium obtinere etiamsi curam animarum haberet, fuit auctoritate apostolica dispensatum. Postmodum vero in Pragensi et Olomucensi ac Wissegradensi, Pragensis Dioc. ecclesiis Canonicatus et prebendas ac Capellam Sancti Procopii in antiqua
Strana 117
117 Brunna Olomucensis Dioc. successive fuisti alias tamen canonice assecutus, illos quoque aliquandiu insimul tenuisti fructus redditus et proventus percipiendo ex eisdem dispensatione alia super hiis a Sede apostolica non obtenta. Quare nobis humiliter supplicasti, ut providere tibi super premissis de opportune dispensationis beneficio paterna sollicitudine dignaremur. Cum igitur sicut fidedignorum laudabili assercione percepimus, quantum sinit humana fragi- litas, precidisti vitia, honestatis induisti decorem et conversationem honestatis moribus deco- rasti, virtutibus redimens, quod ortus odiosus ademit. Nos horum et maxime Carissimorum in Christo filiorum nostrorum Johannis Regis et Helisabeth eius uxoris Regine Boemie illustrium pro te gratiam nostram humiliter implorantium consideratione inducti, volentes personam tuam tanti generis nobilitate pollentem prosequi favore gratie specialis, omnem inhabilitatis maculam sive notam ex retencione Canonicatus, prebendarum et Capelle predic- torum, ac perceptione fructuum eorundem, quos tibi remittimus et donamus, abolemus de speciali gratia et de apostolice plenitudine potestatis. Tecum nichilominus ut Canonicatus et prebendas predictos possis insimul licite retinere, nec non preter canonicatus et prebendas eosdem, dignitatem vel personatum seu officium cum cura vel sine cura si tibi alias canonice offeratur vel eciam conferatur, libere recipere et una cum eisdem Canonicatibus et prebendis licite retinere, predicto defectu ac generalis concilii et qualibet alia constitutione contraria nequaquam obstantibus auctoritate apostolica de uberioris dono gratie dispensamus, teque abilitamus etiam ad premissa, proviso quod Canonicatus et Prebende predicti ac huius dignitas vel personatus seu officium cum illum vel illam seu illud habueris debitis obsequiis non fraudentur, et animarum cura in eis quibus illa imminet nullatenus negligatur. Nulli ergo etc. nostre remissionis, donationis, abolitionis, dispensationis et habilitationis infringere. Datum Avinione VIII Kalendas Februarii. (Ex autographo Regesto Johannis, papæ XXII. anni III. pag. 168. epist. 513. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík. CXLVII. Johannes, Bohemiæ et Poloniæ rex, fratribus hospitalis S. Johannis Hierosolimitani per universum regnum Bohemiæ concedit, ut causæ contra eos seu homines corumdem motæ, coram Commendatore seu Procuratore discuti debeant, poenaque pecuniaria pro de- lictis inflicta ipsis fratribus remaneat. Dt. Pragæ VIII. Kalend. Februarii 1319. (Schwandner in Regest. Ms. Ordinis S. Johannis Hierosolim. Viennæ e Diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) CXLVIII. Johannes, papa XXII. monet iterata vice Johannem, regem Bohemiæ de persol- venda pecunia, quam rex Wenceslaus III. a subcollectoribus decimæ (Abbate Zabrdovicensi et Præposito Cunicensi) pro terra sancta animo restituendi perceperat. Dt. Avenione XI. Kalend. Maji 1319. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni III. pag. 520. epist. 1675. in Tabulariis Vaticanis communicavit Dr. B. Dudík.)
117 Brunna Olomucensis Dioc. successive fuisti alias tamen canonice assecutus, illos quoque aliquandiu insimul tenuisti fructus redditus et proventus percipiendo ex eisdem dispensatione alia super hiis a Sede apostolica non obtenta. Quare nobis humiliter supplicasti, ut providere tibi super premissis de opportune dispensationis beneficio paterna sollicitudine dignaremur. Cum igitur sicut fidedignorum laudabili assercione percepimus, quantum sinit humana fragi- litas, precidisti vitia, honestatis induisti decorem et conversationem honestatis moribus deco- rasti, virtutibus redimens, quod ortus odiosus ademit. Nos horum et maxime Carissimorum in Christo filiorum nostrorum Johannis Regis et Helisabeth eius uxoris Regine Boemie illustrium pro te gratiam nostram humiliter implorantium consideratione inducti, volentes personam tuam tanti generis nobilitate pollentem prosequi favore gratie specialis, omnem inhabilitatis maculam sive notam ex retencione Canonicatus, prebendarum et Capelle predic- torum, ac perceptione fructuum eorundem, quos tibi remittimus et donamus, abolemus de speciali gratia et de apostolice plenitudine potestatis. Tecum nichilominus ut Canonicatus et prebendas predictos possis insimul licite retinere, nec non preter canonicatus et prebendas eosdem, dignitatem vel personatum seu officium cum cura vel sine cura si tibi alias canonice offeratur vel eciam conferatur, libere recipere et una cum eisdem Canonicatibus et prebendis licite retinere, predicto defectu ac generalis concilii et qualibet alia constitutione contraria nequaquam obstantibus auctoritate apostolica de uberioris dono gratie dispensamus, teque abilitamus etiam ad premissa, proviso quod Canonicatus et Prebende predicti ac huius dignitas vel personatus seu officium cum illum vel illam seu illud habueris debitis obsequiis non fraudentur, et animarum cura in eis quibus illa imminet nullatenus negligatur. Nulli ergo etc. nostre remissionis, donationis, abolitionis, dispensationis et habilitationis infringere. Datum Avinione VIII Kalendas Februarii. (Ex autographo Regesto Johannis, papæ XXII. anni III. pag. 168. epist. 513. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík. CXLVII. Johannes, Bohemiæ et Poloniæ rex, fratribus hospitalis S. Johannis Hierosolimitani per universum regnum Bohemiæ concedit, ut causæ contra eos seu homines corumdem motæ, coram Commendatore seu Procuratore discuti debeant, poenaque pecuniaria pro de- lictis inflicta ipsis fratribus remaneat. Dt. Pragæ VIII. Kalend. Februarii 1319. (Schwandner in Regest. Ms. Ordinis S. Johannis Hierosolim. Viennæ e Diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) CXLVIII. Johannes, papa XXII. monet iterata vice Johannem, regem Bohemiæ de persol- venda pecunia, quam rex Wenceslaus III. a subcollectoribus decimæ (Abbate Zabrdovicensi et Præposito Cunicensi) pro terra sancta animo restituendi perceperat. Dt. Avenione XI. Kalend. Maji 1319. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni III. pag. 520. epist. 1675. in Tabulariis Vaticanis communicavit Dr. B. Dudík.)
Strana 118
118 CXLIX. Johannes, rex Bohemia, promittit reginœ Elisabetha, se nomine dotalitii assignata decem millia marcarum grossor. Prag. ex urbura Chutnensi tempore duorum annorum persoluturum. Dt. Praga VI. Idus Maji 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Te- nore presencium promittimus bona fide, Quod Illustrem dominam Elizabeth, Relictam quondam Illustris domini Wencezlai senioris Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi in Solucionem Decem Milium marcarum grossorum denariorum Pragensium, que per alias nostras literas percipiendas per ipsam septimanatim de prouentibus nostrarum vrbore et Monete in Chutna, sibi pro suo dotalicio deputauimus, si interim ea non perceperit ibidem in Chutna, a festo Pasche proximo instante ad vnum annum de Tribus Milibus marcis predictorum grossorum denariorum Pragensium, et abinde iterum per alterius anni, exnunc sequentis reuolucionem, de quibus Milibus marcarum predictorum grossorum volumus benigne et amicabiliter expedire et debent ista Quinque Milia marcarum de predictis decem Milibus in alijs predictis nostris literis expressis, et in Chutna per nos Sibi deputatis, vt premittitur defalcari, Harum testimonio literarum, Datum Prage VI. Idus Maij anno domini Millesimo Trecentesimo, Nonodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Nono. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 3.) CL. Conradus, episcopus Olomucensis, permutat decimas in Cegé et Lapanic pro villis Barfuss et Hohendorf ad monasterium Tišnowicense pertinentibus. Datum in monasterio Tišnowic. II. Nonas Julii 1319. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus publice recognoscimus et ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam volumus tenore presencium peruenire, quod vtilitati ecclesie nostre et profectui, quam omni studio et affectu prosequi et promouere tenemur sollicite intendentes, Decimam in Schaicz et Lapanicz, villis nobis et ipsi Ecclesie nostre in annonis, vino, animalibus et quibuscumque alijs, pertinentem, cum Religiosis ac deo deuotis dominabus . . Abbatissa et Conuentu sanctimonialium Monasterij Vallis sancte Marie in Tuschnowicz, pro villis in Parfuz prope Brunnam, et in Hohendorf in partibus Oppauie situatis, cum agris, siluis, pratis, pascuis, Molendinis, aquis, aquarumve decursibus, et omnibus alijs vtilitatibus et pertinencijs suis, de Capituli nostri conniuencia et assensu deliberacione diligenti et tractatu habitis super eo permutandum duximus et presentibus liberaliter permittamus, hoc tamen adiecto, si ipsi permutacioni predictum Capitulum nostrum et superiores dominarum ipsarum suum expressum adhibebunt consensum, Quod si forte non consentirent, extunc ipse domine ab eadem permutacione, seruatis tamen nobis indemp- nibus, licite possunt recedere, sic quod eorum que per eas in decimis nostris, et eorum que per nos in bonis earum recepta fuerint, mutua restitucio fiat et plena. Est preterea in
118 CXLIX. Johannes, rex Bohemia, promittit reginœ Elisabetha, se nomine dotalitii assignata decem millia marcarum grossor. Prag. ex urbura Chutnensi tempore duorum annorum persoluturum. Dt. Praga VI. Idus Maji 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Te- nore presencium promittimus bona fide, Quod Illustrem dominam Elizabeth, Relictam quondam Illustris domini Wencezlai senioris Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi in Solucionem Decem Milium marcarum grossorum denariorum Pragensium, que per alias nostras literas percipiendas per ipsam septimanatim de prouentibus nostrarum vrbore et Monete in Chutna, sibi pro suo dotalicio deputauimus, si interim ea non perceperit ibidem in Chutna, a festo Pasche proximo instante ad vnum annum de Tribus Milibus marcis predictorum grossorum denariorum Pragensium, et abinde iterum per alterius anni, exnunc sequentis reuolucionem, de quibus Milibus marcarum predictorum grossorum volumus benigne et amicabiliter expedire et debent ista Quinque Milia marcarum de predictis decem Milibus in alijs predictis nostris literis expressis, et in Chutna per nos Sibi deputatis, vt premittitur defalcari, Harum testimonio literarum, Datum Prage VI. Idus Maij anno domini Millesimo Trecentesimo, Nonodecimo, Regnorum vero nostrorum Anno Nono. (Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 3.) CL. Conradus, episcopus Olomucensis, permutat decimas in Cegé et Lapanic pro villis Barfuss et Hohendorf ad monasterium Tišnowicense pertinentibus. Datum in monasterio Tišnowic. II. Nonas Julii 1319. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus publice recognoscimus et ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam volumus tenore presencium peruenire, quod vtilitati ecclesie nostre et profectui, quam omni studio et affectu prosequi et promouere tenemur sollicite intendentes, Decimam in Schaicz et Lapanicz, villis nobis et ipsi Ecclesie nostre in annonis, vino, animalibus et quibuscumque alijs, pertinentem, cum Religiosis ac deo deuotis dominabus . . Abbatissa et Conuentu sanctimonialium Monasterij Vallis sancte Marie in Tuschnowicz, pro villis in Parfuz prope Brunnam, et in Hohendorf in partibus Oppauie situatis, cum agris, siluis, pratis, pascuis, Molendinis, aquis, aquarumve decursibus, et omnibus alijs vtilitatibus et pertinencijs suis, de Capituli nostri conniuencia et assensu deliberacione diligenti et tractatu habitis super eo permutandum duximus et presentibus liberaliter permittamus, hoc tamen adiecto, si ipsi permutacioni predictum Capitulum nostrum et superiores dominarum ipsarum suum expressum adhibebunt consensum, Quod si forte non consentirent, extunc ipse domine ab eadem permutacione, seruatis tamen nobis indemp- nibus, licite possunt recedere, sic quod eorum que per eas in decimis nostris, et eorum que per nos in bonis earum recepta fuerint, mutua restitucio fiat et plena. Est preterea in
Strana 119
119 ipsa permutacione eciam hoc expressum, quod quia predicte domine, in villa Parfuz anni presentis, de vtroque termino Censum contingentem integraliter receperunt, proinde quantum in vltimo, videlicet in festo Beati Michaelis affuturo proxime perceperunt, tantum nobis de predictis decimis in Schaicz restituere et refundere tenebuntur. In cuius rei testimonium, sigillum nostrum presentibus est appensum. Actum et Datum in Monasterio Tuschnowicz, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, decimonono. II°. Nonas Julij. (Orig. membran. cum sigillo rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 2.) CLI. Johannes, rex Bohemia, evehit in recompensam servitiorum Miličii de Náměšt villam ipsius dictam Náměst in oppidum forense cum facultate singulis feriis VItis fori cele- brandi. Datum Pragœ VIII. Kalend. Augusti 1319. My Jan z Božj Milostj, Cžiesky a Polsky Král a Luczembursky Hrabie, k wsse- likym Lidem Známosti chczeme aby pržisslo, že přzigemne a wdiečzné Služby, kterež Wierny Náss Milj Milisk z Namiesstie až dosawád Wysosti Nassi hotowau Snažnosti cžinil, a potomny cžasy tim snažniegi cžiniti mohl Pozorugice a Myslj oppatrowanj Wažicze; kdež zato chticze aby k požitkum Geho niegake obzwlasstnj Milosti Obdarowánj skutecznie Vežinitj, Gemu k Geho Prosbie z dobrotiwosti Kralowske Milostiwie dopausstime a pugczu- gem, aby ta řzečzena Wes Geho Namiesst, w Miestecžko Trhownj Obraczena, přzewedena a Zmieniena byla, a to Misto neboli Miestečzko Trhownj bylo a potomnie slulo, Cziehož se radugicz a Vžiwagicz budoucznie wiecznie, Praw a Vžitkuw, gichžto požiwagj a radugj se Ginj Trhowe a Miesteczka Trhowej Slowutnych Nassich, w Margkrabstwj Nassem Morawskem a požiwatj nawyklj gsau, aby tu každy Cžtwrtek, na Wssaky Teyden Vsta- wicznie a Wiecznie Trh bywal, a Wssychni kteřzižby ten Trh s swym Kupecztwim na- wsstiewowatj chtielj, to budau moczy cžinitj tim cžastiegj. Kterychžto Wieczy na Swiedomj tento List gsme Včzinitj a Pečzetj Magestatu Nasseho rozkázalj gsme potwrditj. Dan w Praze Osmey Kalendy Miesycze Srpna, Letha Panie Tisyczyho Třzisteho dewatenáczteho Ale Kralowstwj Nassich Leta dewáteho. (Copia simplex sæc. XVIII. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moravia sub n. 9185.) CLII. Johannes, rex Bohemia, tradit reginæ Elisabethæ villam Laučany et theloneum in Iglavia ad tempora vitæ ejus. Dt. Pragæ IV. Nonas Augusti 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes. Notum facimus presencium inspectoribus vniuersis, Quod Nos Inclite domine Elizabeth, quondam diue memorie domini Wencezlai Senioris, Boemie et Polonie Regis Illustris, Soceri et Pre- decessoris nostri Karissimi, Relicte, villam nostram Lauchans, Theloneum in Yglauia cum Juribus, dominio et vniuersis eorum pertinencijs in restaurum et recompensam Macellorum
119 ipsa permutacione eciam hoc expressum, quod quia predicte domine, in villa Parfuz anni presentis, de vtroque termino Censum contingentem integraliter receperunt, proinde quantum in vltimo, videlicet in festo Beati Michaelis affuturo proxime perceperunt, tantum nobis de predictis decimis in Schaicz restituere et refundere tenebuntur. In cuius rei testimonium, sigillum nostrum presentibus est appensum. Actum et Datum in Monasterio Tuschnowicz, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, decimonono. II°. Nonas Julij. (Orig. membran. cum sigillo rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 2.) CLI. Johannes, rex Bohemia, evehit in recompensam servitiorum Miličii de Náměšt villam ipsius dictam Náměst in oppidum forense cum facultate singulis feriis VItis fori cele- brandi. Datum Pragœ VIII. Kalend. Augusti 1319. My Jan z Božj Milostj, Cžiesky a Polsky Král a Luczembursky Hrabie, k wsse- likym Lidem Známosti chczeme aby pržisslo, že přzigemne a wdiečzné Služby, kterež Wierny Náss Milj Milisk z Namiesstie až dosawád Wysosti Nassi hotowau Snažnosti cžinil, a potomny cžasy tim snažniegi cžiniti mohl Pozorugice a Myslj oppatrowanj Wažicze; kdež zato chticze aby k požitkum Geho niegake obzwlasstnj Milosti Obdarowánj skutecznie Vežinitj, Gemu k Geho Prosbie z dobrotiwosti Kralowske Milostiwie dopausstime a pugczu- gem, aby ta řzečzena Wes Geho Namiesst, w Miestecžko Trhownj Obraczena, přzewedena a Zmieniena byla, a to Misto neboli Miestečzko Trhownj bylo a potomnie slulo, Cziehož se radugicz a Vžiwagicz budoucznie wiecznie, Praw a Vžitkuw, gichžto požiwagj a radugj se Ginj Trhowe a Miesteczka Trhowej Slowutnych Nassich, w Margkrabstwj Nassem Morawskem a požiwatj nawyklj gsau, aby tu každy Cžtwrtek, na Wssaky Teyden Vsta- wicznie a Wiecznie Trh bywal, a Wssychni kteřzižby ten Trh s swym Kupecztwim na- wsstiewowatj chtielj, to budau moczy cžinitj tim cžastiegj. Kterychžto Wieczy na Swiedomj tento List gsme Včzinitj a Pečzetj Magestatu Nasseho rozkázalj gsme potwrditj. Dan w Praze Osmey Kalendy Miesycze Srpna, Letha Panie Tisyczyho Třzisteho dewatenáczteho Ale Kralowstwj Nassich Leta dewáteho. (Copia simplex sæc. XVIII. inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moravia sub n. 9185.) CLII. Johannes, rex Bohemia, tradit reginæ Elisabethæ villam Laučany et theloneum in Iglavia ad tempora vitæ ejus. Dt. Pragæ IV. Nonas Augusti 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes. Notum facimus presencium inspectoribus vniuersis, Quod Nos Inclite domine Elizabeth, quondam diue memorie domini Wencezlai Senioris, Boemie et Polonie Regis Illustris, Soceri et Pre- decessoris nostri Karissimi, Relicte, villam nostram Lauchans, Theloneum in Yglauia cum Juribus, dominio et vniuersis eorum pertinencijs in restaurum et recompensam Macellorum
Strana 120
120 carnium Ciuitatum nostrarum Pragensium, quas sibi donaueramus de mera liberalitate Regia, conferimus et donamus, tenendum et vtifruendum per ipsam ad tempora vite sue, Promitten- tes pro Nobis et nostris heredibus ac Successoribus bona fide, eam in villa et Theloneo predictis non impedire, sed pocius a quorumlibet violencijs et iniurijs manutenere, defendere, specialiter et tueri, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigillis nostre Maie- statis iussimus communiri. Datum Prage IIII°. Nonas Augusti, Anno domini Millesimo Trecentesimo, Decimonono, Regnorum nostrorum Anno Nono. (E litera confirmatoria ejusdem regis ab anno 1323. Confer. n. CCXLVI.) CLIII. Johannes, papa XXII. confirmat præsentationem Johannis nati claræ memoriæ Wen- ceslai regis Boh. ad præposituram Wyšehradensem. Dt. Avinione III. Idus Novembris 1319. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 176. epist. 264. in Tabulariis Vaticanis communicavit Dr. B. Dudík.) CLIV. Johannes papa, XXII. dispensat Johannem, natum claræ memorie regis Wenceslai, ut capellam S. Procopii in antiqua Bruna unacum aliis canonicatibus et prœbendis retinere possit. Dt. Avinione III. Idus Novembr. 1319. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Johanni nato clare memorie Wenceslay Regis Boemie Canonico Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Personam tuam tuis exigentibus meritis super quibus apud nos multipliciter commendaris precipua benivolencia prosequentes, libenter eam specialibus gratiis et favoribus honoramus, ut quanto Sedem apostolicam tibi favorabilem inveneris, tanto devotius eam studeas revereri. Hinc est quod sicut tue petitionis series pro te nobis pridem exhibite continebat, super defectum natalium quem pateris de coniugato genitus et coniugata, quod eo non obstante posses ad omnes ordines promoveri et ecclesiasticum beneficium obtinere, fuerit tecum olim per Sedem apostolicam dispensatum. Postmodum vero tu in Pragensi Olomucensi et Wisse- gradensi Pragensis Diocesis ecclesiis Canonicatus et prebendas ac Capellam sancti Procopii in antiqua Brunna, cui animarum cura non imminet Olomucensis Diocesis successive fuisti alias tamen Canonice assecutus, illosque aliquandiu retinuisti fructus redditus et proventus percipiens ex eisdem. Verum quia ex eo quod preter formam dispensationis eiusdem pre- dictos Canonicatus et prebendas ac Capellam assecutus extiteras, et fructus redditus et proventus perceperas ex eisdem, te conscientie scrupulus remordebat, ut dignaremur super hiis tuo statui et saluti de opportuno remedio providere fecisti nobis humiliter supplicari. Nos autem fide dignorum assertione audita, quod sic inniteris vacare virtutibus, quod vitio- sum ortum exigentia meritorum, quodque erga nos et apostolicam Sedem filialis nosceris devotione pollere, ad huiusmodi pro te nobis oblate petitionis instantiam tecum non solum ipsam admittere, sed gratiam addere gratie cupientes, quod predictos canonicatus et preben-
120 carnium Ciuitatum nostrarum Pragensium, quas sibi donaueramus de mera liberalitate Regia, conferimus et donamus, tenendum et vtifruendum per ipsam ad tempora vite sue, Promitten- tes pro Nobis et nostris heredibus ac Successoribus bona fide, eam in villa et Theloneo predictis non impedire, sed pocius a quorumlibet violencijs et iniurijs manutenere, defendere, specialiter et tueri, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigillis nostre Maie- statis iussimus communiri. Datum Prage IIII°. Nonas Augusti, Anno domini Millesimo Trecentesimo, Decimonono, Regnorum nostrorum Anno Nono. (E litera confirmatoria ejusdem regis ab anno 1323. Confer. n. CCXLVI.) CLIII. Johannes, papa XXII. confirmat præsentationem Johannis nati claræ memoriæ Wen- ceslai regis Boh. ad præposituram Wyšehradensem. Dt. Avinione III. Idus Novembris 1319. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 176. epist. 264. in Tabulariis Vaticanis communicavit Dr. B. Dudík.) CLIV. Johannes papa, XXII. dispensat Johannem, natum claræ memorie regis Wenceslai, ut capellam S. Procopii in antiqua Bruna unacum aliis canonicatibus et prœbendis retinere possit. Dt. Avinione III. Idus Novembr. 1319. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Johanni nato clare memorie Wenceslay Regis Boemie Canonico Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Personam tuam tuis exigentibus meritis super quibus apud nos multipliciter commendaris precipua benivolencia prosequentes, libenter eam specialibus gratiis et favoribus honoramus, ut quanto Sedem apostolicam tibi favorabilem inveneris, tanto devotius eam studeas revereri. Hinc est quod sicut tue petitionis series pro te nobis pridem exhibite continebat, super defectum natalium quem pateris de coniugato genitus et coniugata, quod eo non obstante posses ad omnes ordines promoveri et ecclesiasticum beneficium obtinere, fuerit tecum olim per Sedem apostolicam dispensatum. Postmodum vero tu in Pragensi Olomucensi et Wisse- gradensi Pragensis Diocesis ecclesiis Canonicatus et prebendas ac Capellam sancti Procopii in antiqua Brunna, cui animarum cura non imminet Olomucensis Diocesis successive fuisti alias tamen Canonice assecutus, illosque aliquandiu retinuisti fructus redditus et proventus percipiens ex eisdem. Verum quia ex eo quod preter formam dispensationis eiusdem pre- dictos Canonicatus et prebendas ac Capellam assecutus extiteras, et fructus redditus et proventus perceperas ex eisdem, te conscientie scrupulus remordebat, ut dignaremur super hiis tuo statui et saluti de opportuno remedio providere fecisti nobis humiliter supplicari. Nos autem fide dignorum assertione audita, quod sic inniteris vacare virtutibus, quod vitio- sum ortum exigentia meritorum, quodque erga nos et apostolicam Sedem filialis nosceris devotione pollere, ad huiusmodi pro te nobis oblate petitionis instantiam tecum non solum ipsam admittere, sed gratiam addere gratie cupientes, quod predictos canonicatus et preben-
Strana 121
121 das, nullatenus de predicta capella ob dicte petitionis defectum habita mentione, posses licite retinere, nec non et preter eosdem Canonicatus et prebendas dignitatem vel personatum seu officium cum cura vel sine cura, si tibi alias canonice conferri vel offerri contingeret. Una cum eisdem Canonicatibus et prebendis libere recipere, predicto defectu ac generalis concilii et qualibet alia constitutione contraria nequaquam obstantibus per alias nostras litteras duximus dispensandum, omnem infamie et inhabilitatis maculam sive notam in le ex pre- dictorum Canonicatuum et prebendarum, ac Capelle etiam retentione, et fructuum reddituum, et proventuum predictorum perceptione quos libi de gratia speciali remisimus et donavimus et adversus te quoquomodo obortas de potestatis plenitudine abolendo. Porro quia in dispensatione nostra huiusmodi per nos ut premittitur nuper facta, nulla de predicta Capella fuit facta mentio, ut superius est expressum, adhuc nobis supplicare humiliter procurasti, ut providere tibi super hoc de dispensationis beneficio dignaremur. Nos igitur tuis et Carissimi in Christo filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris pro te nobis in hac parte humiliter supplicantis repetitis supplicationibus inclinati, sperantes quod exuberantibus in te nostris et dicte Sedis gratiis exuberabunt erga nos et Sedem ipsam tue devotionis sinceritas et gratorum exhibitio meritorum. Tecum quod eandem Capellam una cum predictis canonicatibus et prebendis, ac dignitate personatu vel officio huiusmodi retinere licite valeas. Sepefato defectu et eisdem ac quibuscumque aliis constitutionibus contrariis nequaquam obstantibus de speciali dono gratie dispensemus. Nulli etc. nostre dispensationis infringere ect. Datum Avinione III. Idus Novembris, anno quarto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 176. epist. 265. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CLV. Johannes, rex Bohemiæ, liberat cives Brunenses a solutione bernæ de omnibus hereditatibus, quas ipsi cives possidebunt, necnon ab omni impetitione et jurisdictione beneficiariorum. Datum Pragœ X. Kalend. Januarii 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, Lucemburgensis Comes. Mar- chieque Budissinensis Dominus, ad perpetuam rei memoriam. Ad vniuersorum tam modo superstitum, quam in antea futurorum presentibus volumus peruenire noticiam, Quod reco- gnoscentes Jura et libertates fidelium dilectorum nostrorum Ciuium Brunnensium, quibus freti hactenus vsu longeuo perstiterunt in eisdem, Ipsis dilectis fidelibus nostris Ciuibus Brunnensibus omnibus et singulis, qui superstites sunt, heredibus et successoribus eorum Ciuibus ibidem imperpetuum, qui pro tempore fuerint, talium prerogatiuarum libertates, quas vtique ipsis conpetere, quibusque eos a dudum retroactis temporibus fuisse et esse gauisos, plene nouimus matura deliberacione prehabita, et solempni tractatu super eo, cum fidelibus Regni nostri Baronibus habito, de consilio et consensu eorundem, ceterorumque nostrorum consiliariorum fidelium, denuo concedimus, cosque priuate legis gracia, perpetuo valitura, presentibus insignimus eisdem, quod dicti fideles nostri dilecti Ciues Brunnenses de omnibus ac singulis villis, allodijs, aut agris, seu de possessionibus quibuscumque, quas dicte Ciuitatis 16
121 das, nullatenus de predicta capella ob dicte petitionis defectum habita mentione, posses licite retinere, nec non et preter eosdem Canonicatus et prebendas dignitatem vel personatum seu officium cum cura vel sine cura, si tibi alias canonice conferri vel offerri contingeret. Una cum eisdem Canonicatibus et prebendis libere recipere, predicto defectu ac generalis concilii et qualibet alia constitutione contraria nequaquam obstantibus per alias nostras litteras duximus dispensandum, omnem infamie et inhabilitatis maculam sive notam in le ex pre- dictorum Canonicatuum et prebendarum, ac Capelle etiam retentione, et fructuum reddituum, et proventuum predictorum perceptione quos libi de gratia speciali remisimus et donavimus et adversus te quoquomodo obortas de potestatis plenitudine abolendo. Porro quia in dispensatione nostra huiusmodi per nos ut premittitur nuper facta, nulla de predicta Capella fuit facta mentio, ut superius est expressum, adhuc nobis supplicare humiliter procurasti, ut providere tibi super hoc de dispensationis beneficio dignaremur. Nos igitur tuis et Carissimi in Christo filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris pro te nobis in hac parte humiliter supplicantis repetitis supplicationibus inclinati, sperantes quod exuberantibus in te nostris et dicte Sedis gratiis exuberabunt erga nos et Sedem ipsam tue devotionis sinceritas et gratorum exhibitio meritorum. Tecum quod eandem Capellam una cum predictis canonicatibus et prebendis, ac dignitate personatu vel officio huiusmodi retinere licite valeas. Sepefato defectu et eisdem ac quibuscumque aliis constitutionibus contrariis nequaquam obstantibus de speciali dono gratie dispensemus. Nulli etc. nostre dispensationis infringere ect. Datum Avinione III. Idus Novembris, anno quarto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 176. epist. 265. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CLV. Johannes, rex Bohemiæ, liberat cives Brunenses a solutione bernæ de omnibus hereditatibus, quas ipsi cives possidebunt, necnon ab omni impetitione et jurisdictione beneficiariorum. Datum Pragœ X. Kalend. Januarii 1319. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex, Lucemburgensis Comes. Mar- chieque Budissinensis Dominus, ad perpetuam rei memoriam. Ad vniuersorum tam modo superstitum, quam in antea futurorum presentibus volumus peruenire noticiam, Quod reco- gnoscentes Jura et libertates fidelium dilectorum nostrorum Ciuium Brunnensium, quibus freti hactenus vsu longeuo perstiterunt in eisdem, Ipsis dilectis fidelibus nostris Ciuibus Brunnensibus omnibus et singulis, qui superstites sunt, heredibus et successoribus eorum Ciuibus ibidem imperpetuum, qui pro tempore fuerint, talium prerogatiuarum libertates, quas vtique ipsis conpetere, quibusque eos a dudum retroactis temporibus fuisse et esse gauisos, plene nouimus matura deliberacione prehabita, et solempni tractatu super eo, cum fidelibus Regni nostri Baronibus habito, de consilio et consensu eorundem, ceterorumque nostrorum consiliariorum fidelium, denuo concedimus, cosque priuate legis gracia, perpetuo valitura, presentibus insignimus eisdem, quod dicti fideles nostri dilecti Ciues Brunnenses de omnibus ac singulis villis, allodijs, aut agris, seu de possessionibus quibuscumque, quas dicte Ciuitatis 16
Strana 122
122 nostre Brunnensis Ciues et quilibet eorum, iam Jure hereditario et proprietatis tenent et possident, et quas ipsos, et quemlibet ipsorum justo tytulo jure hereditario et proprietatis habere, tenere, et possidere contigerit in futurum Bernas seu collectas Regales, generales vel particulares nobis, aut heredibus, vel successoribus nostris Regibus Boemie, qui pro tempore fuerint, perpetuo soluere minime teneantur, a quarum solucione ipsos Ciues Brun- nenses, et quemlibet ipsorum eximimus, et presentibus reddimus penitus absolutos, adicientes, quod in omnibus locis villarum, allodiorum, seu aliarum possessionum quarumcumque, quas ijdem dilecti fideles nostri, Ciues Brunenses, jure hereditario, et proprietatis iam tenent et possident, vel quas eos, et quemlibet eorum, jure hereditario et proprietatis, habere et possidere contigerit in futurum, nullus, nec summus Camerarius, nec Subcamerarius, nec Zudarij, nec Prouinciales Judices Morauie quitquam jurisdiccionis vel auctoritatis in posses- sionibus, personis, aut rebus inquilinorum, aut accolarum earundem vmquam quoquomodo sibi usurpare debeant, seu aliquatenus attemptare, Sed tantum Judex Ciuitatis Brunnensis, qui iam est, heredes seu successores eius, in perpetuum Judices Ciuitatis Brunnensis predicte, qui pro tempore fuerint in omnibus et singulis questionibus et causis, cuiuscumque generis, seu speciei, nature, aut condicionis existant, nulla causarum quantumcumque ardua excepta, judicandi, et actus iudiciarios exercendi, liberam habere debeant perpetuo potestatem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigillis Maiestatis nostre iussimus commu- niri. Datum Prage, per manus venerabilis Johannis Wissegradensis ecclesie Prepositi, Regni Boemie Cancellarij, Principis nostri dilecti, X°. Kalendas Januarij, Anno domini Millesimo Trecentesimo Decimo nono, Regnorum nostrorum Anno Nono. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem civitatis, A. n. 3.) CLVI. Presho, burgravius de Grecz, recognoscit, quod villam Darkovice a monasterio Welehra- densi ad tempus vitæ su� possidendam accepit. Dt. in Kathedra S. Petri 1320. Quoniam secundum dictum apostolicum omnes ante tribunal Christi stabimus recep- turi, prout in corpore gessimus siue bonum fuerit siue malum, necesse est, diem extreme messionis bonis operibus preuenire. Quapropter Ego Przescho purchrauius de Grecz signi- fico tam modernis quam modernorum posteris, qui uiderint, audierint, uel legerint presens scriptum, Quod villam prius in Christo venerabilis domini Friderici, abbatis de Welegrad et Conuentus dictam Darkowicz desertam fundandam locandam et ad tempora vite mee possi- dendam dumtaxat suscepi sub condicionibus infra positis notabiliter et expressis in predicta villa duos mansos habebo pro Curia instauranda, de qua in remedium anime mee annis sin- gulis soluere promitto omnium que coluero decimas integrales, Eandem Curiam post obitum meum cum omnibus mobilibus et immobilibus, que in ea reperta fuerint, et eciam seminibus in Campis ob interminabilis vite participium et delictorum meorum indulgenciam Monasterio de Welegrad offerendo, hoc ipsum me facere polliceor de molendino per me reedificando in loco illo sito, ubi piscina fuit quondam, que in Sifridtsdorf pertinebat. Si uero domini de
122 nostre Brunnensis Ciues et quilibet eorum, iam Jure hereditario et proprietatis tenent et possident, et quas ipsos, et quemlibet ipsorum justo tytulo jure hereditario et proprietatis habere, tenere, et possidere contigerit in futurum Bernas seu collectas Regales, generales vel particulares nobis, aut heredibus, vel successoribus nostris Regibus Boemie, qui pro tempore fuerint, perpetuo soluere minime teneantur, a quarum solucione ipsos Ciues Brun- nenses, et quemlibet ipsorum eximimus, et presentibus reddimus penitus absolutos, adicientes, quod in omnibus locis villarum, allodiorum, seu aliarum possessionum quarumcumque, quas ijdem dilecti fideles nostri, Ciues Brunenses, jure hereditario, et proprietatis iam tenent et possident, vel quas eos, et quemlibet eorum, jure hereditario et proprietatis, habere et possidere contigerit in futurum, nullus, nec summus Camerarius, nec Subcamerarius, nec Zudarij, nec Prouinciales Judices Morauie quitquam jurisdiccionis vel auctoritatis in posses- sionibus, personis, aut rebus inquilinorum, aut accolarum earundem vmquam quoquomodo sibi usurpare debeant, seu aliquatenus attemptare, Sed tantum Judex Ciuitatis Brunnensis, qui iam est, heredes seu successores eius, in perpetuum Judices Ciuitatis Brunnensis predicte, qui pro tempore fuerint in omnibus et singulis questionibus et causis, cuiuscumque generis, seu speciei, nature, aut condicionis existant, nulla causarum quantumcumque ardua excepta, judicandi, et actus iudiciarios exercendi, liberam habere debeant perpetuo potestatem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigillis Maiestatis nostre iussimus commu- niri. Datum Prage, per manus venerabilis Johannis Wissegradensis ecclesie Prepositi, Regni Boemie Cancellarij, Principis nostri dilecti, X°. Kalendas Januarij, Anno domini Millesimo Trecentesimo Decimo nono, Regnorum nostrorum Anno Nono. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem civitatis, A. n. 3.) CLVI. Presho, burgravius de Grecz, recognoscit, quod villam Darkovice a monasterio Welehra- densi ad tempus vitæ su� possidendam accepit. Dt. in Kathedra S. Petri 1320. Quoniam secundum dictum apostolicum omnes ante tribunal Christi stabimus recep- turi, prout in corpore gessimus siue bonum fuerit siue malum, necesse est, diem extreme messionis bonis operibus preuenire. Quapropter Ego Przescho purchrauius de Grecz signi- fico tam modernis quam modernorum posteris, qui uiderint, audierint, uel legerint presens scriptum, Quod villam prius in Christo venerabilis domini Friderici, abbatis de Welegrad et Conuentus dictam Darkowicz desertam fundandam locandam et ad tempora vite mee possi- dendam dumtaxat suscepi sub condicionibus infra positis notabiliter et expressis in predicta villa duos mansos habebo pro Curia instauranda, de qua in remedium anime mee annis sin- gulis soluere promitto omnium que coluero decimas integrales, Eandem Curiam post obitum meum cum omnibus mobilibus et immobilibus, que in ea reperta fuerint, et eciam seminibus in Campis ob interminabilis vite participium et delictorum meorum indulgenciam Monasterio de Welegrad offerendo, hoc ipsum me facere polliceor de molendino per me reedificando in loco illo sito, ubi piscina fuit quondam, que in Sifridtsdorf pertinebat. Si uero domini de
Strana 123
123 Welegrad piscinam predictam reformare voluerint, eciam me viuente, ipsum molendinum per me reedificatum debeo resignare, de mansis autem quatuordecim alijs post expletam libertatem octo annorum medietatem Census in festo beati Martini et beati Georgij martyris soluere absque contradiccione qualibet annis singulis obligabor, eciam promittens si post finem octo annorum libertatis ipsa villa nondum plene esset locata, quod in Censu michi depereat, et non eis, Obligo me preterea, quod amore Conuentus et diuine remuneracionis intuitu in locacione et fundacione aliarum hereditatum ad Monasterium pertinencium Magistro Curie de Stiboricz, qui pro tempore fuerit velim assistere fideliter et vtiliter in omnibus consilijs et auxilijs prout requisitus fuero per eundem nulli pauperum ad eum pertinencium huius occasione uiolenciam inferendo, hec omnia premissa et singula illibata perpetuis tem- poribus obseruabo, Si vero quod absit in aliquo premissorum exorbitarem iniurijs pauperes afficiendo decimas de Curia et Censum de villa in certis terminis non soluendo, extunc Ciuitatem Oppauiensem per modum obstagij subintrabo, ibidem expendendo denarios meos tam diu donec dominis de Welegrad de iniurijs illatis fecero insticiam expeditam. Ceterum steuram per principem terre communiter inpositam si domini de Welegrad conuencionem generalem fecerint pauperes de Darkowicz soluere cum ceteris constringentur, Si vero steurarij per se singillatim de singulis villis reciperent ab eisdem pro erepcione pauperum per mearum posse virium laborabo. Vt autem hec omnia robur perpetue firmitatis obtineant presentem literam scribi procuraui Munimine sigillorum videlicet domini Nicolai Illustris Oppauie ducis et virorum nobilium dominorum Bokonis de Chrabarn, Geroslai fratris sui Spazmanni de Beneschaw Friderici de Radyn ac Ciuium Oppauie necnon mei fideliter com- munitam, Acta sunt hec Anno domini MOCCCOXX° in Kathedra sancti Petri. (E codice Ms. sæc. XV. fol. 42. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunw.) CLVII. Conradus, episcopus Olomucensis, unacum Martino, episcopo Albebulgarensi, vidi- mant bullam Clementis, papæ V. dto. Auinione II. Nonas Septembris anno IV. (Vide n. XX. h. T.) qua abbas monasterii S. Petri in Erfordia conservator ordinis Cysterciensis constituebatur. Datum Brunæ IV. Kalend. Martii 1320. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Welehradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. B. n. 7.) CLVIII. Decima villa Cheuernich (Kaidling) resignatur pro pitancia conventus monasterii Lucensis. Dt. in Luka, Nonis Aprilis 1320. In nomine domini amen. Nos Fridericus dei paciencia Steynueldensis, Circator annuus per Bohemiam et Morauiam in plenitudine potestatis, G. eadem paciencia Montis Syon assessor, ecclesiarum abbates, Dilectis filijs suis toti Lucensi Conuentui inperpetuum. Ad intercessionem venerabilis fratris nostri, vestri Patris domini Johannis abbatis Decimam uille 16*
123 Welegrad piscinam predictam reformare voluerint, eciam me viuente, ipsum molendinum per me reedificatum debeo resignare, de mansis autem quatuordecim alijs post expletam libertatem octo annorum medietatem Census in festo beati Martini et beati Georgij martyris soluere absque contradiccione qualibet annis singulis obligabor, eciam promittens si post finem octo annorum libertatis ipsa villa nondum plene esset locata, quod in Censu michi depereat, et non eis, Obligo me preterea, quod amore Conuentus et diuine remuneracionis intuitu in locacione et fundacione aliarum hereditatum ad Monasterium pertinencium Magistro Curie de Stiboricz, qui pro tempore fuerit velim assistere fideliter et vtiliter in omnibus consilijs et auxilijs prout requisitus fuero per eundem nulli pauperum ad eum pertinencium huius occasione uiolenciam inferendo, hec omnia premissa et singula illibata perpetuis tem- poribus obseruabo, Si vero quod absit in aliquo premissorum exorbitarem iniurijs pauperes afficiendo decimas de Curia et Censum de villa in certis terminis non soluendo, extunc Ciuitatem Oppauiensem per modum obstagij subintrabo, ibidem expendendo denarios meos tam diu donec dominis de Welegrad de iniurijs illatis fecero insticiam expeditam. Ceterum steuram per principem terre communiter inpositam si domini de Welegrad conuencionem generalem fecerint pauperes de Darkowicz soluere cum ceteris constringentur, Si vero steurarij per se singillatim de singulis villis reciperent ab eisdem pro erepcione pauperum per mearum posse virium laborabo. Vt autem hec omnia robur perpetue firmitatis obtineant presentem literam scribi procuraui Munimine sigillorum videlicet domini Nicolai Illustris Oppauie ducis et virorum nobilium dominorum Bokonis de Chrabarn, Geroslai fratris sui Spazmanni de Beneschaw Friderici de Radyn ac Ciuium Oppauie necnon mei fideliter com- munitam, Acta sunt hec Anno domini MOCCCOXX° in Kathedra sancti Petri. (E codice Ms. sæc. XV. fol. 42. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunw.) CLVII. Conradus, episcopus Olomucensis, unacum Martino, episcopo Albebulgarensi, vidi- mant bullam Clementis, papæ V. dto. Auinione II. Nonas Septembris anno IV. (Vide n. XX. h. T.) qua abbas monasterii S. Petri in Erfordia conservator ordinis Cysterciensis constituebatur. Datum Brunæ IV. Kalend. Martii 1320. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Welehradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. B. n. 7.) CLVIII. Decima villa Cheuernich (Kaidling) resignatur pro pitancia conventus monasterii Lucensis. Dt. in Luka, Nonis Aprilis 1320. In nomine domini amen. Nos Fridericus dei paciencia Steynueldensis, Circator annuus per Bohemiam et Morauiam in plenitudine potestatis, G. eadem paciencia Montis Syon assessor, ecclesiarum abbates, Dilectis filijs suis toti Lucensi Conuentui inperpetuum. Ad intercessionem venerabilis fratris nostri, vestri Patris domini Johannis abbatis Decimam uille 16*
Strana 124
124 in Cheuvernich, omnis bladi per eundem dominum redemptam, presertim cum hoc ex eius pura voluntate et donacione procedat, vestre pictancie perpetue applicando vnimus omnibus munimentis condicionibus sentencijs, penis et pactis, quibus alia ipsorum pictancia per gene- rale capitulum est munita, presertim cum eadem auctoritate fruamur ad presens ut premissum est confirmantes, et uallantes eandem sigillorum testimonio et appensione nostrorum presen- tibus cum abbatis eorum sigillo. Datum in Luka anno domini Millessimo Trecentessimo, Vicessimo Nonis Aprilis. (Orig. membran, cum tribus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. L. n. 13.) CLIX. Der Konvent des Klosters Bruck bei Znaim verkaufet dem Grafen Berchtold und Burchart von Hardek den Wald Umlauf. Dt. Bruck an s. Veitstage 1320. Wier. Johans, von Gotes Parmung, zv den zeyten Abte datz Prukke in dem Chloster pey Znoym, vnd wier Henrich, Prior, vnd Gehart Subprior, mit samt vnserr Sammung vuorgehen, vnd tuen chunt, an dem gegenburtigen prief, allen den, di in ansehent, oder hoerent lesen, di nu lewent vnd noch chuonftich sint, daz wier mit zeitigen rat, vnd mit aynmůtiger betrachtung, zv den zeiten, do wier iz wol getuen mochten. Daz Holtz, daz do haizzel der Vmlauf daz di Edlen Herren, di Alten Graven von Hardekk, gawen zv vnserm Chloster Ilincz Pruk gegewen hawen, den Edlen Herren, Grafe Berchtolden von Hardek, vnd Graf Burcharten seinem Pruder, in vnd ier peder Erwen, ewichleich zv hawen, mil allen dem recht alz wier iz gehabt hawen, in gwer, vnd in gwalt, mit alle dev vnd dor zv gehoert, vuorsuocht, oder vnvuorsuocht, wie iz gehaizzen sey daz zv dem vorgenanten Holcz gehoert, vm einen wider wechsel dreyer March geltez. di gelegen sint daz Marhern in dem lande, dez vnz di vorgenanten herren, vnz, vnd vnser Gotshaus, gentzleich, vnd vollichleich bericht hawent. Dor veber gewen wier, vorbenanter Abte, den Edlen Herren Graf Berchtolden von Hardek, vnd Graf Burcharth seinem Pruder, in. vnd ier peder Erwen, den gegenbuortigen prief, vuorsigelt mit vnserm Insigel, vnd mit vnserr Sam- mung Insigel bevestent, vnd behangen, zv einem ewigen vrchuonde, vnd zv einem offen gezevg diser sache. Der prief ist gegewen datz Pruk in vnserm chloster, zv den Zeiten do man zalt von Christes geburd Tovsent Jar. Drev hundert Jar, darnach in dem zwaynczigistem Jar, An Sand Veytz tag. (Das Orig. auf Pergament mit zwei theilweise schon beschädigten Sigillen im Archive des- selben Klosters in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub lit. H. n. 15.)
124 in Cheuvernich, omnis bladi per eundem dominum redemptam, presertim cum hoc ex eius pura voluntate et donacione procedat, vestre pictancie perpetue applicando vnimus omnibus munimentis condicionibus sentencijs, penis et pactis, quibus alia ipsorum pictancia per gene- rale capitulum est munita, presertim cum eadem auctoritate fruamur ad presens ut premissum est confirmantes, et uallantes eandem sigillorum testimonio et appensione nostrorum presen- tibus cum abbatis eorum sigillo. Datum in Luka anno domini Millessimo Trecentessimo, Vicessimo Nonis Aprilis. (Orig. membran, cum tribus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. L. n. 13.) CLIX. Der Konvent des Klosters Bruck bei Znaim verkaufet dem Grafen Berchtold und Burchart von Hardek den Wald Umlauf. Dt. Bruck an s. Veitstage 1320. Wier. Johans, von Gotes Parmung, zv den zeyten Abte datz Prukke in dem Chloster pey Znoym, vnd wier Henrich, Prior, vnd Gehart Subprior, mit samt vnserr Sammung vuorgehen, vnd tuen chunt, an dem gegenburtigen prief, allen den, di in ansehent, oder hoerent lesen, di nu lewent vnd noch chuonftich sint, daz wier mit zeitigen rat, vnd mit aynmůtiger betrachtung, zv den zeiten, do wier iz wol getuen mochten. Daz Holtz, daz do haizzel der Vmlauf daz di Edlen Herren, di Alten Graven von Hardekk, gawen zv vnserm Chloster Ilincz Pruk gegewen hawen, den Edlen Herren, Grafe Berchtolden von Hardek, vnd Graf Burcharten seinem Pruder, in vnd ier peder Erwen, ewichleich zv hawen, mil allen dem recht alz wier iz gehabt hawen, in gwer, vnd in gwalt, mit alle dev vnd dor zv gehoert, vuorsuocht, oder vnvuorsuocht, wie iz gehaizzen sey daz zv dem vorgenanten Holcz gehoert, vm einen wider wechsel dreyer March geltez. di gelegen sint daz Marhern in dem lande, dez vnz di vorgenanten herren, vnz, vnd vnser Gotshaus, gentzleich, vnd vollichleich bericht hawent. Dor veber gewen wier, vorbenanter Abte, den Edlen Herren Graf Berchtolden von Hardek, vnd Graf Burcharth seinem Pruder, in. vnd ier peder Erwen, den gegenbuortigen prief, vuorsigelt mit vnserm Insigel, vnd mit vnserr Sam- mung Insigel bevestent, vnd behangen, zv einem ewigen vrchuonde, vnd zv einem offen gezevg diser sache. Der prief ist gegewen datz Pruk in vnserm chloster, zv den Zeiten do man zalt von Christes geburd Tovsent Jar. Drev hundert Jar, darnach in dem zwaynczigistem Jar, An Sand Veytz tag. (Das Orig. auf Pergament mit zwei theilweise schon beschädigten Sigillen im Archive des- selben Klosters in der k. k. Statthalterei-Registratur zu Brünn sub lit. H. n. 15.)
Strana 125
125 CLX. Johannes, papa XXII. mandat episcopo Olomucensi, ut habitatores Znoymenses ad resti- tuendum pecunic per Henricum, Priorem Prœdicator. Ratispon. pro Romana ecclesia collectæ compellat. Dt. Avinione X. Kalend. Julii 1320. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri . . Episcopo Olomu- censi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Exposuit nobis dilectus filius frater Henricus de Herpont dudum Prior fratrum Ordinis Predicatorum Ratisponensium, quod cum ipse virtute commissionis sibi facte per dilectum filium Magistrum Petrum Durandi Canonicum Ebredu- nensem Capellanum nostrum apostolice sedis Nuntium, tunc in illis partibus commorantem certam florenorum summam et duo frustra puri auri ponderis septem Marcharum cum dimidia ad pondus Ratisponense nostro et Ecclesie Romane nomine recepisset et etiam exegisset, et demum illa Wolramo de Crumnow presbytero Olomucensis Diocesis deferendam ad Civitatem Herbipolensem ac tradenda certis personis quibus illa dictus Magister Petrus assignari manda- verat tradidisset, idem presbyter cum a recto dicte Civitatis divertens itinere, ad Conradum fratrem suum habitatorem et Cenoymam Olomucensis diocesis accessisset penes eum viginti sex nec non et penes Conradum dictum Boemum quinque, et penes Widinzzer dicti loci habitatores undecim marchas argenti quam pro una de petiis auri commutaverat supradictis sexaginta quatuor grossis Boemicalium pro marcha qualibet computatis dinoscitur dimisisse. Quare fraternitatem tuam rogamus et hortamur attentius et per apostolica tibi scripta mandamus, quatinus eidem fratri Henrico circa recuperationem summarum marcharum predictarum ope, consiliis, auxiliis et favoribus opportunis diligenter assistens habitatores eosdem, et eorum quemlibet ad restituendum ei nomine nostro et ecclesie Romane dictas Marcharum summas monitione premissa per censuram ecclesiasticam et aliis remediis adhibitis de quibus videris expedire appellatione remota super quo plenam tibi tenore presentium potestatem concedimus compellere non postponas. Invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis illam in premissis efficaciam impensurus quod idem Prior te iuvante et eidem assistente solicite Marcharum summas recuperare valeat, Nosque diligentiam et industriam tuam proinde com- mendare non immerito valeamus. Rescripturus nobis per literas tuas vel instrumentum publicum harum seriem continens quidquid in premissis duxeris faciendum. Datum Avinione X Kalendas Julii anno Quarto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 32. epist. 91. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CLXI. Johannes, rex Bohemiœ, dat Henrico de Lipa, capitaneo regni sui, potestatem disponendi de jure patronatus ecclesia S. Michaelis Znoymæ et capella S. Katherina in castro ibidem. Dt. Lucenburg Idus Julii et III. Kal. Septembris. 1320. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, dilecto fideli Heinrico de Lipa Capitaneo Regni nostri graciam suam
125 CLX. Johannes, papa XXII. mandat episcopo Olomucensi, ut habitatores Znoymenses ad resti- tuendum pecunic per Henricum, Priorem Prœdicator. Ratispon. pro Romana ecclesia collectæ compellat. Dt. Avinione X. Kalend. Julii 1320. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri . . Episcopo Olomu- censi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Exposuit nobis dilectus filius frater Henricus de Herpont dudum Prior fratrum Ordinis Predicatorum Ratisponensium, quod cum ipse virtute commissionis sibi facte per dilectum filium Magistrum Petrum Durandi Canonicum Ebredu- nensem Capellanum nostrum apostolice sedis Nuntium, tunc in illis partibus commorantem certam florenorum summam et duo frustra puri auri ponderis septem Marcharum cum dimidia ad pondus Ratisponense nostro et Ecclesie Romane nomine recepisset et etiam exegisset, et demum illa Wolramo de Crumnow presbytero Olomucensis Diocesis deferendam ad Civitatem Herbipolensem ac tradenda certis personis quibus illa dictus Magister Petrus assignari manda- verat tradidisset, idem presbyter cum a recto dicte Civitatis divertens itinere, ad Conradum fratrem suum habitatorem et Cenoymam Olomucensis diocesis accessisset penes eum viginti sex nec non et penes Conradum dictum Boemum quinque, et penes Widinzzer dicti loci habitatores undecim marchas argenti quam pro una de petiis auri commutaverat supradictis sexaginta quatuor grossis Boemicalium pro marcha qualibet computatis dinoscitur dimisisse. Quare fraternitatem tuam rogamus et hortamur attentius et per apostolica tibi scripta mandamus, quatinus eidem fratri Henrico circa recuperationem summarum marcharum predictarum ope, consiliis, auxiliis et favoribus opportunis diligenter assistens habitatores eosdem, et eorum quemlibet ad restituendum ei nomine nostro et ecclesie Romane dictas Marcharum summas monitione premissa per censuram ecclesiasticam et aliis remediis adhibitis de quibus videris expedire appellatione remota super quo plenam tibi tenore presentium potestatem concedimus compellere non postponas. Invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis illam in premissis efficaciam impensurus quod idem Prior te iuvante et eidem assistente solicite Marcharum summas recuperare valeat, Nosque diligentiam et industriam tuam proinde com- mendare non immerito valeamus. Rescripturus nobis per literas tuas vel instrumentum publicum harum seriem continens quidquid in premissis duxeris faciendum. Datum Avinione X Kalendas Julii anno Quarto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IV. pag. 32. epist. 91. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CLXI. Johannes, rex Bohemiœ, dat Henrico de Lipa, capitaneo regni sui, potestatem disponendi de jure patronatus ecclesia S. Michaelis Znoymæ et capella S. Katherina in castro ibidem. Dt. Lucenburg Idus Julii et III. Kal. Septembris. 1320. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, dilecto fideli Heinrico de Lipa Capitaneo Regni nostri graciam suam
Strana 126
126 et omne bonum, Peticionibus tuis fauorabiliter annuere volentes disponendi et ordinandi de Jure patronatus Ecclesie nostre Sancti Michaelis in Snoyma et Capelle Sancte Katherine in castro ibidem vice et nomine nostro tibi presentibus damus liberam potestatem, sic prouidentes vt ex collacione Juris patronatus dictarum ecclesie et Capelle nostra procuretur salus, et aliorum Jura ex hoc non ledantur, Ratum enim habebimus et firmum, quitquit per te in conferendo dicti Juris patronatus fuerit salubriter ordinatum. Datum in Lucenburg Idus Julii, Regnorum nostrorum Anno decimo. (E litera Henrici de Lipa ab anno 1320 in archivo Socictat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gu- bern. Brunæ sub lit. D. n. 45. Conferr. n. CLXIV. hujus Tomi.) CLXII. Testimonia Welislai de Ořechow, Cudarii de Bisenc, Alberti de Donka, antiqui Camerarii Moravia, magistrique silvarum regiarum, et Ingrami de Ungersberg, castellani in Bisenc, de metis silvarum et piscationum in Polešowic, Nedakonic et Kostelan ad monasterium Welehradense pertinentium. Dt. in Vrichau V. Kalend. Augusti et III. Kal. Septembris 1320. Viro Venerabili et Religioso Domino Jo. Abbati Scotorum in Wienna et conser- uatori monasterij Welegradensis Cysterciensis ordinis et dyocesis Olomucensis, Welezlaus de Vrichaw quondam zudarius in bisencz, Quidquid obsurgi et Reuenire poterit uel honoris, honestati vestre et vniuersis Notum esse Cupio et constare, quod ego licet debilis corpore, sanus tamen animo et racione nec odio nec timore nec precio nec amore seductus, Sed mera veritate et iusticia motus et inductus, et precipue ne in posterum monasterio beate semper virginis Marie in Welegrad deperire queat testimonium veritatis ea Scribo fateor et protestor sub iuramento que inferius subsecuntur. videlicet quod hoc mihi bene et ple- nissime constat tamquam seniori fere de tota terra Morauia et quod hoc publicum est et notorium in terra iam dicta, quod ille tres silue que pertinent in Polshwicz, nacanycz, et gostelam villas cenobij antedicti, vnacum ipsis villis et omnibus pertinencijs suis pertinuerunt iusto proprietalis titulo ad monasterium iam prefatum et hodie pertinere noscuntur, Ita semper audiui a Progenitoribus meis et ita esse in veritate comperi et inueni. Item dico et testor coram Domino, quod dominus Wenceslaus, diue Memorie quondam inclitus et Prepo- tens rex Bohemie, Marchioque Morauie, Piscacionem suam in gostelau me et pene omnibus nobilibus Bohemie et Morauie presentibus dedit et contulit eidem Cenobio iure perpetuo possidendam liberaliter et absolute. In quarum rerum scilicet Piscacionis huius et Siluarum predictarum possessione fuit monasterium sepefatum per tempora plurima pacifice, quousque Dominus Zdeslaus de Sternberk sibi eas sine iure et iudicio per meram violenciam vsurpauit sicut et hoc detinet violenter. In cuius rei testimonium presentes literas scribi feci et eas mei sigilli munimine consingnaui. Datum in Vrichau anno domini MOCCCOXX°. Qvinto Ka- lendas Augusti. Item ego Welezlaus supradictus fateor et dico sub iureiurando, quod mete siluarum prefatarum et circuitus monasterij Welegradensis in veritate sic protenduntur sicut in Priui-
126 et omne bonum, Peticionibus tuis fauorabiliter annuere volentes disponendi et ordinandi de Jure patronatus Ecclesie nostre Sancti Michaelis in Snoyma et Capelle Sancte Katherine in castro ibidem vice et nomine nostro tibi presentibus damus liberam potestatem, sic prouidentes vt ex collacione Juris patronatus dictarum ecclesie et Capelle nostra procuretur salus, et aliorum Jura ex hoc non ledantur, Ratum enim habebimus et firmum, quitquit per te in conferendo dicti Juris patronatus fuerit salubriter ordinatum. Datum in Lucenburg Idus Julii, Regnorum nostrorum Anno decimo. (E litera Henrici de Lipa ab anno 1320 in archivo Socictat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gu- bern. Brunæ sub lit. D. n. 45. Conferr. n. CLXIV. hujus Tomi.) CLXII. Testimonia Welislai de Ořechow, Cudarii de Bisenc, Alberti de Donka, antiqui Camerarii Moravia, magistrique silvarum regiarum, et Ingrami de Ungersberg, castellani in Bisenc, de metis silvarum et piscationum in Polešowic, Nedakonic et Kostelan ad monasterium Welehradense pertinentium. Dt. in Vrichau V. Kalend. Augusti et III. Kal. Septembris 1320. Viro Venerabili et Religioso Domino Jo. Abbati Scotorum in Wienna et conser- uatori monasterij Welegradensis Cysterciensis ordinis et dyocesis Olomucensis, Welezlaus de Vrichaw quondam zudarius in bisencz, Quidquid obsurgi et Reuenire poterit uel honoris, honestati vestre et vniuersis Notum esse Cupio et constare, quod ego licet debilis corpore, sanus tamen animo et racione nec odio nec timore nec precio nec amore seductus, Sed mera veritate et iusticia motus et inductus, et precipue ne in posterum monasterio beate semper virginis Marie in Welegrad deperire queat testimonium veritatis ea Scribo fateor et protestor sub iuramento que inferius subsecuntur. videlicet quod hoc mihi bene et ple- nissime constat tamquam seniori fere de tota terra Morauia et quod hoc publicum est et notorium in terra iam dicta, quod ille tres silue que pertinent in Polshwicz, nacanycz, et gostelam villas cenobij antedicti, vnacum ipsis villis et omnibus pertinencijs suis pertinuerunt iusto proprietalis titulo ad monasterium iam prefatum et hodie pertinere noscuntur, Ita semper audiui a Progenitoribus meis et ita esse in veritate comperi et inueni. Item dico et testor coram Domino, quod dominus Wenceslaus, diue Memorie quondam inclitus et Prepo- tens rex Bohemie, Marchioque Morauie, Piscacionem suam in gostelau me et pene omnibus nobilibus Bohemie et Morauie presentibus dedit et contulit eidem Cenobio iure perpetuo possidendam liberaliter et absolute. In quarum rerum scilicet Piscacionis huius et Siluarum predictarum possessione fuit monasterium sepefatum per tempora plurima pacifice, quousque Dominus Zdeslaus de Sternberk sibi eas sine iure et iudicio per meram violenciam vsurpauit sicut et hoc detinet violenter. In cuius rei testimonium presentes literas scribi feci et eas mei sigilli munimine consingnaui. Datum in Vrichau anno domini MOCCCOXX°. Qvinto Ka- lendas Augusti. Item ego Welezlaus supradictus fateor et dico sub iureiurando, quod mete siluarum prefatarum et circuitus monasterij Welegradensis in veritate sic protenduntur sicut in Priui-
Strana 127
127 legijs tam Regalibus quam Papalibus ejusdem Cenobij manifestissime exprimuntur et conti- nentur. Quarum metarum intersigna sunt hec. Riuulus Beczca qui fluit ad septemtrionem, ad occidentem lapis qui dicitur Cralobztul, De hinc mons qui nominatur Scala, Postea ambiens siluam vgest et Polshwicz et sic per insulam tendens in Morauam. Ego quoque Albertus dictus de Donka, antiquus Kamerarius Morauie, et magister siluarum Regiarum per multa tempora pari motus racione dico et assero sub iuramento, omnia suprascripta esse vera et ita se firmiter habere vt scripta sunt, et hoc publicum esse et notorium et ut de siluis suprascriptis breuiter transeam que a fundacione semper pertinuerunt ad monaste- rium Welegradense, ipsas piscaciones in gostelan et benad, ego de precepto supradicti Regis W. de manu mea assignaui cenobio iam prefato qui ipsas per XXIIII annos tenueram ad castrum Regium in Buchlaw, ad quod tempore Progenitorum meorum et meo pertinuisse noscuntur et ideo sigillum meum duxi presentibus apponendum, Ego et Pardussius de Scher- dicz scabinus et iuratus terre sui iudicij Prouincialis in Bisencz omnia suprascripta dico esse publica et notoria et verissima et propter hoc sigillum proprium presenti pagine applicaui, Ego Iggramus Castellanus in Bisencz dictus de Vngersperk antiquus Camerarius Morauie, omnia supradicta esse vera et verissima et publica atque notoria assero et affirmo eciam sub iureiurando, Nam et ego vicinus monasterij Welegradensis sum et iura ipsius optime cognoui et prelibate piscaciones me presente donate sunt Cenobio iam prefato et ob hoc sigillum meum duxi presentibus apponendum. Datum anno domini supradicto tercia Kalendas septembris. (Orig. membran. cujus quatuor sigilla avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 1.) CLXIII. Heinrich von Lipa, oberster Marschall von Böhmen, bestätiget der Stadt Deutsch- Brod die ihr von seinen Vorfahrern ertheilten Rechte und Freiheiten. Dt. Zu der Lipnicz an sant Dominicus vnd sant Oswaldi Tage 1320. (Aus der Original-Bestätigungsurkunde des Berchtold von der Lipa vom J. 1343. im Ar- chive derselben Stadt ausgezogen von A. Boczek.) CLXIV. Henricus de Lipa donat monasterio S. Clarœ in Znoyma jus patronatus ecclesia S. Michaelis et capellæ S. Katherinæ, quod ipse a Johanne rege Bohemiœ acceperat. Datum Bruna IV. Kalend. Septembris 1320. Heinricus de Lipa Capitaneus Regni Bohemie Religiosis ac denotis domine . . Abbatisse et Conuentui Sanctimonialium Monasterij in Snoyma ordinis Sancte Clare sincerum affectum in omnibus complacendi. Noueritis nos Serenissimi domini nostri domini Johannis Bohemie et Polonie Regis cum eis quibus decet reuerencia et honore patentes recepisse literas sub hac forma, Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex etc. usque. Datum in
127 legijs tam Regalibus quam Papalibus ejusdem Cenobij manifestissime exprimuntur et conti- nentur. Quarum metarum intersigna sunt hec. Riuulus Beczca qui fluit ad septemtrionem, ad occidentem lapis qui dicitur Cralobztul, De hinc mons qui nominatur Scala, Postea ambiens siluam vgest et Polshwicz et sic per insulam tendens in Morauam. Ego quoque Albertus dictus de Donka, antiquus Kamerarius Morauie, et magister siluarum Regiarum per multa tempora pari motus racione dico et assero sub iuramento, omnia suprascripta esse vera et ita se firmiter habere vt scripta sunt, et hoc publicum esse et notorium et ut de siluis suprascriptis breuiter transeam que a fundacione semper pertinuerunt ad monaste- rium Welegradense, ipsas piscaciones in gostelan et benad, ego de precepto supradicti Regis W. de manu mea assignaui cenobio iam prefato qui ipsas per XXIIII annos tenueram ad castrum Regium in Buchlaw, ad quod tempore Progenitorum meorum et meo pertinuisse noscuntur et ideo sigillum meum duxi presentibus apponendum, Ego et Pardussius de Scher- dicz scabinus et iuratus terre sui iudicij Prouincialis in Bisencz omnia suprascripta dico esse publica et notoria et verissima et propter hoc sigillum proprium presenti pagine applicaui, Ego Iggramus Castellanus in Bisencz dictus de Vngersperk antiquus Camerarius Morauie, omnia supradicta esse vera et verissima et publica atque notoria assero et affirmo eciam sub iureiurando, Nam et ego vicinus monasterij Welegradensis sum et iura ipsius optime cognoui et prelibate piscaciones me presente donate sunt Cenobio iam prefato et ob hoc sigillum meum duxi presentibus apponendum. Datum anno domini supradicto tercia Kalendas septembris. (Orig. membran. cujus quatuor sigilla avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 1.) CLXIII. Heinrich von Lipa, oberster Marschall von Böhmen, bestätiget der Stadt Deutsch- Brod die ihr von seinen Vorfahrern ertheilten Rechte und Freiheiten. Dt. Zu der Lipnicz an sant Dominicus vnd sant Oswaldi Tage 1320. (Aus der Original-Bestätigungsurkunde des Berchtold von der Lipa vom J. 1343. im Ar- chive derselben Stadt ausgezogen von A. Boczek.) CLXIV. Henricus de Lipa donat monasterio S. Clarœ in Znoyma jus patronatus ecclesia S. Michaelis et capellæ S. Katherinæ, quod ipse a Johanne rege Bohemiœ acceperat. Datum Bruna IV. Kalend. Septembris 1320. Heinricus de Lipa Capitaneus Regni Bohemie Religiosis ac denotis domine . . Abbatisse et Conuentui Sanctimonialium Monasterij in Snoyma ordinis Sancte Clare sincerum affectum in omnibus complacendi. Noueritis nos Serenissimi domini nostri domini Johannis Bohemie et Polonie Regis cum eis quibus decet reuerencia et honore patentes recepisse literas sub hac forma, Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex etc. usque. Datum in
Strana 128
128 Lucenberg Idus Julij Regnorum nostrorum Anno decimo. (Vide n. CLXI.) Cupientes igitur dicti domini nostri Regis et suorum predecessorum per continuarum vestrarum oracionum Suffragia apud deum retributorem bonorum omnium pijs et sinceris affectibus augere salutem necnon vestris commodis et profectibus desiderabiliter ac deuote prospicere predicte com- missionis domini nostri Regis virtute Jura patronatus Ecclesie Sancti Michaelis in Snoyma et Capelle Castri ibidem in vos et vestrum Monasterium pleno Jure transferentes vice ac nomine eiusdem domini Regis earumdem ecclesie et Capelle Jurapatronatus vobis et vestro Monasterio irreuocabiliter damus, concedimus liberaliter ac donamus presencium, quas nostri appensione Sigilli communiri fecimus testimonio literarum. Datum Brunne IIII. Kalendas Septembris Anno domini M°.CCC° vigesimo. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo Societatis Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. D. n. 45.) CLXV. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat ad petitionem abbatissæ Margarethæ præedictam donationem. Dt. in Modericz III. Kalend. Septembris. 1320. (Orig. membran. cum sigillo rupto, in archivo Societat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. F. n. 44.) CLXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat prœsentatum a Henrico de Lipa Conradum plebanum ecclesia S. Michaelis Znoymæ tamquam rectorem capellæ S. Katherinæ ibidem. Datum Moderitz III. Kalend. Septembris 1320. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Notumfacimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod ad Presentacionem et peticionem Nobilis viri domini Henrici de Lipa Regni Bohemie Capitanei nobis vice et nomine Serenissimi domini nostri, domini Johannis Bohemie et Polonie Regis factam de Capella Sancte Katherine in Castro Snoy- mensi per mortem Meinhardi olim eiusdem Capelle Kolatoris nunc vacante Conradum plebanum ecclesie sancti Michaelis ibidem in Snoyma per annulum nostrum inuestiuimus ipsam sibi cum iuribus et pertinencijs suis vniuersis auctoritate ordinaria confirmantes presentibus nostris literis quas nostri Sigilli appensione fecimus communiri. Datum in Moderitz Anno Millesimo Trecentesimo. Vigesimo. III Kalendas Septembris. (E copia vidimata ab anno 1500, cujus orig. membran. læsum cum appresso sigillo in archivo monasterii S. Clara in Znoyma apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. D. n. 6. servatur.) CLXVII. Testimonium quorumdam plebanorum de piscationibus aquis et siluis in Kostelan ad mo- nasterium Welehradense pertinentibus. Dt. in Welehrad III. Kalend. Septembris 1320. Notum sit vniuersis presens scriptum visuris, quod nos Manco decanus Brazlauiensis, Gerhardus, Nycolaus, Stanyzlaus, Theoderieus, de Jesav, de Bisencz, de Redisch, de Po-
128 Lucenberg Idus Julij Regnorum nostrorum Anno decimo. (Vide n. CLXI.) Cupientes igitur dicti domini nostri Regis et suorum predecessorum per continuarum vestrarum oracionum Suffragia apud deum retributorem bonorum omnium pijs et sinceris affectibus augere salutem necnon vestris commodis et profectibus desiderabiliter ac deuote prospicere predicte com- missionis domini nostri Regis virtute Jura patronatus Ecclesie Sancti Michaelis in Snoyma et Capelle Castri ibidem in vos et vestrum Monasterium pleno Jure transferentes vice ac nomine eiusdem domini Regis earumdem ecclesie et Capelle Jurapatronatus vobis et vestro Monasterio irreuocabiliter damus, concedimus liberaliter ac donamus presencium, quas nostri appensione Sigilli communiri fecimus testimonio literarum. Datum Brunne IIII. Kalendas Septembris Anno domini M°.CCC° vigesimo. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo Societatis Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. D. n. 45.) CLXV. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat ad petitionem abbatissæ Margarethæ præedictam donationem. Dt. in Modericz III. Kalend. Septembris. 1320. (Orig. membran. cum sigillo rupto, in archivo Societat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. F. n. 44.) CLXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat prœsentatum a Henrico de Lipa Conradum plebanum ecclesia S. Michaelis Znoymæ tamquam rectorem capellæ S. Katherinæ ibidem. Datum Moderitz III. Kalend. Septembris 1320. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Notumfacimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod ad Presentacionem et peticionem Nobilis viri domini Henrici de Lipa Regni Bohemie Capitanei nobis vice et nomine Serenissimi domini nostri, domini Johannis Bohemie et Polonie Regis factam de Capella Sancte Katherine in Castro Snoy- mensi per mortem Meinhardi olim eiusdem Capelle Kolatoris nunc vacante Conradum plebanum ecclesie sancti Michaelis ibidem in Snoyma per annulum nostrum inuestiuimus ipsam sibi cum iuribus et pertinencijs suis vniuersis auctoritate ordinaria confirmantes presentibus nostris literis quas nostri Sigilli appensione fecimus communiri. Datum in Moderitz Anno Millesimo Trecentesimo. Vigesimo. III Kalendas Septembris. (E copia vidimata ab anno 1500, cujus orig. membran. læsum cum appresso sigillo in archivo monasterii S. Clara in Znoyma apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. D. n. 6. servatur.) CLXVII. Testimonium quorumdam plebanorum de piscationibus aquis et siluis in Kostelan ad mo- nasterium Welehradense pertinentibus. Dt. in Welehrad III. Kalend. Septembris 1320. Notum sit vniuersis presens scriptum visuris, quod nos Manco decanus Brazlauiensis, Gerhardus, Nycolaus, Stanyzlaus, Theoderieus, de Jesav, de Bisencz, de Redisch, de Po-
Strana 129
129 lishwicz et de Schaycz ecclesiarum rectores, litteras domini Wencezlay quondam serenissimi Regis bohemie sexti non rasas non cancellalas non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas cum veris sigillis vidimus, tenorem qui subsequitur continentes, Nos W. dei gracia Bohemie et Polonie Rex. elc. usque anno domini M°.CCC°. Primo, quarto Kalendas Augusti. Indiccione quartadecima. Regnorum nostrorum Bohemie quinto, Polonie uero primo, (Vide Tom. V. p. 128. u. CXXIII.) Vidimus eciam literas Sanctissimi in Christo Patris ac domini, domini Alexandri pape quarti, ac vniuersalis ecclesie summi Pontificis, nechon literas domini Otta- chari quondam illustrissimi Regis Bohemie quinti, non rasas non cancellatas non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas et papales quidem sub vera bulla, Regales uero sub veris sigillis tenores huiusmodi continentes sicut in quaternis aliorum Rescriptorum Monasterij Welegradensis plenius sunt descripti, quorum quaternorum coopertorium est de Pergameno, in cuius principio descripta est antiphona, Media vita, et in altera parte in fine eiusdem coo- pertorij posita sunt hec verba. Veni Sancte spiritus, et ista duo Priuilegia seu tenores horum duorum priuilegiorum longiores et maiores sunt omnibus alijs contentis in eisdem quaternis. Insuper dicimus quod hoc publicum et notorium est, quod dominus Sdezlaus de Sternberk minus iuste et per violenciam intromisit se de siluis et de Piscacione Monasterij Welegradensis et hoc detinet violenter quoniam silue ipse vnacum villis ipsis, scilicet Polishwicz, Nacanycz, Costelan ad quas spectant ab antiquo scilicet Puta a tempore, a quo non extat memoria semper pertinuerunt ad Monasterium Welegradense, et piscacio supradicta ante Plurimos annos et priusquam prefatus dominus Sdezlaus Stenycz haberet, per prelibatum Regem donata fuit legitime Cenobio sepedicto. In quorum omnium testimonium presentes litteras scribi fecimus et nostrorum sigillorum munimine consignari, Datum in Welegrad anno domini MOCCCOXX° tercio Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum V. sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. G. 1I. n. 15.) CLXVIII. Johannes, abbas Scotorum Wiennæ, conservator monasterii Welehradeusis, mandat Con- rado, episcopo Olomucensi, ut Zdislaum de Sternberg ad restituendas piscationes et silvas violenter occupatas inducat. Dt. Wiennæ fer. VI. post nativitatem Marie 1320. Reuerendo in Christo patri ac domino domino Chunrado Olomucensi Episcopo Johannes dei gracia Abbas ecclesie sancte Marie Scotorum in Wienna Judex et conseruator Monasterij Welegradensis a sede apostolica subdelegatus sicut in litteris subdelegacionis plenius continetur, Salutem et Mandatis apostolicis humiliter obedire, Quoniam sufficienter reperimus et complete cognouimus per testes ydoneos per Abbatem et Conuentum eorumque procuratorem de Welegrad Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, productos quos au- diuimus et examinauimus diligenter, ac eciam per duas litteras cum nouem Sigillis appensis tam nobilium quam clericorum sigillatas hoc publicum esse et notorium, et famam existere communem, quod dominus Stezlaus de Sternwerch piscaciones in Costelan dictorum Religi- osorum, et Siluas eorum ad villas suas videlicet Polswicz, Nakonicz, Costelan pertinentes, 17
129 lishwicz et de Schaycz ecclesiarum rectores, litteras domini Wencezlay quondam serenissimi Regis bohemie sexti non rasas non cancellalas non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas cum veris sigillis vidimus, tenorem qui subsequitur continentes, Nos W. dei gracia Bohemie et Polonie Rex. elc. usque anno domini M°.CCC°. Primo, quarto Kalendas Augusti. Indiccione quartadecima. Regnorum nostrorum Bohemie quinto, Polonie uero primo, (Vide Tom. V. p. 128. u. CXXIII.) Vidimus eciam literas Sanctissimi in Christo Patris ac domini, domini Alexandri pape quarti, ac vniuersalis ecclesie summi Pontificis, nechon literas domini Otta- chari quondam illustrissimi Regis Bohemie quinti, non rasas non cancellatas non abolitas nec in aliqua sui parte viciatas et papales quidem sub vera bulla, Regales uero sub veris sigillis tenores huiusmodi continentes sicut in quaternis aliorum Rescriptorum Monasterij Welegradensis plenius sunt descripti, quorum quaternorum coopertorium est de Pergameno, in cuius principio descripta est antiphona, Media vita, et in altera parte in fine eiusdem coo- pertorij posita sunt hec verba. Veni Sancte spiritus, et ista duo Priuilegia seu tenores horum duorum priuilegiorum longiores et maiores sunt omnibus alijs contentis in eisdem quaternis. Insuper dicimus quod hoc publicum et notorium est, quod dominus Sdezlaus de Sternberk minus iuste et per violenciam intromisit se de siluis et de Piscacione Monasterij Welegradensis et hoc detinet violenter quoniam silue ipse vnacum villis ipsis, scilicet Polishwicz, Nacanycz, Costelan ad quas spectant ab antiquo scilicet Puta a tempore, a quo non extat memoria semper pertinuerunt ad Monasterium Welegradense, et piscacio supradicta ante Plurimos annos et priusquam prefatus dominus Sdezlaus Stenycz haberet, per prelibatum Regem donata fuit legitime Cenobio sepedicto. In quorum omnium testimonium presentes litteras scribi fecimus et nostrorum sigillorum munimine consignari, Datum in Welegrad anno domini MOCCCOXX° tercio Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum V. sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. G. 1I. n. 15.) CLXVIII. Johannes, abbas Scotorum Wiennæ, conservator monasterii Welehradeusis, mandat Con- rado, episcopo Olomucensi, ut Zdislaum de Sternberg ad restituendas piscationes et silvas violenter occupatas inducat. Dt. Wiennæ fer. VI. post nativitatem Marie 1320. Reuerendo in Christo patri ac domino domino Chunrado Olomucensi Episcopo Johannes dei gracia Abbas ecclesie sancte Marie Scotorum in Wienna Judex et conseruator Monasterij Welegradensis a sede apostolica subdelegatus sicut in litteris subdelegacionis plenius continetur, Salutem et Mandatis apostolicis humiliter obedire, Quoniam sufficienter reperimus et complete cognouimus per testes ydoneos per Abbatem et Conuentum eorumque procuratorem de Welegrad Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, productos quos au- diuimus et examinauimus diligenter, ac eciam per duas litteras cum nouem Sigillis appensis tam nobilium quam clericorum sigillatas hoc publicum esse et notorium, et famam existere communem, quod dominus Stezlaus de Sternwerch piscaciones in Costelan dictorum Religi- osorum, et Siluas eorum ad villas suas videlicet Polswicz, Nakonicz, Costelan pertinentes, 17
Strana 130
130 quarum siluarum mete apertissime sunt distincte, violenter occupauit. et adhuc contra deum et iusticiam detinet occupatas, vnde solum deum pre oculis habere volentes, et sapientum vsi consilio auctoritate nobis tradita et commissa in dicto negocio processimus diffinitiue condempnando prefatum nobilem de Sternwerch, et ipsum ad restitucionem predictarum siluarum et piscacionum fore cogendum, decernendo non obstantibus excepcionibus per suum accusatorem propositis, quas ad consilium iurisperitorum non admisimus sicut nec debuimus iure prohibente, Quare vobis in virtule sancte obediencie et sub pena suspensionis ab ingressu Ecclesie, quam exnunc prout extunc in vos ferimus, si mandatum nostrum, ymo pocius apostolicum neglexeritis adimplere, auctoritate apostolica districte precipiendo manda- mus, quatenus predictum Nobilem publice moneatis et per vos seu per alios vestris pijs monitis inducatis, ut dictas Siluas et piscaciones dictis Abbati et Conuentui integraliter restituat, cum dampnis illatis et expensis huius rei causa factis, el eosdem Religiosos viros predictis bonis vli pacifice et libere permittal, seu alias cum ipsis amicabiliter componat infra hinc et diem beati Martini proxime affuturam, alioquin exnunc, prout extunc dictum Nobilem de Sternwerch singulis diebus dominicis et festiuis excommunicacionis vinculo innodatum per nos ymmo verius Auctoritate apostolica publice coram populo in ambone vestre Ecclesie Kathedralis ac omnium aliarum Ecclesiarum vestre diocesis, ubi vobis videbitur expedire, denuncietis, seu denunciari facietis, Mandantes ipsum ab omnibus christi fidelibus arcius euitari, donec omnia predicta bona integraliter restituat et condigne satisfaciat dampnis et expensis. Datum Wienne Anno domini MOCCCOXX proxima feria sexta post natiuitatem virginis Marie. (E codice Ms. fol. 27. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæe.) CLXIX. Ludovicus. Romanorum rex, tradit Johanni, regi Bohemiæ et Poloniæ, ejusque heredibus et successoribus Bohemiæ regibus marchiam et terram Budissinensem et civitatem Camentz ac universum dominium earundem, quæ ad imperium ex eo, quod quondam Wol- demarus, marchio Brandenburgensis, sine herede decessit, fuerant deuoluta, in feudum et jus feudi tenendum et possidendum. Dt. in castris prope villam Hasulach, Idus Septembr. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo. Regni vero anno sexto. (Riedel Cod. diplomat. Brandenburg 1. p. 460. n. DLIII.) CLXX. Johannes, papa XXII. episcopo Caminensi, præposito ecclesiæ de S. Cruce, Wra- tislawiensis dioecesis, Aulæ Regiæ et Brunowiensis monasteriorum abbatibus, decano Olo- mucensi, abbatibus in Luca et Zabrdowic, Scotorum in Vienna et S. Crucis, præpositoque in Nuenburg ad conquestionem Magistri et fratrum ordinis S. Johannis Hierosolimitani mandat, ut compescant invasores, detentores et molestatores bonorum et personarum dicti ordinis. Dt. Avinione VII. Idus Octobris, Pontificatus anno V. 1320. (Schwandner in Regest. Ms. Ord. S. Johannis Hierosolim. Viennæ e Diplomatario Magni Prio- ratus Bohemiæ.)
130 quarum siluarum mete apertissime sunt distincte, violenter occupauit. et adhuc contra deum et iusticiam detinet occupatas, vnde solum deum pre oculis habere volentes, et sapientum vsi consilio auctoritate nobis tradita et commissa in dicto negocio processimus diffinitiue condempnando prefatum nobilem de Sternwerch, et ipsum ad restitucionem predictarum siluarum et piscacionum fore cogendum, decernendo non obstantibus excepcionibus per suum accusatorem propositis, quas ad consilium iurisperitorum non admisimus sicut nec debuimus iure prohibente, Quare vobis in virtule sancte obediencie et sub pena suspensionis ab ingressu Ecclesie, quam exnunc prout extunc in vos ferimus, si mandatum nostrum, ymo pocius apostolicum neglexeritis adimplere, auctoritate apostolica districte precipiendo manda- mus, quatenus predictum Nobilem publice moneatis et per vos seu per alios vestris pijs monitis inducatis, ut dictas Siluas et piscaciones dictis Abbati et Conuentui integraliter restituat, cum dampnis illatis et expensis huius rei causa factis, el eosdem Religiosos viros predictis bonis vli pacifice et libere permittal, seu alias cum ipsis amicabiliter componat infra hinc et diem beati Martini proxime affuturam, alioquin exnunc, prout extunc dictum Nobilem de Sternwerch singulis diebus dominicis et festiuis excommunicacionis vinculo innodatum per nos ymmo verius Auctoritate apostolica publice coram populo in ambone vestre Ecclesie Kathedralis ac omnium aliarum Ecclesiarum vestre diocesis, ubi vobis videbitur expedire, denuncietis, seu denunciari facietis, Mandantes ipsum ab omnibus christi fidelibus arcius euitari, donec omnia predicta bona integraliter restituat et condigne satisfaciat dampnis et expensis. Datum Wienne Anno domini MOCCCOXX proxima feria sexta post natiuitatem virginis Marie. (E codice Ms. fol. 27. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæe.) CLXIX. Ludovicus. Romanorum rex, tradit Johanni, regi Bohemiæ et Poloniæ, ejusque heredibus et successoribus Bohemiæ regibus marchiam et terram Budissinensem et civitatem Camentz ac universum dominium earundem, quæ ad imperium ex eo, quod quondam Wol- demarus, marchio Brandenburgensis, sine herede decessit, fuerant deuoluta, in feudum et jus feudi tenendum et possidendum. Dt. in castris prope villam Hasulach, Idus Septembr. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo. Regni vero anno sexto. (Riedel Cod. diplomat. Brandenburg 1. p. 460. n. DLIII.) CLXX. Johannes, papa XXII. episcopo Caminensi, præposito ecclesiæ de S. Cruce, Wra- tislawiensis dioecesis, Aulæ Regiæ et Brunowiensis monasteriorum abbatibus, decano Olo- mucensi, abbatibus in Luca et Zabrdowic, Scotorum in Vienna et S. Crucis, præpositoque in Nuenburg ad conquestionem Magistri et fratrum ordinis S. Johannis Hierosolimitani mandat, ut compescant invasores, detentores et molestatores bonorum et personarum dicti ordinis. Dt. Avinione VII. Idus Octobris, Pontificatus anno V. 1320. (Schwandner in Regest. Ms. Ord. S. Johannis Hierosolim. Viennæ e Diplomatario Magni Prio- ratus Bohemiæ.)
Strana 131
131 CLXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, reformat desolatam villam Nemašchleb ad opidum Brunsberg sitam. Datum Brunsbery VI. Kalend. Nouembris 1320. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus, Recognoscimus per presentes, Quod nos reformacionem ville in Nemaschklebe aput opidum nostrum in Brunsberg, que propter impacalum terre statum desolata et penitus inhabitata extitit, intendentes iudicium ibidem cum vlilitatibus et pertinenciis suis, prout a primeua ipsius ville institucione indices, qui fuerunt pro tempore. idem tenuerunt iudicium, discreto viro Sybotoni de Lichtenow nostro et capituli nostre ecclesie Olomucensis nomine vendidimus pleno iure, dantes sibi super eo in testimonium presentes literas sigilli nostri munimine roboratas. Actum et datum Brunsperg anno domini MOCCCOXX° VI° Kalendas Nouembris. (E codice membran. sæc. XIV. r. I. in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. A. Boczek.) CLXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, confert judici in Fritzendorf pro meliori reformatione ejusdem villa alteram rotam in molendino ibidem. Datum in Brunsberg II. Nonas Novembris 1320. Nos Conradus dei gracia episcopus Olomucensis, Recognoscimus et ad vniuersorum tam presentium, quam futurorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod cum per iudices, qui in villa Fryczendorf fuerunt pro tempore Molendinum ibidem, duas rotas continens, quibus a primeua institucione ville ipsius, iuxta continenciam prinilegiorum felicis recordacionis domini Brunonis, Olomucensis episcopi, predecessoris nostri super eo traditorum, vna duntaxat rota indulta extitit, cum viraque rota habitum fuerit et possessum. Vt tamen locacioni ville ipsius aliquamdiu desolate efficaciter intendamus, discretusque vir Chunussius, qui nunc est index ipsi iudicio preesse vlilius et locacioni ville eiusdem intendere possit comodius, sibi de secunda rota graciosius annuimus, et retinere eandem licite fauorabiliter indulgemus, dantes sibi super eo in testimonium presentes literas sigilli nostri appensione communitas. Datum in Brunsperg anno domini MOCCCOXXO secundo Nonas Nouembris. (E codice membran. suc. XIV. ſ. Il. in archivo archiepiscopali Cremsirii deser. A. Boczek.) CLXXIII. Sententia definitiva inter monasterium Welehradense et hœredes Palmarii circa clivum prope Znoymam situm. Dl. Znoymæ VII. Idus Novembris 1320. Quia conuenit scribi, quod non conuenit obliuisci, Idcirco Nos Magister Stephanus, Archydyaconus Znoymensis, et Stanizlaus, Scabinus et Ciuis Ibidem. Notum facimus vniuersis presens scriptum visuris, Quod dum quadam vice inter venerabiles ac Religiosos viros, dominum Fridericum abbatem et conuentum de Welegrad, Cysterciensis ordinis et dyocesis Olomucensis ex vna, et heredes Palmarij, quondam Ciuis Znoymensis, scilicet vxores et 177
131 CLXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, reformat desolatam villam Nemašchleb ad opidum Brunsberg sitam. Datum Brunsbery VI. Kalend. Nouembris 1320. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus, Recognoscimus per presentes, Quod nos reformacionem ville in Nemaschklebe aput opidum nostrum in Brunsberg, que propter impacalum terre statum desolata et penitus inhabitata extitit, intendentes iudicium ibidem cum vlilitatibus et pertinenciis suis, prout a primeua ipsius ville institucione indices, qui fuerunt pro tempore. idem tenuerunt iudicium, discreto viro Sybotoni de Lichtenow nostro et capituli nostre ecclesie Olomucensis nomine vendidimus pleno iure, dantes sibi super eo in testimonium presentes literas sigilli nostri munimine roboratas. Actum et datum Brunsperg anno domini MOCCCOXX° VI° Kalendas Nouembris. (E codice membran. sæc. XIV. r. I. in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. A. Boczek.) CLXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, confert judici in Fritzendorf pro meliori reformatione ejusdem villa alteram rotam in molendino ibidem. Datum in Brunsberg II. Nonas Novembris 1320. Nos Conradus dei gracia episcopus Olomucensis, Recognoscimus et ad vniuersorum tam presentium, quam futurorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod cum per iudices, qui in villa Fryczendorf fuerunt pro tempore Molendinum ibidem, duas rotas continens, quibus a primeua institucione ville ipsius, iuxta continenciam prinilegiorum felicis recordacionis domini Brunonis, Olomucensis episcopi, predecessoris nostri super eo traditorum, vna duntaxat rota indulta extitit, cum viraque rota habitum fuerit et possessum. Vt tamen locacioni ville ipsius aliquamdiu desolate efficaciter intendamus, discretusque vir Chunussius, qui nunc est index ipsi iudicio preesse vlilius et locacioni ville eiusdem intendere possit comodius, sibi de secunda rota graciosius annuimus, et retinere eandem licite fauorabiliter indulgemus, dantes sibi super eo in testimonium presentes literas sigilli nostri appensione communitas. Datum in Brunsperg anno domini MOCCCOXXO secundo Nonas Nouembris. (E codice membran. suc. XIV. ſ. Il. in archivo archiepiscopali Cremsirii deser. A. Boczek.) CLXXIII. Sententia definitiva inter monasterium Welehradense et hœredes Palmarii circa clivum prope Znoymam situm. Dl. Znoymæ VII. Idus Novembris 1320. Quia conuenit scribi, quod non conuenit obliuisci, Idcirco Nos Magister Stephanus, Archydyaconus Znoymensis, et Stanizlaus, Scabinus et Ciuis Ibidem. Notum facimus vniuersis presens scriptum visuris, Quod dum quadam vice inter venerabiles ac Religiosos viros, dominum Fridericum abbatem et conuentum de Welegrad, Cysterciensis ordinis et dyocesis Olomucensis ex vna, et heredes Palmarij, quondam Ciuis Znoymensis, scilicet vxores et 177
Strana 132
132 pueros filiorum suorum parte ex altera, questio mota fuissel, super Cliuo Baline prope Znoymam, ex opposito Montis Sancti Ypoliti. qui Cliuus protenditur in latitudine a superiori parte Baline, vsque ad riuulum in ymo decurrentem, et grednicz vocitalum. et in longitudine, a muro Ciuitatis vsque ad Molendinum Nadlarij iuxta viam sancti Ypoliti situm, et super decima et seruicio, ac Jure Montis, de vineis, Ortis, et aliis in eodem Cliuo cultis, pro- uenientibus, Coram domino Johanne abbate Scotorum in Wienna, conseruatore Monasterij Welegradensis, asserentibus predictis Religiosis. eundem Cliuum cum Juribus et pertinencijs suis prefatis, esse de parte Baline et ideo cum illa ad suum Monasterium pertinere, parte uero aduersa, scilicet Petro, dicto Molendinatore. Ciue Znoymensi, cui omnes heredes dicti Palmarij tunc superstites, nominatim et expresse, omne Jus suum, quod in eodem Cliuo videbantur habere, eo quod grednicz diceretur, et racione Prinilegij domini Wenczeslay quondam Incliti Regis Boemie Sexti, in presencia Petermanni Judicis. Burschonis, Magistri Ciuium Znoyme, et in mea presencia scilicet Stanizlay, Nicolay dicti Phanczagel. Rudlini filij friderici pellificis, Conradi Havennarij Scabinorum Ibidem, resignarunt, Contrarium dicente, videlicet, quod ad eum, et non in Welegrad, Idem Cliuus, cum omnibus Juribus suis pertineret racione resignacionis predicte. Tandem ab vtraque parte sponte fuit in nos. tamquam in arbitros, et arbitratores, vel amicabiles compositores compromissum, Ita quod quidquid inter eas ordinaremur, deberet inviolabiliter obseruari, Nos itaque visis Juribus parcium et auditis, de maturo consilio sentenciauimus, et sentenciando iudicauimus dictum Cliuum esse de parte Baline, cum longitudine et latitudine sua prefata, ac Ideo cum omnibus Juribus et pertinencijs, scilicet cum decima, Jure Montis et seruicio, ad Cenobium prelibatum pertinere, pro bono tamen pacis ordinauimus, quod Idem Monasterium de vineis in eodem Cliuo plantatis et plantandis integram decimam percipiat, per tempora infinita, in signum dominij principalis, antedictus autem Petrus, el heredes sui legittimi, Jus montis et seruicium denariale, in eodem Cliuo tantum, nomine Monasterij Welegradensis perpetuo possidebunt, nec licebit eis ista in alios transferre, nisi de licencia expressa abbatis et conuentus Cenobij sepedicti, alioquin si secus egerint, ipso facto Omne Jus suum perdiderint, Item ordinauimus, quod si aliquis, de heredibus predicti Palmarij prefatos Religiosos vellet in posterum aliqualiter inquietare occasione Cliui predicti, dictus Petrus et heredes sui debent suis expeusis hoc omnimode disbrigare, Item ordinauimus, quod quecumque parcium nostram ordinacionem violauerit, nobis octo marcas, et parti alteri viginti marcas grossorum Pra- gensium soluere leneatur. Hec autem nostra ordinacio, postquam a nobis fuit promulgata, statim fuit ab vtraque parte approbata, et voluntarie recepta, In cuius rei Testimonium presentes literas scribi fecimus, et honorabilis ac Religiosi viri, domini Johannis abbatis Lucensis, ac nostrorum sigillorum Munimine procurauimus roborari. Testes vero horum sunt iam dicti dominus abbas Lucensis, dominus Albertus vicearchydyaconus Znoymensis, et Judex, ac Magister Ciuium et Scabini supradicti, et quam plures alij ſidedigni, Datum Znoyme anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo, Septimo ydus Nouembris. (Orig. membran. cum tribus sigillis parvis ex parte jam lsis in archivo monasterii Wele- hradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 16.)
132 pueros filiorum suorum parte ex altera, questio mota fuissel, super Cliuo Baline prope Znoymam, ex opposito Montis Sancti Ypoliti. qui Cliuus protenditur in latitudine a superiori parte Baline, vsque ad riuulum in ymo decurrentem, et grednicz vocitalum. et in longitudine, a muro Ciuitatis vsque ad Molendinum Nadlarij iuxta viam sancti Ypoliti situm, et super decima et seruicio, ac Jure Montis, de vineis, Ortis, et aliis in eodem Cliuo cultis, pro- uenientibus, Coram domino Johanne abbate Scotorum in Wienna, conseruatore Monasterij Welegradensis, asserentibus predictis Religiosis. eundem Cliuum cum Juribus et pertinencijs suis prefatis, esse de parte Baline et ideo cum illa ad suum Monasterium pertinere, parte uero aduersa, scilicet Petro, dicto Molendinatore. Ciue Znoymensi, cui omnes heredes dicti Palmarij tunc superstites, nominatim et expresse, omne Jus suum, quod in eodem Cliuo videbantur habere, eo quod grednicz diceretur, et racione Prinilegij domini Wenczeslay quondam Incliti Regis Boemie Sexti, in presencia Petermanni Judicis. Burschonis, Magistri Ciuium Znoyme, et in mea presencia scilicet Stanizlay, Nicolay dicti Phanczagel. Rudlini filij friderici pellificis, Conradi Havennarij Scabinorum Ibidem, resignarunt, Contrarium dicente, videlicet, quod ad eum, et non in Welegrad, Idem Cliuus, cum omnibus Juribus suis pertineret racione resignacionis predicte. Tandem ab vtraque parte sponte fuit in nos. tamquam in arbitros, et arbitratores, vel amicabiles compositores compromissum, Ita quod quidquid inter eas ordinaremur, deberet inviolabiliter obseruari, Nos itaque visis Juribus parcium et auditis, de maturo consilio sentenciauimus, et sentenciando iudicauimus dictum Cliuum esse de parte Baline, cum longitudine et latitudine sua prefata, ac Ideo cum omnibus Juribus et pertinencijs, scilicet cum decima, Jure Montis et seruicio, ad Cenobium prelibatum pertinere, pro bono tamen pacis ordinauimus, quod Idem Monasterium de vineis in eodem Cliuo plantatis et plantandis integram decimam percipiat, per tempora infinita, in signum dominij principalis, antedictus autem Petrus, el heredes sui legittimi, Jus montis et seruicium denariale, in eodem Cliuo tantum, nomine Monasterij Welegradensis perpetuo possidebunt, nec licebit eis ista in alios transferre, nisi de licencia expressa abbatis et conuentus Cenobij sepedicti, alioquin si secus egerint, ipso facto Omne Jus suum perdiderint, Item ordinauimus, quod si aliquis, de heredibus predicti Palmarij prefatos Religiosos vellet in posterum aliqualiter inquietare occasione Cliui predicti, dictus Petrus et heredes sui debent suis expeusis hoc omnimode disbrigare, Item ordinauimus, quod quecumque parcium nostram ordinacionem violauerit, nobis octo marcas, et parti alteri viginti marcas grossorum Pra- gensium soluere leneatur. Hec autem nostra ordinacio, postquam a nobis fuit promulgata, statim fuit ab vtraque parte approbata, et voluntarie recepta, In cuius rei Testimonium presentes literas scribi fecimus, et honorabilis ac Religiosi viri, domini Johannis abbatis Lucensis, ac nostrorum sigillorum Munimine procurauimus roborari. Testes vero horum sunt iam dicti dominus abbas Lucensis, dominus Albertus vicearchydyaconus Znoymensis, et Judex, ac Magister Ciuium et Scabini supradicti, et quam plures alij ſidedigni, Datum Znoyme anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo, Septimo ydus Nouembris. (Orig. membran. cum tribus sigillis parvis ex parte jam lsis in archivo monasterii Wele- hradensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 16.)
Strana 133
133 CLXXIV. Jaroslaus de Částkow donat monasterio Wizowicensi sex laneos in villa Augezd. dto in Smilheim, 1321. In Nomine Domini Amen. Ego Jaroslaus de Schasticow Omnibus Christi fidelibus in perpetuam noticiam subscriptorum. Gestarum rerum contractus, sive Disposicio Successione temporis evanesceret, nisi testium linqua, sive literarum fulcimento stabili firmaretur. Ad- vertens inspiratum mihi divinitus hora resolucionis mee, solum eos felices fore, qui de execucione operum misericordie salutari vicissitudine repensantur. Senciens, quod tempore novissimi Judicii non patet Venie locus, neque gracie hiis, qui se bonis operibus onerare neglexerint in presenti. Ad noticiam igitur deduco Vniversis tam presentibus, quam in posterum successuris, quod pia Voluntate, animoque deliberato Viris Honorabilibus et Reli- giosis, Domino Abbati et fratribus in Smilenheym, qui pro tempore fuerint, Sex Lancos meos in Villa dicta Ugest cum Omnibus pertinenciis, que ex eisdem Laneis michi prove- niebant, et provenire poterant, quomodolibet in futurum, cum Omni jure et Dominio hereditarie in ipsos translato, sic ut dictorum Laneorum sint perpetui successores, Contuli pure propter Deum nomine testamenti in remedium anime mee, et Omnium Predecessorum meorum, eo quod apud ipsos et eorum in Monasterio elegerimus sepulturam. Testes hujus Donacionis sunt Wlezko de Dobroticz, Nicolaus de Malehnawicz. Witko de Sluschowicz et alii quam plures fide digni. In huius rei testimonium perpetuum presentes mei sigilli et Patrui mei Wlczkonis predicti munimine jussi roborari. Datum in Smilenheym Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Primo. (E Monastico Ms. in tomo Cisterciensium in archivo Rayhradensi.) CLXXV. Conradus, Episcopus Olomucensis, ratificat indulgentias XL dierum ab episcopis Viterbiensi et Verrensi ecclesiæ B. Mariæ ante Brunam Romæ 1321. concessas. (Orig. membran. cum III. sigillis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 2.) CLXXVI. Johannes, Bohemiœ rex, liberat pedites a solvendo theloneo in villa Russins (Rausinow). Dt. Praga Kalendis Januarii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus, Notum facimus vniuersis tam presentis etatis hominibus, quam future. Quod pro nostra et predecessorum nostrorum salute, et animarum remedio, ac eciam ad peticionem et instanciam Illustris domine Elizabet, Relicte felicis memorie domini Wen- ceslay, quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri, et predecessoris nostri Karissimi, hoc duximus salubriter ordinandum, quod inantea nullo vmquam tempore a Peditibus sine Mer- cibus, sev Mercimonijs villam nostram Russins, ad Castrum nostrum Spilberch pertinentem,
133 CLXXIV. Jaroslaus de Částkow donat monasterio Wizowicensi sex laneos in villa Augezd. dto in Smilheim, 1321. In Nomine Domini Amen. Ego Jaroslaus de Schasticow Omnibus Christi fidelibus in perpetuam noticiam subscriptorum. Gestarum rerum contractus, sive Disposicio Successione temporis evanesceret, nisi testium linqua, sive literarum fulcimento stabili firmaretur. Ad- vertens inspiratum mihi divinitus hora resolucionis mee, solum eos felices fore, qui de execucione operum misericordie salutari vicissitudine repensantur. Senciens, quod tempore novissimi Judicii non patet Venie locus, neque gracie hiis, qui se bonis operibus onerare neglexerint in presenti. Ad noticiam igitur deduco Vniversis tam presentibus, quam in posterum successuris, quod pia Voluntate, animoque deliberato Viris Honorabilibus et Reli- giosis, Domino Abbati et fratribus in Smilenheym, qui pro tempore fuerint, Sex Lancos meos in Villa dicta Ugest cum Omnibus pertinenciis, que ex eisdem Laneis michi prove- niebant, et provenire poterant, quomodolibet in futurum, cum Omni jure et Dominio hereditarie in ipsos translato, sic ut dictorum Laneorum sint perpetui successores, Contuli pure propter Deum nomine testamenti in remedium anime mee, et Omnium Predecessorum meorum, eo quod apud ipsos et eorum in Monasterio elegerimus sepulturam. Testes hujus Donacionis sunt Wlezko de Dobroticz, Nicolaus de Malehnawicz. Witko de Sluschowicz et alii quam plures fide digni. In huius rei testimonium perpetuum presentes mei sigilli et Patrui mei Wlczkonis predicti munimine jussi roborari. Datum in Smilenheym Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Primo. (E Monastico Ms. in tomo Cisterciensium in archivo Rayhradensi.) CLXXV. Conradus, Episcopus Olomucensis, ratificat indulgentias XL dierum ab episcopis Viterbiensi et Verrensi ecclesiæ B. Mariæ ante Brunam Romæ 1321. concessas. (Orig. membran. cum III. sigillis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 2.) CLXXVI. Johannes, Bohemiœ rex, liberat pedites a solvendo theloneo in villa Russins (Rausinow). Dt. Praga Kalendis Januarii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus, Notum facimus vniuersis tam presentis etatis hominibus, quam future. Quod pro nostra et predecessorum nostrorum salute, et animarum remedio, ac eciam ad peticionem et instanciam Illustris domine Elizabet, Relicte felicis memorie domini Wen- ceslay, quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri, et predecessoris nostri Karissimi, hoc duximus salubriter ordinandum, quod inantea nullo vmquam tempore a Peditibus sine Mer- cibus, sev Mercimonijs villam nostram Russins, ad Castrum nostrum Spilberch pertinentem,
Strana 134
134 transeuntibus, vbi hactenus a predictis Peditibus Theloneum consueuit recipi, exigatur seu eciam recipiatur, quia ipsos de huiusmodi theoloneo per presentes absoluimus, et perpetuis temporibus esse volumus absolutos. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Maiestatis nostre inssimus communiri. Datum Prage per manus venerabilis Johannis Wisse- gradensis prepositi. Regni Boemie Cancellarij, Principis nostri dilecti Kalendis Januarij Anno incarnacionis domini Millesimo, Trecentesimo. Vicesimoprimo. Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Ex originali, cujus sigillum bilaterale majus valde ruptum est, in archivo civitatis Brunnensis E. II. n. 3.) CLXXVII. Testimonium Alberti dicti de Donka quondam forestarii regii circa melas silvarum ad monasterium Welehradense pertinentium. Datum die b. Agathe 1321. Gesta temporalia per recursum temporum obliuioni tradita solent irritari per false calumpnie argumenta, vtendum est igitur scripture notulis vlili pro cautela, vt quod forte humanis mentibus lapsum est a memoria, hoc reuocetur, iterumque fiat stabile ac notorium ex scriptura. Quo circa Nos Albertus dictus de Donka scire volumus omnes et singulos, qui viderint, audierint, vel eciam legerint presens scriptum, Quod cum essemus forestarius Siluarum Greczne, et siluarum super Morauam, per Serenissimum dominum Wenczeslaum honorande recordacionis Boemie et Polonie Regis constitutus, tenendo Castrum Buchlawicz, ab eodem domino Wenczezlao recepimus in Mandatis, vt inter Siluas ad regem pertinentes et Monasterium Welegradense, in vtroque loco faceremus distincciones, ponendo certa signa limitaria inter nemora vtrorumque, quod et fecimus omni fidelitate parentes Regie iussioni. Profitemur ergo, quod in ipsa limitacione nobis commissa processimus in hunc modum, Mete circuitus Welegradensis secundum nostram limitacionem, et secundum Priuilegia Regum antiquorum Boemie, fundatorum ipsius Monasterij infra subscripta intersigna locorum pro- lenduntur, scilicet riuulus Beczka, qui fluit ad septemtrionem, Ad occidentem lapis qui dicitur Kralobztul, de hinc Mons, qui nominalur Zchala, postea ambiens siluam vgest et Polspicz, el sic per insulam tendens in Morauam, in quibus eciam Siluis super Morauam positis, certos fecimus limites inter Polspicz et Nakanicz et Stenicz inseccione arborum, vsque hodie perdurantes, Preterea inter Siluas ad Gostellan pertinentes, et illos de Stenicz, et de Kunicz. certos limites duximus distinquendos. Habet preterea Monasterium Siluas et piscaciones ad antiquam ciuitatem, Geroschaw, Knespuel, Bawicz et ad nouam curiam per- tinentes. In omnibus eciam siluis predictis et piscacionibus per Reges Boemie fundatores Monasterio concessis. vl eorum priuilegia clamant, ipsum Monasterium piscandi et venandi debet habere liberam potestatem, nec aliquis in piscacione venacione eos inquietare debet, sed nec vllus venatorum in predictis Siluis aliquid vendicet sibi Juris, verum omnem vtili- tatem, vndecumque prouenientem, ipsum Monasterium debet absolute et libere possidere. Profitemur eciam fide presencium, quod predictus dominus Wenczezlaus Boemie et Polonie Rex Serenissimus. nobis existente Kamerario Morauie, cum filium suum Illustrem daret pro
134 transeuntibus, vbi hactenus a predictis Peditibus Theloneum consueuit recipi, exigatur seu eciam recipiatur, quia ipsos de huiusmodi theoloneo per presentes absoluimus, et perpetuis temporibus esse volumus absolutos. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Maiestatis nostre inssimus communiri. Datum Prage per manus venerabilis Johannis Wisse- gradensis prepositi. Regni Boemie Cancellarij, Principis nostri dilecti Kalendis Januarij Anno incarnacionis domini Millesimo, Trecentesimo. Vicesimoprimo. Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Ex originali, cujus sigillum bilaterale majus valde ruptum est, in archivo civitatis Brunnensis E. II. n. 3.) CLXXVII. Testimonium Alberti dicti de Donka quondam forestarii regii circa melas silvarum ad monasterium Welehradense pertinentium. Datum die b. Agathe 1321. Gesta temporalia per recursum temporum obliuioni tradita solent irritari per false calumpnie argumenta, vtendum est igitur scripture notulis vlili pro cautela, vt quod forte humanis mentibus lapsum est a memoria, hoc reuocetur, iterumque fiat stabile ac notorium ex scriptura. Quo circa Nos Albertus dictus de Donka scire volumus omnes et singulos, qui viderint, audierint, vel eciam legerint presens scriptum, Quod cum essemus forestarius Siluarum Greczne, et siluarum super Morauam, per Serenissimum dominum Wenczeslaum honorande recordacionis Boemie et Polonie Regis constitutus, tenendo Castrum Buchlawicz, ab eodem domino Wenczezlao recepimus in Mandatis, vt inter Siluas ad regem pertinentes et Monasterium Welegradense, in vtroque loco faceremus distincciones, ponendo certa signa limitaria inter nemora vtrorumque, quod et fecimus omni fidelitate parentes Regie iussioni. Profitemur ergo, quod in ipsa limitacione nobis commissa processimus in hunc modum, Mete circuitus Welegradensis secundum nostram limitacionem, et secundum Priuilegia Regum antiquorum Boemie, fundatorum ipsius Monasterij infra subscripta intersigna locorum pro- lenduntur, scilicet riuulus Beczka, qui fluit ad septemtrionem, Ad occidentem lapis qui dicitur Kralobztul, de hinc Mons, qui nominalur Zchala, postea ambiens siluam vgest et Polspicz, el sic per insulam tendens in Morauam, in quibus eciam Siluis super Morauam positis, certos fecimus limites inter Polspicz et Nakanicz et Stenicz inseccione arborum, vsque hodie perdurantes, Preterea inter Siluas ad Gostellan pertinentes, et illos de Stenicz, et de Kunicz. certos limites duximus distinquendos. Habet preterea Monasterium Siluas et piscaciones ad antiquam ciuitatem, Geroschaw, Knespuel, Bawicz et ad nouam curiam per- tinentes. In omnibus eciam siluis predictis et piscacionibus per Reges Boemie fundatores Monasterio concessis. vl eorum priuilegia clamant, ipsum Monasterium piscandi et venandi debet habere liberam potestatem, nec aliquis in piscacione venacione eos inquietare debet, sed nec vllus venatorum in predictis Siluis aliquid vendicet sibi Juris, verum omnem vtili- tatem, vndecumque prouenientem, ipsum Monasterium debet absolute et libere possidere. Profitemur eciam fide presencium, quod predictus dominus Wenczezlaus Boemie et Polonie Rex Serenissimus. nobis existente Kamerario Morauie, cum filium suum Illustrem daret pro
Strana 135
135 Rege Vngarorum, in ipso Monaslerio cum multitudine principum et Nobilium, tam Morauie quam Boemie per decem et octo dies continuos moram traxit, grauando Monasterium in multis et magnis necessariis expensarum, In quarum recompensam, abbati et conuentui de Munificencie sue gracia speciali contulit piscacionem suam in flumine Moraua circa villam ipsorum dictam Gostellan cum omnibus Juribus et pertinencijs suis, per eosdem proprietatis tytulo perpetuo possidendam, Quam dominus Stezlaus de Sternverch, inmemor sue salutis. inferendo Ecclesie Welegradensi violenciam, aliquamdiu detinuit, et adhuc detinet illicite occupatam. Hanc literam scribi iussimus, cum simus miles emeritus. et diem exitus nostri cottidie prestolemur, cupientes Jura Ecclesie Welegradensis, que habet in Siluis et pisca- cionibus inprimere memorie futurorum, ne nobis ab hac luce decedentibus, cum pauci sint superstites, quibus constet de facto, ipsum Monasterium in suis Juribus et libertatibus perturbetur. In huius rei Testimonium Sigillum nostrum presenti litere duximus apponendum. Actum et Datum Anno dominice Incarnacionis MOCCCOXXI° Sub die Beate Agathe virginis et Martiris gloriose. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 2.) CLXXVIII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat Ottonem, crucigerum Zderasiensem pro plebano ecclesic in Morawan. Dt. Brunce XV. Kalend. Martii 1321. Nos Conradus Dei gracia Olomucensis Episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod ad presentacionem et peticionem Honorabilis, ac Religiosi Viri fratris Sobkonis Prepositi Sderasiensis Ordinis sancti Augustini Pragensis Diocesis de consensu Conuentus sui in Ecclesia in Morawans vacante per mortem Hermanni olim eius- dem Ecclesie Plebani, in qua plenum ius Patronatus obtinet, Dilectum nobis Ottonem Presbyterum Rectorem legittimum instituimus et Plebanum, ipsum sibi cum iuribus et perii- tinenciis suis uniuersis auctoritate ordinaria confirmantes, curam animarum, et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium sibi committentes in eadem. In cuius rei testimonium presens scriptum fieri et sigilli nostri fecimus appensione communiri. Datum in Bruna anno Domini millesimo trecentesimo vicesimo primo, XV. Kalendas Marcii. (Excussum apud Dobner Monumenta IV. p. 287. n. CXIX. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXIX. Conradus, episcopus Olomucensis, ad consummationem oppidi Ketře (Katscher) noviter ab ipso instaurati, agros quosdam permutat. Dt. Olomucii IX. Kalendas Maji 1321. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus. Recognoscimus et ad vniuersorum tam presentium, quam futurorum notitiam volumus peruenire, quod cupientes conditionem ecclesie nostre, ut tenemur, facere meliorem, ac circa ea moueri et intendere, per que oppidum nostrum in Ketschir, per nos instauratum nouiter, possit proficere et in consumatione
135 Rege Vngarorum, in ipso Monaslerio cum multitudine principum et Nobilium, tam Morauie quam Boemie per decem et octo dies continuos moram traxit, grauando Monasterium in multis et magnis necessariis expensarum, In quarum recompensam, abbati et conuentui de Munificencie sue gracia speciali contulit piscacionem suam in flumine Moraua circa villam ipsorum dictam Gostellan cum omnibus Juribus et pertinencijs suis, per eosdem proprietatis tytulo perpetuo possidendam, Quam dominus Stezlaus de Sternverch, inmemor sue salutis. inferendo Ecclesie Welegradensi violenciam, aliquamdiu detinuit, et adhuc detinet illicite occupatam. Hanc literam scribi iussimus, cum simus miles emeritus. et diem exitus nostri cottidie prestolemur, cupientes Jura Ecclesie Welegradensis, que habet in Siluis et pisca- cionibus inprimere memorie futurorum, ne nobis ab hac luce decedentibus, cum pauci sint superstites, quibus constet de facto, ipsum Monasterium in suis Juribus et libertatibus perturbetur. In huius rei Testimonium Sigillum nostrum presenti litere duximus apponendum. Actum et Datum Anno dominice Incarnacionis MOCCCOXXI° Sub die Beate Agathe virginis et Martiris gloriose. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. M. n. 2.) CLXXVIII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat Ottonem, crucigerum Zderasiensem pro plebano ecclesic in Morawan. Dt. Brunce XV. Kalend. Martii 1321. Nos Conradus Dei gracia Olomucensis Episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod ad presentacionem et peticionem Honorabilis, ac Religiosi Viri fratris Sobkonis Prepositi Sderasiensis Ordinis sancti Augustini Pragensis Diocesis de consensu Conuentus sui in Ecclesia in Morawans vacante per mortem Hermanni olim eius- dem Ecclesie Plebani, in qua plenum ius Patronatus obtinet, Dilectum nobis Ottonem Presbyterum Rectorem legittimum instituimus et Plebanum, ipsum sibi cum iuribus et perii- tinenciis suis uniuersis auctoritate ordinaria confirmantes, curam animarum, et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium sibi committentes in eadem. In cuius rei testimonium presens scriptum fieri et sigilli nostri fecimus appensione communiri. Datum in Bruna anno Domini millesimo trecentesimo vicesimo primo, XV. Kalendas Marcii. (Excussum apud Dobner Monumenta IV. p. 287. n. CXIX. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXIX. Conradus, episcopus Olomucensis, ad consummationem oppidi Ketře (Katscher) noviter ab ipso instaurati, agros quosdam permutat. Dt. Olomucii IX. Kalendas Maji 1321. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus. Recognoscimus et ad vniuersorum tam presentium, quam futurorum notitiam volumus peruenire, quod cupientes conditionem ecclesie nostre, ut tenemur, facere meliorem, ac circa ea moueri et intendere, per que oppidum nostrum in Ketschir, per nos instauratum nouiter, possit proficere et in consumatione
Strana 136
136 sui sumere incrementa, cum fideli nostro Hermanditrich, permutationem pro suis laneis, quos aput ipsum obtinebat oppidum, sine quibus idem oppidum et ipsius commode subsistere non poterant incole, facientes de libera et spontanea ipsius voluntate, nulla omnino vi seu coactione interueniente, diligenti super eo tractatu et frequenti prehabito, ac honorabilium virorum fratrum nostrorum in Christo dilectorum, Jenczonis decani, Sboronis prepositi, Johannis archidiaconi et capituli dicte ecclesie nostre certa scientia et expresso accedente consensu, sibi alios laneos in villa Petrowicz mense nostre pertinentes cum omnibus per- tinentiis, fructibus et utilitatibus corumdem pro dictis suis laneis dedimus, contulimus, da- musque et conferimus presentibus rationabiliter atque rite tenendos et habendos per eum et quoslibet suos successores eo iure, quo dictos laneos in Ketschir possedit et tenuit, saluo iure fidelitatis et seruitii, quod nobis et successoribus nostris, quando et quotiens oportunum fuerit, de eisdem laneis prompte tenebitur exhibere, Huius igitur permutationis et contractus testes, qui aderant, sunt, Henricus de Kittlicz, Johannes de Spiczca, Hechto de Rossicz, Michael de Borow, Mathias de Hoczmplocz, Waltherus de Fulmin. Franco de Chorina, fideles nostri et ecclesie nostre et quam plures alii fide digni. In cuius rei testimonium nostrum et dicti capituli nostri sigilla presentibus sunt appensa. Et nos Jenczo decanus, Sboro prepositus, Johannes archidiaconus et capitulum Olomucense supradicti premisse per- mutationi nostrum uniformiter adhibentes consensum sigillum nostrum ad rei memoriam sempiternam duximus appendendum. Datum in Olomucz Anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo primo, IX° Kalendas Maij. (Ex Originali, cujus sigilla desunt, in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. A. Boczek.) CLXXX. Johannes, rex Bohemiœ, confert Wokoni de Krawar VII. laneos in Celechowic, olim Friderico de Linavia obligatos. Dt. Praga V. Idus Maji 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus. Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod cum dilectus fidelis noster Wocko de Crawar Bona nostra infrascripta, que Friderico de Linauia in Centum marcis grossorum denariorum Pragensium Ponderis et numeri Morauici erant obligata videlicet Septem Mansos sev laneos in villa Czelechowicz sitos, super quibus quidam nostri famuli resident, et Molendinum dictum Chudowicz, cum vna Rota, in dicta villa situm, ab eodem Friderico in dictis Centum Marcis exsoluerit, de nostro beneplacito et consensu. Nos consideralis et pensatis seruicijs fidelibus, nobis per ipsum Wockonem exhibitis, Sibi propterea omne Jus, quod nobis in supranominatis Bonis quocumque modo uel Jure conpetit, uel potest conpetere, liberaliter conferimus, et donamus per eum et heredes suos Bona predicta hereditario Jure possidenda, perpetuo et habenda. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillorum Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage V. Idus Maij. Anno domini Millesimo CCCO vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Orig. membran, cujus sigilla avulsa sunt, in archivo monasterii Lithomyšlens, apud C. R. Gubern. Brunte sub Nr. 13.)
136 sui sumere incrementa, cum fideli nostro Hermanditrich, permutationem pro suis laneis, quos aput ipsum obtinebat oppidum, sine quibus idem oppidum et ipsius commode subsistere non poterant incole, facientes de libera et spontanea ipsius voluntate, nulla omnino vi seu coactione interueniente, diligenti super eo tractatu et frequenti prehabito, ac honorabilium virorum fratrum nostrorum in Christo dilectorum, Jenczonis decani, Sboronis prepositi, Johannis archidiaconi et capituli dicte ecclesie nostre certa scientia et expresso accedente consensu, sibi alios laneos in villa Petrowicz mense nostre pertinentes cum omnibus per- tinentiis, fructibus et utilitatibus corumdem pro dictis suis laneis dedimus, contulimus, da- musque et conferimus presentibus rationabiliter atque rite tenendos et habendos per eum et quoslibet suos successores eo iure, quo dictos laneos in Ketschir possedit et tenuit, saluo iure fidelitatis et seruitii, quod nobis et successoribus nostris, quando et quotiens oportunum fuerit, de eisdem laneis prompte tenebitur exhibere, Huius igitur permutationis et contractus testes, qui aderant, sunt, Henricus de Kittlicz, Johannes de Spiczca, Hechto de Rossicz, Michael de Borow, Mathias de Hoczmplocz, Waltherus de Fulmin. Franco de Chorina, fideles nostri et ecclesie nostre et quam plures alii fide digni. In cuius rei testimonium nostrum et dicti capituli nostri sigilla presentibus sunt appensa. Et nos Jenczo decanus, Sboro prepositus, Johannes archidiaconus et capitulum Olomucense supradicti premisse per- mutationi nostrum uniformiter adhibentes consensum sigillum nostrum ad rei memoriam sempiternam duximus appendendum. Datum in Olomucz Anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo primo, IX° Kalendas Maij. (Ex Originali, cujus sigilla desunt, in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. A. Boczek.) CLXXX. Johannes, rex Bohemiœ, confert Wokoni de Krawar VII. laneos in Celechowic, olim Friderico de Linavia obligatos. Dt. Praga V. Idus Maji 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus. Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod cum dilectus fidelis noster Wocko de Crawar Bona nostra infrascripta, que Friderico de Linauia in Centum marcis grossorum denariorum Pragensium Ponderis et numeri Morauici erant obligata videlicet Septem Mansos sev laneos in villa Czelechowicz sitos, super quibus quidam nostri famuli resident, et Molendinum dictum Chudowicz, cum vna Rota, in dicta villa situm, ab eodem Friderico in dictis Centum Marcis exsoluerit, de nostro beneplacito et consensu. Nos consideralis et pensatis seruicijs fidelibus, nobis per ipsum Wockonem exhibitis, Sibi propterea omne Jus, quod nobis in supranominatis Bonis quocumque modo uel Jure conpetit, uel potest conpetere, liberaliter conferimus, et donamus per eum et heredes suos Bona predicta hereditario Jure possidenda, perpetuo et habenda. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillorum Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage V. Idus Maij. Anno domini Millesimo CCCO vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Orig. membran, cujus sigilla avulsa sunt, in archivo monasterii Lithomyšlens, apud C. R. Gubern. Brunte sub Nr. 13.)
Strana 137
137 CLXXXI. Johannes, prœpositus et capitulum Wyšehradense, vendunt bona in Moravia sita, utpote remotiora, Henrico de Lipa. Dt. Pragœ II. Nonas Junii 1321. Nos Johannes Dei gracia Prepositus, Regni Bohemie Cancellarius, Dirzlaus De- canus, Nycolaus Custos. Waltherus Scholasticus, Totumque Capitulum Wissegradensis Ecclesie ad Romanam Ecclesiam nullo medio pertinentis, fatemur, et recognoscimus per presentes, quod volentes condicionem ipsius Ecclesie nostre facere meliorem, Bona eiusdem Ecclesie nostre in Wolframitz in Morauia sita, cum villis videlicet Lysnitz, Selchowicz et Pochtitz, et uniuersis eorum pertinenciis, que sic longe a nostra fuerunt Ecclesia posita, quod eorum utilitatem non totam poteramus percipere, matura et diligenti deliberacione prehabita, de Serenissimi Domini nostri Johannis Bohemie et Polonie Regis, Lucemburgensis Comitis, qui eiusdem Ecclesie nostre existit Patronus de communi nostro consilio, conni- uencia et assensu expedire et proficere Ecclesie nostre predicte non dubitantes, Nobili Viro Domino Henrico de Lypa summo Regni Boemie Marschalco rite vendidimus, omneque Jus, quod nobis, Prepositure et Ecclesie Wissegradensi predicte competit, aut competere poterat, transtulimus in eundem taliter, quod ipse Dominus Henricus, et heredes sui, bona ipsa et villas predictas cum omnibus Juribus, utilitatibus, libertatibus, Jure Patronatus in Wolframitz et pertinenciis suis uniuersis, in quibuscunque rebus consistant, cum omni Dominio, Jure et Jurisdiccione, sicut ad ipsam Preposituram, et Ecclesiam nostram pertinebant, Jure heredi- tario, et in perpetuum habeant, teneant, et possideant, eisque utantur libere, et de eis tamquam de re propria ordinent, disponant, et faciant hoc, quod eorum placuerit voluntati, pro duobus milibus Marcarum grossorum denariorum Pragensium, sexaginta quatuor grossos computando pro marca qualibet, quam quidem pecuniam per ipsum Dominum Henricum nobis et Ecclesie nostre plene et integraliter solutam et in prepositure et Ecclesie nostre utilitatem conuersam esse recognoscimus, sic quod de ipsa pecunia duorum milium marcarum, eundem Dominum Henricum, heredes, et successores suos presentibus quittamus, et liberos esse dicimus, et solutos renunciantes sponte, et libere ac sine coaccione qualibet excepcioni non numerate, vel non solute nobis, vel in utilitatem Prepositure et Ecclesie nostre non conuerse supra dicte pecunie, et omni alii Juris auxilio, quo iuuari possemus ad requiren- dum nostro, vel Prepositure nostre predicte nomine, ab ipso Domino Henrico, vel heredibus, et successoribus suis eandem pecuniam, in parte aliqua, vel in toto, sed eam vendicionem per nos, prout premissum est, communiter et de omnium nostrorum consilio et voluntate prefato Domino Henrico, et suis heredibus factam, ratam habere promittimus, atque firmam, promittentes contra ipsam, de Jure, vel de facto, vel alio quouis modo non venire. Renun- ciantes eciam sponte et expresse omni Juris tam Canonici, quam Ciuilis, consuetudinis vel statuti, seu alterius cuiuslibet Juris auxilio, quod nobis, vel Ecclesie nostre contra predictam vendicionem competit, vel posset aliqualiter suffragari. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, ac nostrorum Prepositi, Decani, Custodis, ac Scolastici, nec non Dominorum Hynkonis filii quondam Heymanni de Duba, Pragensis Prepositi, Magistri Ulrici de Pabyenitz, 18
137 CLXXXI. Johannes, prœpositus et capitulum Wyšehradense, vendunt bona in Moravia sita, utpote remotiora, Henrico de Lipa. Dt. Pragœ II. Nonas Junii 1321. Nos Johannes Dei gracia Prepositus, Regni Bohemie Cancellarius, Dirzlaus De- canus, Nycolaus Custos. Waltherus Scholasticus, Totumque Capitulum Wissegradensis Ecclesie ad Romanam Ecclesiam nullo medio pertinentis, fatemur, et recognoscimus per presentes, quod volentes condicionem ipsius Ecclesie nostre facere meliorem, Bona eiusdem Ecclesie nostre in Wolframitz in Morauia sita, cum villis videlicet Lysnitz, Selchowicz et Pochtitz, et uniuersis eorum pertinenciis, que sic longe a nostra fuerunt Ecclesia posita, quod eorum utilitatem non totam poteramus percipere, matura et diligenti deliberacione prehabita, de Serenissimi Domini nostri Johannis Bohemie et Polonie Regis, Lucemburgensis Comitis, qui eiusdem Ecclesie nostre existit Patronus de communi nostro consilio, conni- uencia et assensu expedire et proficere Ecclesie nostre predicte non dubitantes, Nobili Viro Domino Henrico de Lypa summo Regni Boemie Marschalco rite vendidimus, omneque Jus, quod nobis, Prepositure et Ecclesie Wissegradensi predicte competit, aut competere poterat, transtulimus in eundem taliter, quod ipse Dominus Henricus, et heredes sui, bona ipsa et villas predictas cum omnibus Juribus, utilitatibus, libertatibus, Jure Patronatus in Wolframitz et pertinenciis suis uniuersis, in quibuscunque rebus consistant, cum omni Dominio, Jure et Jurisdiccione, sicut ad ipsam Preposituram, et Ecclesiam nostram pertinebant, Jure heredi- tario, et in perpetuum habeant, teneant, et possideant, eisque utantur libere, et de eis tamquam de re propria ordinent, disponant, et faciant hoc, quod eorum placuerit voluntati, pro duobus milibus Marcarum grossorum denariorum Pragensium, sexaginta quatuor grossos computando pro marca qualibet, quam quidem pecuniam per ipsum Dominum Henricum nobis et Ecclesie nostre plene et integraliter solutam et in prepositure et Ecclesie nostre utilitatem conuersam esse recognoscimus, sic quod de ipsa pecunia duorum milium marcarum, eundem Dominum Henricum, heredes, et successores suos presentibus quittamus, et liberos esse dicimus, et solutos renunciantes sponte, et libere ac sine coaccione qualibet excepcioni non numerate, vel non solute nobis, vel in utilitatem Prepositure et Ecclesie nostre non conuerse supra dicte pecunie, et omni alii Juris auxilio, quo iuuari possemus ad requiren- dum nostro, vel Prepositure nostre predicte nomine, ab ipso Domino Henrico, vel heredibus, et successoribus suis eandem pecuniam, in parte aliqua, vel in toto, sed eam vendicionem per nos, prout premissum est, communiter et de omnium nostrorum consilio et voluntate prefato Domino Henrico, et suis heredibus factam, ratam habere promittimus, atque firmam, promittentes contra ipsam, de Jure, vel de facto, vel alio quouis modo non venire. Renun- ciantes eciam sponte et expresse omni Juris tam Canonici, quam Ciuilis, consuetudinis vel statuti, seu alterius cuiuslibet Juris auxilio, quod nobis, vel Ecclesie nostre contra predictam vendicionem competit, vel posset aliqualiter suffragari. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, ac nostrorum Prepositi, Decani, Custodis, ac Scolastici, nec non Dominorum Hynkonis filii quondam Heymanni de Duba, Pragensis Prepositi, Magistri Ulrici de Pabyenitz, 18
Strana 138
138 Johannis Poloni, Magistri Volfgangi Canonicorum, ac tocius Ecclesie nostre Capituli sigillorum munimine fecimus roborari. Actum et datum Prage II. Nonas Junii anno Domini Millesimo trecentesimo vicesimo primo. (Excussum apud Dobner Monument. IV. p. 288. n. CXX. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXII. Johannes, rex Bohemiœ, assignat reginœ Elisabethœ in recompensam expensarum, quas in requirendo dotalitio pertulit, duo milia marcarum grossor. Prag. in urbura Chutnensi. Dt. Praga XI. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis dominus tenore presencium Notum facimus vniuersis, Quod quia Illustris domina Regina, domina Elizabeth, felicis recordacionis quondam Wencezlai Boemie et Polonie Regis Soceri et predecessoris nostri Karissimi, Relicta in requirendo debita sui dotalicij, in quibus ei iuste tenebamur, post Nos, et pro Nobis magnos labores pertulit et expensas. Nos considerantes ipsam dominam Reginam, labores et expensas huiusmodi ex nobis et nostri causa in omnibus pertulisse, de benignitatis nostre Clemencia, ac Sincera Karitate qua Ipsam prosequimur, in solucionem et restaurum predictorum laborum et expen- sarum duo Milia Marcarum Grossorum Pragensium, Pagamenti Regij, ipsi domine Regine eo Jure sicut suum dotalicium, damus, tradimus et donamus, deputantes ei eadem duo Milia Marcarum, in nostris vrbore et Monete in Chuthna prouentibus, pactis condicionibus, sicut ei aliud debitum sui dotalicij in ipsis prouentibus deputauimus taliter, quod postquam Ipsa Domina Regina ipsum debitum dotalicij sui predicti, de ipsis prouentibus perceperit, in medietate et sine discontinuacione qualibet Triginta quinque Marcas Regij Pagamenti, Sin- gulis Septimanis debehit percipere, quousque Ipsa Domina Regina predicta duo Milia Mar- carum perceperit integraliter et ex toto, Promittentes sincere ipsam dominam Reginam, vel eum, vel eos, quibus Ipsa domina Regina dicta duo Milia Marcarum in parte vel in toto, in vita vel in morte deputauerit, in percepcione predicta vt premissum est, non impedire, nec aliquid vmquam facere, per quod Ipsa, vel ipsi, quibus deputauit in predictis possent aliqualiter impediri, In cuius rei testimonium et euidenciam pleniorem, presentibus Sigillum nostre Maiestatis duximus apponendum, Datum Prage XI. Kalendas Julij Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimoprimo, Regnorum nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cujus sigillum majus ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud Č. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 4.) CLXXXIII. Johannes, rex Bohemiœ, donat monasterio S. Clarœ Znoymœ jus patronatus ecclesia S. Michaelis ibidem. Datum Pragœ XIII. Kalend. Julii 1321. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budisinensis domin us prodesse non ambigimus Et pro temporalium prosperitate successuum,
138 Johannis Poloni, Magistri Volfgangi Canonicorum, ac tocius Ecclesie nostre Capituli sigillorum munimine fecimus roborari. Actum et datum Prage II. Nonas Junii anno Domini Millesimo trecentesimo vicesimo primo. (Excussum apud Dobner Monument. IV. p. 288. n. CXX. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXII. Johannes, rex Bohemiœ, assignat reginœ Elisabethœ in recompensam expensarum, quas in requirendo dotalitio pertulit, duo milia marcarum grossor. Prag. in urbura Chutnensi. Dt. Praga XI. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis dominus tenore presencium Notum facimus vniuersis, Quod quia Illustris domina Regina, domina Elizabeth, felicis recordacionis quondam Wencezlai Boemie et Polonie Regis Soceri et predecessoris nostri Karissimi, Relicta in requirendo debita sui dotalicij, in quibus ei iuste tenebamur, post Nos, et pro Nobis magnos labores pertulit et expensas. Nos considerantes ipsam dominam Reginam, labores et expensas huiusmodi ex nobis et nostri causa in omnibus pertulisse, de benignitatis nostre Clemencia, ac Sincera Karitate qua Ipsam prosequimur, in solucionem et restaurum predictorum laborum et expen- sarum duo Milia Marcarum Grossorum Pragensium, Pagamenti Regij, ipsi domine Regine eo Jure sicut suum dotalicium, damus, tradimus et donamus, deputantes ei eadem duo Milia Marcarum, in nostris vrbore et Monete in Chuthna prouentibus, pactis condicionibus, sicut ei aliud debitum sui dotalicij in ipsis prouentibus deputauimus taliter, quod postquam Ipsa Domina Regina ipsum debitum dotalicij sui predicti, de ipsis prouentibus perceperit, in medietate et sine discontinuacione qualibet Triginta quinque Marcas Regij Pagamenti, Sin- gulis Septimanis debehit percipere, quousque Ipsa Domina Regina predicta duo Milia Mar- carum perceperit integraliter et ex toto, Promittentes sincere ipsam dominam Reginam, vel eum, vel eos, quibus Ipsa domina Regina dicta duo Milia Marcarum in parte vel in toto, in vita vel in morte deputauerit, in percepcione predicta vt premissum est, non impedire, nec aliquid vmquam facere, per quod Ipsa, vel ipsi, quibus deputauit in predictis possent aliqualiter impediri, In cuius rei testimonium et euidenciam pleniorem, presentibus Sigillum nostre Maiestatis duximus apponendum, Datum Prage XI. Kalendas Julij Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimoprimo, Regnorum nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cujus sigillum majus ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud Č. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 4.) CLXXXIII. Johannes, rex Bohemiœ, donat monasterio S. Clarœ Znoymœ jus patronatus ecclesia S. Michaelis ibidem. Datum Pragœ XIII. Kalend. Julii 1321. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budisinensis domin us prodesse non ambigimus Et pro temporalium prosperitate successuum,
Strana 139
139 et ad eterne nobis prouenire felicitatis augmentum, cum de bonis a deo nobis collatis deodicatis personis, que diuinis obsequijs deuote ac continue inseruiunt liberaliter prouidemus, Eapropter ad uniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam tenore presencium volumus peruenire, Quod deuotis dominabus .. Abbatisse et Conuentui Sororum in Znoyma Ordinis Sancte Clare sub cura fratrum Minorum ibidem degentibus, que sub regularis habitus obseruancia domino assidue famulantur, vt pro salute corporis et anime nostre, nostrisque prosperis successibus, deuotis oracionibus deum orent, Jus patronatus quod in Ecclesia Sancti Michaelis ibidem in Znoyma habemus vel habere dinoscimur, et Jus quod- cumque, quod nobis competit vel potest competere in eadem, et bonis quibuscumque ad ipsa pertinentibus, aut in eius collacione plenum et sine diminucione damus et conferimus in eas et omnes alias Sorores dicti ordinis, que successiuis temporibus degerint ibidem Jus huius- modi transferentes, vt idem Jus perpetuo habeant et possideant pacifice et quiete, Et cum deinceps dictam Ecclesiam vacare contigerit conferendi eam siue presentandi ad eandem, plenam et liberam habeant facultatem, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage terciodecimo Kalendas Julij Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Primo, Regnorum vero nostrorum Anno Vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo Societat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. N. n. 2.) CLXXXIV. Johannes, rex Bohemia, committit certis commissariis taxationem villarum Měnin et Husto- pec, quas reginœ Elisabethæ tradere intendebat. Datum Pragœ XII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus, Ad perpetuam rei memoriam, ad vniuersorum, tam modo superstitum, quam inantea futurorum, presentibus volumus peruenire noticiam, Quod ad pro- curandam vtilitatem reipublice Regni nostri Boemie, volentes absolui nos et heredes nostros a solucione decem Milium Sexagenarum grossorum denariorum Pragensium, in quibus Illustri domine, domine Elizabet, magne et felicis recordacionis domini Wencezlai, diui Regis Boemie et Polonie, Soceri nostri Karissimi Relicte, fortalicia Ciuitatum, Castrorum, Muni- cionum ac districtuum Grecz, Muta, Crudim, Jaromir et Policzka, cum suis pertinencijs, vtilitatibus, Juribus, dominijs, pro suis dotalicijs siue donacionibus propter nupcias rite, et racionabiliter ob ligantur, in venerabilem Johannem, Wissegradensis Ecclesie Prepositum, Regni Boemie Cancellarium, Principem nostrum dilectum, Henricum de Lipa seniorem, dicti Regni nostri Summum Marschalcum, et Wockonem de Crawar, fideles nostros, tamquam in arbitros, pro nobis heredibus et Successoribus nostris, Regibus Boemie conpromisimus, et presentibus conpromittimus de Alto et de Basso, super taxacionibus ville Meneys et partis ville Hustopecz nos contingentis in Marchionatu Morauie sitarum, vt ipsi pensatis omnibus vtilitatibus, Juribus et dominijs villarum Meneys et Hustopecz predictarum cum suis perti- 18*
139 et ad eterne nobis prouenire felicitatis augmentum, cum de bonis a deo nobis collatis deodicatis personis, que diuinis obsequijs deuote ac continue inseruiunt liberaliter prouidemus, Eapropter ad uniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam tenore presencium volumus peruenire, Quod deuotis dominabus .. Abbatisse et Conuentui Sororum in Znoyma Ordinis Sancte Clare sub cura fratrum Minorum ibidem degentibus, que sub regularis habitus obseruancia domino assidue famulantur, vt pro salute corporis et anime nostre, nostrisque prosperis successibus, deuotis oracionibus deum orent, Jus patronatus quod in Ecclesia Sancti Michaelis ibidem in Znoyma habemus vel habere dinoscimur, et Jus quod- cumque, quod nobis competit vel potest competere in eadem, et bonis quibuscumque ad ipsa pertinentibus, aut in eius collacione plenum et sine diminucione damus et conferimus in eas et omnes alias Sorores dicti ordinis, que successiuis temporibus degerint ibidem Jus huius- modi transferentes, vt idem Jus perpetuo habeant et possideant pacifice et quiete, Et cum deinceps dictam Ecclesiam vacare contigerit conferendi eam siue presentandi ad eandem, plenam et liberam habeant facultatem, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage terciodecimo Kalendas Julij Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Primo, Regnorum vero nostrorum Anno Vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo Societat. Jesu Znoymæ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. N. n. 2.) CLXXXIV. Johannes, rex Bohemia, committit certis commissariis taxationem villarum Měnin et Husto- pec, quas reginœ Elisabethæ tradere intendebat. Datum Pragœ XII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budisinensis dominus, Ad perpetuam rei memoriam, ad vniuersorum, tam modo superstitum, quam inantea futurorum, presentibus volumus peruenire noticiam, Quod ad pro- curandam vtilitatem reipublice Regni nostri Boemie, volentes absolui nos et heredes nostros a solucione decem Milium Sexagenarum grossorum denariorum Pragensium, in quibus Illustri domine, domine Elizabet, magne et felicis recordacionis domini Wencezlai, diui Regis Boemie et Polonie, Soceri nostri Karissimi Relicte, fortalicia Ciuitatum, Castrorum, Muni- cionum ac districtuum Grecz, Muta, Crudim, Jaromir et Policzka, cum suis pertinencijs, vtilitatibus, Juribus, dominijs, pro suis dotalicijs siue donacionibus propter nupcias rite, et racionabiliter ob ligantur, in venerabilem Johannem, Wissegradensis Ecclesie Prepositum, Regni Boemie Cancellarium, Principem nostrum dilectum, Henricum de Lipa seniorem, dicti Regni nostri Summum Marschalcum, et Wockonem de Crawar, fideles nostros, tamquam in arbitros, pro nobis heredibus et Successoribus nostris, Regibus Boemie conpromisimus, et presentibus conpromittimus de Alto et de Basso, super taxacionibus ville Meneys et partis ville Hustopecz nos contingentis in Marchionatu Morauie sitarum, vt ipsi pensatis omnibus vtilitatibus, Juribus et dominijs villarum Meneys et Hustopecz predictarum cum suis perti- 18*
Strana 140
140 nencijs in omnibus rebus quibuscumque taxandi, estimandi, liberam habeant potestatem, et earum valorem et pretium, iuxta eorum arbitrium et laudum, nobis in Summa decem Milium Sexagenarum, in quibus prefate Illustri Domine Elizabet ex causis predictis fiscus Regni Boemie, quinymo nos racione fisci obligamur racionabiliter defalcandi promittentes pro nobis, heredibus et Successoribus nostris, nos, et eos perpetuo ratum, et gratum habituros, quit- quid per predictos arbitros, in premissis circa premissa et super premissis, taxatum, esti- matum, ordinatum fuerit siue factum, omnibus ac singulis penis, quibus prefati arbitri suum arbitrium et laudum circa res predictas vallandum duxerint, nos, heredes, et Successores nostros presentibus spontanee submittentes, Dantes predictis arbitris auctoritatem liberam et mandatum speciale, quod postquam predictam villam Meneys et partem ville Hustopecz, nos contingentem, cum suis pertinencijs, vt predicitur, taxauerint et estimauerint, ipsorumque arbitrium in ipso casu legittime pronunciauerint, ac nobis in sorte solucionis decem Millium Sexagenarum predictarum iuxta formam arbitrij sui defalcauerint, finemque et remissionem, ac eciam quittacionem, talis sortis, nostro nomine sufficientem receperint, Ipsam Illustrem dominam Elizabet predictam, vel eius procuratorem in possessionem et quasi predicte ville Meneys et partis ville Hustopecz nos contingentis, cum earum pertinencijs ponendi et indu- cendi corporalem, Jure hereditario et proprietatis perpetuo possidendas, dandas, et obligandas, donandas uel legandas, eodem iure, quo ipsa tenuerit et possederit, in vita vel in morte, in parte uel in toto, ac de ipsis, tamquam de rebus suis proprijs, hereditarijs, ad quem- cumque vsum voluerit perpetuo libere disponendi et ordinandi, eedem Illustri domine Elizabet, dandi facultatem nostro, heredum, et successorum nostrorum, Regum Boemie nomine omni- modam habeant potestatem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillis Magestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage XII. Kalendas Julij, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo primo, Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub Nr. 38.) CLXXXV. Johannes, rex Bohemiæ, donat juspatronatus capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna reginœ Elisabethæ. Datum in Tust VII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis dominus, Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem Illustris Domine Regine, domine Elizabeth felicis recordacionis quondam Wencezlai, Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem, siue Juspatronatus Ecclesie siue Capelle sancti Procopij in antiqua Brvnna, omni Jure ac libertate, quibus ad nos, siue predecessores nostros Reges Boemie spectabant, considerantes, quod per eius deuocionem nostrarum et ipsorum prede- cessorum nostrorum animarum remedium siue memoriale perpetuum aliquod poterat procurari, de benignitatis nostre Clemencia damus et conferimus in ipsamque omne Jus Collacionis
140 nencijs in omnibus rebus quibuscumque taxandi, estimandi, liberam habeant potestatem, et earum valorem et pretium, iuxta eorum arbitrium et laudum, nobis in Summa decem Milium Sexagenarum, in quibus prefate Illustri Domine Elizabet ex causis predictis fiscus Regni Boemie, quinymo nos racione fisci obligamur racionabiliter defalcandi promittentes pro nobis, heredibus et Successoribus nostris, nos, et eos perpetuo ratum, et gratum habituros, quit- quid per predictos arbitros, in premissis circa premissa et super premissis, taxatum, esti- matum, ordinatum fuerit siue factum, omnibus ac singulis penis, quibus prefati arbitri suum arbitrium et laudum circa res predictas vallandum duxerint, nos, heredes, et Successores nostros presentibus spontanee submittentes, Dantes predictis arbitris auctoritatem liberam et mandatum speciale, quod postquam predictam villam Meneys et partem ville Hustopecz, nos contingentem, cum suis pertinencijs, vt predicitur, taxauerint et estimauerint, ipsorumque arbitrium in ipso casu legittime pronunciauerint, ac nobis in sorte solucionis decem Millium Sexagenarum predictarum iuxta formam arbitrij sui defalcauerint, finemque et remissionem, ac eciam quittacionem, talis sortis, nostro nomine sufficientem receperint, Ipsam Illustrem dominam Elizabet predictam, vel eius procuratorem in possessionem et quasi predicte ville Meneys et partis ville Hustopecz nos contingentis, cum earum pertinencijs ponendi et indu- cendi corporalem, Jure hereditario et proprietatis perpetuo possidendas, dandas, et obligandas, donandas uel legandas, eodem iure, quo ipsa tenuerit et possederit, in vita vel in morte, in parte uel in toto, ac de ipsis, tamquam de rebus suis proprijs, hereditarijs, ad quem- cumque vsum voluerit perpetuo libere disponendi et ordinandi, eedem Illustri domine Elizabet, dandi facultatem nostro, heredum, et successorum nostrorum, Regum Boemie nomine omni- modam habeant potestatem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillis Magestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage XII. Kalendas Julij, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo primo, Regnorum vero nostrorum Anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub Nr. 38.) CLXXXV. Johannes, rex Bohemiæ, donat juspatronatus capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna reginœ Elisabethæ. Datum in Tust VII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis dominus, Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem Illustris Domine Regine, domine Elizabeth felicis recordacionis quondam Wencezlai, Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem, siue Juspatronatus Ecclesie siue Capelle sancti Procopij in antiqua Brvnna, omni Jure ac libertate, quibus ad nos, siue predecessores nostros Reges Boemie spectabant, considerantes, quod per eius deuocionem nostrarum et ipsorum prede- cessorum nostrorum animarum remedium siue memoriale perpetuum aliquod poterat procurari, de benignitatis nostre Clemencia damus et conferimus in ipsamque omne Jus Collacionis
Strana 141
141 siue Jurispatronatus predicte Ecclesie siue Capelle nostro, heredum et Successorum nostrorum Regum Boemie et Marchionum Morauie nomine transfundimus et transferimus pleno Jure. Dantes ei ipsum Juspatronatus siue Collacionem Ecclesie siue Capelle predicte in vnam vel in plures personas, aut ei, vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi perpetuo plenam et liberam potestatem, Promittentes pro nobis, heredibus et Successoribus nostris, Regibus Boemie et Marchionibus Morauie omnia et singula, que ipsa domina Regina de predicto Jurepatronatus siue Collacione fecerit procurauerit siue ordinauerit, gratum habere imperpetuum et firmum, necnon ea ex nunc ratificantes de consensus nostri plenitudine confirmamus presentibus, perpetuo valituris. In cuius rei testimonium sigilla nostre Maiestatis presentibus sunt appensa. Datum in Tust VII°. Kalendas Julij, anno domini Millesimo, Trecentesimo, vigesimoprimo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 7.) CLXXXVI. Johannes, rex Bohemiœ, donat reginœ Elisabetha juspatronatus ecclesia in Polička. Dt. in Tust VII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis Dominus, notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem, Illustris Domine Regine Domine Elizabeth, felicis recordacionis quondam Wenczesslai Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem siue Juspatronatus Ecclesie parrochialis in Policzka omni Jure, ac libertate, quibus ad nos, siue predecessores nostros, Reges Boemie specta- bant, considerantes, quod per eius donacionem nostrarum et ipsorum predecessorum nostro- rum animarum remedium, siue memoriale perpetuum aliquod poterat procurari, de benignitatis nostre Clemencia damus et conferimus, in ipsamque omne Jus Collacionis, siue Jurispatro- natus, predicte Ecclesie parrochialis in Policzka, nostro, heredum et Successorum nostrorum Regum Boemie nomine transfundimus et transferimus pleno Jure, Dantes ei ipsum Jus patronatus, siue Collacionem Ecclesie predicte, in vnam, vel in plures personas aut ei vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi perpetuo, plenam et liberam potestatem, Promittentes pro nobis heredibus et Successoribus nostris Regibus Boemie omnia et singula que ipsa Domina Regina de predicto Jurepatronatus siue Collacione predicte Ecclesie parrochialis in Policzka fecerit procurauerit, siue ordinauerit, gratum habere imperpetuum et firmum, necnon ea exnunc ratificantes, de consensus nostri plenitudine confirmamus, presentibus perpetuo valituris, In cuius rei testimonium presentes scribi et sigillis nostre Maiestatis fecimus communiri, Datum in Tust VII. Kalendas Julij, Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vigesimo primo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo majori rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 5).
141 siue Jurispatronatus predicte Ecclesie siue Capelle nostro, heredum et Successorum nostrorum Regum Boemie et Marchionum Morauie nomine transfundimus et transferimus pleno Jure. Dantes ei ipsum Juspatronatus siue Collacionem Ecclesie siue Capelle predicte in vnam vel in plures personas, aut ei, vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi perpetuo plenam et liberam potestatem, Promittentes pro nobis, heredibus et Successoribus nostris, Regibus Boemie et Marchionibus Morauie omnia et singula, que ipsa domina Regina de predicto Jurepatronatus siue Collacione fecerit procurauerit siue ordinauerit, gratum habere imperpetuum et firmum, necnon ea ex nunc ratificantes de consensus nostri plenitudine confirmamus presentibus, perpetuo valituris. In cuius rei testimonium sigilla nostre Maiestatis presentibus sunt appensa. Datum in Tust VII°. Kalendas Julij, anno domini Millesimo, Trecentesimo, vigesimoprimo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 7.) CLXXXVI. Johannes, rex Bohemiœ, donat reginœ Elisabetha juspatronatus ecclesia in Polička. Dt. in Tust VII. Kalend. Julii 1321. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Mar- chieque Budissinensis Dominus, notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem, Illustris Domine Regine Domine Elizabeth, felicis recordacionis quondam Wenczesslai Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem siue Juspatronatus Ecclesie parrochialis in Policzka omni Jure, ac libertate, quibus ad nos, siue predecessores nostros, Reges Boemie specta- bant, considerantes, quod per eius donacionem nostrarum et ipsorum predecessorum nostro- rum animarum remedium, siue memoriale perpetuum aliquod poterat procurari, de benignitatis nostre Clemencia damus et conferimus, in ipsamque omne Jus Collacionis, siue Jurispatro- natus, predicte Ecclesie parrochialis in Policzka, nostro, heredum et Successorum nostrorum Regum Boemie nomine transfundimus et transferimus pleno Jure, Dantes ei ipsum Jus patronatus, siue Collacionem Ecclesie predicte, in vnam, vel in plures personas aut ei vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi perpetuo, plenam et liberam potestatem, Promittentes pro nobis heredibus et Successoribus nostris Regibus Boemie omnia et singula que ipsa Domina Regina de predicto Jurepatronatus siue Collacione predicte Ecclesie parrochialis in Policzka fecerit procurauerit, siue ordinauerit, gratum habere imperpetuum et firmum, necnon ea exnunc ratificantes, de consensus nostri plenitudine confirmamus, presentibus perpetuo valituris, In cuius rei testimonium presentes scribi et sigillis nostre Maiestatis fecimus communiri, Datum in Tust VII. Kalendas Julij, Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vigesimo primo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran. cum sigillo majori rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 5).
Strana 142
142 CLXXXVII. Conradus, episcopus Olomucensis, componit controversiam inter Ottonem, plebanum ecclesia in Morawan, et Bartussium, civem Brunensem. Dt. in Modřic VI. Nonas Julii 1321. Nos Conrad Dei gracia Olomucensis Episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod cum inter Ottonem Plebanum Ecclesie in Moravans, et Bartussum Ciuem in Brunna super quodam allodio seu curia et agris ad eam pertinentibus in eadem villa Marvans situata, et ab eodem Bartusso nouiter comparata, quam curiam et agros, ipse Plebanus dotales sue Ecclesie, dictus vero Bartussus non dotales, sed eidem Ecclesie duntaxat annis singulis in duabus marcis grossorum Pragensium fuisse, et fore obligatos asserebant, fuisset suborta materia questionis, talis nobis presentibus, ac de nostra conni- uencia et assensu inter eos composicio interuenit, quod idem Bartussus statim dictos curiam et agros prefato Plebano liberos dimittere, et sibi cedere debeat de eisdem, ac idem Rector ipsi Bartusso in festo Natiuitatis Beate Virginis proxime affuturo quatuordecim marcas et fertonem, grossorum Pragensium sexaginta quatuor pro earum qualibet computando omni- mode et finaliter persoluere teneatur, et si idem Plebanus in eodem termino memoratas quatuordecim marcas et fertonem ipsi Bartusso forsitan persoluere non valeret, extunc vel prius ipse Plebanus non poterit alteri cuiquam dictos agros cum curia vendere, vel eciam pro predicta in prenominato termino conquirenda pecunia aliqualiter obligare, sed ipse Bartussus et heredes sui extunc in antea eosdem agros cum curia, iure, quod vulgariter Purchrecht dicitur, tenebunt, et perpetuo possidebunt, Plebano supra scripte Ecclesie, qui pro tempore fuerit, singulis annis duas marcas duntaxat census nomine, nec quidquam aliud persoluendo. Actum et datum in Modracz dilectis in Cristo nobis Sebastiano Preposito, Hermanno et Friderico Canonicis Ecclesie sancti Petri in Brunna et Sdizlao Plebano Ecclesie in Urbaw, nec non Mauricio Nicolao de domo Theutonica, Henslino Werfoms, et Nicolao Cristani presentibus et aliis pluribus fide dignis, anno Domini millesimo trecen- tesimo vicesimo primo, VI. Nonas Julii. (Excussum apud Dobner Monumenta IV. p. 289. n. CXXI. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXVIII. Johannes de Mezeřič donat monasterio Zderasiensi jus patronatus ecclesiœ in Solnic. Dt. in monasterio Zderasiensi XVII. Kalend. Septembr. 1321. niuersis tenorem presencium inspecturis Nos Johannes de Mezirzicz, Wznata, Tasso et Jesco filii eius cupimus esse notum, quod nos aduertentes esse magnum inter opera pietatis religiosis locis, in quibus Deo famulantes die noctuque cultui Diuino insistunt, ac pro viuis, et defunctis, oracionibus, missis, sacrificiis, ieiuniis, abstinenciis, vigiliis, disci- plinis, et aliis bonis operibus, Deo cottidie famulantur, elemosinas elargiri; quapropter Religiosorum Virorum .. . Prepositi, Prioris, et Conuentus fratrum monasterii Sderasiensis ante Pragam Ordinis sancti Augustini sacro sancti Sepulchri Dominici Jerosolimitani, quos
142 CLXXXVII. Conradus, episcopus Olomucensis, componit controversiam inter Ottonem, plebanum ecclesia in Morawan, et Bartussium, civem Brunensem. Dt. in Modřic VI. Nonas Julii 1321. Nos Conrad Dei gracia Olomucensis Episcopus notum facimus uniuersis presentes literas inspecturis, quod cum inter Ottonem Plebanum Ecclesie in Moravans, et Bartussum Ciuem in Brunna super quodam allodio seu curia et agris ad eam pertinentibus in eadem villa Marvans situata, et ab eodem Bartusso nouiter comparata, quam curiam et agros, ipse Plebanus dotales sue Ecclesie, dictus vero Bartussus non dotales, sed eidem Ecclesie duntaxat annis singulis in duabus marcis grossorum Pragensium fuisse, et fore obligatos asserebant, fuisset suborta materia questionis, talis nobis presentibus, ac de nostra conni- uencia et assensu inter eos composicio interuenit, quod idem Bartussus statim dictos curiam et agros prefato Plebano liberos dimittere, et sibi cedere debeat de eisdem, ac idem Rector ipsi Bartusso in festo Natiuitatis Beate Virginis proxime affuturo quatuordecim marcas et fertonem, grossorum Pragensium sexaginta quatuor pro earum qualibet computando omni- mode et finaliter persoluere teneatur, et si idem Plebanus in eodem termino memoratas quatuordecim marcas et fertonem ipsi Bartusso forsitan persoluere non valeret, extunc vel prius ipse Plebanus non poterit alteri cuiquam dictos agros cum curia vendere, vel eciam pro predicta in prenominato termino conquirenda pecunia aliqualiter obligare, sed ipse Bartussus et heredes sui extunc in antea eosdem agros cum curia, iure, quod vulgariter Purchrecht dicitur, tenebunt, et perpetuo possidebunt, Plebano supra scripte Ecclesie, qui pro tempore fuerit, singulis annis duas marcas duntaxat census nomine, nec quidquam aliud persoluendo. Actum et datum in Modracz dilectis in Cristo nobis Sebastiano Preposito, Hermanno et Friderico Canonicis Ecclesie sancti Petri in Brunna et Sdizlao Plebano Ecclesie in Urbaw, nec non Mauricio Nicolao de domo Theutonica, Henslino Werfoms, et Nicolao Cristani presentibus et aliis pluribus fide dignis, anno Domini millesimo trecen- tesimo vicesimo primo, VI. Nonas Julii. (Excussum apud Dobner Monumenta IV. p. 289. n. CXXI. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXVIII. Johannes de Mezeřič donat monasterio Zderasiensi jus patronatus ecclesiœ in Solnic. Dt. in monasterio Zderasiensi XVII. Kalend. Septembr. 1321. niuersis tenorem presencium inspecturis Nos Johannes de Mezirzicz, Wznata, Tasso et Jesco filii eius cupimus esse notum, quod nos aduertentes esse magnum inter opera pietatis religiosis locis, in quibus Deo famulantes die noctuque cultui Diuino insistunt, ac pro viuis, et defunctis, oracionibus, missis, sacrificiis, ieiuniis, abstinenciis, vigiliis, disci- plinis, et aliis bonis operibus, Deo cottidie famulantur, elemosinas elargiri; quapropter Religiosorum Virorum .. . Prepositi, Prioris, et Conuentus fratrum monasterii Sderasiensis ante Pragam Ordinis sancti Augustini sacro sancti Sepulchri Dominici Jerosolimitani, quos
Strana 143
143 beneficiis, quibus possimus, prosequimur, sicut et progenitores nostri fuerant prosecuti, piis desideriis satisfacere cupientes, ac eorum inopie subuenire volentes, Jus Patronatus Ecclesie circa Skuhrow in Solnicz oppidi nostri, quod ad nos pleno Jure dinoscitur pertinere, eisdem Preposito, Priori, fratribus monasterii predicti, et eorum successoribus de nostra bona vo- luntate, et unanimi consensu damus liberaliter, et donamus propter Diuine laudis augmentum. et remedium animarum pie memorie progenitorum nostrorum, ac remissionem peccatorum nostrorum: ipsum Jus Patronatus cum suis pertinenciis omnibus et singulis exnunc in eosdem tenore presencium transferentes, per ipsos tenendum, utifruendum, possidendum, perpetuo cum suis Juribus uniuersis; renunciamus eciam pro nobis, nostris heredibus, et successoribus quibuscunque, excepcioni cuilibet Juris et facti ac beneficio, cuicunque indulto, et auxilio omnis Juris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, et alterius cuiuscunque, que, vel quod nos, heredes, aut successores nostros, vel aliquem horum contra predicta, donacionem et trans- lacionem potest, vel quantumcunque poterit adiuuare. Intendentes, et volentes, ut donacio et translacio predicte modo, via et Jure subsistant, quo melius stare possunt. Ut autem predicta opera laudis Diuine pro viuis et defunctis predictis, eo copiosius valeant fieri, quo per Religiosum Plebanum eadem Ecclesia fuerit gubernata. Ipsi Prepositus et fratres volun- tarie promiserunt in eadem, cum vacauerit, iuxta beneplacitum Domini bonum Plebanum locare, Ordinis sui fratrem et alium Presbyterum religiosum, vel secularem ipsi perpetuis temporibus sociare, ita quod semper duo Presbyteri sint ibidem. Horum testes sunt Dominus Thobias de Tassow, frater et Patronus noster dilectus, Johannes filius eius, Hrono filius Domini Hrononis de Nachod, et quam plures homines fide digni. Actum et datum in Monasterio Sderasiensi anno Domini millesimo trecentesimo, vigesimo primo XVII. Kalendas Septembris. (Excussum apud Dobner Monument. IV. p. 290. n. CXXII. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXIX. Johannes de Swabenic et Perchta de Morbes recognoscunt, quod Otto, capellanus de Morbes, duos laneos minus quartali redemit pro ecclesia ibidem. Datum XVIII. Kalendas Octobris 1321. Ab humana facilius elabuntur memoria, que nec scripto nec voce testium eter- nantur. Nouerint igitur tam presentes quam futuri presencium copiam habituri, quod nos Johannes de Swabnicz et domina Perhta de Marbeins Relicta Domini Witkonis pie recor- dacionis recognoscimus. Dominum Ottonem Capellanum nostrum de Marbeins cum fratre suo Sidlino et Chunrado auunculo suo, Duos Laneos minus quartali in Marbeins pro ecclesia redemisse, videlicet pro Quatuordecim Marcis grossorum cum fertone. LXIIII. grossos pro qualibet Marca computando, quos Laneos predecessor suus vendiderit contra iuris debitum et nulla iusticia mediante, et dominus Otto cum dictis amicis iteratis vicibus exsoluit pre- dictam pecuniam et redemit condicione tali, vt factorum suorum in penis non recipiat vicem. sed mereatur euadere iudicium vlcionis. Dictus Dominus Otto VII. Marcas pure propter
143 beneficiis, quibus possimus, prosequimur, sicut et progenitores nostri fuerant prosecuti, piis desideriis satisfacere cupientes, ac eorum inopie subuenire volentes, Jus Patronatus Ecclesie circa Skuhrow in Solnicz oppidi nostri, quod ad nos pleno Jure dinoscitur pertinere, eisdem Preposito, Priori, fratribus monasterii predicti, et eorum successoribus de nostra bona vo- luntate, et unanimi consensu damus liberaliter, et donamus propter Diuine laudis augmentum. et remedium animarum pie memorie progenitorum nostrorum, ac remissionem peccatorum nostrorum: ipsum Jus Patronatus cum suis pertinenciis omnibus et singulis exnunc in eosdem tenore presencium transferentes, per ipsos tenendum, utifruendum, possidendum, perpetuo cum suis Juribus uniuersis; renunciamus eciam pro nobis, nostris heredibus, et successoribus quibuscunque, excepcioni cuilibet Juris et facti ac beneficio, cuicunque indulto, et auxilio omnis Juris Canonici, Ciuilis, consuetudinis, et alterius cuiuscunque, que, vel quod nos, heredes, aut successores nostros, vel aliquem horum contra predicta, donacionem et trans- lacionem potest, vel quantumcunque poterit adiuuare. Intendentes, et volentes, ut donacio et translacio predicte modo, via et Jure subsistant, quo melius stare possunt. Ut autem predicta opera laudis Diuine pro viuis et defunctis predictis, eo copiosius valeant fieri, quo per Religiosum Plebanum eadem Ecclesia fuerit gubernata. Ipsi Prepositus et fratres volun- tarie promiserunt in eadem, cum vacauerit, iuxta beneplacitum Domini bonum Plebanum locare, Ordinis sui fratrem et alium Presbyterum religiosum, vel secularem ipsi perpetuis temporibus sociare, ita quod semper duo Presbyteri sint ibidem. Horum testes sunt Dominus Thobias de Tassow, frater et Patronus noster dilectus, Johannes filius eius, Hrono filius Domini Hrononis de Nachod, et quam plures homines fide digni. Actum et datum in Monasterio Sderasiensi anno Domini millesimo trecentesimo, vigesimo primo XVII. Kalendas Septembris. (Excussum apud Dobner Monument. IV. p. 290. n. CXXII. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CLXXXIX. Johannes de Swabenic et Perchta de Morbes recognoscunt, quod Otto, capellanus de Morbes, duos laneos minus quartali redemit pro ecclesia ibidem. Datum XVIII. Kalendas Octobris 1321. Ab humana facilius elabuntur memoria, que nec scripto nec voce testium eter- nantur. Nouerint igitur tam presentes quam futuri presencium copiam habituri, quod nos Johannes de Swabnicz et domina Perhta de Marbeins Relicta Domini Witkonis pie recor- dacionis recognoscimus. Dominum Ottonem Capellanum nostrum de Marbeins cum fratre suo Sidlino et Chunrado auunculo suo, Duos Laneos minus quartali in Marbeins pro ecclesia redemisse, videlicet pro Quatuordecim Marcis grossorum cum fertone. LXIIII. grossos pro qualibet Marca computando, quos Laneos predecessor suus vendiderit contra iuris debitum et nulla iusticia mediante, et dominus Otto cum dictis amicis iteratis vicibus exsoluit pre- dictam pecuniam et redemit condicione tali, vt factorum suorum in penis non recipiat vicem. sed mereatur euadere iudicium vlcionis. Dictus Dominus Otto VII. Marcas pure propter
Strana 144
144 deum et ecclesie relaxauit antedictos Laneos minus quartali pro se et pro ecclesia tenere debeat more pristino et consueto. Post discessum vero ipsius Domini Ottonis prenotati. Sidlo et Chunradus, ipsos Laneos tenebunt tam diu, quousque successor vel alter plebanus ipsius ecclesie Septem Marcas dictis Sidlino et Chunrado reddiderit integraliter et ex toto, adhuc ipsis tenentibus dictos laneos censuare tenebuntur de eisdem, sicut et alij Lanei vt iustum fuerit annuatim, nullis excepcionibus additis vel adiectis, et vt premissa omnia et singula maiori fulciantur robore firmitatis, presentem litteram in sufficiens testimonium nostris Sigillis duximus roborandam. Datum et Actum Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vice- simo primo. VIII°. Kalendas Octobris. (Orig. membran. cum duobus sigillis parvis læsis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunm sub lit. J. n. 2.) CXC. Johannes, rex Bohemiæ, mandat Stephano notario terrœ et burgravio in Lichtenburg, ut monasterium fontis S. Mariæe in Saar circa privilegia a nobilibus de Lichtenburg concessa non molestet. Dt. Chrudim fer. III. ante festum S. Mathœi. 1321. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, fideli suo dilecti Stephano terre Notario pro hac vice Burggravio in Leuchtenburch, seu illi, qui pro tempore ibidem Burggravius fuerit, graciam suam et omne bonum, Vidimus literas deuotorum nobis Abbatis et Conuentus monasterij fontis Sancte Marie in Saar, et perspeximus illas et vniuersas gracias eidem Monasterio per quondam pie recordacionis Nobiles de Leuchtenburch factas, et suis literis roboratas considerauimus diligenter, circa quas et Nos in remedium anime nostre, cum id pium fuerit et Deificum, irreuocabiliter apud vigorem earum volumus permanere. Precipimus et mandamus tibi firmiter et expresse omnino volentes, quatenus prefatos Abbatem et Conuentum circa omnia ea, que, ut pre- mittitur, ipsis per dictos de Leuchtenburch data, concessa et indulta sunt eo tempore, quo Castrum ipsum in eorum erat potestate, remanere permittens, nec eis aliquam violenciam, grauamen seu molestiam contra ea ullo vmquam tempore inferas, prout indignacionem Regiam cupiens euitare, harum Nostrarum testimonio literarum, Datum Chrudim Anno do- mini Millesimo Trecentesimo Vicesimoprimo, feria tercia ante festum sancti Mathei Apostoli et Euangeliste proxima. (Copia in confirmatione privilegiorum ejusdem monasterii ab imperat. Maria Theresia anno 1747. data inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ.) CXCI. Johannes, rex Bohemiœ, cedit Elisabetha reginœ pro X. millibus sexagenarum in Chutnis assignatis villam Mènin et bona in Hustopeč. Datum Brunæ, Idus Octobris 1321. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, Omnibus in perpetuum. Dignitatis Regie solium disponente altissimo
144 deum et ecclesie relaxauit antedictos Laneos minus quartali pro se et pro ecclesia tenere debeat more pristino et consueto. Post discessum vero ipsius Domini Ottonis prenotati. Sidlo et Chunradus, ipsos Laneos tenebunt tam diu, quousque successor vel alter plebanus ipsius ecclesie Septem Marcas dictis Sidlino et Chunrado reddiderit integraliter et ex toto, adhuc ipsis tenentibus dictos laneos censuare tenebuntur de eisdem, sicut et alij Lanei vt iustum fuerit annuatim, nullis excepcionibus additis vel adiectis, et vt premissa omnia et singula maiori fulciantur robore firmitatis, presentem litteram in sufficiens testimonium nostris Sigillis duximus roborandam. Datum et Actum Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vice- simo primo. VIII°. Kalendas Octobris. (Orig. membran. cum duobus sigillis parvis læsis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunm sub lit. J. n. 2.) CXC. Johannes, rex Bohemiæ, mandat Stephano notario terrœ et burgravio in Lichtenburg, ut monasterium fontis S. Mariæe in Saar circa privilegia a nobilibus de Lichtenburg concessa non molestet. Dt. Chrudim fer. III. ante festum S. Mathœi. 1321. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, fideli suo dilecti Stephano terre Notario pro hac vice Burggravio in Leuchtenburch, seu illi, qui pro tempore ibidem Burggravius fuerit, graciam suam et omne bonum, Vidimus literas deuotorum nobis Abbatis et Conuentus monasterij fontis Sancte Marie in Saar, et perspeximus illas et vniuersas gracias eidem Monasterio per quondam pie recordacionis Nobiles de Leuchtenburch factas, et suis literis roboratas considerauimus diligenter, circa quas et Nos in remedium anime nostre, cum id pium fuerit et Deificum, irreuocabiliter apud vigorem earum volumus permanere. Precipimus et mandamus tibi firmiter et expresse omnino volentes, quatenus prefatos Abbatem et Conuentum circa omnia ea, que, ut pre- mittitur, ipsis per dictos de Leuchtenburch data, concessa et indulta sunt eo tempore, quo Castrum ipsum in eorum erat potestate, remanere permittens, nec eis aliquam violenciam, grauamen seu molestiam contra ea ullo vmquam tempore inferas, prout indignacionem Regiam cupiens euitare, harum Nostrarum testimonio literarum, Datum Chrudim Anno do- mini Millesimo Trecentesimo Vicesimoprimo, feria tercia ante festum sancti Mathei Apostoli et Euangeliste proxima. (Copia in confirmatione privilegiorum ejusdem monasterii ab imperat. Maria Theresia anno 1747. data inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ.) CXCI. Johannes, rex Bohemiœ, cedit Elisabetha reginœ pro X. millibus sexagenarum in Chutnis assignatis villam Mènin et bona in Hustopeč. Datum Brunæ, Idus Octobris 1321. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, Omnibus in perpetuum. Dignitatis Regie solium disponente altissimo
Strana 145
145 tenentes, Illud nostre Maiestatis culmini potissime competere arbitramur, quod ea, que sollempnitate adhibita vouimus fideliter teneamus, Sane quia Illustris domina Elizabeth Relicta felicis recordacionis domini Wencezlay quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi pro dote seu dotalicio suo, Ciuitates Grecz super Albea, Mutam, Policzkam, Chrudim et Jaromyr, cum vniuersis suis pertinencijs tenebat, Et post aliquod temporis spacium, Ciuitates ipse ad nostram peruenissent potestatem, Nos qui equi- tatem et Justiciam diligimus, ipsi domine Elizabeth iniuriam fieri nolentes, pro toto eo, quod ipsa domina Elizabeth tam per dominum Wencezlaum, Socerum nostrum predictum, quam eciam per felicis memorie dominum Rudolfum, quondam Reges Boemie, in donacionem propter nuptias habere debuit, concordauimus cum ipsa in certam Summam pecunie, in alijs nostris literis super eo confectis expressam, de qua Summa ipsam dominam Elizabeth totaliter et integraliter expediuimus, exceptis decem Millibus Sexagenarum, per nos sibi in Chutna deputatarum, Et cum mora in recepcione pecunie, videlicet decem Milium Sexa- genarum predictarum, per nos sibi in Chuthna, vt premittitur deputate, sibi dampnosa videretur, nos suo precauere volentes dispendio, Bona in Meneys et in Hustopecz, nos contingencia, ad arbitrium et taxacionem venerabilis Johannis Wissegradensis Ecclesie prepositi, Regni nostri Boemie Cancellarij, principis, et Heinrici de Lypa, eiusdem Regni nostri Summi Marschalci, ac Wockonis de Crawar, nostrorum fidelium dilectorum, quos ex vtraque parte, nos ad hoc elegimus, sibi dare et vendere disposuimus, habito itaque super hoc Baronum et fidelium nostrorum tunc presencium maturo consilio, ipsam villam forensem Meneys, et Bona in Hustopecz, nos contingencia, cum Jure spirituali et temporali, et cum Judicijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, Pratis, Pascuis, Piscacionibus, aquis, Aquarumve decursibus, Molendinis, Agris cultis et incultis, Montibus, planis, Siluis et Rubetis, et gene- raliter cum omnibus et Singulis suis pertinencijs alijs, sicut ad nos pertinent, ad Arbitrium et taxacionem predictorum Johannis Prepositi, Heinrici et Wockonis, quod videlicet arbitrium. et taxacionem nos nostro Heredumque ac Successorum nostrorum nomine approbamus expresse presentibus consencientes, in ipsum arbitrium et taxacionem in duobus Milibus. Centum et Octoginta Marcis grossorum denariorum Pragensium Pagamenti Morauici, Sexa- ginta quatuor grossis pro Marca qualibet computandis iure sibi damus et vendimus hereditario possidenda, Ita tamen, quod duo Milia, Centum et Octoaginta Marce predicti pagamenti. pro quibus villa Meneys et Bona in Hustopecz predicta, per prefatos Cancellarium Heinri- cum de Lypa, et Wockonem de Crawar taxata sunt, de Summa decem Milium Sexagenarum predictarum de Chutna percipiendarum nobis defalcentur, volentes ipsam Dominam Elizabeth Relictam domini Wencezlay sepedicti, villam predictam Meneys, et Bona in Hustopecz predicta, cum vniuersis suis pertinencijs, vt premittitur, tenere, habere, et Jure hereditario perpetuo possidere, et eum vel eos similiter, cui vel quibus ipsa huiusmodi Bona vendere, dare, obligare, vel legare, aut in alios quoscumque vsus suos conuertere voluerit, in morte vel in vita, Renunciantes expresse in hiis scriptis, nostro Heredum et Successorum nostro- rum Regum Boemie nomine, quoad omnia et Singula in ipso arbitrio et donacione contenta. beneficio in integrum restitucionis, de dolo actionis, et cuiuslibet Juris tam Canonici quam 19
145 tenentes, Illud nostre Maiestatis culmini potissime competere arbitramur, quod ea, que sollempnitate adhibita vouimus fideliter teneamus, Sane quia Illustris domina Elizabeth Relicta felicis recordacionis domini Wencezlay quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi pro dote seu dotalicio suo, Ciuitates Grecz super Albea, Mutam, Policzkam, Chrudim et Jaromyr, cum vniuersis suis pertinencijs tenebat, Et post aliquod temporis spacium, Ciuitates ipse ad nostram peruenissent potestatem, Nos qui equi- tatem et Justiciam diligimus, ipsi domine Elizabeth iniuriam fieri nolentes, pro toto eo, quod ipsa domina Elizabeth tam per dominum Wencezlaum, Socerum nostrum predictum, quam eciam per felicis memorie dominum Rudolfum, quondam Reges Boemie, in donacionem propter nuptias habere debuit, concordauimus cum ipsa in certam Summam pecunie, in alijs nostris literis super eo confectis expressam, de qua Summa ipsam dominam Elizabeth totaliter et integraliter expediuimus, exceptis decem Millibus Sexagenarum, per nos sibi in Chutna deputatarum, Et cum mora in recepcione pecunie, videlicet decem Milium Sexa- genarum predictarum, per nos sibi in Chuthna, vt premittitur deputate, sibi dampnosa videretur, nos suo precauere volentes dispendio, Bona in Meneys et in Hustopecz, nos contingencia, ad arbitrium et taxacionem venerabilis Johannis Wissegradensis Ecclesie prepositi, Regni nostri Boemie Cancellarij, principis, et Heinrici de Lypa, eiusdem Regni nostri Summi Marschalci, ac Wockonis de Crawar, nostrorum fidelium dilectorum, quos ex vtraque parte, nos ad hoc elegimus, sibi dare et vendere disposuimus, habito itaque super hoc Baronum et fidelium nostrorum tunc presencium maturo consilio, ipsam villam forensem Meneys, et Bona in Hustopecz, nos contingencia, cum Jure spirituali et temporali, et cum Judicijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, Pratis, Pascuis, Piscacionibus, aquis, Aquarumve decursibus, Molendinis, Agris cultis et incultis, Montibus, planis, Siluis et Rubetis, et gene- raliter cum omnibus et Singulis suis pertinencijs alijs, sicut ad nos pertinent, ad Arbitrium et taxacionem predictorum Johannis Prepositi, Heinrici et Wockonis, quod videlicet arbitrium. et taxacionem nos nostro Heredumque ac Successorum nostrorum nomine approbamus expresse presentibus consencientes, in ipsum arbitrium et taxacionem in duobus Milibus. Centum et Octoginta Marcis grossorum denariorum Pragensium Pagamenti Morauici, Sexa- ginta quatuor grossis pro Marca qualibet computandis iure sibi damus et vendimus hereditario possidenda, Ita tamen, quod duo Milia, Centum et Octoaginta Marce predicti pagamenti. pro quibus villa Meneys et Bona in Hustopecz predicta, per prefatos Cancellarium Heinri- cum de Lypa, et Wockonem de Crawar taxata sunt, de Summa decem Milium Sexagenarum predictarum de Chutna percipiendarum nobis defalcentur, volentes ipsam Dominam Elizabeth Relictam domini Wencezlay sepedicti, villam predictam Meneys, et Bona in Hustopecz predicta, cum vniuersis suis pertinencijs, vt premittitur, tenere, habere, et Jure hereditario perpetuo possidere, et eum vel eos similiter, cui vel quibus ipsa huiusmodi Bona vendere, dare, obligare, vel legare, aut in alios quoscumque vsus suos conuertere voluerit, in morte vel in vita, Renunciantes expresse in hiis scriptis, nostro Heredum et Successorum nostro- rum Regum Boemie nomine, quoad omnia et Singula in ipso arbitrio et donacione contenta. beneficio in integrum restitucionis, de dolo actionis, et cuiuslibet Juris tam Canonici quam 19
Strana 146
146 Ciuilis beneficio, quo contra premissa, aut alterum premissorum, in predicto negocio, pro nobis et nostris heredibus et Successoribus, quocumque possent locum aliqualiter obtinere Promittentes, quod contra predicta, vel aliquid predictorum, de Jure vel de facto, in Judicio vel extra, per Nos, nostrosque Heredes ac Successores nichil debebit, vllo vmquam tempore attemptari dolo et fraude in omnibus premissis et Singulis resecatis. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri; Datum Brunne Idus Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. 2. n. 1.) CXCII. Taxatio bonorum Měnin et Hustopeč per Johannem, prœpositum Wissegradensem, Henricum de Lipa et Wokonem de Krawař facta. Dt. Bruna XVI. Kal. Norembris 1321. Nos Johannes dei gracia Wissegradensis Prepositus, Regni Boemie Cancellarius, Henricus de Lipa, Summus Regni eiusdem Marschalcus, et Wocko de Crawar, Scire volumus vniuersos tam presentis Etatis homines, quam future. Quod cum Serenissimus dominus noster, dominus Johannes Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes ab onere debitorum. se exonerare cupiens Bona in Meneis et Hustopecz eum contingencia, Illustri domine Elizabeth, Serenissimorum Principum, diue memorie, dominorum videlicet Wenzesslai, et Rudolfi, Boemie et Polonie quondam Regum, Relicte in recompensam et solucionem dotis, seu dotalicij sui, Baronum ac fidelium suorum fretus consilio, dare ac eciam vendere decreuisset, tam ipse dominus noster Rex, quam eciam domina Regina iam dicti, super taxacione et estimacione ipsorum Bonorum in Meneis et Hustopecz predictorum, in nos tamquam in arbitros et me- diatores voto pari et assensu vnanimi consenserunt, nostro se arbitrio et ordinacioni omnimode submittendo. Nos igitur ad vocacionem ipsius domine Elizabethe Regine predicte Brunnam vennientes consedimus, habito super hoc sagaci ac prudenti fidedignorum virorum in talibus negocijs expertorum consilio, Baronum videlicet, domini Johannis de Mezirschitz, domini Diwisschij de Sternberch, Ciuium quoque Brunensium, Bartusschij, Nycolai de domo Teutu- nica, et Mauricij ac aliorum quam plurium, tam Baronum quam Ciuium Marchionatus Morauie, qui ad generale Colloquium tunc Brune celebrandum conuenerant, diligenti ac prouida taxa- cione inuenimus predicta Bona Meneis videlicet et Hustopecz omnibus eorum pertinencijs, villis, vineis, agris cultis et incultis, nemoribus, pascuis, pratis, aquis, Molendinis, ac alijs prouentibus et vtilitatibus eorum quocumque censeantur nomine, sicut Illustris dominus noster, dominus Rex, vel alij nomine suo ea bona actenus tenuisse noscuntur, studiosius estimatis ducentarum et decem et octo Marcarum habere redditus Morauici ponderis, Sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet computatis, quibus consideratis, et diligencia qua debuimus per- spectis, auctoritate, ex mandato et litteris dicti domini nostri Regis, data et iniuncta nobis ipsa Bona videlicet Menejs et Hustopecz, cum omnibus eorum pertinencis, prout superius sunt expressa, secundum consuetudinem et Jus commune terre Morauie pro duobus Millibus,
146 Ciuilis beneficio, quo contra premissa, aut alterum premissorum, in predicto negocio, pro nobis et nostris heredibus et Successoribus, quocumque possent locum aliqualiter obtinere Promittentes, quod contra predicta, vel aliquid predictorum, de Jure vel de facto, in Judicio vel extra, per Nos, nostrosque Heredes ac Successores nichil debebit, vllo vmquam tempore attemptari dolo et fraude in omnibus premissis et Singulis resecatis. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri; Datum Brunne Idus Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. 2. n. 1.) CXCII. Taxatio bonorum Měnin et Hustopeč per Johannem, prœpositum Wissegradensem, Henricum de Lipa et Wokonem de Krawař facta. Dt. Bruna XVI. Kal. Norembris 1321. Nos Johannes dei gracia Wissegradensis Prepositus, Regni Boemie Cancellarius, Henricus de Lipa, Summus Regni eiusdem Marschalcus, et Wocko de Crawar, Scire volumus vniuersos tam presentis Etatis homines, quam future. Quod cum Serenissimus dominus noster, dominus Johannes Boemie et Polonie Rex, Lucemburgensis Comes ab onere debitorum. se exonerare cupiens Bona in Meneis et Hustopecz eum contingencia, Illustri domine Elizabeth, Serenissimorum Principum, diue memorie, dominorum videlicet Wenzesslai, et Rudolfi, Boemie et Polonie quondam Regum, Relicte in recompensam et solucionem dotis, seu dotalicij sui, Baronum ac fidelium suorum fretus consilio, dare ac eciam vendere decreuisset, tam ipse dominus noster Rex, quam eciam domina Regina iam dicti, super taxacione et estimacione ipsorum Bonorum in Meneis et Hustopecz predictorum, in nos tamquam in arbitros et me- diatores voto pari et assensu vnanimi consenserunt, nostro se arbitrio et ordinacioni omnimode submittendo. Nos igitur ad vocacionem ipsius domine Elizabethe Regine predicte Brunnam vennientes consedimus, habito super hoc sagaci ac prudenti fidedignorum virorum in talibus negocijs expertorum consilio, Baronum videlicet, domini Johannis de Mezirschitz, domini Diwisschij de Sternberch, Ciuium quoque Brunensium, Bartusschij, Nycolai de domo Teutu- nica, et Mauricij ac aliorum quam plurium, tam Baronum quam Ciuium Marchionatus Morauie, qui ad generale Colloquium tunc Brune celebrandum conuenerant, diligenti ac prouida taxa- cione inuenimus predicta Bona Meneis videlicet et Hustopecz omnibus eorum pertinencijs, villis, vineis, agris cultis et incultis, nemoribus, pascuis, pratis, aquis, Molendinis, ac alijs prouentibus et vtilitatibus eorum quocumque censeantur nomine, sicut Illustris dominus noster, dominus Rex, vel alij nomine suo ea bona actenus tenuisse noscuntur, studiosius estimatis ducentarum et decem et octo Marcarum habere redditus Morauici ponderis, Sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet computatis, quibus consideratis, et diligencia qua debuimus per- spectis, auctoritate, ex mandato et litteris dicti domini nostri Regis, data et iniuncta nobis ipsa Bona videlicet Menejs et Hustopecz, cum omnibus eorum pertinencis, prout superius sunt expressa, secundum consuetudinem et Jus commune terre Morauie pro duobus Millibus,
Strana 147
147 Centum et Octuaginta Marcis Morauici ponderis, presentibus arbitrando taxauimus et taxamus. ipsique domine Elizabeth superius dicte, tamquam rem rite et racionabiliter emptam, Bona predicta videlicet Menejs et Hustopecz assignamus Jure hereditario possidenda, Predicta Summa Centum et Octuaginta Marcarum in sorte sui dotalicij, siue debiti, In quo dominus noster Rex sibi dinoscitur esse obligatus, eidem domine Elizabeth defalcata. In cuius arbitrij, taxa- cionis et estimacionis euidenciam ac robur perpetue firmitatis Sigilla nostra cum Sigillis Baronum ac Nobilium predictorum videlicet, Domini Johannis de Mezirschicz, Domini Diwischij de Sternberch, ac Bartuschij, Nycolai de domo Teutunica et Mauricij, Ciuium Brunnensium. antedictorum presentibus sunt appensa. Datum Brunne anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, XVI. Kalendas Nouembris. (Orig, membran. cum VIII. sigillis parvis, e quibus I. avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. 2. n. 3.) CXCIII. Cives Olomucenses reparationem pontium civi Walthero elocant. dto VIII. Idus Novembris, 1321. Nouerint vniuersi presencium inspectores, quod nos Johannes aduocatus, consules et scabini, iurati ciues in Olomuncz, adhibitis nobis senioribus nostre ciuitatis, cum pleno consensu communitatis nostre vtilitati et profectui dicte ciuitatis nostre, prout nostra interest, diligenter ac fideliter intendentes, consideratis quibusdam defectibus, qui in poncium, nostre ciuitati adiacencium, negligencia conperiebantur, que in transitu pecorum ac pecudum, alia- rumque rerum, que traducuntur, ex defectu correccionis eorum periculorum plurimorum causa fuit, quibus circumspeccione prouida consulere volentes, pontem videlicet Owpruk, et pontem Viechpruk wlgariter dictos, necnon pontem, qui vltra fossatum exterius circa lapideum mo- lendinum ad nostram ducit ciuitatem, Walthero, nostro conciui, ante mediam portam residenti. cum omnibus iuribus, pertinencijs ac iusticijs, ad dictos pontes ab antiquo pertinentibus, cum quibus ipsos pontes sui tenuerunt predecessores, bene, decenter, et laudabiliter reparandos. locauimus perpetuo, taliter videlicet, quod, si quis ex minus debita dictorum poncium repa- racione super ipsos pontes, aut in pedibus ipsorum poncium, in pecoribus at rebus alijs dampnum aliquod perceperit, de hoc idem Waltherus plenam facere tenebitur recompensam. Et vi melius et sollercius eorumdem poncium intendat reparacioni, sibi, suisque heredibus aut successoribus vnam insulam, ad nostram ciuitatem spectantem, quam sibi expressimus, de prerogatiua speciali addidimus in perpetuum Erit eciam ipse Waltherus de bonis, que nunc possidere dinoscitur, liber in exaccionibus soluendis, scilicet de domo et agris, ac de insula predicta sibi data. Si que vero domino prouidente et inantea bona hereditaria conparaueril. de hijs cum ciuitate nostra contribuet, quemadmodum et alius noster ciuis. Habebit eciam Waltherus predictus suique successores et heredes, iusticias, quas sibi in dictis locauimus pontibus, vendendi scilicet et commutandi, omnimodam potestatem, dummodo tali persone vendat aut commutet, qui (sic) ad hoc ciuitati expediens, ydoneus et abilis videatur, sub eisdem condicionibus et iusticijs, sub quibus sibi locauimus dictos pontes; volentes, quod, si abiles et vtiles fuerint, dictorum poncium superius expressa locacio, sine impedimento quolibet 19*
147 Centum et Octuaginta Marcis Morauici ponderis, presentibus arbitrando taxauimus et taxamus. ipsique domine Elizabeth superius dicte, tamquam rem rite et racionabiliter emptam, Bona predicta videlicet Menejs et Hustopecz assignamus Jure hereditario possidenda, Predicta Summa Centum et Octuaginta Marcarum in sorte sui dotalicij, siue debiti, In quo dominus noster Rex sibi dinoscitur esse obligatus, eidem domine Elizabeth defalcata. In cuius arbitrij, taxa- cionis et estimacionis euidenciam ac robur perpetue firmitatis Sigilla nostra cum Sigillis Baronum ac Nobilium predictorum videlicet, Domini Johannis de Mezirschicz, Domini Diwischij de Sternberch, ac Bartuschij, Nycolai de domo Teutunica et Mauricij, Ciuium Brunnensium. antedictorum presentibus sunt appensa. Datum Brunne anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, XVI. Kalendas Nouembris. (Orig, membran. cum VIII. sigillis parvis, e quibus I. avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. 2. n. 3.) CXCIII. Cives Olomucenses reparationem pontium civi Walthero elocant. dto VIII. Idus Novembris, 1321. Nouerint vniuersi presencium inspectores, quod nos Johannes aduocatus, consules et scabini, iurati ciues in Olomuncz, adhibitis nobis senioribus nostre ciuitatis, cum pleno consensu communitatis nostre vtilitati et profectui dicte ciuitatis nostre, prout nostra interest, diligenter ac fideliter intendentes, consideratis quibusdam defectibus, qui in poncium, nostre ciuitati adiacencium, negligencia conperiebantur, que in transitu pecorum ac pecudum, alia- rumque rerum, que traducuntur, ex defectu correccionis eorum periculorum plurimorum causa fuit, quibus circumspeccione prouida consulere volentes, pontem videlicet Owpruk, et pontem Viechpruk wlgariter dictos, necnon pontem, qui vltra fossatum exterius circa lapideum mo- lendinum ad nostram ducit ciuitatem, Walthero, nostro conciui, ante mediam portam residenti. cum omnibus iuribus, pertinencijs ac iusticijs, ad dictos pontes ab antiquo pertinentibus, cum quibus ipsos pontes sui tenuerunt predecessores, bene, decenter, et laudabiliter reparandos. locauimus perpetuo, taliter videlicet, quod, si quis ex minus debita dictorum poncium repa- racione super ipsos pontes, aut in pedibus ipsorum poncium, in pecoribus at rebus alijs dampnum aliquod perceperit, de hoc idem Waltherus plenam facere tenebitur recompensam. Et vi melius et sollercius eorumdem poncium intendat reparacioni, sibi, suisque heredibus aut successoribus vnam insulam, ad nostram ciuitatem spectantem, quam sibi expressimus, de prerogatiua speciali addidimus in perpetuum Erit eciam ipse Waltherus de bonis, que nunc possidere dinoscitur, liber in exaccionibus soluendis, scilicet de domo et agris, ac de insula predicta sibi data. Si que vero domino prouidente et inantea bona hereditaria conparaueril. de hijs cum ciuitate nostra contribuet, quemadmodum et alius noster ciuis. Habebit eciam Waltherus predictus suique successores et heredes, iusticias, quas sibi in dictis locauimus pontibus, vendendi scilicet et commutandi, omnimodam potestatem, dummodo tali persone vendat aut commutet, qui (sic) ad hoc ciuitati expediens, ydoneus et abilis videatur, sub eisdem condicionibus et iusticijs, sub quibus sibi locauimus dictos pontes; volentes, quod, si abiles et vtiles fuerint, dictorum poncium superius expressa locacio, sine impedimento quolibet 19*
Strana 148
148 suos transeat ad heredes. Testes huius fuerunt: Bidlo, pistor; Albertus Harer; Dytussius pellifex. et Mathias institor, consules; scabini vero: Ebro, institor ; Vlussius, carnifex; Dyth- marus de Nouaciuitate; Jacobus filius quondam Bernhardi; Fridlo de Nouaciuitate; Adam filius Henrici aduocati nostri, et Paulus pannifex. In cuius rei testimonium presentes sepe- dicto Walthero dedimus, maioris sigilli nostri appensionis munimine roboratas. Actum et datum anno domini millesimo trecentesimo vigesimo primo, VIII. Idus Nouembris. (Ex originali in curia Olomucensi, cujus sigillum deest, sub B. I. 31. desumsit Ant. Boczek.) CXCIV. Henricus de Lipa dotat ecclesiam in Kyritein ad monasterium Zabrdowicense spectantem Dt. in Chrumpnaw Kalend. Decembris 1321. Nos Henricus de Lipa, summus regni Boemie Marscalcus, Capitaneus Morauie, ad uniuersorum tam presentis quam future etatis notitiam volumus peruenire. Quod nos ex pio deuotionis affectu, quem ad ecclesiam in Kyrinthein habemus et habuimus ad laudem et ho- norem Beate Virginis dei genitricis Marie, in cuius honore ipsa ecclesia fabricata est, ac in remedium anime nostre ipsam ecclesiam Monasteriumque Zabrdouicense, ad quod ipsa spectat Ecclesia, molendino sito in riuo proximo, sub ipsa ecclesia, cum monte et rubeto, siue silua inmediate ipsi molendino adiacentibus, sub eisdem metis, quibus ea patrnus noster cha- rissimus dominus Reimundus de Luchtenburch tenuit et locauit, perpetuo dotamus, ac donamus libere nobis, heredibus ac successoribus nostris proprietatis, iuris siue authoritatis nihil relinquentes omnino, sed volentes, cum honorabilis vir dominus abbas et Conuentus monasterii predicti, nos in confraternitatem ipsorum acceperint, et participem omnium bonorum, que per ipsos fiunt, fecerint, nec non singulis diebus sabbatis ad tempus vite nostre, vnam missam de ipsa Beata Virgine Maria et post decessum nostrum vnam missam defunctorum in salutem et remedium anime nostre singulis hebdomadis in ipsa ecclesia in Kyrinthin duxerint statuendas et perpetuo celebrandas, ipsum molendinum cum monte et rubeto siue silua ad ipsam eccle- siam iure hereditario et perpetuo, ut premittitur pertinere. In cuius rei testimonium, presentes fieri et nostro sigillo roborari fecimus perpetuo valituris. Datum in Chrumpnaw Calendis De- cembris, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vigesimo primo. (Ex annalibus Zabrdowicensibus f. 771/2 in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ. Copia in confirmatione privilegiorum per Imperat. Mariam Theresiam anno 1750 data, cujus originale ibidem sub Nr. 86 reperitur.) CXCV. Johannes, papa XXII. committit decano Erbipolensi inquisitionem, num electio Andreæ, Prioris de Dalešic ordinis S. Augustini, in generalem prœpositum omnium monasteriorum dicti ordinis canonice celebrata fuerit. Dat. Avinione XV. Kalend. Januarii 1321. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei dilecto filio .. Decano Ecclesie Erbipolensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Inter multiplices curas quibus cor nostrum sedule pro nego- tiorum varietate distrahitur, illa nos stringit precipue ut ecclesiis et Monasteriis que viduitatis incom- moda deplorare conspicimus de opportune provisionis remedio per nostrum ministerium consulatur.
148 suos transeat ad heredes. Testes huius fuerunt: Bidlo, pistor; Albertus Harer; Dytussius pellifex. et Mathias institor, consules; scabini vero: Ebro, institor ; Vlussius, carnifex; Dyth- marus de Nouaciuitate; Jacobus filius quondam Bernhardi; Fridlo de Nouaciuitate; Adam filius Henrici aduocati nostri, et Paulus pannifex. In cuius rei testimonium presentes sepe- dicto Walthero dedimus, maioris sigilli nostri appensionis munimine roboratas. Actum et datum anno domini millesimo trecentesimo vigesimo primo, VIII. Idus Nouembris. (Ex originali in curia Olomucensi, cujus sigillum deest, sub B. I. 31. desumsit Ant. Boczek.) CXCIV. Henricus de Lipa dotat ecclesiam in Kyritein ad monasterium Zabrdowicense spectantem Dt. in Chrumpnaw Kalend. Decembris 1321. Nos Henricus de Lipa, summus regni Boemie Marscalcus, Capitaneus Morauie, ad uniuersorum tam presentis quam future etatis notitiam volumus peruenire. Quod nos ex pio deuotionis affectu, quem ad ecclesiam in Kyrinthein habemus et habuimus ad laudem et ho- norem Beate Virginis dei genitricis Marie, in cuius honore ipsa ecclesia fabricata est, ac in remedium anime nostre ipsam ecclesiam Monasteriumque Zabrdouicense, ad quod ipsa spectat Ecclesia, molendino sito in riuo proximo, sub ipsa ecclesia, cum monte et rubeto, siue silua inmediate ipsi molendino adiacentibus, sub eisdem metis, quibus ea patrnus noster cha- rissimus dominus Reimundus de Luchtenburch tenuit et locauit, perpetuo dotamus, ac donamus libere nobis, heredibus ac successoribus nostris proprietatis, iuris siue authoritatis nihil relinquentes omnino, sed volentes, cum honorabilis vir dominus abbas et Conuentus monasterii predicti, nos in confraternitatem ipsorum acceperint, et participem omnium bonorum, que per ipsos fiunt, fecerint, nec non singulis diebus sabbatis ad tempus vite nostre, vnam missam de ipsa Beata Virgine Maria et post decessum nostrum vnam missam defunctorum in salutem et remedium anime nostre singulis hebdomadis in ipsa ecclesia in Kyrinthin duxerint statuendas et perpetuo celebrandas, ipsum molendinum cum monte et rubeto siue silua ad ipsam eccle- siam iure hereditario et perpetuo, ut premittitur pertinere. In cuius rei testimonium, presentes fieri et nostro sigillo roborari fecimus perpetuo valituris. Datum in Chrumpnaw Calendis De- cembris, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vigesimo primo. (Ex annalibus Zabrdowicensibus f. 771/2 in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ. Copia in confirmatione privilegiorum per Imperat. Mariam Theresiam anno 1750 data, cujus originale ibidem sub Nr. 86 reperitur.) CXCV. Johannes, papa XXII. committit decano Erbipolensi inquisitionem, num electio Andreæ, Prioris de Dalešic ordinis S. Augustini, in generalem prœpositum omnium monasteriorum dicti ordinis canonice celebrata fuerit. Dat. Avinione XV. Kalend. Januarii 1321. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei dilecto filio .. Decano Ecclesie Erbipolensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Inter multiplices curas quibus cor nostrum sedule pro nego- tiorum varietate distrahitur, illa nos stringit precipue ut ecclesiis et Monasteriis que viduitatis incom- moda deplorare conspicimus de opportune provisionis remedio per nostrum ministerium consulatur.
Strana 149
149 Sane dilectus filius Andreas Prior Prioratus de Dalesiz ordinis sancti Augustini Olomucensis Dioce- sis ad apostolicam sedem accedens nobis exposuit quod dudum prepositura generali Monasteriorum sancte Marie Magdalene in Alamania per prepositum generalem solitorum gubernari ad ro- manam ecclesiam nullo medio pertinentium ordinis sancti Augustini per obitum quondam Henrici dictorum monasteriorum prepositi generalis vacante, dilecti filii Hermannus Provincialis et ceteri Priores ac dilecte in Christo filie Priorisse et Conventus dictorum Monasteriorum ad quos electio generalis prepositi Monasteriorum ipsorum cum dictam preposituram preposito vacare contingit dicitur pertinere, vocatis omnibus qui voluerunt debuerunt et potuerunt co- mode interesse, die ad eligendum prefixa in generali capitulo dicti ordinis iuxta morem solitum in dicto ordine observatum convenientes in unum ac deliberantes in huiusmodi elec- tionis negotio per viam procedere compromissi octo personis tunc in dicto Capitulo existentibus videlicet dilectis filiis Chonrado Mulchausensi, Chonrado Herbipolensi, Johanni Frankfurtensi, Theodorico de Slathayn Prioribus, Bertrande Herbipolensis, Elisabeth Collariensis, Petrisse Pra- gensis et Juthe de Dalesiz Prioratuum Priorissis eiusdem ordinis providendi ea vice dictis Monasteriis de generali preposito concesserunt unanimiter potestatem, promittentes illum in suum et Monasteriorum predictorum generalem prepositum recipere quem iidem Compromis- sarii ducerent eligendum, qui huiusmodi potestate recepta secedentes in partem, tandem in eundem Andream provincialem dictorum Monasteriorum in partibus orientalibus et Priorem de Dalesiz in sacerdotio constitutum, eundem ordinem expresse professum direxerunt unani- miter vota sua, ac deinde predictus Chonradus ex potestate sibi et collegis suis ut premittitur tradita de ipsorum Collegarum ibidem presentium mandato vice sua et eorundem Collegarum ac totius Conventus predicti eundem Andream in generalem prepositum Monasteriorum ipso- rum elegit, et electionem huiusmodi solenniter publicavit, idemque Andreas post consensum electionis huiusmodi a se prestitum personaliter ad apostolicam sedem accessit. Quare nobis humiliter supplicavit ut electionem huiusmodi confirmare auctoritate apostolica dignaremur. Super hiis omnibus per eum ut dicebat statutis a iure temporibus observatis. Nos itaque in hac parte volentes laudabilem morem Romane Ecclesie observare, venerabili fratri Berengario Episcopo Tusculano et dilectis filiis nostris Guillelmo tituli sancti Ciriaci in Termis Presbytero, et Neapoleoni sancti Adriani Diacono Cardinali examinationem persone ac processus electionis huiusmodi duximus committendum. Cum autem licet persona eiusdem Andree que per Epis- copum et Cardinales prefatos diligenter examinata extitit, inventa fuerit sufficienter ydonea ad prepositure regimen memorate, quia tamen de modo electionis canonice que de ipso ad dictam preposituram dicitur celebrata per ea que in negotio electionis huiusmodi coram dictis Episcopo et Cardinalibus fuere producta non potuit nobis fieri plena fides prout ex relatione dictorum Episcopi et Cardinalium didicimus fideliter nobis facta, discretioni tue de qua ple- nam in Domino fiduciam gerimus, per apostolica scripta mandamus quatinus inquisita de modo electionis predicte et studiis eligentium diligentius veritate si electionem ipsam cano- nicam repereris, ipsam auctoritate nostra confirmes, curam et administrationem ipsorum Monasteriorum sibi in spiritualibus et temporalibus committendo faciens sibi nichilominus a suis subditis obedientiam et reverentiam debitam exhiberi. Recepturus postmodum ab eodem
149 Sane dilectus filius Andreas Prior Prioratus de Dalesiz ordinis sancti Augustini Olomucensis Dioce- sis ad apostolicam sedem accedens nobis exposuit quod dudum prepositura generali Monasteriorum sancte Marie Magdalene in Alamania per prepositum generalem solitorum gubernari ad ro- manam ecclesiam nullo medio pertinentium ordinis sancti Augustini per obitum quondam Henrici dictorum monasteriorum prepositi generalis vacante, dilecti filii Hermannus Provincialis et ceteri Priores ac dilecte in Christo filie Priorisse et Conventus dictorum Monasteriorum ad quos electio generalis prepositi Monasteriorum ipsorum cum dictam preposituram preposito vacare contingit dicitur pertinere, vocatis omnibus qui voluerunt debuerunt et potuerunt co- mode interesse, die ad eligendum prefixa in generali capitulo dicti ordinis iuxta morem solitum in dicto ordine observatum convenientes in unum ac deliberantes in huiusmodi elec- tionis negotio per viam procedere compromissi octo personis tunc in dicto Capitulo existentibus videlicet dilectis filiis Chonrado Mulchausensi, Chonrado Herbipolensi, Johanni Frankfurtensi, Theodorico de Slathayn Prioribus, Bertrande Herbipolensis, Elisabeth Collariensis, Petrisse Pra- gensis et Juthe de Dalesiz Prioratuum Priorissis eiusdem ordinis providendi ea vice dictis Monasteriis de generali preposito concesserunt unanimiter potestatem, promittentes illum in suum et Monasteriorum predictorum generalem prepositum recipere quem iidem Compromis- sarii ducerent eligendum, qui huiusmodi potestate recepta secedentes in partem, tandem in eundem Andream provincialem dictorum Monasteriorum in partibus orientalibus et Priorem de Dalesiz in sacerdotio constitutum, eundem ordinem expresse professum direxerunt unani- miter vota sua, ac deinde predictus Chonradus ex potestate sibi et collegis suis ut premittitur tradita de ipsorum Collegarum ibidem presentium mandato vice sua et eorundem Collegarum ac totius Conventus predicti eundem Andream in generalem prepositum Monasteriorum ipso- rum elegit, et electionem huiusmodi solenniter publicavit, idemque Andreas post consensum electionis huiusmodi a se prestitum personaliter ad apostolicam sedem accessit. Quare nobis humiliter supplicavit ut electionem huiusmodi confirmare auctoritate apostolica dignaremur. Super hiis omnibus per eum ut dicebat statutis a iure temporibus observatis. Nos itaque in hac parte volentes laudabilem morem Romane Ecclesie observare, venerabili fratri Berengario Episcopo Tusculano et dilectis filiis nostris Guillelmo tituli sancti Ciriaci in Termis Presbytero, et Neapoleoni sancti Adriani Diacono Cardinali examinationem persone ac processus electionis huiusmodi duximus committendum. Cum autem licet persona eiusdem Andree que per Epis- copum et Cardinales prefatos diligenter examinata extitit, inventa fuerit sufficienter ydonea ad prepositure regimen memorate, quia tamen de modo electionis canonice que de ipso ad dictam preposituram dicitur celebrata per ea que in negotio electionis huiusmodi coram dictis Episcopo et Cardinalibus fuere producta non potuit nobis fieri plena fides prout ex relatione dictorum Episcopi et Cardinalium didicimus fideliter nobis facta, discretioni tue de qua ple- nam in Domino fiduciam gerimus, per apostolica scripta mandamus quatinus inquisita de modo electionis predicte et studiis eligentium diligentius veritate si electionem ipsam cano- nicam repereris, ipsam auctoritate nostra confirmes, curam et administrationem ipsorum Monasteriorum sibi in spiritualibus et temporalibus committendo faciens sibi nichilominus a suis subditis obedientiam et reverentiam debitam exhiberi. Recepturus postmodum ab eodem
Strana 150
150 nostro et ecclesie Romane nomine, fidelitatis solite iuramentum iuxta formam quam tibi sub bulla nostra mittimus interclusam: formam autem iuramenti quod ipse prestabit nobis de verbo ad verbum per eius patentes litteras suo sigillo signatas per proprium nuntium quantocius destinare procures, Contradictores per censuram ecclessiasticam appellatione postposita com- pescendo. Datum Avinione XV. Kalendas Januarii Anno Sexto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VI. pag. 112. epist. 301. in Tabulariis Vuticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CXCVI. Zawischius de Bodenstadt vendit bona sua in Křenowic prope Kojetín Conrado episcopo Olomucensi. Sine dato. cc. 1322. Nos Zawisschius de Potenstat recognoscimus et ad vniuersorum noticiam volumus peruenire, quod nos bona nostra in villa Crenouicz sita prope Cogetin, cuius dimidia pars ad nos pleno iure pertinet, vendidimus reuerendo in Christo patri domino Conrado, venera- bili Olomucensi episcopo, designando sibi in eadem marcam census pro nouem marcis grossorum denariorum Pragensium, sexaginta quatuor grossos computando pro marca quali- het, et designacionem hanc strenuis viris, Prsibizlao de Drahanowicz, et Herbordo purchrauio in Hulin nichilominus conmittendo, In qua vendicione nos ab ipso domino episcopo centum marcas recepisse, et in vsus nostros conuertisse recognoscimus, hoc tamen adiecto, quod si in designacione, quam predicti Prsibizlaus et Herbordus facient, inuentum fuerit, quod plus addi nobis debuerit ipse dominus episcopus, nobisque visum fuerit superaddet. Si uero minus. tunc residuum, quod in predictis centum marcis percepimus, sibi in obligacionem, quam habe- mus in villa Prus circa Pustimir deputamus, assignantes sibi possessionem predictorum bonorum in Crenowicz, cum agris, pratis, pascuis, siluis et alijs quibuslibet pertinencijs suis ex nunc presentibus corporalem, ac bona fide promittimus, ipsum ab omnibus, si quas ipsum in eis- dem bonis sustinere in posterum contingeret inpeticionibus secundum ius et consuetudinem terre, exonerare, et penitus disbrigare, Preterea si per propinquiores nostros iure propin- quitatis, nobis debentes in hereditate predicta succedere per tales nostros propinquos, iure et consuetudine terre, medietatem ville per nos venditam, vendicari contingeret, uel aliquo quesito colore, a domino episcopo uel suis successoribus alienari deberef, promittimus, quod restituta capitali pecunia, domino episcopo nobis per ipsum tradita, racione interesse viginti marcas grossorum denariorum, monete et numeri supradicti, uel duarum marcarum redditus. predicto domino episcopo dare uel ubi prouentus elegerit assignare, quas duas marcas reddi- tuum, in nostris bonis eliget, relicta sibi tamen in redditibus, uel denarijs opcione, Et quecumque de predictis elegerit, infra triduum post solucionem capitalis pecunie tenebimur adimplere, In cuius rei testimonium nobilium virorum dominorum Diwisschii de Sternberch, Purchrauii Olo- mucensis, Stephani Czudarij Olomucensis, Miliczii de Namescz, Kadoldi fratris sui, Wilhelmi de Namescz, Przibizlai de Drahanowicz, Nahradi de Binow, et nostrum sigilla petiuimus, et procurauimus appendenda. (E codice membran. I. fol. 481/2 in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek.)
150 nostro et ecclesie Romane nomine, fidelitatis solite iuramentum iuxta formam quam tibi sub bulla nostra mittimus interclusam: formam autem iuramenti quod ipse prestabit nobis de verbo ad verbum per eius patentes litteras suo sigillo signatas per proprium nuntium quantocius destinare procures, Contradictores per censuram ecclessiasticam appellatione postposita com- pescendo. Datum Avinione XV. Kalendas Januarii Anno Sexto. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VI. pag. 112. epist. 301. in Tabulariis Vuticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CXCVI. Zawischius de Bodenstadt vendit bona sua in Křenowic prope Kojetín Conrado episcopo Olomucensi. Sine dato. cc. 1322. Nos Zawisschius de Potenstat recognoscimus et ad vniuersorum noticiam volumus peruenire, quod nos bona nostra in villa Crenouicz sita prope Cogetin, cuius dimidia pars ad nos pleno iure pertinet, vendidimus reuerendo in Christo patri domino Conrado, venera- bili Olomucensi episcopo, designando sibi in eadem marcam census pro nouem marcis grossorum denariorum Pragensium, sexaginta quatuor grossos computando pro marca quali- het, et designacionem hanc strenuis viris, Prsibizlao de Drahanowicz, et Herbordo purchrauio in Hulin nichilominus conmittendo, In qua vendicione nos ab ipso domino episcopo centum marcas recepisse, et in vsus nostros conuertisse recognoscimus, hoc tamen adiecto, quod si in designacione, quam predicti Prsibizlaus et Herbordus facient, inuentum fuerit, quod plus addi nobis debuerit ipse dominus episcopus, nobisque visum fuerit superaddet. Si uero minus. tunc residuum, quod in predictis centum marcis percepimus, sibi in obligacionem, quam habe- mus in villa Prus circa Pustimir deputamus, assignantes sibi possessionem predictorum bonorum in Crenowicz, cum agris, pratis, pascuis, siluis et alijs quibuslibet pertinencijs suis ex nunc presentibus corporalem, ac bona fide promittimus, ipsum ab omnibus, si quas ipsum in eis- dem bonis sustinere in posterum contingeret inpeticionibus secundum ius et consuetudinem terre, exonerare, et penitus disbrigare, Preterea si per propinquiores nostros iure propin- quitatis, nobis debentes in hereditate predicta succedere per tales nostros propinquos, iure et consuetudine terre, medietatem ville per nos venditam, vendicari contingeret, uel aliquo quesito colore, a domino episcopo uel suis successoribus alienari deberef, promittimus, quod restituta capitali pecunia, domino episcopo nobis per ipsum tradita, racione interesse viginti marcas grossorum denariorum, monete et numeri supradicti, uel duarum marcarum redditus. predicto domino episcopo dare uel ubi prouentus elegerit assignare, quas duas marcas reddi- tuum, in nostris bonis eliget, relicta sibi tamen in redditibus, uel denarijs opcione, Et quecumque de predictis elegerit, infra triduum post solucionem capitalis pecunie tenebimur adimplere, In cuius rei testimonium nobilium virorum dominorum Diwisschii de Sternberch, Purchrauii Olo- mucensis, Stephani Czudarij Olomucensis, Miliczii de Namescz, Kadoldi fratris sui, Wilhelmi de Namescz, Przibizlai de Drahanowicz, Nahradi de Binow, et nostrum sigilla petiuimus, et procurauimus appendenda. (E codice membran. I. fol. 481/2 in archivo archiepiscopali Cremsirii descripsit A. Boczek.)
Strana 151
151 CXCVII. Henricus de Apole dictus Zakrazij vendit villam Rudkam cum suis pertinentiis Hertvico Priori et Conventui in Gewitzca pro quadraginta marcis grossorum Pragensium, pro qualibet marca sexaginta quatuor grossos computando. Dt. anno 1322. (Extractus hic desumtus est e repertorio Gewičensi in archivo abbatiæ ad S. Thomam Vetero- Brunæ Fasc. 36. n. 651. ubi originale cum VII. pendulis sigillis citatur.) CXCVIII. Audovicus, Romanorum rex, primarias preces pro canonicatu ecclesiæ Olomucensis concedit Henrico de Nionburch. dto 1322. (Dobner in Monument. IV. p. 292. n. CXXIV. secundum Oefel rerum Boic. T. I. p. 73.) CXCIX. Johannes, rex Bohemie, nuntiat civibus in Iglavia nuptiarum solemnia inter principem Henricum, ducem Bavariæ et filiam suam (Margaretam). Dt. Praga (1322.) Johannes dei gratia Boemie Rex ac Lu (cemburgensis) et cetr. Dilectis sibi .. Judici et Juratis et Civibus in Igla (via) gratiam suam et omne bonum. Nupciarum sollempnia inter illustrem principem, dominum Henricum Ducem Bavarie, et filiam nostram celebrata, vobis per Conr (adum) dictum Streyher, Cantorem, Exhibitorem presencium, ut per vos sollempnia ipsa sibi proficiant in gaudium nunciamus. Datum Prage et cetr. (Jacobi in codice epistolari Johannis regis Bohemiæ p. 62. n. 146.) CC. Henricus de Lipa confirmat monasterio Sarensi omnia jura et privilegia a dominis de Obřan concessa. Dt. in Broda theutonicali pridie Kalend. Martii 1322. Nos Henricus de Lipa Regni Bohemie summus Marschalcus, Morauie Capitaneus, ad vniuersorum noticiam inperpetuum volumus deuenire, quod cum Monasterium in Sar, Beate Marie genitricis dei fratrum ordinis Cisterciensis per predecessores nostros, dominos videlicet de Oberses fundatum, et precipue per dominum Gerhardum et Smylonem filium eius pie recordacionis de Oberses, quibusdam bonis, iuribus et gracijs specialibus, fauorabiliter sit dotatum. Nos qui primus de nostra genealogia predictis dominis ex diuina promocione bonis successimus in eisdem, ob reuerenciam omnipotentis dei, et gloriose virginis Marie genitricis ipsius dei, omnia bona, iura, siue priuilegia . . predicto Monasterio . . Abbati et Conuentui ibidem deo seruientibus per predictos dominos Gerhardum Smylonem aut ipsorum progeni- tores, vel quoscumque alios data indulta siue donata, ac gracias eis quomodocumque concessas ex nunc ratificamus et ratificando presentibus confirmanus, volentes ut heredes siue succes- sores nostri contra predicta omnia vel singula, nichil debeant inperpetuum attemptare, Prout el nos facturos promittimus et testimonio presencium obligamus. In cuius rei testimonium
151 CXCVII. Henricus de Apole dictus Zakrazij vendit villam Rudkam cum suis pertinentiis Hertvico Priori et Conventui in Gewitzca pro quadraginta marcis grossorum Pragensium, pro qualibet marca sexaginta quatuor grossos computando. Dt. anno 1322. (Extractus hic desumtus est e repertorio Gewičensi in archivo abbatiæ ad S. Thomam Vetero- Brunæ Fasc. 36. n. 651. ubi originale cum VII. pendulis sigillis citatur.) CXCVIII. Audovicus, Romanorum rex, primarias preces pro canonicatu ecclesiæ Olomucensis concedit Henrico de Nionburch. dto 1322. (Dobner in Monument. IV. p. 292. n. CXXIV. secundum Oefel rerum Boic. T. I. p. 73.) CXCIX. Johannes, rex Bohemie, nuntiat civibus in Iglavia nuptiarum solemnia inter principem Henricum, ducem Bavariæ et filiam suam (Margaretam). Dt. Praga (1322.) Johannes dei gratia Boemie Rex ac Lu (cemburgensis) et cetr. Dilectis sibi .. Judici et Juratis et Civibus in Igla (via) gratiam suam et omne bonum. Nupciarum sollempnia inter illustrem principem, dominum Henricum Ducem Bavarie, et filiam nostram celebrata, vobis per Conr (adum) dictum Streyher, Cantorem, Exhibitorem presencium, ut per vos sollempnia ipsa sibi proficiant in gaudium nunciamus. Datum Prage et cetr. (Jacobi in codice epistolari Johannis regis Bohemiæ p. 62. n. 146.) CC. Henricus de Lipa confirmat monasterio Sarensi omnia jura et privilegia a dominis de Obřan concessa. Dt. in Broda theutonicali pridie Kalend. Martii 1322. Nos Henricus de Lipa Regni Bohemie summus Marschalcus, Morauie Capitaneus, ad vniuersorum noticiam inperpetuum volumus deuenire, quod cum Monasterium in Sar, Beate Marie genitricis dei fratrum ordinis Cisterciensis per predecessores nostros, dominos videlicet de Oberses fundatum, et precipue per dominum Gerhardum et Smylonem filium eius pie recordacionis de Oberses, quibusdam bonis, iuribus et gracijs specialibus, fauorabiliter sit dotatum. Nos qui primus de nostra genealogia predictis dominis ex diuina promocione bonis successimus in eisdem, ob reuerenciam omnipotentis dei, et gloriose virginis Marie genitricis ipsius dei, omnia bona, iura, siue priuilegia . . predicto Monasterio . . Abbati et Conuentui ibidem deo seruientibus per predictos dominos Gerhardum Smylonem aut ipsorum progeni- tores, vel quoscumque alios data indulta siue donata, ac gracias eis quomodocumque concessas ex nunc ratificamus et ratificando presentibus confirmanus, volentes ut heredes siue succes- sores nostri contra predicta omnia vel singula, nichil debeant inperpetuum attemptare, Prout el nos facturos promittimus et testimonio presencium obligamus. In cuius rei testimonium
Strana 152
152 has patentes literas scribi et nostro Sigillo communiri fecimus perpetuo valituras. Datum in Broda theutonicali Anno domino Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo Pridie Kalen- das Marcij. (Orig. membran, cum sigillo laso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna sub. lit. A. n. 33. Excussum apud Steinbach II. p. 54.) ССI. Cadoldus, filius Smilonis de Wahin, oppignorat monasterio S. Claræe Znoymæ vi- neam Gayselberg dictam. Dt. IV. Kalendas Martii 1322. (Rupprecht über den Ursprung der Ordensklöster und Kollegiatstifte in Mähren p. 272.) CCII. Friczko de Egerberg vendit bona sua in Hustopeč etc. regina Elisabethæ. Datum Pridie Kalendas Martii 1322. Ego Friczko de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam presencium. quam futurorum noticiam cupio peruenire. Quod ego habita super eo sufficienti amicorum meorum deliberacione et consilio non coactus sed voluntate libera ac spontanea Serenissime domine domine Elizabeth Boemie et Polonie quondam Regine omnia bona mea in Vstopecz, Styrouicz, Nestarouicz, Saruschicz 1), Quassaw, Scorouicz et in Slyn opido cum villis locatis et desertis Dominio, Judicijs, vasallis, siluis, Nemoribus, Pratis, Pascuis, agris cultis et in- cultis, piscacionibus, venacionibus, aquis, aquarumque decursibus, Molendinis et Tabernis, ac alijs eorum pertinencijs vniuersis quocumque censeantur nomine ex successione paterna me contingencia omni eo Jure, quo ipsa bona Pater meus 2) pie in domino recordacionis acte- nus tenuit 3), et eo eciam Jure quo ad me ex successione hereditaria devoluta sunt, pro Mille sexagenis grossorum Pragensium rite et racionabiliter vendidi et vendo Jure hereditario perpetue possidenda. Promittens eidem domine Elizabeth Regine presentibus bona fide pre- dicta bona singula et omnia secundum 4) Jus et consuetudinem terre Morauie ab omnibus impeticionibus seu infestacionibus quibuslibet disbrigare 5), Et ego Vlricus de Zebraco ad disbrigandum dicta bona, ut premittitur cum dicto domino Friczcone et pro eo me obligo presentibus bona fide, Expresso eciam quod si dominam Elisabeth Reginam prefatam quod absit decedere contingeret ex tunc domino Henrico seniori de Lyppa et Henrico Juniori de Lyppa filio eius nomine, et vice ipsius domine Elizabeth Regine sepedicte ad omnia et sin- gula premissa explenda debeamus sine ficcione aliqua obligari. In cuius rei testimonium et 1) In orig. B. deest. — 2) B. habet insertum: aliique progenitores mei. — 3) B. tenuerunt. — 4) B. habet hic insertam „vocem commune.“ —5) Finis orig. B. sonat: In cuius rei testimonium et Robur perpetuo valiturum Sigillum meum duxi presentibus apponendum. Testes vero qui huic vendicioni interfuerunt, quique ad Instanciam et preces meas, ad maiorem euidenciam sua presentibus appenderunt sigilla, sunt hij viri nobiles infrascripti, Dominus Heinricus de Lypa Senior, Johannes de Mesihrziecz, Heinricus Junior de Lypa, Dywischius de Sternberch, Wokco de Crawar, Wznata de Lompnicz, Potho de Wildenherch et alij plures fidedigni. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo XXII. Pridie Kalendas Marcij.
152 has patentes literas scribi et nostro Sigillo communiri fecimus perpetuo valituras. Datum in Broda theutonicali Anno domino Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo Pridie Kalen- das Marcij. (Orig. membran, cum sigillo laso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna sub. lit. A. n. 33. Excussum apud Steinbach II. p. 54.) ССI. Cadoldus, filius Smilonis de Wahin, oppignorat monasterio S. Claræe Znoymæ vi- neam Gayselberg dictam. Dt. IV. Kalendas Martii 1322. (Rupprecht über den Ursprung der Ordensklöster und Kollegiatstifte in Mähren p. 272.) CCII. Friczko de Egerberg vendit bona sua in Hustopeč etc. regina Elisabethæ. Datum Pridie Kalendas Martii 1322. Ego Friczko de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam presencium. quam futurorum noticiam cupio peruenire. Quod ego habita super eo sufficienti amicorum meorum deliberacione et consilio non coactus sed voluntate libera ac spontanea Serenissime domine domine Elizabeth Boemie et Polonie quondam Regine omnia bona mea in Vstopecz, Styrouicz, Nestarouicz, Saruschicz 1), Quassaw, Scorouicz et in Slyn opido cum villis locatis et desertis Dominio, Judicijs, vasallis, siluis, Nemoribus, Pratis, Pascuis, agris cultis et in- cultis, piscacionibus, venacionibus, aquis, aquarumque decursibus, Molendinis et Tabernis, ac alijs eorum pertinencijs vniuersis quocumque censeantur nomine ex successione paterna me contingencia omni eo Jure, quo ipsa bona Pater meus 2) pie in domino recordacionis acte- nus tenuit 3), et eo eciam Jure quo ad me ex successione hereditaria devoluta sunt, pro Mille sexagenis grossorum Pragensium rite et racionabiliter vendidi et vendo Jure hereditario perpetue possidenda. Promittens eidem domine Elizabeth Regine presentibus bona fide pre- dicta bona singula et omnia secundum 4) Jus et consuetudinem terre Morauie ab omnibus impeticionibus seu infestacionibus quibuslibet disbrigare 5), Et ego Vlricus de Zebraco ad disbrigandum dicta bona, ut premittitur cum dicto domino Friczcone et pro eo me obligo presentibus bona fide, Expresso eciam quod si dominam Elisabeth Reginam prefatam quod absit decedere contingeret ex tunc domino Henrico seniori de Lyppa et Henrico Juniori de Lyppa filio eius nomine, et vice ipsius domine Elizabeth Regine sepedicte ad omnia et sin- gula premissa explenda debeamus sine ficcione aliqua obligari. In cuius rei testimonium et 1) In orig. B. deest. — 2) B. habet insertum: aliique progenitores mei. — 3) B. tenuerunt. — 4) B. habet hic insertam „vocem commune.“ —5) Finis orig. B. sonat: In cuius rei testimonium et Robur perpetuo valiturum Sigillum meum duxi presentibus apponendum. Testes vero qui huic vendicioni interfuerunt, quique ad Instanciam et preces meas, ad maiorem euidenciam sua presentibus appenderunt sigilla, sunt hij viri nobiles infrascripti, Dominus Heinricus de Lypa Senior, Johannes de Mesihrziecz, Heinricus Junior de Lypa, Dywischius de Sternberch, Wokco de Crawar, Wznata de Lompnicz, Potho de Wildenherch et alij plures fidedigni. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo XXII. Pridie Kalendas Marcij.
Strana 153
153 Robur perpetuo valiturum Sigilla nostra duximus presentibus apponenda. Actum et datum Brune Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimosecundo. pridie Kalendas Marcij. (Orig. membran. duplex, quorum A cum duobus parvulis sigillis et B. cum VIII. sigillis muni- tum est, e quibus autem II. avulsum desideratur, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 4.) СCIII. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit presbyterum Petrum rectorem capellæ in episcopali castro Pustoměř erectæ et dotatæ. Dt. in Pustimir IV. Nonas Martii 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod nos de capella, quam in castro nostro episcopali Pustimir erigi et construi fecimus et tercio dimidio laneis, a Buzcone Herbordi vasallo nostro in villa Chwal- cowicz nostra pecunia comparatis, cum eorum pertinencijs vniuersis dotauimus, eos eidem capelle in perpetuum presentibus vnientes, dilectum in Christo nobis Petrum presbyterum ob sue probitatis merita per annulum nostrum inuestiuimus et rectorem legitimum instituimus in eadem volentes vt sui singuli successores existere presbyteri et personalem residenciam fa- cere, ac quatuor vel tribus diebus minime cuiuslibet ebdomade in eadem futuris temporibus missas dicere teneantur. In quorum testimonium presentes litteras nostri appensione sigilli fecimus communitas. Datum in Pustimir anno domini millesimo trecentesimo vicesimo secundo IIII° Nonas Marcii. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCIV. Soběhrd de Holešow recognoscit cum quibusdam civibus, quod plebanus illius loci ecclesiam suam presbytero Mathiæ pro XII. marcis ad unum annum tenendam locavit. Dt. in Olomucz in die b. Georgii 1322. Nos Sobihrdus de Holeschow — Andreas — Stephanus — Swatuschius et Stanco ciues, nec non Swetizlaw et Wanco, clientes ibidem — recognoscimus — quod pro illis XII. marcis, pro quibus discretus vir dominus Fridlinus, plebanus in Holeschow, ecclesiam suam predictam ecclesia filiali in Ziranowicz ac censu dumtaxat exceptis — domino Mathie presbitero a data presencium, per vnius anni tenendam locauit, sub certis terminis — ut — dictus Mathias XI. marcas soluat et I. pro edificiis reseruet — Item agros hiemales Mathias — tenebit — Actum in Olomucz anno domini MOCCCOXXII° in die beati Georgii martyris. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis extraxit Ant. Boczek.) 20
153 Robur perpetuo valiturum Sigilla nostra duximus presentibus apponenda. Actum et datum Brune Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimosecundo. pridie Kalendas Marcij. (Orig. membran. duplex, quorum A cum duobus parvulis sigillis et B. cum VIII. sigillis muni- tum est, e quibus autem II. avulsum desideratur, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 4.) СCIII. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit presbyterum Petrum rectorem capellæ in episcopali castro Pustoměř erectæ et dotatæ. Dt. in Pustimir IV. Nonas Martii 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod nos de capella, quam in castro nostro episcopali Pustimir erigi et construi fecimus et tercio dimidio laneis, a Buzcone Herbordi vasallo nostro in villa Chwal- cowicz nostra pecunia comparatis, cum eorum pertinencijs vniuersis dotauimus, eos eidem capelle in perpetuum presentibus vnientes, dilectum in Christo nobis Petrum presbyterum ob sue probitatis merita per annulum nostrum inuestiuimus et rectorem legitimum instituimus in eadem volentes vt sui singuli successores existere presbyteri et personalem residenciam fa- cere, ac quatuor vel tribus diebus minime cuiuslibet ebdomade in eadem futuris temporibus missas dicere teneantur. In quorum testimonium presentes litteras nostri appensione sigilli fecimus communitas. Datum in Pustimir anno domini millesimo trecentesimo vicesimo secundo IIII° Nonas Marcii. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCIV. Soběhrd de Holešow recognoscit cum quibusdam civibus, quod plebanus illius loci ecclesiam suam presbytero Mathiæ pro XII. marcis ad unum annum tenendam locavit. Dt. in Olomucz in die b. Georgii 1322. Nos Sobihrdus de Holeschow — Andreas — Stephanus — Swatuschius et Stanco ciues, nec non Swetizlaw et Wanco, clientes ibidem — recognoscimus — quod pro illis XII. marcis, pro quibus discretus vir dominus Fridlinus, plebanus in Holeschow, ecclesiam suam predictam ecclesia filiali in Ziranowicz ac censu dumtaxat exceptis — domino Mathie presbitero a data presencium, per vnius anni tenendam locauit, sub certis terminis — ut — dictus Mathias XI. marcas soluat et I. pro edificiis reseruet — Item agros hiemales Mathias — tenebit — Actum in Olomucz anno domini MOCCCOXXII° in die beati Georgii martyris. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis extraxit Ant. Boczek.) 20
Strana 154
154 CCV. Compositio litis inter monasterium Oslawanense et Benešium de Rausenbruck circa aquam (Thajam) ad Rausenbruck fluentem. Datum Znoyma pridie Kalend. Maji 1322. Nos C. dictus de Tyernstayn. Styz. de Vrbau Ot. de Nasmaricz Leut. de Jasla- bicz. Alp. de Deyax Coram vniuersis recognoscimus presentes Litteras audituris quod cum suborta contencio inter sanctimoniales vallis sancte Marie in Osla et prepositum earum Ex vna et Benessium de Rauszenbruk atque suos ex altera parte pro dampno aque Teya nun- cupate que infra villam Rauszenbruk alueum suum aliquociens egrediens agros pauperum in Mueczmans grauiter molestauit in prouentibus eorundem. Strepitu Judicij amicabiliter per- transito arbitris ydoneis consulte ab eis electis videlicet domino Styzlao de Vrbau ac Leutoldo de Jaslabicz in parte dominarum nobisque Ottone de Nasmaricz et Alphardo de deyax in parte Benessij decenti medio seu arbitrio taliter est discussum, quod Homines vtriusque ville nominate de ponte Beneszij prout a nobis demonstratum est fossatum siue alueum aque per medium insule uel salicti littori dictarum sanctimonialium oppositi ducentes necnon inter se diuidentes cum eisdem eradicamentis tam hij quam illi littora sua vtrobique muniant reficiant ac restaurent. Adicientes vt quicumque verbo vel facto prelibatum arbitrium dissipare con- tenderint pena XL Marcarum grossorum Pragensium S. purcrauio Znoymensi V. arbitris, V. et si rustici infregerint dominis suis utrobique V. Marcas similiter se nouerint incurrisse. In cuius rei Euidenciam presentes fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus consignari, testes huius sumus nos Arbitri Item Jer. de Gnehnicz et alij quam plurimi ſide digni qui loco non habencium propria sigilla sua pariter addiderunt. Datum Znoyme anno domini MOCCCOXXII° pridie Kalendas May, videlicet In vigilia sanctorum Philipi et Jacobi. (Orig. membran. cum IV. sigillis parvis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 60.) CCVI. Nicolaus, dux Opaviœ, confirmat monasterio Welehradensi possessionem villæ Doloplaz inter Olomutium et Preroviam sita. Dt. in Beneschaw V. Kalendas Junii 1322. Nos Nycolaus dei gracia Dux Oppauie tenore presencium recognoscimus vniuersis, Quod inspectis Illustris Principis, Domini quondam Marchionis Morauie, nostri predecessoris karissimi, litteris, nobis per venerabilem dominum Fridericum, abbatem Monasterij Welegra- densis ordinis Cisterciensis, nobis dilectum exhibitis et perauditis diligencius comperimus in eisdem, dicto domino Friderico et Monasterio ex prefati domini Marchionis donacione rite facta, quatuor laneos in villa Doloplas inter Ciuitates Olomuncz et Prerouiam sita, cum omnibus vtilitatibus, prouentibus, Jurisdiccione, possessione et pertinencijs vniuersis esse col- latos, quam donacionem ratam et gratam habentes ipsumque Fridericum et Cenobium, circa quos insignis dileccionis afficiamur gratitudine speciali, volentes gracia prosequi et fauore, necnon nobis prouidere de salute et anime remedio cupientes salubriter robore firmitatis durante perpetuo, de nostre liberalitatis munificencia ex certa sciencia benignius confirmamus, volentes et graciosius concedentes eisdem, quod nullus decetero ipsum in dictis laneis seu
154 CCV. Compositio litis inter monasterium Oslawanense et Benešium de Rausenbruck circa aquam (Thajam) ad Rausenbruck fluentem. Datum Znoyma pridie Kalend. Maji 1322. Nos C. dictus de Tyernstayn. Styz. de Vrbau Ot. de Nasmaricz Leut. de Jasla- bicz. Alp. de Deyax Coram vniuersis recognoscimus presentes Litteras audituris quod cum suborta contencio inter sanctimoniales vallis sancte Marie in Osla et prepositum earum Ex vna et Benessium de Rauszenbruk atque suos ex altera parte pro dampno aque Teya nun- cupate que infra villam Rauszenbruk alueum suum aliquociens egrediens agros pauperum in Mueczmans grauiter molestauit in prouentibus eorundem. Strepitu Judicij amicabiliter per- transito arbitris ydoneis consulte ab eis electis videlicet domino Styzlao de Vrbau ac Leutoldo de Jaslabicz in parte dominarum nobisque Ottone de Nasmaricz et Alphardo de deyax in parte Benessij decenti medio seu arbitrio taliter est discussum, quod Homines vtriusque ville nominate de ponte Beneszij prout a nobis demonstratum est fossatum siue alueum aque per medium insule uel salicti littori dictarum sanctimonialium oppositi ducentes necnon inter se diuidentes cum eisdem eradicamentis tam hij quam illi littora sua vtrobique muniant reficiant ac restaurent. Adicientes vt quicumque verbo vel facto prelibatum arbitrium dissipare con- tenderint pena XL Marcarum grossorum Pragensium S. purcrauio Znoymensi V. arbitris, V. et si rustici infregerint dominis suis utrobique V. Marcas similiter se nouerint incurrisse. In cuius rei Euidenciam presentes fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus consignari, testes huius sumus nos Arbitri Item Jer. de Gnehnicz et alij quam plurimi ſide digni qui loco non habencium propria sigilla sua pariter addiderunt. Datum Znoyme anno domini MOCCCOXXII° pridie Kalendas May, videlicet In vigilia sanctorum Philipi et Jacobi. (Orig. membran. cum IV. sigillis parvis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 60.) CCVI. Nicolaus, dux Opaviœ, confirmat monasterio Welehradensi possessionem villæ Doloplaz inter Olomutium et Preroviam sita. Dt. in Beneschaw V. Kalendas Junii 1322. Nos Nycolaus dei gracia Dux Oppauie tenore presencium recognoscimus vniuersis, Quod inspectis Illustris Principis, Domini quondam Marchionis Morauie, nostri predecessoris karissimi, litteris, nobis per venerabilem dominum Fridericum, abbatem Monasterij Welegra- densis ordinis Cisterciensis, nobis dilectum exhibitis et perauditis diligencius comperimus in eisdem, dicto domino Friderico et Monasterio ex prefati domini Marchionis donacione rite facta, quatuor laneos in villa Doloplas inter Ciuitates Olomuncz et Prerouiam sita, cum omnibus vtilitatibus, prouentibus, Jurisdiccione, possessione et pertinencijs vniuersis esse col- latos, quam donacionem ratam et gratam habentes ipsumque Fridericum et Cenobium, circa quos insignis dileccionis afficiamur gratitudine speciali, volentes gracia prosequi et fauore, necnon nobis prouidere de salute et anime remedio cupientes salubriter robore firmitatis durante perpetuo, de nostre liberalitatis munificencia ex certa sciencia benignius confirmamus, volentes et graciosius concedentes eisdem, quod nullus decetero ipsum in dictis laneis seu
Strana 155
155 possessione ipsorum pacifica alicuius iniurie aut Molestie . . . quomodolibet impedire debeat et queat. In cuius rei testimonium presentes fieri et Sigilli nostri munimine fecimus consi- gnari. Datum in Beneschaw super Oppauiam Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo, V° Kalendas Junij, per manus Hermanni nostre Curie Subnotarij. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali ex parte laso in archivo ejusdem monasterii apúd C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. Il. n. 16.) CCVII. Compositio litis inter dominos de Sternberg et monasterium Welehradense circa piscationes ad Kostelan et silvas ad Polešowic et Nedakonic. Dt. in Welehrad VI. Kalend. Junii 1322. Nos Sdezlaus senior de Sternberch, Sdezlaus iunior summus Olomucensis Czude Camerarius, Stephanus Comes de Holicz, predicti domini Sdezlai filii fatemur tenore presen- cium vniuersis, Quod cum inter Religiosos viros, dominum Fridericum abbatem et Conventum Monasterij in Welegrad, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, super piscacionibus et siluis ad Costalan, siluis ad Nakanicz et Polswicz villas predicti Monasterij pertinentibus, ex vna, quas piscaciones et siluas ad tempus aliquod in nostra potestate retinuimus, nos nostrosque heredes, ex parte altera grauis exorta fuisset contencio, et per abbatem et Conuentum predictos. coram conseruatoribus ipsi Monasterio a sede apostolica deputatis, super predictis tracti fuissemus in causam, post longas concertaciones et lites, inter nos habitas multis super hoc preceden- tibus tractatibus cum deliberacione matura, cum abbate et conuentu predictis, super piscacionibus et siluis prefatis concordauimus in hunc modum, quod abbas et Conuentus Monasterij predicti sepedictas piscaciones de Costalan, cum siluis ad ipsas pertinentibus, et siluas ad Polswicz et Nakanicz villas ipsorum spectantes, que a valle, que Cladecz dicitur, incipiunt, que vide- licet vallis est media inter agros ad villam Polswicz ex vna parte, et agros ex alia parte. ad villam que arena dicitur pertinentes, a iam vero dicta valle sunt plurima signa, eui- denter certos limites demonstrancia vsque ad pratum quod Czirtowaluca morauice nuncupatur. predicta omnia possidere libere debeant et habere. Nos enim ex nunc de predictis omnibus cedimus per presentes, nolentes in predictis Monasterium ipsum, per nos uel nostros mo- lestare de cetero uel quomodolibet perturbare. Siluam vero a Czirtoualuca, que protenditur a tilea quadam, in qua mete prius signate dicuntur, abbas et fratres predicti, sine nostro impedimento qualibet teneant et habeant, sicut in priuilegijs dictis ipsi Monasterio per Reges Boemie, et principes Morauie, fundatores ipsius Monasterij continetur. Promittentes firmiter, omni dolo et malicia exclusis rancoribus omnibus, quos ex causis predictis contra abbatem et conuentum predictos habuimus a cordibus nostris auulsis penitus et dimissis, abbatem et fratres ipsos in personis et bonis ipsorum pura fide promouere sincere, quandocumque per ipsos fuerimus requisiti. Preterea si nos aut filios nostros, uel aliquos de nostris seruitoribus vocatos per dominum Regem ad expedicionem transire contigerit, bonis ipsorum in transitu et reditu parcere volumus, in quantum possumus et valemus. Vt autem hec omnia et singula per nos heredesque nostros inuiolabiliter obseruentur, venerabilis in Christo patris domini Conradi Olomucensis Episcopi, nostrum, filiorumque nostrorum Sdezlai et Stephani predictorum, 20*
155 possessione ipsorum pacifica alicuius iniurie aut Molestie . . . quomodolibet impedire debeat et queat. In cuius rei testimonium presentes fieri et Sigilli nostri munimine fecimus consi- gnari. Datum in Beneschaw super Oppauiam Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo, V° Kalendas Junij, per manus Hermanni nostre Curie Subnotarij. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali ex parte laso in archivo ejusdem monasterii apúd C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. Il. n. 16.) CCVII. Compositio litis inter dominos de Sternberg et monasterium Welehradense circa piscationes ad Kostelan et silvas ad Polešowic et Nedakonic. Dt. in Welehrad VI. Kalend. Junii 1322. Nos Sdezlaus senior de Sternberch, Sdezlaus iunior summus Olomucensis Czude Camerarius, Stephanus Comes de Holicz, predicti domini Sdezlai filii fatemur tenore presen- cium vniuersis, Quod cum inter Religiosos viros, dominum Fridericum abbatem et Conventum Monasterij in Welegrad, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, super piscacionibus et siluis ad Costalan, siluis ad Nakanicz et Polswicz villas predicti Monasterij pertinentibus, ex vna, quas piscaciones et siluas ad tempus aliquod in nostra potestate retinuimus, nos nostrosque heredes, ex parte altera grauis exorta fuisset contencio, et per abbatem et Conuentum predictos. coram conseruatoribus ipsi Monasterio a sede apostolica deputatis, super predictis tracti fuissemus in causam, post longas concertaciones et lites, inter nos habitas multis super hoc preceden- tibus tractatibus cum deliberacione matura, cum abbate et conuentu predictis, super piscacionibus et siluis prefatis concordauimus in hunc modum, quod abbas et Conuentus Monasterij predicti sepedictas piscaciones de Costalan, cum siluis ad ipsas pertinentibus, et siluas ad Polswicz et Nakanicz villas ipsorum spectantes, que a valle, que Cladecz dicitur, incipiunt, que vide- licet vallis est media inter agros ad villam Polswicz ex vna parte, et agros ex alia parte. ad villam que arena dicitur pertinentes, a iam vero dicta valle sunt plurima signa, eui- denter certos limites demonstrancia vsque ad pratum quod Czirtowaluca morauice nuncupatur. predicta omnia possidere libere debeant et habere. Nos enim ex nunc de predictis omnibus cedimus per presentes, nolentes in predictis Monasterium ipsum, per nos uel nostros mo- lestare de cetero uel quomodolibet perturbare. Siluam vero a Czirtoualuca, que protenditur a tilea quadam, in qua mete prius signate dicuntur, abbas et fratres predicti, sine nostro impedimento qualibet teneant et habeant, sicut in priuilegijs dictis ipsi Monasterio per Reges Boemie, et principes Morauie, fundatores ipsius Monasterij continetur. Promittentes firmiter, omni dolo et malicia exclusis rancoribus omnibus, quos ex causis predictis contra abbatem et conuentum predictos habuimus a cordibus nostris auulsis penitus et dimissis, abbatem et fratres ipsos in personis et bonis ipsorum pura fide promouere sincere, quandocumque per ipsos fuerimus requisiti. Preterea si nos aut filios nostros, uel aliquos de nostris seruitoribus vocatos per dominum Regem ad expedicionem transire contigerit, bonis ipsorum in transitu et reditu parcere volumus, in quantum possumus et valemus. Vt autem hec omnia et singula per nos heredesque nostros inuiolabiliter obseruentur, venerabilis in Christo patris domini Conradi Olomucensis Episcopi, nostrum, filiorumque nostrorum Sdezlai et Stephani predictorum, 20*
Strana 156
156 honorabilis viri Magistri Stephani, doctoris decretorum Znoymensis archidiaconi tractatoris et mediatoris huius cause. Nobilium virorum, dominorum Alberti de Sdenicz, Benessij de Bo- huzlawicz, Wockonis fratris ipsius de Budisswicz, Pardussij de Scherdicz, et Nicolai de Blissicz, Czudarij Braczauiensis sigilla, ad peticionem et procuracionem nostras presenti littere sunt appensa. Actum et Datum in Monasterio Welegrad, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo secundo, VI°. Kalendas Junij. (Orig. membran. cujus X. sigilla omnia avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. II. n. 17.) CCVIII. Johannes, papa XXII. committit sacristæ ecclesiœ Olomucensis, ut controversiam inter præpositum et conventum monasterii Zderasiensis, necnon Johannem et Perchtam, relictam Witkonis de Swabenic ortam componat. Dt. Avinione V. Idus Junii 1322. Johannes Episcopus seruus seruorum; Dilecto filio Sacriste Ecclesie Olomucensis salutem, et Apostolicam Benediccionem. Conquesti sunt nobis . . . Prepositus et Conuentus Monasterii sancti Petri in Zderas per Prepositum soliti gubernari Ordinis sancti Augustini Pragensis Diocesis, ad Ecclesiam Sepulcri Dominici Jerosolimitani immediate spectantis, quod Johannes filius quondam Witikonis de Swabenicz siue Hermanicz miles, et Berchta, quondam Witiconis de Swabenicz laici, relicta vidua Olomucensis Diocesis super quibusdam decimis, terris, debitis, possessionibus, et rebus aliis iniuriatur eisdem. Ideoque discrecioni tue per Apostolica scripta mandamus, quatinus partibus conuocatis audias causam, et appellacione remota debito fine decidas, faciens quod decreueris per censuram Ecclesiasticam firmiter ob- seruari. Testes autem qui fuerunt nominati, si se gracia, odio, vel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante compellas veritati testimonium perhibere. Datum Avinion. V. Idus Junii Pontificatus nostri anno sexto. (Excussum dedit Dobner Monument. IV. p. 291. n. CXXIII. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CCIX. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi IV. laneos in villa Derskowic seu Stetendorf. Dt. Brunœ IV. Kalend. Julii 1322. Nos Sezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi, ac eidem suo Monasterio, Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis .. Quatuor Laneos here- ditarios, in villa Derscowicz siue Stetendorf wlgariter nuncupata, cum omnibus .... pro Centum et Septem Marcis grossorum Pragensium Morauicalium Sexaginta et quatuor grossos pro Marcha qualibet computando rite et racionabiliter vendidimus .... Sub testimonio lite- rarum Sigillis nostro ac Nobilium virorum Dominorum Johannis de Mesiricz, fratris sui Thobie de Tassow, Stephani de Pernsteyn, Herardi de Chunstat, Vitkonis de Luczka, Waltheri de Mikulowicz et Ottonis de Nasmeritz, .. roboratarum, Actum et Datum Brunne, Anno domini Millesimo, trecentesimo vicesimo secundo, Quarto Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus V. VI. et VII. avulsa sunt, in archivo mona- sterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 17.)
156 honorabilis viri Magistri Stephani, doctoris decretorum Znoymensis archidiaconi tractatoris et mediatoris huius cause. Nobilium virorum, dominorum Alberti de Sdenicz, Benessij de Bo- huzlawicz, Wockonis fratris ipsius de Budisswicz, Pardussij de Scherdicz, et Nicolai de Blissicz, Czudarij Braczauiensis sigilla, ad peticionem et procuracionem nostras presenti littere sunt appensa. Actum et Datum in Monasterio Welegrad, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo secundo, VI°. Kalendas Junij. (Orig. membran. cujus X. sigilla omnia avulsa sunt, in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. II. n. 17.) CCVIII. Johannes, papa XXII. committit sacristæ ecclesiœ Olomucensis, ut controversiam inter præpositum et conventum monasterii Zderasiensis, necnon Johannem et Perchtam, relictam Witkonis de Swabenic ortam componat. Dt. Avinione V. Idus Junii 1322. Johannes Episcopus seruus seruorum; Dilecto filio Sacriste Ecclesie Olomucensis salutem, et Apostolicam Benediccionem. Conquesti sunt nobis . . . Prepositus et Conuentus Monasterii sancti Petri in Zderas per Prepositum soliti gubernari Ordinis sancti Augustini Pragensis Diocesis, ad Ecclesiam Sepulcri Dominici Jerosolimitani immediate spectantis, quod Johannes filius quondam Witikonis de Swabenicz siue Hermanicz miles, et Berchta, quondam Witiconis de Swabenicz laici, relicta vidua Olomucensis Diocesis super quibusdam decimis, terris, debitis, possessionibus, et rebus aliis iniuriatur eisdem. Ideoque discrecioni tue per Apostolica scripta mandamus, quatinus partibus conuocatis audias causam, et appellacione remota debito fine decidas, faciens quod decreueris per censuram Ecclesiasticam firmiter ob- seruari. Testes autem qui fuerunt nominati, si se gracia, odio, vel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante compellas veritati testimonium perhibere. Datum Avinion. V. Idus Junii Pontificatus nostri anno sexto. (Excussum dedit Dobner Monument. IV. p. 291. n. CXXIII. secundum autographum archivi Zderasiensis.) CCIX. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi IV. laneos in villa Derskowic seu Stetendorf. Dt. Brunœ IV. Kalend. Julii 1322. Nos Sezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi, ac eidem suo Monasterio, Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis .. Quatuor Laneos here- ditarios, in villa Derscowicz siue Stetendorf wlgariter nuncupata, cum omnibus .... pro Centum et Septem Marcis grossorum Pragensium Morauicalium Sexaginta et quatuor grossos pro Marcha qualibet computando rite et racionabiliter vendidimus .... Sub testimonio lite- rarum Sigillis nostro ac Nobilium virorum Dominorum Johannis de Mesiricz, fratris sui Thobie de Tassow, Stephani de Pernsteyn, Herardi de Chunstat, Vitkonis de Luczka, Waltheri de Mikulowicz et Ottonis de Nasmeritz, .. roboratarum, Actum et Datum Brunne, Anno domini Millesimo, trecentesimo vicesimo secundo, Quarto Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus V. VI. et VII. avulsa sunt, in archivo mona- sterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 17.)
Strana 157
157 CCX. Idem vendit eidem monasterio nonum dimidium laneos cum XI. curticulis et uno campo in Dyrskowicz seu Stetendorf. Dt Bruna IV. Kalend. Julii 1322. Nos Sezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo. Preposito Chunicensi ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstatensis Olomucensis dyocesis Octo laneos cum dimi- dio, simul cum vndecim Curticulis in villa Dyrskowicz siue Stetendorf nuncupata cum omnibus ... pro Ducentis Octuaginta duabus Marcis, grossorum Pragensium, rite vendidimus... Insuper eciam Campum nostrum ibidem, quem hominibus eiusdem ville ad pascenda Pecora annuatim pro vna Marca locare consueuimus pro Marcis Quatuordecim Morauicalibus eidem Monasterio uendidisse recognouimus .. Acta sunt hec sub Nobilium virorum Testimonio ... Dominorum Johannis de Mesiricz, Smylonis de Prsibislaws siue de Letowicz Thobye de Tassaw, Herardi de Chunstat, Waltheri de Mikulowicz, Jaroslai de Knehnicz, Ottonis de Nassymiricz, qui rogati per Nos sua sigilla appenderunt. Dt. Brunæ anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo secundo. Quarto Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus V. et VIII. avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 18.) CCXI. Johannes de Šwabenic resignat monasterio Oslawanensi redditum II. marcarum in Vrbau. Datum IV. Nonas Julii 1322. Nouerint vniuersi litteras has visuri quod nos Jo ... dictus de Swabnicz filiam nostram dilectam obsequio beate Marie virginis ac sacre religioni in Osla sincera deuocione mancipantes vnacum ipsa conuentui dicti sacri collegij prouidentes intuitu dei ac indigen- ciarum suarum ob releuamen deo dicatis inibj virginibus redditus duarum Marcarum in Vrbau resignauimus, ac quoadusque dictos redditus XX. Marcarum grossorum Pragensium Morauici ponderis reconpensione exsoluerimus libere dedimus et donamus, In cuius euiden- ciam presentes fieri et sigilli nostri necnon et sigilli predilecti soceri nostri domini Jo.. de Mesericz Appensione fecimus conmuniri, qui protunc Camerarius zude generalis dinoscitur esse seu fuisse, Datum in Brunna Anno domini M°CCCOXXII°. IV. Nonas Julij In die sancti Episcopi Vdalricj. (Orig. membran. cum duobus sigillis parvis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 59.) CCXII. Conradus, episcopus Olomucensis, liberat ecclesiam St. Petri, Brunœ ab omni jurisdictione archidiaconali. Dt. Brunœ in monte S. Petri in Octava SS. Petri et Pauli 1322. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus notum facimus universis presentes litteras inspecturis, quod cum honorabiles viri Sboro prepositus nostre ecclesie Olomucensis et Sebastianus prepositus, Stephanus canonicus et collegium S. Petri in Bruna nostre Olo-
157 CCX. Idem vendit eidem monasterio nonum dimidium laneos cum XI. curticulis et uno campo in Dyrskowicz seu Stetendorf. Dt Bruna IV. Kalend. Julii 1322. Nos Sezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo. Preposito Chunicensi ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstatensis Olomucensis dyocesis Octo laneos cum dimi- dio, simul cum vndecim Curticulis in villa Dyrskowicz siue Stetendorf nuncupata cum omnibus ... pro Ducentis Octuaginta duabus Marcis, grossorum Pragensium, rite vendidimus... Insuper eciam Campum nostrum ibidem, quem hominibus eiusdem ville ad pascenda Pecora annuatim pro vna Marca locare consueuimus pro Marcis Quatuordecim Morauicalibus eidem Monasterio uendidisse recognouimus .. Acta sunt hec sub Nobilium virorum Testimonio ... Dominorum Johannis de Mesiricz, Smylonis de Prsibislaws siue de Letowicz Thobye de Tassaw, Herardi de Chunstat, Waltheri de Mikulowicz, Jaroslai de Knehnicz, Ottonis de Nassymiricz, qui rogati per Nos sua sigilla appenderunt. Dt. Brunæ anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo secundo. Quarto Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus V. et VIII. avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 18.) CCXI. Johannes de Šwabenic resignat monasterio Oslawanensi redditum II. marcarum in Vrbau. Datum IV. Nonas Julii 1322. Nouerint vniuersi litteras has visuri quod nos Jo ... dictus de Swabnicz filiam nostram dilectam obsequio beate Marie virginis ac sacre religioni in Osla sincera deuocione mancipantes vnacum ipsa conuentui dicti sacri collegij prouidentes intuitu dei ac indigen- ciarum suarum ob releuamen deo dicatis inibj virginibus redditus duarum Marcarum in Vrbau resignauimus, ac quoadusque dictos redditus XX. Marcarum grossorum Pragensium Morauici ponderis reconpensione exsoluerimus libere dedimus et donamus, In cuius euiden- ciam presentes fieri et sigilli nostri necnon et sigilli predilecti soceri nostri domini Jo.. de Mesericz Appensione fecimus conmuniri, qui protunc Camerarius zude generalis dinoscitur esse seu fuisse, Datum in Brunna Anno domini M°CCCOXXII°. IV. Nonas Julij In die sancti Episcopi Vdalricj. (Orig. membran. cum duobus sigillis parvis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. P. n. 59.) CCXII. Conradus, episcopus Olomucensis, liberat ecclesiam St. Petri, Brunœ ab omni jurisdictione archidiaconali. Dt. Brunœ in monte S. Petri in Octava SS. Petri et Pauli 1322. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus notum facimus universis presentes litteras inspecturis, quod cum honorabiles viri Sboro prepositus nostre ecclesie Olomucensis et Sebastianus prepositus, Stephanus canonicus et collegium S. Petri in Bruna nostre Olo-
Strana 158
158 mucensis diocesis super causa, questione, lite et controversia que inter ipsos, super visitandi ac aliis iuribus archidiaconalibus, que dictus prepositus Olomucensis sibi et alijs successoribus in dicto Stephano curam plebis habente et eciam in plebe prefate ecclesie Sancti Petri, vendicare volebat, vertebatur in nos tanqvam in arbitrum arbitratorem et amicabilem compositorem concorditer permiserant, dantes nobis et concedentes in causa, questione, lite et controversia suprascripta arbitrandi, laudandi, definiendi, et amicabiliter componendi, ac penam peccuniariam, et alia quelibet que nobis expedire videntur in laude, jure, definitione, et arbitrio statuendi, addimendi et opponendi, de plano sine strepitu et figura iudicii et ple- nariam potestatem permitendo nobis et ad invicem, ac nihilominus omnibus et singulis quorum interest et in futurum interesse poterit, sub obligatione omnium bonorum suorum, quidquid in causa, lite, questione et controversia hujusmodi laudaverimus, pronunciaverimus, vel ami- cabiliter componendum et ordinandum duxerimus, se gratum, ratum et firmum perpetuis temporibus habere, tenere et non contravenire in aliquo de jure vel de facto. Nos visis, auditis et intellectis earundem partium juribus ac deliberatione nobiscum et sapientibus prehabita dili- genti pro bono pacis et concordie videlicet vigore cum promissi predicti et nihilominus authoritale ordinaria, ad perpetuam rei memoriam dei nomine invocato, ordinando, laudando. arbitrando, et definiendo ipsam ecclesiam Sancti Petri in Bruna, tam in capite, quam in membris et alis personis quibuslibet habitis et habendis ab omni iurisdictione, et iure archi- diaconali exemplam in perpetuum fore presentibus nuntiamus. Et ipse Sboro Olomucensis prepositus, et sui qui pro tempore fuerint successores, plebem et populum ad ipsam ecclesiam Sancti Petri pertinentem semel in anno valeat visitare, et eorum excessus corrigere ac cor- rigendos nobis et nostris successoribus teneatur refferre Juxta sacrorum canonum instituta qvodqve dictus Stephanus et sui in eadem ecclesia singuli successores Olomucensi preposito per eundem requisitus fideliter et diligenter refferrat, si qua in dicta plebe correccione et deformatione noverit indigere. Idemque Stephanus ejusdem plebis curam gerens, et sui in eadem cura quilibet successores pro singulis iuribus, si qua ipsi Sboroni Olomucensi prepo- sito nomine et vice archidiaconatus Brunensis, cui preesse dignoscitur, et suis quibuslibet successoribus in ipsa ecclesia Sancti Petri competere quomodolibet potuisset, in compensa- tionem eorundem iurium, annis singulis triginta duos grossos Pragenses in festo Sancti Martini de cetero perpetuo solvere teneatur. Hanc etiam definitionem, nostram pronuntiationem et ordinationem authoritate ordinaria, prout ad nostrum spectat officium presentibus approbamus, quas nostri apensione sigilli premissorum testimonium fecimus communiri. Actum et datum in monte Sancti Petri dictis presentibus et honorabilibus viris Jenczone dicte nostre ecclesie Olomucensis decano, magistro Petro in Schencowitz, Jacobo ecclesie Sancti Jacobi ibidem in Bruna ecclesiarum rectoribus, et Mincone vicario perpetuo ecclesie in Schlapanitz, et ce- teris pluribus fide dignis anno domini MOCCCOXXII°. in octava SS. Petri et Pauli apostolorum. (Copia simplex inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2972.)
158 mucensis diocesis super causa, questione, lite et controversia que inter ipsos, super visitandi ac aliis iuribus archidiaconalibus, que dictus prepositus Olomucensis sibi et alijs successoribus in dicto Stephano curam plebis habente et eciam in plebe prefate ecclesie Sancti Petri, vendicare volebat, vertebatur in nos tanqvam in arbitrum arbitratorem et amicabilem compositorem concorditer permiserant, dantes nobis et concedentes in causa, questione, lite et controversia suprascripta arbitrandi, laudandi, definiendi, et amicabiliter componendi, ac penam peccuniariam, et alia quelibet que nobis expedire videntur in laude, jure, definitione, et arbitrio statuendi, addimendi et opponendi, de plano sine strepitu et figura iudicii et ple- nariam potestatem permitendo nobis et ad invicem, ac nihilominus omnibus et singulis quorum interest et in futurum interesse poterit, sub obligatione omnium bonorum suorum, quidquid in causa, lite, questione et controversia hujusmodi laudaverimus, pronunciaverimus, vel ami- cabiliter componendum et ordinandum duxerimus, se gratum, ratum et firmum perpetuis temporibus habere, tenere et non contravenire in aliquo de jure vel de facto. Nos visis, auditis et intellectis earundem partium juribus ac deliberatione nobiscum et sapientibus prehabita dili- genti pro bono pacis et concordie videlicet vigore cum promissi predicti et nihilominus authoritale ordinaria, ad perpetuam rei memoriam dei nomine invocato, ordinando, laudando. arbitrando, et definiendo ipsam ecclesiam Sancti Petri in Bruna, tam in capite, quam in membris et alis personis quibuslibet habitis et habendis ab omni iurisdictione, et iure archi- diaconali exemplam in perpetuum fore presentibus nuntiamus. Et ipse Sboro Olomucensis prepositus, et sui qui pro tempore fuerint successores, plebem et populum ad ipsam ecclesiam Sancti Petri pertinentem semel in anno valeat visitare, et eorum excessus corrigere ac cor- rigendos nobis et nostris successoribus teneatur refferre Juxta sacrorum canonum instituta qvodqve dictus Stephanus et sui in eadem ecclesia singuli successores Olomucensi preposito per eundem requisitus fideliter et diligenter refferrat, si qua in dicta plebe correccione et deformatione noverit indigere. Idemque Stephanus ejusdem plebis curam gerens, et sui in eadem cura quilibet successores pro singulis iuribus, si qua ipsi Sboroni Olomucensi prepo- sito nomine et vice archidiaconatus Brunensis, cui preesse dignoscitur, et suis quibuslibet successoribus in ipsa ecclesia Sancti Petri competere quomodolibet potuisset, in compensa- tionem eorundem iurium, annis singulis triginta duos grossos Pragenses in festo Sancti Martini de cetero perpetuo solvere teneatur. Hanc etiam definitionem, nostram pronuntiationem et ordinationem authoritate ordinaria, prout ad nostrum spectat officium presentibus approbamus, quas nostri apensione sigilli premissorum testimonium fecimus communiri. Actum et datum in monte Sancti Petri dictis presentibus et honorabilibus viris Jenczone dicte nostre ecclesie Olomucensis decano, magistro Petro in Schencowitz, Jacobo ecclesie Sancti Jacobi ibidem in Bruna ecclesiarum rectoribus, et Mincone vicario perpetuo ecclesie in Schlapanitz, et ce- teris pluribus fide dignis anno domini MOCCCOXXII°. in octava SS. Petri et Pauli apostolorum. (Copia simplex inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ sub Nr. 2972.)
Strana 159
159 CCXIII. Johannes, rex Bohemiæ, concedit Conrado, episcopo Olomucensi, ut in quolibet suorum oppidorum, Switavia, Mohelnice, Cremsir et Wyškow unum Judœum liberum habere valeat. Dt. Pragœ V. Idus Augusti, 1322. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucenburgensis comes ad uni- uersorum notitiam presentibus uolumus peruenire. Quod nos uenerabilis Conradi Olomucensis episcopi principis nostri dilecti merita et obsequia, quibus nostre celsitudini retroactis tem- poribus se exhibuit, et multipliciter studuit complacere diligentius attendentes, sibi et dicte ecclesie sue Olomucensi ut in quatuor suis oppidis uidelicet Swittauia, Mogelicz, Cremsir et Wischow in eorum quolibet unum iudæum et a iudeorum et aliorum impetitionibus, ac ex- actionibus et iudiciis quibuscumque liberum et solutum ad eundem episcopum et etiam ecclesiam suam Olomucensem solumodo habentem respectum habere et tenere ualeat, gra- tiosius concedimus presentibus perpetuo ualituris quas in premissorum testimonium sigillo nostre Majestatis iussimus communiri. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo uigesimo secundo. V. Idus Augusti, regnorum vero nostrorum anno XII. (Ex originali, nunc in archivo archiepiscopali Cremsirii asservato, cum sigillo equestri integro descripsit A. Boczek). CCXIV. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi II. laneos in Derskowicz seu Stetendorf. Dt. in Hostradic XVII. Kalend. Septembris 1322. Nos Sezema de Jewisowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi, ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis in villa Derskowicz siue Stetendorf Duos laneos pro septuaginta Marcis grossorum Pragensium Morauicalium . . vendidimus sub Testimonio Johannis de Mesiricz, fratris sui Thobie de Tassow, Stephani de Pernstein, Herardi de Chunstat, Jaroslai de Knehnycz, Waltheri de Mikulowicz, et Ottonis de Nasmericz. Actum et Datum in Hostradicz Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo secundo, decimoseptimo Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus IV. V. et VIII. avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 19.) CCXV. Leo, Commendator provincialis fratrum Ordinis Teutonici, protestatur, quod Johannes, prepositus Wyšehradensis reginœ Elisabethæ cessit capellam S. Procopi in Antiqua Bruna. Datum Pragæe XI. Kalend. Septembris 1322. Nos frater Leo Comendator Prouincialis per Boemiam et Morauiam fratrum Cruci- ferorum ordinis domus Theotonice, et Otto dictus de Nymans, Miles, Jurati in hijs scriptis deponimus in animas nostras, quod presentibus nobis ad hoc specialiter vocatis et Rogatis, Honorabilis vir dominus Johannes Wissegradensis Ecclesie prepositus, Rector Capelle Sancti Procopij in Antiqua Brunna, Inclite domine, Domine Elizabet, felicis recordacionis Domini
159 CCXIII. Johannes, rex Bohemiæ, concedit Conrado, episcopo Olomucensi, ut in quolibet suorum oppidorum, Switavia, Mohelnice, Cremsir et Wyškow unum Judœum liberum habere valeat. Dt. Pragœ V. Idus Augusti, 1322. Nos Johannes dei gratia Boemie et Polonie rex ac Lucenburgensis comes ad uni- uersorum notitiam presentibus uolumus peruenire. Quod nos uenerabilis Conradi Olomucensis episcopi principis nostri dilecti merita et obsequia, quibus nostre celsitudini retroactis tem- poribus se exhibuit, et multipliciter studuit complacere diligentius attendentes, sibi et dicte ecclesie sue Olomucensi ut in quatuor suis oppidis uidelicet Swittauia, Mogelicz, Cremsir et Wischow in eorum quolibet unum iudæum et a iudeorum et aliorum impetitionibus, ac ex- actionibus et iudiciis quibuscumque liberum et solutum ad eundem episcopum et etiam ecclesiam suam Olomucensem solumodo habentem respectum habere et tenere ualeat, gra- tiosius concedimus presentibus perpetuo ualituris quas in premissorum testimonium sigillo nostre Majestatis iussimus communiri. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo uigesimo secundo. V. Idus Augusti, regnorum vero nostrorum anno XII. (Ex originali, nunc in archivo archiepiscopali Cremsirii asservato, cum sigillo equestri integro descripsit A. Boczek). CCXIV. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi II. laneos in Derskowicz seu Stetendorf. Dt. in Hostradic XVII. Kalend. Septembris 1322. Nos Sezema de Jewisowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi, ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis in villa Derskowicz siue Stetendorf Duos laneos pro septuaginta Marcis grossorum Pragensium Morauicalium . . vendidimus sub Testimonio Johannis de Mesiricz, fratris sui Thobie de Tassow, Stephani de Pernstein, Herardi de Chunstat, Jaroslai de Knehnycz, Waltheri de Mikulowicz, et Ottonis de Nasmericz. Actum et Datum in Hostradicz Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo secundo, decimoseptimo Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus IV. V. et VIII. avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H. n. 19.) CCXV. Leo, Commendator provincialis fratrum Ordinis Teutonici, protestatur, quod Johannes, prepositus Wyšehradensis reginœ Elisabethæ cessit capellam S. Procopi in Antiqua Bruna. Datum Pragæe XI. Kalend. Septembris 1322. Nos frater Leo Comendator Prouincialis per Boemiam et Morauiam fratrum Cruci- ferorum ordinis domus Theotonice, et Otto dictus de Nymans, Miles, Jurati in hijs scriptis deponimus in animas nostras, quod presentibus nobis ad hoc specialiter vocatis et Rogatis, Honorabilis vir dominus Johannes Wissegradensis Ecclesie prepositus, Rector Capelle Sancti Procopij in Antiqua Brunna, Inclite domine, Domine Elizabet, felicis recordacionis Domini
Strana 160
160 Wencezlai Senioris Boemie et Polonie quondam Regis Illustris Relicte, que in eadem Capella plenum Jus obtinet Patronatus, Non vi aut metu coactus, nec fraude aut dolo seductus, ipsam Capellam Sancti Procopij libere ac spontanea voluntate nullis interuenientibus condicionibus aut pactis seu Prauitatibus Symoniacis quibuscumque, libere et pure resignauit, quam resignacionem ipsa domina Regina predicta, tamquam dicte Capelle vera Patrona recepit, ipsamque nobis presentibus duxit approbandam, In cuius rei testimonium presentes literas nostris Sigillis du- ximus roborandas, Actum et Datum Prage in domo Cruciferorum predictorum aput Sanctum Benedictum, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo secundo, XI°. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 8.) CCXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit Přibconem plebanum ecclesie in Zbraslaw. Datum in Chremsir IX. Kalend. Septembris 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod ad presentacionem et peticionem Religiosarum ac deo deuotarum Sororis Agnetis Abbatisse et Conuentus sanctimonialium Monasterij in Osla, nostre diocesis. in Ecclesia de Wraczlabs vacante per mortem Andree olim eiusdem ecclesie plebani in qua dicti Abbatissa et Conuentus plenum Juspatronatus habere dinoscuntur, Prsibconem Pesconis de Orzessow, Clericum rectorem instituimus legitimum et plebanum, Curam animarum sibi in eadem et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium committentes. In cuius rei testimonium nostrum sigillum presentibus est appensum. Datum in Chremsir anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo. IX°. Kal. Septembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aulæ S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ, sub lit. M. n. 3.) CCXVII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat reginœ Elisabetha juspatronatus super capella S. Procopii in Antiqua Bruna. Datum in Chremsir V. Kalend. Septembris 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Recognoscimus et ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire, Quod nos donacionem per serenissimum Prin- cipem et dominum nostrum, dominum Johannem Boemie et Polonie Regem Illustri domine, domine Elizabeth quondam domini Wencezlai senioris Boemie et Polonie Regis Relicte su- per Jurepatronatus Capelle seu ecclesie sancti Procopij in antiqua Brunna situate factam fauorabiliter et in ipsam translatam eiusdem Capelle uel ecclesie decetero collacionem per- petuo et transfusam sicut in literis dicti domini nostri Regis super eo confectis expressum est plenius, Ratam habentes et gratam, ipsam auctoritate ordinaria confirmanus. In cuius rei testimonium, sigillum nostrum duximus presentibus appendendum. Datum in Chremsir, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo secundo. V°. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit G. n. 14.)
160 Wencezlai Senioris Boemie et Polonie quondam Regis Illustris Relicte, que in eadem Capella plenum Jus obtinet Patronatus, Non vi aut metu coactus, nec fraude aut dolo seductus, ipsam Capellam Sancti Procopij libere ac spontanea voluntate nullis interuenientibus condicionibus aut pactis seu Prauitatibus Symoniacis quibuscumque, libere et pure resignauit, quam resignacionem ipsa domina Regina predicta, tamquam dicte Capelle vera Patrona recepit, ipsamque nobis presentibus duxit approbandam, In cuius rei testimonium presentes literas nostris Sigillis du- ximus roborandas, Actum et Datum Prage in domo Cruciferorum predictorum aput Sanctum Benedictum, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo secundo, XI°. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 8.) CCXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit Přibconem plebanum ecclesie in Zbraslaw. Datum in Chremsir IX. Kalend. Septembris 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod ad presentacionem et peticionem Religiosarum ac deo deuotarum Sororis Agnetis Abbatisse et Conuentus sanctimonialium Monasterij in Osla, nostre diocesis. in Ecclesia de Wraczlabs vacante per mortem Andree olim eiusdem ecclesie plebani in qua dicti Abbatissa et Conuentus plenum Juspatronatus habere dinoscuntur, Prsibconem Pesconis de Orzessow, Clericum rectorem instituimus legitimum et plebanum, Curam animarum sibi in eadem et administracionem spiritualium et temporalium prout ad nostrum spectat officium committentes. In cuius rei testimonium nostrum sigillum presentibus est appensum. Datum in Chremsir anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo secundo. IX°. Kal. Septembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aulæ S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ, sub lit. M. n. 3.) CCXVII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat reginœ Elisabetha juspatronatus super capella S. Procopii in Antiqua Bruna. Datum in Chremsir V. Kalend. Septembris 1322. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Recognoscimus et ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire, Quod nos donacionem per serenissimum Prin- cipem et dominum nostrum, dominum Johannem Boemie et Polonie Regem Illustri domine, domine Elizabeth quondam domini Wencezlai senioris Boemie et Polonie Regis Relicte su- per Jurepatronatus Capelle seu ecclesie sancti Procopij in antiqua Brunna situate factam fauorabiliter et in ipsam translatam eiusdem Capelle uel ecclesie decetero collacionem per- petuo et transfusam sicut in literis dicti domini nostri Regis super eo confectis expressum est plenius, Ratam habentes et gratam, ipsam auctoritate ordinaria confirmanus. In cuius rei testimonium, sigillum nostrum duximus presentibus appendendum. Datum in Chremsir, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo secundo. V°. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit G. n. 14.)
Strana 161
161 CCXVIII. Capitulum Pragense confirmat donationem juris patronatus ecclesiæ in Polička per regem Johannem reginae Elisabetha factam. Dt. Pragœ V. Kalendas Septembris 1322. Nos diuina miseracione Hynko prepositus, Woyslaus Decanus, Totumque Capitulum Pragensis Ecclesie Venerabili in Christo patre et domino nostro domino Johanne Pragensi Episcopo per Sedem apostolicam a spiritualium et temporalium administracione suspenso. Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod serenissimus Dominus noster Jo- hannes Boemie et Polonie Rex dato et concesso Serenissime domine, domine Elizabeth, Relicte quondam domini Wenceslai senioris Boemie et Polonie Regis iurepatronatus et totali dispo- sicione Ecclesie parrochialis in Policzka Requisiuit a nobis, vt collacionem et concessionem ipsam confirmare nostre auctoritatis robore deberemus. Nos autem sue voluntatis beneplacito annuentes Collacionem et concessionem ipsam prout in ipsius domini Regis continetur literis nostre quantum in nobis est auctoritatis patrocinio confirmamus, Dantes in testimonium pre- sentes literas Sigillo Capituli nostri munitas, Datum Prage anno domini MOCCCOXXII°. V°. Kalendas Septembr. (Orig. membran, cujus sigillum ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 6.) CCXIX. Johannes, rex Bohemiœ donat reginœ Elisabethæ domum prope capellam regiam Brunce. Datum Pragœ III. Nonas Novembris 1322. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, No- tum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, Quod inclite domine, domine Elizabeth. Regine, quondam domini Wencesslay diue recordacionis Regis Boemie Illustris Soceri el Predecessoris nostri Karissimi Relicte, volentes graciam specialem facere, ei domum nostram prope Capellam Regiam, in Ciuitate nostra Brunensi sitam, cum omnibus pertinencijs vtilita- tibus et prouentibus suis, et specialiter cum Jurepatronatus ipsius Capelle, de liberalitate nostra Regia, tenendam per eam iure proprietatis ac hereditario et perpetuo possidendam conferimus et donamus, omne ius, quod nos in domo et Capella predictis conpetit, in ipsam omnimode transfundentes, ac dantes ipsi domine Regine prefatam domum donandi, legandi, permutandi, obligandi, et quouis alio tytulo alienacionis in personam aliam transferendi ac faciendi de ea, tamquam de re sua propria, pro sue libito voluntatis, plenam et omnimodam potestatem, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri fecimus, et Sigillo nostro, quo ad presens vtimur communiri, Datum Prage III°. Nonas Nouembris Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vi- cesimo secundo, Regnorum vero nostrorum, anno Duodecimo. (Orig. membran, cum sigillo minori bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 27.) 21
161 CCXVIII. Capitulum Pragense confirmat donationem juris patronatus ecclesiæ in Polička per regem Johannem reginae Elisabetha factam. Dt. Pragœ V. Kalendas Septembris 1322. Nos diuina miseracione Hynko prepositus, Woyslaus Decanus, Totumque Capitulum Pragensis Ecclesie Venerabili in Christo patre et domino nostro domino Johanne Pragensi Episcopo per Sedem apostolicam a spiritualium et temporalium administracione suspenso. Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, Quod serenissimus Dominus noster Jo- hannes Boemie et Polonie Rex dato et concesso Serenissime domine, domine Elizabeth, Relicte quondam domini Wenceslai senioris Boemie et Polonie Regis iurepatronatus et totali dispo- sicione Ecclesie parrochialis in Policzka Requisiuit a nobis, vt collacionem et concessionem ipsam confirmare nostre auctoritatis robore deberemus. Nos autem sue voluntatis beneplacito annuentes Collacionem et concessionem ipsam prout in ipsius domini Regis continetur literis nostre quantum in nobis est auctoritatis patrocinio confirmamus, Dantes in testimonium pre- sentes literas Sigillo Capituli nostri munitas, Datum Prage anno domini MOCCCOXXII°. V°. Kalendas Septembr. (Orig. membran, cujus sigillum ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 6.) CCXIX. Johannes, rex Bohemiœ donat reginœ Elisabethæ domum prope capellam regiam Brunce. Datum Pragœ III. Nonas Novembris 1322. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, No- tum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, Quod inclite domine, domine Elizabeth. Regine, quondam domini Wencesslay diue recordacionis Regis Boemie Illustris Soceri el Predecessoris nostri Karissimi Relicte, volentes graciam specialem facere, ei domum nostram prope Capellam Regiam, in Ciuitate nostra Brunensi sitam, cum omnibus pertinencijs vtilita- tibus et prouentibus suis, et specialiter cum Jurepatronatus ipsius Capelle, de liberalitate nostra Regia, tenendam per eam iure proprietatis ac hereditario et perpetuo possidendam conferimus et donamus, omne ius, quod nos in domo et Capella predictis conpetit, in ipsam omnimode transfundentes, ac dantes ipsi domine Regine prefatam domum donandi, legandi, permutandi, obligandi, et quouis alio tytulo alienacionis in personam aliam transferendi ac faciendi de ea, tamquam de re sua propria, pro sue libito voluntatis, plenam et omnimodam potestatem, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri fecimus, et Sigillo nostro, quo ad presens vtimur communiri, Datum Prage III°. Nonas Nouembris Anno domini Millesimo, Trecentesimo, vi- cesimo secundo, Regnorum vero nostrorum, anno Duodecimo. (Orig. membran, cum sigillo minori bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 27.) 21
Strana 162
162 CCXX. Wilhelmus de Egerberg testatur, se vendidisse reginœ Elisabetha bona sua in Hustopeč sita. Datum Brunæ, Pridie Idus Decembris 1322. Ego Wilhelmus de Egerberk tenore presencium ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam cupio peruenire, Quod ego habito super hoc sufficienti amicorum meorum deliberacione et consilio non coactus, sed voluntate libera ac spontanea Serenissime domine domine Elizabeth Bohemie, et Polonie quondam Regine omnia bona mea in Huzto- pecz, Styrzowicz Nestarouicz 1) Quassow, Scoronicz Araschicz et in Slyn opido cum villis locatis et desertis dominio, Judicijs, vasallis, silvis, nemoribus, pratis, pascuis, agris cultis et incultis, piscacionibus, venacionibus, aquis, aquarumque discursibus, molendinis, tabernis et alijs, eorum pertinencijs vniuersis quocumque censeantur nomine ex successione paterna me contingencia omni eo Jure quo ipsa bona pater meus alijque progenitores mei 2) pie in domino recordacionis hactenus tenuerunt 3) et eo eciam Jure, quo ad me ex successione hereditaria deuoluta sunt pro Mille sexagenis grossorum Pragensium rite et racionabiliter vendidi et vendo Jure hereditario 4) possidenda. Promittens eidem domine Elizabeth Regine presentibus bona fide dicta bona singula et omnia secundum commune 5) Jus et consuetu- dinem terre Morauie ab omnibus 6) impeticionibus seu infestacionibus quibuslibet disbrigare. In cuius rei testimonium et robur perpetuo valiturum sigillum meum duxi presentibus apponendum. Testes vero qui huiusmodi vendicioni interfuerunt quique ad instanciam et preces meas ad maiorem euidenciam sua presentibus appenderunt sigilla, sunt hij viri nobiles infrascripti, dominus Henricus senior de Lyppa Summus Regni Bohemie Marschalcus, dominus Johannes de Mezerecz dominus Henricus Junior de Lyppa Capitaneus Regni Bohemie dominus Diwissius de Sternberg dominus Wocko de Crawar dominus Bzneta de Lompnicz dominus Potha in Wildenberk. Actum et Datum Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicessimo secundo in Brunna pridie Idus Decembris. (Orig. membran. duplex, quorum A. cum VIII. parvis sigillis et B. cum unico tantum sigillo munitum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæe“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 5.) CCXXII. Johannes, papa XXII. committit .. episcopo Olomucensi perquisicionem motarum contra Andream episcopum Albensem et Johannem archidiaconum quœrelarum circa aggravationem ecclesiasticarum personarum. Dt. Avinione X. Kalendas Januarii 1322. ohannes Episcopus Servus Servorum Dei venerabili fratri.. Episcopo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Veniens ad apostolicam sedem dilectus filius Georgius Plebanus ecclesie Ville Dominarum pro se et procuratorio nomine dilectorum filiorum. Decani 1) In altero originali sequitur „Saruschicz“ omissum autem est sequens „Araschicz.“ — 2) Hac tria vocabula desunt in B.—3) B. tenuit. — 4) B. habet præterea „perpetuo.“ — 5) B. non habet vocabulum „commune“ — 6) B. differt ab hoc vocabulo usque ad finem in hunc modum „amicorum et consanquineorum meorum impeticionibus, et specialiter ab eo, quod wlgariter abschuten dicitur, disbrigare, hoc adiecto, quod si dominam Elizabeth, Reginam prefatam, quod absit decedere contingeret, extunc domino Heinrico Seniori de Lypa, et domino Heinrico Juniori filio suo, nomine et vice ipsius domine Elizabeth Regine sepedicte, ad omnia premissa explenda, absque omni doli capcione, volo et debeo obligari, In cuius rei testimonium et Robur perpetuo valiturum, Sigillum meum duxi presentibus apponendum. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo sesundo, Pridie Idus Decembris.“
162 CCXX. Wilhelmus de Egerberg testatur, se vendidisse reginœ Elisabetha bona sua in Hustopeč sita. Datum Brunæ, Pridie Idus Decembris 1322. Ego Wilhelmus de Egerberk tenore presencium ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam cupio peruenire, Quod ego habito super hoc sufficienti amicorum meorum deliberacione et consilio non coactus, sed voluntate libera ac spontanea Serenissime domine domine Elizabeth Bohemie, et Polonie quondam Regine omnia bona mea in Huzto- pecz, Styrzowicz Nestarouicz 1) Quassow, Scoronicz Araschicz et in Slyn opido cum villis locatis et desertis dominio, Judicijs, vasallis, silvis, nemoribus, pratis, pascuis, agris cultis et incultis, piscacionibus, venacionibus, aquis, aquarumque discursibus, molendinis, tabernis et alijs, eorum pertinencijs vniuersis quocumque censeantur nomine ex successione paterna me contingencia omni eo Jure quo ipsa bona pater meus alijque progenitores mei 2) pie in domino recordacionis hactenus tenuerunt 3) et eo eciam Jure, quo ad me ex successione hereditaria deuoluta sunt pro Mille sexagenis grossorum Pragensium rite et racionabiliter vendidi et vendo Jure hereditario 4) possidenda. Promittens eidem domine Elizabeth Regine presentibus bona fide dicta bona singula et omnia secundum commune 5) Jus et consuetu- dinem terre Morauie ab omnibus 6) impeticionibus seu infestacionibus quibuslibet disbrigare. In cuius rei testimonium et robur perpetuo valiturum sigillum meum duxi presentibus apponendum. Testes vero qui huiusmodi vendicioni interfuerunt quique ad instanciam et preces meas ad maiorem euidenciam sua presentibus appenderunt sigilla, sunt hij viri nobiles infrascripti, dominus Henricus senior de Lyppa Summus Regni Bohemie Marschalcus, dominus Johannes de Mezerecz dominus Henricus Junior de Lyppa Capitaneus Regni Bohemie dominus Diwissius de Sternberg dominus Wocko de Crawar dominus Bzneta de Lompnicz dominus Potha in Wildenberk. Actum et Datum Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicessimo secundo in Brunna pridie Idus Decembris. (Orig. membran. duplex, quorum A. cum VIII. parvis sigillis et B. cum unico tantum sigillo munitum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæe“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 5.) CCXXII. Johannes, papa XXII. committit .. episcopo Olomucensi perquisicionem motarum contra Andream episcopum Albensem et Johannem archidiaconum quœrelarum circa aggravationem ecclesiasticarum personarum. Dt. Avinione X. Kalendas Januarii 1322. ohannes Episcopus Servus Servorum Dei venerabili fratri.. Episcopo Olomucensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Veniens ad apostolicam sedem dilectus filius Georgius Plebanus ecclesie Ville Dominarum pro se et procuratorio nomine dilectorum filiorum. Decani 1) In altero originali sequitur „Saruschicz“ omissum autem est sequens „Araschicz.“ — 2) Hac tria vocabula desunt in B.—3) B. tenuit. — 4) B. habet præterea „perpetuo.“ — 5) B. non habet vocabulum „commune“ — 6) B. differt ab hoc vocabulo usque ad finem in hunc modum „amicorum et consanquineorum meorum impeticionibus, et specialiter ab eo, quod wlgariter abschuten dicitur, disbrigare, hoc adiecto, quod si dominam Elizabeth, Reginam prefatam, quod absit decedere contingeret, extunc domino Heinrico Seniori de Lypa, et domino Heinrico Juniori filio suo, nomine et vice ipsius domine Elizabeth Regine sepedicte, ad omnia premissa explenda, absque omni doli capcione, volo et debeo obligari, In cuius rei testimonium et Robur perpetuo valiturum, Sigillum meum duxi presentibus apponendum. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo sesundo, Pridie Idus Decembris.“
Strana 163
163 Decanatus de Schelk ac Rectorum ecclesiarum in ipso Decanatu consistentium Albensis Dio- cesis nobis conquerendo monstravit quod venerabilis frater noster Andreas Episcopus et Johannes Archidiaconus Albenses, eos in personis et rebus, ac iuribus ecclesiarum suarum multipliciter aggravant, opprimunt et molestant nonnullos eorum absque causa rationabili ca- piendo, quosdam fugando, et alios suis ecclesiis, sine omni cause cognitione privando, suisque bonis tam in morte quam in vita totaliter spoliando, adeo quod nonnulli eorum mendicare coguntur in ordinis presbyteralis opprobrium et scandalum plurimorum Preter hec graves eis servitutes imponunt, et alia intollerabilia onera contra ecclesiasticam libertatem, prefatis Episcopo medietatem et Archidiacono tertiam decimarum, que de antiqua consuetudine in illis partibus observata ad prefatos Rectores pertinere dicuntur, sibi per violenciam usurpando. Rursus cum eos visitant in Septuaginta evectionibus Episcopus, et Triginta Archidiaconus ipsos gravant ab eis pecuniam exigendo quamquam ecclesiarum ipsarum que adhuc sunt novella plantatio super hiis non suppetant facultates ab eis etiam pro suis institutionibus pecuniam exigunt et extorquent per symoniacam pravitatem et alias eos adeo multipliciter opprimunt et affligunt quod vix eorum aliquis in ecclesiis dicte diocesis remanent, nisi ipsos sui parochiani layci tuerentur. Et si quando a gravaminibus per Episcopum vel Archidiaco- num predictos illatis, a dictis Decano seu Rectoribus ad sedem apostolicam appellari contingat, appellantes eosdem quantumcumque legitime diris carceribus mancipant, instrumenta appellationum suarum violenter auferunt ab eisdem huiusmodi eorum appellationibus, sive in causis criminalibus sive civilibus interiectis minime defendendo. Adiciens idem Plebanus quod ipse cum metu et terrore pro se et aliis prenominatis appellans, cum per Episcopum et Archidiaconum predictos ad impediendum iter eius ad sedem predictam in diversis locis fuissent insidie preparate, recto tramite declinato, ac transformato habitu, ne ab huiusmodi insidiatoribus cognitus haberetur, ad dictam sedem per terras infidelium fuit profectus. Quare prefatus Plebanus nomine suo et aliorum prenominatorum quorum procurator existit, nobis humiliter supplicavit ut providere ipsis super premissis de opportuno remedio dignaremur. Nos igitur attendentes quod si premissa veritate nitantur, limam celeris et opportune correc- tionis exposcunt, cum talia non sit dubium in dictorum Episcopi et Archidiaconi salutis et fame dispendium vergere et in multarum animarum perniciem redundare fraternitati tue, de qua plenam in Domino fiduciam gerimus in virtute obedientie districte precipiendo monemus quatinus de premissis omnibus et singulis inquiras diligentius veritatem, et quecumque super hiis inveneris fideliter in scriptis redacta nobis sub sigillo tuo destinare procures. Et si forte per inquisitionem huiusmodi premissa repereris ita esse, prefatos Episcopum et Archidiaco- num ex parte nostra peremptorie citare procures ut infra trium mensium spatium post citationem huiusmodi legitime compareant in Romana Curia coram nobis facturi super hiis et recepturi quod iustitia suadebit. Diem vero huiusmodi citationis et formam et quicquid super hiis duxeris faciendum nobis per tuas literas harum seriem continentes vel per instrumentum publicum studeas fideliter intimare. Datum Avinione X. Kal. Januarii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII. part. I. pag. 133. epist. 341. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) 21*)
163 Decanatus de Schelk ac Rectorum ecclesiarum in ipso Decanatu consistentium Albensis Dio- cesis nobis conquerendo monstravit quod venerabilis frater noster Andreas Episcopus et Johannes Archidiaconus Albenses, eos in personis et rebus, ac iuribus ecclesiarum suarum multipliciter aggravant, opprimunt et molestant nonnullos eorum absque causa rationabili ca- piendo, quosdam fugando, et alios suis ecclesiis, sine omni cause cognitione privando, suisque bonis tam in morte quam in vita totaliter spoliando, adeo quod nonnulli eorum mendicare coguntur in ordinis presbyteralis opprobrium et scandalum plurimorum Preter hec graves eis servitutes imponunt, et alia intollerabilia onera contra ecclesiasticam libertatem, prefatis Episcopo medietatem et Archidiacono tertiam decimarum, que de antiqua consuetudine in illis partibus observata ad prefatos Rectores pertinere dicuntur, sibi per violenciam usurpando. Rursus cum eos visitant in Septuaginta evectionibus Episcopus, et Triginta Archidiaconus ipsos gravant ab eis pecuniam exigendo quamquam ecclesiarum ipsarum que adhuc sunt novella plantatio super hiis non suppetant facultates ab eis etiam pro suis institutionibus pecuniam exigunt et extorquent per symoniacam pravitatem et alias eos adeo multipliciter opprimunt et affligunt quod vix eorum aliquis in ecclesiis dicte diocesis remanent, nisi ipsos sui parochiani layci tuerentur. Et si quando a gravaminibus per Episcopum vel Archidiaco- num predictos illatis, a dictis Decano seu Rectoribus ad sedem apostolicam appellari contingat, appellantes eosdem quantumcumque legitime diris carceribus mancipant, instrumenta appellationum suarum violenter auferunt ab eisdem huiusmodi eorum appellationibus, sive in causis criminalibus sive civilibus interiectis minime defendendo. Adiciens idem Plebanus quod ipse cum metu et terrore pro se et aliis prenominatis appellans, cum per Episcopum et Archidiaconum predictos ad impediendum iter eius ad sedem predictam in diversis locis fuissent insidie preparate, recto tramite declinato, ac transformato habitu, ne ab huiusmodi insidiatoribus cognitus haberetur, ad dictam sedem per terras infidelium fuit profectus. Quare prefatus Plebanus nomine suo et aliorum prenominatorum quorum procurator existit, nobis humiliter supplicavit ut providere ipsis super premissis de opportuno remedio dignaremur. Nos igitur attendentes quod si premissa veritate nitantur, limam celeris et opportune correc- tionis exposcunt, cum talia non sit dubium in dictorum Episcopi et Archidiaconi salutis et fame dispendium vergere et in multarum animarum perniciem redundare fraternitati tue, de qua plenam in Domino fiduciam gerimus in virtute obedientie districte precipiendo monemus quatinus de premissis omnibus et singulis inquiras diligentius veritatem, et quecumque super hiis inveneris fideliter in scriptis redacta nobis sub sigillo tuo destinare procures. Et si forte per inquisitionem huiusmodi premissa repereris ita esse, prefatos Episcopum et Archidiaco- num ex parte nostra peremptorie citare procures ut infra trium mensium spatium post citationem huiusmodi legitime compareant in Romana Curia coram nobis facturi super hiis et recepturi quod iustitia suadebit. Diem vero huiusmodi citationis et formam et quicquid super hiis duxeris faciendum nobis per tuas literas harum seriem continentes vel per instrumentum publicum studeas fideliter intimare. Datum Avinione X. Kal. Januarii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII. part. I. pag. 133. epist. 341. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) 21*)
Strana 164
164 CCXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat translationem jurium parrochialium ab ecclesia b. Mariœ in Antiqua Bruna ad ecclesias S. Wenceslai ibidem et in villa Komín. Dt. in Olomucz, anno 1323. Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Vniuersis Christi fidelibus presentem paginam inspecturis Salutem in Domino sempiternam. Dum precelsa meritorum insignia quibus Regina celorum, virgo dei genitrix gloriosa, sedibus prelata sydereis, quasi stella matutina prerutilat, deuote consideracionis indagine perscrutamur, Dum eciam intra pectoris archana reuoluimus, quod ipsa, vtpote mater pietatis et gracie humani generis consolatrix, pro salute fidelium peruigîl exoratrix ad Regem quem genuit intercedit, Dignum esse conspicimus et saluberrimum arbitramur, vt in ecclesijs ad sui laudem nominis dedicatis Diuinum cultum intendere et augere uotiue volencium voluntates, fauoribus quibus possumus prosequimur. Cvm itaque Serenissima domina Elizabeth quondam Boemie et Polonie Regina de propria salute cogitans, et cupiens terrena pro celestibus et transitoria pro eternis salubri commercio commutare, nobis cum instancia deuocius supplicauit, Quatenus cum ipsa parrochialem eccle- siam sancte Marie in antiqua Brunna, cuius ad ipsam iuspatronatus pertinere dinoscitur, in Monasterium sanctimonialium, ordinis Cysterciensis, erigere et ordinare, ac Monasticis Regulis informare sibique de Redditibus sufficientibus prouidere decreuerit, Necnon aliam parrochialem ecclesiam de nouo in villa Cvmeim, que de plebe dicte ecclesie hactenus fuisse dinoscitur, suis construere sumptibus, de nostra tamen licentia inchoauerit. Jura parrochialia de eadem ecclesia sancte Marie, ad ecclesiam in Gvmein transferre, et incorporare in perpetuum et vnire, certosque Redditus ipsi ecclesie sancte Marie reseruare, et dicte ereccioni vna cum Capitulo Olomucensi consentire fauorabiliter dignaremur. Nos, qui ipsius domine Regine de- uotum propositum in domino multipliciter commendamus, eius pijs desiderijs assensum nostrum prebere facilem cupientes, perspicatius aduertendo, quod bone rei dare consultum est presentis vite reperire subsidium, et eterne remuneracionis premium expectare, Quodque ex ordina- cione et ereccione huiusmodi cultus diuini nominis euidenter augebitur, et perampliori decore resplendere poterit aula dei, de nostri Olomucensis Capituli conniuentia et assensu, Diligenti deliberacione et tractatu sollempni prehabitis, decernimus, statuimus, et ordinamus, vt dicta ecclesia Sancte Marie in ius et naturam Monasterij transeat, ac ipsa Monasterium seu ecclesia Conuentualis existat, et semper iure ac honore Monasterij decetero pociatur ab eadem Con- uentuali ecclesia seu Monasterio iura parrochialia ad ecclesiam in Gymein, que de nostra licentia sumptibus dicte domine Regine construitur, transferentes, ipsa sibi in cooperando et incommutabiliter vniendo, Nolentes, vt eadem ecclesia deinceps, parrochialis ecclesia in omnibus suis iuribus censeatur, Et ut ipsam veluti suam parrochiam, et eiusdem in Gvmein ac in Judendorf, ac in Zebrawicz, et in Manicz villarum homines pro audiendis diuinis et perci- piendis ecclesiasticis sacramentis, in perpetuum accedere teneantur. Rector quoque eiusdem ecclesie qui pro tempore fuerit, ab hominibus dicte ville in Gvmein, qui hactenus per tria capicia persoluerunt, de quolibet laneo ex nunc in antea, de tritico, siligine et auena, in-
164 CCXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat translationem jurium parrochialium ab ecclesia b. Mariœ in Antiqua Bruna ad ecclesias S. Wenceslai ibidem et in villa Komín. Dt. in Olomucz, anno 1323. Conradus dei gracia Olomucensis Episcopus Vniuersis Christi fidelibus presentem paginam inspecturis Salutem in Domino sempiternam. Dum precelsa meritorum insignia quibus Regina celorum, virgo dei genitrix gloriosa, sedibus prelata sydereis, quasi stella matutina prerutilat, deuote consideracionis indagine perscrutamur, Dum eciam intra pectoris archana reuoluimus, quod ipsa, vtpote mater pietatis et gracie humani generis consolatrix, pro salute fidelium peruigîl exoratrix ad Regem quem genuit intercedit, Dignum esse conspicimus et saluberrimum arbitramur, vt in ecclesijs ad sui laudem nominis dedicatis Diuinum cultum intendere et augere uotiue volencium voluntates, fauoribus quibus possumus prosequimur. Cvm itaque Serenissima domina Elizabeth quondam Boemie et Polonie Regina de propria salute cogitans, et cupiens terrena pro celestibus et transitoria pro eternis salubri commercio commutare, nobis cum instancia deuocius supplicauit, Quatenus cum ipsa parrochialem eccle- siam sancte Marie in antiqua Brunna, cuius ad ipsam iuspatronatus pertinere dinoscitur, in Monasterium sanctimonialium, ordinis Cysterciensis, erigere et ordinare, ac Monasticis Regulis informare sibique de Redditibus sufficientibus prouidere decreuerit, Necnon aliam parrochialem ecclesiam de nouo in villa Cvmeim, que de plebe dicte ecclesie hactenus fuisse dinoscitur, suis construere sumptibus, de nostra tamen licentia inchoauerit. Jura parrochialia de eadem ecclesia sancte Marie, ad ecclesiam in Gvmein transferre, et incorporare in perpetuum et vnire, certosque Redditus ipsi ecclesie sancte Marie reseruare, et dicte ereccioni vna cum Capitulo Olomucensi consentire fauorabiliter dignaremur. Nos, qui ipsius domine Regine de- uotum propositum in domino multipliciter commendamus, eius pijs desiderijs assensum nostrum prebere facilem cupientes, perspicatius aduertendo, quod bone rei dare consultum est presentis vite reperire subsidium, et eterne remuneracionis premium expectare, Quodque ex ordina- cione et ereccione huiusmodi cultus diuini nominis euidenter augebitur, et perampliori decore resplendere poterit aula dei, de nostri Olomucensis Capituli conniuentia et assensu, Diligenti deliberacione et tractatu sollempni prehabitis, decernimus, statuimus, et ordinamus, vt dicta ecclesia Sancte Marie in ius et naturam Monasterij transeat, ac ipsa Monasterium seu ecclesia Conuentualis existat, et semper iure ac honore Monasterij decetero pociatur ab eadem Con- uentuali ecclesia seu Monasterio iura parrochialia ad ecclesiam in Gymein, que de nostra licentia sumptibus dicte domine Regine construitur, transferentes, ipsa sibi in cooperando et incommutabiliter vniendo, Nolentes, vt eadem ecclesia deinceps, parrochialis ecclesia in omnibus suis iuribus censeatur, Et ut ipsam veluti suam parrochiam, et eiusdem in Gvmein ac in Judendorf, ac in Zebrawicz, et in Manicz villarum homines pro audiendis diuinis et perci- piendis ecclesiasticis sacramentis, in perpetuum accedere teneantur. Rector quoque eiusdem ecclesie qui pro tempore fuerit, ab hominibus dicte ville in Gvmein, qui hactenus per tria capicia persoluerunt, de quolibet laneo ex nunc in antea, de tritico, siligine et auena, in-
Strana 165
165 tegras Decimas, ac de alijs villis Zebrawicz et Judendorf, de quolibet laneo tria capicia, vnum tritici, vnum siliginis, et tercium auene, necnon oblaciones et obuenciones quaslibet futuris quibusuis temporibus percipiet, quocumque nomine censeantur. Et quoniam homines ville in Ponicz, et quidam alij licet pauci, prope dictum Monasterium domos habentes prefatam ecclesiam in Gumein propter distantiam nimiam nequeunt visitare, super eo taliter duximus prouidendum, vt ijdem homines ad ecclesiam sancti Wencezlai in antiqua Bruna de cetero pertinere, et pro audiendis in ea Diuinis, et percipiendis ecclesiasticis sacramentis ipsam veluti suam parrochiam visitare, et sepulturam ecclesiasticam debeant obtinere, ac Rector eiusdem ecclesie ab eisdem suis plebezanis oblaciones et obuenciones quaslibet, et de duobus agris, vno penes ipsam villam Ponicz situato, inter agros Monasterij Sancti Benedicti censuales, et de re- liquo agro inter vias constituto, per quarum vnam in Maruins, et aliam per Rubeum itur Montem, Decimas, que ex eisdem prouenient, percipiet in futurum, Ceterosque redditus et prouentus, siue in vineis, decimis, vel censibus fuerint, sepedicto Monasterio, vt persone in eodem domino famulantes, pro salute fidelium, quorum inibi corpora sunt sepulta, exorare dominum iugiter teneantur, censuimus et in perpetuum volumus pertinere. Presertim cum de alijs Redditibus, et prouentibus prefato Rectori ecclesie in Gvmein superius deputatis, Sedis apostolice Legatis, et metropolitano ac Episcopo, et loci archidiacono, iura persoluere hospi- talitatem seruare, et honorifice valeat sustentari, Nos quoque Jenczo Decanus, Sboro prepositus Johannes archidiaconus et Capitulum Olomucense super premissis omnibus diligentius requisiti, eis omnibus et singulis assensum nostrum prebuimus beniuolum, et presentibus assentimus. In quorum omnium testimonium et memoriam sempiternam, presentes litteras, nostrorum Episcopi, et Capituli sigillis fieri fecimus communitas, Datum in Olomucz, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo Tercio. (Orig. membran. cum duobus sigillis bene conseruatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 9.) CCXIII. Conventus monasterii Chunicensis tradit regi Johanni et reginæe Elisabetha bona et jus patronatus in Antiqua Bruna cum villa Hajan pro bonis in Prawlow. Dt. in Chunic XII. Kalend. Martii 1323. In nomine domini Amen etc. — Hinc est, quod nos Jacobus . . . prepositus . . . Sophya priorissa, Jutta subpriorissa totusque Conuentus Monasterij Chuniczensis . . . attenta precipue vicinitate fori, Theolonij, ac bonorum in Prewlow, de quibus per Officiales Incliti domini nostri Regis Bohemie ibidem Ecclesie nostre in bonis et hominibus eiusdem sunt grauamina quam plura, transactis retro temporibus prochdolor irrogata, bona Monasterij nostri in Antiqua Brunna cum iuribus patronatus Ecclesie Marie virginis et matris et aliis ibidem necnon villam in Hayan Inclito principi domino nostro Johanni Bohemie et Polonie Regi, ac illustri domine Elysabeth olym Regine ibidem, pro dictis, foro Thelonio, ac bonis et iuribus. tam ibidem in Brewlow quam alibi ad ipsa spectantibus, commutacionis tytulo conmuni de- liberacione prehabita vnanimiter tradidisse, Consensu et fauore Reuerendi in Christo patris
165 tegras Decimas, ac de alijs villis Zebrawicz et Judendorf, de quolibet laneo tria capicia, vnum tritici, vnum siliginis, et tercium auene, necnon oblaciones et obuenciones quaslibet futuris quibusuis temporibus percipiet, quocumque nomine censeantur. Et quoniam homines ville in Ponicz, et quidam alij licet pauci, prope dictum Monasterium domos habentes prefatam ecclesiam in Gumein propter distantiam nimiam nequeunt visitare, super eo taliter duximus prouidendum, vt ijdem homines ad ecclesiam sancti Wencezlai in antiqua Bruna de cetero pertinere, et pro audiendis in ea Diuinis, et percipiendis ecclesiasticis sacramentis ipsam veluti suam parrochiam visitare, et sepulturam ecclesiasticam debeant obtinere, ac Rector eiusdem ecclesie ab eisdem suis plebezanis oblaciones et obuenciones quaslibet, et de duobus agris, vno penes ipsam villam Ponicz situato, inter agros Monasterij Sancti Benedicti censuales, et de re- liquo agro inter vias constituto, per quarum vnam in Maruins, et aliam per Rubeum itur Montem, Decimas, que ex eisdem prouenient, percipiet in futurum, Ceterosque redditus et prouentus, siue in vineis, decimis, vel censibus fuerint, sepedicto Monasterio, vt persone in eodem domino famulantes, pro salute fidelium, quorum inibi corpora sunt sepulta, exorare dominum iugiter teneantur, censuimus et in perpetuum volumus pertinere. Presertim cum de alijs Redditibus, et prouentibus prefato Rectori ecclesie in Gvmein superius deputatis, Sedis apostolice Legatis, et metropolitano ac Episcopo, et loci archidiacono, iura persoluere hospi- talitatem seruare, et honorifice valeat sustentari, Nos quoque Jenczo Decanus, Sboro prepositus Johannes archidiaconus et Capitulum Olomucense super premissis omnibus diligentius requisiti, eis omnibus et singulis assensum nostrum prebuimus beniuolum, et presentibus assentimus. In quorum omnium testimonium et memoriam sempiternam, presentes litteras, nostrorum Episcopi, et Capituli sigillis fieri fecimus communitas, Datum in Olomucz, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo Tercio. (Orig. membran. cum duobus sigillis bene conseruatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 9.) CCXIII. Conventus monasterii Chunicensis tradit regi Johanni et reginæe Elisabetha bona et jus patronatus in Antiqua Bruna cum villa Hajan pro bonis in Prawlow. Dt. in Chunic XII. Kalend. Martii 1323. In nomine domini Amen etc. — Hinc est, quod nos Jacobus . . . prepositus . . . Sophya priorissa, Jutta subpriorissa totusque Conuentus Monasterij Chuniczensis . . . attenta precipue vicinitate fori, Theolonij, ac bonorum in Prewlow, de quibus per Officiales Incliti domini nostri Regis Bohemie ibidem Ecclesie nostre in bonis et hominibus eiusdem sunt grauamina quam plura, transactis retro temporibus prochdolor irrogata, bona Monasterij nostri in Antiqua Brunna cum iuribus patronatus Ecclesie Marie virginis et matris et aliis ibidem necnon villam in Hayan Inclito principi domino nostro Johanni Bohemie et Polonie Regi, ac illustri domine Elysabeth olym Regine ibidem, pro dictis, foro Thelonio, ac bonis et iuribus. tam ibidem in Brewlow quam alibi ad ipsa spectantibus, commutacionis tytulo conmuni de- liberacione prehabita vnanimiter tradidisse, Consensu et fauore Reuerendi in Christo patris
Strana 166
166 nostri, domini Theodrici abbatis Ecclesie Syloensis ad hoc fauorabiliter accedente, In quorum omnium testimonium et memoriam futurorum presentes literas tradendas duximus, eiusdem Re- uerendi in Christo patris, ac nostrorum Sygillorum munimine roboratas, Actum et Datum in Chunicz. Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo Tercio, duodecima Kalendas Marcij. (Orig. membran. cum III. sigillis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 7.) CCXXIV. Johannes, papa XXII., mandat . . episcopo Nitriensi et archidiaconis Nitriensi ac Trenčiniensi, ut episcopum Olomuc. et fratres ordinis Minorum conventus Brunden. ad restitutionem bonorum ecclesia Albensi pertinentium compellant. Dt. Avinione II. Kalend. Martii 1323. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri .. Episcopo Nitriensi et dilectis filiis Nitriensi ac Trinchiniensi Nitriensis Diocesis Archydiaconis Ecclesiarum Salutem et Apostolicam Benedictionem. Significavit nobis venerabilis frater noster Andreas Episcopus Albensis in Ungaria quod bone memorie Martino ordinis fratrum minorum, Episcopo Albensi predecessore ipsius in Regno Boemie unde originem traxerat, videlicet in Olomucensi Diocesi decedente, bona mobilia que ratione Episcopalis dignitatis seu officii Ecclesie Albensis idem Martinus dum vixerat ibidem acquisiverat, venerabilis frater noster Episcopus Olomucensis immo fratres dicti ordinis, Conventus Brundensis et nonnulle persone ecclesiastice et etiam seculares eiusdem diocesis nequiter occuparunt, et ipsa detinent occupata, quamquam predicta bona ad dictam Albensem Ecclesiam noscantur rationabiliter pertinere. Quocirca discretioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vocatis qui fuerint evocandi, si vobis sim- pliciter summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii constiterit de premissis, prefatum Episcopum Olomucensem et quoscumque alios occupatores et detentores dictorum bonorum cuiuscumque dignitatis status ordinis vel conditionis existant, quod predicta bona eidem Andree Episcopo nomine dicte Albensis Ecclesie restituant ut tenentur, auctoritate nostra Appellatione postposita compellatis. Testes autem qui fuerint nominati si se gratia odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam appellatione cessante cogatis veritati testimonium perhibere. Non obstantibus felicis recordationis Bonifacii Pape VIII. predecessoris nostri qua cavetur, ne aliquis extra suam Civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede apostolica deputati extra Civitatem et Diocesim in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere, sive alii vel aliis vices suas committere, aut aliquis ultra unam dietam a fine dioc. eorundem trahere presumant, seu de duabus dietis in Concilio generali, dummodo ultra tertiam vel quartam dietam, aliquis extra suam civitatem et diocesim auctoritate presentium non trahatur, et aliis quibuscumque constitutionibus a predecessoribus nostris Romanis Pontificibus tam de iudicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis, aut aliis editis que nostre possent in hac parte iurisdictioni eiusque libero exercitio quomodolibet obviare. Seu si prefatis Episcopo et fratribus ordinis vel ordini memorato, aut quibuscumque aliis communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari
166 nostri, domini Theodrici abbatis Ecclesie Syloensis ad hoc fauorabiliter accedente, In quorum omnium testimonium et memoriam futurorum presentes literas tradendas duximus, eiusdem Re- uerendi in Christo patris, ac nostrorum Sygillorum munimine roboratas, Actum et Datum in Chunicz. Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo Tercio, duodecima Kalendas Marcij. (Orig. membran. cum III. sigillis bene conservatis in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 7.) CCXXIV. Johannes, papa XXII., mandat . . episcopo Nitriensi et archidiaconis Nitriensi ac Trenčiniensi, ut episcopum Olomuc. et fratres ordinis Minorum conventus Brunden. ad restitutionem bonorum ecclesia Albensi pertinentium compellant. Dt. Avinione II. Kalend. Martii 1323. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Venerabili Fratri .. Episcopo Nitriensi et dilectis filiis Nitriensi ac Trinchiniensi Nitriensis Diocesis Archydiaconis Ecclesiarum Salutem et Apostolicam Benedictionem. Significavit nobis venerabilis frater noster Andreas Episcopus Albensis in Ungaria quod bone memorie Martino ordinis fratrum minorum, Episcopo Albensi predecessore ipsius in Regno Boemie unde originem traxerat, videlicet in Olomucensi Diocesi decedente, bona mobilia que ratione Episcopalis dignitatis seu officii Ecclesie Albensis idem Martinus dum vixerat ibidem acquisiverat, venerabilis frater noster Episcopus Olomucensis immo fratres dicti ordinis, Conventus Brundensis et nonnulle persone ecclesiastice et etiam seculares eiusdem diocesis nequiter occuparunt, et ipsa detinent occupata, quamquam predicta bona ad dictam Albensem Ecclesiam noscantur rationabiliter pertinere. Quocirca discretioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vocatis qui fuerint evocandi, si vobis sim- pliciter summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii constiterit de premissis, prefatum Episcopum Olomucensem et quoscumque alios occupatores et detentores dictorum bonorum cuiuscumque dignitatis status ordinis vel conditionis existant, quod predicta bona eidem Andree Episcopo nomine dicte Albensis Ecclesie restituant ut tenentur, auctoritate nostra Appellatione postposita compellatis. Testes autem qui fuerint nominati si se gratia odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam appellatione cessante cogatis veritati testimonium perhibere. Non obstantibus felicis recordationis Bonifacii Pape VIII. predecessoris nostri qua cavetur, ne aliquis extra suam Civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede apostolica deputati extra Civitatem et Diocesim in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere, sive alii vel aliis vices suas committere, aut aliquis ultra unam dietam a fine dioc. eorundem trahere presumant, seu de duabus dietis in Concilio generali, dummodo ultra tertiam vel quartam dietam, aliquis extra suam civitatem et diocesim auctoritate presentium non trahatur, et aliis quibuscumque constitutionibus a predecessoribus nostris Romanis Pontificibus tam de iudicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis, aut aliis editis que nostre possent in hac parte iurisdictioni eiusque libero exercitio quomodolibet obviare. Seu si prefatis Episcopo et fratribus ordinis vel ordini memorato, aut quibuscumque aliis communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari
Strana 167
167 non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis et locis, ordinibus et nominibus propriis mentionem, et qualibet alia dicte sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdictionis explicatio in hac parte valeat quomodolibet impediri, et de qua cuiusque toto tenore habenda sit in nostris litteris mentio specialis. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, tu frater Episcope Nitriens. ea cum eorum altero nichilominus exequaris. Datum Avinione secundo Kalendas Martii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII part. I. pag. 256. epist. 733. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCXXV. Woko de Krawař et filius ejus Jesco emunt a capitulo Olomucensi domum quamdam Olomutii sitam. Datum Olomucii VI. Kalend. Aprilis 1323. Nos Wocko de Crawar et Jesco filius suus, Notum esse volumus tenore presencium vniuersis, Nos domum sitam prope domum Alberti et Nicolay fratrum de Brodlins, apud honorabilem virum dominum Johannem scholasticum Olomucensem de voluntate et consensu honorabilium virorum dominorum, videlicet Jenczonis decani, Sboronis prepositi, Johannis archydiaconi, ac dicte Olomucensis ecclesie capituli, pro duodecim marcis grossorum dena- riorum Pragensium pagamenti morauici sexaginta quatuor grossis computatis pro qualibet marca ad uite nostre tempora, iuste et racionabiliter emisse et comparasse, Protestantes et promittentes, quod ipsam domum tenebimus ad finem vite nostre, Ita quod post mortem nostram cum omnibus eius melioracionibus per nos impensis ad dictam Olomucensem ecclesiam, ac potestatem capituli predicti sine contradiccione et difficultate qualibet reuertatur. In cuius rei testimonium sigilla nostra vna cum sigillis nobilium virorum dominorum videlicet, Diwissii de Sternberk Olomucensis Zudarij, Ade de Chunicz, Kadoldi de Nameschz, Sbinconis de Stralek, Ade de Schonewalde, Bohuschii de Drahotusch, et Alberti de Brodlins, presentibus sunt appensa. Nos uero Dywisschius de Sterenberch Olomucensis Zudarius, Adam de Chunicz, Kadoldus de Nameschz, Sbinco de Stralek, Adam de Schonewald, Bohuschius de Drahotusch et Albertus de Brodlinss ad instanciam et peticionem nobilium virorum dominorum Woc- konis et Jesconis predictorum sigilla nostra in premissorum testimonium et euidenciam pleniorem presentibus duximus appendenda. Datum Olomucz anno domini millesimo trecen- tesimo vigesimo tercio, Sexto Kal. Aprilis. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.) CCXXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, cedit capitulo suo pro bonis in Budišow, Lubovia, Bělkowic et Thomasstat decimales denarios suæ diœcesis. Datum in Olomucz, Nonis Aprilis 1323. In nomine domini amen. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod post obitum Theoderici bone memorie
167 non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis et locis, ordinibus et nominibus propriis mentionem, et qualibet alia dicte sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdictionis explicatio in hac parte valeat quomodolibet impediri, et de qua cuiusque toto tenore habenda sit in nostris litteris mentio specialis. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, tu frater Episcope Nitriens. ea cum eorum altero nichilominus exequaris. Datum Avinione secundo Kalendas Martii Anno Septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII part. I. pag. 256. epist. 733. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCXXV. Woko de Krawař et filius ejus Jesco emunt a capitulo Olomucensi domum quamdam Olomutii sitam. Datum Olomucii VI. Kalend. Aprilis 1323. Nos Wocko de Crawar et Jesco filius suus, Notum esse volumus tenore presencium vniuersis, Nos domum sitam prope domum Alberti et Nicolay fratrum de Brodlins, apud honorabilem virum dominum Johannem scholasticum Olomucensem de voluntate et consensu honorabilium virorum dominorum, videlicet Jenczonis decani, Sboronis prepositi, Johannis archydiaconi, ac dicte Olomucensis ecclesie capituli, pro duodecim marcis grossorum dena- riorum Pragensium pagamenti morauici sexaginta quatuor grossis computatis pro qualibet marca ad uite nostre tempora, iuste et racionabiliter emisse et comparasse, Protestantes et promittentes, quod ipsam domum tenebimus ad finem vite nostre, Ita quod post mortem nostram cum omnibus eius melioracionibus per nos impensis ad dictam Olomucensem ecclesiam, ac potestatem capituli predicti sine contradiccione et difficultate qualibet reuertatur. In cuius rei testimonium sigilla nostra vna cum sigillis nobilium virorum dominorum videlicet, Diwissii de Sternberk Olomucensis Zudarij, Ade de Chunicz, Kadoldi de Nameschz, Sbinconis de Stralek, Ade de Schonewalde, Bohuschii de Drahotusch, et Alberti de Brodlins, presentibus sunt appensa. Nos uero Dywisschius de Sterenberch Olomucensis Zudarius, Adam de Chunicz, Kadoldus de Nameschz, Sbinco de Stralek, Adam de Schonewald, Bohuschius de Drahotusch et Albertus de Brodlinss ad instanciam et peticionem nobilium virorum dominorum Woc- konis et Jesconis predictorum sigilla nostra in premissorum testimonium et euidenciam pleniorem presentibus duximus appendenda. Datum Olomucz anno domini millesimo trecen- tesimo vigesimo tercio, Sexto Kal. Aprilis. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.) CCXXVI. Conradus, episcopus Olomucensis, cedit capitulo suo pro bonis in Budišow, Lubovia, Bělkowic et Thomasstat decimales denarios suæ diœcesis. Datum in Olomucz, Nonis Aprilis 1323. In nomine domini amen. Nos Conradus dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod post obitum Theoderici bone memorie
Strana 168
168 nostre Olomucensis ecclesie canonici, bona in Budissow et Lubouia, que de assensu et conniuencia predecessorum nostrorum, nostro, et capituli nostri Olomucensis, ad tempora vite sue possedit et tenuit, in quibus bonis terciam partem habuimus, ad nos, et Olomucense ca- pitulum libere peruenissent. Nos per tempus aliquod, bonis ipsis cum capitulo comuniter possessis, et habitis, partem nostram a parte capituli separantes, quod maior vtilitas nobis prouenire deberet, quam hucusque prouenit, voluimus segregare. Diuisioni igitur bonorum cum capitulo intendentes, pro parte capituli dictum dictum (sic) et allegatum extitit, quod bonorum nostrorum diuisio nullo modo competeret capitulo, asserentes, quod pars nostra cresceret, et ipsorum deficeret. Alijs eciam racionibus pluribus per ipsum capitulum expositis, que nos a diuisione bonorum deberent retrahere, et mouere, Auditis ipsorum racionibus, nec nos, nec ipsi, precipitare volentes, certum diem et terminum, cum ipso capitulo statuimus, ad quem alios absentes vocari mandauimus, vt matura deliberacione habita, quid nobis et ca- pitulo super bonis predictis videretur vtilius, tractare, et diffinire communiter teneremur. Nos personaliter ad statutum terminum venimus, in capitulo consedimus, deliberauimus, et tracta- uimus, hoc diligencius recensentes, quod ex tractatibus huiusmodi, nos, vel successores nostri. et capitulum, nullum pati deberet dispendium vel iacturam. Post multos igitur tractatus ha- bitos, hanc opcionem capitulo reliquimus, vt tam nobis, quam ipsis, capitulo et canonicis seruaretur equalitas, sic, quod per ipsos nobis pro nostra, vel per nos, ipsis pro eorum parte possessiones alie vel certi deberent redditus deputari. Super exhibicione huiusmodi facta, quedam nobis per capitulum fuerunt bona, et per nos ipsis exhibita, non tamen nego- cium, inter nos tractatum diutius poterat terminari. Sed ad ultimum in hoc nostra, et eorum resedit intencio ex preteritis et presentibus nostra et eorum futura prospicientes commoda, per ipsum capitulum requisiti fuimus, quod propter ipsorum certos prouentus et redditus, quos sine grauibus laboribus et inpensis possent percipere, ipsis dare et assignare in locis con- uenientibus deberemus. Nos super hoc cum ipsis frequenti deliberatione premissa pro bonis predictis in Budissow et Lubouia, ac bonis in Bielkouicz et Thomasstat, per dominum Bu- disslaum felicis memorie, decanum ecclesie nostre eidem donatis ecclesie, et ipsorum omnibus iuribus et pertinencijs, decimales denarij nostri per totam dyocesim nostram, qui nobis a parrochialibus debentur, illis decimalibus denariis qui a quibusdam ecclesiis monasterij Tre- becensis et duabus marchis, que de ecclesijs monasterii Gradicensis nobis soluuntur dum- taxat exceptis, eo iure, quo nos, et nostri predecessores eos percepimus, debent capitulo in concambium perpetuo et inpermutabiliter assignari. In hoc tam capituli quam nostras pro- spicientes vtilitates euidentes, cum denarij predicti, sine qualibet difficultate per ipsum capitulum possint percipi, et ob hoc cultus diuinus augeri valeat, predictos denarios in pleno constituto capitulo, pro bonis predictis, que per nostram defensionem possunt crescere et augeri, ho- norabilibus viris fratribus in Christo karissimis, Jenczoni decano, Sboroni preposito, Johanni archidiacono, et toti capitulo nostro Olomucensi, nostro, et omnium successorum nostrorum nomine dedimus, donauimus, et tradidimus, inperpetuum habendos, et recipiendos, et dispo- nendi de ipsis denarijs libere, prout ipsorum et ecclesie vtilitati videbitur expedire. Renunciantes omni juri nostro et successorum nostrorum omnium nomine, quod nobis in predictis denarijs
168 nostre Olomucensis ecclesie canonici, bona in Budissow et Lubouia, que de assensu et conniuencia predecessorum nostrorum, nostro, et capituli nostri Olomucensis, ad tempora vite sue possedit et tenuit, in quibus bonis terciam partem habuimus, ad nos, et Olomucense ca- pitulum libere peruenissent. Nos per tempus aliquod, bonis ipsis cum capitulo comuniter possessis, et habitis, partem nostram a parte capituli separantes, quod maior vtilitas nobis prouenire deberet, quam hucusque prouenit, voluimus segregare. Diuisioni igitur bonorum cum capitulo intendentes, pro parte capituli dictum dictum (sic) et allegatum extitit, quod bonorum nostrorum diuisio nullo modo competeret capitulo, asserentes, quod pars nostra cresceret, et ipsorum deficeret. Alijs eciam racionibus pluribus per ipsum capitulum expositis, que nos a diuisione bonorum deberent retrahere, et mouere, Auditis ipsorum racionibus, nec nos, nec ipsi, precipitare volentes, certum diem et terminum, cum ipso capitulo statuimus, ad quem alios absentes vocari mandauimus, vt matura deliberacione habita, quid nobis et ca- pitulo super bonis predictis videretur vtilius, tractare, et diffinire communiter teneremur. Nos personaliter ad statutum terminum venimus, in capitulo consedimus, deliberauimus, et tracta- uimus, hoc diligencius recensentes, quod ex tractatibus huiusmodi, nos, vel successores nostri. et capitulum, nullum pati deberet dispendium vel iacturam. Post multos igitur tractatus ha- bitos, hanc opcionem capitulo reliquimus, vt tam nobis, quam ipsis, capitulo et canonicis seruaretur equalitas, sic, quod per ipsos nobis pro nostra, vel per nos, ipsis pro eorum parte possessiones alie vel certi deberent redditus deputari. Super exhibicione huiusmodi facta, quedam nobis per capitulum fuerunt bona, et per nos ipsis exhibita, non tamen nego- cium, inter nos tractatum diutius poterat terminari. Sed ad ultimum in hoc nostra, et eorum resedit intencio ex preteritis et presentibus nostra et eorum futura prospicientes commoda, per ipsum capitulum requisiti fuimus, quod propter ipsorum certos prouentus et redditus, quos sine grauibus laboribus et inpensis possent percipere, ipsis dare et assignare in locis con- uenientibus deberemus. Nos super hoc cum ipsis frequenti deliberatione premissa pro bonis predictis in Budissow et Lubouia, ac bonis in Bielkouicz et Thomasstat, per dominum Bu- disslaum felicis memorie, decanum ecclesie nostre eidem donatis ecclesie, et ipsorum omnibus iuribus et pertinencijs, decimales denarij nostri per totam dyocesim nostram, qui nobis a parrochialibus debentur, illis decimalibus denariis qui a quibusdam ecclesiis monasterij Tre- becensis et duabus marchis, que de ecclesijs monasterii Gradicensis nobis soluuntur dum- taxat exceptis, eo iure, quo nos, et nostri predecessores eos percepimus, debent capitulo in concambium perpetuo et inpermutabiliter assignari. In hoc tam capituli quam nostras pro- spicientes vtilitates euidentes, cum denarij predicti, sine qualibet difficultate per ipsum capitulum possint percipi, et ob hoc cultus diuinus augeri valeat, predictos denarios in pleno constituto capitulo, pro bonis predictis, que per nostram defensionem possunt crescere et augeri, ho- norabilibus viris fratribus in Christo karissimis, Jenczoni decano, Sboroni preposito, Johanni archidiacono, et toti capitulo nostro Olomucensi, nostro, et omnium successorum nostrorum nomine dedimus, donauimus, et tradidimus, inperpetuum habendos, et recipiendos, et dispo- nendi de ipsis denarijs libere, prout ipsorum et ecclesie vtilitati videbitur expedire. Renunciantes omni juri nostro et successorum nostrorum omnium nomine, quod nobis in predictis denarijs
Strana 169
169 competebat, et ipsos in Olomucense capitulum transferimus pleno jure. Saluo iure archidiacono- rum, qui decimam partem de ipsis denarijs percipere consueuerunt. Et vt ipsos denarios capitulum ipsum melius et facilius colligere valeat, et habere compellendi rebelles, absolucionem eorun- dem, per censuram ecclesiasticam in scriptis presentibus, vel per penam aliam temporalem ipsi capitulo, plenam et meram conferimus potestatem. Prohibentes sub pena excommunica- cionis, quam in hiis scriptis in omnes proferimus, ne aliquis cuiuscumque status, aut condicionis existat in colligendis ipsis denarijs capitulum debeat inpedire. Et vt euitetur discordia in capitulo sub premissa excommunicacionis pena archidiaconis nostre dyocesis prohibemus specialiter, ne de colligendis denarijs ipsis se aliqualiter intromittant, sed capi- tulum de ipsis disponat libere, committendo personis talibus, quo predictos denarios fideliter colligant et ante festum natiuitatis domini per collectores ipsos capitulo presententur. In cuius testimonium sigillum nostrum presentibus duximus appendendum. Datum in Olomucz. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo tercio. Nonis Aprilis. Nos vero Jenczo decanus. Johannes archidiaconus totumque predictum capitulum Olomucensis ecclesie. consedimus et tractauimus in capitulo de persona ydonea, cui colleccionem predictorum decimalium dena- riorum secure committere deberemus, tandem deliberacione diligenti prehabita, de communi fratrum de capitulo consensu et assensu vnanimi honorabilem virum dominum Sboronem prepositum nostre predicte Olomucensis ecclesie collectorem dictorum decimalium denariorum fecimus, et constituimus nostrum omnium nomine et vice, scientes omnimode, per suam circumspeccionem et industriam, nobis et capitulo ac ecclesie nostre Olomucensi vtilitatem. et speciale commodum prouenire. Et vt efficacius dictum colleccionis officium exercere, et rebelles, sev inobedientes ad obediendum sidi cuiuscumque status sev condicionis existant compellere valeat, auctoritatem nobis et capitulo, per predictum dominum nostrum dominum Conradum episcopum Olomucensem, vt supradictum est in hac parte commissam eidem do- mino Sboroni preposito plene et totaliter committimus in hijs scriptis et concedimus dictos decimales denarios requirendi, omnesque rebelles et inobedientes, sev non soluentes dictos decimales denarios per censuram ecclesiasticam compellendam, plenam et liberam potestatem. Ratas es firmas habentes omnes sentencias, sev processus, ac temporales penas alias, quas per se, vel per alios sua auctoritate sev nomine quibuslibet duxerit infligendas. In cuius rei testimonium presens scriptum, sigillo capituli nostre Olomucensis ecclesie voluimus communiri. Datum, et actum in domo domini Fabiani custodis Olomucensis ecclesie, Anno domini predicto in generali capitulo continuato II°. Idus Octobris. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.) CCXXVII. Johannes, papa XXII. impertitur licentiam, ut benedictio nuptiarum inter Omtelam (Wenceslaum?) filium Johannis regis Bohemiœ, et Blancam, comitissam Valesii, die dominica festum ascensionis dominicœ subsequente fieri possit. Dt. Avinione Nonis Aprilis 1323. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Nobili viro Omtele nato carissimi in Christo Filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris, ac dilecte in Christo filie 22
169 competebat, et ipsos in Olomucense capitulum transferimus pleno jure. Saluo iure archidiacono- rum, qui decimam partem de ipsis denarijs percipere consueuerunt. Et vt ipsos denarios capitulum ipsum melius et facilius colligere valeat, et habere compellendi rebelles, absolucionem eorun- dem, per censuram ecclesiasticam in scriptis presentibus, vel per penam aliam temporalem ipsi capitulo, plenam et meram conferimus potestatem. Prohibentes sub pena excommunica- cionis, quam in hiis scriptis in omnes proferimus, ne aliquis cuiuscumque status, aut condicionis existat in colligendis ipsis denarijs capitulum debeat inpedire. Et vt euitetur discordia in capitulo sub premissa excommunicacionis pena archidiaconis nostre dyocesis prohibemus specialiter, ne de colligendis denarijs ipsis se aliqualiter intromittant, sed capi- tulum de ipsis disponat libere, committendo personis talibus, quo predictos denarios fideliter colligant et ante festum natiuitatis domini per collectores ipsos capitulo presententur. In cuius testimonium sigillum nostrum presentibus duximus appendendum. Datum in Olomucz. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo tercio. Nonis Aprilis. Nos vero Jenczo decanus. Johannes archidiaconus totumque predictum capitulum Olomucensis ecclesie. consedimus et tractauimus in capitulo de persona ydonea, cui colleccionem predictorum decimalium dena- riorum secure committere deberemus, tandem deliberacione diligenti prehabita, de communi fratrum de capitulo consensu et assensu vnanimi honorabilem virum dominum Sboronem prepositum nostre predicte Olomucensis ecclesie collectorem dictorum decimalium denariorum fecimus, et constituimus nostrum omnium nomine et vice, scientes omnimode, per suam circumspeccionem et industriam, nobis et capitulo ac ecclesie nostre Olomucensi vtilitatem. et speciale commodum prouenire. Et vt efficacius dictum colleccionis officium exercere, et rebelles, sev inobedientes ad obediendum sidi cuiuscumque status sev condicionis existant compellere valeat, auctoritatem nobis et capitulo, per predictum dominum nostrum dominum Conradum episcopum Olomucensem, vt supradictum est in hac parte commissam eidem do- mino Sboroni preposito plene et totaliter committimus in hijs scriptis et concedimus dictos decimales denarios requirendi, omnesque rebelles et inobedientes, sev non soluentes dictos decimales denarios per censuram ecclesiasticam compellendam, plenam et liberam potestatem. Ratas es firmas habentes omnes sentencias, sev processus, ac temporales penas alias, quas per se, vel per alios sua auctoritate sev nomine quibuslibet duxerit infligendas. In cuius rei testimonium presens scriptum, sigillo capituli nostre Olomucensis ecclesie voluimus communiri. Datum, et actum in domo domini Fabiani custodis Olomucensis ecclesie, Anno domini predicto in generali capitulo continuato II°. Idus Octobris. (Ex orig. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.) CCXXVII. Johannes, papa XXII. impertitur licentiam, ut benedictio nuptiarum inter Omtelam (Wenceslaum?) filium Johannis regis Bohemiœ, et Blancam, comitissam Valesii, die dominica festum ascensionis dominicœ subsequente fieri possit. Dt. Avinione Nonis Aprilis 1323. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Nobili viro Omtele nato carissimi in Christo Filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris, ac dilecte in Christo filie 22
Strana 170
170 nobili mulieri Blance nate dilecti filii nobilis viri Caroli Regis Francie filii Comitis Valesii Salutem et Apostolicam Benedictionem. Hiis que fidelium et sublimium maxime ac Illustrium personarum sincere concordie et dilectionis augmentum respicere dinoscuntur, quantum cum Deo possumus, libenter favorem apostolicum impertimur. Cum itaque sicut dilectus filius no- bilis vir, Carolus Regis Francie filius Comes Valesii nobis significare curavit, inter eum et Carissimum in Christo filium nostrum Johannem Regem Boemie Illustrem habitus sit tracta- tus, quod inter te fili Omtela Primogenite dicti Regis et te filia Blanca nata prefati Comitis matrimonium contrahatur, nos eiusdem Comitis supplicationibus inclinati quod die dominica festum proxime ascensionis dominice subsequente, qua Carissime in Christo filie nostre Marie Regine Francie Illustris, debent sicut asseritur actore Domino coronationis sollempnia celebrari, possint sollempniter vestre nuptie benedici, impedimento dicti temporis vel constitutione qua- libet super hoc in contrarium edita non obstante. Ita quod vobis nec Presuli vel alteri a quo huiusmodi benedictio fiet, ad culpam valeat imputari, vobis auctoritate presentium de speciali gratia indulgemus. Nulli ergo etc. nostre concessionis infringere etc. Datum Avinione Nonis Aprilis Anno septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII. part. I. pag. 208. epist. 582. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCXXVIII. Henricus de Lichtenburg confirmat monasterio Sarensi jus patronatus ecclesiæ in Chotěboř. Dt. Luchtenburch XII. Kalend. Junii 1323. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Vniuersis christi fidelibus presencia inspec- turis ... Nos Henricus de Luchtenburch Baro illustris ... Regis boemie .. salutem in domino. Ea que pietatis intuitu, et maxime.. Religiosis viris et piis locis liberaliter conferuntur, scripturarum munimine conuenit roborari, labente quippe tempore possent gesta seu beneficia mortalium in statu suo debito periclitari, nisi studiosis apicibus contingeret perhennari. Ideoque ad vniuersorum noticiam veriorem tam presencium quam futurorum expresse cupimus deuenire, quod nos omnem donacionem graciam ac libertatem vna cum .. Ecclesia in.. Kotyburs cum omni suo iure, que singula nostri progenitores in remedia animarum suarum, ac memoriam sempiternam .. Monasterio fontis sancte Marie Virginis in Sar contulerunt, prout in priui- legiis super hujusmodi confectis plenius continetur pure et simpliciter propter deum, ac ob salutem anime nostre ac successorum nostrorum tenore presencium fideliter confirmamus, presentibus viris strenuis, domino .. Jeskone ac Hamynanno fratribus dictis Crimssin et Persybkone, et .. Budyslao, Militibus, ac alijs quam pluribus fide dignis. In cujus rei perpetuam firmi- tatem presentes munimine nostri Sygilli duximus roborandas, Datum in Luchtenburch Anno domini M°CCCOXXIII°. XII°. Kal. Junij. (Orig. cum sigillo rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 34. Excussum apud Steinbach II. p. 55. Alia litera ejusdem tenoris sonat: „Datum in Saar Anno domini M'CCCOXXIII°. Sexto Kalendas Februarii“ cum sigillo bene con- servato in eodem archivo sub lit. A. VI. n. 198.)
170 nobili mulieri Blance nate dilecti filii nobilis viri Caroli Regis Francie filii Comitis Valesii Salutem et Apostolicam Benedictionem. Hiis que fidelium et sublimium maxime ac Illustrium personarum sincere concordie et dilectionis augmentum respicere dinoscuntur, quantum cum Deo possumus, libenter favorem apostolicum impertimur. Cum itaque sicut dilectus filius no- bilis vir, Carolus Regis Francie filius Comes Valesii nobis significare curavit, inter eum et Carissimum in Christo filium nostrum Johannem Regem Boemie Illustrem habitus sit tracta- tus, quod inter te fili Omtela Primogenite dicti Regis et te filia Blanca nata prefati Comitis matrimonium contrahatur, nos eiusdem Comitis supplicationibus inclinati quod die dominica festum proxime ascensionis dominice subsequente, qua Carissime in Christo filie nostre Marie Regine Francie Illustris, debent sicut asseritur actore Domino coronationis sollempnia celebrari, possint sollempniter vestre nuptie benedici, impedimento dicti temporis vel constitutione qua- libet super hoc in contrarium edita non obstante. Ita quod vobis nec Presuli vel alteri a quo huiusmodi benedictio fiet, ad culpam valeat imputari, vobis auctoritate presentium de speciali gratia indulgemus. Nulli ergo etc. nostre concessionis infringere etc. Datum Avinione Nonis Aprilis Anno septimo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VII. part. I. pag. 208. epist. 582. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCXXVIII. Henricus de Lichtenburg confirmat monasterio Sarensi jus patronatus ecclesiæ in Chotěboř. Dt. Luchtenburch XII. Kalend. Junii 1323. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Vniuersis christi fidelibus presencia inspec- turis ... Nos Henricus de Luchtenburch Baro illustris ... Regis boemie .. salutem in domino. Ea que pietatis intuitu, et maxime.. Religiosis viris et piis locis liberaliter conferuntur, scripturarum munimine conuenit roborari, labente quippe tempore possent gesta seu beneficia mortalium in statu suo debito periclitari, nisi studiosis apicibus contingeret perhennari. Ideoque ad vniuersorum noticiam veriorem tam presencium quam futurorum expresse cupimus deuenire, quod nos omnem donacionem graciam ac libertatem vna cum .. Ecclesia in.. Kotyburs cum omni suo iure, que singula nostri progenitores in remedia animarum suarum, ac memoriam sempiternam .. Monasterio fontis sancte Marie Virginis in Sar contulerunt, prout in priui- legiis super hujusmodi confectis plenius continetur pure et simpliciter propter deum, ac ob salutem anime nostre ac successorum nostrorum tenore presencium fideliter confirmamus, presentibus viris strenuis, domino .. Jeskone ac Hamynanno fratribus dictis Crimssin et Persybkone, et .. Budyslao, Militibus, ac alijs quam pluribus fide dignis. In cujus rei perpetuam firmi- tatem presentes munimine nostri Sygilli duximus roborandas, Datum in Luchtenburch Anno domini M°CCCOXXIII°. XII°. Kal. Junij. (Orig. cum sigillo rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 34. Excussum apud Steinbach II. p. 55. Alia litera ejusdem tenoris sonat: „Datum in Saar Anno domini M'CCCOXXIII°. Sexto Kalendas Februarii“ cum sigillo bene con- servato in eodem archivo sub lit. A. VI. n. 198.)
Strana 171
171 CCXXIX. Elisabetha, quondam regina Bohemiœ etc. donat, monasterio Aulæ s. Mariæ in Antiqua Bruna villas Měnín, Hustopeč, Stiřowic et Nostárowic. Datum Bruna Kal. Junii 1323. Nos Elisabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, Domini Wencezlai, Boemie et Polonie quondam Regis Relicta, Notum facimus tenore presencium vniuersis tam presen- tibus quam futuris, quod pridem attendentes, quam gratum Deo fore creditur et acceptum. cum pia et religiosa loca de nouo fundantur, et in eis ipse colatur altissimus, et laudetur, Hac itaque spe, et credulitatis consideracione inducta, et cupientes ea in terris salubriter agere. per que in celis apud deum eterna possimus premia adipisci, Ad laudem et gloriam omni- potentis dei, et honorem genitricis eius beate Marie virginis gloriose Monasterium Monialium. quod Aula sancte Marie vocatur vulgariter, in loco ubi dicitur Antiqua Bruna, Olomucensis Dyocesis, Cysterciensis ordinis, de nouo fundauimus, serenissimi Principis domini Johannis Boemie et Polonie Regis ac Lucemburgensis Comitis, et loci dyocesani, ad id accedente beneplacito, et consensu, cui quidem Monasterio, ut Abbatissa et conuentus sanctimonialium seu sorores ac persone in ipso degentes, tanto liberius, et quiecius possint obsequijs diuinis intendere, et deuotum ac sedulum impendere altissimo famulatum, quanto melius et commo- dius bonis locupletate temporalibus fuerint a curis secularibus relegate, ad ipsorum altissimi. et genitricis laudem et gloriam, sperantes per hoc eis gratum offerre, et acceptabile holo- caustum, nec non pro diuini cultus augmento, nostrorum remissionem peccaminum, eiusdem consortis, et aliorum progenitorum et benefactorum nostrorum animarum salute, nostra pura, libera et spontanca et gratuita voluntate, et ex certa nostra sciencia, villam forensem in Meneys et uillam forensem in Hustopecz, cum villis Stirzowicz et Nostarowicz, quas a dicto Rege Boemie et a Nobilibus viris, Wilhelmo et Friczone fratribus de Egerberch, pro nostra propria parata pecunia emimus et comparauimus, ad nos Jure hereditario et proprietario spectantes, cum Jure spirituali et temporali, cum omni dominio directo vel vtili, cum Judi- cijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, pratis, pascuis, piscacionibus, aquis, aquarumue decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, siluis et Rubetis, ac gene- raliter cum omnibus et singulis suis pertinencijs alijs, omni modo, forma, et jure, quibus melius dici, censeri, fieri, et ualere potest, et poterunt in futurum, in dotem el dotis nomine prouida, pia et mera liberalitate imperpetuum concedimus et donamus, per easdem Abbatissam. et Conuentum, Sorores et personas, presentes et posteras in vsus proprios perpetuis futuris temporibus Jure hereditario et proprietario tenendas, possidendas, et eciam vtifruendas, a Nobis, filia nostra, et tam suis quam nostris heredibus et successoribus quitquid Juris accionis uel rei nunc in dictis villis et bonis competit, uel posset competere quomodolibet in futurum expresse, et precise penitus abdicantes, ac promittentes Nos sub ypotheca et obligacione omnium aliorum nostrorum bonorum huiusmodi nostras donacionem, concessionem, et abdi- cacionem, ratas, gratas, et firmas perpetuo habere, et tenere, et nullo vmquam tempore per nos uel submissam personam, aut alium seu alios contra facere, uel uenire, publice uel occulte in Judicio siue extra, ymo ipsas defendere ab omnibus hominibus omnibusque par- 22*
171 CCXXIX. Elisabetha, quondam regina Bohemiœ etc. donat, monasterio Aulæ s. Mariæ in Antiqua Bruna villas Měnín, Hustopeč, Stiřowic et Nostárowic. Datum Bruna Kal. Junii 1323. Nos Elisabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, Domini Wencezlai, Boemie et Polonie quondam Regis Relicta, Notum facimus tenore presencium vniuersis tam presen- tibus quam futuris, quod pridem attendentes, quam gratum Deo fore creditur et acceptum. cum pia et religiosa loca de nouo fundantur, et in eis ipse colatur altissimus, et laudetur, Hac itaque spe, et credulitatis consideracione inducta, et cupientes ea in terris salubriter agere. per que in celis apud deum eterna possimus premia adipisci, Ad laudem et gloriam omni- potentis dei, et honorem genitricis eius beate Marie virginis gloriose Monasterium Monialium. quod Aula sancte Marie vocatur vulgariter, in loco ubi dicitur Antiqua Bruna, Olomucensis Dyocesis, Cysterciensis ordinis, de nouo fundauimus, serenissimi Principis domini Johannis Boemie et Polonie Regis ac Lucemburgensis Comitis, et loci dyocesani, ad id accedente beneplacito, et consensu, cui quidem Monasterio, ut Abbatissa et conuentus sanctimonialium seu sorores ac persone in ipso degentes, tanto liberius, et quiecius possint obsequijs diuinis intendere, et deuotum ac sedulum impendere altissimo famulatum, quanto melius et commo- dius bonis locupletate temporalibus fuerint a curis secularibus relegate, ad ipsorum altissimi. et genitricis laudem et gloriam, sperantes per hoc eis gratum offerre, et acceptabile holo- caustum, nec non pro diuini cultus augmento, nostrorum remissionem peccaminum, eiusdem consortis, et aliorum progenitorum et benefactorum nostrorum animarum salute, nostra pura, libera et spontanca et gratuita voluntate, et ex certa nostra sciencia, villam forensem in Meneys et uillam forensem in Hustopecz, cum villis Stirzowicz et Nostarowicz, quas a dicto Rege Boemie et a Nobilibus viris, Wilhelmo et Friczone fratribus de Egerberch, pro nostra propria parata pecunia emimus et comparauimus, ad nos Jure hereditario et proprietario spectantes, cum Jure spirituali et temporali, cum omni dominio directo vel vtili, cum Judi- cijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, pratis, pascuis, piscacionibus, aquis, aquarumue decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, siluis et Rubetis, ac gene- raliter cum omnibus et singulis suis pertinencijs alijs, omni modo, forma, et jure, quibus melius dici, censeri, fieri, et ualere potest, et poterunt in futurum, in dotem el dotis nomine prouida, pia et mera liberalitate imperpetuum concedimus et donamus, per easdem Abbatissam. et Conuentum, Sorores et personas, presentes et posteras in vsus proprios perpetuis futuris temporibus Jure hereditario et proprietario tenendas, possidendas, et eciam vtifruendas, a Nobis, filia nostra, et tam suis quam nostris heredibus et successoribus quitquid Juris accionis uel rei nunc in dictis villis et bonis competit, uel posset competere quomodolibet in futurum expresse, et precise penitus abdicantes, ac promittentes Nos sub ypotheca et obligacione omnium aliorum nostrorum bonorum huiusmodi nostras donacionem, concessionem, et abdi- cacionem, ratas, gratas, et firmas perpetuo habere, et tenere, et nullo vmquam tempore per nos uel submissam personam, aut alium seu alios contra facere, uel uenire, publice uel occulte in Judicio siue extra, ymo ipsas defendere ab omnibus hominibus omnibusque par- 22*
Strana 172
172 tibus posse nostro et inuiolabiliter obseruare. In cuius testimonium, et Robur perpetuum presentes fieri volumus literas, et nostri sigilli munimine roborari. Actum et Datum in Brunna Kalendis Junij Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæe sub lit. Q. n. 6.) CCXXX. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi curiam in villa Dyrscowicz seu Stetendorf. Dt. Brunæ, Pridie Nonas Junii 1323. . .Dezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis.. Curiam in villa Dyrscowicz siue Stetendorf.. cum Agricultura atque Purcrecht.. cum omnibus .. pro Centum et Nona- ginta Marcis Grossorum Pragensium .. vendidit sub Testimonio Nobilium virorum Domini Johannis de Mesiricz Camerarij Brunensis et Znoymensis, Waltheri de Niculwicz, Sdenconis de Plawschz Zudarij Znoymensis, Ottonis de Nassymiricz, Jaroslai de Gnehnycz, Ditrici de Styhnicz, Smylonis de Slatina — Datum Brunne anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo Tercio, Pridie Nonas Junij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus IV. V. et VIII"" avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H n. 20.) CCXXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit a conventu sanctimonialium Aulœ S. Mariœ prœsentatum clericum Nicolaum rectorem capellæ S. Wenceslai in Antiqua Bruna. Dt. in Modericz VII. Idus Junii 1323. Nos Conradus dei gracia, Episcopus Olomucensis Notum facimus vniuersis presen- les litteras inspecturis, quod nos ad presentacionem et peticionem Religiose ac deo deuote Sororis Cristine Abbatisse et Conuentus Sanctimonialium Monasterij Aule Sancte Marie in Antiqua Brunna, Ordinis Cisterciensis in Capella sancti Wenceszlai in Brunna, per mortem Eberhardi olim eiusdem Rectoris vacante, in qua dicti Abbatissa et Conuentus plenum ius- patronatus optinent, Nicolaum clericum exhibitorem presencium, Capellanum instituimus legittimum et Rectorem, administracionem sibi in ea spiritualium ac temporalium, prout ad nostrum officium spectare dinoscitur, committentes, In cuius rei testimonium presentes litteras nostri appensione sigilli fieri fecimus comunitas. Datum in Modericz anno domini Millesimo Tre- centesimo vicesimo tercio. VII. Idus Junij. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 1.)
172 tibus posse nostro et inuiolabiliter obseruare. In cuius testimonium, et Robur perpetuum presentes fieri volumus literas, et nostri sigilli munimine roborari. Actum et Datum in Brunna Kalendis Junij Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæe sub lit. Q. n. 6.) CCXXX. Sezema de Jewišowic vendit monasterio Chunicensi curiam in villa Dyrscowicz seu Stetendorf. Dt. Brunæ, Pridie Nonas Junii 1323. . .Dezema de Jewyssowicz Religioso viro fratri Jacobo preposito Chunicensi ac eidem suo Monasterio Ordinis Premonstratensis Olomucensis dyocesis.. Curiam in villa Dyrscowicz siue Stetendorf.. cum Agricultura atque Purcrecht.. cum omnibus .. pro Centum et Nona- ginta Marcis Grossorum Pragensium .. vendidit sub Testimonio Nobilium virorum Domini Johannis de Mesiricz Camerarij Brunensis et Znoymensis, Waltheri de Niculwicz, Sdenconis de Plawschz Zudarij Znoymensis, Ottonis de Nassymiricz, Jaroslai de Gnehnycz, Ditrici de Styhnicz, Smylonis de Slatina — Datum Brunne anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo Tercio, Pridie Nonas Junij. (Orig. membran. cum VIII. sigillis, e quibus IV. V. et VIII"" avulsa sunt, in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. H n. 20.) CCXXXI. Conradus, episcopus Olomucensis, instituit a conventu sanctimonialium Aulœ S. Mariœ prœsentatum clericum Nicolaum rectorem capellæ S. Wenceslai in Antiqua Bruna. Dt. in Modericz VII. Idus Junii 1323. Nos Conradus dei gracia, Episcopus Olomucensis Notum facimus vniuersis presen- les litteras inspecturis, quod nos ad presentacionem et peticionem Religiose ac deo deuote Sororis Cristine Abbatisse et Conuentus Sanctimonialium Monasterij Aule Sancte Marie in Antiqua Brunna, Ordinis Cisterciensis in Capella sancti Wenceszlai in Brunna, per mortem Eberhardi olim eiusdem Rectoris vacante, in qua dicti Abbatissa et Conuentus plenum ius- patronatus optinent, Nicolaum clericum exhibitorem presencium, Capellanum instituimus legittimum et Rectorem, administracionem sibi in ea spiritualium ac temporalium, prout ad nostrum officium spectare dinoscitur, committentes, In cuius rei testimonium presentes litteras nostri appensione sigilli fieri fecimus comunitas. Datum in Modericz anno domini Millesimo Tre- centesimo vicesimo tercio. VII. Idus Junij. (Orig. membran, cum sigillo bene conservato in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 1.)
Strana 173
173 CCXXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, Fridericus, abbas Sedlecensis, Hermannus, abbas Zabrdowicensis, Henricus de Lypa, Johannes de Mezeřič, Hartliebus de Boskowic, Potha de Wildenberg, Johannes judex et jurati Brunenses transscribi faciunt quasdam literas reginœ Elisabetha datas. Datum Brunœ VI. Idus Junii 1323. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Ecclesie Episcopus, Fridericus diuina mise- racione abbas ordinis Cysterciensis in Zedlicz, Hermannus eadem miseracione abbas ordinis Premonstratensis in Zaberdowicz, Heinricus de Lypa Summus Regni Boemie Marschalkus et Marchionatus Morauie Capitaneus, Johannes de Mesihriecz eiusdem Marchionatus Camerarius, Hartlebus de Boskowicz, Potho de Wildenberch predicti Marchionatus Barones, Johannes iudex, et vniuersitas Juratorum Ciuitatis Brunnensis, vniuersis tenore presencium recognos- cimus et fatemur, Nos vidisse literas Magnifici Principis domini nostri, domini Johannis Boemie et Polonie Regis, Lucemburgensis Comitis, Marchieque Budissinensis domini, Litteram quoque honorabilis viri domini Jacobi Prepositi Chunicensis, Premonstratensis ordinis, Litteras quoque dominorum, Wilhelmi et Friczconis de Egerberch, et eas manibus attrectauimus non fractas, non viciatas, non cancellatas, nec in aliqua parte lesas, sed ea que subscripta sunt de verbo ad verbum veraciter et integraliter continentes. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Brunne Idus Octobris Anno domini 1321. Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Vide n. CXCI. hujus Tomi.) In nomine domini Amen. Hinc est quod nos Jacobus miseracione diuina Prepositus, Sophia Priorissa etc. usque Actum et Datum in Chu- nicz, Anno domini 1323. XII. Kalendas Marcii. (Vide n. CCXIII. h. T.) Ego Wilhelmus de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam etc. usque Actum et Datum Anno domini 1322 in Brunna, Pridie Idus Decembris. (Vide n. CCXX. h. T.) Ego Friczo de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam pre- sencium, quam futurorum noticiam etc. usque Actum et Datum Brunne Anno domini 1322. Pridie Kalendas Marcij. (Vide n. CCII. h. T.) Cum igitur dicte littere propter viarum multimoda et inopinata dispendia, de loco ad locum deferri nequeant bono modo, ad instan- ciam et peticionem Illustris domine, domine Elizabeth Regine in prehabitis sepius nominate, Ipsis literis visis, manibus attrectatis et fideli ac sagaci transscripcione in hac karta redactis, ad euidenciam veritatis et credencie maioris ipsam kartam nostrorum Sigillorum roborauimus munimento, Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio Sexto Idus Junii. (Orig. membran. cum VII. sigillis, e quibus V. et VIm avulsa sunt, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 8.) CCXXXIII. Mauritius, civis Brunensis, cedit quosdam census in Antiqua Brunna monasterio Welehradensi. Dt. Brunce XIV. Kalend. Julii 1323. Quoniam ea que aguntur in tempore a mortalium memoria obliuionis nubilo faci- lime subducuntur, nisi fuerint litterarum testimonio legaliter perennate. Quocirca ego Mauricius
173 CCXXXII. Conradus, episcopus Olomucensis, Fridericus, abbas Sedlecensis, Hermannus, abbas Zabrdowicensis, Henricus de Lypa, Johannes de Mezeřič, Hartliebus de Boskowic, Potha de Wildenberg, Johannes judex et jurati Brunenses transscribi faciunt quasdam literas reginœ Elisabetha datas. Datum Brunœ VI. Idus Junii 1323. Nos Conradus dei gracia Olomucensis Ecclesie Episcopus, Fridericus diuina mise- racione abbas ordinis Cysterciensis in Zedlicz, Hermannus eadem miseracione abbas ordinis Premonstratensis in Zaberdowicz, Heinricus de Lypa Summus Regni Boemie Marschalkus et Marchionatus Morauie Capitaneus, Johannes de Mesihriecz eiusdem Marchionatus Camerarius, Hartlebus de Boskowicz, Potho de Wildenberch predicti Marchionatus Barones, Johannes iudex, et vniuersitas Juratorum Ciuitatis Brunnensis, vniuersis tenore presencium recognos- cimus et fatemur, Nos vidisse literas Magnifici Principis domini nostri, domini Johannis Boemie et Polonie Regis, Lucemburgensis Comitis, Marchieque Budissinensis domini, Litteram quoque honorabilis viri domini Jacobi Prepositi Chunicensis, Premonstratensis ordinis, Litteras quoque dominorum, Wilhelmi et Friczconis de Egerberch, et eas manibus attrectauimus non fractas, non viciatas, non cancellatas, nec in aliqua parte lesas, sed ea que subscripta sunt de verbo ad verbum veraciter et integraliter continentes. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Brunne Idus Octobris Anno domini 1321. Regnorum vero nostrorum anno vndecimo. (Vide n. CXCI. hujus Tomi.) In nomine domini Amen. Hinc est quod nos Jacobus miseracione diuina Prepositus, Sophia Priorissa etc. usque Actum et Datum in Chu- nicz, Anno domini 1323. XII. Kalendas Marcii. (Vide n. CCXIII. h. T.) Ego Wilhelmus de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam etc. usque Actum et Datum Anno domini 1322 in Brunna, Pridie Idus Decembris. (Vide n. CCXX. h. T.) Ego Friczo de Egerberch tenore presencium ad vniuersorum tam pre- sencium, quam futurorum noticiam etc. usque Actum et Datum Brunne Anno domini 1322. Pridie Kalendas Marcij. (Vide n. CCII. h. T.) Cum igitur dicte littere propter viarum multimoda et inopinata dispendia, de loco ad locum deferri nequeant bono modo, ad instan- ciam et peticionem Illustris domine, domine Elizabeth Regine in prehabitis sepius nominate, Ipsis literis visis, manibus attrectatis et fideli ac sagaci transscripcione in hac karta redactis, ad euidenciam veritatis et credencie maioris ipsam kartam nostrorum Sigillorum roborauimus munimento, Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio Sexto Idus Junii. (Orig. membran. cum VII. sigillis, e quibus V. et VIm avulsa sunt, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 8.) CCXXXIII. Mauritius, civis Brunensis, cedit quosdam census in Antiqua Brunna monasterio Welehradensi. Dt. Brunce XIV. Kalend. Julii 1323. Quoniam ea que aguntur in tempore a mortalium memoria obliuionis nubilo faci- lime subducuntur, nisi fuerint litterarum testimonio legaliter perennate. Quocirca ego Mauricius
Strana 174
174 ciuis Brunnensis ad vniuersorum, qui presens scriptum legerint, cupio noticiam deuenire, quod, cum Venerabilis in Christo Pater dominus Fridericus Abbas et Conuentus Monasterij Wele- gradensis a nonnullis iusticie debitum contumaciter spernentibus in solucione census sui, quem in antiqua Brunna tam ex ista parte aque, quam ex alia et in Ciuitate Brunensi aput religiosas et seculares personas justo proprietatis titulo possident, impedimentum et turbacionis scrupulum crebrius paterentur, pari voluntate consensu vnanimi michi studiosius supplicarunt, quatenus Jus et proprietatem eiusdem hereditatis et censum distincte et singillatim infra- scriptum videlicet de vinea quondam Monasterii unam marcam grossorum Pragensium pon- deris Morauici de cruciferis hospitalensibus nouem fertones de agris eorundem Cruciferorum decimas annone uel alterum medium fertonem decimis pro eisdem de pomerio Milote quondam plebani Ecclesie Beate Virginis in antiqua Brunna unum fertonem, de nouo Monasterio me- dium fertonem de Nicolao filio Cristiani alterum medium fertonem de ortis quibusdam tercium medium fertonem, de Molendino quod Goblinus ciuis Brunnensis exnunc possidet quintum medium fertonem cum duobus grossis de agris eiusdem molendini quos relicta Alrami quon- dam Ciuis Brunnensis tenet terciummedium fertonem de quibus agris dat decimas integrales, quas decimas predictus Milota Plebanus ex donacione sibi facta a Monasterio Wellegradensi predicto percipit annis singulis ad tempora vite sue, que decime post obitum eiusdem Milote pleno Jure ad monasterium prenotatum reuertentur, Item de quodam orto vnum fertonem quem Rysso ciuis Brunnensis ad tempora vite sue libere possidet, de pomerio circa molen- dinum Henslini Russonis mediam marcam de vndecim curticulis et media alteram mediam marcam minus lotone, de vineis vnam marcam, de qvodam agro tres lotones, Item de alio agro tres grossos, de testamento Berchtoldi quondam Judicis in antiqua Brunna felicis memorie tres fertones et lotonem, quos Conuentui pro speciali solacio deputauit de Molendino Hierslini modium tritici, et modium Ordei, Henslinus in ciuitate antiquus Judex de Braxatorio vnum lotonem cum emendis et vtilitatibus undecunque prouenientibus prout a fundacione eorum Monasterij tenuerunt michi ad vite mee solius duntaxat tempora venditarem tali condicionis formula interiecta videlicet quod ego Mauricius predictus prenotatum censum in festo beati Martini Episcopi a predictis Abbate et Conuentu non requisitus, sed propria consciencia ammonitus annis singulis absque omni contradiccionis seu dilacionis obstaculo tenear sepe- fato Monasterio Welegradensi fideliter consingnare. Cum autem Dominus vniuersorum qui certos hominum limites posuit quos transgredi nulli licet me ab hac erumpnosa luce voca- uerit, prefatus census cum omnibus sibi adherentibus ad dictum monasterium sine amicorum seu successorum meorum impeticione siue occupacione libere reuertetur. In cuius rei testi- monium presentes literas scribi et Sigillorum Ciuitatis Brunnensis videlicet et mei procuraui munimine roborari. Datum Brunne anno Domini MOCCCOXXIII°. XIIII°. Kalendas Julii presentibus testibus quorum nomina sunt subscripta, Gotfrido Priore, Paulo Suppriore, Alberto Celerario, fratribus et Monachis de Welegrad, Nicolao plebano de Redisch, Wernhardo et Mathia Bar- thussio et Ebrano civibus Brunensibus. (E codice Ms. fol. 34. b. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.)
174 ciuis Brunnensis ad vniuersorum, qui presens scriptum legerint, cupio noticiam deuenire, quod, cum Venerabilis in Christo Pater dominus Fridericus Abbas et Conuentus Monasterij Wele- gradensis a nonnullis iusticie debitum contumaciter spernentibus in solucione census sui, quem in antiqua Brunna tam ex ista parte aque, quam ex alia et in Ciuitate Brunensi aput religiosas et seculares personas justo proprietatis titulo possident, impedimentum et turbacionis scrupulum crebrius paterentur, pari voluntate consensu vnanimi michi studiosius supplicarunt, quatenus Jus et proprietatem eiusdem hereditatis et censum distincte et singillatim infra- scriptum videlicet de vinea quondam Monasterii unam marcam grossorum Pragensium pon- deris Morauici de cruciferis hospitalensibus nouem fertones de agris eorundem Cruciferorum decimas annone uel alterum medium fertonem decimis pro eisdem de pomerio Milote quondam plebani Ecclesie Beate Virginis in antiqua Brunna unum fertonem, de nouo Monasterio me- dium fertonem de Nicolao filio Cristiani alterum medium fertonem de ortis quibusdam tercium medium fertonem, de Molendino quod Goblinus ciuis Brunnensis exnunc possidet quintum medium fertonem cum duobus grossis de agris eiusdem molendini quos relicta Alrami quon- dam Ciuis Brunnensis tenet terciummedium fertonem de quibus agris dat decimas integrales, quas decimas predictus Milota Plebanus ex donacione sibi facta a Monasterio Wellegradensi predicto percipit annis singulis ad tempora vite sue, que decime post obitum eiusdem Milote pleno Jure ad monasterium prenotatum reuertentur, Item de quodam orto vnum fertonem quem Rysso ciuis Brunnensis ad tempora vite sue libere possidet, de pomerio circa molen- dinum Henslini Russonis mediam marcam de vndecim curticulis et media alteram mediam marcam minus lotone, de vineis vnam marcam, de qvodam agro tres lotones, Item de alio agro tres grossos, de testamento Berchtoldi quondam Judicis in antiqua Brunna felicis memorie tres fertones et lotonem, quos Conuentui pro speciali solacio deputauit de Molendino Hierslini modium tritici, et modium Ordei, Henslinus in ciuitate antiquus Judex de Braxatorio vnum lotonem cum emendis et vtilitatibus undecunque prouenientibus prout a fundacione eorum Monasterij tenuerunt michi ad vite mee solius duntaxat tempora venditarem tali condicionis formula interiecta videlicet quod ego Mauricius predictus prenotatum censum in festo beati Martini Episcopi a predictis Abbate et Conuentu non requisitus, sed propria consciencia ammonitus annis singulis absque omni contradiccionis seu dilacionis obstaculo tenear sepe- fato Monasterio Welegradensi fideliter consingnare. Cum autem Dominus vniuersorum qui certos hominum limites posuit quos transgredi nulli licet me ab hac erumpnosa luce voca- uerit, prefatus census cum omnibus sibi adherentibus ad dictum monasterium sine amicorum seu successorum meorum impeticione siue occupacione libere reuertetur. In cuius rei testi- monium presentes literas scribi et Sigillorum Ciuitatis Brunnensis videlicet et mei procuraui munimine roborari. Datum Brunne anno Domini MOCCCOXXIII°. XIIII°. Kalendas Julii presentibus testibus quorum nomina sunt subscripta, Gotfrido Priore, Paulo Suppriore, Alberto Celerario, fratribus et Monachis de Welegrad, Nicolao plebano de Redisch, Wernhardo et Mathia Bar- thussio et Ebrano civibus Brunensibus. (E codice Ms. fol. 34. b. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.)
Strana 175
175 CCXXXIV. Johannes, rex Bohemiœ, omnes bernas de marchionatu Morariœ e consuetudine observata sibi debitas recepisse affirmat, nullamque in posterum nisi in copulatione filiarum suarum exigere et quodcumque Župœ officium Moravo tantum committere promittit. dto. Brunce V. Kalendas Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis. Nos de Marchionatu nostro Morauie, et ab eius incolis recepisse omnes Bernas quas nobis iuxta consuetudinem hactenus obserua- lam, pro coronacione nostra, et maritagio, seu copula maritali, nostrarum filiarum que nate sunt usque modo, debebant et tenebantur, uel deberent, aut tenerentur dare, profitentes eciam. Nos Jus ad aliquam Bernam recipiendam propterea ulterius non habere, ac promittentes, quod a dictis incolis, et de Marchionatu predicto occasione huiusmodi, vel alia quacumque causa, numquam in antea, aliquam recipiemus Bernam, nec petemus, nisi tantum, si nobis alique filie, post datam presencium, disponente diuina gracia nascerentur, et tunc pro illis videlicel, pro qualibet earum, dum ad annos nubiles peruenerit, et tradita fuerit copule ma- rilali, post hoc immediate elapso vno anno incole predicti, vniuersi et singuli predictam Bernam, per vnum fertonem, videlicet Sedecim grossos denarios dare de Laneo quolibet tenebuntur, promittimus preterea, nulli alienigene aliquam municionem Regalem, vel Castrum aliquod Suppe nomine vel alio quocumque modo committere, vel locare, aut Purgrauium facere in eisdem, nisi tantum Morauis. Ceterum quia bene decet, vt vnus quisque in suo Jure seruetur, promittimus prefatos incolas nostros, in omnibus ipsorum Juribus tenere firmi- ter, et fauorabiliter conseruare, nec eos, contra Jus aliqualiter perturbare. Hec autem omnia, et singula, nos promittimus seruaturos. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde lieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo tercio, V. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum sigillo bilaterali in archivo DD. Statuum marchionatus Moraviæ sub Nr. 4. inter Privilegia.) CCXXXV. Henricus de Lichtenburg confirmat monasterio Sarensi quintam partem thelonei in Chotèbor et bernam in Heinrichsdorf. Dt. Pridie Kalend. Septembris 1323. In nomine domini amen. Nos Henricus de Luchtenburch, Tenore presencium omni- bus quorum interest, aut interesse poterit cupimus fore notum, quod pias donaciones quinte partis Thelonei in Kottibors, Exaccionem regalem que dicitur Berna in villa Henrjchdorf cum eiusdem ville proprietate sub iure quo dilecti nostri pie recordacionis pater noster Vlricus, nec non frater noster dictus Zmilo de Luchtenburch in remedium anime sue Ecclesie in Sar Ordinis Cjsterciensis liberaliter elargiti sunt, veluti eorum Priuilegia publice profiten— tur, nos infringere seu violare nullatenus cupientes, sed multo forcius eandem donacionem in quantum nostra interest ratificare et confirmare, precipientes in hijs scriptis nostris Officiatis qui pro tempore fuerint sub obtentu gracie nostre, ne predictam ecclesiam Sar in libertale
175 CCXXXIV. Johannes, rex Bohemiœ, omnes bernas de marchionatu Morariœ e consuetudine observata sibi debitas recepisse affirmat, nullamque in posterum nisi in copulatione filiarum suarum exigere et quodcumque Župœ officium Moravo tantum committere promittit. dto. Brunce V. Kalendas Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis. Nos de Marchionatu nostro Morauie, et ab eius incolis recepisse omnes Bernas quas nobis iuxta consuetudinem hactenus obserua- lam, pro coronacione nostra, et maritagio, seu copula maritali, nostrarum filiarum que nate sunt usque modo, debebant et tenebantur, uel deberent, aut tenerentur dare, profitentes eciam. Nos Jus ad aliquam Bernam recipiendam propterea ulterius non habere, ac promittentes, quod a dictis incolis, et de Marchionatu predicto occasione huiusmodi, vel alia quacumque causa, numquam in antea, aliquam recipiemus Bernam, nec petemus, nisi tantum, si nobis alique filie, post datam presencium, disponente diuina gracia nascerentur, et tunc pro illis videlicel, pro qualibet earum, dum ad annos nubiles peruenerit, et tradita fuerit copule ma- rilali, post hoc immediate elapso vno anno incole predicti, vniuersi et singuli predictam Bernam, per vnum fertonem, videlicet Sedecim grossos denarios dare de Laneo quolibet tenebuntur, promittimus preterea, nulli alienigene aliquam municionem Regalem, vel Castrum aliquod Suppe nomine vel alio quocumque modo committere, vel locare, aut Purgrauium facere in eisdem, nisi tantum Morauis. Ceterum quia bene decet, vt vnus quisque in suo Jure seruetur, promittimus prefatos incolas nostros, in omnibus ipsorum Juribus tenere firmi- ter, et fauorabiliter conseruare, nec eos, contra Jus aliqualiter perturbare. Hec autem omnia, et singula, nos promittimus seruaturos. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde lieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo tercio, V. Kalendas Septembris. (Orig. membran, cum sigillo bilaterali in archivo DD. Statuum marchionatus Moraviæ sub Nr. 4. inter Privilegia.) CCXXXV. Henricus de Lichtenburg confirmat monasterio Sarensi quintam partem thelonei in Chotèbor et bernam in Heinrichsdorf. Dt. Pridie Kalend. Septembris 1323. In nomine domini amen. Nos Henricus de Luchtenburch, Tenore presencium omni- bus quorum interest, aut interesse poterit cupimus fore notum, quod pias donaciones quinte partis Thelonei in Kottibors, Exaccionem regalem que dicitur Berna in villa Henrjchdorf cum eiusdem ville proprietate sub iure quo dilecti nostri pie recordacionis pater noster Vlricus, nec non frater noster dictus Zmilo de Luchtenburch in remedium anime sue Ecclesie in Sar Ordinis Cjsterciensis liberaliter elargiti sunt, veluti eorum Priuilegia publice profiten— tur, nos infringere seu violare nullatenus cupientes, sed multo forcius eandem donacionem in quantum nostra interest ratificare et confirmare, precipientes in hijs scriptis nostris Officiatis qui pro tempore fuerint sub obtentu gracie nostre, ne predictam ecclesiam Sar in libertale
Strana 176
176 predictarum donacionum inquietare aliqualiter audeant vel presumant, Et in huius ratificacionis euidenciam presens scriptum nostro sub sigillo predicte ecclesie duximus condonandum. Da- tum anno domini MOCCCOXXIII°. Pridie Kal. Septembris. (Orig. membran. cum sigillo parvo ex parte læso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. VI. n. 199. Excussum apud Steinbach II. p. 56.) CCXXXVI. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat Olomucensibus episcopis ac eorum ecclesia omnes libertates et gratias a prædecessoribus regibus concessas. Dt. Brunae II. Nonas Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes Notum facimus vniuersis, tam presentibus, quam futuris. Quod considerantes attente fidei et dilec- cionis affectum, quem Venerabilis Conradus Olomucensis Episcopus, Princeps noster dilectus. ad Celsitudinem nostram gessit laudabiliter hactenus, et gerit laudabilius in presenti, ac proinde volentes sibi et propter ipsum Ecclesie sue Olomucensi condigne gratitudinis rependia exhibere, Episcopo et ecclesie prefatis omnes libertates, Immunitates, et gracias, ac Jura. quecumque Episcopo et dicte Ecclesie ac Capitulo Olomucensi per felicis memorie quondam Reges Boemie nostros predecessores, collata seu concessa, ex certa nostra sciencia ratifica- mus, approbamus, at eciam confirmamus, firmiter promittentes, ipsi Episcopo, et successoribus eius, Olomucensibus Episcopis, ac Ecclesie predicte huiusmodi libertates, immunitates, et gracias, ac Jura, nullo vmquam tempore infringere, sed pocius semper volumus dictum Episcopum et successores eius prefatos, ac Ecclesiam antedictam confouere, protegere, et conseruare fauorabiliter et inviolabiliter in eisdem, In cuius rei testimonium presentes literas exinde fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne anno domini Mille- simo CCCOXXIII°. II. Nonas Septembris. (E codice privileg. episcopatus Olomuc. membran. sæc. XIV. initiantis in fol. minimo fol. VII. n. CXVIII. in archivo archiepiscopali Cremsirii copiavit Ant. Boczek.) CCXXXVII. Johannes, rex Bohemia, liberat bona civium Iglaviensium extra muros civitatis sita a solvenda berna. Dt. Bruna Nonis Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod nos attendentes fidei et dileccionis affectum, quem ciues nostri Iglauien- ses apud nostram hucusque gesserunt Celsitudinem, aduertentes eciam, quomodo et qualiter ipsi Ciues retroactis temporibus per quedam onera tempore generalis nostre collecte sunt aliqualiter agrauati, Ad peticionem igitur dictorum Ciuitatis nostre Ciuium hanc ipsis graciam duximus faciendam, Ita quod ipsi Ciues de omnibus bonis suis extra muros ipsius Ciuitatis sitis et iacentibus, que tamen in omni necessitatis articulo iuxta modum imposicionis predic- torum Ciuium ipsi Ciuitati dumtaxat exceptis deseruiunt, nullam in antea generalem Bernam dent, uel persoluant, specialiter quoque, de solucione duarum marcarum cum dimidia, quas
176 predictarum donacionum inquietare aliqualiter audeant vel presumant, Et in huius ratificacionis euidenciam presens scriptum nostro sub sigillo predicte ecclesie duximus condonandum. Da- tum anno domini MOCCCOXXIII°. Pridie Kal. Septembris. (Orig. membran. cum sigillo parvo ex parte læso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. VI. n. 199. Excussum apud Steinbach II. p. 56.) CCXXXVI. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat Olomucensibus episcopis ac eorum ecclesia omnes libertates et gratias a prædecessoribus regibus concessas. Dt. Brunae II. Nonas Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes Notum facimus vniuersis, tam presentibus, quam futuris. Quod considerantes attente fidei et dilec- cionis affectum, quem Venerabilis Conradus Olomucensis Episcopus, Princeps noster dilectus. ad Celsitudinem nostram gessit laudabiliter hactenus, et gerit laudabilius in presenti, ac proinde volentes sibi et propter ipsum Ecclesie sue Olomucensi condigne gratitudinis rependia exhibere, Episcopo et ecclesie prefatis omnes libertates, Immunitates, et gracias, ac Jura. quecumque Episcopo et dicte Ecclesie ac Capitulo Olomucensi per felicis memorie quondam Reges Boemie nostros predecessores, collata seu concessa, ex certa nostra sciencia ratifica- mus, approbamus, at eciam confirmamus, firmiter promittentes, ipsi Episcopo, et successoribus eius, Olomucensibus Episcopis, ac Ecclesie predicte huiusmodi libertates, immunitates, et gracias, ac Jura, nullo vmquam tempore infringere, sed pocius semper volumus dictum Episcopum et successores eius prefatos, ac Ecclesiam antedictam confouere, protegere, et conseruare fauorabiliter et inviolabiliter in eisdem, In cuius rei testimonium presentes literas exinde fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne anno domini Mille- simo CCCOXXIII°. II. Nonas Septembris. (E codice privileg. episcopatus Olomuc. membran. sæc. XIV. initiantis in fol. minimo fol. VII. n. CXVIII. in archivo archiepiscopali Cremsirii copiavit Ant. Boczek.) CCXXXVII. Johannes, rex Bohemia, liberat bona civium Iglaviensium extra muros civitatis sita a solvenda berna. Dt. Bruna Nonis Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod nos attendentes fidei et dileccionis affectum, quem ciues nostri Iglauien- ses apud nostram hucusque gesserunt Celsitudinem, aduertentes eciam, quomodo et qualiter ipsi Ciues retroactis temporibus per quedam onera tempore generalis nostre collecte sunt aliqualiter agrauati, Ad peticionem igitur dictorum Ciuitatis nostre Ciuium hanc ipsis graciam duximus faciendam, Ita quod ipsi Ciues de omnibus bonis suis extra muros ipsius Ciuitatis sitis et iacentibus, que tamen in omni necessitatis articulo iuxta modum imposicionis predic- torum Ciuium ipsi Ciuitati dumtaxat exceptis deseruiunt, nullam in antea generalem Bernam dent, uel persoluant, specialiter quoque, de solucione duarum marcarum cum dimidia, quas
Strana 177
177 de bonis ipsius Ciuitatis ultra aquam versus Boemiam sitis dictos ciues tempore Berne ge- neralis soluere consueuerunt, Similiter absoluimus, volentes quod easdem duas cum dimidia Marcas non soluant in antea, sed illas in usus et utilitates ipsius Ciuitatis conuertant. Man- damus igitur Boemie et Morauie generalis nostre Collecte collectoribus tam presentibus, quam futuris, quod predictos Ciues nostros Iglauienses contra huiusmodi nostre libertatis graciam nullus debeat de cetero aliqualiter aggravare. In cuius rei testimonium literas nostras exinde fieri fecimus et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Tercio Nonas Septembris. (Ex originali cum sigillo equestri in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) CCXXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ de steuris et exactionibus a civibus Olomucensibus prœstandis edicit, prœcipitque, ut panni Hollandici solum in civitatibus regiis vendantur. Dt. Brunœ. VIII. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gratia Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis comes notum facimus tenore presentium uniuersis: quod dilectis nobis ciuibus Olomucensibus uniuersis, quos nobis esse in fide et deuotione sinceros nouimus ab experto, ut de ipsis fide et deuotione grati fructus dulcedinem se gaudeant a nostra celsitudine reportasse, hanc gratiam facimus in perpetuum duraturam, statuentes firmiter et volentes, ut de cetero non de hospiciis ipso- rum, sed de areis tantum iuxta earum valorem, steuras et alias exactiones quascunque vel quecunque subsidia nobis soluant, aut soluere teneantur, nec ad dandum huiusmodi steuras. exactiones et subsidia, preter quam de areis ipsorum sicut premittitur, per aliquem compel- lantur. Volumus propterea, ut de his omnibus, que legata seu data sunt, aut dabuntur, siue legabuntur in posterum, pro remediis animarum dari debeat, in exactionibus quibuscunque. videlicet de qualibet marca tantum, quantum ciues predicti de unaquaque marca sua dare debent, et soliti sunt dare. Ceterum pro communi bono predictorum ciuium Olomucensium et omnium aliorum ciuium ciuitatum nostrarum Morauie expressius precipimus et strictius inhibemus ut nullus mercator uel alter quicunque existens de dictis ciuibus Morauie extra ipsas ciuitates pannos de ipra, de Gent, de Bruzle, vel alterius cuiuscunque speciei aut co- loris, preterquam griseos et Polonicales vendere vel ad vendendum inducere presumat. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo vicesimo tertio, octava idus Septembris. (Ex originali cum sigillo equestri integro in archivo ejusdem civilatis.) CCXXXIX. Johannes, rex Bohemiœ, confirmat commutacionem villa Hajan et ecclesia b. Mariœ in Antiqua Bruna pro villa Prawlow a monasterio Chunicensi factam, assignatque ecclesiam illam pro fundando a regina Elisabetha claustro sanctimonialium in Antiqua Bruna. Dt. Brunce VII. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Omnibus in perpetuum. Ne instabilis humane condicionis fragilitas per obliuionis torporem, in rebus 23
177 de bonis ipsius Ciuitatis ultra aquam versus Boemiam sitis dictos ciues tempore Berne ge- neralis soluere consueuerunt, Similiter absoluimus, volentes quod easdem duas cum dimidia Marcas non soluant in antea, sed illas in usus et utilitates ipsius Ciuitatis conuertant. Man- damus igitur Boemie et Morauie generalis nostre Collecte collectoribus tam presentibus, quam futuris, quod predictos Ciues nostros Iglauienses contra huiusmodi nostre libertatis graciam nullus debeat de cetero aliqualiter aggravare. In cuius rei testimonium literas nostras exinde fieri fecimus et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Brunne Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Tercio Nonas Septembris. (Ex originali cum sigillo equestri in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) CCXXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ de steuris et exactionibus a civibus Olomucensibus prœstandis edicit, prœcipitque, ut panni Hollandici solum in civitatibus regiis vendantur. Dt. Brunœ. VIII. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gratia Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis comes notum facimus tenore presentium uniuersis: quod dilectis nobis ciuibus Olomucensibus uniuersis, quos nobis esse in fide et deuotione sinceros nouimus ab experto, ut de ipsis fide et deuotione grati fructus dulcedinem se gaudeant a nostra celsitudine reportasse, hanc gratiam facimus in perpetuum duraturam, statuentes firmiter et volentes, ut de cetero non de hospiciis ipso- rum, sed de areis tantum iuxta earum valorem, steuras et alias exactiones quascunque vel quecunque subsidia nobis soluant, aut soluere teneantur, nec ad dandum huiusmodi steuras. exactiones et subsidia, preter quam de areis ipsorum sicut premittitur, per aliquem compel- lantur. Volumus propterea, ut de his omnibus, que legata seu data sunt, aut dabuntur, siue legabuntur in posterum, pro remediis animarum dari debeat, in exactionibus quibuscunque. videlicet de qualibet marca tantum, quantum ciues predicti de unaquaque marca sua dare debent, et soliti sunt dare. Ceterum pro communi bono predictorum ciuium Olomucensium et omnium aliorum ciuium ciuitatum nostrarum Morauie expressius precipimus et strictius inhibemus ut nullus mercator uel alter quicunque existens de dictis ciuibus Morauie extra ipsas ciuitates pannos de ipra, de Gent, de Bruzle, vel alterius cuiuscunque speciei aut co- loris, preterquam griseos et Polonicales vendere vel ad vendendum inducere presumat. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo vicesimo tertio, octava idus Septembris. (Ex originali cum sigillo equestri integro in archivo ejusdem civilatis.) CCXXXIX. Johannes, rex Bohemiœ, confirmat commutacionem villa Hajan et ecclesia b. Mariœ in Antiqua Bruna pro villa Prawlow a monasterio Chunicensi factam, assignatque ecclesiam illam pro fundando a regina Elisabetha claustro sanctimonialium in Antiqua Bruna. Dt. Brunce VII. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Omnibus in perpetuum. Ne instabilis humane condicionis fragilitas per obliuionis torporem, in rebus 23
Strana 178
178 gestis detrimentum paciatur, necesse est, ut ea, que in perpetuam educenda sunt memoriam scripti munime roborentur, Hinc est igitur, Quod commutacionem inter nos, et religiosum, ac honorabilem virum, fratrem Jacobum prepositum Monasterij Chunicensis, ordinis premon- stratensis, de bonis infra scriptis, factam ad perpetuam rei memoriam, et inuiolabilem firmitatem, presentibus fecimus annotari, que talis est, quod dictus prepositus villam prefati Monasterij, dictam Hayn, cum iure patronatus Ecclesie Sancte Marie, in antiqua Brunna, et ipsa Ecclesia, ac omnibus iuribus, utilitatibus, prouentibus, et pertinencijs, ad dictas Ecclesiam et villam, spectantibus, in commutacionem huiusmodi nobis dedit, et cessit libere, de eisdem, et nos Sibi, et dicto Monasterio Chunicensi bona in Brebleins, nos contingencia, cum Theloneo ibidem, que prius ad Castrum nostrum in Spilberch pertinuerunt, contulimus iure proprietatis in perpetuum, possidenda, volentes, ut prefatus prepositus et successores eius, dicti Monasterij Chunicensis prepositi, qui pro tempore fuerint, ac Monasterium ante dictum, prefata bona, in Brebleins cum Theloneo memorato, et omnibus iuribus, utilitatibus, prouentibus, redditibus, et pertinencijs bonorum et Thelonei predictorum, in quibuscumque consistant perpetuo habeant, et possideant pacifice, et quiete, et omne ius, quod nobis in eisdem bonis, et Theloneo conpetere dinoscitur, vel habemus, aut possemus habere in ipsis, in dictum Monasterium, et prefatum prepositum, ac successores eius predictos, plenarie transferentes, verum quia Illustris domina Elyzabeth, Relicta felicis memorie, domini Wencezlai, quondam Regis Boemie soceri et predecessoris nostri Karissimi, salubri ducta consilio, et cupiens seminare in terris, quod cum multiplicato fructu, fauente domino, recolligere possit in celis, ad laudem dei et honorem genitricis eius beate Marie virginis gloriose in eodem loco, in quo predicta Ecclesia, Beate uirginis est locata, Monasterium sanctimonialium Ordinis Cysterciensis, fundare et edificare feruenti desiderio decreuerit, petens a nobis attente, ut sibi ad hoc eandem Ecclesiam, cum Jure patronatus ipsius dare et concedere dignaremur, nos volentes huiusmodi eius desiderium, promouere et oracionum, que in eodem Monasterio fient, participes effici, cupientes predicte domine, Ecclesiam prefatam, cum Jure patronatus eius, et alijs omnibus pertinencijs suis ad fundandum et construendum ibidem Sanctimonialium Monasterium, ante dictum, duximus conferendam, addentes ei ad hoc eciam et conferentes supra nominatam villam Hayn cum suis pertinencijs vniuersis, in commutacionem, pro ut premittitur nobis datam, ac uolentes, ut idem Monasterium, et abbatissa ac conuentus Monialium, que nunc sunt, et que pro tempore fuerint in dicto Monasterio Ecclesiam, et uillam predictas cum Jure patronatus ipsius ecclesie et omnibus aliis, et singulis Juribus, prouentibus, utilitatibus, et pertinencijs ipsarum Ecclesie et ville, in quibuscumque consistant iure proprietario teneant, habeant, et possideant, in perpetuum pacifice et quiete, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Brunne, anno domini Millessimo, Trecentesimo, vicesimotercio, VII°. Idus Septembris. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 8. Excussum apud Dlabacz. Nachricht von dem Prämonstratenser Frauenstifte zu Kaunitz p. 33. etc.)
178 gestis detrimentum paciatur, necesse est, ut ea, que in perpetuam educenda sunt memoriam scripti munime roborentur, Hinc est igitur, Quod commutacionem inter nos, et religiosum, ac honorabilem virum, fratrem Jacobum prepositum Monasterij Chunicensis, ordinis premon- stratensis, de bonis infra scriptis, factam ad perpetuam rei memoriam, et inuiolabilem firmitatem, presentibus fecimus annotari, que talis est, quod dictus prepositus villam prefati Monasterij, dictam Hayn, cum iure patronatus Ecclesie Sancte Marie, in antiqua Brunna, et ipsa Ecclesia, ac omnibus iuribus, utilitatibus, prouentibus, et pertinencijs, ad dictas Ecclesiam et villam, spectantibus, in commutacionem huiusmodi nobis dedit, et cessit libere, de eisdem, et nos Sibi, et dicto Monasterio Chunicensi bona in Brebleins, nos contingencia, cum Theloneo ibidem, que prius ad Castrum nostrum in Spilberch pertinuerunt, contulimus iure proprietatis in perpetuum, possidenda, volentes, ut prefatus prepositus et successores eius, dicti Monasterij Chunicensis prepositi, qui pro tempore fuerint, ac Monasterium ante dictum, prefata bona, in Brebleins cum Theloneo memorato, et omnibus iuribus, utilitatibus, prouentibus, redditibus, et pertinencijs bonorum et Thelonei predictorum, in quibuscumque consistant perpetuo habeant, et possideant pacifice, et quiete, et omne ius, quod nobis in eisdem bonis, et Theloneo conpetere dinoscitur, vel habemus, aut possemus habere in ipsis, in dictum Monasterium, et prefatum prepositum, ac successores eius predictos, plenarie transferentes, verum quia Illustris domina Elyzabeth, Relicta felicis memorie, domini Wencezlai, quondam Regis Boemie soceri et predecessoris nostri Karissimi, salubri ducta consilio, et cupiens seminare in terris, quod cum multiplicato fructu, fauente domino, recolligere possit in celis, ad laudem dei et honorem genitricis eius beate Marie virginis gloriose in eodem loco, in quo predicta Ecclesia, Beate uirginis est locata, Monasterium sanctimonialium Ordinis Cysterciensis, fundare et edificare feruenti desiderio decreuerit, petens a nobis attente, ut sibi ad hoc eandem Ecclesiam, cum Jure patronatus ipsius dare et concedere dignaremur, nos volentes huiusmodi eius desiderium, promouere et oracionum, que in eodem Monasterio fient, participes effici, cupientes predicte domine, Ecclesiam prefatam, cum Jure patronatus eius, et alijs omnibus pertinencijs suis ad fundandum et construendum ibidem Sanctimonialium Monasterium, ante dictum, duximus conferendam, addentes ei ad hoc eciam et conferentes supra nominatam villam Hayn cum suis pertinencijs vniuersis, in commutacionem, pro ut premittitur nobis datam, ac uolentes, ut idem Monasterium, et abbatissa ac conuentus Monialium, que nunc sunt, et que pro tempore fuerint in dicto Monasterio Ecclesiam, et uillam predictas cum Jure patronatus ipsius ecclesie et omnibus aliis, et singulis Juribus, prouentibus, utilitatibus, et pertinencijs ipsarum Ecclesie et ville, in quibuscumque consistant iure proprietario teneant, habeant, et possideant, in perpetuum pacifice et quiete, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Brunne, anno domini Millessimo, Trecentesimo, vicesimotercio, VII°. Idus Septembris. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 8. Excussum apud Dlabacz. Nachricht von dem Prämonstratenser Frauenstifte zu Kaunitz p. 33. etc.)
Strana 179
179 CCXL. Johannes, rex Bohemiœ, statuit, ut cives Brunenses non de hospitiis sed de areis tantum steuras solvant prœcipitque, ut panni Hollandici tantum in civitatibus regiis ven- dantur. Datum Brunœe VI. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, No- tum facimus tenore presencium vniuersis, Quod dilectis nobis Ciuibus Brunnensibus, quos nobis esse in fide et deuocione sinceros nouimus ab experto, vt de ipis fide et deuocione grati fructus dulcedinem se gaudeant a nostra celsitudine reportasse, hanc graciam facimus in perpetuum duraturam, statuentes firmiter, et volentes, ut de cetero non de hospicijs ipso- rum, sed de areis tantum, iuxta earum ualorem steuras, et alias exacciones quascumque vel quecumque subsidia nobis soluant, aut soluere teneantur, nec ad dandum huiusmodi steuras. exacciones, et subsidia, preterquam de areis ipsorum, sicut premittitur, per aliquem conpel- lantur. Volumus preterea, ut de hiis omnibus, que legata seu data sunt, aut dabuntur siue legabuntur inposterum, pro remedijs animarum, dari debeat in exaccionibus quibuscumque. videlicet de qualibet Marca tantum, quantum predicti Cives de vnaquaque sua Marca dare debent et soliti sunt dare. Ceterum pro communi bono predictorum Ciuium Brunnensium, et omnium aliorum Ciuium Ciuitatum nostrarum Morauie, expressius precipimus et striccius in- hibemus, ut nullus Mercator, vel alter quicumque existens, de dictis Ciuitatibus Morauie extra ipsas Civitates pannos videlicet de Ypra, de Gent, de Bruzle, vel alterius cuiuscumque speciei aut coloris, preterquam Griseos et Polonicales vendere, vel ad vendendum incidere (sic) presumat. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brune, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio, VI°. Idus Septembris. (Orig. cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo ejusdem civitatis T. I. n. 1.) CCXLI. Johannes, rex Bohemia, statuit, ne incolæ ducatus Opaviensis duci Nicolao bernam dent, nisi talis a Bohemis et Moravis recipiatur. Dt. Brunœ, Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis. Nos de Regno nostro Boemie et ab incolis ipsius Regni recepisse omnes Bernas, quas nobis iuxta consuetudinem hactenus obser- uatam pro coronacione nostra et maritagio seu copula maritali nostrarum filiarum que nate sunt usque modo debebant et tenebantur vel deberent aut tenerentur dare. profitentes eciam. nos ius ad aliquam Bernam recipiendam vlterius propterea non habere, ac promittentes, quod a dictis incolis et de Regno predicto occasione huius vel alia quacumque causa numquam in antea aliquam recipiemus Bernam nec pecuniam nisi tantum si nobis alique filie post datam presencium disponente diuina gracia nascerentur, et tunc pro illis uidelicet pro qualibet earum dum ad annos nubiles peruenerit et tradita fuerit copule maritali, post hoc immediate elapso vno anno incole predicti vniuersi et singuli predictam Bernam per vnum fertonem uidelicet sedecim grossos denarios dare de laneo quolibet tenebuntur. Cupientes eciam ul 23*
179 CCXL. Johannes, rex Bohemiœ, statuit, ut cives Brunenses non de hospitiis sed de areis tantum steuras solvant prœcipitque, ut panni Hollandici tantum in civitatibus regiis ven- dantur. Datum Brunœe VI. Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, No- tum facimus tenore presencium vniuersis, Quod dilectis nobis Ciuibus Brunnensibus, quos nobis esse in fide et deuocione sinceros nouimus ab experto, vt de ipis fide et deuocione grati fructus dulcedinem se gaudeant a nostra celsitudine reportasse, hanc graciam facimus in perpetuum duraturam, statuentes firmiter, et volentes, ut de cetero non de hospicijs ipso- rum, sed de areis tantum, iuxta earum ualorem steuras, et alias exacciones quascumque vel quecumque subsidia nobis soluant, aut soluere teneantur, nec ad dandum huiusmodi steuras. exacciones, et subsidia, preterquam de areis ipsorum, sicut premittitur, per aliquem conpel- lantur. Volumus preterea, ut de hiis omnibus, que legata seu data sunt, aut dabuntur siue legabuntur inposterum, pro remedijs animarum, dari debeat in exaccionibus quibuscumque. videlicet de qualibet Marca tantum, quantum predicti Cives de vnaquaque sua Marca dare debent et soliti sunt dare. Ceterum pro communi bono predictorum Ciuium Brunnensium, et omnium aliorum Ciuium Ciuitatum nostrarum Morauie, expressius precipimus et striccius in- hibemus, ut nullus Mercator, vel alter quicumque existens, de dictis Ciuitatibus Morauie extra ipsas Civitates pannos videlicet de Ypra, de Gent, de Bruzle, vel alterius cuiuscumque speciei aut coloris, preterquam Griseos et Polonicales vendere, vel ad vendendum incidere (sic) presumat. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brune, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio, VI°. Idus Septembris. (Orig. cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo ejusdem civitatis T. I. n. 1.) CCXLI. Johannes, rex Bohemia, statuit, ne incolæ ducatus Opaviensis duci Nicolao bernam dent, nisi talis a Bohemis et Moravis recipiatur. Dt. Brunœ, Idus Septembris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis. Nos de Regno nostro Boemie et ab incolis ipsius Regni recepisse omnes Bernas, quas nobis iuxta consuetudinem hactenus obser- uatam pro coronacione nostra et maritagio seu copula maritali nostrarum filiarum que nate sunt usque modo debebant et tenebantur vel deberent aut tenerentur dare. profitentes eciam. nos ius ad aliquam Bernam recipiendam vlterius propterea non habere, ac promittentes, quod a dictis incolis et de Regno predicto occasione huius vel alia quacumque causa numquam in antea aliquam recipiemus Bernam nec pecuniam nisi tantum si nobis alique filie post datam presencium disponente diuina gracia nascerentur, et tunc pro illis uidelicet pro qualibet earum dum ad annos nubiles peruenerit et tradita fuerit copule maritali, post hoc immediate elapso vno anno incole predicti vniuersi et singuli predictam Bernam per vnum fertonem uidelicet sedecim grossos denarios dare de laneo quolibet tenebuntur. Cupientes eciam ul 23*
Strana 180
180 terra nostra seu Ducatus Oppauiensis et ipsius incole eadem gracia et iuribus quibus Barones et Nobiles nostri Boemie et Morauie vtuntur, frui ualeant et gaudere ipsi nostre Terre seu Ducatu (sic) Oppauiensi ac eius incolis de liberalitate nostra Regia hanc duximus graciam faciendam vt Barones et Nobiles ac incole ipsius Illustri Nycolao Duci Oppauiensi Principi nostro dilecto ad nullam Bernam inantea teneantur. Promittentes et volentes vt prefatus Dux ius ad aliquam Bernam recipiendam habere non debeat nec eciam petere uel recipere, nisi dumtaxat a nostris Boemie et Morauie incolis reciperemus, tunc Incole prefati Ducatus Bernam per vnum fertonem uidelicet sedecim grossos denarios vt premittitur dare de laneo quolibet tenebuntur. In cuius rei testimonium presentes fieri et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne anno domini trecentesimo uigesimo tercio Idus Septembris. (Ex originali in archivo Conventus publici ducatus Silesiæ asservato communica vit d. Franc. Tiller.) CCXLII. Johann, König von Böhmen, schliesst mit dem Könige Karl von Ungarn und den Herzogen von Oesterreich, Friedrich, Leopold, Albrecht, Heinrich und Otto ein Bündniss. Dt. Göding, Sonntag vor Matthaus 1323. Wir Johans von Gottes genaden, Chunig ze Behem, vnd ze Polan, vnd Grafe ze Luczemburch. Veriehen offentlichen mit disem brife, vnd tun chunt allen den, die in an sehent, lesent, oder horent lesen. Daz vnser lieber Bruder, der Hohgeborn furste, Chunig karel von vngern, vns, vnd die Hohgeborn fursten und herren, hern Fridrichen, Leupolden, Albrechten, Heinrichen, vnd Otten, gebrudern, Herczogen ze Osterich, vnd ze Styr, vnsern lieben Swagern, versunet vnd verrichtet hat, lieplich vnd gutlich, mit vnsern willen, baidenthalben, vmb alle die Chrieg vnd missehelung, die zwischen vns, vnd vnsern Landen baidenthalben gewesen sint, vncz vf disen heutigen tage, also, daz wir furbaz, dieweil wir lebe, gantze fruntschaft, vnd Sune mit ein ander haben sullen, an alliz geuerde. Wir sullen ouch, vf die vorgenanten Herren vnd fursten, vnser liebe Swager, noch vf iren Lant Osterrich vnd Styr, vnd daz darzu gehoret, nicht zogen (sic) ze schaden, noch durch vnser Lande, Behem vnd Merhern, vnd daz dar zu gehoret, lazzen ziehen, noch yman gestaten ze ziehen, der in vnsern Landen gesezzen ist, Ez were denne, daz ein Romischer Chunige vf sie ziehen vad schadige wolt, dem mugn wir beholfen sein, mit andern Leuten vnd Dienern, die wir haben vnd gewinnen, an alein mit den Leuten, die in vnsern Landen ze Behem vnd ze Merhern, vnd waz darzu gehoret, mit den sullen wir vf sie nicht ziehen. Wir nemen ouch ouz, vnsern lieben Bruder, den vorgenanten Chunig von vngern, daz wir dem helfen mugen, vnd dienen, als vnser gelubde gen im stent. vnd daz die Sune, freuntschaft, vnd gelubde, als vorgeschriben ist, von vns vnzebrochen, vnd stete beliben, des haben wir zu den Hei- ligen geswore, stete ze haben, an allez geverde, vnd geben daruber den vorgenanten Herren vnd fursten, vnsern lieben Swagere, Herczogn ze Osterich vnd ze Styr, disen Brif, mit vnsers lieben Bruder, des Chunigs von Vngern, vnd vnserm, Darnach vnser fursten, Conrates Bischofs ze Olomuncz, vnd Nyclass Herczogen ze Troppow, vnd vnser lieben getrewen, Graf Heinrichs von wilnow, Heinrichs von der Lypen, des alden, Heinrichs von
180 terra nostra seu Ducatus Oppauiensis et ipsius incole eadem gracia et iuribus quibus Barones et Nobiles nostri Boemie et Morauie vtuntur, frui ualeant et gaudere ipsi nostre Terre seu Ducatu (sic) Oppauiensi ac eius incolis de liberalitate nostra Regia hanc duximus graciam faciendam vt Barones et Nobiles ac incole ipsius Illustri Nycolao Duci Oppauiensi Principi nostro dilecto ad nullam Bernam inantea teneantur. Promittentes et volentes vt prefatus Dux ius ad aliquam Bernam recipiendam habere non debeat nec eciam petere uel recipere, nisi dumtaxat a nostris Boemie et Morauie incolis reciperemus, tunc Incole prefati Ducatus Bernam per vnum fertonem uidelicet sedecim grossos denarios vt premittitur dare de laneo quolibet tenebuntur. In cuius rei testimonium presentes fieri et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne anno domini trecentesimo uigesimo tercio Idus Septembris. (Ex originali in archivo Conventus publici ducatus Silesiæ asservato communica vit d. Franc. Tiller.) CCXLII. Johann, König von Böhmen, schliesst mit dem Könige Karl von Ungarn und den Herzogen von Oesterreich, Friedrich, Leopold, Albrecht, Heinrich und Otto ein Bündniss. Dt. Göding, Sonntag vor Matthaus 1323. Wir Johans von Gottes genaden, Chunig ze Behem, vnd ze Polan, vnd Grafe ze Luczemburch. Veriehen offentlichen mit disem brife, vnd tun chunt allen den, die in an sehent, lesent, oder horent lesen. Daz vnser lieber Bruder, der Hohgeborn furste, Chunig karel von vngern, vns, vnd die Hohgeborn fursten und herren, hern Fridrichen, Leupolden, Albrechten, Heinrichen, vnd Otten, gebrudern, Herczogen ze Osterich, vnd ze Styr, vnsern lieben Swagern, versunet vnd verrichtet hat, lieplich vnd gutlich, mit vnsern willen, baidenthalben, vmb alle die Chrieg vnd missehelung, die zwischen vns, vnd vnsern Landen baidenthalben gewesen sint, vncz vf disen heutigen tage, also, daz wir furbaz, dieweil wir lebe, gantze fruntschaft, vnd Sune mit ein ander haben sullen, an alliz geuerde. Wir sullen ouch, vf die vorgenanten Herren vnd fursten, vnser liebe Swager, noch vf iren Lant Osterrich vnd Styr, vnd daz darzu gehoret, nicht zogen (sic) ze schaden, noch durch vnser Lande, Behem vnd Merhern, vnd daz dar zu gehoret, lazzen ziehen, noch yman gestaten ze ziehen, der in vnsern Landen gesezzen ist, Ez were denne, daz ein Romischer Chunige vf sie ziehen vad schadige wolt, dem mugn wir beholfen sein, mit andern Leuten vnd Dienern, die wir haben vnd gewinnen, an alein mit den Leuten, die in vnsern Landen ze Behem vnd ze Merhern, vnd waz darzu gehoret, mit den sullen wir vf sie nicht ziehen. Wir nemen ouch ouz, vnsern lieben Bruder, den vorgenanten Chunig von vngern, daz wir dem helfen mugen, vnd dienen, als vnser gelubde gen im stent. vnd daz die Sune, freuntschaft, vnd gelubde, als vorgeschriben ist, von vns vnzebrochen, vnd stete beliben, des haben wir zu den Hei- ligen geswore, stete ze haben, an allez geverde, vnd geben daruber den vorgenanten Herren vnd fursten, vnsern lieben Swagere, Herczogn ze Osterich vnd ze Styr, disen Brif, mit vnsers lieben Bruder, des Chunigs von Vngern, vnd vnserm, Darnach vnser fursten, Conrates Bischofs ze Olomuncz, vnd Nyclass Herczogen ze Troppow, vnd vnser lieben getrewen, Graf Heinrichs von wilnow, Heinrichs von der Lypen, des alden, Heinrichs von
Strana 181
181 der Lypen, seines Sunes, Peters von Rosemberch, wilhelms von Landstein, vlrichs von dem Niwen House, wockens von Crawarn, vnd Thymens von Colticz, Insigel, die sie ze einer zeuchnuzze der vorgenanten sune vnd sache, durch vnser bete willen geben habent, ver- sigelten, Wir karel von Gotes genaden, Chunig ze Vngern, Cunrat Bischof ze Olomuncz, Nyclas Herczog ze Troppow, Heinrich Graf ze wilnow, der alt vnd der Jung Heinrich von der Lypen, Peter von Rosemberch, wilhelm von Landstein, vlrich von dem niwen House, wocke von Crawarn, vnd Thyme von Colticz, veriehen Offentlich, mit disem Brife, das wir der Sune, der fruntschaft vnd der richtigunge, als vor geschriben ist, gezeug sin, vnd haben durch bete des vorgenanten Chunigs von Behem vnd von Polan, vnd Grafen ze Luczem- burch, zu einem vrchunde, mit samt dem sinen, gegeben vnser Insigel, an disen Brif. Der Brif ist gegeben, ze Göding an der March, des Sunntags vor sand Matheus Tag, do man czalt von Christes geburt, Dreuzehenhundert Jar, vnd darnach in dem Dreu vnd zwain- zigisten Jare. (Kurz Oesterreich unter Friedrich dem Schönen. — Beilage XXIII. S. 479.) CCXLIII. Johannes, Bohemia rex, liberat civitatem Hradiště ob emendationem munimentorum a solutione bernæe ad duos annos. Dt. in Kostel XIII. Kalendas Octobris 1323. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. No- tum facimus vniuersis. Quod, quia Ciuitas nostra Redisch meliori munimine noscitur indigere, ut pro gratiose nostre ad hoc prouisionis et inpensionis exhibitionem Ciuitas ipsa, que est in suo circuitu seu ambitu blancis munita, ubi in huiusmodi munimine blancarum emendatione indiget, per dilectos nobis ipsius Ciuitatis Ciues fortius et melius emendetur. Ciuibus ipsis vniuersis et singulis plenam a solutione census de agris et bonis, ad eandem Ciuitatem spectantibus, debiti et consueti dari, et collectarum seu bernarum ac steurarum et aliarum quarumcunque exactionum per duos annos, a data presentium conputandos, concedimus liber- tatem, ita quod censum ipsum et etiam ea omnia, que deberent dare, per ipsum biennium ratione huiusmodi collectarum seu bernarum ac steurarum et aliarum quarumlibet exactionum in emendationem et fortificationem dicte ciuitatis erogare et conuertere teneantur. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum in Goztel. Anno domini Millesimo Trecentesimo uicesimo tertio. XIII°. Kalendas Octobris. (Ex originali cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo ejusdem civitatis copiavit A. Boczek.) CCXLIV. Johannes, rex Bohemiœ, assignat in urbura Chutnensi sexcentas et triginta marcas et unum ſertonem grossor. Prag. quibusdam civibus Brunensibus pro pannis ab ipsis in donum regis Ungariœ emtis. Dt. Bruna VII. Kalend. Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Re- cognoscimus tenore presencium vniuersis, dilectos nobis Conradum Pohorliczeri, Nicolaum de
181 der Lypen, seines Sunes, Peters von Rosemberch, wilhelms von Landstein, vlrichs von dem Niwen House, wockens von Crawarn, vnd Thymens von Colticz, Insigel, die sie ze einer zeuchnuzze der vorgenanten sune vnd sache, durch vnser bete willen geben habent, ver- sigelten, Wir karel von Gotes genaden, Chunig ze Vngern, Cunrat Bischof ze Olomuncz, Nyclas Herczog ze Troppow, Heinrich Graf ze wilnow, der alt vnd der Jung Heinrich von der Lypen, Peter von Rosemberch, wilhelm von Landstein, vlrich von dem niwen House, wocke von Crawarn, vnd Thyme von Colticz, veriehen Offentlich, mit disem Brife, das wir der Sune, der fruntschaft vnd der richtigunge, als vor geschriben ist, gezeug sin, vnd haben durch bete des vorgenanten Chunigs von Behem vnd von Polan, vnd Grafen ze Luczem- burch, zu einem vrchunde, mit samt dem sinen, gegeben vnser Insigel, an disen Brif. Der Brif ist gegeben, ze Göding an der March, des Sunntags vor sand Matheus Tag, do man czalt von Christes geburt, Dreuzehenhundert Jar, vnd darnach in dem Dreu vnd zwain- zigisten Jare. (Kurz Oesterreich unter Friedrich dem Schönen. — Beilage XXIII. S. 479.) CCXLIII. Johannes, Bohemia rex, liberat civitatem Hradiště ob emendationem munimentorum a solutione bernæe ad duos annos. Dt. in Kostel XIII. Kalendas Octobris 1323. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes. No- tum facimus vniuersis. Quod, quia Ciuitas nostra Redisch meliori munimine noscitur indigere, ut pro gratiose nostre ad hoc prouisionis et inpensionis exhibitionem Ciuitas ipsa, que est in suo circuitu seu ambitu blancis munita, ubi in huiusmodi munimine blancarum emendatione indiget, per dilectos nobis ipsius Ciuitatis Ciues fortius et melius emendetur. Ciuibus ipsis vniuersis et singulis plenam a solutione census de agris et bonis, ad eandem Ciuitatem spectantibus, debiti et consueti dari, et collectarum seu bernarum ac steurarum et aliarum quarumcunque exactionum per duos annos, a data presentium conputandos, concedimus liber- tatem, ita quod censum ipsum et etiam ea omnia, que deberent dare, per ipsum biennium ratione huiusmodi collectarum seu bernarum ac steurarum et aliarum quarumlibet exactionum in emendationem et fortificationem dicte ciuitatis erogare et conuertere teneantur. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum in Goztel. Anno domini Millesimo Trecentesimo uicesimo tertio. XIII°. Kalendas Octobris. (Ex originali cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo ejusdem civitatis copiavit A. Boczek.) CCXLIV. Johannes, rex Bohemiœ, assignat in urbura Chutnensi sexcentas et triginta marcas et unum ſertonem grossor. Prag. quibusdam civibus Brunensibus pro pannis ab ipsis in donum regis Ungariœ emtis. Dt. Bruna VII. Kalend. Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Re- cognoscimus tenore presencium vniuersis, dilectos nobis Conradum Pohorliczeri, Nicolaum de
Strana 182
182 domo theutunica et alijs (sic), ad hoc pertinentes Ciues nostros Brunnenses, nuper ad magnam precum nostrarum instanciam, nostramque necessitatem apportasse nobis et duxisse in Goding, equos, pannos, tam laneos, quam sericeos, et alias res, et clenodia, cum quibus ibidem Illustrem Principem, dominum Karolum Vngarie Regem, fratrem nostrum Karissimum, et consiliarios, ac familiares suos honorauimus donando eis liberaliter eadem, que omnia iuxta debitam taxacionem et extimacionem ascendunt ad summam Sexcentarum et triginta marca- rum et vnius fertonis grossorum denariorum Pragensium, Morauici pagamenti, Sexaginta quatuor grossos conputando pro marca, in quibus dicimus et fatemur nos dictis Conrado et Nicolao ac alijs Ciuibus de Brunna, quibus vna cum ipsis Conrado et Nicolao, dicta pecu- nia debetur, debitorie obligari, propter quod eis ipsam summam pecunie uolentes soluere, ipsis solucionem pecunie prenotate in prouentibus vrbore et Monete in Chutna deputamus, ita quod dicti Conradus et Nicolaus pro se et alijs Ciuibus Brunensibus, quos contingit dictum debitum, ipsam summam pecunie de prouentibus dictarum vrbore et Monete, qui deriuabuntur in septimana proxima, ante festum Pasche proxime nunc venturum, hoc est in septimana do- minice Palmarum, sine aliquo impedimento percipiant atque tollant, et quidquid eis deficeret de ipsa Summa, in percepcione dictorum prouentuum eiusdem septimane, hoc ipsis integre suppleri et solui uolumus de prouentibus septimane immediate secuture, Quo circa harum serie mandamus firmiter et precise omnibus et singulis vrborarijs, qui tunc tempore fuerint, Quatenus dictos Conradum et Nicolaum sine aliqua contradiccione permittant dictas Sexcentas et triginta marcas, ac vnum fertonem, numeri et pagamenti predicti, de prouentibus dictarum vrbore et monete predicte, septimane proxime ante dictum festum Pasche percipere et habere, eisque de prouentibus tunc statim sequentis septimane suppleant et soluant defectum quem- cumque ipsos in prouentibus eiusdem septimane proxime ante Pasca, usque ad integram percepcionem dicte summe peccunie continget habere, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne VII. Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio. (Ex oiginali cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo civitatis Brunensis, T. II. n. 1.) CCXLV. Johannes, rex Bohemia, innovat Znoimensibus concessionem antiquam proventuum e theloneo salis, extractione vasorum et mensuratione frumenti ad meliorationem civitatis erogandorum. Dt. Brunœ, VII. Kalend. Octobris, 1323. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes. Notum facimus tenore presencium vniuersis. Quod quia constat nobis de certo, quod fideles nostri iudex, iurati et vniuersi ciues ciuitatis nostre Znoymensis ex specialis concessione gracie per felicis memorie quondam Reges Bohemie, predecessores nostros eis facte theloneum salis et officia siue prouentus de extraccione vasorum, de mensuracione frumenti in dicta ciuitate Znoymensi pro facienda ipsius ciuitatis melioracione perceperunt et habuerunt hucusque, et debent in antea percipere et habere: Nos ipsorum ciuium et deuocionem, quam ad nos gerunt, et semper eos gerere speramus diligencius, attendentes, ac propterea cupientes ipsos in huiusmodi
182 domo theutunica et alijs (sic), ad hoc pertinentes Ciues nostros Brunnenses, nuper ad magnam precum nostrarum instanciam, nostramque necessitatem apportasse nobis et duxisse in Goding, equos, pannos, tam laneos, quam sericeos, et alias res, et clenodia, cum quibus ibidem Illustrem Principem, dominum Karolum Vngarie Regem, fratrem nostrum Karissimum, et consiliarios, ac familiares suos honorauimus donando eis liberaliter eadem, que omnia iuxta debitam taxacionem et extimacionem ascendunt ad summam Sexcentarum et triginta marca- rum et vnius fertonis grossorum denariorum Pragensium, Morauici pagamenti, Sexaginta quatuor grossos conputando pro marca, in quibus dicimus et fatemur nos dictis Conrado et Nicolao ac alijs Ciuibus de Brunna, quibus vna cum ipsis Conrado et Nicolao, dicta pecu- nia debetur, debitorie obligari, propter quod eis ipsam summam pecunie uolentes soluere, ipsis solucionem pecunie prenotate in prouentibus vrbore et Monete in Chutna deputamus, ita quod dicti Conradus et Nicolaus pro se et alijs Ciuibus Brunensibus, quos contingit dictum debitum, ipsam summam pecunie de prouentibus dictarum vrbore et Monete, qui deriuabuntur in septimana proxima, ante festum Pasche proxime nunc venturum, hoc est in septimana do- minice Palmarum, sine aliquo impedimento percipiant atque tollant, et quidquid eis deficeret de ipsa Summa, in percepcione dictorum prouentuum eiusdem septimane, hoc ipsis integre suppleri et solui uolumus de prouentibus septimane immediate secuture, Quo circa harum serie mandamus firmiter et precise omnibus et singulis vrborarijs, qui tunc tempore fuerint, Quatenus dictos Conradum et Nicolaum sine aliqua contradiccione permittant dictas Sexcentas et triginta marcas, ac vnum fertonem, numeri et pagamenti predicti, de prouentibus dictarum vrbore et monete predicte, septimane proxime ante dictum festum Pasche percipere et habere, eisque de prouentibus tunc statim sequentis septimane suppleant et soluant defectum quem- cumque ipsos in prouentibus eiusdem septimane proxime ante Pasca, usque ad integram percepcionem dicte summe peccunie continget habere, In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne VII. Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio. (Ex oiginali cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo civitatis Brunensis, T. II. n. 1.) CCXLV. Johannes, rex Bohemia, innovat Znoimensibus concessionem antiquam proventuum e theloneo salis, extractione vasorum et mensuratione frumenti ad meliorationem civitatis erogandorum. Dt. Brunœ, VII. Kalend. Octobris, 1323. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucenburgensis Comes. Notum facimus tenore presencium vniuersis. Quod quia constat nobis de certo, quod fideles nostri iudex, iurati et vniuersi ciues ciuitatis nostre Znoymensis ex specialis concessione gracie per felicis memorie quondam Reges Bohemie, predecessores nostros eis facte theloneum salis et officia siue prouentus de extraccione vasorum, de mensuracione frumenti in dicta ciuitate Znoymensi pro facienda ipsius ciuitatis melioracione perceperunt et habuerunt hucusque, et debent in antea percipere et habere: Nos ipsorum ciuium et deuocionem, quam ad nos gerunt, et semper eos gerere speramus diligencius, attendentes, ac propterea cupientes ipsos in huiusmodi
Strana 183
183 gracia fauorabiliter conseruare ac eis eandem graciam per innouacionis et eciam specialis concessionis nostre suffragium firmius roborare predictis ciuibus et heredibus ipsorum ipsam graciam innouantes et nos eciam eandem eis liberaliter et specialiter facientes ipsis ciuibus et eorum heredibus theloneum et officia memorata damus et conferimus perpetuo; Volentes, vt deinceps in perpetuum omnem vtilitatem, que de ipsis theloneo et officiis poterunt prouenire, percipiant et habeant, ipsamque vtilitatem omni tempore in melioracionem et emendacionem dicte ciuitatis, ubi eam melioracionem et emendacionem viderunt indigere, totaliter erogent et conuertant. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne, anno millesimo, trecentesimo vicesimo tercio, VII. Kalendas Octobris. (E libro jurium civitatis Znoymensis (die Stadtrechte nuncupato) in pergameno in folio (n. I.) in curia ibidem — descripsit A. Boczek.) CCXLVI. Johannes, Bohemia rex, confirmat donationem villa Laučany et tholonei in Iglavia regina Elisabethæ anno 1319 factam. Dt. Pragæ, Kalendas Octobris 1323. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, vniuersis ad quos presentes peruenerint imperpetuum, Bene nouit Maiestas Regia presencia queque disponere futuris eciam sic prouidere negocijs, vt tamen dispendijs preterita non commendet, sed gesta retroactis curriculis temporum innouando et approbando sua consueuit auctoritate firmare, Sane libertatum et Priuilegiorum indulta nonnulla Illustri domine Elizabeth domini Wencezlai Senioris recordacionis felicis, Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi, Relicte nos dedisse recolimus, ex quibus tenor cuiusdam per omnia dinoscitur esse talis, Nos Johannes dei gracia etc. usque Datum Prage IIII°. Nonas Augusti, Anno domini Millesimo Trecentesimo Decimonono, Regnorum nostrorum anno Nono. (Vide n. CLII. h. T.) Nos igitur ex innata nobis clemencia, fauorabiliter eiusdem domine Regine precibus annuentes prescriptum donacionis et collacionis priuilegium cum vniuersis et singulis suis clausulis, ac contentis in ipso ratificamus, innouamus, approbamus, et ex certa nostra sciencia confirmamus decernendo ipsum Priuilegium Robur plenum et firmitatem perpetuam obtinere. In quorum euidenciam et memoriam futurorum, has sibi literas dedimus Sigilli nostri Maioris Robore communitas. Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. A. n. 11.) CCXLVII. Johannes, rex Bohemia, confirmat reginœ Elisabetha litteram super vendita ipsi bona in Mënin et Hustopeč. Datum Pragœ Kalendas Octobris 1323. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, vniuersis ad quos presentes peruenerint imperpetuum, Bene nouit Maiestas Regia presencia queque disponere, futuris sic eciam prouidere negocijs, vt tamen
183 gracia fauorabiliter conseruare ac eis eandem graciam per innouacionis et eciam specialis concessionis nostre suffragium firmius roborare predictis ciuibus et heredibus ipsorum ipsam graciam innouantes et nos eciam eandem eis liberaliter et specialiter facientes ipsis ciuibus et eorum heredibus theloneum et officia memorata damus et conferimus perpetuo; Volentes, vt deinceps in perpetuum omnem vtilitatem, que de ipsis theloneo et officiis poterunt prouenire, percipiant et habeant, ipsamque vtilitatem omni tempore in melioracionem et emendacionem dicte ciuitatis, ubi eam melioracionem et emendacionem viderunt indigere, totaliter erogent et conuertant. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne, anno millesimo, trecentesimo vicesimo tercio, VII. Kalendas Octobris. (E libro jurium civitatis Znoymensis (die Stadtrechte nuncupato) in pergameno in folio (n. I.) in curia ibidem — descripsit A. Boczek.) CCXLVI. Johannes, Bohemia rex, confirmat donationem villa Laučany et tholonei in Iglavia regina Elisabethæ anno 1319 factam. Dt. Pragæ, Kalendas Octobris 1323. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, vniuersis ad quos presentes peruenerint imperpetuum, Bene nouit Maiestas Regia presencia queque disponere futuris eciam sic prouidere negocijs, vt tamen dispendijs preterita non commendet, sed gesta retroactis curriculis temporum innouando et approbando sua consueuit auctoritate firmare, Sane libertatum et Priuilegiorum indulta nonnulla Illustri domine Elizabeth domini Wencezlai Senioris recordacionis felicis, Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi, Relicte nos dedisse recolimus, ex quibus tenor cuiusdam per omnia dinoscitur esse talis, Nos Johannes dei gracia etc. usque Datum Prage IIII°. Nonas Augusti, Anno domini Millesimo Trecentesimo Decimonono, Regnorum nostrorum anno Nono. (Vide n. CLII. h. T.) Nos igitur ex innata nobis clemencia, fauorabiliter eiusdem domine Regine precibus annuentes prescriptum donacionis et collacionis priuilegium cum vniuersis et singulis suis clausulis, ac contentis in ipso ratificamus, innouamus, approbamus, et ex certa nostra sciencia confirmamus decernendo ipsum Priuilegium Robur plenum et firmitatem perpetuam obtinere. In quorum euidenciam et memoriam futurorum, has sibi literas dedimus Sigilli nostri Maioris Robore communitas. Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. A. n. 11.) CCXLVII. Johannes, rex Bohemia, confirmat reginœ Elisabetha litteram super vendita ipsi bona in Mënin et Hustopeč. Datum Pragœ Kalendas Octobris 1323. Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Marchieque Budissinensis dominus, vniuersis ad quos presentes peruenerint imperpetuum, Bene nouit Maiestas Regia presencia queque disponere, futuris sic eciam prouidere negocijs, vt tamen
Strana 184
184 dispendijs preterita non commendet, Sed gesta retroactis curriculis temporum innouando et approbando sua consueuit auctoritate firmare, Sane libertatum et Priuilegiorum nonnulla Illustri domine Elizabeth, domini Wencezlai Senioris, felicis memorie, Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi, Relicte, Nos dedisse recolimus, ex quibus tenor cuiusdam per omnia dinoscitur esse talis: Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Brunne Idus Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum, anno vndecimo. (Vide n. CXCI. h. T.) Nos igitur ex innata nobis clemencia eiusdem domine Elizabeth Regine predicte, precibus fauorabiliter annuentes prescriptum priuilegium cum vniuersis et singulis suis clausulis ac contentis in ipso ratificamus, innouamus, approbamus, et ex certa nostra sciencia firmamus, decernendo idem priuilegium robur plenum et firmitatem perpetuam obtinere, In quorum euidenciam et memoriam futuro- rum has sibi litteras dedimus, Sigilli nostri Maioris robore communitas, Datum Prage Kalendas Octobris, anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio, Regnorum vero nostrorum Terciodecimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 7. Aliud orig. ibidem sub lit. Q. n. 10.) CCXLVIII. Johannes, rex Bohemia, confirmat donationem capella S. Procopii in antiqua Bruna a regina Elisabetha monasterio Aulæ S. Maria factam. Datum Praga Kalendas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex Lucemburgensis Comes, Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem Illustris domine domine Elizabeth Regine felicis recordacionis quondam domini Wencezlai Senioris Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem siue Juspatronatus Ecclesie siue Capelle Sancti Procopii in antiqua Brunna, omni Jure ac liber- tate, quibus ad nos, siue Predecessores nostros, Reges Boemie spectabant, Considerantes quod per hoc nostrarum, et ipsorum predecessorum nostrorum annimarum remedium siue memoriale perpetuum aliquod procurari poterat, Monasterio Aule Sancte Marie in Suburbio Ciuitatis nostre Brunne situato, cuius Nos cum ipsa domina Elizabeth predicta fundatores sumus, et censeri volumus de benignitatis nostre clemencia damus et conferimus, in dominam Abbatissam que pro tempore fuerit, et conuentum dicti Monasterij omne Jus Collacionis siue Juspatronatus predicte Ecclesie siue Capelle, Nostro, Heredum, siue Successorum nostrorum Regum Boemie, siue Marchionum Morauie transfundimus, et transferimus pleno Jure, Dantes ipsi Abbatisse et conuentui Monasterij prefati, ipsum Juspatronatus, siue collacionem Ecclesie, siue Capelle predicte, in vnam vel in plures personas, aut ei, vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi, perpetuo plenam et liberam potestatem, Promittentes pro Nobis, Heredibus et Successoribus nostris Regibus Boemie et Marchionibus Morauie, omnia et Sin- gula, que ipsa Abbatissa et Conuentus Monasterij sepefati de predicto Jurepatronatus, siue Collacione predicte Ecclesie vel Capelle Sancti Procopij in Antiqua Brunna fecerint, procu- rauerint, vel ordinauerint, gratum habere imperpetuum et firmum necnon ea ex nunc ratificantes
184 dispendijs preterita non commendet, Sed gesta retroactis curriculis temporum innouando et approbando sua consueuit auctoritate firmare, Sane libertatum et Priuilegiorum nonnulla Illustri domine Elizabeth, domini Wencezlai Senioris, felicis memorie, Boemie et Polonie Regis, Soceri et predecessoris nostri Karissimi, Relicte, Nos dedisse recolimus, ex quibus tenor cuiusdam per omnia dinoscitur esse talis: Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Brunne Idus Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoprimo, Regnorum vero nostrorum, anno vndecimo. (Vide n. CXCI. h. T.) Nos igitur ex innata nobis clemencia eiusdem domine Elizabeth Regine predicte, precibus fauorabiliter annuentes prescriptum priuilegium cum vniuersis et singulis suis clausulis ac contentis in ipso ratificamus, innouamus, approbamus, et ex certa nostra sciencia firmamus, decernendo idem priuilegium robur plenum et firmitatem perpetuam obtinere, In quorum euidenciam et memoriam futuro- rum has sibi litteras dedimus, Sigilli nostri Maioris robore communitas, Datum Prage Kalendas Octobris, anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio, Regnorum vero nostrorum Terciodecimo. (Orig. membran, cum sigillo majori bilaterali bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. Q. n. 7. Aliud orig. ibidem sub lit. Q. n. 10.) CCXLVIII. Johannes, rex Bohemia, confirmat donationem capella S. Procopii in antiqua Bruna a regina Elisabetha monasterio Aulæ S. Maria factam. Datum Praga Kalendas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex Lucemburgensis Comes, Notum facimus inspectoribus presencium vniuersis, Quod ad deuotam et benignam supplicacionem Illustris domine domine Elizabeth Regine felicis recordacionis quondam domini Wencezlai Senioris Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri Karissimi Relicte Collacionem siue Juspatronatus Ecclesie siue Capelle Sancti Procopii in antiqua Brunna, omni Jure ac liber- tate, quibus ad nos, siue Predecessores nostros, Reges Boemie spectabant, Considerantes quod per hoc nostrarum, et ipsorum predecessorum nostrorum annimarum remedium siue memoriale perpetuum aliquod procurari poterat, Monasterio Aule Sancte Marie in Suburbio Ciuitatis nostre Brunne situato, cuius Nos cum ipsa domina Elizabeth predicta fundatores sumus, et censeri volumus de benignitatis nostre clemencia damus et conferimus, in dominam Abbatissam que pro tempore fuerit, et conuentum dicti Monasterij omne Jus Collacionis siue Juspatronatus predicte Ecclesie siue Capelle, Nostro, Heredum, siue Successorum nostrorum Regum Boemie, siue Marchionum Morauie transfundimus, et transferimus pleno Jure, Dantes ipsi Abbatisse et conuentui Monasterij prefati, ipsum Juspatronatus, siue collacionem Ecclesie, siue Capelle predicte, in vnam vel in plures personas, aut ei, vel eis conferendi, aut in alios pios vsus conuertendi, perpetuo plenam et liberam potestatem, Promittentes pro Nobis, Heredibus et Successoribus nostris Regibus Boemie et Marchionibus Morauie, omnia et Sin- gula, que ipsa Abbatissa et Conuentus Monasterij sepefati de predicto Jurepatronatus, siue Collacione predicte Ecclesie vel Capelle Sancti Procopij in Antiqua Brunna fecerint, procu- rauerint, vel ordinauerint, gratum habere imperpetuum et firmum necnon ea ex nunc ratificantes
Strana 185
185 de consensus nostri plenitudine confirmamus presentibus perpetuo valituris. In cuius donacionis testimonium el Robur perpetuum presentes dari, et Sigillo nostro Maiori iussimus communiri. Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 9.) CCXLIX. Johannes, rex Bohemiœ, assignat reginœ Elisabethæ pro dotalicio X. millium sexagenarum grossor. Prag. bona in Měnín, Hustopeč, Stiřowic et Nastarowic approbatque donationem horum bonorum monasterio Aulœ S. Mariœ in Antiqua de novo fundato Bruna. Dt. Pragœ VI. Nonas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Re- cognoscimus, et fatemur tenore presencium vniuersis tam presentibus quam futuris. Olim inter Nos et Illustrem dominam Elizabeth Relictam quondam domini Regis Wencezlai pie recor- dacionis Soceri et Predecessoris nostri, finalem super suis dote et dotalicio conuencionen et concordiam interuenisse, videlicet Quod de toto eo, quod sibi tam per dictum Dominum Wencezlaum Socerum nostrum, quam eciam per felicis memorie Dominum Rudolfum quon- dam Reges Boemie in donacionem propter nupcias fuerat assignatum, pro quo certas et nominatas Regni nostri Boemie tenuerat Ciuitates, Ipsam expediuimus, exceptis duntaxat Decem Millibus Sexagenarum Grossorum Pragensium, quorum Solucionem sibi in prouentibus nostrarum Vrbore et Monete in Chuthna duximus deputandam. Et quia tunc tam longa mora in percepcione dicte pecunie sibi dampnosa videbatur. Nos volentes suo in hac parte dispendio precauere bona in Meneys, et terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nasta— rowicz, Nos contingentem, iuxta arbitrium et taxacionem ad hoc ex vtraque parte communiter electorum dicte Domine Regine vendere decreuimus, et idcirco habito super hoc Baronum et fidelium nostrorum tunc presencium maturo consilio, ipsam villam forensem Meneys, et prefatam terciam partem Bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nastarowicz, nos con- tingentem cum Jure spirituali et temporali, et cum Judicijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, Pratis, Pascuis, Piscacionibus, aquis, aquarumue decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, Siluis, et Rubetis, ac generaliter cum omnibus, et singulis suis pertinencijs alijs, sicut ad nos pertinebant, prefate domine Regine pro duobus Millibus Centum et Octoa- ginta Marcis grossorum Denariorum Pragensium Pagamenti Morauici, defalcandis nobis de prenotata Summa decem Millium Sexagenarum predictarum vendidimus, et titulo vendicionis tradidimus iure hereditario possidenda, volentes ipsam Dominam Reginam, villam predictam Meneys, et dictam terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nostarowicz, cum vniuersis suis pertinencijs, vt premittitur, tenere, habere, et Jure hereditario perpetuo possidere, et eum vel eos similiter, cui vel quibus Ipsa Domina Regina bona huiusmodi vendere, dare, obligare, vel legare, aut in alios quoscumque vsus suos conuertere voluerit. in morte eciam vel in vita factis super hijs per Nos, nostro et heredum ac successorum nostrorum Regum Boemie nomine debitis et necessarijs renunciacionibus, ac promissionibus, et prefate 24
185 de consensus nostri plenitudine confirmamus presentibus perpetuo valituris. In cuius donacionis testimonium el Robur perpetuum presentes dari, et Sigillo nostro Maiori iussimus communiri. Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 9.) CCXLIX. Johannes, rex Bohemiœ, assignat reginœ Elisabethæ pro dotalicio X. millium sexagenarum grossor. Prag. bona in Měnín, Hustopeč, Stiřowic et Nastarowic approbatque donationem horum bonorum monasterio Aulœ S. Mariœ in Antiqua de novo fundato Bruna. Dt. Pragœ VI. Nonas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes. Re- cognoscimus, et fatemur tenore presencium vniuersis tam presentibus quam futuris. Olim inter Nos et Illustrem dominam Elizabeth Relictam quondam domini Regis Wencezlai pie recor- dacionis Soceri et Predecessoris nostri, finalem super suis dote et dotalicio conuencionen et concordiam interuenisse, videlicet Quod de toto eo, quod sibi tam per dictum Dominum Wencezlaum Socerum nostrum, quam eciam per felicis memorie Dominum Rudolfum quon- dam Reges Boemie in donacionem propter nupcias fuerat assignatum, pro quo certas et nominatas Regni nostri Boemie tenuerat Ciuitates, Ipsam expediuimus, exceptis duntaxat Decem Millibus Sexagenarum Grossorum Pragensium, quorum Solucionem sibi in prouentibus nostrarum Vrbore et Monete in Chuthna duximus deputandam. Et quia tunc tam longa mora in percepcione dicte pecunie sibi dampnosa videbatur. Nos volentes suo in hac parte dispendio precauere bona in Meneys, et terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nasta— rowicz, Nos contingentem, iuxta arbitrium et taxacionem ad hoc ex vtraque parte communiter electorum dicte Domine Regine vendere decreuimus, et idcirco habito super hoc Baronum et fidelium nostrorum tunc presencium maturo consilio, ipsam villam forensem Meneys, et prefatam terciam partem Bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nastarowicz, nos con- tingentem cum Jure spirituali et temporali, et cum Judicijs, vtilitatibus, redditibus, prouentibus, Pratis, Pascuis, Piscacionibus, aquis, aquarumue decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, planis, Siluis, et Rubetis, ac generaliter cum omnibus, et singulis suis pertinencijs alijs, sicut ad nos pertinebant, prefate domine Regine pro duobus Millibus Centum et Octoa- ginta Marcis grossorum Denariorum Pragensium Pagamenti Morauici, defalcandis nobis de prenotata Summa decem Millium Sexagenarum predictarum vendidimus, et titulo vendicionis tradidimus iure hereditario possidenda, volentes ipsam Dominam Reginam, villam predictam Meneys, et dictam terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nostarowicz, cum vniuersis suis pertinencijs, vt premittitur, tenere, habere, et Jure hereditario perpetuo possidere, et eum vel eos similiter, cui vel quibus Ipsa Domina Regina bona huiusmodi vendere, dare, obligare, vel legare, aut in alios quoscumque vsus suos conuertere voluerit. in morte eciam vel in vita factis super hijs per Nos, nostro et heredum ac successorum nostrorum Regum Boemie nomine debitis et necessarijs renunciacionibus, ac promissionibus, et prefate 24
Strana 186
186 Domine Regine, super predictam vendicionem, alijs patentibus nostris litteris Maiestatis nostre Sigillis, quibus tunc vtebamur sigillatis, per nos eciam datis liberaliter et concessis. Verum cum predicta Domina Regina volens de supranotatis bonis dotare Monasterium Beatissime Virginis Marie situm ante Ciuitatem nostram Brunensem, in loco vbi dicitur, Antiqua Brunna, quod Aula Sancte Marie nuncupatur, quodque ad laudem Dei, et honorem genitricis eius predicte virginis gloriose de nouo fundauit, et cuius fundacionem ratam habemus, villam ipsam forensem Meneys, et prefatam terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nostarowicz cum suis omnibus et singulis, vt premittitur pertinencijs, in quibuscumque consistant, necnon alias integras duas partes ibidem in Hustopecz cum vniuersis et singulis bonis, spectantibus ad easdem duas partes, prout ipsas duas partes tenuerunt fideles nostri Wilhelmus et Friczcho fratres de Egerberch, a quibus prefata domina Regina easdem duas partes, cum bonis huiusmodi, propria sua pecunia comparauit, et sicut in litteris inde confectis hoc plenius continetur, predicto Monasterio et Abbatisse, ac conuentui monialium que nunc sunt, et que pro tempore fuerint ibidem in dote et dotis nomine contulerit et donauerit imperpetuum Jure proprietario et hereditario possidenda. Petens a nobis vt principaliter propter Deum, et ob Reuerenciam Matris eius predicte, cuius est dictum Monasterium vocabulo insi- gnitum, collacionem, et donacionem predictas, ratificare, approbare, et confirmare de Regalis nostre celsitudinis clemencia dignaremur. Nos qui profusam erga nos superne dexteram largitatis ex mullis perceptis beneficiis agnoscimus, et specialem ad dictam virginem gloriosam redemptoris nostri genitricem habemus reuerenciam, spem, et fidem, libenter loca quelibet in honore beate et gloriose virginis predictæ fundata, vbi possumus, promouemus, et specialibus gracijs, ac condignis fauoribus ampliamus, ipsius Domine Regine in hac parte peticione ad graciam exaudicionis fauorabiliter admissa, predictas omnium bonorum predictorum collacionem et do- nacionem ratificamus, approbamus, et ex certa sciencia ac speciali gracia confirmamus, et ratificacionis, approbacionis, et confirmacionis nostrarum Robore communimus. Et vt ad hoc maioris cautele et firmitatis perpetuitas accedat, Nos eciam omne ius, si quod nobis, Here- dibus, vel Successoribus nostris in predictis bonis, et suis pertinentiis antedictis, ad presens competit, vel posset quomodolibet competere in futurum, prefatis Monasterio, Abbatisse et Conuentui liberaliter conferimus et donamus. Volentes vt Monasterium predictum et Abbatissa et Conuentus ipsius Monasterij vniuersa et singula bona predicta, tanquam Sua in perpetuum habeant, teneant, et possideant libere, pacifice, et quiete, cum omni Jure, Jurisdiccione, pro- uentibus, vtilitatibus, et alijs omnibus et singulis pertinenciis supradictis, ita quod Judices bonorum ipsorum qui per Abbatissam et Conuentum predictas, ibidem locati fuerint, in bonis eisdem secundum quod eis concessum et consuetum est actenus, in causa qualibet iudicandi, plenam, et liberam habeant potestatem. Ceterum quia ex animo cupimus, vt status ipsius Mo- nasterij, de bono semper in melius augeatur, et vt Abbatissa ac Conuentus predicti diuinis obsequijs eo possint vacare liberius, eoque pro salute et prosperitate nostra continua, necnon et Progenitorum ac Predecessorum nostrorum animarum remedio, deum deuotis oracionibus exorare, quo eis liberalius quietis commoda procuramus, vtque eciam nostre liberalitatis muni- ficenciam in se senciant ampliorem, ipsis Abbatisse et Conuentui Monasterij memorati de gracia
186 Domine Regine, super predictam vendicionem, alijs patentibus nostris litteris Maiestatis nostre Sigillis, quibus tunc vtebamur sigillatis, per nos eciam datis liberaliter et concessis. Verum cum predicta Domina Regina volens de supranotatis bonis dotare Monasterium Beatissime Virginis Marie situm ante Ciuitatem nostram Brunensem, in loco vbi dicitur, Antiqua Brunna, quod Aula Sancte Marie nuncupatur, quodque ad laudem Dei, et honorem genitricis eius predicte virginis gloriose de nouo fundauit, et cuius fundacionem ratam habemus, villam ipsam forensem Meneys, et prefatam terciam partem bonorum in Hustopecz, in Stirzowicz, et in Nostarowicz cum suis omnibus et singulis, vt premittitur pertinencijs, in quibuscumque consistant, necnon alias integras duas partes ibidem in Hustopecz cum vniuersis et singulis bonis, spectantibus ad easdem duas partes, prout ipsas duas partes tenuerunt fideles nostri Wilhelmus et Friczcho fratres de Egerberch, a quibus prefata domina Regina easdem duas partes, cum bonis huiusmodi, propria sua pecunia comparauit, et sicut in litteris inde confectis hoc plenius continetur, predicto Monasterio et Abbatisse, ac conuentui monialium que nunc sunt, et que pro tempore fuerint ibidem in dote et dotis nomine contulerit et donauerit imperpetuum Jure proprietario et hereditario possidenda. Petens a nobis vt principaliter propter Deum, et ob Reuerenciam Matris eius predicte, cuius est dictum Monasterium vocabulo insi- gnitum, collacionem, et donacionem predictas, ratificare, approbare, et confirmare de Regalis nostre celsitudinis clemencia dignaremur. Nos qui profusam erga nos superne dexteram largitatis ex mullis perceptis beneficiis agnoscimus, et specialem ad dictam virginem gloriosam redemptoris nostri genitricem habemus reuerenciam, spem, et fidem, libenter loca quelibet in honore beate et gloriose virginis predictæ fundata, vbi possumus, promouemus, et specialibus gracijs, ac condignis fauoribus ampliamus, ipsius Domine Regine in hac parte peticione ad graciam exaudicionis fauorabiliter admissa, predictas omnium bonorum predictorum collacionem et do- nacionem ratificamus, approbamus, et ex certa sciencia ac speciali gracia confirmamus, et ratificacionis, approbacionis, et confirmacionis nostrarum Robore communimus. Et vt ad hoc maioris cautele et firmitatis perpetuitas accedat, Nos eciam omne ius, si quod nobis, Here- dibus, vel Successoribus nostris in predictis bonis, et suis pertinentiis antedictis, ad presens competit, vel posset quomodolibet competere in futurum, prefatis Monasterio, Abbatisse et Conuentui liberaliter conferimus et donamus. Volentes vt Monasterium predictum et Abbatissa et Conuentus ipsius Monasterij vniuersa et singula bona predicta, tanquam Sua in perpetuum habeant, teneant, et possideant libere, pacifice, et quiete, cum omni Jure, Jurisdiccione, pro- uentibus, vtilitatibus, et alijs omnibus et singulis pertinenciis supradictis, ita quod Judices bonorum ipsorum qui per Abbatissam et Conuentum predictas, ibidem locati fuerint, in bonis eisdem secundum quod eis concessum et consuetum est actenus, in causa qualibet iudicandi, plenam, et liberam habeant potestatem. Ceterum quia ex animo cupimus, vt status ipsius Mo- nasterij, de bono semper in melius augeatur, et vt Abbatissa ac Conuentus predicti diuinis obsequijs eo possint vacare liberius, eoque pro salute et prosperitate nostra continua, necnon et Progenitorum ac Predecessorum nostrorum animarum remedio, deum deuotis oracionibus exorare, quo eis liberalius quietis commoda procuramus, vtque eciam nostre liberalitatis muni- ficenciam in se senciant ampliorem, ipsis Abbatisse et Conuentui Monasterij memorati de gracia
Strana 187
187 speciali concedimus, vt in siluis nostris vicinioribus ipsi Monasterio ligna pro igne, ac do- mibus earum ibidem edificandis necessaria, libere et sine alicuius contradiccione succidant. Volentes insuper vt Monasterium ipsum in supranominatis bonis sibi collatis, et que acquiret, vel ei conferentur, inposterum speciali gaudeat libertate, omnes homines in bonis ipsius Mo- nasterij residentes, ab omni officialium et Beneficiariorum Tocius Terre nostre Morauie, Judicio et Jurisdiccione eximimus, et esse volumus ab eorum potestate perpetuo liberos et exemptos, Ita quod Abbatissa dicti Monasterij que nunc est, et que pro tempore fuerit, super exibenda de hominibus ipsis iusticia in causa qualibet requiratur, et in quacunque causa Abbatissa ipsa, in exibenda de hominibus ipsis iusticia Jure terre negligens fuerit vel remissa et hoc euidenter et racionabiliter apparebit, tunc in causa illa ad Judicium et beneficiarios Brunnenses per conquerentes, pro exibenda de hominibus predictis iusticia habeatur recursus, et ipsi beneficiarij extunc de hominibus ipsis tenebuntur et poterunt in causa ipsa conquerentibus iusticiam facere Jure terre, et si tunc aliquem hominum ipsorum in ipso Brunensi Judicio in aliqua pecunia vel re alia beneficiarijs ipsis persoluenda contigerit condempnari, ipsa pe- cunia vel res ipsa non ipsis Beneficiarijs, sed predicto Monasterio tota cedat. Et si forsan aliquem vel aliquos de hominibus ad Monasterium ipsum pertinentibus talem excessum per- petrare contigerit vel excessus, propter quem vel quos penam subire debeant capitalem, Condempnacione super hijs habita, bona ipsius condempnati non ad Nos, nec ad aliquem officialem vel Beneficiarium nostrum, sed ad Monasterium ipsum totaliter volumus pertinere. Item si in bonis ad ipsum Monasterium pertinentibus talem contigerit perpetrari excessum, propter quem bona ipsa per villicum seu Judicem Prouincialem nostrum deberent spoliari. nolumus quod bona ipsa per dictum villicum seu Judicem prouincialem debeant propterea spoliari, nec quod ipse villicus seu Judex prouincialis de correccione huiusmodi excessus se aliquomodo intromittat. Ymmo concedimus et volumus, vt Abbatissa predicta, vel eius officialis talem excessum corrigat, prout sibi videbitur expedire. Premissis autem libertatibus per nos supradicto Monasterio concessis, hanc eciam adicimus libertatem, vt nulli Thelonearij vel Thelonea possidentes per totum nostrum dominium ab hominibus et curribus ipsius Mo- nasterij, vinum bladum, et alia pro Abbatisse et conuentus monialium predictarum sustentacione victualia, et res alias, vel ligna pro earum edificijs educentibus, aliquid nomine thelonei in perpetuum exigant vel requirant. Insuper quia eciam plenis desiderijs affectamus, vt Mona- sterium predictum, cuius fundacionem reputamus et fatemur nostram esse primariam, cuiusque promotores, et fundatores principales esse volumus et censeri per graciosas et amplas nostras concessiones, libertates, immunitates, et gracias, quas sibi libenter facimus atque damus, cum ex eis non dubitemus, nobis serenum fame celebris in terris acquirere preconium, et in celis meritorum retribucionem thesaurizare salubrem continuis proficiat incrementis, has eciam prefato Monasterio libertates concedimus graciose, et specialiter hanc facimus graciam in perpetuum duraturam, quod si Abbatissam dicti Monasterij pro aliquibus bonis collatis vel conferendis ipsi Monasterio contigerit impeti, per quemcumque super hijs non alibi, quam coram nobis, vel si nos de Regno nostro absentes essemus, tunc coram Capitaneo vel Summo Cammerario terre nostre Morauie teneatur impetenti huiusmodi respondere, quodque omnia 24*
187 speciali concedimus, vt in siluis nostris vicinioribus ipsi Monasterio ligna pro igne, ac do- mibus earum ibidem edificandis necessaria, libere et sine alicuius contradiccione succidant. Volentes insuper vt Monasterium ipsum in supranominatis bonis sibi collatis, et que acquiret, vel ei conferentur, inposterum speciali gaudeat libertate, omnes homines in bonis ipsius Mo- nasterij residentes, ab omni officialium et Beneficiariorum Tocius Terre nostre Morauie, Judicio et Jurisdiccione eximimus, et esse volumus ab eorum potestate perpetuo liberos et exemptos, Ita quod Abbatissa dicti Monasterij que nunc est, et que pro tempore fuerit, super exibenda de hominibus ipsis iusticia in causa qualibet requiratur, et in quacunque causa Abbatissa ipsa, in exibenda de hominibus ipsis iusticia Jure terre negligens fuerit vel remissa et hoc euidenter et racionabiliter apparebit, tunc in causa illa ad Judicium et beneficiarios Brunnenses per conquerentes, pro exibenda de hominibus predictis iusticia habeatur recursus, et ipsi beneficiarij extunc de hominibus ipsis tenebuntur et poterunt in causa ipsa conquerentibus iusticiam facere Jure terre, et si tunc aliquem hominum ipsorum in ipso Brunensi Judicio in aliqua pecunia vel re alia beneficiarijs ipsis persoluenda contigerit condempnari, ipsa pe- cunia vel res ipsa non ipsis Beneficiarijs, sed predicto Monasterio tota cedat. Et si forsan aliquem vel aliquos de hominibus ad Monasterium ipsum pertinentibus talem excessum per- petrare contigerit vel excessus, propter quem vel quos penam subire debeant capitalem, Condempnacione super hijs habita, bona ipsius condempnati non ad Nos, nec ad aliquem officialem vel Beneficiarium nostrum, sed ad Monasterium ipsum totaliter volumus pertinere. Item si in bonis ad ipsum Monasterium pertinentibus talem contigerit perpetrari excessum, propter quem bona ipsa per villicum seu Judicem Prouincialem nostrum deberent spoliari. nolumus quod bona ipsa per dictum villicum seu Judicem prouincialem debeant propterea spoliari, nec quod ipse villicus seu Judex prouincialis de correccione huiusmodi excessus se aliquomodo intromittat. Ymmo concedimus et volumus, vt Abbatissa predicta, vel eius officialis talem excessum corrigat, prout sibi videbitur expedire. Premissis autem libertatibus per nos supradicto Monasterio concessis, hanc eciam adicimus libertatem, vt nulli Thelonearij vel Thelonea possidentes per totum nostrum dominium ab hominibus et curribus ipsius Mo- nasterij, vinum bladum, et alia pro Abbatisse et conuentus monialium predictarum sustentacione victualia, et res alias, vel ligna pro earum edificijs educentibus, aliquid nomine thelonei in perpetuum exigant vel requirant. Insuper quia eciam plenis desiderijs affectamus, vt Mona- sterium predictum, cuius fundacionem reputamus et fatemur nostram esse primariam, cuiusque promotores, et fundatores principales esse volumus et censeri per graciosas et amplas nostras concessiones, libertates, immunitates, et gracias, quas sibi libenter facimus atque damus, cum ex eis non dubitemus, nobis serenum fame celebris in terris acquirere preconium, et in celis meritorum retribucionem thesaurizare salubrem continuis proficiat incrementis, has eciam prefato Monasterio libertates concedimus graciose, et specialiter hanc facimus graciam in perpetuum duraturam, quod si Abbatissam dicti Monasterij pro aliquibus bonis collatis vel conferendis ipsi Monasterio contigerit impeti, per quemcumque super hijs non alibi, quam coram nobis, vel si nos de Regno nostro absentes essemus, tunc coram Capitaneo vel Summo Cammerario terre nostre Morauie teneatur impetenti huiusmodi respondere, quodque omnia 24*
Strana 188
188 bona ipsius Monasterij que in presenciarum possidet, et in futurum dante domino possidebit, ab omni onere tributorum, vectigalium, collectarum, aliarumque omnium exaccionum, quo- cunque nomine censeantur, preterquam a Berna generali facimus et esse volumus imperpetuum libera et exempta. Adicientes quod nullus Principum, Successorum nostrorum, vel Baronum seu Nobilium pro Castrorum edificacione, vel vallorum effossione, vel pro aliqua ingruenti expedicione ipsum Monasterium, vel homines eius inquietare presumat. Preterea dicti Mona- sterij comoditati et tranquillitati diligenti solicitudine intendentes statuimus et mandamus, et inhibemus expresse, vt nullus in ipso Monasterio, vel bonis eius, ausu temerario pernoctare, vel eis aliquam violenciam, seu molenstiam inferre audeat, vel attemptet, nec aliquis septa dicti Monasterij violenter intrare, et ibi sanguinem fundere, vel hominem qualicunque modo ledere, vel suprascriptas, aut infranotatas libertates aliquomodo violare presumat. Et si quis contra fecerit, eum in decem Marcis auri puri decernimus, et volumus esse nostre nostro- rumque Successorum Camere primitus puniendum, deinde ad inueniendam graciam dictarum Abbatisse et Sanctimonialium pro emenda seu satisfaccione omnimode compellendum. Prohi- bemus eciam et omnino volumus, ne venatores vel caniductores nostri, vel aliorum Dominorum cuiuscunque status vel condicionis existant, in dicto Monasterio vel bonis eius contradicte Abbatisse vel officialium eius voluntatem vel consensum, aliquas pernoctaciones faciant, vel aliquid violencie aut grauaminis inferant in eisdem, quod si contra fecerint, penam proinde ammissionis gracie nostre se nouerint incurrisse, et nihilominus licebit dicte Abbatisse et officialibus eius ad repellendum eorum viollencias et offensas, ipsos sine nostra offensa de bonis dicti Monasterij expellere violenter. Demum vt nostra voluntas nostraque intencio in premissis, euidenter et finaliter omnibus patefiat omnino decernimus et volumus, vt dicto Monasterio omnia et singula sua bona tam habita, quam habenda semper illesa maneant, et quieta, et sibi eciam libertates, immunitates, gracie, et Jura omnia et singula supradicta perpetuis temporibus inuiolabiliter obseruentur, et nullo modo per aliquem infringantur, nec quisquam in hijs omnibus et singulis dictum Monasterium, vel abbatissam et Conuentum eius perturbare presumat, aut quomodolibet molestare. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage VI. Nonas Octobris Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 12; aliud orig. cum sigillo rupto ibidem sub lit. Q. n. 9.) CCL. Johannes, Bohemiœ rex, assignat reginœ Elisabethæ decem marcas grossor. Pragens. singulis septimanis de urbura Chutnensi per tempus vitœ suœ percipiendas. Dt. Pragæ Nonas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis, Nos olym cum Illustri domina Elizabeth felicis memorie domini Wencezlai, quondam Boemie et Polonie Regis Relicta, super suis dote et dotalicio, que ipsam in Regno nostro Boemie contingebant talem conposicionem et
188 bona ipsius Monasterij que in presenciarum possidet, et in futurum dante domino possidebit, ab omni onere tributorum, vectigalium, collectarum, aliarumque omnium exaccionum, quo- cunque nomine censeantur, preterquam a Berna generali facimus et esse volumus imperpetuum libera et exempta. Adicientes quod nullus Principum, Successorum nostrorum, vel Baronum seu Nobilium pro Castrorum edificacione, vel vallorum effossione, vel pro aliqua ingruenti expedicione ipsum Monasterium, vel homines eius inquietare presumat. Preterea dicti Mona- sterij comoditati et tranquillitati diligenti solicitudine intendentes statuimus et mandamus, et inhibemus expresse, vt nullus in ipso Monasterio, vel bonis eius, ausu temerario pernoctare, vel eis aliquam violenciam, seu molenstiam inferre audeat, vel attemptet, nec aliquis septa dicti Monasterij violenter intrare, et ibi sanguinem fundere, vel hominem qualicunque modo ledere, vel suprascriptas, aut infranotatas libertates aliquomodo violare presumat. Et si quis contra fecerit, eum in decem Marcis auri puri decernimus, et volumus esse nostre nostro- rumque Successorum Camere primitus puniendum, deinde ad inueniendam graciam dictarum Abbatisse et Sanctimonialium pro emenda seu satisfaccione omnimode compellendum. Prohi- bemus eciam et omnino volumus, ne venatores vel caniductores nostri, vel aliorum Dominorum cuiuscunque status vel condicionis existant, in dicto Monasterio vel bonis eius contradicte Abbatisse vel officialium eius voluntatem vel consensum, aliquas pernoctaciones faciant, vel aliquid violencie aut grauaminis inferant in eisdem, quod si contra fecerint, penam proinde ammissionis gracie nostre se nouerint incurrisse, et nihilominus licebit dicte Abbatisse et officialibus eius ad repellendum eorum viollencias et offensas, ipsos sine nostra offensa de bonis dicti Monasterij expellere violenter. Demum vt nostra voluntas nostraque intencio in premissis, euidenter et finaliter omnibus patefiat omnino decernimus et volumus, vt dicto Monasterio omnia et singula sua bona tam habita, quam habenda semper illesa maneant, et quieta, et sibi eciam libertates, immunitates, gracie, et Jura omnia et singula supradicta perpetuis temporibus inuiolabiliter obseruentur, et nullo modo per aliquem infringantur, nec quisquam in hijs omnibus et singulis dictum Monasterium, vel abbatissam et Conuentum eius perturbare presumat, aut quomodolibet molestare. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage VI. Nonas Octobris Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimotercio. (Orig. membran. cum sigillo majori bilaterali rupto in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 12; aliud orig. cum sigillo rupto ibidem sub lit. Q. n. 9.) CCL. Johannes, Bohemiœ rex, assignat reginœ Elisabethæ decem marcas grossor. Pragens. singulis septimanis de urbura Chutnensi per tempus vitœ suœ percipiendas. Dt. Pragæ Nonas Octobris 1323. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et fatemur tenore presencium vniuersis, Nos olym cum Illustri domina Elizabeth felicis memorie domini Wencezlai, quondam Boemie et Polonie Regis Relicta, super suis dote et dotalicio, que ipsam in Regno nostro Boemie contingebant talem conposicionem et
Strana 189
189 ordinacionem habuisse, quod sibi pro ipsius dote et dotalicio decem Milia Marcarum dare et soluere tenebamur, cum quibus se nostre gracie recommisserat et nos eam assumpsimus graciosius in nostre Clemenciam maiestatis, de quibus quidem decem Milibus marcarum iam ipsam totaliter expediuimus, dando sibi partem eiusdem summe in parata peccunia, partem uero in pingnoribus, seu obligacionibus bonorum, et reliquam partem in hereditarie possessio- nibus perpetuo possidendam, Ita quod per nos de tota summa pecunie prenotate expedita est iuxta sue beneplacitum voluntatis, Nunc autem ipsam specialiter, et plenarie denuo assu- mentes in nostram graciam et fauorem et cupientes eam speciali beneuolencia et fauore quibus noster sincerus affectus dirigitur erga ipsam, prosequi cum effectu, eam et Monasterium suum Aule sancte Marie ante Brunnam cum vniuersis et singulis bonis, et possessionibus suis et eiusdem Monasterij, tam habitis quam habendis, in nostram specialem proteccionem recepimus et fauorem, volentes ipsam semper, et predictum Monasterium, vnacum bonis et possessionibus suis, fauorabiliter tueri et prosequi eciam fauoribus graciosis. Ceterum ut predicta Domina sinceritatem nostri affectus, quem ad ipsam gerimus, et gerere semper in- tendimus euidenter cognoscat, et senciat per effectum sibi pro expensis suis in prouentibus nostrarum vrbore et Monete in Chutna, damus liberaliter assignamus et deputamus, decem marcas grossorum denariorum Pragensium Regij pagamenti percipiendas, nostris et heredum ac successorum nostrorum temporibus, et extunc per ipsam sine aliquo impedimento, septi- manis singulis per omnia tempora vite sue, Et si quandocumque ex aliqua causa impedimentum haberet in percepcione septimanali dictarum decem marcarum, quominus eas septimanatim vt premittitur percipere posset illam talem peccuniam in cuius percepcione inpediretur, volumus sibi solui in duobus terminis anni, in quocumque scilicet anno, vèl tempore, ipsam in huius- modi percepcione contigerit impediri videlicet quod quidquid negligeretur, sibi dari a festo Natiuitatis domini infra festum Penthecostes hoc in eodem festo Penthecostes finaliter et in- tegraliter sibi dari volumus et suppleri et similiter ipsi domine suppleri et dari debet in festo Natiuitatis domini, quidquid concurreret non esse sibi datum, a festo Penthecostes infra fe- stum dominice Natiuitatis, Quo circa tenore presencium mandamus Capitaneis et Subcamerarijs Regni Boemie qui nunc sunt, et qui pro tempore fuerint, necnon vniuersis et singulis vrbo- rarijs presentibus et futuris, Quatenus predictam dominam in dictarum decem marcarum prout premittitur percepcione nullatenus debeant inpedire, sed pocius ipsam studeant efficaciter pro- mouere, Et si contingeret ipsam in percepcione dictarum decem marcarum impedimentum habere, prout superius est expressum, sibi in supplementum solucionis peccunie, que ei occasione huiusmodi inpedimenti, soluta non fuerit modum supra expressum, debeant inuio- labiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Prage, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio, No- nas Octobris. (Orig. membran. cujus sigillum bilaterale majus ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit. A. n. 10.)
189 ordinacionem habuisse, quod sibi pro ipsius dote et dotalicio decem Milia Marcarum dare et soluere tenebamur, cum quibus se nostre gracie recommisserat et nos eam assumpsimus graciosius in nostre Clemenciam maiestatis, de quibus quidem decem Milibus marcarum iam ipsam totaliter expediuimus, dando sibi partem eiusdem summe in parata peccunia, partem uero in pingnoribus, seu obligacionibus bonorum, et reliquam partem in hereditarie possessio- nibus perpetuo possidendam, Ita quod per nos de tota summa pecunie prenotate expedita est iuxta sue beneplacitum voluntatis, Nunc autem ipsam specialiter, et plenarie denuo assu- mentes in nostram graciam et fauorem et cupientes eam speciali beneuolencia et fauore quibus noster sincerus affectus dirigitur erga ipsam, prosequi cum effectu, eam et Monasterium suum Aule sancte Marie ante Brunnam cum vniuersis et singulis bonis, et possessionibus suis et eiusdem Monasterij, tam habitis quam habendis, in nostram specialem proteccionem recepimus et fauorem, volentes ipsam semper, et predictum Monasterium, vnacum bonis et possessionibus suis, fauorabiliter tueri et prosequi eciam fauoribus graciosis. Ceterum ut predicta Domina sinceritatem nostri affectus, quem ad ipsam gerimus, et gerere semper in- tendimus euidenter cognoscat, et senciat per effectum sibi pro expensis suis in prouentibus nostrarum vrbore et Monete in Chutna, damus liberaliter assignamus et deputamus, decem marcas grossorum denariorum Pragensium Regij pagamenti percipiendas, nostris et heredum ac successorum nostrorum temporibus, et extunc per ipsam sine aliquo impedimento, septi- manis singulis per omnia tempora vite sue, Et si quandocumque ex aliqua causa impedimentum haberet in percepcione septimanali dictarum decem marcarum, quominus eas septimanatim vt premittitur percipere posset illam talem peccuniam in cuius percepcione inpediretur, volumus sibi solui in duobus terminis anni, in quocumque scilicet anno, vèl tempore, ipsam in huius- modi percepcione contigerit impediri videlicet quod quidquid negligeretur, sibi dari a festo Natiuitatis domini infra festum Penthecostes hoc in eodem festo Penthecostes finaliter et in- tegraliter sibi dari volumus et suppleri et similiter ipsi domine suppleri et dari debet in festo Natiuitatis domini, quidquid concurreret non esse sibi datum, a festo Penthecostes infra fe- stum dominice Natiuitatis, Quo circa tenore presencium mandamus Capitaneis et Subcamerarijs Regni Boemie qui nunc sunt, et qui pro tempore fuerint, necnon vniuersis et singulis vrbo- rarijs presentibus et futuris, Quatenus predictam dominam in dictarum decem marcarum prout premittitur percepcione nullatenus debeant inpedire, sed pocius ipsam studeant efficaciter pro- mouere, Et si contingeret ipsam in percepcione dictarum decem marcarum impedimentum habere, prout superius est expressum, sibi in supplementum solucionis peccunie, que ei occasione huiusmodi inpedimenti, soluta non fuerit modum supra expressum, debeant inuio- labiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Prage, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimotercio, No- nas Octobris. (Orig. membran. cujus sigillum bilaterale majus ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit. A. n. 10.)
Strana 190
190 CCLI. Johannes, papa XXII. monens Ludovicum, ducem Bavariæ, sub poena excommu- nicationis, ut ab administratione jurium Imperii abstineat, mandat etiam Olomucensi episcopo, ut has litteras monitorias in sua dioecesi publicari faciat. Dt. Avinione VII. Idus Octobris 1323. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. Tom. IV. anni VIII. pag. 106 epist. 472. in Tabulariis Vaticanis communicavit D. B. Dudik.) CCLII. Conradus, episcopus Olomucensis, molendinatori in Katscher privilegium episcopi Brunonis ab. anno 1275. innovat et confirmat. Dt. in Katscher VI. Idus 1323. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus, recognoscimus et ad universorum noticiam volumus tam presentium, quam futurorum tenore presentium peruenire: Quod con- stitutus in presentia nostra discretus vir, magister Conradus de Bourowicz, molendinator noster in Ketschir, quoddam instrumentum felicis memorie domini Brunonis, olim episcopi Olomucensis, predecessoris nostri confectum et traditum super iuribus ipsius molendini et per vetustatem et inprouidam conseruationem attritum nobis exhibuit in hec verba: In nomine domini amen. Cunctorum. ... dt. in Chremsir 1275. — (Vide T. V. p. 258. n. XLVII.) — Et quia formidans se propter vetustatem et destructionem huiusmodi instrumenti in iuribus dicti molendini in posterum inpediri, supplicauit sibi idem instrumentum per nos gratiosius innouari, et super eo nichilominus prouideri. Nos igitur suis instantiis iustis et rationabilibus benignius inclinati, predictam donationem modo premisso factam, ratam habentes et gratam innouamus, approba- mus et auctoritate nostra ordinaria fauorabiliter ad sempiternam rei memoriam confirmamus, sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo. Datum in Ketschir anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo tercio, VI. Idus Octobris. (Ex originali cum sigillo mutilo in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. Boczek.) CCLIII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat donationem jurispatronatus capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna a regina Elisabetha monasterio Aula S. Maria factam. Datum Bruna VIII. Idus Novembris 1323. Nos Conradus, dei gracia Olomucensis Episcopus, Recognoscimus, nos Serenissimi principis domini nostri, domini Johannis Boemie et Polonie Regis, litteras non cancellatas non abolitas, nec in aliqua sui parte viciatas sub eius sigillo maiori pendenti recepisse et legisse per omnia in hec verba. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex etc. usque Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini 1323. (Vide n. CCXLVIII. h. T.) Nos igitur ipsius domine Regine Elizabeth deuocionis affectu et salubri proposito in hac parte moti, eiusque precibus nobis cum instancia oblatis, benignius inclinati, premissa singula iuxta continenciam et modum expressum superius rata habentes et grata approbamus et auctoritate ordinaria fauorabiliter confirmamus, Sigillum nostrum ad perpetuam rei memoriam presentibus
190 CCLI. Johannes, papa XXII. monens Ludovicum, ducem Bavariæ, sub poena excommu- nicationis, ut ab administratione jurium Imperii abstineat, mandat etiam Olomucensi episcopo, ut has litteras monitorias in sua dioecesi publicari faciat. Dt. Avinione VII. Idus Octobris 1323. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. Tom. IV. anni VIII. pag. 106 epist. 472. in Tabulariis Vaticanis communicavit D. B. Dudik.) CCLII. Conradus, episcopus Olomucensis, molendinatori in Katscher privilegium episcopi Brunonis ab. anno 1275. innovat et confirmat. Dt. in Katscher VI. Idus 1323. Nos Conradus dei gratia Olomucensis episcopus, recognoscimus et ad universorum noticiam volumus tam presentium, quam futurorum tenore presentium peruenire: Quod con- stitutus in presentia nostra discretus vir, magister Conradus de Bourowicz, molendinator noster in Ketschir, quoddam instrumentum felicis memorie domini Brunonis, olim episcopi Olomucensis, predecessoris nostri confectum et traditum super iuribus ipsius molendini et per vetustatem et inprouidam conseruationem attritum nobis exhibuit in hec verba: In nomine domini amen. Cunctorum. ... dt. in Chremsir 1275. — (Vide T. V. p. 258. n. XLVII.) — Et quia formidans se propter vetustatem et destructionem huiusmodi instrumenti in iuribus dicti molendini in posterum inpediri, supplicauit sibi idem instrumentum per nos gratiosius innouari, et super eo nichilominus prouideri. Nos igitur suis instantiis iustis et rationabilibus benignius inclinati, predictam donationem modo premisso factam, ratam habentes et gratam innouamus, approba- mus et auctoritate nostra ordinaria fauorabiliter ad sempiternam rei memoriam confirmamus, sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo. Datum in Ketschir anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo tercio, VI. Idus Octobris. (Ex originali cum sigillo mutilo in archivo archiepiscopali Cremsirii descr. Boczek.) CCLIII. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat donationem jurispatronatus capellæ S. Procopii in Antiqua Bruna a regina Elisabetha monasterio Aula S. Maria factam. Datum Bruna VIII. Idus Novembris 1323. Nos Conradus, dei gracia Olomucensis Episcopus, Recognoscimus, nos Serenissimi principis domini nostri, domini Johannis Boemie et Polonie Regis, litteras non cancellatas non abolitas, nec in aliqua sui parte viciatas sub eius sigillo maiori pendenti recepisse et legisse per omnia in hec verba. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie rex etc. usque Datum Prage Kalendas Octobris, Anno domini 1323. (Vide n. CCXLVIII. h. T.) Nos igitur ipsius domine Regine Elizabeth deuocionis affectu et salubri proposito in hac parte moti, eiusque precibus nobis cum instancia oblatis, benignius inclinati, premissa singula iuxta continenciam et modum expressum superius rata habentes et grata approbamus et auctoritate ordinaria fauorabiliter confirmamus, Sigillum nostrum ad perpetuam rei memoriam presentibus
Strana 191
191 in testimonium appendendo. Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo- tercio, VIII°. Idus Nouembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit G. n. 11.) CCLIV. Nonnulli episcopi largiuntur parrochiali ecclesiœ S. Jacobi et b. Mariœ in Nausedlicz (Slawkow) indulgentias XL. dierum. dt. Avinione IX. Novembris. 1323, quas Conradus, episcopus Olomucensis confirmat et aliis XL. dierum auget. Dt. Bruna XVIII. Kalend. Januarii 1323. Vniuersis sancte matris ecclesie fidelibus, ad quos presentes littere peruenerint. Nos miseracione diuina Andreas archiepiscopus Antibarensis Silbertus episcopus .. nachdinensis, ffranciscus episcopus Tractensis Gregorius ffeltrensis et Belunensis episcopus ffranciscus Rauellensis episcopus Dominicus Meteliensis episcopus Robertus Connerensis episcopus Guillel- mus Saguonensis episcopus Stephanus Lubucensis episcopus Nicholaus Diriuastensis episcopus. Vemitus Catacensis episcopus et . . . . episcopus de . . . . salutem in domino sempiternam, Splendor paterne glorie qui sua mundum illuminat ineffabili claritate pia uota fidelium de cle- mencia ipsius maiestatis sperancium tunc precipue benigno fauore prosequitur cum deuola ipsorum humilitas sanctorum meritis et precibus adiuuatur. Cupientes igitur vt ecclesia sancti Jacobi et beate Marie parochialis in Naussedlicz Olomucensis dyocesis congruis honoribus frequentetur et a Christi fidelibus iugiter ueneretur. Omnibus vere penitentibus et confessis qui ad ipsam ecclesiam in festis infrascriptis. videlicet in festo sancti Jacobi et in singulis festiuitatibus beate Marie. natalis domini circumcisionis epiphanie parasceues. resurectionis ascensionis pentecostes corporis Christi. inuencionis et exaltacionis sancte crucis. sancti Jo- hannis baptiste. Michaelis archangeli beatorum Petri et Pauli apostolorum et omnium aliorum apostolorum et ewangelistarum omniumque festorum duplicium. sanctorum Stephani Laurencii Dyonisii Georgii Christofori martirum beatorum Martini Nicholai Benedicti Dominici antonij confessorum. sanctarum Marie Magdalene Katerine Margarete anne matris Marie Lucie vn- decim milium virginum omnium sanctorum ac in commemoracione animarum et in dedicacione ipsius ecclesie et per octavas predictarum festiuitatum .. . habencium causa deuocionis ora- cionis aut peregrinacionis annuatim accesserint. Et qui ad fabricam liminaria ornamenta seu aliqua alia predicte ecclesie necessaria manus porrexerint adiutrices. aut qui in eorum testa- mentis vel extra aurum argentum vestimenta seu aliqua alia karitatiua subsidia librum vel- calicem dicte ecclesie legauerint donauerint donauerint (sic) aut donari vel legari procura- uerint. aut qui predicacionibus in festis supradictis et in omnibus aliis festis in illa ecclesia interfuerint seu qui corpori Christi vel oleo sancto cum portantur infirmis deuotam prebuerint comitiuam. aut qui pro salubri statu reuerendi patris episcopi istam indulgenciam confirmantis et Wenceszlai ciuis de Naussedlicz qui istam indulgenciam impetrarunt dum vixerint. et ani- mabus eorum cum ab hac luce migrauerint aut qui cimiterium predicte ecclesie circuierint et pro animabus omnium ibidem quiescencium et omnium fidelium defunctorum oracionem
191 in testimonium appendendo. Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo- tercio, VIII°. Idus Nouembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ. sub lit G. n. 11.) CCLIV. Nonnulli episcopi largiuntur parrochiali ecclesiœ S. Jacobi et b. Mariœ in Nausedlicz (Slawkow) indulgentias XL. dierum. dt. Avinione IX. Novembris. 1323, quas Conradus, episcopus Olomucensis confirmat et aliis XL. dierum auget. Dt. Bruna XVIII. Kalend. Januarii 1323. Vniuersis sancte matris ecclesie fidelibus, ad quos presentes littere peruenerint. Nos miseracione diuina Andreas archiepiscopus Antibarensis Silbertus episcopus .. nachdinensis, ffranciscus episcopus Tractensis Gregorius ffeltrensis et Belunensis episcopus ffranciscus Rauellensis episcopus Dominicus Meteliensis episcopus Robertus Connerensis episcopus Guillel- mus Saguonensis episcopus Stephanus Lubucensis episcopus Nicholaus Diriuastensis episcopus. Vemitus Catacensis episcopus et . . . . episcopus de . . . . salutem in domino sempiternam, Splendor paterne glorie qui sua mundum illuminat ineffabili claritate pia uota fidelium de cle- mencia ipsius maiestatis sperancium tunc precipue benigno fauore prosequitur cum deuola ipsorum humilitas sanctorum meritis et precibus adiuuatur. Cupientes igitur vt ecclesia sancti Jacobi et beate Marie parochialis in Naussedlicz Olomucensis dyocesis congruis honoribus frequentetur et a Christi fidelibus iugiter ueneretur. Omnibus vere penitentibus et confessis qui ad ipsam ecclesiam in festis infrascriptis. videlicet in festo sancti Jacobi et in singulis festiuitatibus beate Marie. natalis domini circumcisionis epiphanie parasceues. resurectionis ascensionis pentecostes corporis Christi. inuencionis et exaltacionis sancte crucis. sancti Jo- hannis baptiste. Michaelis archangeli beatorum Petri et Pauli apostolorum et omnium aliorum apostolorum et ewangelistarum omniumque festorum duplicium. sanctorum Stephani Laurencii Dyonisii Georgii Christofori martirum beatorum Martini Nicholai Benedicti Dominici antonij confessorum. sanctarum Marie Magdalene Katerine Margarete anne matris Marie Lucie vn- decim milium virginum omnium sanctorum ac in commemoracione animarum et in dedicacione ipsius ecclesie et per octavas predictarum festiuitatum .. . habencium causa deuocionis ora- cionis aut peregrinacionis annuatim accesserint. Et qui ad fabricam liminaria ornamenta seu aliqua alia predicte ecclesie necessaria manus porrexerint adiutrices. aut qui in eorum testa- mentis vel extra aurum argentum vestimenta seu aliqua alia karitatiua subsidia librum vel- calicem dicte ecclesie legauerint donauerint donauerint (sic) aut donari vel legari procura- uerint. aut qui predicacionibus in festis supradictis et in omnibus aliis festis in illa ecclesia interfuerint seu qui corpori Christi vel oleo sancto cum portantur infirmis deuotam prebuerint comitiuam. aut qui pro salubri statu reuerendi patris episcopi istam indulgenciam confirmantis et Wenceszlai ciuis de Naussedlicz qui istam indulgenciam impetrarunt dum vixerint. et ani- mabus eorum cum ab hac luce migrauerint aut qui cimiterium predicte ecclesie circuierint et pro animabus omnium ibidem quiescencium et omnium fidelium defunctorum oracionem
Strana 192
192 dominicam cum salutacione angelica pia mente dixerint et deuota. Quandocumque quocies- cumque et vbicumque premissa vel aliquod premissorum deuote fecerint. de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi. singuli nostrum quadraginta dies indulgenciarum de iniunctis eis penitencijs misericorditer in domino relaxa- mus. dummodo diocesani voluntas ad id accesserit et consensus. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillorum nostrorum fecimus appensione muniri. Datum Auinioni IX. die mensis Nouembris anno domini M°CCC° vicesimo tercio et pontificatus domini Johannis pape XXII. anno octauo. — Nos ergo Conradus dei gracia Olomucensis episcopus premissas indul- gencias venerabilium patrum archiepiscoporum et episcoporum predictorum ecclesie in Nussedlicz prout prouide sunt concesse elargitas. ratas et gratas habentes ipsas auctoritate ordinaria confirmamus. Addicientes dies indulgencie quadraginta. In cuius rei testimonium sigillum pre- sentibus duximus appendendum. Datum Brunne anno domini millesimo. trecentesimo. vicesimo. quarto. XVIII°. Kalendas Januarii. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCLV. Magistratus Znoymensis de conventione inita inter Sifridum prœpositum S. Hippolyti cruciferorum et Fridericum, judicem de Schataw, super locacione octo laneorum in Malešowice injuria belli desolatorum testatur. dto. Znogmæ in die purificationis Maria. 1324. Nos Paulus, judex, fridlinus magister ciuium, Johannes Mercator, Ditricus Mathie, Conradus Hasmundi, Heinricus Murator, Conradus, Nicolaus Prager, Stanizlaus mercator, Paulus Hostingi, Nicolaus Dictus Hutreiter, Witigo lineator et Nicolaus dictus Phanczagel, consules et jurati ciuitatis Znoemensis tenore presentium publice protestamur. Quod honora- bilis vir frater Siffridus prepositus domus S. Hypoliti ordinis Stelliferorum, volens bona et loca eiusdem domus que per gwerram desolata iacebantur, reformari, cum discreto viro friderico, Judici in Schatowe, super locacione sev reparacione, octo laneorum, sitorum in villa Mespicz, de consilio omnium fratrum suorum, coram nobis talem iniit conuencionem, videlicet quod idem Fridericus dictos octo laneos locare tenebitur, colonis et hominibus vti- libus, ijdem homines, a data presencium usque ad festum b. Michahelis archangeli et abinde per biennium continuum integraliter completum, nullum censum uel seruicium dicte domui soluere tenebuntur, sed collectam generalem seu bernam regiam integraliter explebunt, et si que donaciones coacte seu potentes emerserint, ad tales donaciones, duo lanei tantum, quantum vnus laneus alterius ville facere tenebuntur. Preterea, si quem ex dictis colonis predictorum octo laneorum, infra prescriptum tempus se alias recipere contingeret, et hoc de licencia ipsius prepositi, fridericus memoratus aliam personam non invtiliorem priori, sub dicta liber- tate tenebitur relocare. Si uero aliquis eorum maliciose recederet friuole seu furtiue, dictus fridericus alium ibi locabit colonum, et omnem censum refundere tenetur, quem laneus bene cultus a data presencium persoluisset. Si vero quod absit medio tempore ipse fridericus mo- reretur, ex tunc omnia bona sua sita sub dicto preposito, in cunctis prescriptis promissionibus
192 dominicam cum salutacione angelica pia mente dixerint et deuota. Quandocumque quocies- cumque et vbicumque premissa vel aliquod premissorum deuote fecerint. de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi. singuli nostrum quadraginta dies indulgenciarum de iniunctis eis penitencijs misericorditer in domino relaxa- mus. dummodo diocesani voluntas ad id accesserit et consensus. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillorum nostrorum fecimus appensione muniri. Datum Auinioni IX. die mensis Nouembris anno domini M°CCC° vicesimo tercio et pontificatus domini Johannis pape XXII. anno octauo. — Nos ergo Conradus dei gracia Olomucensis episcopus premissas indul- gencias venerabilium patrum archiepiscoporum et episcoporum predictorum ecclesie in Nussedlicz prout prouide sunt concesse elargitas. ratas et gratas habentes ipsas auctoritate ordinaria confirmamus. Addicientes dies indulgencie quadraginta. In cuius rei testimonium sigillum pre- sentibus duximus appendendum. Datum Brunne anno domini millesimo. trecentesimo. vicesimo. quarto. XVIII°. Kalendas Januarii. (Ex originali in archivo capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCLV. Magistratus Znoymensis de conventione inita inter Sifridum prœpositum S. Hippolyti cruciferorum et Fridericum, judicem de Schataw, super locacione octo laneorum in Malešowice injuria belli desolatorum testatur. dto. Znogmæ in die purificationis Maria. 1324. Nos Paulus, judex, fridlinus magister ciuium, Johannes Mercator, Ditricus Mathie, Conradus Hasmundi, Heinricus Murator, Conradus, Nicolaus Prager, Stanizlaus mercator, Paulus Hostingi, Nicolaus Dictus Hutreiter, Witigo lineator et Nicolaus dictus Phanczagel, consules et jurati ciuitatis Znoemensis tenore presentium publice protestamur. Quod honora- bilis vir frater Siffridus prepositus domus S. Hypoliti ordinis Stelliferorum, volens bona et loca eiusdem domus que per gwerram desolata iacebantur, reformari, cum discreto viro friderico, Judici in Schatowe, super locacione sev reparacione, octo laneorum, sitorum in villa Mespicz, de consilio omnium fratrum suorum, coram nobis talem iniit conuencionem, videlicet quod idem Fridericus dictos octo laneos locare tenebitur, colonis et hominibus vti- libus, ijdem homines, a data presencium usque ad festum b. Michahelis archangeli et abinde per biennium continuum integraliter completum, nullum censum uel seruicium dicte domui soluere tenebuntur, sed collectam generalem seu bernam regiam integraliter explebunt, et si que donaciones coacte seu potentes emerserint, ad tales donaciones, duo lanei tantum, quantum vnus laneus alterius ville facere tenebuntur. Preterea, si quem ex dictis colonis predictorum octo laneorum, infra prescriptum tempus se alias recipere contingeret, et hoc de licencia ipsius prepositi, fridericus memoratus aliam personam non invtiliorem priori, sub dicta liber- tate tenebitur relocare. Si uero aliquis eorum maliciose recederet friuole seu furtiue, dictus fridericus alium ibi locabit colonum, et omnem censum refundere tenetur, quem laneus bene cultus a data presencium persoluisset. Si vero quod absit medio tempore ipse fridericus mo- reretur, ex tunc omnia bona sua sita sub dicto preposito, in cunctis prescriptis promissionibus
Strana 193
193 obligantur. In huius igitur conuencionis memoriam presens scriptum nostre ciuitatis maiori sigillo permisimus roborari. Datum Znoeme Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quarto in die purificationis B. Marie. (Ex originali cum sigillo civit. Znoim. cuius insigne et aquila scacata, in archivo præpositura S. Hippolyti ord. cruciferorum cum rubea stella.) CCLVI. Ludovicus,"Dux Austriæ, renunciat omni juri, quod sibi in regnum Bohemiæ aut Marchionatum Moraviæ competere posset. Dt. in Bruka die dominico, quo cantatur Esto mihi 1324. (Dobner in Monument. IV. p. 292. n. CXXVI. secundum Balb. Dec. I. Lib. 8. Vol. I. p. 30.) CCLVII. Herzog Leopold von Oesterreich gibt dem Könige Johann von Böhmen für den gefangenen Herzog Heinrich von Oesterreich ein Lösegeld von 9000 Mark Silbers. Dt. Bruck, des nächsten Sonntag vor dem Faschingstage. 1324. Wir Leopold von Gottes Gnaden Hertzog in Oesterreich und zu Steyer etc. ver- jichen offentlich mit diesem Brive, dass wir von unsers lieben Brudern Hertzogs Heinrichs und der gefangenen die gegen Behmen mit Ihme gefangen worden, Ledigung wegen dem mechtigen Herren Konig Johannsen von Behmen und von Polen gelobet haben zu geben und shuldig seyn mit sampt unsern Brudern Albrechten, Heinrichen und Otto den Hertzogen zu Oesterreich und zu Steyer, als auch ihre Brive darüber sagend, Neuntawsend Marg Silbers, ye vor eyne Marg 64. gl. Behm-Pfenninge, und wenn wir des Silbers nicht haben. so setzen wir ihme vor dasselbe gutt mit diesem Brive alss auch unsre Bruder gesetzl haben, unser Stadt zu Laa und Weytra, Burg und Stadt, dass Er die Pfannde alss lange innhaben soll mit allen Rechten und Nutzen, alss wir sie vitz her inne gehabt, vilz dass wir und unser Brudern dieselben Pfand von ihn umb das vorgenannte Sylber geledigen. wenn wir auch des silbers halb gehaben mogen, so soll Er uns der Vesten eine welche wir wollen zu lose geben, und soll die andere Vesten haben vor das andere Gutt, und dass wir Ime dass auch verrichten, so soll die auch vor Ihme denn ledig seyn, wir sollen auch dem Konig des guttes weren zu Recht, und den hin inne des belagten ohne alles geverde von die unsern vitz gegen Znoym, und zu einer besser Sicherheit geben wir diesen Briv dem vorgenannten Johanns versiegelt mit unserm Inngesigel: Der geben ist zu Bruck nach Christi Geburth M. CCC. XXIV". des nechsten Sonntag vor der Vashings-Tage. (Sommersberg II. 62.) 25
193 obligantur. In huius igitur conuencionis memoriam presens scriptum nostre ciuitatis maiori sigillo permisimus roborari. Datum Znoeme Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quarto in die purificationis B. Marie. (Ex originali cum sigillo civit. Znoim. cuius insigne et aquila scacata, in archivo præpositura S. Hippolyti ord. cruciferorum cum rubea stella.) CCLVI. Ludovicus,"Dux Austriæ, renunciat omni juri, quod sibi in regnum Bohemiæ aut Marchionatum Moraviæ competere posset. Dt. in Bruka die dominico, quo cantatur Esto mihi 1324. (Dobner in Monument. IV. p. 292. n. CXXVI. secundum Balb. Dec. I. Lib. 8. Vol. I. p. 30.) CCLVII. Herzog Leopold von Oesterreich gibt dem Könige Johann von Böhmen für den gefangenen Herzog Heinrich von Oesterreich ein Lösegeld von 9000 Mark Silbers. Dt. Bruck, des nächsten Sonntag vor dem Faschingstage. 1324. Wir Leopold von Gottes Gnaden Hertzog in Oesterreich und zu Steyer etc. ver- jichen offentlich mit diesem Brive, dass wir von unsers lieben Brudern Hertzogs Heinrichs und der gefangenen die gegen Behmen mit Ihme gefangen worden, Ledigung wegen dem mechtigen Herren Konig Johannsen von Behmen und von Polen gelobet haben zu geben und shuldig seyn mit sampt unsern Brudern Albrechten, Heinrichen und Otto den Hertzogen zu Oesterreich und zu Steyer, als auch ihre Brive darüber sagend, Neuntawsend Marg Silbers, ye vor eyne Marg 64. gl. Behm-Pfenninge, und wenn wir des Silbers nicht haben. so setzen wir ihme vor dasselbe gutt mit diesem Brive alss auch unsre Bruder gesetzl haben, unser Stadt zu Laa und Weytra, Burg und Stadt, dass Er die Pfannde alss lange innhaben soll mit allen Rechten und Nutzen, alss wir sie vitz her inne gehabt, vilz dass wir und unser Brudern dieselben Pfand von ihn umb das vorgenannte Sylber geledigen. wenn wir auch des silbers halb gehaben mogen, so soll Er uns der Vesten eine welche wir wollen zu lose geben, und soll die andere Vesten haben vor das andere Gutt, und dass wir Ime dass auch verrichten, so soll die auch vor Ihme denn ledig seyn, wir sollen auch dem Konig des guttes weren zu Recht, und den hin inne des belagten ohne alles geverde von die unsern vitz gegen Znoym, und zu einer besser Sicherheit geben wir diesen Briv dem vorgenannten Johanns versiegelt mit unserm Inngesigel: Der geben ist zu Bruck nach Christi Geburth M. CCC. XXIV". des nechsten Sonntag vor der Vashings-Tage. (Sommersberg II. 62.) 25
Strana 194
194 CCLVIII. Johannes, papæ XXII. concedit Meinhardo Nicolai, canonico Pragens. licentiam, ut prœbendas cujuscumque alterius ecclesiœ et capellas S. Procopii in antiqua Bruna et S. Laurentii in Přerow obtinere possit. Dt. Avinione XVI. Kalendas Aprilis 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Meinardo Nicolay Canonico Pragensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Illis libenter apostolice sedis gratiosa beni- gnitas adesse propicia consuevit pro quibus propria bonitatis merita et sublimium personarum devota precamina interpellant. Hinc est quod nos volentes personam tuam tuorum meritorum obtentu super quibus apud nos fidedignorum testimonio multipliciter commendaris et consi- deratione karissimi in Christo filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris pro te nobis in hac parte cum instancia supplicantis in ecclesia Pragensi in qua sicut asseris, ex receptione dilectorum filiorum Capituli ipsius ecclesie existis Canonicus honorare, tibique gratiam facere specialem Prebendam eiusdem ecclesie Pragensis si qua in ipsa ecclesia vacat ad presens, vel quamprimum vacaverit quam per te vel procuratorem tuum ad hoc legittime constitutum infra unius mensis spacium, postquam tibi vel eidem procuratori vacatio illius innotuerit du- xeris acceptandam conferendam tibi post acceptionem huiusmodi cum omnibus iuribus et pertinentiis suis donationi apostolice reservamus. Districtius inhibentes venerabili fratri nostro .. Episcopo Pragensi et prefatis Capitulo seu illi vel illis ad quem vel ad quos in dicta ecclesia Canonicorum receptio et prebendarum collatio, provisio, vel quevis alia dispositio pertinet communiter vel divisim ne de illa interim etiam ante acceptionem huiusmodi nisi postquam eis constiterit quod tu vel procurator predictus illam volueritis acceptare disponere quoquomodo presumant ac decernentes exnunc irritum et inane si secus super hoc a quo- quam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari Non obstantibus quibuslibet ipsius ecclesie statutis et consuetudinibus contrariis iuramento confirmatione apostolica vel quacumque firmitate alia roboratis, seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de pre- bendis ipsius ecclesie speciales vel de beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales dicte sedis, vel legatorum eius litteras impetrarint etiamsi per eas ad inhibitionem, reservationem et decretum vel alias quomodolibet sit processum quibus omnibus preterquam auctoritate nostra in ecclesia ipsa prebendas expectantibus te in assecutione predicte prebende volumus anteferri, set nullum per hoc eis quoad assecutionem prebendarum et beneficiorum aliorum preiudicium generari. Seu si eisdem Episcopo et Capitulo vel quibusvis aliis communiter vel divisim a dicta sit sede indultum, quod ad receptionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli non possint, quodque de prebenda ac beneficiis ecclesiasticis ad eorum collationem provisionem vel quamcumque aliam dispositionem coniunctim vel separatim spectantibus nequeat alicui provideri per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem, et qualibet alia dicte sedis in- dulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non ex- pressam vel totaliter non insertam effectus huiusmodi nostre gratie impediri valeat quomodolibet vel differri et de qua cuiusque toto tenore habenda sit in nostris litteris mentio specialis.
194 CCLVIII. Johannes, papæ XXII. concedit Meinhardo Nicolai, canonico Pragens. licentiam, ut prœbendas cujuscumque alterius ecclesiœ et capellas S. Procopii in antiqua Bruna et S. Laurentii in Přerow obtinere possit. Dt. Avinione XVI. Kalendas Aprilis 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilecto filio Meinardo Nicolay Canonico Pragensi Salutem et Apostolicam Benedictionem. Illis libenter apostolice sedis gratiosa beni- gnitas adesse propicia consuevit pro quibus propria bonitatis merita et sublimium personarum devota precamina interpellant. Hinc est quod nos volentes personam tuam tuorum meritorum obtentu super quibus apud nos fidedignorum testimonio multipliciter commendaris et consi- deratione karissimi in Christo filii nostri Johannis Regis Boemie Illustris pro te nobis in hac parte cum instancia supplicantis in ecclesia Pragensi in qua sicut asseris, ex receptione dilectorum filiorum Capituli ipsius ecclesie existis Canonicus honorare, tibique gratiam facere specialem Prebendam eiusdem ecclesie Pragensis si qua in ipsa ecclesia vacat ad presens, vel quamprimum vacaverit quam per te vel procuratorem tuum ad hoc legittime constitutum infra unius mensis spacium, postquam tibi vel eidem procuratori vacatio illius innotuerit du- xeris acceptandam conferendam tibi post acceptionem huiusmodi cum omnibus iuribus et pertinentiis suis donationi apostolice reservamus. Districtius inhibentes venerabili fratri nostro .. Episcopo Pragensi et prefatis Capitulo seu illi vel illis ad quem vel ad quos in dicta ecclesia Canonicorum receptio et prebendarum collatio, provisio, vel quevis alia dispositio pertinet communiter vel divisim ne de illa interim etiam ante acceptionem huiusmodi nisi postquam eis constiterit quod tu vel procurator predictus illam volueritis acceptare disponere quoquomodo presumant ac decernentes exnunc irritum et inane si secus super hoc a quo- quam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari Non obstantibus quibuslibet ipsius ecclesie statutis et consuetudinibus contrariis iuramento confirmatione apostolica vel quacumque firmitate alia roboratis, seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de pre- bendis ipsius ecclesie speciales vel de beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales dicte sedis, vel legatorum eius litteras impetrarint etiamsi per eas ad inhibitionem, reservationem et decretum vel alias quomodolibet sit processum quibus omnibus preterquam auctoritate nostra in ecclesia ipsa prebendas expectantibus te in assecutione predicte prebende volumus anteferri, set nullum per hoc eis quoad assecutionem prebendarum et beneficiorum aliorum preiudicium generari. Seu si eisdem Episcopo et Capitulo vel quibusvis aliis communiter vel divisim a dicta sit sede indultum, quod ad receptionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli non possint, quodque de prebenda ac beneficiis ecclesiasticis ad eorum collationem provisionem vel quamcumque aliam dispositionem coniunctim vel separatim spectantibus nequeat alicui provideri per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem, et qualibet alia dicte sedis in- dulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non ex- pressam vel totaliter non insertam effectus huiusmodi nostre gratie impediri valeat quomodolibet vel differri et de qua cuiusque toto tenore habenda sit in nostris litteris mentio specialis.
Strana 195
195 Aut si presens non fueris ad prestandum de observandis statutis et consuetudinibus eiusdem ecclesie ratione prebende huiusmodi solitum iuramentum, dummodo in absentia tua per pro- curatorem ydoneum et cum ad ecclesiam ipsam accesseris corporaliter illud prestes seu quod Capellas sancti Procopii ante Brunam et sancti Laurentii in Prerow, nec non quoddam beneficium ecclesiasticum obedientia in Pizivisow (sic) vulgariter nuncupatum per prefatos Capi- tulum tibi ut asseris tanquam Canonico ipsius ecclesie collatum, Olomucensis et Pragensis Diocesium nosceris obtinere. Nulli etc. nostre reservationis inhibitionis constitutionis et voluntatis in- fringere etc. Datum Avinione XVI Kalendas Aprilis Anno Octavo. In eundem modum Dilectis filijs .. De Aula Regia et .. Strahowiensis Monasteriorum Abbatibus ac .. Decano ecclesie Cremsirensis Pragensis et Olomucensis diocesium Salutem etc. Illis libenter apostolice sedis etc. usque noscitur obtinere. Quocirca mandamus quatinus vos vel duo aut unus vestrum, per vos vel alium seu alio prebendam huiusmodi per nos ut premittitur in eadem ecclesia reservatam si tempore huiusmodi nostre reservationis vacabat ibidem vel postea vacaverit, aut quamprimum eam vacare contigerit eidem Meinhardo, vel procuratori suo eius nomine post acceptionem huiusmodi cum omnibus iuribus et pertinentiis suis auctoritate nostra conferre et assignare curetur. Inducentes eundem Meinhardum vel procuratorem predictum pro eo in corporalem possessionem predicte prebende, ac iurium et pertinentiarum predictorum, et defendentes inductum ac facientes sibi de ipsius prebende fructibus redditibus proventibus iuribus et obventionibus universis integre responderi. Non obstantibus omnibus supradictis seu si eisdem Episcopo et Capitulo vel quibusvis alijs com- muniter vel divisim a dicta sede indultum existat quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Contradictores auctoritate nostra etc. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VIII. part. I. pag. 255. epist. 779. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CCLIX. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Aulæ S. Mariœ in Antiqua Bruna jus patronatus ecclesiœ parrochialis in Hustopeč. Datum Olomutii XV. Kalend. Maji 1324. Conradus dei gracia Episcopus Olomucensis vniuersis Christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino sempiternam. Exposcit inter alia debitum nostri officij pastoralis, vt ea que ad sancte Religionis profectum et augmentum cultus diuini nominis pertinere noscuntur nostre promocionis studio recipiant incrementum, Cum itaque Religiosa ac deodeuota nobis in Christo dilecta, Cristina abbatissa et .. Conuentus Sanctimonialium Monasterii Aule Sancte Marie in Suburbijs opidi Brunnensis Cysterciensis ordinis nostre dyocesis Olomucensis nobis humiliter supplicarint, quatenus certos Redditus et prouentus parrochialis Ecclesie in Hustopecz eiusdem dyocesis cuius ad eas Juspatronatus pleno Jure pertinere dinoscitur eis et dicto earum Monasterio in perpetuos vsus applicare, dare et concedere dignaremur. Nos attendentes adeo eandem Ecclesiam in suis Redditibus et pro- uentibus habundare, quod earum porcione congrua dicto Monasterio in perpetuum applicata 25*
195 Aut si presens non fueris ad prestandum de observandis statutis et consuetudinibus eiusdem ecclesie ratione prebende huiusmodi solitum iuramentum, dummodo in absentia tua per pro- curatorem ydoneum et cum ad ecclesiam ipsam accesseris corporaliter illud prestes seu quod Capellas sancti Procopii ante Brunam et sancti Laurentii in Prerow, nec non quoddam beneficium ecclesiasticum obedientia in Pizivisow (sic) vulgariter nuncupatum per prefatos Capi- tulum tibi ut asseris tanquam Canonico ipsius ecclesie collatum, Olomucensis et Pragensis Diocesium nosceris obtinere. Nulli etc. nostre reservationis inhibitionis constitutionis et voluntatis in- fringere etc. Datum Avinione XVI Kalendas Aprilis Anno Octavo. In eundem modum Dilectis filijs .. De Aula Regia et .. Strahowiensis Monasteriorum Abbatibus ac .. Decano ecclesie Cremsirensis Pragensis et Olomucensis diocesium Salutem etc. Illis libenter apostolice sedis etc. usque noscitur obtinere. Quocirca mandamus quatinus vos vel duo aut unus vestrum, per vos vel alium seu alio prebendam huiusmodi per nos ut premittitur in eadem ecclesia reservatam si tempore huiusmodi nostre reservationis vacabat ibidem vel postea vacaverit, aut quamprimum eam vacare contigerit eidem Meinhardo, vel procuratori suo eius nomine post acceptionem huiusmodi cum omnibus iuribus et pertinentiis suis auctoritate nostra conferre et assignare curetur. Inducentes eundem Meinhardum vel procuratorem predictum pro eo in corporalem possessionem predicte prebende, ac iurium et pertinentiarum predictorum, et defendentes inductum ac facientes sibi de ipsius prebende fructibus redditibus proventibus iuribus et obventionibus universis integre responderi. Non obstantibus omnibus supradictis seu si eisdem Episcopo et Capitulo vel quibusvis alijs com- muniter vel divisim a dicta sede indultum existat quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Contradictores auctoritate nostra etc. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VIII. part. I. pag. 255. epist. 779. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik.) CCLIX. Conradus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Aulæ S. Mariœ in Antiqua Bruna jus patronatus ecclesiœ parrochialis in Hustopeč. Datum Olomutii XV. Kalend. Maji 1324. Conradus dei gracia Episcopus Olomucensis vniuersis Christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino sempiternam. Exposcit inter alia debitum nostri officij pastoralis, vt ea que ad sancte Religionis profectum et augmentum cultus diuini nominis pertinere noscuntur nostre promocionis studio recipiant incrementum, Cum itaque Religiosa ac deodeuota nobis in Christo dilecta, Cristina abbatissa et .. Conuentus Sanctimonialium Monasterii Aule Sancte Marie in Suburbijs opidi Brunnensis Cysterciensis ordinis nostre dyocesis Olomucensis nobis humiliter supplicarint, quatenus certos Redditus et prouentus parrochialis Ecclesie in Hustopecz eiusdem dyocesis cuius ad eas Juspatronatus pleno Jure pertinere dinoscitur eis et dicto earum Monasterio in perpetuos vsus applicare, dare et concedere dignaremur. Nos attendentes adeo eandem Ecclesiam in suis Redditibus et pro- uentibus habundare, quod earum porcione congrua dicto Monasterio in perpetuum applicata 25*
Strana 196
196 data et vnita, de parte reliqua prouentuum huiusmodi Rectorum eiusdem Ecclesie qui pro tempore fuerit hospitalitatem et omnia sibi incumbencia onera sufferre poterit condecenter, nostramque concessionem subscriptam Sanctimonialibus et earum Monasterio predictis euidentem utilitatem et commodum futuris quibusuis operibus allaturam de nostri Capituli Olomucensis habito super eo tractatu diligenter primitus sollempni coniuencia pariter et assensu, prefate parrochiali Ecclesie medietatem decimarum vini, tritici, Siliginis, auene et ordei dumtaxal prefatis sanctimonialibus ad sustentacionem, et refeccionem ampliorem et earum Monasterio in perpetuos vsus conuertendam tenore presencium elargimur concedimus et donamus, Sic quod dilecto nobis in Christo Milota prefate Ecclesie nunc Rectore volente, vel eo in po- sterum cedente aut eciam decedente, eandem decimarum medietatem dicti Monasterij abbatissa, que pro tempore fuerit libere percipere, et in personarum in ipso Monasterio deo famulan- cium conuertere possit vsus, Rector quoque qui postmodum eidem parrochiali Ecclesie preerit reliquam medietatem decimarum de predictis, et omnium decimas integras minutorum prout hactenus ipsius Ecclesie nomine sunt percepte ac ceteros prouentus et Redditus vniuersos presentes et futuros in quibuscumque fuerint percipiet libere integraliter et complete, ac de eis Legatis sedis apostolice, Metropolitano, nobis ac nostris successoribus, necnon Archidiacono loci Jura persoluere, hospitalitatem seruare tenebitur et honorifice poterit sustentari, Nos quoque Jenczo decanus, Sboro prepositus, Johannes Archidiaconus, et Capitulum Olomucense, super premissis omnibus habito tractatu, vt premittitur solempniter, diligenti dicte donacioni et Concessioni assensum nostrum prebuimus beniuolum et presentibus assentimus, In quorum omnium testimonium et memoriam sempiternam presentes literas nostrorum et Capituli Sigillis fieri fecimus communitas. Datum in Olomuncz Anno domini M°. CCC°. XXIIII°. XV. Kalend. Maij. (Orig. membran. duplex cum duobus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. O. n. 11.) CCLX. Johannes, rex Bohemia, statuit, ut mercatores in Iglavia sal tantum civibus hujus civitatis vendant. Dt. Treveris VII. Idus Maji. 1324. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Si- gnificamus vniuersis, presentes literas inspecturis, quod licet ab antiquo mercatores, Sal in Ciuitatem nostram Iglauiensem ad vendendum deducentes, fuerint liberi, Sal huiusmodi tam hospitibus, quam Ciuibus et personis quibuscumque, tamen quia comodo et vtilitati Ciuitatis nostre predicte intendere et inuigilare tenemur studiosius et attente volumus et mandamus, ut dicti mercatores Salis in prefata ciuitate Iglauiensi non alijs quam Ciuibus dicte Ciuitatis nostre Sal uendere nullatenus audeant uel presumant, ita ut deinceps hospes ab hospite forensis a forense sal emere uel mercari non ualeat, sed a dictis Ciuibus nostris sepedictum sal emendi tam hospites quam alij liberam habeant potestatem. In cuius rei testimonium presentes eisdem concessimus literas nostri Sigilli munimine roboratas. Datum Treueris VII Idus Maij. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quarto. (Ex originali cum sigillo equestri in archivo ejusdem civitatis descripsit Ant. Boczek.)
196 data et vnita, de parte reliqua prouentuum huiusmodi Rectorum eiusdem Ecclesie qui pro tempore fuerit hospitalitatem et omnia sibi incumbencia onera sufferre poterit condecenter, nostramque concessionem subscriptam Sanctimonialibus et earum Monasterio predictis euidentem utilitatem et commodum futuris quibusuis operibus allaturam de nostri Capituli Olomucensis habito super eo tractatu diligenter primitus sollempni coniuencia pariter et assensu, prefate parrochiali Ecclesie medietatem decimarum vini, tritici, Siliginis, auene et ordei dumtaxal prefatis sanctimonialibus ad sustentacionem, et refeccionem ampliorem et earum Monasterio in perpetuos vsus conuertendam tenore presencium elargimur concedimus et donamus, Sic quod dilecto nobis in Christo Milota prefate Ecclesie nunc Rectore volente, vel eo in po- sterum cedente aut eciam decedente, eandem decimarum medietatem dicti Monasterij abbatissa, que pro tempore fuerit libere percipere, et in personarum in ipso Monasterio deo famulan- cium conuertere possit vsus, Rector quoque qui postmodum eidem parrochiali Ecclesie preerit reliquam medietatem decimarum de predictis, et omnium decimas integras minutorum prout hactenus ipsius Ecclesie nomine sunt percepte ac ceteros prouentus et Redditus vniuersos presentes et futuros in quibuscumque fuerint percipiet libere integraliter et complete, ac de eis Legatis sedis apostolice, Metropolitano, nobis ac nostris successoribus, necnon Archidiacono loci Jura persoluere, hospitalitatem seruare tenebitur et honorifice poterit sustentari, Nos quoque Jenczo decanus, Sboro prepositus, Johannes Archidiaconus, et Capitulum Olomucense, super premissis omnibus habito tractatu, vt premittitur solempniter, diligenti dicte donacioni et Concessioni assensum nostrum prebuimus beniuolum et presentibus assentimus, In quorum omnium testimonium et memoriam sempiternam presentes literas nostrorum et Capituli Sigillis fieri fecimus communitas. Datum in Olomuncz Anno domini M°. CCC°. XXIIII°. XV. Kalend. Maij. (Orig. membran. duplex cum duobus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. O. n. 11.) CCLX. Johannes, rex Bohemia, statuit, ut mercatores in Iglavia sal tantum civibus hujus civitatis vendant. Dt. Treveris VII. Idus Maji. 1324. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Si- gnificamus vniuersis, presentes literas inspecturis, quod licet ab antiquo mercatores, Sal in Ciuitatem nostram Iglauiensem ad vendendum deducentes, fuerint liberi, Sal huiusmodi tam hospitibus, quam Ciuibus et personis quibuscumque, tamen quia comodo et vtilitati Ciuitatis nostre predicte intendere et inuigilare tenemur studiosius et attente volumus et mandamus, ut dicti mercatores Salis in prefata ciuitate Iglauiensi non alijs quam Ciuibus dicte Ciuitatis nostre Sal uendere nullatenus audeant uel presumant, ita ut deinceps hospes ab hospite forensis a forense sal emere uel mercari non ualeat, sed a dictis Ciuibus nostris sepedictum sal emendi tam hospites quam alij liberam habeant potestatem. In cuius rei testimonium presentes eisdem concessimus literas nostri Sigilli munimine roboratas. Datum Treueris VII Idus Maij. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quarto. (Ex originali cum sigillo equestri in archivo ejusdem civitatis descripsit Ant. Boczek.)
Strana 197
197 CCLXI. Protiwa de Buchlowic profitetur, se a monasterio Welehradensi VIII. laneos in villa Luschicz sub certo censu recepisse. Dt. In Bizencz VII. Idus Maji. 1324. Ego Protiba de Buchlauicz Notum facio vniuersis presens scriptum visuris, Quod honorabiles et Religiosi viri dominus Fridericus Abbas et Conuentus Monasterij Welegra- densis octo laneos, quos in villa Luschicz iusto proprietatis titulo possidebant, ob respectum seruiciorum meorum, mihi ex eorum liberali beneuolencia ad vite mee tempora sub condi- cionibus infrapositis concesserunt, videlicet quod eosdem octo laneos per octo annorum curricula libere possidere debeam, nullum soluens Censum Monasterio antedicto, Eisdem vero octo annis expletis predictis Abbati et Conuentui vnum fertonem grossorum Pragen- sium denariorum Morauici ponderis de quolibet laneo singulis annis in festo beati Martini Episcopi ex integro constringar soluere, difficultatis et contradiccionis cuiuslibet scrupulo non obstante, Cum autem dominus vniuersorum, ad cuius vocacionem nulli licet quiescere, me de hoc medio tulerit, prefati VIII. lanei cum Juribus et appendicijs suis quibuscumque ad predicti Monasterij possessionem secundum formam pristinam redigentur, quod eciam fieri debet, si ante finem octo annorum predictorum sepedicti lanei, secundum quod promisi. locati non fuerint, ut de eis predictus Census dicto Monasterio non valeat deriuari. Cuius rei testes sunt Nobiles viri, dominus Ygramus de Vngersperch, Nicolaus de Blissicz, Jessco de Muta, Stephanus de Morawan, necnon fratres mei, Jeronimus et Slabiborius, quorum omnium sigilla vnacum meo in Robur validum presentibus sunt appensa. Datum in Bizencz Anno domini M°. CCC°. XXIIII°. VII°. Idus Maij. (E codice Ms. sæculi XV. fol. 66. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) CCLXII. Johannes, papa XXII. instituit abbates Gradicensem, Wilemowiensem et Scotorum Wiennæ conservatores et defensores monasterii Trebicensis. Dt. Avinione IV. Kalend. Aprilis. 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis filiis .. de Radis prope Olomu- cen .. in Wilemo Wac .. Scotorum in Vienna Pragensis et Pataviensis Diocesium Monasteriorum Abbatibus Salutem et Apostolicam Benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente Domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium tam secularium quam regularium solertia reddimur indefessa soliciti ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clementia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum Abbatis et Conventus Monasterii Trebecensis ordinis sancti Benedicti Olomucensis Diocesis conquestione percepimus quod nonnulli venerabiles fratres nostri Archi- episcopi et Episcopi Abbates et alii Clerici cetereque persone tam religiose quam seculares nec non Comites, Barones, Nobiles, Milites, Universitates et alii seculares laici Civitatis et Diocesis Olomucensis ac partium vicinarum, quibus dictum Monasterium, et alia loca et membra eiusdem monasterii immediate subiecta consistere dinoscuntur, occuparunt et occupari fecerunt preposituras, prioratus, ecclesias, Capellas, grangias, obedientias, castra, Casalia, villas, domos,
197 CCLXI. Protiwa de Buchlowic profitetur, se a monasterio Welehradensi VIII. laneos in villa Luschicz sub certo censu recepisse. Dt. In Bizencz VII. Idus Maji. 1324. Ego Protiba de Buchlauicz Notum facio vniuersis presens scriptum visuris, Quod honorabiles et Religiosi viri dominus Fridericus Abbas et Conuentus Monasterij Welegra- densis octo laneos, quos in villa Luschicz iusto proprietatis titulo possidebant, ob respectum seruiciorum meorum, mihi ex eorum liberali beneuolencia ad vite mee tempora sub condi- cionibus infrapositis concesserunt, videlicet quod eosdem octo laneos per octo annorum curricula libere possidere debeam, nullum soluens Censum Monasterio antedicto, Eisdem vero octo annis expletis predictis Abbati et Conuentui vnum fertonem grossorum Pragen- sium denariorum Morauici ponderis de quolibet laneo singulis annis in festo beati Martini Episcopi ex integro constringar soluere, difficultatis et contradiccionis cuiuslibet scrupulo non obstante, Cum autem dominus vniuersorum, ad cuius vocacionem nulli licet quiescere, me de hoc medio tulerit, prefati VIII. lanei cum Juribus et appendicijs suis quibuscumque ad predicti Monasterij possessionem secundum formam pristinam redigentur, quod eciam fieri debet, si ante finem octo annorum predictorum sepedicti lanei, secundum quod promisi. locati non fuerint, ut de eis predictus Census dicto Monasterio non valeat deriuari. Cuius rei testes sunt Nobiles viri, dominus Ygramus de Vngersperch, Nicolaus de Blissicz, Jessco de Muta, Stephanus de Morawan, necnon fratres mei, Jeronimus et Slabiborius, quorum omnium sigilla vnacum meo in Robur validum presentibus sunt appensa. Datum in Bizencz Anno domini M°. CCC°. XXIIII°. VII°. Idus Maij. (E codice Ms. sæculi XV. fol. 66. v. in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ.) CCLXII. Johannes, papa XXII. instituit abbates Gradicensem, Wilemowiensem et Scotorum Wiennæ conservatores et defensores monasterii Trebicensis. Dt. Avinione IV. Kalend. Aprilis. 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Dilectis filiis .. de Radis prope Olomu- cen .. in Wilemo Wac .. Scotorum in Vienna Pragensis et Pataviensis Diocesium Monasteriorum Abbatibus Salutem et Apostolicam Benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente Domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium tam secularium quam regularium solertia reddimur indefessa soliciti ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clementia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum Abbatis et Conventus Monasterii Trebecensis ordinis sancti Benedicti Olomucensis Diocesis conquestione percepimus quod nonnulli venerabiles fratres nostri Archi- episcopi et Episcopi Abbates et alii Clerici cetereque persone tam religiose quam seculares nec non Comites, Barones, Nobiles, Milites, Universitates et alii seculares laici Civitatis et Diocesis Olomucensis ac partium vicinarum, quibus dictum Monasterium, et alia loca et membra eiusdem monasterii immediate subiecta consistere dinoscuntur, occuparunt et occupari fecerunt preposituras, prioratus, ecclesias, Capellas, grangias, obedientias, castra, Casalia, villas, domos,
Strana 198
198 possessiones, vineas, prata, pascua, nemora, maneria, molendina, census, redditus, et pro- ventus, pensiones, iura, iurisdictiones, et nonnulla alia bona mobilia et immobilia ad dictum monasterium, et ad alia prelibata eiusdem membra spectantia, seu eadem detinentibus prestant auxilium consilium vel favorem. Nonnulli etiam Civitatum et Dioces. et partium predictarum qui nomen Domini in vacuum recipere non formidant, dictis Abbati et Conventui in ecclesiis preposituris Prioratibus, Capellis, grangiis, Castris, casalibus, villis, domibus, terris, possessionibus, vineis, pratis, pascuis, nemoribus, maneriis, molendinis, censibus, redditibus, et proventibus, pensionibus, iuribus, iurisdictionibus, ac bonis prefatis, et rebus aliis ad Monasterium ipsum et membra ipsius spectantibus multiplices iniurias inferunt et iacturas. Quare dicti Abbas et Conventus nobis humiliter supplicarunt ut cum valde difficile reddatur eisdem pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum providere eis super hoc paterna diligentia curaremus. Nos igitur adversus occupatores detentores presumptores molestatores et iniuria- tores huiusmodi illo volentes eis remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas et aliis aditus committendi similia precludatur discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatinus vos, vel duo, aut unus vestrum, per vos vel alium seu alios etiamsi sint extra loca in quibus deputati estis Conservatores, et iudices eisdem Abbati et Conventui efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis eos super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad ipsos seu dictum Monasterium et membra ipsius spectantibus ab eisdem et quibuslibet aliis indebite molestari, vel eis gravamina, seu dampna aut iniurias irrogari facturi ipsis Abbati et conventui, cum ab eis vel eorum aliquo, seu procuratore aut procuratoribus corundem fueritis requisiti de predictis et aliis personis quibuslibet super restitutione prepo- siturarum, Prioratuum, ecclesiarum, Capellaniarum, grangiarum, obedientiarum, castrorum, casalium, villarum, domorum, possessionum, vinearum, pratorum, pascuorum, nemorum, molendinorum, censuum, possessionum, iurium, iurisdictionum, et aliorum bonorum predictorum, reddituum quoque et proventuum et aliorum quorumcumque bonorum et rerum nec non et quibuslibet iniuriis, molestiis atque dampnis, presentibus et futuris. In illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem de plano sine strepitu et figura iudicii. In aliis vero prout qualitas ipsorum exigit iustitie complementum, Occupatores seu detentores, molestatores, presumptores, et iniuriatores huiusmodi nec non contradictores quoslibet et rebelles cuiuscumque status ordinis vel conditionis, etiamsi Archiepiscopalis vel Episcopalis dignitatis extiterint quandocumque et quotiescumque expedierit auctoritate nostra appellatione postposita com- pescendo. Invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis. Non obstantibus felicis recordations Bonifacii PP. VIII predecessoris nostri in quibus cavetur ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices et conservatores a sede deputati predicta extra Civitatem et diocesim in quibus deputati fuerint, contra quoscumque procedere sive alii vel aliis vices suas committere, aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant. Sive quod de aliis, quam de manifestis iniuriis et molestiis et aliis que iudicialem indaginem exigunt penis in eos si secus egerint et in id procurantes adiectis conservatores se nullatenus intromittant, dummodo ultra duas dietas aliquis ultra suam Civitatem et diocesim
198 possessiones, vineas, prata, pascua, nemora, maneria, molendina, census, redditus, et pro- ventus, pensiones, iura, iurisdictiones, et nonnulla alia bona mobilia et immobilia ad dictum monasterium, et ad alia prelibata eiusdem membra spectantia, seu eadem detinentibus prestant auxilium consilium vel favorem. Nonnulli etiam Civitatum et Dioces. et partium predictarum qui nomen Domini in vacuum recipere non formidant, dictis Abbati et Conventui in ecclesiis preposituris Prioratibus, Capellis, grangiis, Castris, casalibus, villis, domibus, terris, possessionibus, vineis, pratis, pascuis, nemoribus, maneriis, molendinis, censibus, redditibus, et proventibus, pensionibus, iuribus, iurisdictionibus, ac bonis prefatis, et rebus aliis ad Monasterium ipsum et membra ipsius spectantibus multiplices iniurias inferunt et iacturas. Quare dicti Abbas et Conventus nobis humiliter supplicarunt ut cum valde difficile reddatur eisdem pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum providere eis super hoc paterna diligentia curaremus. Nos igitur adversus occupatores detentores presumptores molestatores et iniuria- tores huiusmodi illo volentes eis remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas et aliis aditus committendi similia precludatur discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatinus vos, vel duo, aut unus vestrum, per vos vel alium seu alios etiamsi sint extra loca in quibus deputati estis Conservatores, et iudices eisdem Abbati et Conventui efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis eos super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad ipsos seu dictum Monasterium et membra ipsius spectantibus ab eisdem et quibuslibet aliis indebite molestari, vel eis gravamina, seu dampna aut iniurias irrogari facturi ipsis Abbati et conventui, cum ab eis vel eorum aliquo, seu procuratore aut procuratoribus corundem fueritis requisiti de predictis et aliis personis quibuslibet super restitutione prepo- siturarum, Prioratuum, ecclesiarum, Capellaniarum, grangiarum, obedientiarum, castrorum, casalium, villarum, domorum, possessionum, vinearum, pratorum, pascuorum, nemorum, molendinorum, censuum, possessionum, iurium, iurisdictionum, et aliorum bonorum predictorum, reddituum quoque et proventuum et aliorum quorumcumque bonorum et rerum nec non et quibuslibet iniuriis, molestiis atque dampnis, presentibus et futuris. In illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem de plano sine strepitu et figura iudicii. In aliis vero prout qualitas ipsorum exigit iustitie complementum, Occupatores seu detentores, molestatores, presumptores, et iniuriatores huiusmodi nec non contradictores quoslibet et rebelles cuiuscumque status ordinis vel conditionis, etiamsi Archiepiscopalis vel Episcopalis dignitatis extiterint quandocumque et quotiescumque expedierit auctoritate nostra appellatione postposita com- pescendo. Invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis. Non obstantibus felicis recordations Bonifacii PP. VIII predecessoris nostri in quibus cavetur ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices et conservatores a sede deputati predicta extra Civitatem et diocesim in quibus deputati fuerint, contra quoscumque procedere sive alii vel aliis vices suas committere, aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant. Sive quod de aliis, quam de manifestis iniuriis et molestiis et aliis que iudicialem indaginem exigunt penis in eos si secus egerint et in id procurantes adiectis conservatores se nullatenus intromittant, dummodo ultra duas dietas aliquis ultra suam Civitatem et diocesim
Strana 199
199 auctoritate presentium ad iudicium non trahatur quam aliis quibuscumque constitutionibus a predecessoribus nostris Romanis Pontificibus tam de Judicibus delegatis et conservatoribus, quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis editis que nostre possent in hac parte iurisdictioni aut potestati eiusque libero exercitio quomodolibet obviare. Seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum quod interdici suspendi vel excommunicari, seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mentionem, et qua- libet alia dicte sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iuridictionis explicatio valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum in nostris litteris habenda sit mentio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum etiam per alium inchoatum, quamvis idem inchoans nullo fuerit impedimento canonico impeditus quodque a datum presentium sit vobis et unicuique vestrum in premissis omnibus et eorum singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdictio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere, ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdictio vestra et cuiuslibel vestrum in predictis omnibus et singulis per citationem, vel modum alium perpetuata legi- timum extitisset constitutione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium edita non obstante, presentibus post Quinquennium minime valituris. Datum Avinione IIII Kalendas Aprilis Anno Octavo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VIII. part. I. pag. 273. epist. 840. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCLXIII. Conradus de Maschwicz resignat omne jus in decimas villæ Borotice et in curiam villæ Oblakwicz monasterio Lucensi. Dt. in Lucensi monasterio XVI. Kalend. Julii 1324. Vniuersis ac singulis christiane fidei professoribus. Ego Chunradus dictus de Moschwicz profiteor per presentes, quod de assensu dilecte coniugis mee Gerdrudis, quondam filie Ottonis de Oblakwicz ac sororis eiusdem, Agnetis nomine, habendo respectum ad quam- plurima beneficia per predecessores earum percepta a Lucensi ecclesia, Insuper quia dominus abbas et fratres dicti Monasterij mihi Chunrado omnem decimam triticj, Siliginis, Ordej et auene prouenientis hoc anno dumtaxat in Paraticz Bohemicali contingentis se, ex iure de- cima Curie ibidem exclusa, liberaliter contulerunt. Renunciaui, et ex nunc renuncio pro me. et dictarum Gerdrudis coniugis mee, ac Agnetis sororis ipsius nomine, nec non loco et nomine omnium heredum nostrorum, quos ex nunc habemus, seu habituri sumus in antea domino Largiente ac nomine et vice omnium quorum interest, vel interesse potest quoquo- modo, de iure uel facto, omni iuri quod habemus, uel habere uisi sumus, aut habere possemus in curia sita in oblakwicz, quam quondam ut nos, Otto et sui filij post eum
199 auctoritate presentium ad iudicium non trahatur quam aliis quibuscumque constitutionibus a predecessoribus nostris Romanis Pontificibus tam de Judicibus delegatis et conservatoribus, quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis editis que nostre possent in hac parte iurisdictioni aut potestati eiusque libero exercitio quomodolibet obviare. Seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum quod interdici suspendi vel excommunicari, seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mentionem, et qua- libet alia dicte sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iuridictionis explicatio valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum in nostris litteris habenda sit mentio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum etiam per alium inchoatum, quamvis idem inchoans nullo fuerit impedimento canonico impeditus quodque a datum presentium sit vobis et unicuique vestrum in premissis omnibus et eorum singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdictio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere, ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdictio vestra et cuiuslibel vestrum in predictis omnibus et singulis per citationem, vel modum alium perpetuata legi- timum extitisset constitutione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium edita non obstante, presentibus post Quinquennium minime valituris. Datum Avinione IIII Kalendas Aprilis Anno Octavo. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni VIII. part. I. pag. 273. epist. 840. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCLXIII. Conradus de Maschwicz resignat omne jus in decimas villæ Borotice et in curiam villæ Oblakwicz monasterio Lucensi. Dt. in Lucensi monasterio XVI. Kalend. Julii 1324. Vniuersis ac singulis christiane fidei professoribus. Ego Chunradus dictus de Moschwicz profiteor per presentes, quod de assensu dilecte coniugis mee Gerdrudis, quondam filie Ottonis de Oblakwicz ac sororis eiusdem, Agnetis nomine, habendo respectum ad quam- plurima beneficia per predecessores earum percepta a Lucensi ecclesia, Insuper quia dominus abbas et fratres dicti Monasterij mihi Chunrado omnem decimam triticj, Siliginis, Ordej et auene prouenientis hoc anno dumtaxat in Paraticz Bohemicali contingentis se, ex iure de- cima Curie ibidem exclusa, liberaliter contulerunt. Renunciaui, et ex nunc renuncio pro me. et dictarum Gerdrudis coniugis mee, ac Agnetis sororis ipsius nomine, nec non loco et nomine omnium heredum nostrorum, quos ex nunc habemus, seu habituri sumus in antea domino Largiente ac nomine et vice omnium quorum interest, vel interesse potest quoquo- modo, de iure uel facto, omni iuri quod habemus, uel habere uisi sumus, aut habere possemus in curia sita in oblakwicz, quam quondam ut nos, Otto et sui filij post eum
Strana 200
200 Ottlinus et Carulus possederunt, cum omnibus eiusdem Curie attinentijs et prouentibus do- morum, agrorum, pomeriorum, pratorum, ac aliarum possessionum undecumque proueniant, uel in quocunque consistant, quoue nomine, uel tytulo censeantur, de maturo consilio et libera voluntate nostrorum omnium premissorum, et testium subscriptorum, in manus predicti domini Abbatis et Conuentus dicte Lucensis ecclesie, eadem bona ab ipsis et corum Mo- nasterio absque contradiccione qualibet impeticione, et impedimento sublatis quibuslibet, perpetuo libere possidenda, Ita tamen quod si grando quod absit hoc anno prefatam decimam lederet, nisi vitra duos tritici duos siliginis et duos Modios auene in decima ibidem habere non possemus, non in predictos abbatem et conuentum, nec in eorum Monasterium sed in me dampnum huiusmodi redundabit, Quod si nec sex Modij ut dictum est ex eadem haberi possent, tunc dominus abbas, et conuentus predicti, Sex Modios ut predicitur ex gracia soluet Agneti predicte Znoymensis mensure. Testes omnium premissorum sunt domini Stizlaus de Vrbau, Miles Polcho dictus de Chinring, Stenko de Platsch, Vurchozlaus de Peterwicz, Zeuscragius de Schiroticz, Beneschus de Raussenbruk, Alphardus de Dyax inferiori, et Pil- grimus de Hednicz, ad hoc rogati specialiter et uocati, quorum sigilla pro cautela presen- tibus sunt appensa. Datum et actum in Lucensi Monasterio supradicto. Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimoquarto XVI°. Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. parvulis sigillis, e quibus ultimum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Lit. H. n. 21.) CCLXIV. König Johann von Böhmen beurkundet, dass zwischen ihm und seinem Schwager Herzog Heinrich von Kärnthen eine ewige Freundschaft geschlossen sey, und verspricht der Tochter des Herzogs, welche seinen Sohn heirathet, 10,000 Mark Silber im Lande Mähren anzuweisen. Dt. vor Muntzilles, Montag nach S. Peters und Paulstag 1324. Wur Johannes von Gotes Genaden Chunich ze Pehaim und ze Polan und Graf ze Luzenburch veriehen und thun kunt allen den, die disen brieff sehent, oder horent lesen, das Wir uns veraint haben, und ze rath worden seyn mit unsern Freunden und dienern, das Wir ein ewige Freundschafft haben wellen mit dem hochgebohrnen Fursten unsern lieben Schwager Herzogen Hainrichen von Charnden Grafen ze Tyrol und ze Gorz, Vogt der Gotteshauser ze Aglay, ze Triende, und ze Brixen, und sunderleich geben Wir im ehleichen unser lieben Mumen Junkhfrauen Beatrisen, die gebohren ist von Prabant, und von Luzenburch, und zu derselben unser Mumen, geben Wir im zechen tausendt march Silber Prager Minze, als daz Pehaim sitleich und gewohnleich ist, darnach wellen Wir ihm geben zwainzich tausendt march Silber desselben gewigedes fur der haimbsteur, die unser saligen Schwester Frauen Annen seiner Wirtinne, die im von dem Lande ze Pehaim ge- vallen solten seyn, als er gibet, und sullen im auch geben der ersten werung von den zechen tausent Marchen, die Wir im geben zu Unser Mumen funff tausendt March an Sand Michelstag, der shierst kumt, darnach yber ain jahr, und darnach alle jahr funff tausendt
200 Ottlinus et Carulus possederunt, cum omnibus eiusdem Curie attinentijs et prouentibus do- morum, agrorum, pomeriorum, pratorum, ac aliarum possessionum undecumque proueniant, uel in quocunque consistant, quoue nomine, uel tytulo censeantur, de maturo consilio et libera voluntate nostrorum omnium premissorum, et testium subscriptorum, in manus predicti domini Abbatis et Conuentus dicte Lucensis ecclesie, eadem bona ab ipsis et corum Mo- nasterio absque contradiccione qualibet impeticione, et impedimento sublatis quibuslibet, perpetuo libere possidenda, Ita tamen quod si grando quod absit hoc anno prefatam decimam lederet, nisi vitra duos tritici duos siliginis et duos Modios auene in decima ibidem habere non possemus, non in predictos abbatem et conuentum, nec in eorum Monasterium sed in me dampnum huiusmodi redundabit, Quod si nec sex Modij ut dictum est ex eadem haberi possent, tunc dominus abbas, et conuentus predicti, Sex Modios ut predicitur ex gracia soluet Agneti predicte Znoymensis mensure. Testes omnium premissorum sunt domini Stizlaus de Vrbau, Miles Polcho dictus de Chinring, Stenko de Platsch, Vurchozlaus de Peterwicz, Zeuscragius de Schiroticz, Beneschus de Raussenbruk, Alphardus de Dyax inferiori, et Pil- grimus de Hednicz, ad hoc rogati specialiter et uocati, quorum sigilla pro cautela presen- tibus sunt appensa. Datum et actum in Lucensi Monasterio supradicto. Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimoquarto XVI°. Kalendas Julij. (Orig. membran. cum VIII. parvulis sigillis, e quibus ultimum avulsum est, in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Lit. H. n. 21.) CCLXIV. König Johann von Böhmen beurkundet, dass zwischen ihm und seinem Schwager Herzog Heinrich von Kärnthen eine ewige Freundschaft geschlossen sey, und verspricht der Tochter des Herzogs, welche seinen Sohn heirathet, 10,000 Mark Silber im Lande Mähren anzuweisen. Dt. vor Muntzilles, Montag nach S. Peters und Paulstag 1324. Wur Johannes von Gotes Genaden Chunich ze Pehaim und ze Polan und Graf ze Luzenburch veriehen und thun kunt allen den, die disen brieff sehent, oder horent lesen, das Wir uns veraint haben, und ze rath worden seyn mit unsern Freunden und dienern, das Wir ein ewige Freundschafft haben wellen mit dem hochgebohrnen Fursten unsern lieben Schwager Herzogen Hainrichen von Charnden Grafen ze Tyrol und ze Gorz, Vogt der Gotteshauser ze Aglay, ze Triende, und ze Brixen, und sunderleich geben Wir im ehleichen unser lieben Mumen Junkhfrauen Beatrisen, die gebohren ist von Prabant, und von Luzenburch, und zu derselben unser Mumen, geben Wir im zechen tausendt march Silber Prager Minze, als daz Pehaim sitleich und gewohnleich ist, darnach wellen Wir ihm geben zwainzich tausendt march Silber desselben gewigedes fur der haimbsteur, die unser saligen Schwester Frauen Annen seiner Wirtinne, die im von dem Lande ze Pehaim ge- vallen solten seyn, als er gibet, und sullen im auch geben der ersten werung von den zechen tausent Marchen, die Wir im geben zu Unser Mumen funff tausendt March an Sand Michelstag, der shierst kumt, darnach yber ain jahr, und darnach alle jahr funff tausendt
Strana 201
201 March ie ze Sand Michelstag, und das sullen Wir tun als lang, unz das Wir in geweren gar und ganzleichen, die vorbenant sint, der dreizich tausendt marche, sahe er aber das, das wir si vor der frist gehaben mochten, an grossen Schaden, so suln Wir aber damit tun, swas in lieb ist, an gevärde. Darnach wellen Wir seiner Tochter, die unser Sun, da nemen soll, geben und beweisen zechen tausent march Silbers desselben gewigedes in dem Lande ze Marherrn auff Vesten, auff Urber, und auf gewiser gulter, damit sie wohl (be- richt) wirt, und darzu berichten Wir sie, ir widerlegung zwainzich tausend Marche, und auch ir Morgengabe in demselben lande, auch mit gewisser gult, damit si wol bericht wirt, nach des landes gewonhait, und das vorgenant gut geben Wir im fur alle die ansprache, und recht, die er gibt auf das Chunichreich ze Pehaim, und fur allen den Schaden, den er von denselben Chunichreich giht haben genomen, und wer das im des Luzel daucht, das Wir im getan, und geben haben umb die vorgeschriben verzeichenusse, so seyn Wir des yberain komen, das Wir des ybergen gegangen seyn und uns verbunden haben hinder den hochwirdigen Fursten herrn Paldewein Ertzbischoff ze Trier, und hinder unsern herrn Bi- schoff Hainreichen ze Triende, und swas die zwen erfindent, das wir hinzu tun sulen, es sey an der Sume des gutes, oder an der Frist, oder an der gewisshait, des seyn Wir gebunden ze volfiren, und stat ze haben, an alle verziechenusse, darnach wellen Wir unsern Sun, der sein Tochter nimet eeleichen, ob es Gottes Willen ist, voraus geben das Lant ze Marhern mit Leuten, und mit gut, und mit allen den rechten, die darzu gehorent, und besunderlich aller der Perchwerch halber, die in Pehaim und in Marhern synt, es sey an golde, oder an Silber, oder swelcherlay artz si seyn, und darzu das Land Troppau mil allen den rechten, als Wir es inne haben, und das Land ze Glatz mit allen den Rechten. und darzu gehort ganz und gar, und das Land ze Budischin mit allen den rechten, und darzu gehorent, gar, und ganzleichen, lewt und gut. Wir wellen auch im unser Mumen, die vorgenant ist, antwurten gen Insprukke auf Sand Gallen tach, der schierst kumt, und wellen auch selber darkomen, und unsern Sun mit uns dahin bringen, und darzu alle die, der Wir zu unsern Taydungen und gewishait bedurffen, als vor, und hernach geschrieben stet, damit diesei Sache gevestent und bestattiget werden, und damit Wir auch vergewissen das vorgenant gut; Wir sulen auch zu bringen das unserei Land, und Lewt, die Wir unsern Sun voraus geben, unserm Swager von Charnten schweren und hulden zu der Chinde hant, ob Wir nicht enweren, des Gott nicht gebe, das er ir Pfleger, und Furmund sey, bis das si zu iren tagen koment, war auch des Gott nicht gebe, das unser Mume sturbe an erben, so sulent die zechen tausend march, die wir ir haben geben, uns und unser Erben wider angefallen, aber mit ir Morgengab mag sy tun, und schaffen, swas si will, und ir leibgeding, und ir widerlegung die zwainzich tausend March sullent unsern Shwager von Charinden, und sein Erben wider angefallen. Wir veriehen auch des, ob unsers Swagers tochter von Charindten, die unser Sun nimet, an erben verfur, so sullen die zechen tausend March, die Wir ir geben haben unsern Swager von Charinden, und sein Erben wider angevallen, aber die zwainzich tausend March, ihr leibgeding, und ir widerlegung, die sullent uns, und unser Erben wider angefallen, aber mit ir Morgengab 26
201 March ie ze Sand Michelstag, und das sullen Wir tun als lang, unz das Wir in geweren gar und ganzleichen, die vorbenant sint, der dreizich tausendt marche, sahe er aber das, das wir si vor der frist gehaben mochten, an grossen Schaden, so suln Wir aber damit tun, swas in lieb ist, an gevärde. Darnach wellen Wir seiner Tochter, die unser Sun, da nemen soll, geben und beweisen zechen tausent march Silbers desselben gewigedes in dem Lande ze Marherrn auff Vesten, auff Urber, und auf gewiser gulter, damit sie wohl (be- richt) wirt, und darzu berichten Wir sie, ir widerlegung zwainzich tausend Marche, und auch ir Morgengabe in demselben lande, auch mit gewisser gult, damit si wol bericht wirt, nach des landes gewonhait, und das vorgenant gut geben Wir im fur alle die ansprache, und recht, die er gibt auf das Chunichreich ze Pehaim, und fur allen den Schaden, den er von denselben Chunichreich giht haben genomen, und wer das im des Luzel daucht, das Wir im getan, und geben haben umb die vorgeschriben verzeichenusse, so seyn Wir des yberain komen, das Wir des ybergen gegangen seyn und uns verbunden haben hinder den hochwirdigen Fursten herrn Paldewein Ertzbischoff ze Trier, und hinder unsern herrn Bi- schoff Hainreichen ze Triende, und swas die zwen erfindent, das wir hinzu tun sulen, es sey an der Sume des gutes, oder an der Frist, oder an der gewisshait, des seyn Wir gebunden ze volfiren, und stat ze haben, an alle verziechenusse, darnach wellen Wir unsern Sun, der sein Tochter nimet eeleichen, ob es Gottes Willen ist, voraus geben das Lant ze Marhern mit Leuten, und mit gut, und mit allen den rechten, die darzu gehorent, und besunderlich aller der Perchwerch halber, die in Pehaim und in Marhern synt, es sey an golde, oder an Silber, oder swelcherlay artz si seyn, und darzu das Land Troppau mil allen den rechten, als Wir es inne haben, und das Land ze Glatz mit allen den Rechten. und darzu gehort ganz und gar, und das Land ze Budischin mit allen den rechten, und darzu gehorent, gar, und ganzleichen, lewt und gut. Wir wellen auch im unser Mumen, die vorgenant ist, antwurten gen Insprukke auf Sand Gallen tach, der schierst kumt, und wellen auch selber darkomen, und unsern Sun mit uns dahin bringen, und darzu alle die, der Wir zu unsern Taydungen und gewishait bedurffen, als vor, und hernach geschrieben stet, damit diesei Sache gevestent und bestattiget werden, und damit Wir auch vergewissen das vorgenant gut; Wir sulen auch zu bringen das unserei Land, und Lewt, die Wir unsern Sun voraus geben, unserm Swager von Charnten schweren und hulden zu der Chinde hant, ob Wir nicht enweren, des Gott nicht gebe, das er ir Pfleger, und Furmund sey, bis das si zu iren tagen koment, war auch des Gott nicht gebe, das unser Mume sturbe an erben, so sulent die zechen tausend march, die wir ir haben geben, uns und unser Erben wider angefallen, aber mit ir Morgengab mag sy tun, und schaffen, swas si will, und ir leibgeding, und ir widerlegung die zwainzich tausend March sullent unsern Shwager von Charinden, und sein Erben wider angefallen. Wir veriehen auch des, ob unsers Swagers tochter von Charindten, die unser Sun nimet, an erben verfur, so sullen die zechen tausend March, die Wir ir geben haben unsern Swager von Charinden, und sein Erben wider angevallen, aber die zwainzich tausend March, ihr leibgeding, und ir widerlegung, die sullent uns, und unser Erben wider angefallen, aber mit ir Morgengab 26
Strana 202
202 mag si tun und schaffen, swas si will. Wir sullen auch des gebunden seyn, swanne die Chint zu iren tagen koment, das si danne zu einander gelegt werden, oder vormalen, ob Wir seyn ze Rath, und yberain worden, und ob Wir in der Frist nicht enwaren, des Gott nicht gebe, so suln Wir ee ze erkennen geben, welche unser freunde, und diener die Sache an unser statt volfuren, und vollenden, als vorgeschriben steet, und sullen das tun, so wir nachst zu einander komen, und ob Wir nicht enwaren, so sullen unser freunde und diener, den es empfolchen ist, von unsern wegen gewalt haben zu vodern, an unsern Swager von Charinden, und an die, den es auch von seinen wegen empfolchen ist, ze volfiren, und ze enden, Wir sullen auch auf den tach gen Insprukke bringen, da die hoch- zeit seyn soll alle die, der unser Shwager von Charinden bedarff zu der gewisshait, und zu der bestättigung, und das soll er auch herwider tun an alles gevarde, der Wir baident- halben bedurffen, und swen Wir si auf den tag nicht gehaben mochten an alle argliste, so sullen Wir bey unseren trewen an einander verhaissen, das Wir si zu einander bringen auf ainen andern tach, des Wir danne baidenthalben ze Rath werden, damit die vorgenanten Sache alle volfurt, und bestatiget werden, er soll auch seinen Rath senden in unser Land, als vorgeschriben steet, umb die hulde einzunemen, und das sullen wir auch hinwider tun. Wir gehaissen auch bey unsern ayde, und bey unsern trewen alles, das die vorgeschriben handvest sagt, und sprichet, ze volfuren, und stat ze haben, und auch das unser getrewe Arnoldt von Pittingen, und Pernhardt von Zunenburch geschworen habent auf unser Selen und auf unser ere, und das das alles stat und unzerbrochen beleibe, geben Wir im disem brieff versigelten mit unsern hangenden Insigel zu ainem Urkunde der Wahrheit. Das ist geschehen, und der brieff ist geben vor Muntzilles, do man zalt von Christes geburt drey- zehen hundert Jahr, und darnach in dem vier und zwainzigisten Jahr, des Montages nach Sand Peters und Sand Paulstag. (Steyerer Comment. pro histor. Alberti II. ducis Austr. p. 596. e tab. Qenopont. Confer. Regesta imperii Fr. Boehmer p. 188. n. 71.) CCLXV. Syfridus de Ugezd recognoscit, Petrum de Schaslawicz a Conrado dicto Cyger judicium villœe Ditrichsdorf possidendum emisse. Dt. Olomucz IV. Nonas Septembris 1324. In nomine domini amen. Quoniam ea que aguntur in tempore ne cum lapsu tem- poris elabantur, necesse est ea scripturarum ac testium munimine roborari. Ego igitur Siffridus de Vgez, vniuersis tam presentibus quam futuris harum litterarum serie recognosco. Petrum de Schasslawicz iudicium ville mee Dytreichsdorf dicte, apud Conradum dictum Cyger verum et legittimum dicti iudicii heredem et possessorem, pro certa pecunie summa, scilicet, pro duodecim marcis grossorum denariorum Pragensium Morauici pagamenti, de consensu meo pleno fauore et voluntate ac omnium heredum meorum emisse, et vero em- cionis tytulo conparasse, cum vniuersis ac singulis iuribus et condicionibus, quibus dictus Conradus Cyger predictum iudicium dinoscitur possedisse, Et quia villam predictam Dytreichs-
202 mag si tun und schaffen, swas si will. Wir sullen auch des gebunden seyn, swanne die Chint zu iren tagen koment, das si danne zu einander gelegt werden, oder vormalen, ob Wir seyn ze Rath, und yberain worden, und ob Wir in der Frist nicht enwaren, des Gott nicht gebe, so suln Wir ee ze erkennen geben, welche unser freunde, und diener die Sache an unser statt volfuren, und vollenden, als vorgeschriben steet, und sullen das tun, so wir nachst zu einander komen, und ob Wir nicht enwaren, so sullen unser freunde und diener, den es empfolchen ist, von unsern wegen gewalt haben zu vodern, an unsern Swager von Charinden, und an die, den es auch von seinen wegen empfolchen ist, ze volfiren, und ze enden, Wir sullen auch auf den tach gen Insprukke bringen, da die hoch- zeit seyn soll alle die, der unser Shwager von Charinden bedarff zu der gewisshait, und zu der bestättigung, und das soll er auch herwider tun an alles gevarde, der Wir baident- halben bedurffen, und swen Wir si auf den tag nicht gehaben mochten an alle argliste, so sullen Wir bey unseren trewen an einander verhaissen, das Wir si zu einander bringen auf ainen andern tach, des Wir danne baidenthalben ze Rath werden, damit die vorgenanten Sache alle volfurt, und bestatiget werden, er soll auch seinen Rath senden in unser Land, als vorgeschriben steet, umb die hulde einzunemen, und das sullen wir auch hinwider tun. Wir gehaissen auch bey unsern ayde, und bey unsern trewen alles, das die vorgeschriben handvest sagt, und sprichet, ze volfuren, und stat ze haben, und auch das unser getrewe Arnoldt von Pittingen, und Pernhardt von Zunenburch geschworen habent auf unser Selen und auf unser ere, und das das alles stat und unzerbrochen beleibe, geben Wir im disem brieff versigelten mit unsern hangenden Insigel zu ainem Urkunde der Wahrheit. Das ist geschehen, und der brieff ist geben vor Muntzilles, do man zalt von Christes geburt drey- zehen hundert Jahr, und darnach in dem vier und zwainzigisten Jahr, des Montages nach Sand Peters und Sand Paulstag. (Steyerer Comment. pro histor. Alberti II. ducis Austr. p. 596. e tab. Qenopont. Confer. Regesta imperii Fr. Boehmer p. 188. n. 71.) CCLXV. Syfridus de Ugezd recognoscit, Petrum de Schaslawicz a Conrado dicto Cyger judicium villœe Ditrichsdorf possidendum emisse. Dt. Olomucz IV. Nonas Septembris 1324. In nomine domini amen. Quoniam ea que aguntur in tempore ne cum lapsu tem- poris elabantur, necesse est ea scripturarum ac testium munimine roborari. Ego igitur Siffridus de Vgez, vniuersis tam presentibus quam futuris harum litterarum serie recognosco. Petrum de Schasslawicz iudicium ville mee Dytreichsdorf dicte, apud Conradum dictum Cyger verum et legittimum dicti iudicii heredem et possessorem, pro certa pecunie summa, scilicet, pro duodecim marcis grossorum denariorum Pragensium Morauici pagamenti, de consensu meo pleno fauore et voluntate ac omnium heredum meorum emisse, et vero em- cionis tytulo conparasse, cum vniuersis ac singulis iuribus et condicionibus, quibus dictus Conradus Cyger predictum iudicium dinoscitur possedisse, Et quia villam predictam Dytreichs-
Strana 203
203 dorff, Idem Petrus repperit desertatam, vnde villam eandem et aliam quarum quelibet Dyt- reichsdorf nuncupabitur, transplantare, et inter aquas Oderam et Pleysnam, cum laneis, quidquid ibidem extirpari poterunt et haberi, que eciam ville, iure Olomucensis ciuitatis vli debent, de nouo locare tenebitur iuxta posse, quarum villarum iudicium, tamquam vna foret villa, dictus Petrus habebit et possidebit hereditarie perpetuo, ipse suique heredes ac suc- cessores, cum vniuersis iuribus et condicionibus infrascriptis, Incole vero ville antique Dytreichsdorf. Siue aduene ibidem manere volentes, a die residencie ipsorum sex annis plenam habebunt libertatem. Noue vero ville Dytreichsdorf incole et cultores decem annis continuis plenam habebunt et omnimodam libertatem, quibus expletis, quilibet laneus vnam dimidiam marcam argenti. diuisim scilicet, in die scilicet sancti Georgij vnum fertonem et in die sancti Michaelis, vnum fertonem, annis singulis censuabit. Item quatuordecim lanei. olim ad villam, que Fridrichswalde dicitur, mensurati, ad nouam villam Dytrichsdorf. pertinebunt, Jura vero Petri iudicis predicti ac omnium heredum ac successorum suorum hec sunt. Primo quidem dictus Petrus, septimum laneum vtriusque Dytrichsdorf. quotquot extirpati ibidem locati fuerint, et adiuncti, habebit censualem, Item tria molendina . vbicunque in aqua vtraque instaurare poterit, instaurabit. Item, vnum laneum liberum . quem solus colet. possidebit. Item vnam tabernam liberam possidebit, Item macella et pistrinum libera possi- debit, Item omnes mechanicos. quicumque se ibidem receperint, cuiuscumque operis fuerint. liberos habebit, Item de iudicio. tercium percipiet denarium Ego vero duos. Si qua vero pena ad vnum solidum, aut solido minus se extenderit, hanc penam percipiendi aut dimit- tendi plenam habeat potestatem, Item vecturam currus sui. omnium lignorum preter robora stubarum perpetuo liberam habebit. Preterea si qua michi, aduersus eum super quocumque casu siue causa conpetere videtur accio. hanc prosequi debeo iure, nullam sibi violenciam inferendo, quod si in aliquam penam inciderit. non ampliorem penam, qua alter communis homo pacietur. Testes igitur horum sunt . Henricus aduocatus Olomucensis . Theodricus dictus Schrollo, Allexius, Wismannus. et Peczoldus. ciues in Olomuncz. Vt igitur hec vniuersa et singula supratacta nullius malitie zelo possint inposterum violari, presentem pa- ginam appensione mei sigilli duxi roborandam. Actum et datum Olomucz anno domini Millesimo trecentesimo, vigesimo quarto, IIII Nonas Septembris. (Ex originali in archivo Capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCLXVI. Johannes, papa XXII. hortatur .. regem Francia, ut Johanni, regi Bohemiœ, suadeat. qui ad vacantem ecclesiam Olomucensem personam ad honorem dei et vtilitatem ecclesia idoneam nominare procuret. Dt. Avinione V. Kalend. Octobris 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei.. Regi Francie Salutem et Apostolicam Benedictionem. Consueta benignitate recepimus Regalis excellentie litteras, per quas tua sublimitas nos rogavit, ut ecclesie Olomucensi vacanti, quam Carissimus in Christo filius noster Johannes Rex Boemie illustris nobis nominandam duceret preficere dignaremur. Verum 26*
203 dorff, Idem Petrus repperit desertatam, vnde villam eandem et aliam quarum quelibet Dyt- reichsdorf nuncupabitur, transplantare, et inter aquas Oderam et Pleysnam, cum laneis, quidquid ibidem extirpari poterunt et haberi, que eciam ville, iure Olomucensis ciuitatis vli debent, de nouo locare tenebitur iuxta posse, quarum villarum iudicium, tamquam vna foret villa, dictus Petrus habebit et possidebit hereditarie perpetuo, ipse suique heredes ac suc- cessores, cum vniuersis iuribus et condicionibus infrascriptis, Incole vero ville antique Dytreichsdorf. Siue aduene ibidem manere volentes, a die residencie ipsorum sex annis plenam habebunt libertatem. Noue vero ville Dytreichsdorf incole et cultores decem annis continuis plenam habebunt et omnimodam libertatem, quibus expletis, quilibet laneus vnam dimidiam marcam argenti. diuisim scilicet, in die scilicet sancti Georgij vnum fertonem et in die sancti Michaelis, vnum fertonem, annis singulis censuabit. Item quatuordecim lanei. olim ad villam, que Fridrichswalde dicitur, mensurati, ad nouam villam Dytrichsdorf. pertinebunt, Jura vero Petri iudicis predicti ac omnium heredum ac successorum suorum hec sunt. Primo quidem dictus Petrus, septimum laneum vtriusque Dytrichsdorf. quotquot extirpati ibidem locati fuerint, et adiuncti, habebit censualem, Item tria molendina . vbicunque in aqua vtraque instaurare poterit, instaurabit. Item, vnum laneum liberum . quem solus colet. possidebit. Item vnam tabernam liberam possidebit, Item macella et pistrinum libera possi- debit, Item omnes mechanicos. quicumque se ibidem receperint, cuiuscumque operis fuerint. liberos habebit, Item de iudicio. tercium percipiet denarium Ego vero duos. Si qua vero pena ad vnum solidum, aut solido minus se extenderit, hanc penam percipiendi aut dimit- tendi plenam habeat potestatem, Item vecturam currus sui. omnium lignorum preter robora stubarum perpetuo liberam habebit. Preterea si qua michi, aduersus eum super quocumque casu siue causa conpetere videtur accio. hanc prosequi debeo iure, nullam sibi violenciam inferendo, quod si in aliquam penam inciderit. non ampliorem penam, qua alter communis homo pacietur. Testes igitur horum sunt . Henricus aduocatus Olomucensis . Theodricus dictus Schrollo, Allexius, Wismannus. et Peczoldus. ciues in Olomuncz. Vt igitur hec vniuersa et singula supratacta nullius malitie zelo possint inposterum violari, presentem pa- ginam appensione mei sigilli duxi roborandam. Actum et datum Olomucz anno domini Millesimo trecentesimo, vigesimo quarto, IIII Nonas Septembris. (Ex originali in archivo Capituli Olomucensis copiavit Ant. Boczek.) CCLXVI. Johannes, papa XXII. hortatur .. regem Francia, ut Johanni, regi Bohemiœ, suadeat. qui ad vacantem ecclesiam Olomucensem personam ad honorem dei et vtilitatem ecclesia idoneam nominare procuret. Dt. Avinione V. Kalend. Octobris 1324. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei.. Regi Francie Salutem et Apostolicam Benedictionem. Consueta benignitate recepimus Regalis excellentie litteras, per quas tua sublimitas nos rogavit, ut ecclesie Olomucensi vacanti, quam Carissimus in Christo filius noster Johannes Rex Boemie illustris nobis nominandam duceret preficere dignaremur. Verum 26*
Strana 204
204 quia Rex prefatus quamdam personam ad ipsius ecclesie regimen, que magis ad actus bellicos, quam Pontificale officium exercendum apta et parata fore dicitur, nominarit. Serenitatem tuam attentius exhortamur quatinus prefato Regi suadeas, ut personam sibi gratam et ydo- neam, quam ad honorem Dei, et eiusdem utilitatem ecclesie absque nostre lesione conscientie prefici valeat in eadem, nominare procuret, nam de tali, tibi et sibi proponimus in hac parte quantum cum Deo poterimus complacere. Datum Avinione V. Kal. Octobris Anno nono. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IX. epist. 6. pag. I. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCLXVII. Henricus de Lipa donat monasterio Aulæ S. Mariœ in Antiqua Bruna duas silvas ad Obřan et Jehnice sitas. Datum Bruna XVI. Kalend. Decembris 1324. Ego Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Regni Boemie Summus Marschalcus, ad vniuersorum noticiam volo in perpetuum peruenire, Quod cupiens apud pietatem Gloriose dei genitricis virginis Marie, mee anime de aliquali remedio prouidere, ipsius Beate Marie Monasterio, dicto Aula sancte Marie virginis in antiqua Brunna, ex consensu et ex certa sciencia dilectorum Heinrici Capitanei Regni Boemie, et Johannis, filiorum meorum, duas siluas meas, adiacentes Bonis in Obersez et Jehnicz, cum omni iure et libertate, sicut hactenus ea habui, donaui et dono presentibus, vt perpetuo ad ipsum Monasterium pertinere debeant, sic vt venerabilis in Christo domina Abbatissa et Conuentus sanctimonialium ibidem de ipsis tamquam de ipsorum alijs bonis hereditarijs possent facere quitquid velint, Renunc- cians omni iuri et accioni, que michi et meis heredibus in ipsis siluis conpetunt, aut possint competere in futurum, vt autem hec donacio firma, et inviolabilis permaneret ipsis, domine Abbatisse, et Conuentui Monasterij predicti, de eisdem siluis in Zuda et Colloquio generali Brunne, coram nobili viro domino Johanne de Mezirschicz, Camerario Brvnnensi et Znoy- mensi, et Prsybislao de Bircowi Zudario Brunnensi, presentibus nobilibus viris, dominis Wznata de Lomnicz, Ingramo de Vngersberch et Potha de Wildenberch, cessi ac eas libere designaui, In cuius rei testimonium et robur perpetuo valiturum, Ego et filius meus Hein- ricus predictus, presentes scribi, et nostris, cum predictorum dominorum, domini Johannis Camerarij, Prsybislay Zudarij, Wznate, Ingrami, et Pothe sigillis, qui ea ad nostram in- stanciam presentibus appenderunt, fecimus communiri. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoquarto, sedecimo Kalendas Decembris. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis, e quibus VII"m avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. L. n. 4.) CCLXVIII. Johannes, papa XXII. confirmat fundationem monasterii Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna. Dt. Avinione XV. Kalendas Decembris 1324. Johannes Episcopus seruus seruorum dei, Dilectis in Christo filiabus .. Abbatisse et Conuentui Monasterij Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomu-
204 quia Rex prefatus quamdam personam ad ipsius ecclesie regimen, que magis ad actus bellicos, quam Pontificale officium exercendum apta et parata fore dicitur, nominarit. Serenitatem tuam attentius exhortamur quatinus prefato Regi suadeas, ut personam sibi gratam et ydo- neam, quam ad honorem Dei, et eiusdem utilitatem ecclesie absque nostre lesione conscientie prefici valeat in eadem, nominare procuret, nam de tali, tibi et sibi proponimus in hac parte quantum cum Deo poterimus complacere. Datum Avinione V. Kal. Octobris Anno nono. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IX. epist. 6. pag. I. in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudík.) CCLXVII. Henricus de Lipa donat monasterio Aulæ S. Mariœ in Antiqua Bruna duas silvas ad Obřan et Jehnice sitas. Datum Bruna XVI. Kalend. Decembris 1324. Ego Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Regni Boemie Summus Marschalcus, ad vniuersorum noticiam volo in perpetuum peruenire, Quod cupiens apud pietatem Gloriose dei genitricis virginis Marie, mee anime de aliquali remedio prouidere, ipsius Beate Marie Monasterio, dicto Aula sancte Marie virginis in antiqua Brunna, ex consensu et ex certa sciencia dilectorum Heinrici Capitanei Regni Boemie, et Johannis, filiorum meorum, duas siluas meas, adiacentes Bonis in Obersez et Jehnicz, cum omni iure et libertate, sicut hactenus ea habui, donaui et dono presentibus, vt perpetuo ad ipsum Monasterium pertinere debeant, sic vt venerabilis in Christo domina Abbatissa et Conuentus sanctimonialium ibidem de ipsis tamquam de ipsorum alijs bonis hereditarijs possent facere quitquid velint, Renunc- cians omni iuri et accioni, que michi et meis heredibus in ipsis siluis conpetunt, aut possint competere in futurum, vt autem hec donacio firma, et inviolabilis permaneret ipsis, domine Abbatisse, et Conuentui Monasterij predicti, de eisdem siluis in Zuda et Colloquio generali Brunne, coram nobili viro domino Johanne de Mezirschicz, Camerario Brvnnensi et Znoy- mensi, et Prsybislao de Bircowi Zudario Brunnensi, presentibus nobilibus viris, dominis Wznata de Lomnicz, Ingramo de Vngersberch et Potha de Wildenberch, cessi ac eas libere designaui, In cuius rei testimonium et robur perpetuo valiturum, Ego et filius meus Hein- ricus predictus, presentes scribi, et nostris, cum predictorum dominorum, domini Johannis Camerarij, Prsybislay Zudarij, Wznate, Ingrami, et Pothe sigillis, qui ea ad nostram in- stanciam presentibus appenderunt, fecimus communiri. Actum et Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimoquarto, sedecimo Kalendas Decembris. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis, e quibus VII"m avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. L. n. 4.) CCLXVIII. Johannes, papa XXII. confirmat fundationem monasterii Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna. Dt. Avinione XV. Kalendas Decembris 1324. Johannes Episcopus seruus seruorum dei, Dilectis in Christo filiabus .. Abbatisse et Conuentui Monasterij Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomu-
Strana 205
205 censis diocesis, Salutem et apostolicam benediccionem. Grandi nec immerito iocunditate refi- cimur, et deuotas Regi Regum laudes offerimus, cum audimus vtriusque sexus personas religionem Christi salutiferam profitentes, presertim Illustres, quarum exempla velut operibus refecta ad bene merendum inferiores alliciunt, per odoramenta uirtutum incedere, terrena calcare, celestia petere, ac eternorum obtentu illa sperant in celis de benedictionibus metere, que student in terris de benedictionibus seminare. Datur quidem inibi spes ampla et firma metendi ubi multa fuit diligencia seminandi. Hec namque in Carissima in Christo filia nostra Elizabet Regina Illustri relicta clare memorie Wenceslai Regis Boemie uidua concurrere, hiis eam militare uirtutibus experiencia indicat et facti euidencia manifestat, Ipsa quidem, prout oblata nobis ex parte sua peticio continebat, tamquam filia pie deuotionis celestis bene- dictionis, gracie rore preuenta, de salute propria cogitans, et prudenter attendens, quod omnia pretereunt preter amare deum, ad ipsius gloriam et honorem, ac beatissime virginis matris eius Monasterium uestrum, loci diocesani, et Carissimi in Christo filij nostri Johannis Regis Boemie Illustris ad id accedente consensu de bonis proprijs pia deuotione fundauit, et quia idem rex villam forensem Meneys, et terciam partem bonorum in Hustopecz et in Stirzowicz, et in Nostarowicz villarum eiusdem Olomucensis diocesis, Regem eundem contingentem, cum iure spirituali et temporali, et Judicijs, utilitatibus, redditibus, prouentibus, pratis, pascuis, piscacionibus, aquis, aquarumque decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, Silius, et rubetis, ac omnibus et singulis alijs pertinencijs, sicut ad Regem predictum specta- bant, prefate Regine uendiderat et tradiderat pro certa pecunie quantitate per eam iure here- ditario possidenda, volens Rex ipse eandem Reginam villam predictam Meneys, et partem eorundem bonorum predictarum villarum cum uniuersis pertinencijs, ut premittitur, tenere, habere, et eodem iure hereditario perpetuo possidere, et similiter eum uel eos, cui uel quibus dicta Regina bona huiusmodi uellet uendere, obligare, uel legare, aut in alios quoscumque usus in morte uel in uita conuertere, uel donare Regina ipsa tam prefatas villam, terciam partem eorundem bonorum cum predictis omnibus et singulis pertinentijs in quibuscumque consistentibus, quam alias duas integras partes in villa Hustopecz predictas cum uniuersis et singulis bonis ad easdem duas partes pertinentibus, quas prefata Regina a nobilibus viris Wilhelmo et Friczo de Egerberch fratribus, Pragensis diocesis, emerat, prout Nobiles ipsi tenuerant, pro certa eciam pecunie quantitate uobis ac ipsi uestro Monasterio in dotem et dotis nomine liberaliter in perpetuum contulit et donauit per uos presentes, et eciam posteras iure proprietario et hereditario possidenda ab eodem Rege humiliter postulans, ut eisdem donationi et concessioni, ac omnibus predictis per ipsam Reginam factis et habitis, sue confirmationis robur adicere dignaretur, Idem quoque Rex tam pium eiusdem Regine propositum tamque laudabile et salubre opus apud deum et eiusdem virginis meritorium tamqam Princeps catholicus zelo deuotionis amplectens huiusmodi fundationem, et predictorum omnium collationem, ac donationem uobis et Monasterio uestro predicto per dictam Reginam, ut predicitur, factas, ratas habens et gratas, eas auctoritate regia approbauit et ex certa sciencia confirmauit, et ut predictis omnibus maioris perpetuitatis fir- mitas inhereret, progenitorum et predecessorum suorum Regum Boemie uestigia clara sequens,
205 censis diocesis, Salutem et apostolicam benediccionem. Grandi nec immerito iocunditate refi- cimur, et deuotas Regi Regum laudes offerimus, cum audimus vtriusque sexus personas religionem Christi salutiferam profitentes, presertim Illustres, quarum exempla velut operibus refecta ad bene merendum inferiores alliciunt, per odoramenta uirtutum incedere, terrena calcare, celestia petere, ac eternorum obtentu illa sperant in celis de benedictionibus metere, que student in terris de benedictionibus seminare. Datur quidem inibi spes ampla et firma metendi ubi multa fuit diligencia seminandi. Hec namque in Carissima in Christo filia nostra Elizabet Regina Illustri relicta clare memorie Wenceslai Regis Boemie uidua concurrere, hiis eam militare uirtutibus experiencia indicat et facti euidencia manifestat, Ipsa quidem, prout oblata nobis ex parte sua peticio continebat, tamquam filia pie deuotionis celestis bene- dictionis, gracie rore preuenta, de salute propria cogitans, et prudenter attendens, quod omnia pretereunt preter amare deum, ad ipsius gloriam et honorem, ac beatissime virginis matris eius Monasterium uestrum, loci diocesani, et Carissimi in Christo filij nostri Johannis Regis Boemie Illustris ad id accedente consensu de bonis proprijs pia deuotione fundauit, et quia idem rex villam forensem Meneys, et terciam partem bonorum in Hustopecz et in Stirzowicz, et in Nostarowicz villarum eiusdem Olomucensis diocesis, Regem eundem contingentem, cum iure spirituali et temporali, et Judicijs, utilitatibus, redditibus, prouentibus, pratis, pascuis, piscacionibus, aquis, aquarumque decursibus, Molendinis, agris cultis et incultis, Montibus, Silius, et rubetis, ac omnibus et singulis alijs pertinencijs, sicut ad Regem predictum specta- bant, prefate Regine uendiderat et tradiderat pro certa pecunie quantitate per eam iure here- ditario possidenda, volens Rex ipse eandem Reginam villam predictam Meneys, et partem eorundem bonorum predictarum villarum cum uniuersis pertinencijs, ut premittitur, tenere, habere, et eodem iure hereditario perpetuo possidere, et similiter eum uel eos, cui uel quibus dicta Regina bona huiusmodi uellet uendere, obligare, uel legare, aut in alios quoscumque usus in morte uel in uita conuertere, uel donare Regina ipsa tam prefatas villam, terciam partem eorundem bonorum cum predictis omnibus et singulis pertinentijs in quibuscumque consistentibus, quam alias duas integras partes in villa Hustopecz predictas cum uniuersis et singulis bonis ad easdem duas partes pertinentibus, quas prefata Regina a nobilibus viris Wilhelmo et Friczo de Egerberch fratribus, Pragensis diocesis, emerat, prout Nobiles ipsi tenuerant, pro certa eciam pecunie quantitate uobis ac ipsi uestro Monasterio in dotem et dotis nomine liberaliter in perpetuum contulit et donauit per uos presentes, et eciam posteras iure proprietario et hereditario possidenda ab eodem Rege humiliter postulans, ut eisdem donationi et concessioni, ac omnibus predictis per ipsam Reginam factis et habitis, sue confirmationis robur adicere dignaretur, Idem quoque Rex tam pium eiusdem Regine propositum tamque laudabile et salubre opus apud deum et eiusdem virginis meritorium tamqam Princeps catholicus zelo deuotionis amplectens huiusmodi fundationem, et predictorum omnium collationem, ac donationem uobis et Monasterio uestro predicto per dictam Reginam, ut predicitur, factas, ratas habens et gratas, eas auctoritate regia approbauit et ex certa sciencia confirmauit, et ut predictis omnibus maioris perpetuitatis fir- mitas inhereret, progenitorum et predecessorum suorum Regum Boemie uestigia clara sequens,
Strana 206
206 et cupiens feruenti desiderio, ut status ipsius Monasterij, cuius etiam promotor et fundator esse uoluit et censeri, de bono semper in melius augeretur, et ut uos diuinis obsequijs eo possetis uacare liberius, eoque eciam pro salute et prosperitate Regis eiusdem, necnon tam sue, quam eorundem progenitorum et predecessorum suorum animarum remedio deum iugi memoria deuotis orationibus exorare, quo uobis per ipsius Regis munificentiam forent quietis comoda indulta, concessa pariter, et eciam procurata, omne ius si quod sibi, heredibus, uel succesoribus suis in villis, bonis et pertinentijs antedictis tunc quoquomodo conpetebat, uel etiam posset conpetere quomodolibet in futurum uobis et ipsi Monasterio pia et prouida libe- ralitate donauit et contulit, uolens ut uos et ipsum Monasterium uniuersa et singula villas et bona predicta tamquam uestra in perpetuum haberetis, teneretis, et eciam possideretis cum omni iure, iurisdictione, prouentibus, utilitatibus, et alijs omnibus et singulis pertinentijs supra- dictis pacifice et quiete ita, quod Judices villarum et bonorum ipsorum, qui per uos et eas, que in ipso Monasterio uobis succederent in villis et bonis eisdem positi uel locati forent secundum quod eis concessum et consuetum fuerat hactenus in causis quibuslibet haberent plenam et liberam potestatem, concedens ex ampliori dono gratie specialis, ut in omnibus Siluis suis magis uobis et predicto Monasterio accomodis et uicinis ligna pro igne ac domibus ipsius Monasterij edificandis necessaria libere, et sine alicuius contradictione succidere, seu succidi facere ualeretis, voluit insuper Rex prefatus, quod uos et Monasterium ipsum in supranotatis villis et bonis uobis et Monasterio ipsi donatis, ut premittitur, pariter et collatis et que acquireretis, uel uobis et eidem Monasterio conferrentur in posterum, speciali gaude- retis et potiremini libertate, omnes homines in villis et bonis ipsius Monasterij residentes ab omni Officialium et beneficiariorum totius terre Morauie dicti Regis ditioni subiecte iudicio et iurisdictione exemit, et esse uoluit ab eorum potestate et dominio perpetuo liberos et exemptos, Ita quod tu filia Abbatissa, et alie ipsius Monasterij tibi decetero in regimine dicti Monasterij succedentes super exhibenda de hominibus ipsis iustitia in causa qualibet requi- ramini, et in quacumque causa tu et ipse in exhibenda de hominibus eisdem iusticia iure terre essetis negligentes forsitan uel remisse, et hoc euidenter et racionabiliter appareret, tunc in causa illa ad iudicium et beneficiarios loci de Brunna dicte Olomucensis diocesis per conquerentes pro exhibenda de hominibus predictis iusticia haberetur recursus, ipsique Bene- ficiarij extunc de hominibus sepefatis tenerentur et possent in causa ipsa conquerentibus iusticiam facere huiusmodi iure terre, et si tunc aliquem hominem ipsorum in Brunnensi iudicio in aliqua pecunia uel re aliqua ipsis persoluenda beneficiariis contingeret condempnari, huiusmodi pecunia uel res, non eisdem Judici, uel beneficiarijs, sed Monasterio tota cederet prelibato, voluit etiam prelibatus Rex, quod si forsan aliquem uel aliquos de hominibus ad Mona- sterium ipsum pertinentibus talem excessum uel excessus contingeret perpetrare, propter quem uel quos deberet, seu deberent penam capitalem subire condempnatione super hijs habita siue facta, bona ipsius condempnati non ad Regem ipsum, nec ad aliquem Officialem uel Beneficiarium suum, sed ad ipsum Monasterium totaliter pertinere, quidquid si in villis et bonis ad Monasterium ipsum pertinentibus talem contingeret perpetrari excessum, propter quem ville et bona ipsa per villicum uel Judicem prouincialem Regis eiusdem deberent
206 et cupiens feruenti desiderio, ut status ipsius Monasterij, cuius etiam promotor et fundator esse uoluit et censeri, de bono semper in melius augeretur, et ut uos diuinis obsequijs eo possetis uacare liberius, eoque eciam pro salute et prosperitate Regis eiusdem, necnon tam sue, quam eorundem progenitorum et predecessorum suorum animarum remedio deum iugi memoria deuotis orationibus exorare, quo uobis per ipsius Regis munificentiam forent quietis comoda indulta, concessa pariter, et eciam procurata, omne ius si quod sibi, heredibus, uel succesoribus suis in villis, bonis et pertinentijs antedictis tunc quoquomodo conpetebat, uel etiam posset conpetere quomodolibet in futurum uobis et ipsi Monasterio pia et prouida libe- ralitate donauit et contulit, uolens ut uos et ipsum Monasterium uniuersa et singula villas et bona predicta tamquam uestra in perpetuum haberetis, teneretis, et eciam possideretis cum omni iure, iurisdictione, prouentibus, utilitatibus, et alijs omnibus et singulis pertinentijs supra- dictis pacifice et quiete ita, quod Judices villarum et bonorum ipsorum, qui per uos et eas, que in ipso Monasterio uobis succederent in villis et bonis eisdem positi uel locati forent secundum quod eis concessum et consuetum fuerat hactenus in causis quibuslibet haberent plenam et liberam potestatem, concedens ex ampliori dono gratie specialis, ut in omnibus Siluis suis magis uobis et predicto Monasterio accomodis et uicinis ligna pro igne ac domibus ipsius Monasterij edificandis necessaria libere, et sine alicuius contradictione succidere, seu succidi facere ualeretis, voluit insuper Rex prefatus, quod uos et Monasterium ipsum in supranotatis villis et bonis uobis et Monasterio ipsi donatis, ut premittitur, pariter et collatis et que acquireretis, uel uobis et eidem Monasterio conferrentur in posterum, speciali gaude- retis et potiremini libertate, omnes homines in villis et bonis ipsius Monasterij residentes ab omni Officialium et beneficiariorum totius terre Morauie dicti Regis ditioni subiecte iudicio et iurisdictione exemit, et esse uoluit ab eorum potestate et dominio perpetuo liberos et exemptos, Ita quod tu filia Abbatissa, et alie ipsius Monasterij tibi decetero in regimine dicti Monasterij succedentes super exhibenda de hominibus ipsis iustitia in causa qualibet requi- ramini, et in quacumque causa tu et ipse in exhibenda de hominibus eisdem iusticia iure terre essetis negligentes forsitan uel remisse, et hoc euidenter et racionabiliter appareret, tunc in causa illa ad iudicium et beneficiarios loci de Brunna dicte Olomucensis diocesis per conquerentes pro exhibenda de hominibus predictis iusticia haberetur recursus, ipsique Bene- ficiarij extunc de hominibus sepefatis tenerentur et possent in causa ipsa conquerentibus iusticiam facere huiusmodi iure terre, et si tunc aliquem hominem ipsorum in Brunnensi iudicio in aliqua pecunia uel re aliqua ipsis persoluenda beneficiariis contingeret condempnari, huiusmodi pecunia uel res, non eisdem Judici, uel beneficiarijs, sed Monasterio tota cederet prelibato, voluit etiam prelibatus Rex, quod si forsan aliquem uel aliquos de hominibus ad Mona- sterium ipsum pertinentibus talem excessum uel excessus contingeret perpetrare, propter quem uel quos deberet, seu deberent penam capitalem subire condempnatione super hijs habita siue facta, bona ipsius condempnati non ad Regem ipsum, nec ad aliquem Officialem uel Beneficiarium suum, sed ad ipsum Monasterium totaliter pertinere, quidquid si in villis et bonis ad Monasterium ipsum pertinentibus talem contingeret perpetrari excessum, propter quem ville et bona ipsa per villicum uel Judicem prouincialem Regis eiusdem deberent
Strana 207
207 spoliari, noluit Rex prefatus, quod bona ipsa per ipsum villicum seu Judicem deberent propterea spoliari, sed concessit et uoluit, ut tu predicta Abbatissa et ille que tibi, ut prefertur, suc- cedent, uel officialis uester talem excessum corrigeretis prout uobis expediens uideretur. Rursus idem Rex predictis per eum Monasterio prefato concessis libertatem adicit, ut nulli Thelonearij uel Thelonea habentes, uel possidentes, seu tenentes per totum Regis eiusdem dominium ab hominibus et Curribus Monasterij memorati vinum, bladum et alia pro susten- tatione uestra uictualia et res alias uel ligna pro uestris edificijs educentibus, seu ferentibus aliquid nomine Thelonei imperpetuum exigant uel requirant. Concessit denique idem Rex et fecit eidem Monasterio hanc gratiam perpetuo duraturam, quod si te, et easdem tibi succe- dentes pro aliquibus bonis collatis uel conferendis imposterum Monasterio sepefato contingeret impeti per quempiam super eis non alibi quam coram ipso Rege, uel eo de Boemie Regno absente coram Capitaneo, uel Summo Camerario eiusdem terre Morauie teneamini impetenti huiusmodi respondere, quodque omnia bona ipsius Monasterij, que tunc possidebat, et in futurum dante domino possidebit, ab omni onere tributorum, uectigalium, collectarum, alia- rumque exactionum omnium, quocumque nomine censerentur, preterquam a tallia generali, que Berna in illis partibus uulgariter nuncupatur, fecit et esse uoluit perpetuis futuris tem- poribus libera et exempta, adiciens quod nullus Principum succesorum suorum, uel Baronum siue Nobilium pro Castrorum edificatione, uel villarum effossione, aut pro aliqua ingruenti expeditione Monasterium uel homines eius inquietare, uel molestare presumeret quoquomodo, Statuit preterea Rex prefatus inhibendo expresse, ut nullus in ipso Monasterio uel bonis eius ausu temerario pernoctare, uel eis aliquam molestiam seu uiolentiam inferre auderet, neque septa eiusdem Monasterij uiolenter intrare, seu inibi sanguinem effundere, uel hominem quouis modo ledere, aut huiusmodi libertates uiolare presumeret quoquomodo, Si quis autem contra faceret, ipsum in Decem Marchis auri puri decreuit et esse uoluit sue suorumque succesorum predictorum Camere primitus puniendum, et deinde ad inueniendum et obtinendum gratiam uestram Abbatisse et Conuentus pro emenda et satisfactione huiusmodi omni modo compellendum, prout omnia et singula supradicta in litteris super hoc confectis dictorum Regis et Regine sigillis munitis, quarum tenores de uerbo ad uerbum presentibus inseri fecimus plenius et seriosius continentur. Quare predicta Regina nobis humiliter supplicauit, ut que per ipsam et Regem prefatum in hac parte acta sunt, ut securius de ipsis iuxta ipsius Regine mentis desiderium firma persistant, et ne per alicuius sinistre opinionis euentum retractari ualeant in futurum ex certa nostra scientia confirmare, et suplere omnem defectum, si quis interuenit forsitan in premissis, de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque pre- fate Regine ac uestris deuotis supplicationibus inclinati, huiusmodi fundationem, dotationem, et alia premissa, que in hac parte per Regem et Reginam eosdem donata, concessa, ac facta, et habita sunt, rata habentes et grata, illa auctoritate apostolica ex certa sciencia confirmamus, ratificamus, et etiam approbamus, et presentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnem defectum, si quis interuenit forsitan in eisdem de apostolice plenitudine potestatis. Verum quia in huiusmodi eiusdem Regis litteris continentur, quod idem Rex ius spirituale, quod unacum eisdem bonis et temporali iure dicte Regine uendiderat, ut prefertur,
207 spoliari, noluit Rex prefatus, quod bona ipsa per ipsum villicum seu Judicem deberent propterea spoliari, sed concessit et uoluit, ut tu predicta Abbatissa et ille que tibi, ut prefertur, suc- cedent, uel officialis uester talem excessum corrigeretis prout uobis expediens uideretur. Rursus idem Rex predictis per eum Monasterio prefato concessis libertatem adicit, ut nulli Thelonearij uel Thelonea habentes, uel possidentes, seu tenentes per totum Regis eiusdem dominium ab hominibus et Curribus Monasterij memorati vinum, bladum et alia pro susten- tatione uestra uictualia et res alias uel ligna pro uestris edificijs educentibus, seu ferentibus aliquid nomine Thelonei imperpetuum exigant uel requirant. Concessit denique idem Rex et fecit eidem Monasterio hanc gratiam perpetuo duraturam, quod si te, et easdem tibi succe- dentes pro aliquibus bonis collatis uel conferendis imposterum Monasterio sepefato contingeret impeti per quempiam super eis non alibi quam coram ipso Rege, uel eo de Boemie Regno absente coram Capitaneo, uel Summo Camerario eiusdem terre Morauie teneamini impetenti huiusmodi respondere, quodque omnia bona ipsius Monasterij, que tunc possidebat, et in futurum dante domino possidebit, ab omni onere tributorum, uectigalium, collectarum, alia- rumque exactionum omnium, quocumque nomine censerentur, preterquam a tallia generali, que Berna in illis partibus uulgariter nuncupatur, fecit et esse uoluit perpetuis futuris tem- poribus libera et exempta, adiciens quod nullus Principum succesorum suorum, uel Baronum siue Nobilium pro Castrorum edificatione, uel villarum effossione, aut pro aliqua ingruenti expeditione Monasterium uel homines eius inquietare, uel molestare presumeret quoquomodo, Statuit preterea Rex prefatus inhibendo expresse, ut nullus in ipso Monasterio uel bonis eius ausu temerario pernoctare, uel eis aliquam molestiam seu uiolentiam inferre auderet, neque septa eiusdem Monasterij uiolenter intrare, seu inibi sanguinem effundere, uel hominem quouis modo ledere, aut huiusmodi libertates uiolare presumeret quoquomodo, Si quis autem contra faceret, ipsum in Decem Marchis auri puri decreuit et esse uoluit sue suorumque succesorum predictorum Camere primitus puniendum, et deinde ad inueniendum et obtinendum gratiam uestram Abbatisse et Conuentus pro emenda et satisfactione huiusmodi omni modo compellendum, prout omnia et singula supradicta in litteris super hoc confectis dictorum Regis et Regine sigillis munitis, quarum tenores de uerbo ad uerbum presentibus inseri fecimus plenius et seriosius continentur. Quare predicta Regina nobis humiliter supplicauit, ut que per ipsam et Regem prefatum in hac parte acta sunt, ut securius de ipsis iuxta ipsius Regine mentis desiderium firma persistant, et ne per alicuius sinistre opinionis euentum retractari ualeant in futurum ex certa nostra scientia confirmare, et suplere omnem defectum, si quis interuenit forsitan in premissis, de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque pre- fate Regine ac uestris deuotis supplicationibus inclinati, huiusmodi fundationem, dotationem, et alia premissa, que in hac parte per Regem et Reginam eosdem donata, concessa, ac facta, et habita sunt, rata habentes et grata, illa auctoritate apostolica ex certa sciencia confirmamus, ratificamus, et etiam approbamus, et presentis scripti patrocinio communimus, supplentes omnem defectum, si quis interuenit forsitan in eisdem de apostolice plenitudine potestatis. Verum quia in huiusmodi eiusdem Regis litteris continentur, quod idem Rex ius spirituale, quod unacum eisdem bonis et temporali iure dicte Regine uendiderat, ut prefertur,
Strana 208
208 huiusmodi spirituale ius intelligimus et declaramus non esse aliud, quam ius patronatus, seu ius presentandi personas, si quod idem Rex in ecclesijs uel Capellis in villis aut bonis pre- dictis consistentibus ante uenditionem et concessionem huiusmodi obtinebat. Tenores autem earundem litterarum dictorum Regis et Regine tales sunt. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Prage Sexto Nonas Octobris Anno domini Millesimo Tre- centesimo vicesimo tercio. (Vide n. CCXLIX. h. T.) Item nos Elisabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina etc. usque Actum et Datum in Brunna Kalendis Junij, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio. (Vide n. CCXXIX. h. T.) Nulli ergo omnino homi- num liceat, hanc paginam nostrarum confirmationis, ratificationis, approbationis, suppletionis et declarationis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione XV. Kalendas Decembris, Pontificatus nostri Anno Nono. Orig. membran. cum bulla plumbea in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna- sub lit. B. n. 6. Alterum orig, cum eadem bulla plumbea in C. R. archivio aulico secreto Viennæ K. 259. CCLXIX. Johannes, papa XXII. incorporat monasterium Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna per reginam Elisabetham fundatum ordini Cisterciensi. Dt. Avinione XV. Kalend. Decembris 1324. Johannes episcopus seruus seruorum dei, ad perpetuam rei memoriam . Solio apostolici culminis disponente domino presidentes dignis mouemur affectibus et motibus racionabilibus excitamur, ut pijs uotis quorumcumque fidelium illorum presertim que circa diuini cultus augmentum et pietatis opera intendentes sataguntur celestia pro terrenis ac- quirere, et commutare transitoria pro eternis, promptis affectibus anuamus. Sane carissima in Christo filia nostra Elizabet Regina Illustris relicta clare memorie Wenceslai Regis Boemie uidua, nostro apostolatui referente dedicimus, quod ipsa tamquam filia benedictionis et gratie, fulgore ueri luminis radiata, diem messionis extreme cupiens misericordie operibus preuenire, et ea seminare in terris, per que de benedictionibus eternam vitam merere ualeat in ex- celsis, ad ipsius cultus augmentum, et suorum remissionem peccaminum, quoddam Monasterium Monialium in antiqua Brunna Olomucensis diocesis, quod Aula sancte Marie uulgariter nuncupatur, ad laudem et gloriam omnipotentis dei, et eiusdem beate Marie virginis, matris eius honorem, loci diocesani et Carissimi in Christo filij nostri Johannis Regis Boemie Illustris ad id accedente consensu de nouo fundauit pariter et dotauit. Cum autem dicta Regina Monasterium ipsum, et personas in eo degentes, Cisterciensi ordini ascribi desi- deret, et eas secundum instituta et regulares obseruancias dicti ordinis uiuere et perpetuo gubernari, nobis humiliter supplicauit, ut Monasterium et personas huiusmodi incorporare eidem ordini auctoritate apostolica dignaremur. Nos igitur eiusdem Regine in hac parte propositum, piumque desiderium plurimum in domino commendantes, illudque eius suplica- cionibus inclinati, uolentes apostolici fauoris gratia fauorabiliter confouere, uolumus et apostolica auctoritate decernimus, quod dictum Monasterium et persone in ipso degentes,
208 huiusmodi spirituale ius intelligimus et declaramus non esse aliud, quam ius patronatus, seu ius presentandi personas, si quod idem Rex in ecclesijs uel Capellis in villis aut bonis pre- dictis consistentibus ante uenditionem et concessionem huiusmodi obtinebat. Tenores autem earundem litterarum dictorum Regis et Regine tales sunt. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex etc. usque Datum Prage Sexto Nonas Octobris Anno domini Millesimo Tre- centesimo vicesimo tercio. (Vide n. CCXLIX. h. T.) Item nos Elisabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina etc. usque Actum et Datum in Brunna Kalendis Junij, Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo tercio. (Vide n. CCXXIX. h. T.) Nulli ergo omnino homi- num liceat, hanc paginam nostrarum confirmationis, ratificationis, approbationis, suppletionis et declarationis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione XV. Kalendas Decembris, Pontificatus nostri Anno Nono. Orig. membran. cum bulla plumbea in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna- sub lit. B. n. 6. Alterum orig, cum eadem bulla plumbea in C. R. archivio aulico secreto Viennæ K. 259. CCLXIX. Johannes, papa XXII. incorporat monasterium Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna per reginam Elisabetham fundatum ordini Cisterciensi. Dt. Avinione XV. Kalend. Decembris 1324. Johannes episcopus seruus seruorum dei, ad perpetuam rei memoriam . Solio apostolici culminis disponente domino presidentes dignis mouemur affectibus et motibus racionabilibus excitamur, ut pijs uotis quorumcumque fidelium illorum presertim que circa diuini cultus augmentum et pietatis opera intendentes sataguntur celestia pro terrenis ac- quirere, et commutare transitoria pro eternis, promptis affectibus anuamus. Sane carissima in Christo filia nostra Elizabet Regina Illustris relicta clare memorie Wenceslai Regis Boemie uidua, nostro apostolatui referente dedicimus, quod ipsa tamquam filia benedictionis et gratie, fulgore ueri luminis radiata, diem messionis extreme cupiens misericordie operibus preuenire, et ea seminare in terris, per que de benedictionibus eternam vitam merere ualeat in ex- celsis, ad ipsius cultus augmentum, et suorum remissionem peccaminum, quoddam Monasterium Monialium in antiqua Brunna Olomucensis diocesis, quod Aula sancte Marie uulgariter nuncupatur, ad laudem et gloriam omnipotentis dei, et eiusdem beate Marie virginis, matris eius honorem, loci diocesani et Carissimi in Christo filij nostri Johannis Regis Boemie Illustris ad id accedente consensu de nouo fundauit pariter et dotauit. Cum autem dicta Regina Monasterium ipsum, et personas in eo degentes, Cisterciensi ordini ascribi desi- deret, et eas secundum instituta et regulares obseruancias dicti ordinis uiuere et perpetuo gubernari, nobis humiliter supplicauit, ut Monasterium et personas huiusmodi incorporare eidem ordini auctoritate apostolica dignaremur. Nos igitur eiusdem Regine in hac parte propositum, piumque desiderium plurimum in domino commendantes, illudque eius suplica- cionibus inclinati, uolentes apostolici fauoris gratia fauorabiliter confouere, uolumus et apostolica auctoritate decernimus, quod dictum Monasterium et persone in ipso degentes,
Strana 209
209 uoto eiusdem ordinis professionis astricte, presentes et postere sint de cetero perpetuis futuris temporibus Cisterciensis ordinis, et appellacione eiusdem ordinis nuncupentur, et etiam pro talibus habeantur, auctoritate statuentes eadem, quod Monasterium ipsum membrum eiusdem ordinis sit, et deinceps imperpetuum censeatur, quodque tam Monasterium, quam Abbatissa, que est, et erit pro tempore, ac Conuentus et persone predicte, omnibus exemptionibus, libertatibus, immunitatibus, priuilegijs, indulgentijs et gratijs quibuscumque eiusdem ordinis de cetero inperpetuum gaudeant et utantur, quibus potiuntur et gaudent alia Monasteria et membra ordinis prelibati. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre uoluntatis. constitutionis et statuti infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc at- temptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione XV. Kalendas Decembris. Pontificatus nostri Anno Nono. (Orig. membran, cum bulla plumbea in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. B. n. 8.) CCLXX. Capitulum generale Cistercii ratihabet anniversaria in monasterio Aulœ s. Maria per Henricum de Lipa fundata. In Cystercio 1325. Frater Gwill. abbas Cysterciensis, Totumque Capitulum generale Viro spectabili ac potenti Domino Heynrico dicto de Lypa summo regni Bohemie Marscalco, oraciones salutares in domino ac deuotas. Vestre sinceritatis peticiones nobis ac generali Capitulo per venerabilem Coabbatem nostrum de Scedlicz propositas et expressas, super quibusdam spi- ritualibus anniuersarijs in noua fundacione Monasterij sanctimonialium videlicet Aule sancte Marie prope Brunam pro vobis, vestrisque progenitoribus necnon legittimis vestris succes- soribus annis singulis peragendis deuocius continentes, non solum in hijs, sed et in cunctis. que vestre salutis commodum respiciunt et honorem, semper inclinati esse volumus tamquam vero nostri ordinis fundatori et cooperatori intimo, vt tenemur predictas vestras peticiones supradicto coabbati nostro de Scedlicz taliter committentes, vt quitquid inter vos et memo- ratum Conuentum Aule sancte Marie de scitu et assensu promissum vobis vel ordinatum fuerit ipsius Abbatis ratum et gratum habendo, approbamus, ratificamus, volentes auctoritate predicti nostri Capituli, eciam sub penis aut condicionibus, si que interuenerint, vobis omnia et singula inuiolabiliter obseruari, Ceterum de translacione ac loci mutacione domus ordinis nostri, videlicet Wisawicz, quam domum destructam per frequentes incursus et offensas Vngarorum, deuastatamque vltimo per incendium, transferre et maioris salutis anime vestre aucmentum intenditis, taliter duximus venerabili Coabbati nostro de Ebra committendum, vt per se, aut alium, vel alios, ad dictum locum, quantocius poterit, vel poterint accedant, ibidem ordinantes, quod vestre saluti ac Ordinis commodo, cui vos precipue intenditis, viderint expedire. Nos vero ac dictum capitulum nostrum generale, que vobis ibidem in remedium anime vestre salubriter promissa fuerint volumus in isto, sicut in priori positum est facto sub condicionibus, que ibidem consenciente vtraque parte ordinate fuerint inuiolabiliter ob- 27
209 uoto eiusdem ordinis professionis astricte, presentes et postere sint de cetero perpetuis futuris temporibus Cisterciensis ordinis, et appellacione eiusdem ordinis nuncupentur, et etiam pro talibus habeantur, auctoritate statuentes eadem, quod Monasterium ipsum membrum eiusdem ordinis sit, et deinceps imperpetuum censeatur, quodque tam Monasterium, quam Abbatissa, que est, et erit pro tempore, ac Conuentus et persone predicte, omnibus exemptionibus, libertatibus, immunitatibus, priuilegijs, indulgentijs et gratijs quibuscumque eiusdem ordinis de cetero inperpetuum gaudeant et utantur, quibus potiuntur et gaudent alia Monasteria et membra ordinis prelibati. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre uoluntatis. constitutionis et statuti infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc at- temptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Auinione XV. Kalendas Decembris. Pontificatus nostri Anno Nono. (Orig. membran, cum bulla plumbea in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Bruna sub lit. B. n. 8.) CCLXX. Capitulum generale Cistercii ratihabet anniversaria in monasterio Aulœ s. Maria per Henricum de Lipa fundata. In Cystercio 1325. Frater Gwill. abbas Cysterciensis, Totumque Capitulum generale Viro spectabili ac potenti Domino Heynrico dicto de Lypa summo regni Bohemie Marscalco, oraciones salutares in domino ac deuotas. Vestre sinceritatis peticiones nobis ac generali Capitulo per venerabilem Coabbatem nostrum de Scedlicz propositas et expressas, super quibusdam spi- ritualibus anniuersarijs in noua fundacione Monasterij sanctimonialium videlicet Aule sancte Marie prope Brunam pro vobis, vestrisque progenitoribus necnon legittimis vestris succes- soribus annis singulis peragendis deuocius continentes, non solum in hijs, sed et in cunctis. que vestre salutis commodum respiciunt et honorem, semper inclinati esse volumus tamquam vero nostri ordinis fundatori et cooperatori intimo, vt tenemur predictas vestras peticiones supradicto coabbati nostro de Scedlicz taliter committentes, vt quitquid inter vos et memo- ratum Conuentum Aule sancte Marie de scitu et assensu promissum vobis vel ordinatum fuerit ipsius Abbatis ratum et gratum habendo, approbamus, ratificamus, volentes auctoritate predicti nostri Capituli, eciam sub penis aut condicionibus, si que interuenerint, vobis omnia et singula inuiolabiliter obseruari, Ceterum de translacione ac loci mutacione domus ordinis nostri, videlicet Wisawicz, quam domum destructam per frequentes incursus et offensas Vngarorum, deuastatamque vltimo per incendium, transferre et maioris salutis anime vestre aucmentum intenditis, taliter duximus venerabili Coabbati nostro de Ebra committendum, vt per se, aut alium, vel alios, ad dictum locum, quantocius poterit, vel poterint accedant, ibidem ordinantes, quod vestre saluti ac Ordinis commodo, cui vos precipue intenditis, viderint expedire. Nos vero ac dictum capitulum nostrum generale, que vobis ibidem in remedium anime vestre salubriter promissa fuerint volumus in isto, sicut in priori positum est facto sub condicionibus, que ibidem consenciente vtraque parte ordinate fuerint inuiolabiliter ob- 27
Strana 210
210 seruari, Illustris eciam domina, Domina Elizabeth quondam Regina, quam huius translacionis et promocionis potissimam cognouimus adiutricem, si quid in eadem domo gracie et remedij salutaris a conuentu optinere potuerit similiter confirmamus deuocione humili presencium testimonio approbantes. Datum in Cystercio Anno domini M'CCCOXXV°. tempore capituli generalis. (Orig. membran. cujus sigillum ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 15.) CCLXXI. Johannes, rex Bohemiæ, ecclesiam parrochialem in Jamnicz cum dote et patronatu contulit monasterio Zedlicensi. Dt. anno 1325. (E notatis capitanei Friedrich in registratura illius dominii, desumtis e codice civitatis Jemnice sæc. XV. excerpsit Ant. Boczek. Confer. n. CCLXXXVII ad 22. April. 1325.) CCLXXII. Apellatio Lucensis monasterii ad sedem apostolicam ob gravaciones, quas ab episcopo Olomucensi ratione denariorum decimalium olim capitulo Boleslawiensi debitorum pertulit. Dt. Brunce VII. Idus Januarii 1325. In nomine domini Amen. Quia vigilantibus et non dormientibus iura subueniunt ne deficiamus in iure iuri deficere non oportet, Cum igitur nuper ex editi a Reuerendo Patre nostro domino Chonrado Olomucensi Episcopo, in Cremsir celebrata synodo, virtute statuti Quo in omnes infra octauas beati Martini decimales denarios non soluentes interdicti fertur sentencia, et discretus vir dominus Waltherus plebanus in Jaslawic Znoymensis vice- archidiaconus, nomine dicti Episcopi suum certum ad venerabilem patrem nostrum dominum Johannem Lucensis Monasterii abbatem mittendo nuncium racione denariorum decimalium olim a Bolezlauiensi capitulo pro duabus Marcis puri argenti, ipsi Lucensi Monasterio loca- torum, quamuis idem capitulum a dicto Monasterio propter parrochialium ecclesiarum decimas iure sibi patronatus subiectarum recipere consueuit, ab ipso abbate exegerit, quamuis tamen prefatus dominus abbas summam prescriptam ipsi nuncio coram pluribus fidedignis optulerit et idem nuncius vice dominorum predictorum Sex marcas petendo contra iusticiam, duas Marcas ut dictum est sibi in prompto oblatus recipere recusarit, domino abbate prescripto eandem pecuniam, ne ipsi et plebi sui iudicari valeant contumaces in loco certo, aduocatis ad hoc pro testimonio pluribus viris ydoneis deponente, et quod dudum super recepcione dictorum decimalium inter memoratum dominum nostrum Episcopum eiusque capitulum extitit cissura suborta, sicque dubitabatur, cui denarii predicti deberentur ex iure, Maxime tamen cum ijdem denarij, ne domino darentur Episcopo vice ipsius capituli aput nostrum Mona- sterium fuerint arestati, Demum quod predictus uicearchidiaconus in Lodnicz Olakwicz Grilwicz Prenticz Prawicz Shataw, et in sancti Nycolai Znoyme parrochiales ecclesias interdicti tulit sentencias, in nostri Monasterij prefati ecclesiarumque predictarum, ac per- sonarum ipsarum non modicum preiudicium et grauamen. Ego frater Zacharias Lucensis
210 seruari, Illustris eciam domina, Domina Elizabeth quondam Regina, quam huius translacionis et promocionis potissimam cognouimus adiutricem, si quid in eadem domo gracie et remedij salutaris a conuentu optinere potuerit similiter confirmamus deuocione humili presencium testimonio approbantes. Datum in Cystercio Anno domini M'CCCOXXV°. tempore capituli generalis. (Orig. membran. cujus sigillum ruptum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 15.) CCLXXI. Johannes, rex Bohemiæ, ecclesiam parrochialem in Jamnicz cum dote et patronatu contulit monasterio Zedlicensi. Dt. anno 1325. (E notatis capitanei Friedrich in registratura illius dominii, desumtis e codice civitatis Jemnice sæc. XV. excerpsit Ant. Boczek. Confer. n. CCLXXXVII ad 22. April. 1325.) CCLXXII. Apellatio Lucensis monasterii ad sedem apostolicam ob gravaciones, quas ab episcopo Olomucensi ratione denariorum decimalium olim capitulo Boleslawiensi debitorum pertulit. Dt. Brunce VII. Idus Januarii 1325. In nomine domini Amen. Quia vigilantibus et non dormientibus iura subueniunt ne deficiamus in iure iuri deficere non oportet, Cum igitur nuper ex editi a Reuerendo Patre nostro domino Chonrado Olomucensi Episcopo, in Cremsir celebrata synodo, virtute statuti Quo in omnes infra octauas beati Martini decimales denarios non soluentes interdicti fertur sentencia, et discretus vir dominus Waltherus plebanus in Jaslawic Znoymensis vice- archidiaconus, nomine dicti Episcopi suum certum ad venerabilem patrem nostrum dominum Johannem Lucensis Monasterii abbatem mittendo nuncium racione denariorum decimalium olim a Bolezlauiensi capitulo pro duabus Marcis puri argenti, ipsi Lucensi Monasterio loca- torum, quamuis idem capitulum a dicto Monasterio propter parrochialium ecclesiarum decimas iure sibi patronatus subiectarum recipere consueuit, ab ipso abbate exegerit, quamuis tamen prefatus dominus abbas summam prescriptam ipsi nuncio coram pluribus fidedignis optulerit et idem nuncius vice dominorum predictorum Sex marcas petendo contra iusticiam, duas Marcas ut dictum est sibi in prompto oblatus recipere recusarit, domino abbate prescripto eandem pecuniam, ne ipsi et plebi sui iudicari valeant contumaces in loco certo, aduocatis ad hoc pro testimonio pluribus viris ydoneis deponente, et quod dudum super recepcione dictorum decimalium inter memoratum dominum nostrum Episcopum eiusque capitulum extitit cissura suborta, sicque dubitabatur, cui denarii predicti deberentur ex iure, Maxime tamen cum ijdem denarij, ne domino darentur Episcopo vice ipsius capituli aput nostrum Mona- sterium fuerint arestati, Demum quod predictus uicearchidiaconus in Lodnicz Olakwicz Grilwicz Prenticz Prawicz Shataw, et in sancti Nycolai Znoyme parrochiales ecclesias interdicti tulit sentencias, in nostri Monasterij prefati ecclesiarumque predictarum, ac per- sonarum ipsarum non modicum preiudicium et grauamen. Ego frater Zacharias Lucensis
Strana 211
211 Canonicus per vos dominos supradictos senciens premissos dominos meos et fratres grauari et grauatos esse, ac in antea plus posse grauari, nomine et iussu ipsorum a predicto grauamine seu grauaminibus ac sentencijs latis et ferendis ob inde, si sentencie dici possunt, Presertim cum nemo possit plus iuris transferre in alium, quam sibi conpetere dinoscatur, a vobis et ipsis sentencijs ad sedem apostolicam in hijs scriptis appello et appellans instanter instancius instantissime peto et iterum ac iterum peto subiciens ipsum Monasterium nostrum Lucense, ecclesias parrochiales, ipsius personas, iura et statum ipsarum proteccioni sedis eiusdem. Lecta et interposita est hec appellacio in domibus fratrum predicatorum et minorum in Znoyma coram eorum conuentibus et in ecclesia sancti Nycolai ibidem Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, in die sanctorum Martirum Innocencium. Item anno predicto in vigilia Epyphanie in Ecclesia Kathedrali in Olomuncz presentibus Domino Jenczone Decano domino Zborone preposito, Domino et Ma- gistro Stephano Znoymensi Archidyacono et quam plurimis canonicis collegij memorati, et in Ecclesijs fratrum ordinum Predicatorum et minorum ibidem pluribus ex eis presentibus. Item in ecclesia gradicensi coram domino abbate et eius conuentu, Item anno premisso VII°. Idus Januarii in Zaberdowicensi Ecclesia et in Ecclesijs fratrum ordinum Predicatorum et minorum in Brunna pluribus ex eis presentibus ad hoc rogatis pro testimonio et uocatis, In cuius rei testimonium pro cuius facti euidencia optinui prefatorum dominorum, et fratrum presentibus apponi sigilla. (Orig. membran. cum VII. sigillis oblongis et bene conservatis in archivo monasterii Lucensis apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. Lit. L. n. 14.) CCLXXIII. Geruscha, filia Ingrami de Auersberg, donat monasterio S. Crucis in Dubrawník villam Wiechnow. Dt. Brunæ fer. III. post. Octav. Epiphania 1325. Notum sit vniuersis tenorem presencium habituris. Quod ego Geruscha filia quondam Domini Ingrami de Auersperch consors Domini de Wolffgersdorf villam Viechnov volgariter nunccupatam ab effluxu longevi temporis michi innatam et a fratribus patruelibus a Domino Ingramo et a domino Philippo dictis de Medlov ad me iure hereditario deuolutam, cum omnibus pertinencijs suis videlicet siluis et pratis ac alias hereditates rerum mobilium et immobilium, quas rite et racionabiliter hereditarie possedi, et possidere debui libere contuli Preposito necnon Reuerende domine Abbatisse totique Conuentui Monasterij Sancte Crucis in Dubranik et omnibus successoribus eorundem perpetuo iure possidendam tali subiecta addicione vt non solum virgines ibidem Domino famulantes, verum eciam omnis earum posteritas pro salute mea et animabus successorum meorum ad Deum iugiter intercedant. In cuius rei testimonium et perpetuam firmitatem presens scriptum sigilli mei munimine necnon subscriptorum Dominorum karacterum appensione feci roborari. Testes huius rei sunt, Dominus Johannes de Meziriecz, Camerarius Brunnensis et Znoymensis, Dominus In- gramus necnon Dominus Philippus de Medlow, Dominus Adam de Pernstein, Dominus 27*
211 Canonicus per vos dominos supradictos senciens premissos dominos meos et fratres grauari et grauatos esse, ac in antea plus posse grauari, nomine et iussu ipsorum a predicto grauamine seu grauaminibus ac sentencijs latis et ferendis ob inde, si sentencie dici possunt, Presertim cum nemo possit plus iuris transferre in alium, quam sibi conpetere dinoscatur, a vobis et ipsis sentencijs ad sedem apostolicam in hijs scriptis appello et appellans instanter instancius instantissime peto et iterum ac iterum peto subiciens ipsum Monasterium nostrum Lucense, ecclesias parrochiales, ipsius personas, iura et statum ipsarum proteccioni sedis eiusdem. Lecta et interposita est hec appellacio in domibus fratrum predicatorum et minorum in Znoyma coram eorum conuentibus et in ecclesia sancti Nycolai ibidem Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, in die sanctorum Martirum Innocencium. Item anno predicto in vigilia Epyphanie in Ecclesia Kathedrali in Olomuncz presentibus Domino Jenczone Decano domino Zborone preposito, Domino et Ma- gistro Stephano Znoymensi Archidyacono et quam plurimis canonicis collegij memorati, et in Ecclesijs fratrum ordinum Predicatorum et minorum ibidem pluribus ex eis presentibus. Item in ecclesia gradicensi coram domino abbate et eius conuentu, Item anno premisso VII°. Idus Januarii in Zaberdowicensi Ecclesia et in Ecclesijs fratrum ordinum Predicatorum et minorum in Brunna pluribus ex eis presentibus ad hoc rogatis pro testimonio et uocatis, In cuius rei testimonium pro cuius facti euidencia optinui prefatorum dominorum, et fratrum presentibus apponi sigilla. (Orig. membran. cum VII. sigillis oblongis et bene conservatis in archivo monasterii Lucensis apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. Lit. L. n. 14.) CCLXXIII. Geruscha, filia Ingrami de Auersberg, donat monasterio S. Crucis in Dubrawník villam Wiechnow. Dt. Brunæ fer. III. post. Octav. Epiphania 1325. Notum sit vniuersis tenorem presencium habituris. Quod ego Geruscha filia quondam Domini Ingrami de Auersperch consors Domini de Wolffgersdorf villam Viechnov volgariter nunccupatam ab effluxu longevi temporis michi innatam et a fratribus patruelibus a Domino Ingramo et a domino Philippo dictis de Medlov ad me iure hereditario deuolutam, cum omnibus pertinencijs suis videlicet siluis et pratis ac alias hereditates rerum mobilium et immobilium, quas rite et racionabiliter hereditarie possedi, et possidere debui libere contuli Preposito necnon Reuerende domine Abbatisse totique Conuentui Monasterij Sancte Crucis in Dubranik et omnibus successoribus eorundem perpetuo iure possidendam tali subiecta addicione vt non solum virgines ibidem Domino famulantes, verum eciam omnis earum posteritas pro salute mea et animabus successorum meorum ad Deum iugiter intercedant. In cuius rei testimonium et perpetuam firmitatem presens scriptum sigilli mei munimine necnon subscriptorum Dominorum karacterum appensione feci roborari. Testes huius rei sunt, Dominus Johannes de Meziriecz, Camerarius Brunnensis et Znoymensis, Dominus In- gramus necnon Dominus Philippus de Medlow, Dominus Adam de Pernstein, Dominus 27*
Strana 212
212 Gerhardus de Chuenstat, Dominus Poto sororius Domicellarum de Pernstein et Prsiwisslaus Czudarius Brunnensis et alij nobiles fidedigni, qui huic donacioni interfuerunt. Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, feria tercia post octauam Epiphanie. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis bene conservatis in archivo civitatis Brunensis, O. II. n. 12.) CCLXXIV. Conradus, episcopus Olomucensis, definit ex consensu totius capituli sui, scholasteriam el custodiam in ecclesia Olomucensi esse tantum officia simplicia. Dt. Olomucz IV. Nonas Februarii 1325. Nos Conradus dei gracia episcopus Olomucensis, vniuersis et singulis, quibus pre- sentes littere exhibite fuerint recognoscimus et fatemur, quod nobis anno domini. M°. CCC°. XXV°. IIII°. Nonas Februarij, in ecclesia nostra Olomucensi. ex debito cure pastoralis, sancte visitacionis officium peragentibus, de vita et conuersacione ministrancium. et de hijs, que cultum diuinum respicere noscuntur, ac racione scolastrie eiusdem ecclesie, de qua sibi Bartholomeus plebanus ecclesie in Wolframicz per diue memorie dominum Petrum quondam archiepiscopum Maguntinum, prouisum fore dicebat, et eo uacante, quod eandem quondam Dluhomilus archidyaconus Znoymensis, cum eodem archidyaconatu tanto tempore tenuerat, quod eius prouisio, ad eundem archiepiscopum legittime deuoluta fuisset, diligenter a fratribus nostris, tam prelatis, quam canonicis quesiuimus, an ipsa scolastria et custodia in eadem ecclesia nostra, pro personatibus uel officijs simplicibus haberentur, et vtrum ex conswe- tudine, statuto, vel priuilegio requirerent residenciam personalem, et ad que onera custos, et scolasticus, qui sunt et erunt pro tempore tenentur, super quibus per honorabiles viros fratres in Christo karissimos, Jenczonem decanum, Sboronem prepositum, Johannem archi- dyaconum, Lutkonem, magistros Stephanum et Martinum, ac alios seniores dicte ecclesie nostre canonicos, taliter fuimus informati, quod essent in eadem ecclesia tres dignitates. videlicet decanatus, prepositura, et archidyaconatus, et duo officia simplicia scilicet scolastria et custodia, ipsaque tenentes custos et scolasticus, si non essent canonici, carerent vocibus in capitulo et stallis in choro, et quod nulla conswetudine fuerit hactenus introductum, nec statuto vel priuilegio aliquo caueretur, quod constituti in predictis dignitatibus et officijs, similiter et canonici propter redditus modicos et exiles earundem dignitatum, officiorum et prebendarum eiusdem ecclesie, aput ipsam personaliter residere tenerentur, omnesque digni- lates et officia huiusmodi tenentes, atque canonici, ex conswetudine hactenus obseruata et approbata, presidentibus haberentur, dummodo aput prefatam ecclesiam, domos haberent proprias, et in suis expensis tenerent familiam in eisdem, licet ipsos, ex causis iustis con- tingeret frequenter abesse, nec easdem causas suis superioribus exponere tenerentur, Custos quoque memorate ecclesie per sacristam deseruiret, et de vino ac oblatis, pro diuino officio, thure, carbonibus, consutura et ablotura albarum et mensalium, librorum ligatura, de funibus ad campanas pulsandas, et aliis minutis prouidere teneretur, ac omnes cereos de quadam censuali cera, et residua ipsi eccelesie necessaria, per nos et successores nostros ministranda,
212 Gerhardus de Chuenstat, Dominus Poto sororius Domicellarum de Pernstein et Prsiwisslaus Czudarius Brunnensis et alij nobiles fidedigni, qui huic donacioni interfuerunt. Datum Brunne Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, feria tercia post octauam Epiphanie. (Orig. membran. cum VIII. parvis sigillis bene conservatis in archivo civitatis Brunensis, O. II. n. 12.) CCLXXIV. Conradus, episcopus Olomucensis, definit ex consensu totius capituli sui, scholasteriam el custodiam in ecclesia Olomucensi esse tantum officia simplicia. Dt. Olomucz IV. Nonas Februarii 1325. Nos Conradus dei gracia episcopus Olomucensis, vniuersis et singulis, quibus pre- sentes littere exhibite fuerint recognoscimus et fatemur, quod nobis anno domini. M°. CCC°. XXV°. IIII°. Nonas Februarij, in ecclesia nostra Olomucensi. ex debito cure pastoralis, sancte visitacionis officium peragentibus, de vita et conuersacione ministrancium. et de hijs, que cultum diuinum respicere noscuntur, ac racione scolastrie eiusdem ecclesie, de qua sibi Bartholomeus plebanus ecclesie in Wolframicz per diue memorie dominum Petrum quondam archiepiscopum Maguntinum, prouisum fore dicebat, et eo uacante, quod eandem quondam Dluhomilus archidyaconus Znoymensis, cum eodem archidyaconatu tanto tempore tenuerat, quod eius prouisio, ad eundem archiepiscopum legittime deuoluta fuisset, diligenter a fratribus nostris, tam prelatis, quam canonicis quesiuimus, an ipsa scolastria et custodia in eadem ecclesia nostra, pro personatibus uel officijs simplicibus haberentur, et vtrum ex conswe- tudine, statuto, vel priuilegio requirerent residenciam personalem, et ad que onera custos, et scolasticus, qui sunt et erunt pro tempore tenentur, super quibus per honorabiles viros fratres in Christo karissimos, Jenczonem decanum, Sboronem prepositum, Johannem archi- dyaconum, Lutkonem, magistros Stephanum et Martinum, ac alios seniores dicte ecclesie nostre canonicos, taliter fuimus informati, quod essent in eadem ecclesia tres dignitates. videlicet decanatus, prepositura, et archidyaconatus, et duo officia simplicia scilicet scolastria et custodia, ipsaque tenentes custos et scolasticus, si non essent canonici, carerent vocibus in capitulo et stallis in choro, et quod nulla conswetudine fuerit hactenus introductum, nec statuto vel priuilegio aliquo caueretur, quod constituti in predictis dignitatibus et officijs, similiter et canonici propter redditus modicos et exiles earundem dignitatum, officiorum et prebendarum eiusdem ecclesie, aput ipsam personaliter residere tenerentur, omnesque digni- lates et officia huiusmodi tenentes, atque canonici, ex conswetudine hactenus obseruata et approbata, presidentibus haberentur, dummodo aput prefatam ecclesiam, domos haberent proprias, et in suis expensis tenerent familiam in eisdem, licet ipsos, ex causis iustis con- tingeret frequenter abesse, nec easdem causas suis superioribus exponere tenerentur, Custos quoque memorate ecclesie per sacristam deseruiret, et de vino ac oblatis, pro diuino officio, thure, carbonibus, consutura et ablotura albarum et mensalium, librorum ligatura, de funibus ad campanas pulsandas, et aliis minutis prouidere teneretur, ac omnes cereos de quadam censuali cera, et residua ipsi eccelesie necessaria, per nos et successores nostros ministranda,
Strana 213
213 suis sumptibus laborare, Item scolasticus, cantori chori, et notario capituli ipsius ecclesie nostre, qui pro tempore fuerint de ipsorum laboribus satisfacere, scolam scolaribus suis sumptibus construere et reficere quociens opus est, processionibus sollempnibus et diebus dominicis interesse, clericos in sacris ordinibus infra missarum sollempnia, male legentes, et omnes alios clericos et scolares rectori scole recalcitantes et inobedientes tam in choro, quam in scola, pro eorum excessibus corrigere teneretur, In quorum omnium testimonium, presentes litteras fieri et nostri appensione sigilli fecimus communiri, Actum et datum in Olomucz, anno et die predictis. (Ex originali in archivo Capituli Olomucensis desumsit Ant. Boczek.) CCLXXV. Henricus de Lipa, Capitaneus Moraviœ et summus Marschalcus Bohemiœ, legat monasterio Aula S. Maria in Antiqua Bruna villas Hlubočany, Maloměřice et Husowice. Dt. Praga VIII. Idus Martii 1325. Ego Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Regni Boemie Summus Marschalcus. Tenore presencium scire cupio vniuersos, tam presentis Etatis homines quam future, Quod Ego sana mente bona deliberacione prehabita, de consensu et conniuencia liberorum et amicorum meorum Testamentum meum tale facere disposui, prout inferius exprimetur. Primo videlicet pro mee, meorumque predecessorum ac posterorum et omnium eorum, quorum bonis male vel bene usus sum, animarum remedio et salute, Claustro siue Monasterio, dicto Aula sancte Marie in Suburbio Brvnnensi sito, vbi locum mee elegi et eligo sepulture. Bona mea, videlicet villas Hluboczan et Malmaricz cum allodijs necnon omnia, que in villa Huswicz habeo, cum allodio ibidem, cum omnibus eorum Juribus prouentibus vtilitatibus et pertinencijs, quocumque censeantur nomine, et in quibuscumque rebus consistant, pro Mille marcis grossorum Pragensium, pagamenti Morauici, Sexagintaquatuor grossos pro marca qualibet computatis, lego, ordino et dispono, volens vt abbatissa et Conuentus dicti Mona- sterii eadem Bona sine impedimento cuiuslibet tenere, possidere, et eis vtifrui debeant, sub onere et seruicio infrascripto, Ita videlicet, quod in dicto Monasterio per omnia tempora, quibus durauerit dies obitus mei singulis annis cum exequijs vigiliarum Nouem leccionum. Missa defunctorum sub nota, vno prandio cum vino, Piscibus et simulis Conuentui eiusdem Monasterij ministrando, et vnum fertonem denariorum, seu pane pro vno fertone estimato mendicis distribuendo deuocius peragatur, volo insuper et ordino, vt in eodem Claustro singulis mensibus Tricesimus dies mei Obitus cum vigilijs trium leccionum, Missa defunc- torum et vna pitancia Conuentui ac aliqua eciam data Pauperibus Elemosina perpetuis tem- poribus peragatur. Preterea die vno ad hoc deputato specialiter et Electo, volo vt singulis annis pro salute et remedio animarum Omnium eorum, quorum Bona et res minus iuste forte possedi, vel extorsi, aut alio quoquomodo indebite turbaui, fiant exequie cum vigilijs trium leccionum, Missa defunctorum, vna pitancia Conuentui, et vno fertone denariorum, aut Pane eius valoris, pauperibus erogando, Ordino preterea et volo, Quod si succedente
213 suis sumptibus laborare, Item scolasticus, cantori chori, et notario capituli ipsius ecclesie nostre, qui pro tempore fuerint de ipsorum laboribus satisfacere, scolam scolaribus suis sumptibus construere et reficere quociens opus est, processionibus sollempnibus et diebus dominicis interesse, clericos in sacris ordinibus infra missarum sollempnia, male legentes, et omnes alios clericos et scolares rectori scole recalcitantes et inobedientes tam in choro, quam in scola, pro eorum excessibus corrigere teneretur, In quorum omnium testimonium, presentes litteras fieri et nostri appensione sigilli fecimus communiri, Actum et datum in Olomucz, anno et die predictis. (Ex originali in archivo Capituli Olomucensis desumsit Ant. Boczek.) CCLXXV. Henricus de Lipa, Capitaneus Moraviœ et summus Marschalcus Bohemiœ, legat monasterio Aula S. Maria in Antiqua Bruna villas Hlubočany, Maloměřice et Husowice. Dt. Praga VIII. Idus Martii 1325. Ego Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Regni Boemie Summus Marschalcus. Tenore presencium scire cupio vniuersos, tam presentis Etatis homines quam future, Quod Ego sana mente bona deliberacione prehabita, de consensu et conniuencia liberorum et amicorum meorum Testamentum meum tale facere disposui, prout inferius exprimetur. Primo videlicet pro mee, meorumque predecessorum ac posterorum et omnium eorum, quorum bonis male vel bene usus sum, animarum remedio et salute, Claustro siue Monasterio, dicto Aula sancte Marie in Suburbio Brvnnensi sito, vbi locum mee elegi et eligo sepulture. Bona mea, videlicet villas Hluboczan et Malmaricz cum allodijs necnon omnia, que in villa Huswicz habeo, cum allodio ibidem, cum omnibus eorum Juribus prouentibus vtilitatibus et pertinencijs, quocumque censeantur nomine, et in quibuscumque rebus consistant, pro Mille marcis grossorum Pragensium, pagamenti Morauici, Sexagintaquatuor grossos pro marca qualibet computatis, lego, ordino et dispono, volens vt abbatissa et Conuentus dicti Mona- sterii eadem Bona sine impedimento cuiuslibet tenere, possidere, et eis vtifrui debeant, sub onere et seruicio infrascripto, Ita videlicet, quod in dicto Monasterio per omnia tempora, quibus durauerit dies obitus mei singulis annis cum exequijs vigiliarum Nouem leccionum. Missa defunctorum sub nota, vno prandio cum vino, Piscibus et simulis Conuentui eiusdem Monasterij ministrando, et vnum fertonem denariorum, seu pane pro vno fertone estimato mendicis distribuendo deuocius peragatur, volo insuper et ordino, vt in eodem Claustro singulis mensibus Tricesimus dies mei Obitus cum vigilijs trium leccionum, Missa defunc- torum et vna pitancia Conuentui ac aliqua eciam data Pauperibus Elemosina perpetuis tem- poribus peragatur. Preterea die vno ad hoc deputato specialiter et Electo, volo vt singulis annis pro salute et remedio animarum Omnium eorum, quorum Bona et res minus iuste forte possedi, vel extorsi, aut alio quoquomodo indebite turbaui, fiant exequie cum vigilijs trium leccionum, Missa defunctorum, vna pitancia Conuentui, et vno fertone denariorum, aut Pane eius valoris, pauperibus erogando, Ordino preterea et volo, Quod si succedente
Strana 214
214 tempore heredes, aut Successores mei legittimi predicta Bona forsitan rehabere voluerint pro Mille marcis promptorum denariorum ab Abbatissa et Conuentu, qui pro tempore fuerint. redimant et exsoluant, Quibus sic exolutis ipsa Abbatissa et Conuentus pro eadem mea pecunia alios comparabunt redditus, per quos Onus prefati seruicij sine diminucione possit expleri, et Bona sic comparata a Claustro predicto nolo alienari vllo modo, Si autem, quod absit, quacumque ex causa alienari ea ineuitabilis faciat et compellat necessitas, Extunc alia Bona predicto Claustro loco illorum assignari volo, sic, quod Onus et seruicium prehabitum nullis succedentibus temporibus suis effectibus defraudetur. In cuius rei testimonium et mee anime cautelam perpetuam, presentes scribi et meo ac filiorum meorum karissimorum Heinrici et Johannis de Lipa, quorum ad hoc accessit voluntas expressa, Sigillis feci communiri perpetuo valituras. Quicumque vero predictum meum testamentum infringere, aut ei ausu temerario contraire presumpserit, indignacionem dei Omnipotentis et beate Marie Virginis gloriose, et sue anime perpetuam dampnacionem incurrat. Datum Prage VIII°. Ydus Marcij. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Quinto. (Orig. membran, cum tribus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 64.) CCLXXVI. Jacobus, Mothonensis, et Stephanus, Vemensis episcopi largiuntur ecclesiœ B. M. V. in Antiqua Bruna indulgentias XL. dierum, quas Conradus, episcopus Olomucensis confirmat. Datum Romæ IX. Martii 1325. niuersis presentes literas Inspecturis frater Jacobus permissione diuina Episcopus Mothonensis et frater Stephanus eadem permissione Vemensis Episcopus Salutem in do- mino sempiternam. Pia mater Ecclesia de animarum salute solicita per remissiones uidelicet et indulgencias inuitare deuocionem fidelium consueuit, per quedam uera spiritualia ad debiti famulatus honorem deo scilicet et sacris edibus inpendendis, ut quanto crebrius et deuocius illuc confluit Populus christianus assiduis saluatoris graciam precibus inplorando, tanto de- lictorum suorum gloriam (?) et ueniam rengni celestis mereantur eternam. Cum igitur ex parte dilecti filij nostri Nicolai et Petri fratris nobis fuerit humiliter supplicatum, ut omnibus uenientibus ad Ecclesiam sancte Marie Aula in Antiqua Brunna, diocesis Olomucensis, ve- limus indulgenciam exhibere. Nos uero de omnipotentis dei misericordia confisi omnibus vere penitentibus et confessis qui uel que predictam uisitauerint Ecclesiam in ipsius festiui- tatibus seu solempnitatibus Beate virginis Marie, Natiuitatis domini, Circumcisionis, Epyfanie, Resureccionis, Ascensionis, Pentecostes, Trinitatis, dedicacionis Ecclesie, sancti Johannis Battiste, Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli et aliorum apostolorum et in festo omnium sanctorum ac per eorum Octauas, in dominicis diebus in Quadragesima manusque porrexerint adiutrices ad fabricam seu lumminaria ac eciam Paramenta Ecclesie supradicte uel qui corpus Christi cum ad Infirmos a sacerdote defertur secuti fuerint, Quadraginta dies de iniunctis eisdem penitencijs misericorditer in domino relaxamus, Dum modo ad id eius dyocesani prestetur assensus, In cuius rei testimonium presentes fieri fecimus et nostrorum Sigillorum
214 tempore heredes, aut Successores mei legittimi predicta Bona forsitan rehabere voluerint pro Mille marcis promptorum denariorum ab Abbatissa et Conuentu, qui pro tempore fuerint. redimant et exsoluant, Quibus sic exolutis ipsa Abbatissa et Conuentus pro eadem mea pecunia alios comparabunt redditus, per quos Onus prefati seruicij sine diminucione possit expleri, et Bona sic comparata a Claustro predicto nolo alienari vllo modo, Si autem, quod absit, quacumque ex causa alienari ea ineuitabilis faciat et compellat necessitas, Extunc alia Bona predicto Claustro loco illorum assignari volo, sic, quod Onus et seruicium prehabitum nullis succedentibus temporibus suis effectibus defraudetur. In cuius rei testimonium et mee anime cautelam perpetuam, presentes scribi et meo ac filiorum meorum karissimorum Heinrici et Johannis de Lipa, quorum ad hoc accessit voluntas expressa, Sigillis feci communiri perpetuo valituras. Quicumque vero predictum meum testamentum infringere, aut ei ausu temerario contraire presumpserit, indignacionem dei Omnipotentis et beate Marie Virginis gloriose, et sue anime perpetuam dampnacionem incurrat. Datum Prage VIII°. Ydus Marcij. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vigesimo Quinto. (Orig. membran, cum tribus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. A. n. 64.) CCLXXVI. Jacobus, Mothonensis, et Stephanus, Vemensis episcopi largiuntur ecclesiœ B. M. V. in Antiqua Bruna indulgentias XL. dierum, quas Conradus, episcopus Olomucensis confirmat. Datum Romæ IX. Martii 1325. niuersis presentes literas Inspecturis frater Jacobus permissione diuina Episcopus Mothonensis et frater Stephanus eadem permissione Vemensis Episcopus Salutem in do- mino sempiternam. Pia mater Ecclesia de animarum salute solicita per remissiones uidelicet et indulgencias inuitare deuocionem fidelium consueuit, per quedam uera spiritualia ad debiti famulatus honorem deo scilicet et sacris edibus inpendendis, ut quanto crebrius et deuocius illuc confluit Populus christianus assiduis saluatoris graciam precibus inplorando, tanto de- lictorum suorum gloriam (?) et ueniam rengni celestis mereantur eternam. Cum igitur ex parte dilecti filij nostri Nicolai et Petri fratris nobis fuerit humiliter supplicatum, ut omnibus uenientibus ad Ecclesiam sancte Marie Aula in Antiqua Brunna, diocesis Olomucensis, ve- limus indulgenciam exhibere. Nos uero de omnipotentis dei misericordia confisi omnibus vere penitentibus et confessis qui uel que predictam uisitauerint Ecclesiam in ipsius festiui- tatibus seu solempnitatibus Beate virginis Marie, Natiuitatis domini, Circumcisionis, Epyfanie, Resureccionis, Ascensionis, Pentecostes, Trinitatis, dedicacionis Ecclesie, sancti Johannis Battiste, Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli et aliorum apostolorum et in festo omnium sanctorum ac per eorum Octauas, in dominicis diebus in Quadragesima manusque porrexerint adiutrices ad fabricam seu lumminaria ac eciam Paramenta Ecclesie supradicte uel qui corpus Christi cum ad Infirmos a sacerdote defertur secuti fuerint, Quadraginta dies de iniunctis eisdem penitencijs misericorditer in domino relaxamus, Dum modo ad id eius dyocesani prestetur assensus, In cuius rei testimonium presentes fieri fecimus et nostrorum Sigillorum
Strana 215
215 appensione muniri. Datum Rome anno domini M°. CCC°. XXV°. Pontificatus domini Johannis pape XXII anno nono Mensis Marcij die. Et nos Conradus dei gracia Episcopus Olomucensis premissas Indulgencias venera- bilium patrum Episcoporum ecclesie sancte Marie in Aula elargitas ratas habentes et gratas, auctoritate ordinaria prout prouide sunt concesse confirmamus, sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo. (Orig. membran. cum tribus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 4.) CCLXXVII. Johannes, rex Bohemiœ, donat Paulo, civi Znoymensi curiam in villa Schattow sitam. Dt. Pragœ XIV. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod nos attendentes grata et fidelia, que fidelis noster Paulus Ciuis Znoymensis, nobis exhibuit, et exhibere poterit serui- cia, Curiam nostram in villa Schattow sitam, cum agris et aliis quibuscumque pertinentiis suis, sicut ipsam tenuimus, damus tempore perpetuo, conferimus et donamus iure proprietatis tenendam, obligandam, vendendam, aut commutandam cuicumque placuerit, eo iure, quo vlitur, ita quod nullus Purchrauiorum nostrorum in Castro nostro Znoymensi residencium, aut villicorum ibidem aliquis ius aliquod aut facultatem aliquam in ipsa Curia sibi vindicet, nec aliquod grauamen sibi inferat, sed idem Paulus et Heredes sui, aut horum succesores, cum Ciuitatem nostram Znoymam Steuram seu exaccionem dare contingerit ipsam Steuram de Curia predicta secundum estimacionem et imposicionem Ciuium tunc persoluant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage, anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. XIIII°. Kalend. Aprilis. (Orig. membran. cum sigillo majori bene conservato in archivo ejusdem civitatis.) CCLXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ, indulget Ctiborio, canonico Olomucensi, expositionem molendini in prœbenda sua Powel. Datum Brunce XII. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod ad instanciam dilecti nobis Stiborii Olomucensis canonici fratris fidelis nostri Zezeme de hirstein humiliter nobis factam indulgemus liberaliter et fauemus, Quod in melioracionem prebende sue dicte Powel molendinum in fluuio Moraua situm possit iure theutunicali exponere ac locare ita tamen quod pecuniam nomine aree, quod wlgariter anleit dicitur, pro huismodi exposicione siue locacione acceptam de prepositi.. decani et scholastici Olomucensis nobis dilectorum certa sciencia in alios ipsius prebende vsus commutare et conuertere teneatur. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Brunne XII°. Kal. Aprilis, Anno domini millesimo CCC°. vicesimo quinto. (E codice membran. 1. fol 35. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.)
215 appensione muniri. Datum Rome anno domini M°. CCC°. XXV°. Pontificatus domini Johannis pape XXII anno nono Mensis Marcij die. Et nos Conradus dei gracia Episcopus Olomucensis premissas Indulgencias venera- bilium patrum Episcoporum ecclesie sancte Marie in Aula elargitas ratas habentes et gratas, auctoritate ordinaria prout prouide sunt concesse confirmamus, sigillum nostrum presentibus in testimonium appendendo. (Orig. membran. cum tribus sigillis bene conservatis in archivo ejusdem monasterii apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 4.) CCLXXVII. Johannes, rex Bohemiœ, donat Paulo, civi Znoymensi curiam in villa Schattow sitam. Dt. Pragœ XIV. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod nos attendentes grata et fidelia, que fidelis noster Paulus Ciuis Znoymensis, nobis exhibuit, et exhibere poterit serui- cia, Curiam nostram in villa Schattow sitam, cum agris et aliis quibuscumque pertinentiis suis, sicut ipsam tenuimus, damus tempore perpetuo, conferimus et donamus iure proprietatis tenendam, obligandam, vendendam, aut commutandam cuicumque placuerit, eo iure, quo vlitur, ita quod nullus Purchrauiorum nostrorum in Castro nostro Znoymensi residencium, aut villicorum ibidem aliquis ius aliquod aut facultatem aliquam in ipsa Curia sibi vindicet, nec aliquod grauamen sibi inferat, sed idem Paulus et Heredes sui, aut horum succesores, cum Ciuitatem nostram Znoymam Steuram seu exaccionem dare contingerit ipsam Steuram de Curia predicta secundum estimacionem et imposicionem Ciuium tunc persoluant. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage, anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. XIIII°. Kalend. Aprilis. (Orig. membran. cum sigillo majori bene conservato in archivo ejusdem civitatis.) CCLXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ, indulget Ctiborio, canonico Olomucensi, expositionem molendini in prœbenda sua Powel. Datum Brunce XII. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod ad instanciam dilecti nobis Stiborii Olomucensis canonici fratris fidelis nostri Zezeme de hirstein humiliter nobis factam indulgemus liberaliter et fauemus, Quod in melioracionem prebende sue dicte Powel molendinum in fluuio Moraua situm possit iure theutunicali exponere ac locare ita tamen quod pecuniam nomine aree, quod wlgariter anleit dicitur, pro huismodi exposicione siue locacione acceptam de prepositi.. decani et scholastici Olomucensis nobis dilectorum certa sciencia in alios ipsius prebende vsus commutare et conuertere teneatur. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Brunne XII°. Kal. Aprilis, Anno domini millesimo CCC°. vicesimo quinto. (E codice membran. 1. fol 35. in archivo capituli Olomucensis descripsit A. Boczek.)
Strana 216
216 CCLXXIX. Fr. Michael, Prior Hospitalis S. Johannis Hierosolim. per Bohemiam, Poloniam, Austriam, Moraviam, Styriam et Carinthiam villam Ugezd emptam a Theodrico de Perd propter impietatem inhabitatorum, et divisam inter fratres domus in Meneting conventumque Pragensem, fratribus in Meneting ita cedit, ut censum solvant Pragensi domui. Dt. In domo Pragensi in die S. Benedicti Confessoris. 1325. (Schwandner in Regestis Ord. S. Johannis Hierosolim. Ms. Viennæ e diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) CCLXXX. Johannes, Bohemiœ rex, concedit civibus Znoymensibus quasdam libertates, prœscribitque modum de recipiendis extraneis ad civitatem. Dt. Brunce X. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus tenore presencium vniuersis, Quod nos cupientes condicionem Ciuitatis nostre Znoymensis facere meliorem et onus Ciuilium fatigacionum, quod in genere multos ibidem et alibi consueuit tangere, imponi communiter ferencium humeris ad ferendum, dilectos nostros Ciues Znoymenses ac eorundem heredes et succesores, hac prerogatiua gracie singularis frui deinceps volumus perpetuo et gaudere, quod omnes et singuli reditus testamentales qui in ipsa Ciuitate nostra Znoymensi legati sunt hactenus, quibuscumque Ecclesijs vel personis, siue parrochiales siue Claustrales siue religiose siue seculares fuerint, exolui, Ita quod pro- huiusmodi marca reddituum quatuor marce, et pro lottone eorundem ferto dari et redimi debeat ab eisdem nullisque in ipsa Ciuitate nostra secuturis temporibus huiusmodi testamenta redditualia fieri in preiudicium ipsorum nostrorum Ciuium heredum ac successorum suorum sustineri debeant uel admitti, Sique Ecclesijs talibus ut predicitur vel personis alique possessiones in agris, vineis, domibus vel bonis alijs inmobilibus ad ipsam Ciuitatem nostram spectantibus quitquid legatum deinceps fuerit nomine testamenti, extunc volumus, vt infra vnius anni spatium a tempore legacionis facte continue conputandum, talis possessio in quacumque re constiterit nulli extraneorum, sed ipsius Ciuitatis cuicumque tantummodo vendi debeat inco- larum, Indulgentes ipsis predictis nostris Ciuibus, et eorundem heredibus ac successoribus fauorabiliter et graciose, quod Molendinum in Schalichdorf, et Molendinum in neztachleb cum dimidio Molendino sub Castro nostro Znoymensi sita, que hactenus nostras generales Collectas siue bernas consueuerunt soluere et contributiones facere ad easdem ab ipsis ex nunc in antea perpetuo sint exempta, et ad Ciuitatem nostram Znoymensem ad ferendum Ciuilium exaccionum taxacionum vel contribucionum consueta et Necessaria onera cum eadem ad quemcumque inposterum extraneum vel incolam Ciuitatis ipsius per quemcumque deuolucionis modum deuoluta fuerint pertinere debeant et spectare, Nolentes quoque, quod alterius oneri- bus alter quispiam debeat onerari, volumus ut quicumque in ipsa Ciuitate nostra Znoymensi alicuius domus vel hospicij seu Curie inhabitator uel inhabitatrix fuerit uel possessor siue nobilis siue ignobilis Religiosus siue secularis, Clericus uel laicus extiterit nullam pretendens sibi conpetere libertatem cum ipsis nostris Ciuibus Znoymensibus et eorum successoribus
216 CCLXXIX. Fr. Michael, Prior Hospitalis S. Johannis Hierosolim. per Bohemiam, Poloniam, Austriam, Moraviam, Styriam et Carinthiam villam Ugezd emptam a Theodrico de Perd propter impietatem inhabitatorum, et divisam inter fratres domus in Meneting conventumque Pragensem, fratribus in Meneting ita cedit, ut censum solvant Pragensi domui. Dt. In domo Pragensi in die S. Benedicti Confessoris. 1325. (Schwandner in Regestis Ord. S. Johannis Hierosolim. Ms. Viennæ e diplomatario Magni Prioratus Bohemiæ.) CCLXXX. Johannes, Bohemiœ rex, concedit civibus Znoymensibus quasdam libertates, prœscribitque modum de recipiendis extraneis ad civitatem. Dt. Brunce X. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus tenore presencium vniuersis, Quod nos cupientes condicionem Ciuitatis nostre Znoymensis facere meliorem et onus Ciuilium fatigacionum, quod in genere multos ibidem et alibi consueuit tangere, imponi communiter ferencium humeris ad ferendum, dilectos nostros Ciues Znoymenses ac eorundem heredes et succesores, hac prerogatiua gracie singularis frui deinceps volumus perpetuo et gaudere, quod omnes et singuli reditus testamentales qui in ipsa Ciuitate nostra Znoymensi legati sunt hactenus, quibuscumque Ecclesijs vel personis, siue parrochiales siue Claustrales siue religiose siue seculares fuerint, exolui, Ita quod pro- huiusmodi marca reddituum quatuor marce, et pro lottone eorundem ferto dari et redimi debeat ab eisdem nullisque in ipsa Ciuitate nostra secuturis temporibus huiusmodi testamenta redditualia fieri in preiudicium ipsorum nostrorum Ciuium heredum ac successorum suorum sustineri debeant uel admitti, Sique Ecclesijs talibus ut predicitur vel personis alique possessiones in agris, vineis, domibus vel bonis alijs inmobilibus ad ipsam Ciuitatem nostram spectantibus quitquid legatum deinceps fuerit nomine testamenti, extunc volumus, vt infra vnius anni spatium a tempore legacionis facte continue conputandum, talis possessio in quacumque re constiterit nulli extraneorum, sed ipsius Ciuitatis cuicumque tantummodo vendi debeat inco- larum, Indulgentes ipsis predictis nostris Ciuibus, et eorundem heredibus ac successoribus fauorabiliter et graciose, quod Molendinum in Schalichdorf, et Molendinum in neztachleb cum dimidio Molendino sub Castro nostro Znoymensi sita, que hactenus nostras generales Collectas siue bernas consueuerunt soluere et contributiones facere ad easdem ab ipsis ex nunc in antea perpetuo sint exempta, et ad Ciuitatem nostram Znoymensem ad ferendum Ciuilium exaccionum taxacionum vel contribucionum consueta et Necessaria onera cum eadem ad quemcumque inposterum extraneum vel incolam Ciuitatis ipsius per quemcumque deuolucionis modum deuoluta fuerint pertinere debeant et spectare, Nolentes quoque, quod alterius oneri- bus alter quispiam debeat onerari, volumus ut quicumque in ipsa Ciuitate nostra Znoymensi alicuius domus vel hospicij seu Curie inhabitator uel inhabitatrix fuerit uel possessor siue nobilis siue ignobilis Religiosus siue secularis, Clericus uel laicus extiterit nullam pretendens sibi conpetere libertatem cum ipsis nostris Ciuibus Znoymensibus et eorum successoribus
Strana 217
217 exnunc inantea consuetis et necessarijs oneribus Ciuilibus debeat subiacere, Et ut ipsa nostra Znoymensis Ciuitas libertate gaudeat ampliori, volumus et fauemus, vt quicumque Ciuitaten- sium Opidanorum aut villanorum Regni nostri Bohemie uel Marchionatus Morauie sub quo- cumque nostrorum Regnicolarum fidelium residenciam prius fecerit personalem, in ipsa ius Ciuile obtinere desiderauerit et in Ciuem receptus fuerit in eadem postquam sibi per Judicis et Juratorum Znoymensium qui nunc sunt uel qui pro tempore fuerint nuncium ad hec missum, apud suum dominum recepta fuerit consueta licencia uel nomine et vice sui apud Judicem et Juratos vel eorundem aliquos, cum quibus licenciandus taliter residenciam habuit perso- nalem aput quos huiusmodi recepcionem licencie eandem vim, et si tum de ipso super continencia status sui inputatum fuerit ab eisdem extunc ab inpeticione et inpedimento eius quolibet sub quo talis residenciam habuit corporalem persona et rebus suis omnibus, quietus et illesus tamquam ceteri nostri Ciues Znoymenses debeat remanere Et ad hec efficiendum Capitaneus Morauie, burgrauius et villicus Znoymensis, qui nunc sunt uel qui pro tempore fuerint ipsis Ciuibus nostris Znoymensibus dum super eo requisiti fuerint teneantur opem et operam effi- caciter adhibere. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne X°. Kalendas Aprilis, Anno domini Millesimo Trecente- simo vicesimo Quinto. (E copia vidimata ab anno 1481 in archivo civitatis Znoymensis.) CCLXXXI. Johannes, rex Bohemiœ, tradit Benešio et Bohušio, fratribus de Rausenbruck, villam hanc in feudum. Dt. Brunœ IX. Kalendas Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis. Quod nos ea, que fideles nostri Benessius et Bohussius, fratres de Rauzen- bruk nobis exhibuerunt et exhibere poterunt seruicia attendentes, eis villam nostram Rau- zenpruk, et eorum heredibus masculini sexus tamen, cum omnibus vtilitatibus, usu fructibus, et pertinencijs quibuscumque, tenendam iure feodali duximus concedendam, Ita tamen quod nobis, heredibus, vel successoribus nostris Regibus Boemie vel Marchionibus Morauie tene- antur in expedicionibus, et Raysis Regiis vel Marchionum, sub expensis Regalibus, vel Marchionalibus cum vno Textrario deseruire, et iure quo feodarij et vasalli nostri Glacenses fruuntur et gaudent, vti similiter debeant et gaudere, Sique in expedicionibus et Raysis contra aduersarios Regni Boemie, vel Marchionatus Morauie ipsi, vel heredes, ac successores eorundem, masculini Sexus, vt predicitur, dampna perciperent, quamdiu ab eisdem, per nos, heredes, vel successores nostros non fuerint releuati, tamdiu nobis, heredibus vel succesoribus nostris nulla decetero in expedicionibus, vel Raisis ampliora tenentur seruicia exhibere, Volumus eciam vt predicti fratres coram nobis vel Capitaneis Morauie, ac Camerarijs, in Morauia fidelibus nostris tantummodo debeant de iusticia respondere. Harum quas Sigillo nostro Sigillari fecimus testimonia literarum. Datum Brunne IX°. Kalend. Aprilis, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimo Quinto. (Orig. membran cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ Lit. H. n. 22.) 28
217 exnunc inantea consuetis et necessarijs oneribus Ciuilibus debeat subiacere, Et ut ipsa nostra Znoymensis Ciuitas libertate gaudeat ampliori, volumus et fauemus, vt quicumque Ciuitaten- sium Opidanorum aut villanorum Regni nostri Bohemie uel Marchionatus Morauie sub quo- cumque nostrorum Regnicolarum fidelium residenciam prius fecerit personalem, in ipsa ius Ciuile obtinere desiderauerit et in Ciuem receptus fuerit in eadem postquam sibi per Judicis et Juratorum Znoymensium qui nunc sunt uel qui pro tempore fuerint nuncium ad hec missum, apud suum dominum recepta fuerit consueta licencia uel nomine et vice sui apud Judicem et Juratos vel eorundem aliquos, cum quibus licenciandus taliter residenciam habuit perso- nalem aput quos huiusmodi recepcionem licencie eandem vim, et si tum de ipso super continencia status sui inputatum fuerit ab eisdem extunc ab inpeticione et inpedimento eius quolibet sub quo talis residenciam habuit corporalem persona et rebus suis omnibus, quietus et illesus tamquam ceteri nostri Ciues Znoymenses debeat remanere Et ad hec efficiendum Capitaneus Morauie, burgrauius et villicus Znoymensis, qui nunc sunt uel qui pro tempore fuerint ipsis Ciuibus nostris Znoymensibus dum super eo requisiti fuerint teneantur opem et operam effi- caciter adhibere. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Brunne X°. Kalendas Aprilis, Anno domini Millesimo Trecente- simo vicesimo Quinto. (E copia vidimata ab anno 1481 in archivo civitatis Znoymensis.) CCLXXXI. Johannes, rex Bohemiœ, tradit Benešio et Bohušio, fratribus de Rausenbruck, villam hanc in feudum. Dt. Brunœ IX. Kalendas Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis. Quod nos ea, que fideles nostri Benessius et Bohussius, fratres de Rauzen- bruk nobis exhibuerunt et exhibere poterunt seruicia attendentes, eis villam nostram Rau- zenpruk, et eorum heredibus masculini sexus tamen, cum omnibus vtilitatibus, usu fructibus, et pertinencijs quibuscumque, tenendam iure feodali duximus concedendam, Ita tamen quod nobis, heredibus, vel successoribus nostris Regibus Boemie vel Marchionibus Morauie tene- antur in expedicionibus, et Raysis Regiis vel Marchionum, sub expensis Regalibus, vel Marchionalibus cum vno Textrario deseruire, et iure quo feodarij et vasalli nostri Glacenses fruuntur et gaudent, vti similiter debeant et gaudere, Sique in expedicionibus et Raysis contra aduersarios Regni Boemie, vel Marchionatus Morauie ipsi, vel heredes, ac successores eorundem, masculini Sexus, vt predicitur, dampna perciperent, quamdiu ab eisdem, per nos, heredes, vel successores nostros non fuerint releuati, tamdiu nobis, heredibus vel succesoribus nostris nulla decetero in expedicionibus, vel Raisis ampliora tenentur seruicia exhibere, Volumus eciam vt predicti fratres coram nobis vel Capitaneis Morauie, ac Camerarijs, in Morauia fidelibus nostris tantummodo debeant de iusticia respondere. Harum quas Sigillo nostro Sigillari fecimus testimonia literarum. Datum Brunne IX°. Kalend. Aprilis, Anno domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimo Quinto. (Orig. membran cum sigillo bilaterali bene conservato in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ Lit. H. n. 22.) 28
Strana 218
218 CCLXXXII. Johannes, rex Bohemia, confirmat civitati Hradištensi possessionem villarum Chunicz, Langzeil et Minoquicz, liberatque ciues a solutione thelonei in Bohemia et Moravia. Dt. In Broda Ungaricali III. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes, Dei gracia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum notitiam tenore presentium peruenire uolumus, quod, sicut felicis recordati- onis quondam dominus Ottakarus, Bohemie Rex, predecessor noster, in primaria fundatione Ciuitatis nostre Hradisst uillas dictas Chunicz, Langzeil et Minogwicz pro subuentione necessaria dicte Ciuitati addidit et adiunxit, quas postea ex quibusdam causis ab eadem amotas, dominus quondam Wencezlaus diue memorie, etiam Rex Bohemie, predecessor et socer noster charissimus, predicte ciuitati restituit, et restitutionem huiusmodi approbauit, prout ex eorum amborum priuilegiis nobis exhibitis cognouimus euidenter: ita et nos, ipsorum Regum vestigiis inherentes, primariam dictarum villarum ad ipsam ciuitatem Hradisst additi- onem, per ipsum quondam Ottakarum, et deinde ipsarum restitucionem, ipsi Ciuitati per prelibatum quondam dominum Wencezlaum, Bohemie Reges, factas laudamus, et pro eo specialiter, quod ipsi Ciues in Hradisst pro ampliori ipsius regni nostri decore et firmatione Ciuilatem ipsam non sine magnis sumptibus contra insultus hostium muro cingant, predictorum dominorum quondam, ut premissum est, Bohemie Regum, priuilegia, et omnia et singula in eisdem contenta, prout ipsis Ciuitati et Ciuibus Hradisstensibus prouide ac racionabiliter data sunt et concessa, approbamus, innouamus, et presentibus confirmamus, uolentes expresse, ut ipse Chunicz, Langeczeil et Mingowicz uille memorate cum omnibus suis vtilitatibus, censibus, iudiciis, causis iudiciariis et aliis pertinentiis quibuscumque, molendino et allodio nostris in ipsa uilla Chunicz, que nobis reseruauimus duntaxat exceptis, ad predictos Ciuitatem et Ciues, qui nunc sunt, uel qui pro tempore fuerint, quod cum eisdem omnia et singula sufferant onera ciuilia, perpetuo debeant pertinere. Ita tamen, quod elapso tempore, super quo alias ipsis Ciuibus nostras patentes dedimus litteras, et transacto, ipsi Ciues, heredes et successores eorum nobis, heredibus et successoribus nostris, Regibus Bohemie uel Marchio- nibus Morauie, deinceps annis singulis, sibi inperpetuum succedentibus, Centum Marcas Morauici ponderis et numeri ratione census et prouentuum quorumlibet villarum predictarum in festo Beati Martini soluere teneantur. Disponentes quoque predicte Ciuitati gratiosius prouidere, vniuersos ipsius Ciues et incolas presentes et futuros per totum Regnum nostrum Bohemie et Marchionatum Morauie in omnibus locis, ad que peruenerint, uel per que transitum fecerint, a Theloneorum datione qualibet perpetuo volumus esse liberos et exemptos, cum omnibus et singulis rebus suis, mandantes vniuersis per Bohemiam et Morauiam Theloneariis quibuscunque, ut ab ipsius Ciuitatis Hradisst Ciuibus et incolis prelibatis, nulla Thelonea secuturis temporibus exigant, recipiant uel requirant. Et pro ipsorum nostrorum Ciuium, heredum et successorum suorum pace perpetua et commodo speciali ipsis indulgemus et gratiose fauemus, ut munitio, in supradicta villa Chunicz ad presens instaurata, funditus dissipetur, et dissipata nullo tempore reformetur. Quodque super quibusdam monte et pascuis, ad quem et ad que ipsos
218 CCLXXXII. Johannes, rex Bohemia, confirmat civitati Hradištensi possessionem villarum Chunicz, Langzeil et Minoquicz, liberatque ciues a solutione thelonei in Bohemia et Moravia. Dt. In Broda Ungaricali III. Kalend. Aprilis 1325. Nos Johannes, Dei gracia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum notitiam tenore presentium peruenire uolumus, quod, sicut felicis recordati- onis quondam dominus Ottakarus, Bohemie Rex, predecessor noster, in primaria fundatione Ciuitatis nostre Hradisst uillas dictas Chunicz, Langzeil et Minogwicz pro subuentione necessaria dicte Ciuitati addidit et adiunxit, quas postea ex quibusdam causis ab eadem amotas, dominus quondam Wencezlaus diue memorie, etiam Rex Bohemie, predecessor et socer noster charissimus, predicte ciuitati restituit, et restitutionem huiusmodi approbauit, prout ex eorum amborum priuilegiis nobis exhibitis cognouimus euidenter: ita et nos, ipsorum Regum vestigiis inherentes, primariam dictarum villarum ad ipsam ciuitatem Hradisst additi- onem, per ipsum quondam Ottakarum, et deinde ipsarum restitucionem, ipsi Ciuitati per prelibatum quondam dominum Wencezlaum, Bohemie Reges, factas laudamus, et pro eo specialiter, quod ipsi Ciues in Hradisst pro ampliori ipsius regni nostri decore et firmatione Ciuilatem ipsam non sine magnis sumptibus contra insultus hostium muro cingant, predictorum dominorum quondam, ut premissum est, Bohemie Regum, priuilegia, et omnia et singula in eisdem contenta, prout ipsis Ciuitati et Ciuibus Hradisstensibus prouide ac racionabiliter data sunt et concessa, approbamus, innouamus, et presentibus confirmamus, uolentes expresse, ut ipse Chunicz, Langeczeil et Mingowicz uille memorate cum omnibus suis vtilitatibus, censibus, iudiciis, causis iudiciariis et aliis pertinentiis quibuscumque, molendino et allodio nostris in ipsa uilla Chunicz, que nobis reseruauimus duntaxat exceptis, ad predictos Ciuitatem et Ciues, qui nunc sunt, uel qui pro tempore fuerint, quod cum eisdem omnia et singula sufferant onera ciuilia, perpetuo debeant pertinere. Ita tamen, quod elapso tempore, super quo alias ipsis Ciuibus nostras patentes dedimus litteras, et transacto, ipsi Ciues, heredes et successores eorum nobis, heredibus et successoribus nostris, Regibus Bohemie uel Marchio- nibus Morauie, deinceps annis singulis, sibi inperpetuum succedentibus, Centum Marcas Morauici ponderis et numeri ratione census et prouentuum quorumlibet villarum predictarum in festo Beati Martini soluere teneantur. Disponentes quoque predicte Ciuitati gratiosius prouidere, vniuersos ipsius Ciues et incolas presentes et futuros per totum Regnum nostrum Bohemie et Marchionatum Morauie in omnibus locis, ad que peruenerint, uel per que transitum fecerint, a Theloneorum datione qualibet perpetuo volumus esse liberos et exemptos, cum omnibus et singulis rebus suis, mandantes vniuersis per Bohemiam et Morauiam Theloneariis quibuscunque, ut ab ipsius Ciuitatis Hradisst Ciuibus et incolis prelibatis, nulla Thelonea secuturis temporibus exigant, recipiant uel requirant. Et pro ipsorum nostrorum Ciuium, heredum et successorum suorum pace perpetua et commodo speciali ipsis indulgemus et gratiose fauemus, ut munitio, in supradicta villa Chunicz ad presens instaurata, funditus dissipetur, et dissipata nullo tempore reformetur. Quodque super quibusdam monte et pascuis, ad quem et ad que ipsos
Strana 219
219 Ciues nostros ex eorum testimonialibus super eo litteris approbatis nobis exhibitis ius pinguius, quam honorabilem Turingum Wyss Canonicum, nobis dilectum, habere cognouimus euidenter, quantumque super eisdem monte et pascuis per eundem minus conuenienter multo et longo sint inquietati tempore, coram nobis, heredibus uel successoribus nostris, Regibus Bohemie uel Mar- chionibus Morauie tantummodo, si per quempiam super monte et pascuis prelibatis inquietati fuerint, ipsi Ciues nunc existentes uel eorum posteri debebunt respondere. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum in Broda Vngaricali, tertio Kalend. Aprilis. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. (E copia vidimata in archivo ejusdem civitatis desumsit Ant. Boczek.) CCLXXXIII. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat civitati Brunensi omnia a prœdecessoribus regibus obtenta privilegia, statuitque quædam circa propinationem vini et receptionem extraneorum. Dt. Znoyma Nonis Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum tam presencium, quam futurorum noticiam volumus peruenire, quod nos multa et varia ac nobis plurimum accepta, quibus per Ciuitatem et Ciues nostros Brunnenses nonullis opportunis temporibus adiuuamur et adiuti sumus hactenus, subsidia, prouide atten- dentes et eius, ac eorum proinde incrementis, quanto potuerimus graciosius, cupientes inten- dere, maturo fidelium Consiliariorum nostrorum super eo habito consilio, omnia et singula eorum priuilegia, per quoscumque predecessores nostros diue memorie Reges Boemie, Ilustres principes, Regalibus dumtaxat insignijs insignitos, et nostra, super quibuscumque Juribus, libertatibus, gracijs, ac immunitatibus ipsis data, et concessa, et omnia, ac singula in eisdem contenta, prout per ipsos principes, et nos rite, prouide, ac racionabiliter data sunt, et con- cessa, Ita ea de exuberanti liberalitate Regia approbamus, innouamus, et presentibus confir- mamus, superaddentes de nostre gracie plenitudine statuta quedam, que ipsi Ciuitati nostre Brunnensi, et eius Incolis presentibus et futuris credimus prouenire, et primo statuimus, quod nulla vina Australica, postquam noua vina terre habita et ad bibendum habilia fuerint, in eadem usque ad succedens deinde proxime festum pasce anno secuturis temporibus quolibet propinari per quempiam debeant, districcius inhibentes, nulli ipsorum Ciuium omnino licere volumus, quod huiusmodi inhibicionis nostre statuto contraire audeat occasione aliqua, vel ad contraeundum aliquod ingenium inuenire, Si quis vero vinum in ipsa Ciuitate infra tempus expressum, propinando Australicum presenti nostre inhibicioni, quacumque ductus temeritate, presumpserit obuiare, pene perdicionis vini eiusdem, et quinque Marcarum vsua- lium, quod et quas in ipsius Ciuitatis usus conuerti de certa nostra sciencia volumus, proinde debeat sine spe gracie subiacere, nisi fortassis hoc ipsum statutum nostrum nos, heredes, aut succesores nostri ex causis racionabilibus reuocandum, aut in melius viderimus immu- tandum, eo non obstante alia omnia in hijs contenta in suo permanere volumus robore firmitatis, Preterea vt fraudulencia, que circa annonas, in Metretis cumulatis, hucusque men- suratas consueuit fieri ammodo, sopiatur, volumus vt Judex et Jurati, qui nunc sunt, uel 28*
219 Ciues nostros ex eorum testimonialibus super eo litteris approbatis nobis exhibitis ius pinguius, quam honorabilem Turingum Wyss Canonicum, nobis dilectum, habere cognouimus euidenter, quantumque super eisdem monte et pascuis per eundem minus conuenienter multo et longo sint inquietati tempore, coram nobis, heredibus uel successoribus nostris, Regibus Bohemie uel Mar- chionibus Morauie tantummodo, si per quempiam super monte et pascuis prelibatis inquietati fuerint, ipsi Ciues nunc existentes uel eorum posteri debebunt respondere. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum in Broda Vngaricali, tertio Kalend. Aprilis. Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. (E copia vidimata in archivo ejusdem civitatis desumsit Ant. Boczek.) CCLXXXIII. Johannes, Bohemiœ rex, confirmat civitati Brunensi omnia a prœdecessoribus regibus obtenta privilegia, statuitque quædam circa propinationem vini et receptionem extraneorum. Dt. Znoyma Nonis Aprilis 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, ad vniuersorum tam presencium, quam futurorum noticiam volumus peruenire, quod nos multa et varia ac nobis plurimum accepta, quibus per Ciuitatem et Ciues nostros Brunnenses nonullis opportunis temporibus adiuuamur et adiuti sumus hactenus, subsidia, prouide atten- dentes et eius, ac eorum proinde incrementis, quanto potuerimus graciosius, cupientes inten- dere, maturo fidelium Consiliariorum nostrorum super eo habito consilio, omnia et singula eorum priuilegia, per quoscumque predecessores nostros diue memorie Reges Boemie, Ilustres principes, Regalibus dumtaxat insignijs insignitos, et nostra, super quibuscumque Juribus, libertatibus, gracijs, ac immunitatibus ipsis data, et concessa, et omnia, ac singula in eisdem contenta, prout per ipsos principes, et nos rite, prouide, ac racionabiliter data sunt, et con- cessa, Ita ea de exuberanti liberalitate Regia approbamus, innouamus, et presentibus confir- mamus, superaddentes de nostre gracie plenitudine statuta quedam, que ipsi Ciuitati nostre Brunnensi, et eius Incolis presentibus et futuris credimus prouenire, et primo statuimus, quod nulla vina Australica, postquam noua vina terre habita et ad bibendum habilia fuerint, in eadem usque ad succedens deinde proxime festum pasce anno secuturis temporibus quolibet propinari per quempiam debeant, districcius inhibentes, nulli ipsorum Ciuium omnino licere volumus, quod huiusmodi inhibicionis nostre statuto contraire audeat occasione aliqua, vel ad contraeundum aliquod ingenium inuenire, Si quis vero vinum in ipsa Ciuitate infra tempus expressum, propinando Australicum presenti nostre inhibicioni, quacumque ductus temeritate, presumpserit obuiare, pene perdicionis vini eiusdem, et quinque Marcarum vsua- lium, quod et quas in ipsius Ciuitatis usus conuerti de certa nostra sciencia volumus, proinde debeat sine spe gracie subiacere, nisi fortassis hoc ipsum statutum nostrum nos, heredes, aut succesores nostri ex causis racionabilibus reuocandum, aut in melius viderimus immu- tandum, eo non obstante alia omnia in hijs contenta in suo permanere volumus robore firmitatis, Preterea vt fraudulencia, que circa annonas, in Metretis cumulatis, hucusque men- suratas consueuit fieri ammodo, sopiatur, volumus vt Judex et Jurati, qui nunc sunt, uel 28*
Strana 220
220 qui pro tempore fuerint, ad hoc quod per ipsarum metretarum planacionem debitam, et alias solitam fieri communis et conueniens pluribus obseruetur iusticia, curam iuxta fidei sue debitum sacramentum, prout necesse fuerit, adhibeant diligentem, Illud eciam difficultatis obstaculum, et ambiguitatis dubium, quod nostri Brunnenses Ciues de Olomucensis Episco- patus hominibus super optinenda et exhibenda in ipsa Ciuitate Brunnensi inconuenienti iusticia, de eisdem hactenus est perpessa, decernentes penitus aboleri, volumus et pro statuto tenendum perpetuo promulgamus, quod dilecti nostri Ciues Brunenses presentes, et futuri, eandem iusticiam, quam de ceteris nostris Regnicolis, tam Religiosis, quam secularibus, in ipsa Ciuitate Brunnensi, et per se consequi, et alijs exhibere, super quibuscumque accionibus, et inpeticionibus, siue causis sibi conpetentibus, per eorum personalem occupacionem, vel rerum suarum arrestacionem hactenus consueuerunt, eandem eciam de prenotatis, eiusdem Olomucensis Episcopatus hominibus vniuersis, et per se consequi, et alijs exhibere, eosdem in ipsa Ciuitate occupando, uel eorum bona arrestando, super quibuscumque causis, uel accionibus sibi conpetentibus, in eosdem deinceps valeant et debeant pleno iure, Ceterum cum expediat et velimus, vt omnes et singuli, qui de predicti Olomucensis Episcopatus, Ciuitatibus, Opidis siue villis, necnon aliorum fidelium nostrorum Baronum, Militum, et Wla- diconum quorumcumque, necnon Claustralium Regni nostri Boemie, uel Marchionatus Morauie, in quibus habuerunt, vel habuerint residenciam corporalem, ad ipsam Ciuitatem nostram, quocumque tempore voluerint, se transferre non debeant per ipsos, vel ipsorum alterum, per vllam violenciam impediri, decernimus vt quicumque talium, per Ciues nostros Brunnenses, presentes aut futuros, in Ciuem eorum receptus, bonum et laudabile testimonium Judicis et Juratorum, cum quibus corporalem habuit residenciam, et si non eorum omnium, saltem sanioris eorum partis, et si fortassis propter metum dominij, non in publico, saltem in priuato, uel eo ipso forsitan per quemcumque modum, ex parte dominij intercepto, saltem huiusmodi testimonium, super continencia status sui per Judicem et Juratos loci vicinioris, qui tamen alieno subiectus fuerit dominio meruerit modo prehabito optinere, non obstante eo, quod ad recepcionem licencie, per ipsos Ciues nostros Brunenses, vel alterum eorum, aut nuncium, pro ipso tali factum, uel per literas super eo directas, eundem fortassis ex malicia dominij, in recedendo illese, cum omnibus bonis suis contingeret impediri, extunc nostra heredum et successorum nostrorum Regum Boemie, uel Marchionum Morauie, qui pro tem- pore fuerint, nomine et vice dominij prenotati, data et recepta sibi consueta et sufficienti licencia, ipsum talem, et taliter licenciatum, ad predictam Ciuitatem nostram cum omnibus bonis suis, in quieto transitu nequaquam volumus impediri, Si vero per quempiam fuerit secus factum, extunc volumus et mandamus, vt Capitaneus Morauie, et villicus Brunnensis, qui nunc sunt, uel qui pro tempore fuerint, predictis nostris Ciuibus Brunnensibus iuxta eorum requisicionem ad hoc, quod talis predictus, et taliter licenciatus, ad eos quietus cum omnibus bonis suis, vt predicitur, transeat et illesus, opem et operam adbibere debeant penitus efficaces, In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Znoyme Nonas Aprilis, Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimo Quinto. (Originale membran. cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo ejusdem civitatis, A. n. 5.)
220 qui pro tempore fuerint, ad hoc quod per ipsarum metretarum planacionem debitam, et alias solitam fieri communis et conueniens pluribus obseruetur iusticia, curam iuxta fidei sue debitum sacramentum, prout necesse fuerit, adhibeant diligentem, Illud eciam difficultatis obstaculum, et ambiguitatis dubium, quod nostri Brunnenses Ciues de Olomucensis Episco- patus hominibus super optinenda et exhibenda in ipsa Ciuitate Brunnensi inconuenienti iusticia, de eisdem hactenus est perpessa, decernentes penitus aboleri, volumus et pro statuto tenendum perpetuo promulgamus, quod dilecti nostri Ciues Brunenses presentes, et futuri, eandem iusticiam, quam de ceteris nostris Regnicolis, tam Religiosis, quam secularibus, in ipsa Ciuitate Brunnensi, et per se consequi, et alijs exhibere, super quibuscumque accionibus, et inpeticionibus, siue causis sibi conpetentibus, per eorum personalem occupacionem, vel rerum suarum arrestacionem hactenus consueuerunt, eandem eciam de prenotatis, eiusdem Olomucensis Episcopatus hominibus vniuersis, et per se consequi, et alijs exhibere, eosdem in ipsa Ciuitate occupando, uel eorum bona arrestando, super quibuscumque causis, uel accionibus sibi conpetentibus, in eosdem deinceps valeant et debeant pleno iure, Ceterum cum expediat et velimus, vt omnes et singuli, qui de predicti Olomucensis Episcopatus, Ciuitatibus, Opidis siue villis, necnon aliorum fidelium nostrorum Baronum, Militum, et Wla- diconum quorumcumque, necnon Claustralium Regni nostri Boemie, uel Marchionatus Morauie, in quibus habuerunt, vel habuerint residenciam corporalem, ad ipsam Ciuitatem nostram, quocumque tempore voluerint, se transferre non debeant per ipsos, vel ipsorum alterum, per vllam violenciam impediri, decernimus vt quicumque talium, per Ciues nostros Brunnenses, presentes aut futuros, in Ciuem eorum receptus, bonum et laudabile testimonium Judicis et Juratorum, cum quibus corporalem habuit residenciam, et si non eorum omnium, saltem sanioris eorum partis, et si fortassis propter metum dominij, non in publico, saltem in priuato, uel eo ipso forsitan per quemcumque modum, ex parte dominij intercepto, saltem huiusmodi testimonium, super continencia status sui per Judicem et Juratos loci vicinioris, qui tamen alieno subiectus fuerit dominio meruerit modo prehabito optinere, non obstante eo, quod ad recepcionem licencie, per ipsos Ciues nostros Brunenses, vel alterum eorum, aut nuncium, pro ipso tali factum, uel per literas super eo directas, eundem fortassis ex malicia dominij, in recedendo illese, cum omnibus bonis suis contingeret impediri, extunc nostra heredum et successorum nostrorum Regum Boemie, uel Marchionum Morauie, qui pro tem- pore fuerint, nomine et vice dominij prenotati, data et recepta sibi consueta et sufficienti licencia, ipsum talem, et taliter licenciatum, ad predictam Ciuitatem nostram cum omnibus bonis suis, in quieto transitu nequaquam volumus impediri, Si vero per quempiam fuerit secus factum, extunc volumus et mandamus, vt Capitaneus Morauie, et villicus Brunnensis, qui nunc sunt, uel qui pro tempore fuerint, predictis nostris Ciuibus Brunnensibus iuxta eorum requisicionem ad hoc, quod talis predictus, et taliter licenciatus, ad eos quietus cum omnibus bonis suis, vt predicitur, transeat et illesus, opem et operam adbibere debeant penitus efficaces, In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri, Datum Znoyme Nonas Aprilis, Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, Vicesimo Quinto. (Originale membran. cum sigillo bilaterali ex parte læso in archivo ejusdem civitatis, A. n. 5.)
Strana 221
221 CCLXXXIV. Johannes, rex Bohemiæ, liberat ad petitionem reginæ Elisabethæ, relictæ regis Wenceslai, et Henrici de Lipa, capitanei Moraviæ et marschalci Bohemiæ, Nicolaum filium Henrici Planeri, civis Pragensis a solutione trium marcarum et bernæe generalis de tribus laneis ad curiam in Jencz pertinentibus. Dt. Pragæ XIII. Kalendas Maji 1325. (Glafey Anecdot. p. 182.) CCLXXXV. Johannes, rex Bohemiœ, ad venditionem villæ Klupice per Hrutonem de Hrutenstein (Rukstein) genero suo factam consentit. dto. Praga, XI. Kal. Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Te- nore presencium Notumfacimus vniuersis, Quod constitutus in nostri presencia fidelis noster Hrutho de Rutenstein, nobis humiliter supplicauit, vt quia villam in Cluppicz cum suis Juribus, appendicijs et pertinencijs vniuersis, quam nos seu predecessores nostri a Jenczone de Nasch- mericz, et Hermanno de Hostim comparauimus tytulo empcionis et eidem Hruthoni dedimus iure hereditario in solutum seu solucionem Ducentarum et quinquaginta Marcarum argenti Morauici ponderis, sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet computantes, quam eciam villam cum suis pertinencijs Ipse Hrutho fideli nostro Henrico de Schenkenberg genero suo pro eadem summa pecunie Jure hereditario vendidit, iterato predicte vendicioni nostrum adhibere consensum Regium dignaremur. Nos igitur propter multa seruicia, que nobis et predecessoribus nostris Idem Hrutho prestitit vtiliter, ipsius precibus fauorabiliter inclinati, vendicioni dicte ville, cum suis appendicijs et pertinencijs vniuersis facte per Hruthonem predictum dicto suo genero consensum nostrum Regium impertimur, Volentes eundem Hen- ricum de Schenkenberch, ac suos heredes et successores predictam villam, cum suis vniuersis et singulis pertinencijs et Juribus, iure hereditario habere et inperpetuum possidere, pote- statem sibi nichilominus plenam vendendi permutandi, obligandi et disponendi quomodolibet concedentes ac premissa omnia ratificantes, et ex certa nostra sciencia confirmantes. Harum testimonio literarum sigilli nostri robore signatarum. Datum Prage XI. Kalendas Maij Anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo quinto. (Orig. membran. injuria temporis læsum, cum sigillo majori bilaterali e parte rupto in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. H. n. 23. — Defectus cursivis literis notati desumti sunt e matrica privilegiorum ejusdem monasterii ab anno 1663 in bibliotheca ecclesiæ S. Nicolai Znoymæ.) CCLXXXVI. Johannes, rex Bohemiæ, concedit incorporationem ecclesia Rauchowanensis alicui monasterio. Dt. Pragœ XI. Kalend. Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et ad vniuersorum noticiam deducimus, Quod Serenissima domina Elizabet
221 CCLXXXIV. Johannes, rex Bohemiæ, liberat ad petitionem reginæ Elisabethæ, relictæ regis Wenceslai, et Henrici de Lipa, capitanei Moraviæ et marschalci Bohemiæ, Nicolaum filium Henrici Planeri, civis Pragensis a solutione trium marcarum et bernæe generalis de tribus laneis ad curiam in Jencz pertinentibus. Dt. Pragæ XIII. Kalendas Maji 1325. (Glafey Anecdot. p. 182.) CCLXXXV. Johannes, rex Bohemiœ, ad venditionem villæ Klupice per Hrutonem de Hrutenstein (Rukstein) genero suo factam consentit. dto. Praga, XI. Kal. Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Te- nore presencium Notumfacimus vniuersis, Quod constitutus in nostri presencia fidelis noster Hrutho de Rutenstein, nobis humiliter supplicauit, vt quia villam in Cluppicz cum suis Juribus, appendicijs et pertinencijs vniuersis, quam nos seu predecessores nostri a Jenczone de Nasch- mericz, et Hermanno de Hostim comparauimus tytulo empcionis et eidem Hruthoni dedimus iure hereditario in solutum seu solucionem Ducentarum et quinquaginta Marcarum argenti Morauici ponderis, sexaginta quatuor grossos pro Marca qualibet computantes, quam eciam villam cum suis pertinencijs Ipse Hrutho fideli nostro Henrico de Schenkenberg genero suo pro eadem summa pecunie Jure hereditario vendidit, iterato predicte vendicioni nostrum adhibere consensum Regium dignaremur. Nos igitur propter multa seruicia, que nobis et predecessoribus nostris Idem Hrutho prestitit vtiliter, ipsius precibus fauorabiliter inclinati, vendicioni dicte ville, cum suis appendicijs et pertinencijs vniuersis facte per Hruthonem predictum dicto suo genero consensum nostrum Regium impertimur, Volentes eundem Hen- ricum de Schenkenberch, ac suos heredes et successores predictam villam, cum suis vniuersis et singulis pertinencijs et Juribus, iure hereditario habere et inperpetuum possidere, pote- statem sibi nichilominus plenam vendendi permutandi, obligandi et disponendi quomodolibet concedentes ac premissa omnia ratificantes, et ex certa nostra sciencia confirmantes. Harum testimonio literarum sigilli nostri robore signatarum. Datum Prage XI. Kalendas Maij Anno domini Millesimo trecentesimo vicesimo quinto. (Orig. membran. injuria temporis læsum, cum sigillo majori bilaterali e parte rupto in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub Lit. H. n. 23. — Defectus cursivis literis notati desumti sunt e matrica privilegiorum ejusdem monasterii ab anno 1663 in bibliotheca ecclesiæ S. Nicolai Znoymæ.) CCLXXXVI. Johannes, rex Bohemiæ, concedit incorporationem ecclesia Rauchowanensis alicui monasterio. Dt. Pragœ XI. Kalend. Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes Re- cognoscimus et ad vniuersorum noticiam deducimus, Quod Serenissima domina Elizabet
Strana 222
222 Regina Boemie Conthoralis nostra karissima affectiuis precibus nobis cum instancia suppli- cauit, vt causa ipsius et in remedium sue atque nostre animarum annueremus et consenti- remus, vt Ecclesiam in Ruchwan Olomucensis Dyocesis ad eius presentacionem pertinentem donare et conferre posset alicui Ecclesie seculari vel Monasterio cum iurepatronatus et incorporacione ecclesie antedicte, Cuius precibus annuentes et fauorabiliter inclinati racione dictarum causarum premissarum in peticione predicta comprehensarum, donacioni iurispatro- natus, et incorporacioni eandem, cuicumque Ecclesie vel Monasterio faciendam admittimus, et de ipsis consentimus, ob remedium anime nostre, ac in remissionem nostrorum peccaminum, donacionem et incorporacionem easdem maturo super hijs habito consilio et deliberacione prouida approbamus harum testimonio litterarum. Datum Prage XI. Kalend. Maij Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto. (Ex Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo c. r. aulico secreto Vienna: K. 258. L. 92.) CCLXXXVII. K. Johann schenkt dem Kloster Sedletz das Patronatsrecht über die Pfarrkirchen in Curim, Czaslaw, Colonia (Kolín) und Gretz in der Prager und der Kirchen in Gemnitz und Germeritz in der Olmützer Diöcese und erlaubt, die Einkünfte zum Nutzen des Klosters zu verwenden. Dt. 22. April 1325. (Jacobi Codex epistolar. Johannis regis Bohemiæ. Regest. n. 76. u. 77. p. 93. nach Riegger, Archiv. III. 379. — Vergl. n. CCLXXI.) CCLXXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ, confirmat monasterio Aulæ S. Mariœ in antiqua Bruna omnia privilegia sub antiquo sigillo data. Datum Pragœ III. Kalendas Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod cum Illustris domina, domina Elizabeth diue memorie domini Wencezlai, quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri karissimi Relicta de nostra plurimum presumens sinceritate, se nostre gracie, suis quibuslibet negociis, totaliter et fideliter recommiserit, vt ex eo nostre liberali- tatis munificenciam in se senciat ampliorem. Nos vero plura negocia nostra, cum ea expe- dientes nostris ea litteris, et priuilegijs roborauimus nostrorum fidelium consilio habito super co, Verum ne aliqua sinistra Opinio ex preteritis posset elici in Futuris, propter nostrorum maiorum sigillorum variacionem, dicte Domine Regine vtilitatem, et promocionem ex animo cupientes omnes litteras concessionis, donacionis, confirmacionis, ratihabicionis et libertatis quocumque nomine censeantur, vel melius dici possunt, vel poterunt, tam ipsi domine Regine, quam Monasterio Aule Sancte Marie in antiqua Brunna, Olomucensis Dyocesis, per nos prius, sub nostris Sigillis datas approbamus, innouamus, ratificamus, et confirmamus, sup- plentes omnem defectum, si quis forsitan interuenit, de nostre Regie plenitudine potestatis, Promittentes nostro heredum, successorumque nostrorum nomine, omnes nostras litteras nostris
222 Regina Boemie Conthoralis nostra karissima affectiuis precibus nobis cum instancia suppli- cauit, vt causa ipsius et in remedium sue atque nostre animarum annueremus et consenti- remus, vt Ecclesiam in Ruchwan Olomucensis Dyocesis ad eius presentacionem pertinentem donare et conferre posset alicui Ecclesie seculari vel Monasterio cum iurepatronatus et incorporacione ecclesie antedicte, Cuius precibus annuentes et fauorabiliter inclinati racione dictarum causarum premissarum in peticione predicta comprehensarum, donacioni iurispatro- natus, et incorporacioni eandem, cuicumque Ecclesie vel Monasterio faciendam admittimus, et de ipsis consentimus, ob remedium anime nostre, ac in remissionem nostrorum peccaminum, donacionem et incorporacionem easdem maturo super hijs habito consilio et deliberacione prouida approbamus harum testimonio litterarum. Datum Prage XI. Kalend. Maij Anno Domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto. (Ex Orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in archivo c. r. aulico secreto Vienna: K. 258. L. 92.) CCLXXXVII. K. Johann schenkt dem Kloster Sedletz das Patronatsrecht über die Pfarrkirchen in Curim, Czaslaw, Colonia (Kolín) und Gretz in der Prager und der Kirchen in Gemnitz und Germeritz in der Olmützer Diöcese und erlaubt, die Einkünfte zum Nutzen des Klosters zu verwenden. Dt. 22. April 1325. (Jacobi Codex epistolar. Johannis regis Bohemiæ. Regest. n. 76. u. 77. p. 93. nach Riegger, Archiv. III. 379. — Vergl. n. CCLXXI.) CCLXXXVIII. Johannes, rex Bohemiœ, confirmat monasterio Aulæ S. Mariœ in antiqua Bruna omnia privilegia sub antiquo sigillo data. Datum Pragœ III. Kalendas Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Ad vniuersorum noticiam volumus tenore presencium peruenire. Quod cum Illustris domina, domina Elizabeth diue memorie domini Wencezlai, quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri et Predecessoris nostri karissimi Relicta de nostra plurimum presumens sinceritate, se nostre gracie, suis quibuslibet negociis, totaliter et fideliter recommiserit, vt ex eo nostre liberali- tatis munificenciam in se senciat ampliorem. Nos vero plura negocia nostra, cum ea expe- dientes nostris ea litteris, et priuilegijs roborauimus nostrorum fidelium consilio habito super co, Verum ne aliqua sinistra Opinio ex preteritis posset elici in Futuris, propter nostrorum maiorum sigillorum variacionem, dicte Domine Regine vtilitatem, et promocionem ex animo cupientes omnes litteras concessionis, donacionis, confirmacionis, ratihabicionis et libertatis quocumque nomine censeantur, vel melius dici possunt, vel poterunt, tam ipsi domine Regine, quam Monasterio Aule Sancte Marie in antiqua Brunna, Olomucensis Dyocesis, per nos prius, sub nostris Sigillis datas approbamus, innouamus, ratificamus, et confirmamus, sup- plentes omnem defectum, si quis forsitan interuenit, de nostre Regie plenitudine potestatis, Promittentes nostro heredum, successorumque nostrorum nomine, omnes nostras litteras nostris
Strana 223
223 prioribus sigillis munitas, ratas et gratas habere, et eas inuiolabiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage III° Kalendas Maij, Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo Quinto. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæe“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 1.) CCLXXXIX. Johannes dictus Wustehube donat monasterio St. Mariœ in Camentz bona sua in Goldek cum villis ad oppidum hoc pertinentibus. Datum in Goldenstein V. Nonas Maji 1325. In nomine domini amen. Quoniam omnes stabimus ante tribunal Christi, ut recipiat unusquisque prout gessit in corpore siue bonum siue malum, hinc nos Johannes dictus Wstehube 1) cupientes peccata nostra redimere operibus pietatis ad dei omnipotentis gloriam et honorem ac laudem beate Marie virginis gloriose, necnon ob nostrum ac coniugis nostre et omnium liberorum nostrorum progenitorumque nostrorum ac fratrum remedium salutare, sed et pro testamento, ut confidimus deo grato et in restaurum grauium et multorum damp- norum, que frater noster Heinricus et filius eius Hannecho 2) bone memorie, dum adhuc viuerent monasterio de Camentz, et bonis ipsius diuersis temporibus multipliciter intulerunt, damus et conferimus eidem monasterio sancte Marie in Camentz et fratribus deo famulan- tibus iugiter in ibidem de liberorum nostrorum omnium consentanea uoluntate, bona nostra videlicet quondam opidum dictum Goldek et omnes has villas ad ipsum ab antiquo spectantes scilicet Niclausdorph, Stubensyfen, Wynrebe, Cunzcendorph, Spilix 3) Kraftesdorph, Syfirdes- dorph, Waltersdorph, utrumque Woycechsdorph, secundum quod hee ville nunc pro tempore dignoscuntur, aut olim fuerunt, uel erunt forsitan in futuro, in suis gadibus circumferencia- liter situate, cum suis agris nemoribus, rubetis, pascuis, pratris (sic) 4) aquis, piscacionibus, venacionibus ac suis pertinencijs et utilitatibus quibuscumque ad monasterium cum oportunum fuerit in ibi construendum. Adicimus eciam fratribus memoratis, siluas alias a predictis ma- ximas et copiosas ad usus placidos conuertendas, que a greniciis predictarum uillarum usque ad communes circumferencias protenduntur et hee per girum hiis limitibus designantur, ita quod ipse circumferencie predictorum bonorum, a contiguis finibus terre polonie incipientes, eisdem per totum continue copulantur usque ad metas Glacensis prouincie, quas iterum tangentes per montes ulterius porriguntur usque ad fontem Marc fluuii scaturientis ibidem, cuius litus deinceps dictas circumferencias determinat uersus villam Johannis scilicet adia- centem, quas eadem villa et Slegesdorph 5) ac Sybotendorph suis terminis exclusiue distingunt, ac sic postea Cunzcendorph et Wynrebe ville predicte dictas circumferencias finiunt inclusiue, hac lege antiqua seruata diligencius in premissis, quod procliuis aque pluuialis descensus per dicta loca montuosa et humilia uniuersa metas hinc et inde ad latus utrumque disiungit. Preterea dictis fratribus damus liberam potestatem, omnes causas in dictis bonis generaliter iudicandi, siue pecunie, siue sanguinis ille respiciant talionem, aut que de iure merentur sentencia capitali puniri. Hec omnia et singula sicut superius sunt expressa cum omni iure Variancia alterius litteræ orig.: 1) Wustehube. 2) Hancho. 3) Spylix. 4) pratis. 5) Stegelsdorph.
223 prioribus sigillis munitas, ratas et gratas habere, et eas inuiolabiliter obseruare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillo nostro maiori iussimus communiri. Datum Prage III° Kalendas Maij, Anno Domini Millesimo, Trecentesimo, vicesimo Quinto. (Orig. membran. cum sigillo bilaterali rupto in archivo monasterii „Aula S. Mariæe“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 1.) CCLXXXIX. Johannes dictus Wustehube donat monasterio St. Mariœ in Camentz bona sua in Goldek cum villis ad oppidum hoc pertinentibus. Datum in Goldenstein V. Nonas Maji 1325. In nomine domini amen. Quoniam omnes stabimus ante tribunal Christi, ut recipiat unusquisque prout gessit in corpore siue bonum siue malum, hinc nos Johannes dictus Wstehube 1) cupientes peccata nostra redimere operibus pietatis ad dei omnipotentis gloriam et honorem ac laudem beate Marie virginis gloriose, necnon ob nostrum ac coniugis nostre et omnium liberorum nostrorum progenitorumque nostrorum ac fratrum remedium salutare, sed et pro testamento, ut confidimus deo grato et in restaurum grauium et multorum damp- norum, que frater noster Heinricus et filius eius Hannecho 2) bone memorie, dum adhuc viuerent monasterio de Camentz, et bonis ipsius diuersis temporibus multipliciter intulerunt, damus et conferimus eidem monasterio sancte Marie in Camentz et fratribus deo famulan- tibus iugiter in ibidem de liberorum nostrorum omnium consentanea uoluntate, bona nostra videlicet quondam opidum dictum Goldek et omnes has villas ad ipsum ab antiquo spectantes scilicet Niclausdorph, Stubensyfen, Wynrebe, Cunzcendorph, Spilix 3) Kraftesdorph, Syfirdes- dorph, Waltersdorph, utrumque Woycechsdorph, secundum quod hee ville nunc pro tempore dignoscuntur, aut olim fuerunt, uel erunt forsitan in futuro, in suis gadibus circumferencia- liter situate, cum suis agris nemoribus, rubetis, pascuis, pratris (sic) 4) aquis, piscacionibus, venacionibus ac suis pertinencijs et utilitatibus quibuscumque ad monasterium cum oportunum fuerit in ibi construendum. Adicimus eciam fratribus memoratis, siluas alias a predictis ma- ximas et copiosas ad usus placidos conuertendas, que a greniciis predictarum uillarum usque ad communes circumferencias protenduntur et hee per girum hiis limitibus designantur, ita quod ipse circumferencie predictorum bonorum, a contiguis finibus terre polonie incipientes, eisdem per totum continue copulantur usque ad metas Glacensis prouincie, quas iterum tangentes per montes ulterius porriguntur usque ad fontem Marc fluuii scaturientis ibidem, cuius litus deinceps dictas circumferencias determinat uersus villam Johannis scilicet adia- centem, quas eadem villa et Slegesdorph 5) ac Sybotendorph suis terminis exclusiue distingunt, ac sic postea Cunzcendorph et Wynrebe ville predicte dictas circumferencias finiunt inclusiue, hac lege antiqua seruata diligencius in premissis, quod procliuis aque pluuialis descensus per dicta loca montuosa et humilia uniuersa metas hinc et inde ad latus utrumque disiungit. Preterea dictis fratribus damus liberam potestatem, omnes causas in dictis bonis generaliter iudicandi, siue pecunie, siue sanguinis ille respiciant talionem, aut que de iure merentur sentencia capitali puniri. Hec omnia et singula sicut superius sunt expressa cum omni iure Variancia alterius litteræ orig.: 1) Wustehube. 2) Hancho. 3) Spylix. 4) pratis. 5) Stegelsdorph.
Strana 224
224 ac dominio, prout ipsa pacifice tenuimus multis annis, cum omnibus eciam utilitatibus, auri- fodiis ac mineris, que nunc sunt uel exinde poterunt in posterum prouenire iure proprietatis et hereditario in perpetuum possidenda, dictis fratribus in Camentz damus libere et absolute, ut ipsi nullum respectum habeant quoquomodo, ad quemquam hominum in seruicio aliquali, sed tantum ipsi nostri sint memores in suis oracionibus apud deum. In cuius rei testimonium et robur perpetue firmitatis, presentes ipsis dedimus, nostri sigilli appensione munitas. Acta et data sunt hec in Goldenstein quinto nonas Maii. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo quinto presentibus hiis testibus ad hoc rogatis: domino Hermanno de Rychenbach, Cunzcone filio eius genero nostro, Petro dicto de Bela, Heinrico dutzlender, domino Mi- chaele plebano in Shreckerdorph, Rinsmit ciue in Landeke et aliis multis. (Ex originali duplici cum sigillo triangulo in archivo ejusdem monasterij sub Nr. 99 et 100 communicauit Dr. G. A. Stenzel.) CCXC. Regina Elisabetha donat Monasterio Aulæ Regiœ jus patronatus ecclesia parrochialis in Ruchowan. Dt. Pragœe Tercio Nonas Maji 1325. In nomine domini amen Nos Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, ac Lucemburgensis Comitissa, Omnibus in perpetuum. Cum omnes dies ac noctes sacratissimis testantibus legibus necessarium sit cuilibet cum omni lugubracione et cogitacione digerere, vt aliquid utile et placens deo peragatur, Precipue tamen hoc refulgere decet in principibus, vt pro comodo subditorum consilia pernoctantes sub equalitate dierum vtentes, pro omnibus cogitacionem suscipiant, et maxime pro illis quorum vita sic est honesta, sicque commenda- bilis, quod omnem humanam maculam detergat, puras declaret, ac racionabili natura decentes, et plurima secundum mentem operantes, reddat humanis cogitacionibus celsiores, Hinc est, quod nos aduertentes gesta preclara serenissimi principis Domini Wencezlai Boemie et Polonie Regis, patris nostri Karissimi, diue memorie qui ex sue serenitatis solicitudine semper inui- gilans subiectorum comodis ac insudans, abbatiam Monasterij Beate Marie virginis in Aula Regis Cisterciensis ordinis Pragensis dyocesis, fundare curavit liberaliter, et extollere magnifice quam deuote, Idipsumque Monasterium cum personis deo dicatis ibidem degentibus, dominoque famulantibus, maxima fauoris gracia prosecutus, multiplicibus prerogatiuis ac priuilegijs insigniuit, In quo fundacionis sue Monasterio corporaliter requiescit. Huius itaque genitoris nostri Karissimi exemplo inducte, patrissare in quantum nobis cum dei adiutorio possibile fuerit intendentes, Nec mirum, cum ei ex disposicione altissimi in regno succes- serimus temporali, Considerando oppressionem, paupertatem et penuriam, quam post dicti patris nostri karissimi obitum, incidit Monasterium Aule Regie memoratum, De reginalis nostre largitatis clemencia, et intuitu pietatis, ad honorem dei omnipotentis et ad ipsius genitricis gloriam, Necnon pro serenissimi Domini Johannis Boemie et Polonie Regis ac Lucemburgensis Comitis, Conthoralis nostri karissimi, pro nostra quoque ac progenitorum, liberorumque, ac heredum nostrorum remedio et salute de voluntate et conniuencia, bene-
224 ac dominio, prout ipsa pacifice tenuimus multis annis, cum omnibus eciam utilitatibus, auri- fodiis ac mineris, que nunc sunt uel exinde poterunt in posterum prouenire iure proprietatis et hereditario in perpetuum possidenda, dictis fratribus in Camentz damus libere et absolute, ut ipsi nullum respectum habeant quoquomodo, ad quemquam hominum in seruicio aliquali, sed tantum ipsi nostri sint memores in suis oracionibus apud deum. In cuius rei testimonium et robur perpetue firmitatis, presentes ipsis dedimus, nostri sigilli appensione munitas. Acta et data sunt hec in Goldenstein quinto nonas Maii. Anno domini millesimo trecentesimo vicesimo quinto presentibus hiis testibus ad hoc rogatis: domino Hermanno de Rychenbach, Cunzcone filio eius genero nostro, Petro dicto de Bela, Heinrico dutzlender, domino Mi- chaele plebano in Shreckerdorph, Rinsmit ciue in Landeke et aliis multis. (Ex originali duplici cum sigillo triangulo in archivo ejusdem monasterij sub Nr. 99 et 100 communicauit Dr. G. A. Stenzel.) CCXC. Regina Elisabetha donat Monasterio Aulæ Regiœ jus patronatus ecclesia parrochialis in Ruchowan. Dt. Pragœe Tercio Nonas Maji 1325. In nomine domini amen Nos Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie Regina, ac Lucemburgensis Comitissa, Omnibus in perpetuum. Cum omnes dies ac noctes sacratissimis testantibus legibus necessarium sit cuilibet cum omni lugubracione et cogitacione digerere, vt aliquid utile et placens deo peragatur, Precipue tamen hoc refulgere decet in principibus, vt pro comodo subditorum consilia pernoctantes sub equalitate dierum vtentes, pro omnibus cogitacionem suscipiant, et maxime pro illis quorum vita sic est honesta, sicque commenda- bilis, quod omnem humanam maculam detergat, puras declaret, ac racionabili natura decentes, et plurima secundum mentem operantes, reddat humanis cogitacionibus celsiores, Hinc est, quod nos aduertentes gesta preclara serenissimi principis Domini Wencezlai Boemie et Polonie Regis, patris nostri Karissimi, diue memorie qui ex sue serenitatis solicitudine semper inui- gilans subiectorum comodis ac insudans, abbatiam Monasterij Beate Marie virginis in Aula Regis Cisterciensis ordinis Pragensis dyocesis, fundare curavit liberaliter, et extollere magnifice quam deuote, Idipsumque Monasterium cum personis deo dicatis ibidem degentibus, dominoque famulantibus, maxima fauoris gracia prosecutus, multiplicibus prerogatiuis ac priuilegijs insigniuit, In quo fundacionis sue Monasterio corporaliter requiescit. Huius itaque genitoris nostri Karissimi exemplo inducte, patrissare in quantum nobis cum dei adiutorio possibile fuerit intendentes, Nec mirum, cum ei ex disposicione altissimi in regno succes- serimus temporali, Considerando oppressionem, paupertatem et penuriam, quam post dicti patris nostri karissimi obitum, incidit Monasterium Aule Regie memoratum, De reginalis nostre largitatis clemencia, et intuitu pietatis, ad honorem dei omnipotentis et ad ipsius genitricis gloriam, Necnon pro serenissimi Domini Johannis Boemie et Polonie Regis ac Lucemburgensis Comitis, Conthoralis nostri karissimi, pro nostra quoque ac progenitorum, liberorumque, ac heredum nostrorum remedio et salute de voluntate et conniuencia, bene-
Strana 225
225 placitoque et consensu eiusdem illustris domini Johannis Regis conthoralis nostri iam predicti, pariterque nostrorum Procerum et baronum consilio accedente donamus et tradimus Religiosis viris Petro, abbati et Conuentui dicti Monasterij Aule Regie ecclesiam et iuspatronatus ecclesie in Ruchwan Olomucensis Dyocesis, Quam eciam ecclesiam ad nostram presenta- cionem de iure habemus pertinentem, cum iure patronatus in ipsum abbatem et conuentum prefati Monasterij Aule Regie ex nunc per presentes transferimus pleno iure perpetuo possidendam. Ita quod fructus, obuenciones, redditus, et prouentus dicte ecclesie in Ruchwan prenominati abbas et Conuentus Aule Regie in suos proprios conuertere possint vsus, Dum tamen tantum de predictis fructibus, obuencionibus, redditibus, aut prouentibus prefate ecclesie relinquatur, per que possit ibi residens animarum curam habens episcopalia iura persoluere et remanere comode, aliaque incumbencia onera supportare, Interdicentes et prohibentes expresse, ne quisquam hanc nostram donacionem tradicionem et translacionem de predicta ecclesia in Ruchwan, rite ac pie per nos factam ausu temerario audeat violare, sicut in- dignacionem dei et domini Regis Conthoralis nostri predicti atque nostram, heredumque nostrorum animaduersionem uoluerit euitare, Et quia multis undique natura nouitatibus vtens, que sua sunt operatur, volentes huic nostre saluberrime donacioni tradicioni et translacioni congruentem exhibere caucionem et medelam, ne decursio et uarietas humane nature acu- leum obliuionis inducat. In testimonium et robur donacionis, tradicionis et translacionis ecclesie et iurispatronatus predictorum, presentem paginam conscribi iussimus, et nostre maiestatis sigillo ipsam mandauimus communiri. Actum et Datum Prage Anno domini Millesimo, Tre- centesimo, Vicesimo quinto, Tercio Nonas Maij. (Ex orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in c. r. archivio aulico secreto Viennæ, K. 258.) CCXCI. Johannes, rex Bohemiæ, concedit civitati Iglaviensi translationem nundinarum annualium. Dt. Pragœ Nonis Maji 1325. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod cum nos dilectis nobis Ciuibus Iglauiensibus pro eorum commodo speciali indulserimus, ut nundine rerum venalium ibidem annis singulis deberent statuto tempore, prout in nostris super eo ipsis datis literis plenius exprimitur, celebrari, tamen quia eorum informacione didicimus euidenter, quod ipsis tempus aliud videlicet inter Natiuitatis Beate uirginis et beati Michaelis festa pro huiusmodi nundinis celebrandis oppor- tunius haberetur, supplicantes nobis deuote, vt ipsas nundinas ad idem tempus dignaremur transferre, Nos eorum supplicacionibus inclinati benigne, ipsis graciose concedimus et fauemus, ut huiusmodi nundinas inter predicta natiuitatis Beate uirginis et Beati Michaelis festa, tempore quo decreuerint apciori, valeant annis deinceps singulis celebrare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Prage Nonis Maij, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. (Ex originali cum sigillo equestri venusto in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) 29
225 placitoque et consensu eiusdem illustris domini Johannis Regis conthoralis nostri iam predicti, pariterque nostrorum Procerum et baronum consilio accedente donamus et tradimus Religiosis viris Petro, abbati et Conuentui dicti Monasterij Aule Regie ecclesiam et iuspatronatus ecclesie in Ruchwan Olomucensis Dyocesis, Quam eciam ecclesiam ad nostram presenta- cionem de iure habemus pertinentem, cum iure patronatus in ipsum abbatem et conuentum prefati Monasterij Aule Regie ex nunc per presentes transferimus pleno iure perpetuo possidendam. Ita quod fructus, obuenciones, redditus, et prouentus dicte ecclesie in Ruchwan prenominati abbas et Conuentus Aule Regie in suos proprios conuertere possint vsus, Dum tamen tantum de predictis fructibus, obuencionibus, redditibus, aut prouentibus prefate ecclesie relinquatur, per que possit ibi residens animarum curam habens episcopalia iura persoluere et remanere comode, aliaque incumbencia onera supportare, Interdicentes et prohibentes expresse, ne quisquam hanc nostram donacionem tradicionem et translacionem de predicta ecclesia in Ruchwan, rite ac pie per nos factam ausu temerario audeat violare, sicut in- dignacionem dei et domini Regis Conthoralis nostri predicti atque nostram, heredumque nostrorum animaduersionem uoluerit euitare, Et quia multis undique natura nouitatibus vtens, que sua sunt operatur, volentes huic nostre saluberrime donacioni tradicioni et translacioni congruentem exhibere caucionem et medelam, ne decursio et uarietas humane nature acu- leum obliuionis inducat. In testimonium et robur donacionis, tradicionis et translacionis ecclesie et iurispatronatus predictorum, presentem paginam conscribi iussimus, et nostre maiestatis sigillo ipsam mandauimus communiri. Actum et Datum Prage Anno domini Millesimo, Tre- centesimo, Vicesimo quinto, Tercio Nonas Maij. (Ex orig. membran. cujus sigillum avulsum est, in c. r. archivio aulico secreto Viennæ, K. 258.) CCXCI. Johannes, rex Bohemiæ, concedit civitati Iglaviensi translationem nundinarum annualium. Dt. Pragœ Nonis Maji 1325. Nos Johannes, dei gracia Boemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, Notum facimus vniuersis, Quod cum nos dilectis nobis Ciuibus Iglauiensibus pro eorum commodo speciali indulserimus, ut nundine rerum venalium ibidem annis singulis deberent statuto tempore, prout in nostris super eo ipsis datis literis plenius exprimitur, celebrari, tamen quia eorum informacione didicimus euidenter, quod ipsis tempus aliud videlicet inter Natiuitatis Beate uirginis et beati Michaelis festa pro huiusmodi nundinis celebrandis oppor- tunius haberetur, supplicantes nobis deuote, vt ipsas nundinas ad idem tempus dignaremur transferre, Nos eorum supplicacionibus inclinati benigne, ipsis graciose concedimus et fauemus, ut huiusmodi nundinas inter predicta natiuitatis Beate uirginis et Beati Michaelis festa, tempore quo decreuerint apciori, valeant annis deinceps singulis celebrare. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillo nostro iussimus communiri. Datum Prage Nonis Maij, Anno Domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo Quinto. (Ex originali cum sigillo equestri venusto in archivo ejusdem civitatis copiavit Ant. Boczek.) 29
Strana 226
226 — CCXCII. Johannes, rex Bohemia, confirmat monasterio Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna omnia ura et privilegia et nominatim de propinatione vini. Dt. Praga VIII. Idus Maji 1325. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, fidelibus suis dilectis judici et juratis ac vniuersitati Ciuium in Bruna graciam suam et omne bonum, Cum ob respectum diuine remuneracionis et memoriale perpetuum, nostrorumque predecessorum animarum remedium, et nostre salutis augmentum, ad instanciam Illustris Domine Domine Elisabethe Regine, Domini Wenceslai Boemie et Polonie quondam Regis Soceri et pre- decessoris nostri karissimi Relicte Monasterium Aule Sancte Marie in Antiqua Bruna, gracias libertates ex certa nostra sciencia donauimus perpetuo duraturas, Volentes ea super omnia Jura predecessorum Nostrorum Regum Boemie et Marchionum Morauie inuiolabiliter obseruari, Et presertim super vinorum dicti Monasterij propinacione in loco solito et con- sucto, ac specialiter in Curia Claustri ad hoc sito, ac deputato, fidelitati vestre precise, et expresse, ac districte precipimus, et mandamus, omnino volentes, ut contra gracias et li- bertates per nos et predecessores nostros, ut premittitur, liberaliter factas et datas, nullus vestrum, aut aliquis uestre dicioni subiectus, cuiuscumque status, gradus, condicionis, aut preeminencie existat, contraire presumat, aut eas aliqualiter ausu temerario infringere, seu inuadere, aut quoquomodo agrauare. Si quis secus fecerit, penas per antecessores diue memorie nostros latas et fulminatas ac nostre Regie potestatis indignacionem se noverit incursurum. Datum Prage Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo quinto, octava Idus Maij. (Copia simplex in confirmatione privilegiorum ejusdem monasterii ab Imperat. Maria Theresia 1748 data inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ.) CCXCIII. Johannes, Bohemia rex, profitetur, se Elizabetha reginœ in Mille sexagenis gross. denar. Prag. obligatum esse. Pragœ VIII. Idus Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Constare volumus tenore presencium vniuersis, Quod inclite domine domine Elizabeth, Illu- stris Principis domini Wencezlai diue memorie quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri ac predecessoris nostri karissimi, Relicte in Mille Sexagenis grossorum denariorum Pragen- sium, quas nobis in parata concessit pecunia, obligati, easdem sibi a festo Penthecostes affuturo proxime ad vnius anni spacium immediate subsequens, vel ea non exstante Dilectis fidelibus nostris Henrico et Henrico de Lypa, Boemie et Morauie Capitaneis, bona fide promittimus sine protraccione qualibet nos daturos. Harum nostrarum testimonio literarum, Sigillo nostro Maiori signatarum, Datum Prage anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo Quinto, VIII. Idus Maij. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 14.)
226 — CCXCII. Johannes, rex Bohemia, confirmat monasterio Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna omnia ura et privilegia et nominatim de propinatione vini. Dt. Praga VIII. Idus Maji 1325. Johannes dei gracia Bohemie et Polonie Rex, ac Lucemburgensis Comes, fidelibus suis dilectis judici et juratis ac vniuersitati Ciuium in Bruna graciam suam et omne bonum, Cum ob respectum diuine remuneracionis et memoriale perpetuum, nostrorumque predecessorum animarum remedium, et nostre salutis augmentum, ad instanciam Illustris Domine Domine Elisabethe Regine, Domini Wenceslai Boemie et Polonie quondam Regis Soceri et pre- decessoris nostri karissimi Relicte Monasterium Aule Sancte Marie in Antiqua Bruna, gracias libertates ex certa nostra sciencia donauimus perpetuo duraturas, Volentes ea super omnia Jura predecessorum Nostrorum Regum Boemie et Marchionum Morauie inuiolabiliter obseruari, Et presertim super vinorum dicti Monasterij propinacione in loco solito et con- sucto, ac specialiter in Curia Claustri ad hoc sito, ac deputato, fidelitati vestre precise, et expresse, ac districte precipimus, et mandamus, omnino volentes, ut contra gracias et li- bertates per nos et predecessores nostros, ut premittitur, liberaliter factas et datas, nullus vestrum, aut aliquis uestre dicioni subiectus, cuiuscumque status, gradus, condicionis, aut preeminencie existat, contraire presumat, aut eas aliqualiter ausu temerario infringere, seu inuadere, aut quoquomodo agrauare. Si quis secus fecerit, penas per antecessores diue memorie nostros latas et fulminatas ac nostre Regie potestatis indignacionem se noverit incursurum. Datum Prage Anno domini Millesimo Trecentesimo Vicesimo quinto, octava Idus Maij. (Copia simplex in confirmatione privilegiorum ejusdem monasterii ab Imperat. Maria Theresia 1748 data inter analecta Ant. Boczek in archivo marchionatus Moraviæ.) CCXCIII. Johannes, Bohemia rex, profitetur, se Elizabetha reginœ in Mille sexagenis gross. denar. Prag. obligatum esse. Pragœ VIII. Idus Maji 1325. Nos Johannes dei gracia Boemie et Polonie Rex ac Lucemburgensis Comes, Constare volumus tenore presencium vniuersis, Quod inclite domine domine Elizabeth, Illu- stris Principis domini Wencezlai diue memorie quondam Boemie et Polonie Regis, Soceri ac predecessoris nostri karissimi, Relicte in Mille Sexagenis grossorum denariorum Pragen- sium, quas nobis in parata concessit pecunia, obligati, easdem sibi a festo Penthecostes affuturo proxime ad vnius anni spacium immediate subsequens, vel ea non exstante Dilectis fidelibus nostris Henrico et Henrico de Lypa, Boemie et Morauie Capitaneis, bona fide promittimus sine protraccione qualibet nos daturos. Harum nostrarum testimonio literarum, Sigillo nostro Maiori signatarum, Datum Prage anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo Quinto, VIII. Idus Maij. (Orig. membran, cujus sigillum avulsum est, in archivo monasterii „Aula S. Mariæ" apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. A. n. 14.)
Strana 227
227 CCXCIV. Conradus, episcopus Olomucensis, elargitur ecclesiæ B. Mariæ virginis ante Brunam indulgentias XL. dierum. Datum in Modricz III. Kalend. Junii 1325. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 3.) CCXCV. Johannes, papa XXII. indulget Johanni, regi Bohemie, triennio decimam omnium ecclesia- sticorum proventuum ab omnibus ecclesiasticis personis excepto solummodo ordine S. Johannis Hierosolimitani. Dt. Avinione Kalendis Junii 1325. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Carissimo in Christo filio Johanni Regi Boemie Illustri Salutem et Apostolicam Benedictionem. Sedis Apostolice copiosa benignitas Catholicorum Principum vota tunc grata liberalitate prosequitur cum erga redemptoris obsequia et defensionem fidelium salubri ducta proposito diriguntur. Sane tu nuper per speciales nuncios tuos ad nostram presentiam destinatos in nostra et fratrum nostrorum presentia exponi fecisti, quod tu zelo fidei christiane succensus ad impendendum opportuna presidia sancte matri ecclesie quam Dominus noster Jhesus Christus proprio sanguine consecravit, teque exponendum obsequiis eiusdem ecclesie et apostolice sedis, toto aspiras affectu per predictos nuncios humili supplicatione deposcens, ut te in tam pio et laudabili proposito confoventes in subsidium negotiorum huiusmodi proptereaque personam et bona tua quelibet es paratus exponere decimam ecclesiasticorum proventuum et reddituum regni Boemie et Comitatus tui Lucemburgensis tibi ad certum tempus pro premissorum supportandis oneribus concedere dignaremur. Nos igitur attendentes eximie devotionis affectum, quem tu ad eiusdem redemptoris nostri et dicte sedis obsequia ardenti promptitudine devotionis ostendis desiderijs gratis inducimur, ut te tamquam inclitum eiusdem sedis filium caritatis interne brachiis ample- xantes tuis in hac parte votis quantum cum Deo possumus annuamus. Volentes itaque celsitudini tue super huiusmodi tuo pio laudabilique proposito favoribus assistere opportunis de dictorum fratrum consilio decimam omnium ecclesiasticorum proventuum et reddituum locorum quorum- libet ecclesiasticorum exemptorum et non exemptorum regni et Comitatus predictorum ab omnibus Archiepiscopis, Episcopis, ceterisque personis ecclesiasticis quibuscumque quantacumque prefulgeant dignitate, seu cuiuscumque sint preeminentie conditionis seu status religionis vel ordinis quibus et eorum alicui nulla privilegia vel indulgentias sub quacumque verborum forma vel expressione concessa volumus suffragari, preterquam a dilectis filiis.. Magistro et fratribus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani, qui contra hostes fidei christiane exponunt iugiter se et sua, quos propter hoc ab eiusdem prestatione decime exemptos et liberos fore decernimus et immunes, tibi concedimus in tuum subsidium usque ad triennium exigendam et etiam colligendam et tibi integraliter assignandam ad ipsius exactionem decime venerabilem fratrum nostrum .. Episcopum Olomucensem et dilectos filios.. Brevenolbensem ac .. sancte Marie Lucemburgensis Pragensis et Treverensis diocesium Monasteriorum Abbates per alias 29*
227 CCXCIV. Conradus, episcopus Olomucensis, elargitur ecclesiæ B. Mariæ virginis ante Brunam indulgentias XL. dierum. Datum in Modricz III. Kalend. Junii 1325. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo monasterii „Aula S. Mariæ“ apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. C. n. 3.) CCXCV. Johannes, papa XXII. indulget Johanni, regi Bohemie, triennio decimam omnium ecclesia- sticorum proventuum ab omnibus ecclesiasticis personis excepto solummodo ordine S. Johannis Hierosolimitani. Dt. Avinione Kalendis Junii 1325. Johannes Episcopus Servus Servorum Dei Carissimo in Christo filio Johanni Regi Boemie Illustri Salutem et Apostolicam Benedictionem. Sedis Apostolice copiosa benignitas Catholicorum Principum vota tunc grata liberalitate prosequitur cum erga redemptoris obsequia et defensionem fidelium salubri ducta proposito diriguntur. Sane tu nuper per speciales nuncios tuos ad nostram presentiam destinatos in nostra et fratrum nostrorum presentia exponi fecisti, quod tu zelo fidei christiane succensus ad impendendum opportuna presidia sancte matri ecclesie quam Dominus noster Jhesus Christus proprio sanguine consecravit, teque exponendum obsequiis eiusdem ecclesie et apostolice sedis, toto aspiras affectu per predictos nuncios humili supplicatione deposcens, ut te in tam pio et laudabili proposito confoventes in subsidium negotiorum huiusmodi proptereaque personam et bona tua quelibet es paratus exponere decimam ecclesiasticorum proventuum et reddituum regni Boemie et Comitatus tui Lucemburgensis tibi ad certum tempus pro premissorum supportandis oneribus concedere dignaremur. Nos igitur attendentes eximie devotionis affectum, quem tu ad eiusdem redemptoris nostri et dicte sedis obsequia ardenti promptitudine devotionis ostendis desiderijs gratis inducimur, ut te tamquam inclitum eiusdem sedis filium caritatis interne brachiis ample- xantes tuis in hac parte votis quantum cum Deo possumus annuamus. Volentes itaque celsitudini tue super huiusmodi tuo pio laudabilique proposito favoribus assistere opportunis de dictorum fratrum consilio decimam omnium ecclesiasticorum proventuum et reddituum locorum quorum- libet ecclesiasticorum exemptorum et non exemptorum regni et Comitatus predictorum ab omnibus Archiepiscopis, Episcopis, ceterisque personis ecclesiasticis quibuscumque quantacumque prefulgeant dignitate, seu cuiuscumque sint preeminentie conditionis seu status religionis vel ordinis quibus et eorum alicui nulla privilegia vel indulgentias sub quacumque verborum forma vel expressione concessa volumus suffragari, preterquam a dilectis filiis.. Magistro et fratribus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani, qui contra hostes fidei christiane exponunt iugiter se et sua, quos propter hoc ab eiusdem prestatione decime exemptos et liberos fore decernimus et immunes, tibi concedimus in tuum subsidium usque ad triennium exigendam et etiam colligendam et tibi integraliter assignandam ad ipsius exactionem decime venerabilem fratrum nostrum .. Episcopum Olomucensem et dilectos filios.. Brevenolbensem ac .. sancte Marie Lucemburgensis Pragensis et Treverensis diocesium Monasteriorum Abbates per alias 29*
Strana 228
228 nostras litteras deputantes ut ipsi vel duo aut unus eorum per se vel alium seu alios, quos ad hoc duxerint deputandos de omnibus fructibus, redditibus et proventibus ecclesiasticis dictarum personarum ecclesiasticarum secularium et regularium exemptarum et non exemp- tarum in dictis regno et comitatu consistentium videlicet ecclesiarum monasteriorum et beneficiorum que habent et obtinent in regno et comitatu predictis secundum modum et morem, ac consuetudinem in exactione et collectione huiusmodi hactenus observatos quolibet anno dicti Triennii in subscriptis terminis levent et exigant decimam supradictam. Siquidem solutionis medietatis decime huius primi anni terminum primum fore statuimus festum nativitatis Dominice primo venturum, secundum vero terminum festum Pentecosten dictum festum nativitatis Domini proximo secuturum in aliis duobus annis sequentibus, circa solutionem huius decime predictis terminis observandis ad solutionem vero eiusdem decime quoscumque exemptos et non exemptos eiusdem decime debitores in dictis regno et comitatu consistentes per censuram ecclesiasticam, ac per sequestracionem fructuum reddituum et proventuum ecclesiasticorum suorum consistentium in eisdem Regno et Comitatu ut premittitur si expedire viderint appella- tione postposita compellendo. Ita quod fructus redditus et proventus ecclesiasticos alios eorundem extra regnum et comitatum predictum consistentes huiusmodi compulsionis officium aliquatenus non extendant nec ad exactionem huiusmodi faciendam in aliquo casu per se vel alium seu alios, invocent auxilium brachii secularis nisi predictorum non solventium contumacia exigente aliud circa hoc per sedem eandem existeret ordinatum, et ne de moneta in qua predicte decime solutio fiet et fieri debebit, valeat hesitari, et ut vitentur gravamina que propter hoc viris ecclesiasticis interdum consueverunt inferri volumus quod per Episcopum et Abbates Prelatos et eorum singulos et alios subcollectores ipsorum, ipsa decima ad monetam currentem communiter levetur et etiam exigatur iuxta constitutionem super hoc editam in consilio Viennensi ita quod pretextu alicuius cambii debitores et solutores dicte decime non graventur illam tamen eandemque monetam quam recipient vel recipi facient tenebuntur tibi, seu tuo certo nuncio assignare huiusmodi vero decimam exigent et exigi facient secundum taxationem hactenus factam in Civitatibus, diocesibus atque locis Regni et Comitatus predictorum vel ubi nulla huiusmodi certa taxatio fuerit secundum consue- tudinem in exactione et solutione huiusmodi hactenus ohservatam. Attentius provisuri ut ipsi et eorum singuli per se et alios exactionem et collectionem dicte decime faciant absque aliquo onere expensarum eorum a quibus huiusmodi decimas exigent, nisi forte eis deficientibus in solutione dicte decime in terminis supradictis ob huiusmodi eorum defectum expensas fieri oporteret, ad quorum restitutionem eos teneri volumus et astringi quodque circa hec, constitutionem eiusdem Viennensis consilii observantes calices, libros, et alia ornamenta ecclesiarum divinis officiis deputata ex causa pignoris vel distractionis capere recipere distrahere seu quomodolibet occupare per se vel alios non presumant prout in litteris nostris dictis Episcopo et Abbatibus directis plenius continetur. Volumus insuper quod prefati Episcopus et Abbates et quilibet eorum omnium reddituum et proventuum ecclesiasticorum eorum decimam ab ipsismet fideliter et integre exigant, ita quod nullus eorum circa hoc sibi indulgeat, set secum in hac parte procedat ac si tali offiicio in extraneo fungeretur sic
228 nostras litteras deputantes ut ipsi vel duo aut unus eorum per se vel alium seu alios, quos ad hoc duxerint deputandos de omnibus fructibus, redditibus et proventibus ecclesiasticis dictarum personarum ecclesiasticarum secularium et regularium exemptarum et non exemp- tarum in dictis regno et comitatu consistentium videlicet ecclesiarum monasteriorum et beneficiorum que habent et obtinent in regno et comitatu predictis secundum modum et morem, ac consuetudinem in exactione et collectione huiusmodi hactenus observatos quolibet anno dicti Triennii in subscriptis terminis levent et exigant decimam supradictam. Siquidem solutionis medietatis decime huius primi anni terminum primum fore statuimus festum nativitatis Dominice primo venturum, secundum vero terminum festum Pentecosten dictum festum nativitatis Domini proximo secuturum in aliis duobus annis sequentibus, circa solutionem huius decime predictis terminis observandis ad solutionem vero eiusdem decime quoscumque exemptos et non exemptos eiusdem decime debitores in dictis regno et comitatu consistentes per censuram ecclesiasticam, ac per sequestracionem fructuum reddituum et proventuum ecclesiasticorum suorum consistentium in eisdem Regno et Comitatu ut premittitur si expedire viderint appella- tione postposita compellendo. Ita quod fructus redditus et proventus ecclesiasticos alios eorundem extra regnum et comitatum predictum consistentes huiusmodi compulsionis officium aliquatenus non extendant nec ad exactionem huiusmodi faciendam in aliquo casu per se vel alium seu alios, invocent auxilium brachii secularis nisi predictorum non solventium contumacia exigente aliud circa hoc per sedem eandem existeret ordinatum, et ne de moneta in qua predicte decime solutio fiet et fieri debebit, valeat hesitari, et ut vitentur gravamina que propter hoc viris ecclesiasticis interdum consueverunt inferri volumus quod per Episcopum et Abbates Prelatos et eorum singulos et alios subcollectores ipsorum, ipsa decima ad monetam currentem communiter levetur et etiam exigatur iuxta constitutionem super hoc editam in consilio Viennensi ita quod pretextu alicuius cambii debitores et solutores dicte decime non graventur illam tamen eandemque monetam quam recipient vel recipi facient tenebuntur tibi, seu tuo certo nuncio assignare huiusmodi vero decimam exigent et exigi facient secundum taxationem hactenus factam in Civitatibus, diocesibus atque locis Regni et Comitatus predictorum vel ubi nulla huiusmodi certa taxatio fuerit secundum consue- tudinem in exactione et solutione huiusmodi hactenus ohservatam. Attentius provisuri ut ipsi et eorum singuli per se et alios exactionem et collectionem dicte decime faciant absque aliquo onere expensarum eorum a quibus huiusmodi decimas exigent, nisi forte eis deficientibus in solutione dicte decime in terminis supradictis ob huiusmodi eorum defectum expensas fieri oporteret, ad quorum restitutionem eos teneri volumus et astringi quodque circa hec, constitutionem eiusdem Viennensis consilii observantes calices, libros, et alia ornamenta ecclesiarum divinis officiis deputata ex causa pignoris vel distractionis capere recipere distrahere seu quomodolibet occupare per se vel alios non presumant prout in litteris nostris dictis Episcopo et Abbatibus directis plenius continetur. Volumus insuper quod prefati Episcopus et Abbates et quilibet eorum omnium reddituum et proventuum ecclesiasticorum eorum decimam ab ipsismet fideliter et integre exigant, ita quod nullus eorum circa hoc sibi indulgeat, set secum in hac parte procedat ac si tali offiicio in extraneo fungeretur sic
Strana 229
229 quod unusquisque ipsorum in scriptis redigi faciat quicquid pro dicta decima de proventibus suis ecclesiasticis exiget a seipso, exaccionem vero huiusmodi iuxta taxationem decime si secundum eam consueverunt hactenus solvere de dictis ipsorum proventibus facient, alioquin in exactione huiusmodi servabunt consuetudinem hactenus in similibus solitam observari, ac nichilominus in personas illorum ex ipsis Episcopo et Abbatibus, vel Vicariorum ipsorum et aliorum quorum- cumque qui de mandato eorum ad collectionem et exactionem huiusmodi fuerint deputati, quique deficerent in solutione dicte decime in terminis supradictis vel in collectione et exactione huiusmodi fraudem forsitan vel malitiam adhiberent excommunicationis tententiam non ligatum gratiam et communionem apostolice sedis habentem, facta sibi fide de satisfactione huiusmodi possint absolutionis beneficium obtinere. Tu vero fili huius laudabilis voluntatis propositum sic evidentis operis executione demonstres divina in hac parte fideique negocia potenter et viriliter assumendo, quod deum propterea tibi retributionem constituas apud nos et dictos fratres nostros commendabilis habearis et in cunctorum conspectu fidelium reddaris propterea graciosus. Datum Avinione Kalendis Junii Anno nono. In eundem modum venerabili fratri .. Episcopo Olomucensi et dilectis filiis ..Brevenol- bensis et .. Sancle Marie Lucemburgensis Pragensis et Treverensis Dioc. Monasteriorum Abbatibus Salutem etc. Nuper Carissimus in Christo filius noster Johannes Rex Boemie Illustris per speciales nuncios suos ad nostram presentiam destinatos etc. ut supra verbis conpetenter mutatis usque et eliam colligenda et eidem regi assignanda. Cum itaque vos de quorum maturitate fidelitate et circumspectionis industria fiduciam gerimus in Domino specialem ad exactionem huiusmodi decime pro dicto Triennio faciendam iuxta infrascriptum modum per ipsius sedis providentiam ordinatum duxerimus eligendos discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatenus onus huiusmodi vobis impositum suscipientes et exequentes humiliter ac devote vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios quos ad hec duxeritis deputandos de omnibus fructibus etc. usque seu quomodolibet occupare per vos vel alios minime presumatis, non obstantibus quibuscumque privilegiis indulgentiis vel gratiis eisdem personis ecclesiasticis vel earum alicui aut dignitatibus seu ordinibus earundem et specialiter Cisterciensi Premonstratensi Cluniacensi Cartusiensi Grandi- montensi vel eorum universitatibus aut personis singularibus sub quacumque verborum forma vel expressione ab eadem sede concessis etiamsi contineantur in eis quod de ipsorum totis tenoribus seriatim, ac de verbo ad verbum plenam et expressam seu explicitam quantumcumque in nostris litteris fieri oporteat mentionem et qualibet alia ipsius sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris forme vel expressionis existat per quam de verbo ad verbum presentibus non insertam aut nominatam et singulariter non expressam effectus eorum impediri valeat quomodolibet vel differi. Volumus insuper quod vos et quibuslibet vestrum omnium reddituum et proventuum ecclesiasticorum vestrorum decimam a vobismetipsis fideliter et integre exigatis ita quod nullus vestrum circa hoc sibi indulgeat etc. usque absolutionis beneficium obtinere. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IX. part. II. pag. 166. epist. 1712 in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik. Confer. Dobner Monument. V. p. 403. ubi habetur bulla ad episcopum Olomucensem et abbates alios hac in re missa).
229 quod unusquisque ipsorum in scriptis redigi faciat quicquid pro dicta decima de proventibus suis ecclesiasticis exiget a seipso, exaccionem vero huiusmodi iuxta taxationem decime si secundum eam consueverunt hactenus solvere de dictis ipsorum proventibus facient, alioquin in exactione huiusmodi servabunt consuetudinem hactenus in similibus solitam observari, ac nichilominus in personas illorum ex ipsis Episcopo et Abbatibus, vel Vicariorum ipsorum et aliorum quorum- cumque qui de mandato eorum ad collectionem et exactionem huiusmodi fuerint deputati, quique deficerent in solutione dicte decime in terminis supradictis vel in collectione et exactione huiusmodi fraudem forsitan vel malitiam adhiberent excommunicationis tententiam non ligatum gratiam et communionem apostolice sedis habentem, facta sibi fide de satisfactione huiusmodi possint absolutionis beneficium obtinere. Tu vero fili huius laudabilis voluntatis propositum sic evidentis operis executione demonstres divina in hac parte fideique negocia potenter et viriliter assumendo, quod deum propterea tibi retributionem constituas apud nos et dictos fratres nostros commendabilis habearis et in cunctorum conspectu fidelium reddaris propterea graciosus. Datum Avinione Kalendis Junii Anno nono. In eundem modum venerabili fratri .. Episcopo Olomucensi et dilectis filiis ..Brevenol- bensis et .. Sancle Marie Lucemburgensis Pragensis et Treverensis Dioc. Monasteriorum Abbatibus Salutem etc. Nuper Carissimus in Christo filius noster Johannes Rex Boemie Illustris per speciales nuncios suos ad nostram presentiam destinatos etc. ut supra verbis conpetenter mutatis usque et eliam colligenda et eidem regi assignanda. Cum itaque vos de quorum maturitate fidelitate et circumspectionis industria fiduciam gerimus in Domino specialem ad exactionem huiusmodi decime pro dicto Triennio faciendam iuxta infrascriptum modum per ipsius sedis providentiam ordinatum duxerimus eligendos discretioni vestre per apostolica scripta mandamus quatenus onus huiusmodi vobis impositum suscipientes et exequentes humiliter ac devote vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios quos ad hec duxeritis deputandos de omnibus fructibus etc. usque seu quomodolibet occupare per vos vel alios minime presumatis, non obstantibus quibuscumque privilegiis indulgentiis vel gratiis eisdem personis ecclesiasticis vel earum alicui aut dignitatibus seu ordinibus earundem et specialiter Cisterciensi Premonstratensi Cluniacensi Cartusiensi Grandi- montensi vel eorum universitatibus aut personis singularibus sub quacumque verborum forma vel expressione ab eadem sede concessis etiamsi contineantur in eis quod de ipsorum totis tenoribus seriatim, ac de verbo ad verbum plenam et expressam seu explicitam quantumcumque in nostris litteris fieri oporteat mentionem et qualibet alia ipsius sedis indulgentia generali vel speciali cuiuscumque tenoris forme vel expressionis existat per quam de verbo ad verbum presentibus non insertam aut nominatam et singulariter non expressam effectus eorum impediri valeat quomodolibet vel differi. Volumus insuper quod vos et quibuslibet vestrum omnium reddituum et proventuum ecclesiasticorum vestrorum decimam a vobismetipsis fideliter et integre exigatis ita quod nullus vestrum circa hoc sibi indulgeat etc. usque absolutionis beneficium obtinere. Datum ut supra. (Ex autographo Regesto Johannis papæ XXII. anni IX. part. II. pag. 166. epist. 1712 in Tabulariis Vaticanis copiavit Dr. B. Dudik. Confer. Dobner Monument. V. p. 403. ubi habetur bulla ad episcopum Olomucensem et abbates alios hac in re missa).
Strana 230
230 CCXCVI. Johannes, præpositus Wyšehradensis, cedit monasterio Aulæ S. Maria in Antiqua Bruna capellam S. Procopii ibidem sitam. Datum Brunœ II. Kalend. Septembris 1325. Nos Johannes diuina miseracione Prepositus Wissegradensis ecclesie Pragensis diocesis, vniuersis quibus presentes exhibite fuerint publice recognoscimus et fatemur, Quod nos omnes fructus, Redditus, obuenciones et prouentus nostre Capelle sancti Procopij in Antiqua Brunna, Olomucensis diocesis ad tempora vite nostre quibus nos eandem habere et tenere continget, Religiosis et deodeuotis dominabus Christine Abbatisse, Katerine Priorisse, et Conuentui sanctimonialium Monasterij Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, ordinis Cisterciensis, dicte Olomucensis diocesis eiusdem Monasterij nomine rite et racionabiliter concessimus et locauimus in omnem euentum pro Septuaginta Marcis grossorum Pragensium, Sexaginta quatuor pro marca qualibet computando, nobis annis singulis in festo sancti Martini per Abbatissam que pro tempore fuerit et Conuentum predicti Monasterij integraliter absque contradiccione et deduccione qualibet persoluendis Dantes eisdem potestatem liberam vtendi et fruendi quidquid poterit ex premissis prouenire Promittentes eciam et prestita fide, nomine et vice Juramenti firmantes ipsis Abbatisse et Conuentui nomine dicti Monasterij concessionem et locacionem huiusmodi nos gratam ratam et firmam habere et tenere nec eam vmquam infringere aut contrafacere vel venire nullamque obligacionem seu locacionem aliam vel contractum in ipsa Capella vel eius Redditibus fructibus et prouentibus quomodo- libet facere aut fecisse cuius pretextu dicta nostra concessio seu locacio posset infringi uel aliquatenus impediri et si forsitan quod absit dictam locacionem in posterum retractare vel contra eam aut eciam aliqua premissorum quomodolibet facere reperiremur, eo ipso priua- cionis penam dicte Capelle sancti Procopij, cui exnunc prout extunc nos sponte submittimus incidere volumus sic quod .. Abbatissa que pro tempore fuerit et Conuentus prefati Mo- nasterii Reuerendo in Christo patri domino .. Episcopo Olomucensi qui similiter pro tempore fuerit instituendum per eum alium in Rectorem ad eandem Capellam veluti vaccantem libere presentare valeant contradiccione nostra qualibet non obstante. In quorum omnium testimo- nium presentes litteras nostri appensione sigilli fieri fecimus communitas. Datum et actum in Brunna presentibus honorabilibus viris dominis Magistro Wolquino, Pragensis et Wisse- gradensis et Magistro Henrico ac Nicolao Olomucensis Ecclesiarum Canonicis necnon Stephano plebano in Vrbav et discretis viris Mauricio et Nicolao Ciuibus in Brunna Olomucensis diocesis et alijs pluribus presentibus fidedignis Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, II° Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo ejusdem monasterij apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 12.)
230 CCXCVI. Johannes, præpositus Wyšehradensis, cedit monasterio Aulæ S. Maria in Antiqua Bruna capellam S. Procopii ibidem sitam. Datum Brunœ II. Kalend. Septembris 1325. Nos Johannes diuina miseracione Prepositus Wissegradensis ecclesie Pragensis diocesis, vniuersis quibus presentes exhibite fuerint publice recognoscimus et fatemur, Quod nos omnes fructus, Redditus, obuenciones et prouentus nostre Capelle sancti Procopij in Antiqua Brunna, Olomucensis diocesis ad tempora vite nostre quibus nos eandem habere et tenere continget, Religiosis et deodeuotis dominabus Christine Abbatisse, Katerine Priorisse, et Conuentui sanctimonialium Monasterij Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, ordinis Cisterciensis, dicte Olomucensis diocesis eiusdem Monasterij nomine rite et racionabiliter concessimus et locauimus in omnem euentum pro Septuaginta Marcis grossorum Pragensium, Sexaginta quatuor pro marca qualibet computando, nobis annis singulis in festo sancti Martini per Abbatissam que pro tempore fuerit et Conuentum predicti Monasterij integraliter absque contradiccione et deduccione qualibet persoluendis Dantes eisdem potestatem liberam vtendi et fruendi quidquid poterit ex premissis prouenire Promittentes eciam et prestita fide, nomine et vice Juramenti firmantes ipsis Abbatisse et Conuentui nomine dicti Monasterij concessionem et locacionem huiusmodi nos gratam ratam et firmam habere et tenere nec eam vmquam infringere aut contrafacere vel venire nullamque obligacionem seu locacionem aliam vel contractum in ipsa Capella vel eius Redditibus fructibus et prouentibus quomodo- libet facere aut fecisse cuius pretextu dicta nostra concessio seu locacio posset infringi uel aliquatenus impediri et si forsitan quod absit dictam locacionem in posterum retractare vel contra eam aut eciam aliqua premissorum quomodolibet facere reperiremur, eo ipso priua- cionis penam dicte Capelle sancti Procopij, cui exnunc prout extunc nos sponte submittimus incidere volumus sic quod .. Abbatissa que pro tempore fuerit et Conuentus prefati Mo- nasterii Reuerendo in Christo patri domino .. Episcopo Olomucensi qui similiter pro tempore fuerit instituendum per eum alium in Rectorem ad eandem Capellam veluti vaccantem libere presentare valeant contradiccione nostra qualibet non obstante. In quorum omnium testimo- nium presentes litteras nostri appensione sigilli fieri fecimus communitas. Datum et actum in Brunna presentibus honorabilibus viris dominis Magistro Wolquino, Pragensis et Wisse- gradensis et Magistro Henrico ac Nicolao Olomucensis Ecclesiarum Canonicis necnon Stephano plebano in Vrbav et discretis viris Mauricio et Nicolao Ciuibus in Brunna Olomucensis diocesis et alijs pluribus presentibus fidedignis Anno domini Millesimo Trecentesimo vicesimo quinto, II° Kalendas Septembris. (Orig. membran. cum sigillo bene conservato in archivo ejusdem monasterij apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. G. n. 12.)
Strana 231
231 CCXCVII. Conventio inter capitulum Olomucense et conventum monasterii Lucensis de decimalibus denariis e quibusdam ecclesiis ad monasterium pertinentibus. Dt. in Olomucz, Kalendis Octobris 1325. Nos Jenczo decanus, Sboro Prepositus, et Capitulum Olomucensis Ecclesie Tenore presencium ad vniuerssorum Christi fidelium noticiam cupimus peruenire, Quod cum olim inter nos, ex parte vna, et Religiosos viros dominum Abbatem, ac Conuentum Monasterii Lucensis, Ordinis Premonstratensis Olomucensis Dyocesis, ex parte altera, pro quibusdam decimalibus seu fumalibus denariis, de Ecclesiis sancti Nicolai in Znoima, Schatow cum filiali sua in Dyax superiori, Tassowicz, Prosmiricz, Olokvicz, Lodnicz, Grilwicz, Prowicz, Premticz, Hart, Lukow, Rotikel, Mulwren, et Domamul nobis soluendis annuo, grauis dis- cordia fuisset exorta, ipsis asserentibus, qvod de eisdem Ecclesiis non plus quam duas Marcas solvere nobis annuo tenerentur, nobis vero multo plus exigentibus de eisdem, tan- dem ad omnem dissensionis materiam amputandam, et vt inter nos, et eosdem concordie, et karitatis vinculum firmius perseveret, diligenti tractatu, et deliberacione prehabitis, com- posicionem cum eisdem talem communi nostro, et ipsorum accedente consensu, sollempni stipulacione interiecta duximus faciendam, videlicet qvod dicti dominus Abbas et Conuentus Monasterij Lucensis, nomine suo, et dictarum Ecclesiarum, sex Marcas Morauicales, et non plus sexaginta quatuor grossis pro Marca qualibet computandis, annis singulis in antea nobis, Capitulo, perpetue infra octavas sancti Martini, in Ciuitate Znoymensi pro eisdem decimalibus omnino soluere teneantur, Nosque eosdem, et dictas Ecclesias, seu Rectores earum, qvod presentibus promittimus, non debeamus ex causis predictis ad solucionem maioris summe aliqualiter coartare renunciantes in hoc beneficio restitucionis in integrum excepcioni doli mali, et omni alij excepcioni, et auxilio tam iuris Canonici, quam Ciuilis, per que dicta nostra composicio gratuite celebrata irritari posset inantea, vel mutari. In cuius rei testimonium presentes litteras tradendas duximus. Sigilli Capituli nostri munimine roboratas. Datum in Olomucz Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo quinto. Kalendis Octobris. (Orig. membran. cum sigillo ex parte rupto in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. Lit. L. n. 15.) CCXCVIII. Jacobus, episcopus Motonensis, et Stephanus, episcopus Vemensis, concedunt ad petitionem Henrici dicti Bercman ecclesiæ b. Nicolai in Naymen, Olomucens. dioc. indulgentias XL. dierum. Datum Romæ XVI. Novembris 1325. (Orig. membran. cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. F. n. 14.)
231 CCXCVII. Conventio inter capitulum Olomucense et conventum monasterii Lucensis de decimalibus denariis e quibusdam ecclesiis ad monasterium pertinentibus. Dt. in Olomucz, Kalendis Octobris 1325. Nos Jenczo decanus, Sboro Prepositus, et Capitulum Olomucensis Ecclesie Tenore presencium ad vniuerssorum Christi fidelium noticiam cupimus peruenire, Quod cum olim inter nos, ex parte vna, et Religiosos viros dominum Abbatem, ac Conuentum Monasterii Lucensis, Ordinis Premonstratensis Olomucensis Dyocesis, ex parte altera, pro quibusdam decimalibus seu fumalibus denariis, de Ecclesiis sancti Nicolai in Znoima, Schatow cum filiali sua in Dyax superiori, Tassowicz, Prosmiricz, Olokvicz, Lodnicz, Grilwicz, Prowicz, Premticz, Hart, Lukow, Rotikel, Mulwren, et Domamul nobis soluendis annuo, grauis dis- cordia fuisset exorta, ipsis asserentibus, qvod de eisdem Ecclesiis non plus quam duas Marcas solvere nobis annuo tenerentur, nobis vero multo plus exigentibus de eisdem, tan- dem ad omnem dissensionis materiam amputandam, et vt inter nos, et eosdem concordie, et karitatis vinculum firmius perseveret, diligenti tractatu, et deliberacione prehabitis, com- posicionem cum eisdem talem communi nostro, et ipsorum accedente consensu, sollempni stipulacione interiecta duximus faciendam, videlicet qvod dicti dominus Abbas et Conuentus Monasterij Lucensis, nomine suo, et dictarum Ecclesiarum, sex Marcas Morauicales, et non plus sexaginta quatuor grossis pro Marca qualibet computandis, annis singulis in antea nobis, Capitulo, perpetue infra octavas sancti Martini, in Ciuitate Znoymensi pro eisdem decimalibus omnino soluere teneantur, Nosque eosdem, et dictas Ecclesias, seu Rectores earum, qvod presentibus promittimus, non debeamus ex causis predictis ad solucionem maioris summe aliqualiter coartare renunciantes in hoc beneficio restitucionis in integrum excepcioni doli mali, et omni alij excepcioni, et auxilio tam iuris Canonici, quam Ciuilis, per que dicta nostra composicio gratuite celebrata irritari posset inantea, vel mutari. In cuius rei testimonium presentes litteras tradendas duximus. Sigilli Capituli nostri munimine roboratas. Datum in Olomucz Anno domini Millesimo Trecentesimo, vicesimo quinto. Kalendis Octobris. (Orig. membran. cum sigillo ex parte rupto in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. Lit. L. n. 15.) CCXCVIII. Jacobus, episcopus Motonensis, et Stephanus, episcopus Vemensis, concedunt ad petitionem Henrici dicti Bercman ecclesiæ b. Nicolai in Naymen, Olomucens. dioc. indulgentias XL. dierum. Datum Romæ XVI. Novembris 1325. (Orig. membran. cum duobus sigillis ruptis in archivo monasterii Lucensis apud C. R. Gubern. Brunæ sub lit. F. n. 14.)
Strana 232
232 CCXCIX. Conradus, episcopus Olomucensis confirmat a XVI. extraneis episcopis monasterio Aulæ S. Mariæ in Antiqua Bruna concessas indulgentias XL. dierum. Datum Brunæ VI. Idus Decembris 1325. (Orig. membran, cum XVII. sigillis in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. C. n. 5.) CCC. Conventus monasterii Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna obligat se Henrico de Lipa ad anniversarium perpetuum celebrandum. Datum in Aula S. Mariœ XV. Kal. Januarii 1326. Nos Katherina abbatissa, totusque Conuentus sanctimonialium Monasterij Aula Sancte Marie dicti, in suburbio Ciuitatis Brunne situati ordinis Cysterciensis, Olomucensis Dyocesis omnibus Christi fidelibus, tam presentibus, quam futuris, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Licet ewangelice institucionis ex precepto omnibus quidem Christi fidelibus in karitate nos deuote poscentibus ad honesta et licita inclinari teneamur, hijs tamen precipue peram- plius et perfeccius obligamur, a quibus nos recepisse cognoscimus karitatis beneficia laciora, Cum igitur dominus Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Summus Regni Bohemie Mar- schalcus, noster quasi fundator, sincerum affectum, et piam deuocionem, quam ad Ordinem nostrum, et specialiter ad Conuentum et Monasterium nostrum, Aulam scilicet sancte Marie, in Antiqua Brunna, indicijs et effectibus satis euidentibus declarauerit, locum sue apud nos sepulture eligens, Monasterium nostrum manu bene libera et largiflua, prout in suis super eo confectis literis apparet expressius, respexerit consilijs et promocionibus attollendo, Nos deuocionem, et pietatis eius affectum, pie karitatis oculo intuentes, de consensu domini Fri- derici, Abbatis Zedlicensis nostri visitatoris, et conniuencia Capituli nostri, fraternitatem plenam ei tribuimus omnium bonorum spiritualium, que dominus per nos et successores nostras perpetuo fieri donauerit, ipsum participem faciendo, Insuper ad quedam alia spe- cialia beneficia, prout infra tangentur, Nos successores nostras, perpetuis temporibus obli- gamus, Primo videlicet, quod dies anniuersarius sui obitus singulis annis, cum vigilijs Nouem leccionum, Missa defunctorum sub nota, et pitancia Conuentui, cum vino piscibus et simulis et fertone denariorum, aut pane pro fertone estimato, dato pauperibus, dies quoque Trice- simus singulis mensibus in ebdomada, quam ordo ex euentu mortis sue dederit, non anti- cipando nec posterando, sed in ipsa ebdomada, aliquo die magis ad hoc vacante, cum vigilijs trium leccionum, Missa defunctorum, et pitancia Conuentui data, et aliqua distributa pauperibus elemosina peragantur, addimus eciam et in augmentum salutis anime sue, Nos et posteras nostras karitatiue in deo obligamur, quod perpetuis temporibus proxima die post Marci, vel alia sequente, que ad hoc vacare poterit, pro sua suorumque karorum, ac omnium generaliter quorum bonis et rebus vsus est, siue bene, siue male, quosve lesit debite vel indigne, et generaliter omnium quibus
232 CCXCIX. Conradus, episcopus Olomucensis confirmat a XVI. extraneis episcopis monasterio Aulæ S. Mariæ in Antiqua Bruna concessas indulgentias XL. dierum. Datum Brunæ VI. Idus Decembris 1325. (Orig. membran, cum XVII. sigillis in archivo ejusdem monasterii apud. C. R. Gubern. Brunæ sub. lit. C. n. 5.) CCC. Conventus monasterii Aula S. Mariœ in Antiqua Bruna obligat se Henrico de Lipa ad anniversarium perpetuum celebrandum. Datum in Aula S. Mariœ XV. Kal. Januarii 1326. Nos Katherina abbatissa, totusque Conuentus sanctimonialium Monasterij Aula Sancte Marie dicti, in suburbio Ciuitatis Brunne situati ordinis Cysterciensis, Olomucensis Dyocesis omnibus Christi fidelibus, tam presentibus, quam futuris, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Licet ewangelice institucionis ex precepto omnibus quidem Christi fidelibus in karitate nos deuote poscentibus ad honesta et licita inclinari teneamur, hijs tamen precipue peram- plius et perfeccius obligamur, a quibus nos recepisse cognoscimus karitatis beneficia laciora, Cum igitur dominus Heinricus de Lipa, Capitaneus Morauie, Summus Regni Bohemie Mar- schalcus, noster quasi fundator, sincerum affectum, et piam deuocionem, quam ad Ordinem nostrum, et specialiter ad Conuentum et Monasterium nostrum, Aulam scilicet sancte Marie, in Antiqua Brunna, indicijs et effectibus satis euidentibus declarauerit, locum sue apud nos sepulture eligens, Monasterium nostrum manu bene libera et largiflua, prout in suis super eo confectis literis apparet expressius, respexerit consilijs et promocionibus attollendo, Nos deuocionem, et pietatis eius affectum, pie karitatis oculo intuentes, de consensu domini Fri- derici, Abbatis Zedlicensis nostri visitatoris, et conniuencia Capituli nostri, fraternitatem plenam ei tribuimus omnium bonorum spiritualium, que dominus per nos et successores nostras perpetuo fieri donauerit, ipsum participem faciendo, Insuper ad quedam alia spe- cialia beneficia, prout infra tangentur, Nos successores nostras, perpetuis temporibus obli- gamus, Primo videlicet, quod dies anniuersarius sui obitus singulis annis, cum vigilijs Nouem leccionum, Missa defunctorum sub nota, et pitancia Conuentui, cum vino piscibus et simulis et fertone denariorum, aut pane pro fertone estimato, dato pauperibus, dies quoque Trice- simus singulis mensibus in ebdomada, quam ordo ex euentu mortis sue dederit, non anti- cipando nec posterando, sed in ipsa ebdomada, aliquo die magis ad hoc vacante, cum vigilijs trium leccionum, Missa defunctorum, et pitancia Conuentui data, et aliqua distributa pauperibus elemosina peragantur, addimus eciam et in augmentum salutis anime sue, Nos et posteras nostras karitatiue in deo obligamur, quod perpetuis temporibus proxima die post Marci, vel alia sequente, que ad hoc vacare poterit, pro sua suorumque karorum, ac omnium generaliter quorum bonis et rebus vsus est, siue bene, siue male, quosve lesit debite vel indigne, et generaliter omnium quibus